ေသေဖၚ ေသဖက္ပါ။ ရွင္ေဖၚ ရွင္ဖက္ မဟုတ္ဘူးလား

ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ ဆုိရွယ္လစ္ပါတီ၊ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီ၊ ကရင္ဗဟုိအဖဲြ႕၊ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ကြန္ဂရက္၊ ဗမာမြတ္စလင္ ကြန္ဂရက္၊ ကရင္လူငယ္အဖဲြ႕၊ မြန္အစည္းအရုံး၊ တုိ႔ဗမာအစည္းအရုံး၊ ဆင္းရဲသား ဝံသာႏုအဖဲြ႕၊ ဗမာႏုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ လူငယ္မ်ားအဖဲြ႕စတဲ့ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပဲြဝင္ ဦးေဆာင္အဖဲြ႕ေပါင္း (၁၅)ဖဲြ႔ တက္ရာက္ခဲ့တဲ့ ၁၉၄၆ ဇႏၷဝါရီလ (၁၇)မွ (၂၃)အထိ ေရႊတိဂုံအလယ္ပစၥယံတြင္ က်င္းပေသာ ဖဆပလ ႏုိင္ငံလုံးကၽြတ္ ညီလာခံႀကီးသည္ အနာဂတ္ လြတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အသက္ဝိညာဥ္၊ ပင္လုံကုိ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ မိခင္ဆုိတာကုိ အေလးအနက္ထား သိရွိသူ နည္းမယ္ထင္ပါတယ္။

ခုႏွစ္ရက္တုိင္ က်င္းပခဲ့တဲ့ အဲဒီညီလာခံႀကီးမွာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေပါင္း (၈)ခု ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ ရွမ္းျပည္၊ ခ်င္းေတာင္၊ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသမ်ားမွ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဗမာေခါင္းေဆာင္မ်ားကသာ (ျဗိတိသွ် စြက္ဖက္မႈ မပါဘဲ) လြတ္လပ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ခဲြေရး၊ တဲြေရးကုိ ဆုံးျဖတ္ရမည္ဆုိတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္(၇)ကုိသာ မခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့ရင္ ယေန႔ျမင္ေတြ႔ေနရတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ဆုိတာ ေပၚေပါက္လာဖို႔မရွိဘဲ ရွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ျပည္၊ ခ်င္းျပည္၊ ကယားျပည္ေတြမပါတဲ့ တစ္ျခမ္းပဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံငယ္ကေလးသာ ျဖစ္သြားႏုိင္တာက ျငင္းမရတဲ့ သမုိင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရြႊတိဂုံအလယ္ပစၥယံ ညီလာခံသည္ အနာဂတ္ လြတ္လပ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးအတြက္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ကုိ ခ်မွတ္ေပးခဲ့တဲ့ တိုင္းျပဳ ျပည္ျပဳ ညီလာခံႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ (အဆုိ(၇)ကုိ ပင္လုံပိသုကာ တစ္ဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ဗမာမြတ္စလင္ ကြန္ဂရက္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေဖခင္က တင္သြင္းခဲ့တယ္။)

ဒီတုိင္းျပဳျပည္ျပဳ ညီလာခံႀကီးမွာဘဲ ဆရာႀကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳ တင္သြင္းခဲ့တဲ့ အဆုိအမွတ္(၆)မွာ ဗမာမြတ္(စ)လင္မ်ားကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္းကုိလည္း ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ဗမာမြတ္စလင္ေတြကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ အခုလို ဆုံးျဖတ္သတ္မွတ္ရပါသလဲ။

