ဧရာဝတီမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
ေဆာင္းပါးရွင္ Myat Htoo Razak, MBBS, MPH, PhD
Program Director of the Division of International Research and Training of the Fogarty International Center (FIC), U.S. National Institutes of Health (NIH).
ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာၾကာေအာင္ ကိုလိုနီ လက္ေအာက္နဲ႔ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ေအာက္ ေနခဲ့ရၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသား တုိင္းရင္းသား ေပါင္းစံုုရဲ႕ ပါရမီ၊ ဝီရိယ၊သံႏၷိ႒ာန္တိုု႔ကိုု အသံုုးခ်ႏိုုင္ေတာ့မယ့္ အခြင့္အလမ္းတခု ယခု အခ်ိန္မွာ ရၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခြင့္အေရးကို လက္ေတြ႔အသုံးခ်ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ လူထုအားလုံး ပါဝင္လက္ခံႏိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္ေရွ႕ေရး၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈနဲ႔ မွ်တတဲ့ အရင္းအျမစ္ခြဲေ၀မႈ အားေကာင္းေစမယ့္ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ စီးပြားေရး ႏိုုင္ငံေရး လူမႈေရးအျပင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈက႑မ်ားမွာ ျပည္ပနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္နိုင္မယ့္ ကၽြမ္းက်င္မႈ၊ ဗဟုသုတ အေတြ႔အႀကံဳတို႔ တိုးတက္လာေစသင့္ပါတယ္။
အထီးက်န္ဘ၀နဲ႔ ျမန္မာႏုုိ္င္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ေနေနခ်ိန္မွာ တိုင္းျပည္အသီးသီးက စစ္ပြဲအလြန္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုုးတက္ေရး လုုပ္ငန္းေတြကိုု ေထာက္ပံ့သူအျဖစ္နဲ႔ေရာ အေထာက္ပံ့ခံ အျဖစ္နဲ႔ပါ အေတြ႔အႀကံဳ အမ်ားႀကီးရိွသြားခဲ့ပါၿပီ။ အဲဒီအေတြ႔အႀကံဳေတြရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ၊ က်ဆံုုးမႈ သင္ခန္းစာေတြကို ကိုုယ္ပိုုင္ျပဌာန္းခြင့္ အျပည့္အ၀ရိွတဲ့၊ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀တဲ့၊ ႏိုုင္ငံတကာအသိုုင္းအ၀န္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္တဲ့ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ႏိုုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တြန္းတင္ရာမွာ အသံုးခ်ႏိုုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္း ရိွေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၁ ခုုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုုင္ငံ ျပန္လည္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုုႏွစ္တုုန္းက ေအာ္ခဲ့ၾကားခဲ့ရတဲ့ ဒီမိုုကေရစီအေရး ေတာင္းဆိုုသံေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵေဖာ္ထုုတ္ျပသူမ်ားကိုု ပစ္ခတ္တဲ့ ေသနတ္သံေတြ၊ စစ္တပ္က ရက္ရက္စက္စက္ ၿဖိဳခြင္းမႈေၾကာင့္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရသူမ်ားကိုု ေန႔ေရာညပါ ခြဲစိတ္ကုုသေပးခဲ့ရပံုုေတြကိုု က်ေနာ္ ျပန္ေျပာင္း သတိရေနခဲ့သလို လတ္တေလာ ျပည္တြင္းမွာ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြေပၚမွာ လူထုေတြရဲ့ စိတ္လႈပ္ရွားေနမႈေတြကိုလည္း က်ေနာ္ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ရင္ထဲမွာ ခံစားႏိုင္ခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္ လက္ရိွျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စိတ္လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြက မေရရာမႈမ်ား၊ စိုးရိမ္မႈမ်ားနဲ႔ ေရာျပြန္းေနတယ္။ တ႐ုုတ္၊ ႐ုရွတို႔လို အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အားေပးေထာက္ခံမႈနဲ႔ လက္ေစာင္းထက္ခ်င္ၾကတဲ့ သေဘာထားတင္းမာသူေတြရဲ႕ မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေနမႈေအာက္မွာ လက္ရိွတိုးတက္မႈေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ဆက္သြားႏိုင္မွာလဲဆိုတဲ့ စိုးရိမ္တာေတြ၊ မေရရာမႈေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာတာ ၾကားခဲ့ရတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရွ႕ဆက္သြားဖို႔လိုတယ္၊ လာမယ့္ေဘး ေျပးေတြ႔႐ုံပဲလို႔လည္း အေတာ္မ်ားမ်ားက ေျပာၾကပါတယ္။
