တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ လူသိနည္းသည့္ တုိင္းရင္းမြတ္စလင္အုပ္စု သုိ႔မဟုတ္ ေဟြလူမ်ိဳးစု

ေအာက္တုိဘာ ၇၊ ၂၀၁၆
M-Media

– ဟဂ်္ခရီးစဥ္ျဖင့္ သာသနာ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူမ်ား ျပန္လာေနၾကသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနာက္ပုိင္း နင္ရွာျပည္နယ္၏ ေ၀းလံေခါင္ဖ်ားေသာ တုန္ရွင္းၿမိဳ႕မွ ဂ်ာေမဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ အျပင္ဘက္တြင္ ၀တ္ျပဳရန္ ေစာင့္ဆုိင္းေနၾကသည့္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားထဲမွ လီယူခၽြမ္းက ၎၏ ဟဂ်္က်င့္စဥ္ကုိ ‘လြတ္ေျမာက္ျခင္း’ဟု ကင္ပြန္းတပ္ခဲ့သည္။

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းမႈက ဒီဟဂ်္က်င့္စဥ္ရဲ႕ အိမ္စာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မြတ္စလင္ေတြဟာ တစ္ေန႔ကုိ ၅ ႀကိမ္ ၀တ္ျပဳတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ျဖစ္မႈနဲ႔ ျပင္းထန္မႈၾကားက အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္ကုိ လုိက္ေနသူေတြပါ” ဟု လီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

၎၏ ထုိစကားက တ႐ုတ္မြတ္စလင္မ်ား တည္ရွိရမည့္ အေျခအေနကုိ လွစ္ဟျပသြားျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ ဘာသာေရးအရ သည္းမခံႏုိင္မႈမ်ားက နာမည္ေက်ာ္သည္။ တိဘက္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၊ အေနာက္ပုိင္း ဇင္က်န္းျပည္နယ္တြင္ မြတ္စလင္မ်ား၊ ကမ္း႐ုိးတန္း က်ိက်န္းျပည္နယ္တြင္ ခရစ္ယာန္ယာန္မ်ားမွာ အၿမဲတမ္းလုိလုိ ေႏွာက္ယွက္မႈ၊ ဖမ္းဆီးမႈ၊ ၎တုိ႔၏၀တ္ျပဳရာေနရာမ်ား ဖ်က္ဆီးမႈတုိ႔ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရသည္။ ဇင္က်န္းတြင္ အစၥလာမ္ကုိ အစုိးရက အၾကမ္းဖက္၀ါဒႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္သမုတ္သည္။ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား လံုလံုၿခံဳၿခံဳ ၀တ္စားဆင္ယင္ျခင္း မျပဳရဟု အမိန္႔ထုတ္သည္။ အစုိးရတာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနၾကသည့္ မြတ္စလင္မ်ားကုိလည္း ဥပုသ္သီလမေစာင့္ရန္ ဖိအားေပးသည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိကဲ့သုိ႔ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈဒဏ္မွ ထူးထူးျခားျခားကင္းလြတ္ေနသည့္ တ႐ုတ္မြတ္စလင္ လူမ်ိဳးစုတစ္ခုရွိၿပီး ‘ေဟြ’ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ တုိင္းရင္သား အုပ္စုႀကီး ၂ ခု ရွိၿပီး တစ္စုက ဇင္က်န္းျပည္နယ္ရွိ ၀ီဂါ လူမ်ိဳးစုျဖစ္ကာ၊ ေနာက္တစ္စုက လူသိပ္မသိသည့္ ေဟြ လူမ်ိဳးစု ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္၏ မ်ားျပားလွေသာ လူဦးေရႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ ထုိလူမ်ိဳးစု ႏွစ္ခု၏ အရည္အတြက္က မေျပာပေလာက္ေသာ္လည္း တစ္စုလွ်င္ လူဦးေရ ၁၀ သန္းခန္႔ၿပီး တူနီးရွားႏုိင္ငံ လူဦးေရႏွင့္ တန္းတူ ရွိေနသည္။ ၀ီဂါမြတ္စလင္မ်ားက ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခံရသည့္အခ်ိန္အတြင္ ေဟြမြတ္စလင္မ်ားကေတာ့ တုိးတက္ထြန္းကားေနသည္။

