Author: M-Media

ဆရာႀကီးေလးပါးမွာ ျပည္ေ႐ႊဘုိတြင္ စုေပါင္းေနထိုင္ခဲ့သူမ်ားမဟုတ္ပဲ ေဒသခြဲမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္ အမ်က္ေတာ္႐ွ၍ ဆင့္ေခၚေတာ္မူခ်ိန္မွသာ ေ႐ႊဘုိမင္းေနျပည္ေတာ္သုိ႔ စု႐ုံးေရာက္႐ွိခဲ့ၾကၿပီး ျပစ္ဒဏ္သင့္ခံခဲ့ရေသာ သူေတာ္စင္ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။
ဦးေအာင္ေဇယ်သည္ ၁၇၅၉-ခုတြင္ ယုိးဒယားသုိ႔ စစ္မထြက္မီ တိုေတာင္းလွေသာကာလ၌ သာသနာ့ဂုိဏ္းကြဲမ်ား ေပၚေပါက္သည္ကုိ ေျဖ႐ွင္းခဲ့သည္။

၀ိနည္းေတာ္ႏွင့္အညီ ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ က်င့္သုံးေစသည္။ ၀ိနည္းေတာ္ကုိ မ႐ုိမေသ မလိုက္နာသူတုိ႔အား ဒဏ္ခတ္ေစရန္ မဟာဒါန္၀န္ ခန္႔အပ္သည္။ ၁၇၅၉-ခုႏွစ္တြင္ သာသနာေတာ္သန္႔႐ွင္းေရးအား တာ၀န္ယူေဆာင္႐ြက္ရေသာေၾကာင့္ ကုိးကြယ္မႈအမ်ဳိးမ်ဳိးအား သန္႔႐ွင္းေစခဲ့ရာ ပသီမြတ္စ္လင္မ္ တုိ႔၏ ဓေလ့ထုံးတမ္းအား ေမးျမန္းစဥ္ ေဂါ၀ိႏၵပုဏၰား၏ ေလွ်ာက္တင္မႈအရ ပသီမြတ္စ္လင္မ္ တုိ႔အား ဆင့္ေခၚေတာ္မူၿပီး စစ္ေဆးေမးျမန္းခဲ့သည္တြင္ သာသနာ့ယုံၾကည္္ခ်က္အား ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၾကသည္။

ေဂါ၀ိႏၵပုဏၰားစကားႏွင့္ ညီညြတ္သည္ဟု မင္းတရားႀကီးထင္မွတ္ေတာ္မူၿပီး ဆရာႀကီး(၄)ပါးအား အယူလြဲမွားေနသည္။ တရားေဒသနာေတာ္ ေဟာၾကားျပဳျပင္ရန္ အခ်ဳပ္အာဏာသားတုိ႔လက္သုိ႔ လႊဲအပ္ ခဲ့သည္။ မလိုက္နာျငင္းဆန္က စီရင္ရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ဆရာႀကီး(၄)ပါးတုိ႔မွာ ေနာက္သားေျမးတုိ႔အေရးေျမာ္ေတြးၿပီး ယုံၾကည္ခ်က္အတြက္ အသက္ေပးဆက္ခဲ့ၾကသည္။ ဆရာႀကီး(၄)ပါးကုိ ေခါင္းျဖတ္သတ္လိုက္သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ဥပၸါပ်ံ၊ ေတာ္လဲ၊ ငလ်င္လႈပ္၊ ေမွာင္ႀကီးက်ၿပီး ကုန္းေဘာင္ ေရႊျပည္တြင္ မုိးႀကိဳး(၁၃)ခ်က္ တစ္ၿပိဳင္တည္းပစ္ခတ္သည္။ ဤနမိတ္အား ဘုရင္မင္းျမတ္မွ နကၡတ္ေဗဒင္ပညာေက်ာ္ မ်ားအား ေခၚယူေမးျမန္းေတာ္မူရာ လူမ်ဳိးတစ္ရာ့တစ္ပါးတုိ႔တြင္ မည္သည့္လူမ်ဳိးဘာသာ ယုံၾကည္မႈကုိမွ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၊ မပယ္ဖ်က္သင့္ေၾကာင္း၊ ယခုအျဖစ္အပ်က္မွာ တစ္ရာ့တစ္ပါးေသာ လူမ်ဳိးမွ သူေတာ္စင္တုိ႔ ေသြးေျမက်၍ ဤသုိ႔ အတိတ္နမိတ္ႀကီးမ်ားျပပါသည္။ (၃)ႏွစ္မုိးေခါင္ရန္ ကိန္း႐ွိပါေၾကာင္း ပညာ႐ွိမ်ားမွ ေလွ်ာက္တင္ၾကသည္။