သခင္မ်ိဳးေဟ့ ဒုိ႔ဗမာကစခဲ့တဲ့ သခင္အမည္ခံ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပဲြဝင္ခဲ့သူေတြဟာ ျမန္မာ့သမုိင္းမွာ အင္မတန္ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္ဆုိရင္ မွန္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ သခင္လႈပ္ရွားမႈအစမွာ ဗမာေတြက ရဲရဲေတာက္ အလုံးအရင္းႏွင့္ သခင္ သခင္မ အမည္ေတြခံျပီး အဂၤလိပ္ကုိ အံတုဆန္႔က်င္ခဲ့ၾကတယ္ဆုိရင္ေတာ့ တက္တက္စင္ေအာင္ လဲြပါတယ္။ သခင္ေပါက္စ ေထာင္ေျခာက္လလို႔ အေလွာင္အေျပာင္ခံခဲ့ရတဲ့ သခင္ဘဲြ႕ခံသူေတြဟာ အထင္ေသးခံ၊ ႏွာေခါင္းရႈံ႕ခံရတဲ့၊ အခ်ိန္မေရြး ပုလိပ္အဖမ္းခံရႏုိင္တဲ့၊ သမီးရွင္ေတြ ႏွာေခါင္းရႈံ႕တတ္တဲ့ ပ်က္ရယ္ျပဳခံ လူတန္းစားတစ္ရပ္ အမွန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကာလမ်ိဳးမွာလည္း ျမန္မာမြတ္စလင္ သခင္ေတြ အမ်ားအျပား ေပၚထြက္ခဲ့ရုံမက ဒုိ႔ဗမာမြတ္စလင္ အစည္းအရုံးကုိပင္တည္ေထာင္ျပီး ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အျခားသခင္မ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္း တုိက္ပဲြဝင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးေတြ႔ရင္ ဆလံေပး၊ အေလးျပဴရတဲ့ ေခတ္ႀကီး(ဦးႏုရဲ့ တာေတစေနသား)မွာ၊ တကၠသုိလ္က အခမ္းအနားေတြ၊ အစည္းအေဝးေတြမွာ God Save the King သီဆုိျပီးမွ ဖြင့္လွစ္ရျပီး အဂၤလိပ္ကုိ ဘုရားထူးေနရတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ဗမာမြတ္စလင္ ကုိထြန္းစိန္ (တကသ ဥကၠဌ)က ဒီကၽြန္သီခ်င္းကုိ မဆုိနိုင္ပါဘူး။ ငါတုိ႔ဟာ သခင္ေတြျဖစ္လုိ႔ ဒုိ႔ဗမာအစည္းအရုံးရဲ့ သခင္သီခ်င္းကိုဘဲ ဆုိရမယ္လုိ႔ ေက်ာင္းသားအစည္းအဝးမွာ ပထမဆုံး အဆိုတင္ေတာင္းဆုိခဲ့တယ္။ အဲဒီကစျပီး တကၠသုိလ္အခမ္းအနားေတြမွာ ဒုိ႔ဗမာအစည္းအရုံး သီခ်င္းကုိသာ အစဥ္အဆက္ သီဆုိၾကပါေတာ့တယ္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ ရဲေဘာ္သုံးက်ိပ္က ဂ်ပန္ႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္ကုိ ဝင္ေရာက္လာျပီးေနာက္ မေရွးမေႏွာင္းမွဘဲ ဂ်ပန္ရဲ့ ဂတိမတည္၊ ရက္စက္ယုတ္မာမႈေတြေၾကာင့္ ဂ်ပန္ကုိျပန္ခ်ဖုိ႔ ဖဆပလ(ဆတပလ)ကုိ လွ်ိဳ႕ဝွက္ဖဲြ႕စည္းခဲ့ပါတယ္။ အထက္ဗမာျပည္ကို ဦးေဆာင္ဖုိ႔ မႏၱေလးခရုိင္ ဖဆပလအတြက္ ေခါင္းေဆာင္ ရွာခဲ့ၾကတယ္။ အထက္ဗမာျပည္မွာရွိတဲ့ ထင္ရွားေသာ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆင္မ်ားကုိ ဥကၠဌတာဝန္ယူဖုိ႔ လက္လွမ္းမီရာ ခ်ဥ္းကပ္စည္းရုံးခဲ့တယ္။ ရက္စက္ၾကမ္းၿကုတ္တဲ့ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကုိ အံတုမဲ့ ေျမေအာက္ သူပုန္ ဖဆပလ ဥကၠဌေနရာကုိ ယူဝ့ံသူ မရွိခဲ့ၾကဘူး။