က်ေနာ့္ ခရီးစဥ္အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (ေဒၚစု) နဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚစုက အရင္အတိုင္း ျမန္မာႏိုုင္ငံကို ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး သာယာဝေျပာေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ မနားမေန ႀကိဳးစားအားထုတ္ဆဲ၊ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္ပါဝင္လာႏိုင္ေရး ကိုယ္ထူကိုယ္ထ အားထုတ္ႏိုင္ဖို႔ ဘယ္လိုအကူအညီကိုမဆို ႀကိဳဆိုၿမဲပါ။
ႏုိင္ငံတကာအေနနဲ႔ လတ္တေလာ စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားေအာက္က ေဒၚစုနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူမ်ားကိုု ဘယ္လိုကူညီေပးၾကမလဲ။ အေထာက္အပံ့ေတြက ေဒၚစုအပါအ၀င္ တိုုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လိုလားေသာ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ စီးပြားေရးက႑နဲ႔ လူထုုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဦးစီးဦးေဆာင္တဲ့ ဘက္စံုပါ၀င္မႈရိွၿပီး ထိေရာက္မယ့္ တိုုင္းျပည္ထူေထာင္ေရး လုုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ျမင္မိပါတယ္။
က်န္းမာေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဖူးသူ တဦးအေနနဲ႔ က်ေနာ္ အႀကံျပဳခ်င္တာက ႏိုင္ငံတကာမိသားစု၀င္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံ တိုင္းျပည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ကူညီရာမွာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ နယ္ပယ္သံုးရပ္ကို ဦးစားေပးသင့္ပါတယ္။
ပထမဦးဆုံးအေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား၊ ဘာသာေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအဖြဲ႔မ်ားအၾကား တုိင္းျပည္ေရွ႕ေရး ဦးတည္ရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားသေဘာတူ ဘံုအျမင္တခု တည္ေဆာက္သင့္ပါတယ္။ တိုုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုအဖြဲ႔၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႔၊ လူငယ္အဖြဲ႔မ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအဝင္ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ျပည္သူ႔၀န္ထမ္းမ်ား၊ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ တျခားႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ အစုအဖြဲ႔မ်ား အားလုံး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ကာ နားလည္မႈ၊ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံအ၀ွမ္း စတင္သင့္ပါတယ္။
အာဏာရွင္စနစ္မွ ဒီမုုိကေရစီအစိုုးရမ်ားအျဖစ္သို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းသြားၾကတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြ (ဥပမာ – ေတာင္အာဖရိက၊ ခ်ီလီနဲ႔ အင္ဒိုုနီးရွား) ဆီက သင္ခန္းစာနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳမ်ား ဖလွယ္ျခင္းျဖင့္ အကူအညီမ်ား ေပးသင့္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ ဦးတည္ခ်က္အတြက္ ဘံုသေဘာတူညီခ်က္တခု ေပၚထြက္ဖို႔ဆိုတာ လြယ္ကူတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ စိတ္ေစတနာေကာင္းမႈ၊ တည္ၿငိမ္တဲ့ပံ့ပိုးမႈ၊ ထိေရာက္တဲ့ အားေပးကူညီမႈေတြရွိရင္ ေရရွည္မွာ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒုုတိယကေတာ့ ရပ္ရြာမိသားစု အသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အေသးစား စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းေတြ၊ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၊ ဘ႑ာေရးနဲ႔ ဘဏ္လုုပ္ငန္း၊ တရားေရးစနစ္၊ သတင္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးမီဒီယာ၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ စြမ္းအင္၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ကာကြယ္ေရး၊ အရပ္ဘက္ စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး၊ လူမႈေရး က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈ စတဲ့ ေနရာေတြမွာ အရည္အခ်င္းျမွင့္တင္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္နဲ႔ ကြာဟခ်က္ကို အေျခခံၿပီး ကၽြမ္းက်င္မႈ၊ လုုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈအဆင့္ကို မူတည္ကာ အရည္အခ်င္း ျမွင့္တင္ေပးသင့္ပါတယ္။ အရည္အခ်င္းျမွင့္တင္မႈ၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားမွာ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္မႈကို ေနရာေပးတာေတြ လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။
တိုင္းျပည္ထူေထာင္ေရး အစီအစဥ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတခုအေနနဲ႔ လူမႈအသိုင္းအ၀န္းက အႀကံျပဳခ်က္ေတြ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ျမန္မာလုပ္သားထုရဲ႕ ဗဟုသုတ၊ အေတြ႔အႀကံဳ၊ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားနဲ႔ ေပါင္းစပ္ရပါမယ္။ အေျခခံအဆင့္၊ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ အလုပ္သမားေတြကို အဓိကတာ၀န္ေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ အခြင့္အေရးေတြ ေပးႏိုင္တဲ့ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းနဲ႔ သင္တန္းေတြ ေပးရပါမယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲတိုုင္းျပည္မ်ားမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတကာပညာရွင္မ်ားရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြ၊ အေတြ႔အႀကံဳေတြဟာ ဒီလုပ္ငန္းမွာ သိပ္အသုံးဝင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အရည္အခ်င္းျမွင့္တင္ျခင္းနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ အားလံုုးမွာ ႏိုုင္ငံတကာ၀န္ထမ္းေတြက ျမန္မာဝန္ထမ္းေတြဆီ ၃ ႏွစ္အတြင္း ဦးေဆာင္မႈ လႊဲေျပာင္းေပးဖို႔ အစီအစဥ္ ပါဝင္ေစျခင္းျဖင့္ တိုင္းျပည္မူလပိုင္ရွင္ ေဒသခံမ်ား ေခါင္းေဆာင္္မႈ အရွည္တည္တံ့ေစေရး အားေပးသင့္ပါတယ္။
တတိယအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးတို႔မွာ ကြၽမ္းကြၽမ္းက်င္က်င္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြရလာဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံေကာင္းေတြကို ကူညီဖန္တီးေပးသင့္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ ထိပ္တန္းအစုိးရအရာရိွေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စဥ္ဆက္မျပတ္ လာေနျခင္းျဖင့္လည္း ထိေတြ႔ဆက္ဆံေနသင့္ပါတယ္။ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္မႈအတြင္း သေဘာထားတင္းမာသူမ်ား အာဏာသိမ္းႏုိင္တဲ့ အေျခအေန၊ တိုးတက္မႈကို ေႏွးေကြးသြားေစႏုုိင္တဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး မျဖစ္ရေအာင္ ေဒၚစုနဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တိုု႔ႏွစ္ဦး ထိထိေရာက္ေရာက္ ဆက္လက္လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္သြားႏိုင္ဖို႔ ကူညီပံ့ပိုးေစလိုပါတယ္။