(ေဟြလူမ်ိဳး အမ်ားစုရွိသည့္) နင္ရွာျပည္နယ္တြင္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အေရအတြက္က ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ထက္စာလွ်င္လက္ရွိအခ်ိန္၌ ၂ ဆတုိးလာၿပီး ၁၉၀၀ မွ ၄၀၀၀ အထိ ရွိလာသည္ဟု Northern Nationalities တကၠသုိလ္မွ အၿငိမ္းစားပါေမာကၡ မာပင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အသစ္အသစ္ေသာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားကုိလည္း ျပည္နယ္အတြင္း ေဆာက္လုပ္လ်က္ ရွိေနသည္။ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားက စီးပြားေရးအရ ေအာင္ျမင္ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါေၾကာင့္ ပစ္မွတ္ထားခံရမႈလည္း နည္းသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အစၥလာမ္ေၾကာင့္ေရာဂါ၏ ပစ္မွတ္ထားခံရမႈမွ ကင္းလြတ္သည္ဆုိသည့္ လူနည္းစု မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေရအတြက္က ကမၻာေပၚတြက္ လက္ခ်ိဳးေရတြက္၍ရသည္။

ေဟြတုိ႔၏ ဘာသာေရးက်င့္သံုးမႈက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းရွိ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ က်င့္သံုးမႈအတုိင္းျဖစ္ၿပီး အစၥလာမ္၏ အဓိက ဓမၼသတ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားကုိ ထင္ဟပ္ေစသည္။ ေဟြပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ မာထုန္က ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား၏ ထက္၀က္ေက်ာ္မွာ လြန္ခဲ့သည့္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည့္ ဟႏၷဖီ ဓမၼသတ္ကုိ လုိက္နာက်င့္သံုးၾကသည္ဟု ဆုိသည္။ နင္ရွာၿမိဳ႕ေတာ္ ယင္ခၽြမ္ၿမိဳ႕ ေတာင္ဘက္ရွိ နာဂ်ာဟူ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္၏ အ၀င္အ၀တြင္ ‘ေရွးက်ၿပီး စစ္မွန္သည့္ ဘာသာတရား’၊ ‘မူလျဖစ္တည္မႈမွ ေသြဖယ္မသြား’ ဟူသည့္ ဆုိင္းဘုတ္မ်ားကုိ ကပ္ထားသည္။ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား၏ ၅ ပံုတစ္ပံုက ၁၉ ရာစုတြင္ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည့္ ပိုျပင္းထန္းေသာ ၀ဟာဘီ၀ါဒကုိ လက္ခံၾကသည္။ ေနာက္ထပ္ ၅ ပံု တစ္ပံုက အစၥလာမ့္ ၀ိပႆနာလမ္းစဥ္ျဖစ္ေသာ ဆူဖီ၀ါဒ ၃ ခုမွ တစ္ခုကုိ လက္ခံက်င့္သံုးၾကသည္။ ေဟြတုိ႔၏ ထုိကဲ့သုိ႔ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ မတူကြဲျပားမႈက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ မ်က္စီစပါးေမြးစူးမႈ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးၿပီး မြတ္စလင္လူမ်ိဳးစုမ်ားအၾကား ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း ေဟြလူမ်ိဳးတုိ႔ ေအာင္ျမင္မႈ၏ အဓိကလွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္က ၀ီဂါမြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ ျခားနားမႈအေပၚ မူတည္သည္။ ၀ီဂါမြတ္စလင္မ်ားက တာ့က္အႏြယ္မ်ားျဖစ္ၿပီး လူမ်ိဳးျခားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသည္။ ကုိယ္ပုိင္စကားေျပာဆုိကာ တူရကီ၊ ဥဇဘက္တုိ႔ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသည္။ ၎တုိ႔ ကုိယ္ပုိင္ျပည္နယ္ ဇင္က်န္းရွိေနၿပီး အမ်ားစုက ထုိျပည္နယ္တြင္ ေနထုိင္ၾကသည္။ ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားက ၎တုိ႔ေဒသအား ခြဲျခားဆက္ဆံမႈတံတုိင္း ကာရံထားသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္ပုိင္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္လွ်င္လည္း မင္းေစအဆင့္ေလာက္သာ ရသည္။

ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားကေတာ့ သန္းေခါင္စာရင္းမ်ားတြင္ တ႐ုတ္တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရသည္။ ၎၏ ဘုိးေဘးမ်ားမွာ ပါရွားျပည္မွ ကုန္စည္ကူးသန္းမႈ၊ သာသနာျပဳမႈ ခရီးစဥ္မ်ားျဖင့္ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ္လည္း မ်ိဳးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာ ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာေနထုိင္ၾကေသာေၾကာင့္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ လူမ်ားစုျဖစ္သည့္ ဟန္လူမ်ိဳးေသြး ျဖစ္လာခဲ့ကာ တ႐ုတ္စကားကုိပင္ ေျပာၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ နင္ရွာျပည္နယ္တြင္ ေဟြလူမ်ိဳး ၅ ပံု ၁ ပံုသာ ေနထုိင္ၿပီး အမ်ားစုက ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္းတြင္ ျဖန္႔က်က္ေနထုိင္ၾကသည္။ ၀ီဂါ၊ တိဘက္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ မတူညီသည့္အခ်က္က ၎တုိ႔မွာ ပံုုပန္းသြင္ျပင္ တူညီမႈလမ္းေၾကာင္း လုိက္သြားျခင္းျဖစ္သည္။

တုန္ရွင္ၿမိဳ႕ရွိ ကံ်ဳနန္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာၾကသည့္ ၀တ္ျပဳသူမ်ားက ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္၏သမုိင္းႏွင့္ ေဒသတြင္ အေရးပါသည့္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအတြက္ ေအာက္ေမ့ဖြယ္ အခမ္းအနားကုိ က်င္းပသည္။ အစီအစဥ္ကုိ ‘အဟုန္’ (ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္) ၏ တရားေဒသနာျဖင့္ စတင္ဖြင့္လွစ္ၿပီး အာရဘီဘာသာစကားျဖင့္ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ထုိပုဂၢိဳလ္၏ ေျမးျဖစ္သူ မစၥတာ မာက်င္းလံုအိမ္တြင္ ကုရ္အာန္က်မ္းစာမ်ား သြားေရာက္ရြတ္ဖတ္ေပးကာ ထုိပုဂၢိဳလ္၏ အုတ္ဂူသုိ႔ သြားေရာက္ ဆုေတာင္း အမွ်ေ၀ၾကသည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း အခမ္းအနားဆံုးပုိင္းက လံုး၀ ျခားနားသြားသည္။ မာက်င္းလံုေရးသားထားသည့္ ၁၈ မီတာရွည္လ်ားေသာ စာလႊာကုိ ဖတ္ျပသည္။ ထုိစာလႊာတြင္ ၈ ရာစုက တ႐ုတ္ဂႏၱ၀င္ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္သည္။ ထုိစာလႊာတြင္ ႏွစ္ၿမိဳ႕ဖြယ္ေကာင္းသည့္ ေရေဆးမ်ားျဖင့္လည္း ခ်ယ္သထားသည္။ မစၥတာမာမွာ က်ံဳနန္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္အတြက္ အားထားရသည့္ ပုဂၢိဳျဖစ္ၿပီး ေဒသတြင္ ႐ုိေသခန္႔ညားသည့္ ပညာရွင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။

တ႐ုတ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ အေစးကပ္ေအာင္ ေနႏုိင္မႈက ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား၏ ၀ိေသသလကၡဏာျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ သမုိင္းတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ေၾကားသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားထဲတြင္ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား ပါ၀င္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားပင္ ထုိအရာအား မသိၾက။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ကုိလံဘတ္ဟု တင္စားေျပာဆုိခံရသည့္ ဇန္ဟီ (Zheng He) မွာ ေဟြလူမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး သကၠရာဇ္ ၁၄၀၀ ၀န္းက်င္က ေရေၾကာင္းခရီးစဥ္မ်ားျဖင့္ စြန္႔စားသြားလာခဲ့သူျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီက က်န္းဆူး ျပည္နယ္ ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ ဥကၠဌျဖစ္လာကာ တ႐ုတ္အစုိးရဌာနတစ္ခုျဖစ္သည့္ တုိင္းရင္းသားေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာန၏ အႀကီးအကဲကလည္း ေဟြလူမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။

ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားအၾကား ဆက္ဆံေရးမွာ အၿမဲတမ္း ေကာင္းမြန္ခဲ့သည္ေတာ့မဟုတ္။ ၁၈၆၀ ျပည့္ႏွစ္ႏွင့္ ၁၈၇၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားက ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဒန္ဂန္ေတာ္လွန္ေရး (Dungan) က ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ၁၉၇၆ ေမာ္စီတုန္း ကြယ္လြန္သြားၿပီးေနာက္ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွာ ေျပညိမ္းမႈ ရရွိခဲ့သည္။ ကယ္လီဖုိးနီးယားရွိ Pomona ေကာလိပ္မွ ဒ႐ူ ဂလဒ္ေနးကေတာ့ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား၏ ေျပာင္ေျမာက္သည့္ အရည္အခ်င္းတစ္ခုက တ႐ုတ္၏ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ ယိမ္းယုိင္လာသည့္အခါတုိင္း ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈကို ကၽြမ္းက်င္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔မွာ စီးပြားေရးအရ ေအာင္ျမင္သူမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဟာလာလ္စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္းကုိလည္း ၎တုိ႔က လႊမ္းမုိးထားသည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံပုိင္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အလယ္အာရွႏုိင္ငံမ်ား၊ ပင္လယ္ေကြ႕ႏုိင္ငံမ်ားကုိ ခ်ိတ္ဆက္ေပးရာတြင္လည္း ၎တုိ႔က အဓိကအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေနသည္။ ယင္ခၽြမ္ၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုးတြင္ရွိသည့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ အႀကီးဆံုး အာရဘီေကာလိပ္မွာ ပုဂၢလိကေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းျဖစ္ၿပီး ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားက တည္ေထာင္ကာ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္း ဘ႑ာေရး ေထာက္ပံ့မႈ ျပဳလုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိေကာလိပ္မွ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ စကားျပန္မ်ားျဖစ္လာေအာင္ အဓိကထား သင္ၾကားေပးသည္။

ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားမွာ အခ်ိဳ႕ေသာ တရားေရးကိစၥမ်ားကုိ အစၥလာမ့္ရရွီအာဥပေဒျဖင့္ စီရင္ဆံုျဖတ္ႏုိင္သည္အထိ တ႐ုတ္အစုိးရက ခြင့္ျပဳထားသည္။ တ႐ုတ္ဥပေဒအရ ရရွီအာကုိ ခြင့္မျပဳထား။ သုိ႔ေသာ္လည္း နာဂ်ာဟူ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္တြင္ေတာ့ အဟုန္ႏွင့္ ခ႐ုိင္တရား႐ံုးတုိ႔က တရားစီရင္ေရးကိစၥမ်ားကုိ မွ်ေ၀ကုိင္တြယ္ၾကသည္။ သီတင္းပတ္တုိင္းတြင္ မိသားစုေရးရာ ျပႆနာမ်ားကုိ အဟုန္က ရရွီအာဥပေဒျဖင့္ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေပးေနရသည္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ေက်နပ္သည့္အဆင့္သုိ႔ မေရာက္ပါက အာဏာပုိင္အဖြဲ႕မွ ၾကား၀င္ေပးသည္။

ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာေနထုိင္ေသာ္လည္း ေဟြလူမ်ိဳးတုိ႔၏ ဘာသာေရး အမွတ္သညာ ေပ်ာက္ပ်က္မသြားသည္က အံ့ၾသစရာေကာင္းေနသည္။ အၿငိမ္းစားပါေမာကၡတစ္ဦးျဖစ္သူ မစၥတာမာက ေဟြလူမ်ိဳမ်ားမွာ အၿမဲတမ္းလုိလုိ အလြန္စည္းလံုးၿပီး၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမွာလည္း တစ္ပံုစံတည္းျဖစ္ကာ ၿမိဳတုိင္းနယ္တုိင္းရွိ စားေသာက္ဆုိင္မ်ား၊ အငွာယာဥ္လုပ္ငန္းမ်ာကုိ လုပ္ကုိင္သူမ်ားမွာ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု ဆုိသည္။ ၎တုိ႔၏ ဘာသာတရားက ‘ထုိစည္းလံုးမႈ၏ အဓိကအေရးပါဆံုး အေၾကာင္းအရင္း’ ျဖစ္ေနသည္ဟုလည္း ၎က ဖြင့္ဟခဲ့သည္။ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားမွာ ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး ညီမွ်မႈကုိ ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္သည္။ အတူတကြ ေရာေႏွာေနထိုင္မႈေၾကာင့္ ဘာသာတရားကုိ အေႏွာက္အယွက္ကင္းကင္း က်င့္သံုးႏုိင္သလုိ ဟန္လူမ်ိဳးအမ်ားစုၾကားတြင္ ေနထုိင္ရေသာ္လည္း လူ မ်ိဳးေရးအမွတ္သညာ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ဘာသာတရားက ထိန္းညႇိေပးထားသည္။