မင္းတုိ႔ အစုိးရေက်ာင္းက အုိင္စီအက္စ္ (Indian/Imperial Civil Service အဂၤလိပ္သစၥာေတာ္ခံ အရာရွိ) တစ္ေယာက္ထြက္ရင္ ငါ့အမ်ိဳးသားေက်ာင္းက လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပဲြဝင္ သူပုန္ဆယ္ေယာက္ ထြက္ေစရမယ္ေဟ့လို႔ ၿကုံးဝါးခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္က လူတကာ မလုပ္ရဲတဲ့ ဖဆပလ ဥကၠဌတာဝန္ကုိ ေၾကေၾကနပ္နပ္ႀကီး ယူခဲ့ျပီး ဓါးသြား(ဖက္ဆစ္)ေပၚက ပ်ားရည္စက္(လြတ္လပ္ေရး)ကုိ ရဲရဲႀကီး လွ်က္ခဲ့တယ္။ (အခုေတာ့ ကုလားလူလိမ္ ရာဇတ္ဆုိျပီး ေဖ့စ္ဘြတ္ေတြမွာ ေစာ္ကားလာၾကပါျပီ။)

ဂ်ပန္ေျပး၊ အဂၤလိပ္ျပန္ဝင္ျပီး သခင္ေတြ၊ ဘီအုိင္ေအေတြ ေခတ္ေကာင္းေတာ့ လူတုိင္း သခင္ျဖစ္ခ်င္ၾကတယ္။ တစ္မတ္ေပးရင္ ဒုိ႔ဗမာအစည္းအရုံးဝင္ သခင္လက္မွတ္ရတာမုိ႔ တစ္မတ္သခင္လုိ႔ေတာင္ ေခၚလာၾကျပီ။ ဖဆပလကလည္း ပ်ိဳတုိင္းၿကုိက္တဲ့ ႏွင္းဆီခုိင္ျဖစ္လာတယ္။ ဖဆပလ တန္ခုိးထြားလာတယ္။ အဲဒီအခါက်မွ မဟာတစ္ခ်ိဳ႕က ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ ကုလားျဖစ္ေၾကာင္း သိလာၾကဟန္တူပါတယ္။ ကုလားႀကီး ဦးရာဇတ္ကုိ ျမန္မာ့ဦးစြန္း ေနျပည္ေတာ္ အထက္ျမန္မာျပည္ရဲ့ ဖဆပလ ဥကၠဌေနရာ မခန္႔သင့္ဘူးလုိ႔ ကန္႔ကြက္ၾကပါေတာ့တယ္။  သံဃာေတာ္မ်ားအပါအဝင္ ရဟန္းရွင္လူေတြက ဘယ္သူမွ မလုပ္ခ်င္တုန္းက အေသခံျပီးလုပ္ခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ကလဲြျပီး ဘယ္သူကုိတင္တင္ လုံးဝ လက္မခံႏိုင္ဘူးလုိ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ပယ္ခ်ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါက သမုိင္းပါ။

ကုလား၊ ပသီ၊ ေဇတဘာဒီ၊ ျမန္မာမြတ္စလင္ဆုိတဲ့ အမည္ေတြဟာ ေက်ာက္စာတင္ သမုိင္းဝင္ စကားလုံးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ပထမျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ စတည္ေထာင္တဲ့ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္တစ္ေထာင္ေက်ာ္ကပင္ တည္ရွိခဲ့တဲ့ တိုင္းက်ိဳးျပည္ေဆာင္၊ တုိင္းျပဳ ျပည္ျပဳ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ျမန္မာျပည္သားေတြကုိ ေခၚဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြဟာ ပတ္စ္ပုိ႔ႏွင့္ ခုန္ခ်လာသူ၊ မလြယ္ေပါက္က ခုိးဝင္လာသူ၊ မေန႔တေန႔ကမွ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ က်မ္းႀကိမ္ခဲ့သူေတြ တစ္ေယာက္မွ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကုိ သိသိႀကီးႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ အိမ္ရွင္အတင္းလုပ္ျပီး ဘာျဖစ္လုိ႔ အခုမွ ဧည့္သည္သဖြယ္၊ ႏုိင္ငံျခားသားသဖြယ္ ခဲြျခားဆက္ဆံေနၾကတာလဲ။ အစၥလာမ္ဘာသာကုိ ႏုိင္ငံျခားဘာသာလုိ႔ ဆုိလာရတာလဲ။ ျမန္မာျပည္မွာ ႏုိင္ငံျခားက မလာတဲ့ ဘာသာရွိလုိ႔လား။ မသိလုိ႔ မရွက္တာလား။ မရွက္တတ္လုိ႔ဘဲ မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနၾကတာလား။

