“ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရး ေရွးရႈေပးပါ” ဦး၀ဏၰေရႊႏွင့္ မဇိၥၽမ အင္တာဗ်ဴး

ေအာက္တိုဘာ၊ ၃၀၊ ၂၀၁၂

(မဇၥၽိမသတင္းဂ်ာနယ္အတြဲ-၁၊အမွတ္-၆၊စာ-၁၂)

ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အစၥလာမ္ဘာသာေရးအဖြဲ႔၏ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦး၀ဏၰေရႊ

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေမလကုန္မွ စတင္သည့္ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္မ်ားႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားအၾကား တင္းမာမႈမ်ားမွသည္ ဇြန္လအတြင္း အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား၊ မီးရိႈးဖ်က္စီးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။

အာဏာပိုင္မ်ားက ျမိဳ႕နယ္အခ်ဳိ႕အား ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီးေနာက္ အေရးေပၚအေျခအေနပင္ ေၾကျငာခဲ့ရျပီး အေျခအေနမ်ား ျငိမ္သက္သြားသေယာင္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေအာက္တုိဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ႏွစ္ဖက္အုပ္စုမ်ား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ တုိက္ခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ျပန္သည္။

ယခုကဲ့သို အဓိကရုဏ္းမ်ားအေပၚ မီဒီယာမ်ား သတင္း တင္ဆက္မႈမ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍ သေဘာထားမ်ား သိရွိႏိုင္ရန္အတြက္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အေျခစိုက္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဖြဲ႔၏ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦး၀ဏၰေရႊအား မဇိၥၽမသတင္းဌာနက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားသည္။

အိဒ္ေန႔ကို တႏိုင္ငံလံုး မက်င္းပဖို႔ ဘာေၾကာင့္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ရလဲဆိုတာ ရွင္းျပေပးပါဦး။

အိဒ္ေန႔ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မက်င္းပျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ရခိုင္ေဒသမွာ ၅ လေက်ာ္မွ် တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကင္းမဲ့ေနတာ၊ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြ ေသေၾကၾကတယ္။ အိုးအိမ္ေတြ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပရတယ္။ ဒီအေျခအေနကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိတ္မခ်မ္းေျမ႔ဘူး။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ရွိေစခ်င္တယ္။ အဒီ ရခိုင္ပဋိပကၡကို အေၾကာင္းျပဳျပီးေတာ့ အျခားျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေတြမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ရွိခဲ့ျပီးသား ဘာသာ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုၾကားမွာ ေလးစားမႈ၊ နားလည္းမႈေတြဟာ တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့ပါးလာတယ္။

အဲ့ဒီကိစၥကို အေၾကာင္းျပဳျပီးေတာ့ ကုရ္ဘာနီအိဒ္ေန႔ ျပဳလုပ္ဆင္ႏႊဲျခင္းအားျဖင့္ ေရွ႕ကေကာင္းခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဒီႏွစ္အတြက္ ကုရ္ဘာနီအိဒ္ေန႔ စြန္႔လႊတ္လိုက္ပါတယ္။

ကုရ္ဘာနီအိဒ္ေန႔ဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ အထြဋ္အျမတ္ထားရာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္တစ္ခုလို႔ သိရပါတယ္။ ဒီလိုေန႔မ်ဳိးကို မက်င္းပရပဲ စြန္႔လႊတ္လိုက္ရေတာ့ ဘယ္လိုခံစားရပါသလဲ။

လူမ်ဳိးတိုင္း ဘာသာတိုင္းပါပဲ။ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ႏွစ္ပတ္လည္းရက္ဆိုတာ တစ္ႏွစ္လံုး ေစာင့္ေနတဲ့ရက္ပါပဲ။ ဒီရက္ကို စြန္႔လႊတ္တဲ့ အတြက္ မြတ္စလင္မ္အားလံုးကေတာ့ အတိုင္းမသိ ၀မ္းနည္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီ၀မ္းနည္းတာက ရခိုင္ေဒသျဖစ္စဥ္ကို အေၾကာင္းျပဳျပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မၾကံဳဖူးတဲ့ အဲ့လို ကိစၥရပ္ေတြျဖစ္ေနတာ ၀မ္းနည္းစရာပါ။

