သမုိင္းေဖ်ာက္ ၿဖိဳခ်ခံခဲ့ရသည့္ ေဘာ့စနီးယားရွိ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တစ္လံုးကုိ ယေန႔တြင္ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္

ေမ ၇၊ ၂၀၁၆
M-Media

– ျပည္တြင္းစစ္အတြင္းက ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည့္ ေဘာ့စနီးယားရွိ ေရွးေဟာင္းသမုိင္း၀င္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကုိ ယေန႔တြင္ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး တစ္ခ်ိန္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သေဘာထားကြဲလြဲခဲ့ေသာ ေဘာ့စနီးယား လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ျပယုဂ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။

ဖာဟာဒီဂ်ာ (Ferhadija) ဟု အမည္ရသည့္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ျဖစ္ၿပီး ေဘာ့စနီးယားရွိ ဆာ့ဘ္လူမ်ိဳး အမ်ားစုေနထုိင္ရာ ဆာ့ဘ္ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသရွိ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘန္ဂ်ာလူကာတြင္ တည္ရွိသည္။ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားသုိ႔ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းမွ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား လာေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး လံုၿခံဳေရးကုိလည္း တင္းက်ပ္စြာ ခ်ထားခဲ့သည္။

ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ျပန္လည္ေဆာက္လုပ္မႈတြင္ ပါ၀င္ကူညီခဲ့သည့္ တူရကီႏုိင္ငံမွ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဟ္မတ္ ဒါဗူေတာ့ဂ္လူမွာ ပရိသတ္ ၁၀၀၀၀ ၏ ေရွ႕တြင္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ကုိ ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့ၿပီး အဆုိပါ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသတင္းစကားျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

“မြတ္စလင္ေတြ၊ ကက္သလစ္ေတြ၊ ေအာ္သုိေဒ့ါစ္ေတြနဲ႔ ဂ်ဴးေတြ တည္ရွိတဲ့ ေဘာ့စနီးယား ဟာဇီဂုိဗီနာဟာ ခႏၶာကုိယ္တစ္ခု၊ ႏွလံုးသားတစ္ခုရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္လုိပါပဲ။ ဒါကုိ အစိတ္အစိတ္အမႊာမႊာျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီႏွလံုးသားလည္း ကြဲေၾကသြားမွာပါပဲ” ဟု ဆာ့ဘ္ခြဲထြက္ေရးအစြန္းေရာက္မ်ား၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကုိ ရည္ညႊန္း၍ ဒါဗူေတာ့ဂ္လူက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

၁၆ ရာစုကတည္းက ေအာက္တုိမန္ ဗိသုကာလက္ရာျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ အဆုိပါ ဗလီတ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ ယူနက္စကုိ၏ ေရွးေဟာင္းသမုိင္းအေမြအႏွစ္စာရင္းတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္ ၂၃ ႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရကာ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ကားပါကင္အျဖစ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ေဖာက္ခြဲမႈကုိ ဆာ့ဘ္မ်ားက ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး တစ္ခ်ိန္က လူမ်ိဳးစံု၊ ဘာသာစံု ညီညြတ္ခဲ့ေသာ ေဘာ့စနီးယားရွိ မြတ္စလင္တုိ႔၏ သမုိင္းအေမြအႏွစ္မ်ားကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အမ်ားစုက ယံုၾကည္ၾကသည္။

ထုိဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အား ျပန္လည္ေဆာက္လုပ္ရန္အတြက္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္က အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့ေသာ္လည္း ဆာ့ဘ္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ားက ထုိဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္သုိ႔ လာေရာက္လည္ပတ္သူမ်ား၊ ဂုဏ္သေရရွိပုဂၢိဳလ္မ်ားအား တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တစ္ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး အမ်ားအျပား ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။

ထုိ႔ေနာက္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ရရန္အတြက္ ၁၅ ႏွစ္ၾကာ ေစာင့္ဆုိင္းခဲ့ရၿပီး ယခင္ေဖာက္ခြဲဖ်က္ဆီးမႈမွ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ အစိတ္အပုိင္းမ်ားကုိ အနီးအနားရွိ ဗားဘက္စ္ျမစ္ႏွင့္ အမႈိက္ပံုမ်ားမွ ျပန္လည္ရွာေဖြကာ အသံုးျပဳခဲ့သည္။

ဖာဟာဒီဂ်ာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ဖြင့္လွစ္သည့္ ယေန႔ (ေမလ ၇ ရက္ေန႔) မွာ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ စစ္ပြဲတြင္ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေပါင္း ၆၁၄ လံုး ဖ်က္ဆီးခံရသည္ကုိ အစြဲျပဳ၍ သတ္မွတ္ထားေသာ ေဘာ့စနီးယား ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားေန႔ (Day of the Mosque) လည္းျဖစ္သည္။

ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တည္ရွိရာ ဘန္ဂ်ာလူကာၿမိဳ႕မွာ စစ္ပြဲအတြင္းက ဆာ့ဘ္မ်ားမွ ေဘာ့စနီယက္မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ကက္သလစ္ ခ႐ုိအက္မ်ားကုိ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ရာ ေနရာလည္းျဖစ္ၿပီး ယေန႔တြင္ မြတ္စလင္ႏွင့္ ခ႐ုိအက္တုိ႔၏ လူဦးေရမွာ ၿမိဳ႕လူဦးေရ၏ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိေနသည္။

Ref: Reuters