 ဒုတိယကမၻာစစ္မတုိင္မီ ဦးေစာနန္းရင္းဝန္အျဖစ္ တာဝန္ယူစဥ္က အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ျမန္မာျပည္သားေတြကုိ ျမန္မာမြတ္စလင္ အျဖစ္သာ တစ္ေျပးညီ သတ္မွတ္ေခၚေဝၚဖုိ႔၊ ၁၀ႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ေကာက္ေသာ သန္းေခါင္စာရင္းတြင္လည္း ျမန္မာမြတ္စလင္ အျဖစ္သာ ေကာက္ယူဖို႔ အမိန္႔ျပန္တမ္း ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။

၁၉၆၀ေလာက္မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ျမန္မာမြတ္စလင္ဆုိတာက ဘာသာေရးႏွင့္ လူမ်ိဳးအမည္ကုိ တဲြဖက္ထားျခင္းျဖစ္၍ မသင့္ေလ်ာ္သျဖင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္လုိ႔ မသုံးၾကဘဲ အစၥလာမ္ဘာသာကုိ ကုိးကြယ္ေသာ ျမန္မာေတြ၊ ျမန္မာလူမ်ိဳး အျဖစ္သာ ေခၚေဝၚဖုိ႔၊ လက္ခံဖို႔ တုိက္တြန္းခဲ့တယ္။ ဦးႏု ေထာက္ျပခ်က္က မွန္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ျမန္မာ၊ ကရင္၊ ရွမ္း၊ ရခုိင္စသျဖင့္ ေခၚေဝၚေစလိုသူႏွင့္ ပသီဟူ၍ ေခၚေစလိုသူဆုိျပီး ျမန္မာမြတ္စလင္ အုပ္စုအတြင္း အၾကမ္းအားျဖင့္ အယူအဆႏွစ္ခု ေပၚေပါက္ခဲ့တယ္။

မေရွးမေႏွာင္းမွာဘဲ ေက်းဇူးရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက အာဏာသိမ္းလိုက္ေတာ့ တုိင္းရင္းသားေရး၊ ျပည္ေထာင္စုေရး အပါအဝင္ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရးေတြ အားလုံးရပ္သြားျပီး တစ္ႏုိင္ငံလုံး ေနာက္ျပန္ဆုတ္ အေမွာင္တုိက္က်ခဲ့ရတယ္။ ျမန္မာလား၊ ပသီလား၊ ျမန္မာမြတ္စလင္လားဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈံးေတြဟာ မတင္မက်နဲ႔ ယေန႔ထိေအာင္ ရႈပ္ေထြးေနဆဲျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ကုလားဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈံးက ေခါင္းျပန္ေထာင္လာခဲ့တယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ တုိင္းရင္းသား (၁၄၄)မ်ိဳးရွိတယ္လုိ႔ ဗုိလ္ေနဝင္းက သတ္မွတ္ျပီး၊ ဗုိလ္ေစာေမာင္က (၁၃၅)မ်ိဳးလုိ႔ သတ္မွတ္တယ္။ အခု ဒီမုိကေရစီ ဗုိလ္ဦးခင္ရီက (၁၀၁)မ်ိဳးလုိ႔ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ထူးဆန္းတာက တုိင္းရင္းသားျဖစ္မႈကုိ တုိင္းရင္းသားျပည္သူလူထုကုိ တစ္ခါဘူးမွ် ခ်ျပေဆြးေႏြးျခင္းမလုပ္ဘဲ အာဏာရွင္မ်ားကသာ တုိင္းရင္းသားျဖစ္ေစ သတည္းဆုိျပီး တစ္ခ်က္လႊတ္အမိန္႔ႏွင့္ သတ္မွတ္တာခ်ည္းဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ပုိထူးဆန္းတာက တုိင္းျပည္လုံျခဳံေရး အတြက္ ဒီေလာက္အေရးႀကီးတဲ့ တုိင္းရင္းသားျဖစ္ျခင္းကုိ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက အခုလိုအႀကိမ္ႀကိမ္ တာဝန္မဲ့ ထင္ရာစုိင္း ျပဌာန္းေနတာကုိ ဝတ္ေၾက တန္းေၾက ကန္႔ကြက္ရုံအျပင္ ဘယ္တုိင္းရင္းသားကမွ အေလးအနက္ထားဟန္ မေတြ႕ရတာဘဲ။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း သတ္မွတ္တဲ့ တုိင္းရင္းသား (၁၄၄)မ်ိဳးမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္ပါသလုိ၊ ဦးႏုေခတ္က တုိင္းရင္းသား သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာကုိလည္း ရခိုင္စစ္တေကာင္းအျဖစ္ ထဲ့သြင္းထားတယ္။ ရွစ္ေလးလုံးအျပီး အာဏာသိမ္းတက္လာတဲ့ က်န္စစ္သားမင္း ဗုိလ္ေစာေမာင္က ဗုိလ္ေနဝင္းရဲ့ (၁၄၄)ကုိ မာရွယ္ေလာႏွင့္ (၁၃၅) လုပ္လုိက္တယ္။ တုိင္းရင္းသား(၉)မ်ိဳးကုိ ဘယ္ေခ်ာင္မွာ လူမသိ သူမသိ သတ္ပစ္လုိက္သလဲ မသိပါဘူး။ (၁၄၄)တုန္းက တရုပ္ျဖစ္လုိ႔ ခ်န္ထားခဲ့တဲ့ ကုိးကန္႔ကုိ (၁၃၅)မွာ တုိင္းရင္းသားျဖစ္ေစသတည္းဆုိျပီး ထည့္လုိက္ျပန္ေသးတယ္။ အခု ဒီမုိကေရစီ ဗုိလ္ခင္ရီက (၁၃၅)ကေန (၁၀၁) လူမ်ိဳးအျဖစ္ ဒီမုိကေရစီလႊတ္ေတာ္ကုိ ေဘးခ်ိတ္ျပီး သတ္မွတ္လုိက္ျပန္တယ္။