ပဋိပကၡမွာ ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြ ေသဆံုးမႈေတြကိုေရာ ဘယ္လိုသတင္းရပါသလဲ။

အခုျဖစ္ေနတဲ့ သတင္းအားလံုးဟာ အမ်ားအားျဖင့္ အလြဲေတြခ်ည္းပဲ။ ရခိုင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြဆိုရင္လည္း အသက္အိုးအိမ္ လံုျခံဳမႈမရွိဘူး။ စားဖို႔ ရိကၡာ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒါ ေျပာင္းျပန္ၾကီးခမ်။ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒီလူေတြကပဲ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္မယ့္အေနအထားမ်ဳိးလို သတင္းေတြဟာ မတည္ျငိမ္ပါဘူး။ မမွန္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေျပာခ်င္တာ ရခိုင္ေဒသမွာ အမ်ားစုက ႏွစ္ဖက္ျပည္သူေတြ ဒုကၡေရာက္ေနပါတယ္။ ေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြက ရွာေဖြေနပါတယ္။ အမွန္တကယ္ဒီလူေတြအတြက္လိုေနတာက ရိကၡာတို႔၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းစြာ အသက္ရွင္ေနထုိင္ခြင့္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

သတင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး တစ္ေနရာနဲ႔ တစ္ေနရာ မတူညီၾကဘူးျဖစ္ေနပါတယ္။ မွန္ကန္တိက်တဲ့ ကိန္ဂဏန္းေတြနဲ႔ အျဖစ္မွန္ေတြကို သိရဖို႔နဲ႔ မွန္ကန္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ရရွိဖို႔အတြက္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ရင္ ရႏိုင္တယ္လို႔ အၾကံျပဳခ်င္ပါသလဲ။

အဲ့လိုေနရာေတြ သတင္းရယူဖို႔၊ ထုတ္လုပ္ဖုိ႔ဆိုတာ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းဌာနေတြလည္း ရွိတာပဲေလ။ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္ေတြကို အခ်ိန္နဲ႔ တေျပးညီ တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဖာ္ထုတ္မယ္ဆိုရင္ ဒီေကာလဟာလေတြ၊ ထင္ေၾကးနဲ႔ သတင္းေတြ၊ ေလထဲမွာ ေပ်ာက္သြားမွာေပါ့။

ဦး၀ဏၰေရႊတို႔ သတင္းရင္းျမစ္ေတြအရ ရာဂဏန္းေတာင္ရွိေနတယ္ဆိုေတာ့၊ အေတာ္ေလးကို ကြာျခားေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရက ဘက္ေပါင္းစံုက စဥ္းစားျပီးေတာ့ သတင္းကို လုိတဲ့ အဆင့္ဆင့္က ထုတ္ျပန္သြားတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒါကလည္း ႏိုင္ငံေတာ္က ခ်င့္ခ်ိန္ျပီး သတင္းကို ထုတ္ျပန္တဲ့ အခါမွာ အခက္အခဲက ဘာေပၚလာလဲဆိုေတာ့ ခ်င့္ခ်ိန္ျပီးသတင္းထုတ္ျပန္တဲ့ အေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူျပီး သတင္းမွားေတြ ၀င္လာတတ္တာေပါ့ေနာ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အျမင္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကေန သတင္းကို အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ ထုတ္ေပးမယ္။ သတင္းမွားေတြကို မွားရင္မွားေၾကာင္း ေခ်ဖ်က္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာလဟာလေတြ ေပ်ာက္သြားမွာေပါ့။

အရင္ ဇြန္အေရးအခင္းကိစၥကို စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ေတြ သြားေရာက္ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ေနတဲ့ကာလမွာ (အစီရင္ခံစာေတာင္ ထြက္မလာေသးပါဘူး) တေက်ာ့ျပန္ျဖစ္လာရေတာ့ ဘာေၾကာင့္လို႔ သံုးသပ္ႏိုင္မလဲခမ်။

လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ဟာေရာ အရင္ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ေနတဲ့ဟာေရာ၊ ဒီျဖစ္စဥ္ရဲ႕ အစေရာ အားလံုးဟာ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြခ်ည္းပဲ။ ဥပေဒကို မေလးမစားလုပ္ျပီး ေဆာင္ရြက္တဲ့သူေတြေၾကာင့္ ဥပေဒေဘာင္ထဲက ေျဖရွင္းရမယ့္အစား ဥပေဒမဲ့ေျဖရွင္းတာေတြက တေန႔တေန႔ ဥပေဒမဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ ေခတ္စားလာျပီးေတာ့ ဥပေဒမဲ့မႈအေပၚမွာ ဥပေဒထပ္မဲ့တဲ့ဟာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ေျဖေဖ်ာက္ဖို႔ဆိုတာ ဒီေနရာမွာ လူမ်ဳိးဘာသာကို အဓိကမထားပဲနဲ႔၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမင္ရမွာက ဘယ္လူမ်ဳိးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ဘာသာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဥပေဒနဲ႔ အညီေနတဲ့သူဟာ ဥပေဒဘက္ေတာ္သားဟာ လူေကာင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ေဖာက္ဖ်က္တဲ့ ဘယ္လူမ်ဳိး၊ ဘယ္လူမ်ဳိး၊ ဘယ္ဘာသာမဆို ဥပေဒနဲ႔ အညီအေရးယူေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ဒီဥပေဒမဲ့မႈေတြဟာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုဘက္က အားနည္းခ်က္လို႔ ကၽြန္ေတာ္မဆိုလိုဘူးခမ်။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံ ရာခိုင္ႏံႈးအားျဖင့္ေျပာရရင္ နည္းနည္းေလးသာ ဆိုးတာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံသားအမ်ားစုၾကီးက လူေကာင္းေတြပါပဲ။
အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကလဲ အၾကမ္းမဖက္တဲ့နညး္နဲ႔ ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဒီပဋိပကၡကို ေျဖရွင္းဖို႔ေျပာသလို၊ ဗုဒၶဘာသာ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြ ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃာ့မဟာ နာယကအဆင့္ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြကလည္း ေမတၱာေရွ႕ထားျပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ေဆာ္ၾသၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ႏွစ္ဖက္ အသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားမွာ ဘာသာေရးတာ၀န္ရွိသူေတြဘက္က တာ၀န္ပ်က္ကြက္မႈ မဟုတ္ပါဘူးခမ်။ တပိုင္းက ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ တည္ျငိမ္းေအးခ်မ္းစြာေနဖို႔ေျပာတယ္။ ျပဳျပင္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ေျပာတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈ မဲ့တယ္ဆိုတာက ဥပေဒကို ကိုင္စြဲျပီး ေဆာင္ရြက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားဟာ ဥပေဒနဲ႔အညီ တိတိက်က် ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ အညီ တိတိက်က် ေဆာင္ရြက္ေပးရင္ ျပစ္မႈတစ္ခု က်ဴးလြန္တာနဲ႔ အဲ့ဒီျပစ္မႈနဲ႔ အညီ အေရးယူေပးမယ္ဆိုရင္ ေနာက္လူက အဲ့ဒီျပစ္မႈကို မက်ဴးလြန္ေတာ့ဘူး။

မီဒီယာမ်ားကလည္း ကၽၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ သတင္းကို ေရးသားတ့ဲ အခါမွာ ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရးကိုလည္း ေရွးရႈေပးပါလို႔ ေမတၱာ ရပ္ခံလိုပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္အမွန္ကို ေရးတာကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း လက္ခံပါတယ္။ သို႔ေသာ္ သတင္းရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရးကို ေရွးရႈေပးပါလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။

ဆိုေတာ့ ဥပေဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ အပိုင္းမွာ ခၽြတ္ယြင္းအားနည္းခ်က္ေတြ ေတြ႔ေနရတယ္လို႔ ဆိုလိုခ်င္ပါသလားခမ်။

ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အဲ့လိုပဲ ယူဆပါတယ္။

OIC ရံုးဖြင့္မယ့္ကိစၥနဲ႔ ပက္သက္ျပီးေရာ သတင္းေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေနပါတယ္။ OIC ရံုးဖြင့္ဖို႔ဆိုတဲ့ ကိစၥမွာ ျမန္မာအစၥလာမ္အဖြဲ႔ၾကီးကို ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္မႈေတြ ရွိခဲ့လားခမ်။

ဒီေနရာမွာ တစ္ခ်က္ရွိတာက ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းပဲလာလာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးနဲ႔တစ္မ်ဳိး၊ ဘာသာတစ္ခုနဲ႔တစ္ခုၾကားမွာ ခ်စ္ၾကည္မႈကို ထိခိုက္ေစမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလုပ္ရပ္မ်ဳိးကို စဥ္းစာသင့္တယ္။ OIC နဲ႔ပက္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကေနျပီးေတာ့ စာခ်ဳပ္မခ်ဳပ္ခင္ေရာ၊ ခ်ဳပ္ျပီးေတာ့ေရာ တစ္စံုတရာ ညွိႏိႈင္းခဲ့တာ တိုင္ပင္ခဲ့တာ ေဆြးေႏြးခဲ့တာ မရွိပါဘူး။ အလားတူပဲ OIC ကို ဗမာျပည္ထဲမွာ ရံုးခန္းဖြင့္ဖို႔အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၅ ဖြဲ႔ကေန ေတာင္းဆိုခဲ့တာ၊ တိုက္တြန္းခဲ့တာ၊ အၾကံေပးခဲ့တာလဲ မရွိပါဘူး။ OIC နဲ႔ပက္သက္လို႔ MOU စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ျပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႔ရွိခ်က္အရ ဆိုလို႔ ရွိရင္ အစိုးရက အမ်ားျပည္သူ သိရွိေအာင္ ေၾကျငာေပးခဲ့ျခင္းလည္း မရွိဘူး။ ေၾကျငာေပးတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ ေကာလဟာလေတြ ပ်ံ႕ႏံွ႔ျပီးေတာ့ နားလည္မႈ လြဲမွားမႈေတြပ်ံ႕ႏွံ႔ျပီးေတာ့ ၾကီးထြားတဲ့အခ်ိန္ၾကမွ ထုတ္ျပန္ေတာ့ OIC နဲ႔ ပက္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္လည္း ေျပာရဆိုရ ခက္တဲ့အေနအထားမ်ဳိးျဖစ္သြားပါတယ္။

OIC နဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ၾကီးနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ဆိုတာ ဖတ္ခြင့္၊ သိခြင့္ ရလားခမ်။

ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္းမသိရပါဘူးခမ်။ OIC နဲ႔ အစိုးရ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို တစ္စံုတစ္ရာ မသိရပါဘူး။ အၾကမ္းဖ်င္းေပါ့ေနာ္ မီဒီယာမွာ ပါသေလာက္ေတာ့ သိပါတယ္။ လူမႈအေထာက္အကူျပဳ လုပ္ငန္းေတြေဆာင္ရြက္ေပးမယ္။ ဘာသာေရး ကိစၥမပါဘူးဆိုတဲ့ သေဘာေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖတ္ရပါတယ္။

ျမန္မာအစၥလာမ္အဖြဲ႔ၾကီးအေနနဲ႔ေရာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြအတြက္ ဘာေတြေဆာင္ရြက္ေပးေနပါသလဲ။

ဇြန္လမွာစျဖစ္ကတည္းက ဒုကၡသည္ ကူညီေရးပံ့ပိုးမႈေကာ္မတီဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖြ႔ဲျပီးေတာ့ တႏိုင္တပိုင္ ဆန္တို႔၊ ဆီတို႔၊ ရိကၡာတို႔ ေထာက္ပံ့တဲ့ကိစၥေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြတင္မကဘူး။ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ညီေနာင္ျပည္သူေတြပါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တတ္ႏိုင္တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ တတ္စြမ္းသမွ် ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။