ထုိျခားနားခ်က္ မ်ဥ္တစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ပင္ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားမွာ တ႐ုတ္အစုိးရ၏ လုိတစ္မ်ိဳး၊ မလုိတစ္မ်ိဳး ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ေပၚလစီမွ ကင္းလြတ္နျခင္းျဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါမွ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား သိသိသာသာ ကင္းလြတ္ေနသည္ဟု ေျပာႏုိင္ေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပုိင္းတြင္ ဆုိရွယ္မီဒီယာမ်ား၌ အမုန္းတရားမ်ားကုိ ပံုမွန္လုိလုိ ျမင္လာရသည္။ (အစၥလာမ္တြင္ အေရးပါသည့္ အေရာင္ျဖစ္ေသာ) ‘အစိမ္းေရာင္’ က အြန္လုိင္းတြင္ ႐ႈတ္ခ်စရာ အမွတ္အသားတစ္ခု ျဖစ္လာေနသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ တ႐ုတ္အစုိးရက ေဟြလူမ်ိဳးတုိ႔၏ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈအေပၚ ထိခုိက္မႈ မရွိေသး။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဇူလုိင္လက နင္ရွာၿမိဳ႕သုိ႔ သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ ေရာက္ရွိလာသည့္အခ်ိန္တြင္ ပရိတ္သတ္မ်ားအား ‘လူပြားျခင္းကုိ လံုး၀ ဆန္႔က်င္ရမည္’ ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ လက္ေတြ႕တြင္ ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားက ထုိကဲ့သုိ႔ လူပြားျခင္းမရွိ။ (တ႐ုတ္အစုိးရကသာ ဇင္က်န္းျပည္နယ္ရွိ ၀ီဂါမြတ္စလင္မ်ားကုိ ရေအာင္ယူ၍ ကြန္ျမဴနစ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္သူ ဟန္လူမ်ိဳးမ်ားကုိ ဘက္စံုေထာက္ပံ့မည္ဟု ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္အတြင္းက တရား၀င္ ေၾကျငာခဲ့သည္။ – ဘာသာျပန္သူ)

သမၼတ၏ ထုိစကားကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ တ႐ုတ္အစုိးရမွာ ဘာသာေရးလူနည္းစုမ်ားအေပၚ ပုိမို ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မည့္ပံုစံမ်ိဳး ပုိမုိေတြ႕လာရၿပီး ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားက ေနာက္ထပ္ပစ္မွတ္တစ္ခု ျဖစ္လာႏုိင္သည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း ေဟြလူမ်ိဳးမ်ား၏ ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာ သမုိင္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ရရွိခဲ့သည့္ သင္ခန္စာမ်ားက ၎တုိ႔အတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေနသည္။ အစၥလာမ္သာသနာမွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား ထင္ထားသလုိ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ိဳးမဟုတ္ဟု ေဟြလူမ်ိဳးမ်ားက က်င့္သံုးျပသႏုိင္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္မွာ စစ္မွန္သည့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တစ္ဦး ျဖစ္ႏုိင္သည္ကုိလည္း ၎တုိ႔က ျပသခဲ့သည္။ ဟဂ်္ျပဳၿပီး ျပန္လာသူတစ္ဦးက ယင္ခၽြမ္ေလဆိပ္တြင္ ၎၏ ခရီးေဆာင္အိတ္ကုိ ေစာင့္ယူေနသည္။ ‘တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွ ဟဂ်္ခရီးသြားမ်ား’ ဆုိသည့္ စာတန္းႏွင့္ ဘာသာမဲ့ ကြန္ျမဴနစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအလံကုိ ေရးထုိးထားေသာ ၀တ္႐ံုရွည္ကုိ ၎က ၀တ္ထားသည္။

“တစ္သက္မွာတစ္ခါ ႀကံဳေတြ႕ရတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳပါ” ဟု ၎က ဟဂ်္က်င့္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဟဂ်္ခရီးစဥ္မွ ျပန္လာသည့္ လူအုပ္ႀကီးကုိ ေစာင့္ႀကိဳေနၾကသည့္ တ႐ုတ္မြတ္စလင္လူပင္လယ္ႀကီးအတြင္းသုိ႔ တုိး၀င္ေပ်ာက္ကြယ္သြား ေလေတာ့သည္။

Ref: The Economist

(The Economist တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ The Hui China’s other Muslims ေဆာင္းပါးကုိ ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။