ဘယ္ေလာက္ထိ ေပါက္တတ္ကရေတြ လုပ္ေနသလဲဆုိရင္ အဲဒီဗုိလ္ခင္ရီရဲ့ လူမ်ိဳး(၁၀၁)မ်ိဳးထဲမွာ ဇုိမီးမပါေတာ့ ဇုိမီးပါတီကုိ ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ေထာင္ဖုိ႔ ျငင္းပယ္ခဲ့တယ္။ ဇုိမီးက တင္းခံေတာ့ ဇုိမီးကုိ တုိင္းရင္းသားျပန္ျဖစ္ေစ လုပ္လုိက္ျပန္တယ္။ ဒါဆုိ တုိင္းရင္းသား (၁၀၂)မ်ိဳးျဖစ္ရမွာေပါ့။ မဟုတ္ပါဘူး။ ဇုိမီးကို ထပ္တုိးျပီးလဲ တုိင္းရင္းသားက (၁၀၁)မ်ိဳးဘဲလုိ႔ ထပ္ေျပာျပန္တယ္။ ဒါဆုိ (၁၀၁)မ်ိဳးထဲက ကံဆိုးသူေမာင္ရွင္ ဘယ္လူမ်ိဳးကုိ မ်ိဳးျဖဳတ္လုိက္ျပီး ဇုိမီးကုိ အစားထဲ့ခဲ့သလဲ။ တုိင္းရင္းသား (၁၃၅)ကေန (၁၀၁)လုပ္တုန္းက ဒီမုိကေရစီအစုိးရဆုိသူက ဘယ္လူမ်ိဳး (၃၄)မ်ိဳးကုိ လူမသိ သူမသိ Genocide လုပ္လုိက္သလဲ။ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ေစ မျဖစ္ေစကုိ အပ်င္းေျပ ေဂါက္သီးရုိက္ေနတယ္ေလာက္ ေအာင္းေမ့ေနတဲ့ ရွက္ေၾကာျပတ္ေနေသာ အာဏာရွင္မ်ားက ႏုိင္ငံေတာ္လုံျခံဳေရးကုိ အေလးထားပါတယ္ဆုိတာကုိ ယုံတဲ့သူေတြက ယုံေနဆဲပါ။ ဒုိ႔ျမန္မာျပည္ျဖစ္ပါတယ္။