ဘုရင္မင္းျမတ္မွ ဆရာႀကီး(၄)ပါး အေျခအေန၊ ကၽြန္ယုံေတာ္မ်ားအားေမးေတာ္မူရာ ဆရာႀကီးတုိ႔ မေခ်မငံျပဳ၍ လက္လြန္သြားေၾကာင္း သံေတာ္ဦးတင္ရာ အသင္တုိ႔ မိုက္မဲေလစြတကားဟု အျပစ္ေတာ္ တင္ကာ မလုိတမာကုန္းေခ်ာသည့္ လက္သုံးေတာ္ ၀ကၤပုဏၰားအား ေထာင္သြင္း၍ အက်ဥ္းထားေစ အမိန္႔ေတာ္သတ္မွတ္ၿပီး ဆရာႀကီး(၄)ပါး ခႏၶာ၀န္ခ်ရာေနရာသုိ႔ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈရာ ျခေတာင္ပုိ႔(၄)လုံး ျဖစ္ေနသည္ကုိျမင္ေတာ္မူလွ်င္ အမွန္ပင္သူေတာ္စင္မ်ားပါတကားဟု ယူက်ဳံးမရျဖစ္ကာ ၎ေနရာကုိ မင္းမႈထမ္းမ်ားအား သဲျဖဴခင္း၊ ရာဇမတ္ကာၿပီး ေ႐ႊထီး(၄)လက္မုိး၍ အေစာင့္ထားရန္ အမိန္႔ေတာ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ နန္းေတာ္သုိ႔ျပန္ၿပီး ၀ကၤပုဏၰားမိုက္အား သတ္ေစရန္ အမိန္႔ခ်ကာ သုံးေထာင္ခုႏွစ္ရာ ဆရာႀကီးမ်ဳိးႏြယ္မ်ားကုိ ဆင့္ေခၚၿပီး မလုိတမာကုန္းေခ်ာစကားေၾကာင့္ ယူက်ံဳးမရျဖစ္ရေၾကာင္း ဆရာႀကီး(၄)ပါးကုိရည္စူး၍ ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ေလးေဆာင္လွဴဒါန္းတည္ေဆာက္ေပးမည့္အေၾကာင္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္။ ေျမဒူးၿမိဳ႕တြင္ မွန္စီေ႐ႊခ်ဗလီႀကီး(၄)လုံး တိုင္းရင္းသားအစၥလာမ္သာသနာ၀င္မ်ား အား ခ်ီးေျမွာက္ခဲ့သည္။

႐ွက်ရတြလ္အီမံက်မ္းလာ သခင္ႀကီး(၄)ပါးအေၾကာင္း

ျမန္မာဘုရင္ကုိ တင္သြင္းလႊာ (၁၂၄၅-ခုႏွစ္၊ ေတာ္သလင္းလ)

ဘုရားကၽြန္ေတာ္ ေျမဒူးၿမိဳ႕ေန သေဘၤာဘလီ၀င္၊ တကာႀကီးငယ္တုိ႔ႏွင့္ ပသီေက်ာင္းထိုင္ ဆရာမုိ႔ဟရစ္ဒင္ ေ႐ႊဘ၀ါးေတာ္ေအာက္ ႐ွိခုိးသံေတာ္ဦးတင္ပါသည္ဘုရား ။