အေခၚအေ၀ၚေတြနဲ႔ ပက္သက္ျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကို ဘဂၤါလီေတြလို႔ေခၚၾကသလို၊ တခ်ဳိ႕မလည္း ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ဘာကြာျခားလဲဗ်။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ဟာက ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္နမိတ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ အစၥလာမ္သာသနာကိုကိုးကြယ္တဲ့ မည္သည့္လူမ်ဳိးမဆို ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာေရးနဲ႔ ပက္သက္တဲ့ ကိစၥေတြကို ေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တိုင္းရင္းသားထဲမွာ ကမန္လူမ်ဳိးရွိတယ္။ သူတို႔ေတြက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြပါ။ တိုင္းရင္းသားေတြပါပဲ။ အလားတူပဲ အျခားအျခားေသာ ျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေတြမွာလည္း တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြထဲမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အနည္းနဲ႔ အမ်ားဆိုသလိုရွိပါတယ္။ သူတို႔ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးခ်င္းဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသားေရး၊ သူတို႔ အမည္ျပဌာန္းတာနဲ႔ ပက္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာသာေရးအဖြဲ႔ေတြရဲ႕ တာ၀န္လည္းမဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ ရဲ႕ အယူအဆသာလွ်င္ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕တာ၀န္ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ပက္သက္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ပါတယ္။

အရင္တုန္းကေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုလို အီးဒ္ေန႔ မက်င္းပဘဲ ေရွာင္ၾကဥ္ခဲ့ရတာေတြ ျဖစ္ခဲ့ဖူးလားဗ်။
ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ တစ္ေခါက္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက ဘာသာတစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုၾကား နားလည္မႈေတြ ပ်က္ျပားလို႔ျဖစ္ပါတယ္ခဗ်ာ။ ၁၉၈၇ မွာတစ္ခါ ၁၉၉၇ မွာတစ္ခါျဖစ္တယ္။ သံုးၾကိမ္ျဖစ္ဖူးပါတယ္။ ၁၉၈၃ မွာ ျဖစ္တဲ့ကိစၥကေတာ့ ေမာ္လျမိဳင္မွာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေရးျမိဳ႕မွာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ ဖ်က္စီးခံရတဲ့ ကိစၥျဖစ္ဖူးတယ္။ ၁၉၈၇ မွာျဖစ္တဲ့ ကိစၥကေတာ့ ေညာင္တုန္းျမိဳ႕မွာ ျပသနာ အနည္းငယ္တက္ခဲ့ဖူးတယ္။ ေနာက္တစ္ေခါက္ ေတာင္ၾကီးျမိဳ႕မွာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ၁၉၉၇ မွာေတာ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာလည္း အနည္းငယ္ ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မွီသေလာက္ျဖစ္စဥ္ေတြကို တင္ျပတာခဗ်။

ဘာေတြ ထပ္မံျဖည့္စြက္ေျပာၾကားလိုပါသလဲခမ်။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာျပည္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာေရာက္ ရွိခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာပါျပီ။ က်န္တဲ့ ညီေနာင္ေတြရဲ႕ အၾကားမွာ ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း၊ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေနထိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡကို အေၾကာင္းျပဳျပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ဘာျဖစ္လဲဆိုေတာ့ က်န္တဲ့ ဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ၾကားမွာ အားတံု႔အားနာ ျဖစ္ေနရပါတယ္။ အဲ့လို အားတံု႔အားနာ ျဖစ္ေနရတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ မေနလိုပါဘူး။ အရင္လိုပဲ ဘာသာတစ္ခုနဲ တစ္ခုၾကားမွာ ခ်စ္ခ်စ္ၾကည္ၾကည္ေနရတာကိုပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကိဳက္ပါတယ္။ ဘာသာေပါင္းဆံုးခ်စ္ၾကည္ေရးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း တတ္ႏိုင္သမွ် ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
မီဒီယာမ်ားကလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ သတင္းကို ေရးသားတဲ့အခါမွာ ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ၾကည္ေရးကိုလည္း ေရွ႕ရႈေပးပါလို႔  ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္ အမွန္ကိုေရးတာကိုေတာ့ ကၽြန္တာ္တို႔လည္း လက္ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ သတင္းရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ကေတာ့ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရးကို ေရွးရႈေပးပါလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။