ေမးစရာ ဆက္ျဖစ္လာတာက လူမ်ိဳး(၁၀၁)ပါးဆုိတာကေကာ ဘာသေဘာလဲ။ ဇုိမီးမရွိခင္က (၁၀၁)မ်ိဳး၊ ဇုိမီးကုိ ျပန္ထဲ့ျပီးလဲ ဘာေၾကာင့္ (၁၀၁)ဘဲ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ေနရတာလဲ။ တစ္ရာ့တစ္ပါးေသာမင္းေတြ ပ႑ာၿကုိ႔ရတဲ့ ဗမာထီးေဆာင္းမင္း လုပ္ခ်င္ေနတုန္းဘဲလား။ အရင္ေရာဂါေဟာင္းက အကင္းမေသေသးဘူးလား။ ဒါလား ဒီမုိကေရစီ။ ဒါလား တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္ေရးကုိ အေလးထားတာ။

တုိင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳေရးေတြျဖစ္တဲ့ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ စာေပ၊ ပညာေရး၊ အႏုပညာ၊ အားကစား၊ စီးပြါး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တုိင္းျပည္ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စု စည္းလုံးညီညြတ္ေရး၊ ဒီမုိကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ရွစ္ေလးလုံး၊ ေရႊဝါေရာင္ သံဃာအေရးအခင္းစတဲ့ က႑စုံမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္ မပါခဲ့တဲ့ေနရာ ရွိရင္ ေထာက္ျပပါ။ တုိင္းျပည္ကုိ ဆူပူေအာင္၊ အက်ိဳးပ်က္ေအာင္၊ အၾကမ္းဖက္ေအာင္၊ မျငိမ္းခ်မ္းေအာင္၊ မတုိးတက္ေအာင္၊ မစည္းလုံးေအာင္ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြ လုပ္ခဲ့တယ္ဆုိရင္လဲ ေထာက္ျပပါ။ တုိင္းျပည္က ေတာင္းဆုိတဲ့အခါ မိမိရဲ့ အသက္ ေသြး ေခၽြးေပးဆပ္ရာမွာ ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြ ေနာက္တြန္႔ခဲ့ဘူးတယ္ဆုိရင္လဲ ေထာက္ျပလုိက္ပါ။

၁၉၄၇ခု ေဖေဖၚဝါရီလ(၁၁)ရက္ေန႔ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္မထုိးမီညမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဂတိျပဳေျပာၾကားခဲ့တာက

– – – ေရွးေခတ္က ေအာ္လာၾကတဲ့ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ၊ ပညာဆုိတဲ့ စကားမ်ိဳးကုိ လက္သုံးျပဳလုိ႔ မလုံေလာက္ေတာ့ဘူး။ ဗမာ၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းႏွင့္ အျခားအမ်ိဳးမ်ားလဲ ရွိေသးတယ္။ – – – သာသနာဆုိတာကေတာ့ ကုိယ္ကုိးကြယ္ခ်င္တဲ့ ဘာသာ သသနာကုိ ကုိးကြယ္ႏုိင္ၾကတာဘဲ။ ဗမာျပည္မွာ လူမ်ားစုက ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေပမဲ့ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကုိးကြယ္သူ၊ မဟာေမဒင္ဘာသာ ကုိးကြယ္သူ၊ နတ္ကုိးကြယ္သူ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတာဘဲ။ သည္ေတာ့ ဒါေတြကုိစဲြျပီး လူမ်ိဳးေရးတရား လုပ္လုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ – – -(ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မိန္႔ခြန္းမ်ား၊ စာေပဗိမာန္)