အင္း၀မင္းဆက္ စေနမင္းလက္ထက္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ (၉၀၀)ေက်ာ္က မြတ္စ္လင္မ္လူေပါင္း သုံးေထာင္ခြန္ႏွစ္ရာတုိ႔သည္ ကာသီေရႊ၀ါ၊ ကာသီေရႊဒုံး၊ ကာသီပန္း၀ါ၊ ကာသီျမတ္ၾကာ မင္နာႏုရပ္၊ မင္းန၀ါဟရပ္၊ မင္းသီဟရပ္၊ မင္းေနမ်ဳိးဂုဏၰရတ္တု႔ိႏွင့္ ၀င္စားလာေရာက္ရာ စားၿမဲ ေနၿမဲ ေပးခ်သနားေတာ္မူၿပီးလွ်င္ ေရႊခ်မွန္စီ ပလီ(၄)လုံး ေျမဒူးၿမိဳ႕အတြင္း တည္လုပ္သနားေတာ္ျမတ္ခံရ၍ က်မ္းဂန္ႏွင့္အညီ က်င့္ေဆာင္ေနထိုင္ၾကသည္ေနာက္ ယခု ဘုရင္မင္းျမတ္ေဘးေတာ္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးလက္ထက္ မြတ္စ္လင္မ္လူမ်ဳိးတုိ႔ကုိ မျမင္ဘူးသည္ႏွင့္ အပါးေတာ္တြင္ ကၽြန္ယုံ ပုဏၰား ေဂါ၀ိႏၵကိ ေမးေတာ္မူရာ ေဂါ၀ိႏၵပုဏၰားက ၎လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ ၾကက္ငွက္ကၽြဲႏြားတုိ႔ကုိ အ႐ွင္လတ္လတ္ လွီးျဖတ္သစား၊ အယူမွားေသာသူ လူမ်ဳိးျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ဟင္ဒြတ္စတံဒလင္လိ (ေဒလီ)ဗာရာဏသီၿမိဳ႕မ်ားက ႏွင္ထုတ္လိုက္ေသာသူမ်ားျဖစ္ပါေၾကာင္း ႐ွိခုိးသံေတာ္ဦးတင္၍ ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးေဘး၊ ဆရာႀကီး မုဟမၼဒ္ေ႐ွာင္႐ွန္၊ ဆရာႀကီး မုိဟစ္ဗြလႅာ၊ ဆရာႀကီး႐ွမၼဒါရ္၊ ဆရာႀကီးအြတ္သမံ တုိ႔ကုိ အရေတာင္းေတာ္မူၿပီးလွ်င္ အစၥလာမ္ဘာသာကုိလႊတ္၍ ၀က္သားကုိစားရ မည္။ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုတုိ႔ကုိ ႐ွိခုိးပူေဇာ္ရမည္။

ရာဇမာန္ပြား၍ ေထာင္မွာ အက်ဥ္းခ်ထား၊ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္၊ အသက္ကုိ အေသသတ္မည္၊ ထုတ္ယူသြားရာ ၎ဆရာႀကီး(၄)ပါးတုိ႔သည္ သုသာန္၀မွာ ၀ုိဇူသန္႔စင္၍ ဒုိရကအတ္ နမာတ္ဖတ္႐ြတ္ ဒုိအာဆုေတာင္းၿပီးလွ်င္ ဦးခ်စစ္ဂ်ဒါတြင္းမွာ အေသခံေသာေၾကာင့္ ေကာင္းကင္က အတိတ္ႀကီးနမိတ္ႀကီးျပသည္။ ငလ်င္လႈပ္သည္။ ဥပၸါတ္ပ်ံသည္၊ ေတာ္လဲသည္။ နန္းေတာ္ကန္ေတာ့တိုင္ကုိ မုိးႀကိဳးပစ္သည္။ ေမွာင္က်သည္။ ေနမထြက္ ၾကယ္ေပၚသည္။ ေန႔ကုိညဥ့္အတိ ျဖစ္ေနသည္။ ေန႔ည၌မကြဲ႐ွိေနေသာေၾကာင့္