– – – ဒီမွာဆရာ၊ က်ေနာ္တုိ႔က လူၿကုိက္ေအာင္ လုပ္ေနၾကတာမဟုတ္ဘူး။ ဒီလို မဟုတ္မဟတ္ကုိ စိတ္ထင္ရာေတြ ေရွာက္လုပ္ၾကမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ႀကီးဟာ မၾကာခင္ ပ်က္စီးျပိဳကဲြျပီး ကၽြန္သေဘာက္ ျဖစ္သြားၾကမွာဘဲ။ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ထဲမွာ အေလာင္းဘုရားလက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့ၾကတဲ့ မြတ္စလင္ေတြရွိတယ္။ ဘရင္ဂ်ီေတြ ရွိတယ္။ အစကတည္းက ရွိလာခဲ့ၾကတဲ့ နတ္ကုိးကြယ္တဲ့ ေတာင္တန္းသားေတြ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ခရစ္ယာန္ေတြျဖစ္ျပီး အရုိးစဲြေနၾကတာေတြ ရွိတယ္။ သူတုိ႔ေတြဟာလဲ အားလုံး ႏုိင္ငံသားေတြဘဲ။ တုိင္းျပည္ကုိ ကၽြန္တြင္းက လြတ္ေအာင္ တုိက္ထုတ္ၾကတုန္းက က်ေနာ္တုိ႔ခ်ည္း မဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔တေတြပါ ပါၾကပါတယ္။ အခုကၽြန္တြင္းက လြတ္မယ္မွ မႀကံေသးဘူး၊ သူတုိ႔တေတြအေပၚမွာ အႏုိင္က်င့္ျပီး ငါတုိ႔လူမ်ားစုရဲ့ ဘာသာကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ဘာသာျဖစ္ရမယ္လုိ႔ လုပ္လုိက္ရင္ က်ဳပ္တုိ႔ဟာ ေခြးေလာက္ေတာင္ ေသာက္သုံးမက်တဲ့အေကာင္ေတြ ျဖစ္သြားၾကမွာေပါ့။ ဆရာ တုိင္းျပည္ကုိ တုိင္းျပည္ေရးလို႔ ေတြးစမ္းပါ။ ဘာသာေတြ ဘာေတြ ညာေတြ လုပ္မေနပါနဲ႔။ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္တစ္ခုလုံး စည္းရုံးေနဖုိ႔လုိတယ္။ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ သာသနာဆုိတာေတြဟာ ေရွးေရွး ပေဒသရာဇ္မင္းတရားႀကီးေတြရဲ့ စိတ္ကူးယဥ္ ဘဝင္ေလပင့္ျပီး ေျပာခဲ့တဲ့စကားေတြပါ။ အခုအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔လုိၾကတာက ျပည္ေထာင္စုႀကီးထဲမွာရွိေနၾကတဲ့ လူမ်ိဳးအားလုံး ဘာသာအားလုံး ဘယ္ေတာ့မွ မျပိဳကြဲသြားဘဲ ခဲြထြက္သြားမဲ့သူေတြ ေပၚမလာေစဘဲ ႏိုင္ငံစိတ္ဓါတ္ တစ္ခုထဲရွိေနေအာင္ သြင္းေပးဖုိ႔ စည္းရုံးေပးဖုိ႔ လုိေနတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ဘာသာ ဗုဒၶဘာသာလုပ္ခ်င္ရင္ ဆရာကုိယ္တုိင္ ဘဝရွင္မင္းတရားႀကီး အမည္ခံျပီး သာသနာ့ဒါယကာေတာ္ တက္လုပ္။ ျပီးေတာ့ စည္ကုံးခရုိင္ႏွင့္တကြ စုိးမုိးအုပ္ခ်ဳပ္ေတာ္မူေသာ သီရိပရဝဓမၼရာဇာ ဘဝရွင္မင္းတရားႀကီး သာသနာ့ဒါယကာ ဘခိ်ဳ၏ ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံေတာ္လုိ႔ ဆရာ့ဟာ ဆရာေၾကညာ၊ က်ေနာ္ မပါဘူး။ – – – (ႏုိင္ငံေတာ္ဖဲြ႕စည္းပုံေရးဆဲြရာတြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳသုိ႔ ေျပာၾကားခ်က္- မီးဒုတ္သတင္းစာ၊ စက္တဘၤာ ၂၊ ၁၉၆၀)