ေဂါ၀ိႏၵပုဏၰားကုိ ေထာင္မွာ အက်ဥ္းထား သင့္၊ မသင့္ကုိ ခ်င့္ခ်ိန္၍ အဆုံးစီရင္မည္။ ၾကယ္သြားေနသြား အတိတ္ကိန္းခန္းကုိ နားလည္သူပညာ႐ွိ တုိ႔ကုိ ေခၚ၊ အမိန္႔ေတာ္ႏွင့္ေခၚၿပီးလွ်င္ ေမးေတာ္မူျပန္ရာ ၎ပညာ႐ွိတုိ႔က လူမ်ဳိးတစ္ရာ့တစ္ပါးတြင္ တစ္ပါးလူမ်ဳိးကုိ မပယ္သင့္၊ ဦးေခါင္းကေသြးသည္ ေျမတြင္စြန္းၿငိပါေသာေၾကာင့္ အစားအစာ မြတ္သိပ္ရန္၊ မုိးသုံးႏွစ္မၿခိမ္းမ႐ြာရွိမည္။ မုိးေမွာင္လည္း ခုႏွစ္ရက္လည္မွ လင္းမည္၊ ထင္ျမင္ပါေၾကာင္း ႐ွိခုိးသံေတာ္ဦးတင္ၾက၍ သူေတာ္စင္ မွန္မမွန္ကုိ သုႆာန္၀မွာ အေစာင့္ႏွင့္ထား၊ မိန္႔ေတာ္မူၿပီးလွ်င္ ၎ ဆရာႀကီးေလးပါးအေလာင္းသည္ မဖူးမေရာင္၊ မသုိးမပုတ္၊ က်ီးငွက္တုိ႔အခ်ဥ္း ေမွာင္လင္းသည့္ေနာက္ ခုႏွစ္ရက္႐ွိလွ်င္ ျခေတာင္ပုိ႔ေလးလုံး အထူးအဆန္းသည္ကုိ ေ႐ႊနားေတာ္ျမတ္ ၾကားသိေတာ္မူ၍ ရာဇမတ္ကာရန္ ေ႐ႊထီးေလးစင္းအုပ္ထား႐ွိသည့္ေနာက္ မုိးသုံးႏွစ္မၿခိမ္းမ႐ြာ႐ွိသည္ႏွင့္ ေျမဒူးၿမိဳ႕သုိ႔ ထြက္စံေတာ္မူ၍ မူးျမစ္တူးေဖာက္၊ ေ႐ႊဘုိကန္ေတာ္သုိ႔ ေရသြင္းေတာ္မူပါ ဆရာႀကီး(၄)ပါးတုိ႔ အဆက္အႏြယ္ကုိေခၚ၍ ေ႐ွးအစဥ္အလာ ဘာသာထုံးစံက်မ္းဂန္ထြက္႐ွိသည့္အတိုင္း က်င့္ေဆာင္ ကုိးကြယ္ စားေသာက္ေနထုိင္ၿမဲ ၿငိမ္၀ပ္စြာေနထိုင္ရမည္။ အထက္ကနည္း ေရႊခ်မွန္စီ ဗလီေလးလုံး ေျမဒူးၿမိဳ႕အတြင္း တည္လုပ္သနားေတာ္မူျပန္၍ ငါးႏွစ္ျမန္မာႏွင့္ ေရာေႏွာ႐ွိေနသည္ကုိ ၎မင္းတရားႀကီး လက္ထက္ကစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မြတ္စ္လင္မ္လူမ်ဳိးတုိ႔ ထင္ေပၚ စည္ပင္႐ွိၾကပါသည္။

၎ေ႐ႊခ်မွန္စီ တည္လုပ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ သေဘၤာဗလီသည္ ပတိမ္းစားအေရးတြင္ သူပုန္လူဆုိးတုိ႔ ဖ်က္ဆီးပ်က္စီး၊ အမႈထမ္း ဆင္းရဲသားတုိ႔ မတည္မလုပ္ႏိုင္ ယခုတိုင္ ဗလီ၀င္လူတစ္ရာေက်ာ္တုိ႔သည္ ၀တ္၀ါ႐ုိဇာ နမာဇ္ ေစာင့္ထိန္းရန္ မ႐ွိသည္ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ ဘုရားကုိယ္စားေတာ္စားတည္လုပ္ မစေတာ္မူလွ်င္ ကမၻာထက္ဆုံးတိုင္ ကုသုိလ္ေတာ္သည္ အေခါင္အဖူးထူးျမတ္လွသည္။ သိမ္ဗလီျဖစ္ပါ၍ တည္လုပ္မစ သနားေတာ္ျမတ္ခံရပါမည့္အေၾကာင္းကုိ ေ႐ႊဖ၀ါးေတာ္ေအာက္ ႐ွိခုိးသံေတာ္ဦးတင္ပါသည္။

(ေျမဒူး႐ိႈက္မုိဟ္ယစ္ဒီန္ (ခ) ဦးေ႐ႊေတာင္ေရး ႐ွဂ်ရတြလ္အီမံက်မ္းႏွင့္ ဖြသာေအ့အလြတ္႐ွဟူရ္က်မ္း၊ ၂-က်မ္းတြဲ စာ ၁၆၇-၁၆၉)