၁၉၄၇ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားဥပေဒ၊ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၇၄ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံ ဖဲြ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံ ဥပေဒမ်ားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံသား တုိင္းရင္းသားျဖစ္ျပီးသူ ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားသည္ ၁၉၈၂ခုနွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒအရ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား၊ သံသယမ်ား၊ ႏုိင္ငံမဲ့မ်ား၊ ဧည့္သည္မ်ား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ားသဖြယ္ ဆက္ဆံခံေနရလာတယ္။ မြတ္စလင္ျဖစ္လွ်င္ ျမန္မာမျဖစ္ရဟု လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္ ဥပေဒမ်ားကုိ သိကၡာမဲ့စြာ ခ်မွတ္ က်င့္သုံးလာတယ္။ ရုပ္ရွင္မင္းသား ေမာင္ေမာင္တာသည္ မြတ္စလင္ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္ခြင့္ မရွိ။ ဘဂၤလီ-ျမန္မာဟု မွတ္ပုံတင္တြင္ စာရင္းသြင္းခံလုိက္ရတယ္။ သူ႔ညီအရင္းကမူ ဗုဒၶဘာသာကုိးကြယ္သျဖင့္ ျမန္မာျဖစ္ခြင့္ ရရွိသြားသည္။ တစ္မိ တစ္ဖရင္းမွ ေမြးဖြားသူမ်ားကုိပင္ ကုိးကြယ္သည့္ဘာသာ အေပၚအေျခခံျပီး လူမ်ိဳးအမည္ကုိ ဗေလာင္းဗလဲ ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေနေသာ ကမၻာေပၚရွိ တစ္ခုတည္းေသာ ထူးဆန္းသည့္ အူေၾကာင္ေၾကာင္ ႏိုင္ငံျဖစ္လာသည္။ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အသက္စြန္႔ တုိက္ပဲြဝင္တုန္းက တုိ႔အားလုံး၏ ႏုိင္ငံဟု ဆုိခဲ့ၾကျပီး လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ နင္တုိ႔ မပါ၊ ငါတုိ႔သာ ပုိင္တဲ့ႏုိင္ငံအျဖစ္ သူရဲေဘာေၾကာင္သူ ေၾကာင္သူေတာ္ မဟာမ်ားက မရွက္မေၾကာက္ ဆုိရဲလာသည္။

ျမန္္မာတုိင္းရင္းသား မိဘ၊ ဘုိးဘြားစဥ္ဆက္က ဆင္းသက္လာခဲ့ၾကေသာ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားတြင္ ခ်စ္ရန္၊ ေသရန္၊ အသက္စြန္႔ရန္ ဇာတိခ်က္ေၾကြ အမိျမန္မာႏုိင္ငံမွတစ္ပါး အျခားမရွိပါ။ ျမန္မာျပည္သည္ ဒုိ႔ျပည္။ ျမန္မာစာသည္ ဒုိ႔စာ။ ျမန္မာစကားသည္ ဒုိ႔စကား၊ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈသည္ ဒုိ႔ယဥ္ေက်းမႈျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ္တုိ႔ရဲ့ ေမြးရာပါႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈကုိ ဦးသိန္းစိန္က ေပးမွ၊ ဦးသိန္းညြန္႔က သေဘာတူမွ၊ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က ခြင့္ျပဳမွ၊ ၁၉၈၂ႏုိင္ငံသားဥပေဒႏွင့္ ကုိက္ညီမွ၊ ၂၀၁၄ခု သန္းေခါင္စာရင္းတြင္ အမည္မွန္ထဲ့ေပးမွ ရရွိမည္ဟု လုံးဝ မယုံၾကည္ပါ။

က်ေနာ္တုိ႔၏ ေမြးရာပါအခြင့္အေရးကုိ စာနာနားလည္မႈရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားႏွင့္ လက္တဲြ၍ ကာကြယ္သြားမည္။ အစၥလာမ္ဘာသာကုိးကြယ္ျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားကုိ ဖိႏွိပ္ ခဲြျခားဆက္ဆံျခင္း မွန္သမွ်ကုိ တည္ဆဲဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ဆန္႔က်င္သြားမည္။ အစၥလာမ္ဘာသာကုိ ကုိးကြယ္ေသာ ျမန္မာမ်ား၏ တုိင္းရင္းသားအခြင့္အေရးႏွင့္ တာဝန္မ်ားကုိ အျပည့္အဝ အသိအမွတ္ျပဳ ျပန္လည္ေပးအပ္ရမည္။ ျမန္မာအပါအဝင္ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစုံက ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔၏ လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္မႈ၊ ကုိးကြယ္မႈ၊ အသက္ရွင္ ရပ္တည္မႈ၊ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈကုိ ျပီးျပည့္စုံေစရမည္။