ထိပ္တန္း အေမရိကန္တာ၀န္ရိွသူမ်ားနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းရဲ႕ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈဟာ ျမန္မာျပည္ တနံတလ်ားနဲ႔ နယ္စပ္တ႐ိုးမွာ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူမ်ားအတြက္ အလုပ္အကိုုင္မ်ား ဖန္တီးေပးျခင္းနဲ႔ က်န္းမာေရး ပညာေရး၀န္ေဆာင္မႈမ်ား တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအတြက္ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ပံ့ကူညီသူမ်ားအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အကူအညီေပးရာမွာ လုပ္ငန္းထပ္ေနျခင္းမ်ား ေလ်ာ့နည္းေစရန္နဲ႔ ပိုမိုသက္ေရာက္မႈရွိေစေရး ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ အာရွေဒသတြင္း လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ား ပူးေပါင္းၿပီး စီမံကိန္းတရပ္ ေရးဆြဲခ်မွတ္သင့္ပါတယ္။ သာဓကအားျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြနဲ႔ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္အရ ထိခိုက္မခံႏိုင္တဲ့ ေဒသမ်ားမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ စီမံကိန္းေတြမွာ လိုအပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ က်င့္ဝတ္သိကၡာနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခခံစည္းမ်ဥ္းေတြကို ေလးစားလိုက္နာလာေစဖို႔ စီးပြားေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ လူမႈေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ အႀကံဉာဏ္ရယူမႈ ပိုမိုအားေကာင္းလာေစမယ့္ ဘက္စံုခ်ဥ္းကပ္မႈတခု အေမရိကန္အစိုးရက ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္သူေတြဟာ အလုုပ္ႀကိဳးစားၿပီး ထက္ျမက္ေသာ၊ ဂုဏ္ယူတတ္ေသာ၊ လြတ္လပ္မႈကိုု ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကပါတယ္။ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ အႏိုင္က်င့္ႏွိပ္စက္မႈမ်ား ရွိခဲ့ေသာ္ျငား လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ၊ ဟာသဉာဏ္နဲ႔ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ သူတို႔ရင္ထဲ အၿမဲရွိေနၾကတယ္။ အလုပ္အကိုင္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ (ျပည္တြင္း သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားမွ) ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္မႈ ကာကြယ္ေပးေရး၊ တိုင္းျပည္အနာဂတ္ ဦးေဆာင္ရာမွာ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ခြင့္တို႔လိုေၾကာင္း သူတို႔က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုၾကပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာက ေထာက္ပံ့တဲ့ စီမံကိန္းေတြမွာ နယ္ေျမခံေတြက ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ ခံယူတာကို ေတြ႔ႀကဳံဖူးပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာေအဂ်င္စီေတြကလည္း အစီအစဥ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ တာ၀န္ခံမႈရိွေၾကာင္း လိုအပ္ခ်က္ကို အဓိကထားၾကတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသဆိုင္ရာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းအားလံုးက တိုင္းျပည္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကူညီေပးလိုၾကေသာ္ျငားလည္း တခါတရံ တင္းမာမႈမ်ား ရိွပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လုုပ္ငန္း အလြန္ႀကီးမားျခင္း သို႔မဟုတ္ ေငြေၾကးပမာဏ မ်ားျပားတဲ့ အခါမ်ားမွာ ပိုျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ႏိုုင္ငံတကာအသုိင္းအ၀န္းအေနနဲ႔ စိတ္ေကာင္းေစတနာေတြ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြ ယူေဆာင္လာႏိုုင္ပါတယ္။ ႏိုု္င္ငံတကာေအဂ်င္စီေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းသြားေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား၊ ေဖာင္ေဒးရွင္းမ်ားထံမွ ေငြေၾကးအကူအညီမ်ားယူၿပီး ျမန္မာႏိုုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္ကူညီ ေပးလိုေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုုင္ငံအေနနဲ႔ ကုိယ့္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ လုုပ္ငန္းစဥ္ကို ကိုယ့္ေျခကိုယ့္လက္နဲ႔ အျပည့္အ၀ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ဖို႔၊ ေနာင္မ်ိဳးဆက္ေတြ ႏိုင္ငံျခား အေထာက္အပံ့အေပၚ အမွီသဟဲျပဳမေနရဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္းက ႏိုင္ငံတကာ မိတ္ေဆြမ်ားနဲ႔ ေထာက္ပံ့သူမ်ားအၾကား ဂ႐ုတစိုက္ထိန္းညိွဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဆံုုးျဖတ္ခြင့္ အာဏာရိွသူမ်ားက ျမန္မာျပည္သူမ်ားရဲ့ အျမင္နဲ႔အာေဘာ္ေတြကို ထိေရာက္စြာ ရွာေဖြနားေထာင္သင့္ပါတယ္။
စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ လူထုုအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ တက္ႂကြတဲ့ ပါဝင္မႈကို ႀကိဳဆို အသိအမွတ္ျပဳ ပံ့ပိုးရမယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစ္ခ်္ မက္ေကာ္နယ္၊ ဂြ်န္ ကယ္ရီ၊ မက္ကိန္းတို႔အပါအ၀င္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္အထိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ဥပေဒျပဳေရး က႑ႏွစ္ခုစလုံးက ေထာက္ခံမႈရတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု စီးပြားေရး၊ နည္းပညာနဲ႔ လူမႈေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ အကူအညီကို ျမန္မာတို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အေထာက္အပံ့ေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ လက္ခံရရွိေနေစဖို႔ ေနျပည္ေတာ္အစိုုးရကလည္း လက္ရိွ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ တိုးတက္မႈေတြကို ဆက္လက္ ျဖစ္ထြန္းေနေစသင့္ပါတယ္။
တိုုင္းျပည္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ေအာင္ျမင္ဖို႔ လူတိုင္းရဲ႕ အကူအညီလိုတယ္လို႔ ေဒၚစုက ေျပာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အပါအ၀င္ ကမာၻ႔အသိုင္းအဝိုင္းက ထိထိေရာက္ေရာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး တုုိင္းျပည္အတြက္ မရိွမျဖစ္ လိုုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ေပးမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏုုိင္ငံ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ဖို႔ အလားအလာ ပိုမ်ားလာႏိုင္ပါတယ္။
သို႔မဟုတ္ပါက ျမန္မာျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းဟာ အရင္ပံုစံအတိုင္း ေနာက္ထပ္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာၾကာ ျမန္မာျပည္သူတို႔ရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား၊ အိပ္မက္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ေနတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ကိုသာ ဆက္လက္ ျမင္ေတြ႔ေနရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး ခ်မ္းသာႂကြယ္၀တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္တိုင္းျပည္အျဖစ္ တည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ ကမာၻ႔မိသားစုမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေရး ျပန္လည္အဆင္သင့္ျဖစ္လာႏိုင္ေစဖို႔ ဝိုင္းဝန္းတည္ေဆာက္ၾကပါစို႔လို႔ ဆႏၵျပဳလိုက္ပါတယ္။
Myat Htoo Razak ၏ Building Country Ownership in Burma ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
(ေဒါက္တာ ျမတ္ထူးရာဇတ္သည္ အာရွႏွင့္ အာဖရိကအတြင္း HIV/AIDS ဆုိင္ရာ သုေတသနလုုပ္ငန္း၊ ကုသ အကူအညီေပးျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးလုုပ္သားမ်ား အရည္အခ်င္းျမွင့္တင္ေပးေသာ ႏိုင္ငံတကာ က်န္းမာေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ျမန္မာဆရာ၀န္တဦးျဖစ္သည္။ ၂၀၀၉ မွစ၍ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိၿပီး ကမာၻ႔က်န္းမာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးစနစ္မ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရး လုပ္ကိုင္လ်က္ရိွသည္။)
အာဖဂန္နစၥတန္နိုင္ငံ ကန္ဒါဟာ ျမို့မွာ အေမရိကန္ စစ္သားတဉီးဟာ စိတ္ေဖါက္ျပီး ေသနတ္နဲ့ ပစ္ခတ္ခဲ့လို့ အိမ္ေတြမွာ ရွိေနျကသူ အနည္းဆံုး ၁၆ ဉီး ေလာက္ ေသဆံုး သြားပါတယ္။အခု အျဖစ္အပ်က္ဟာ ဒီကေန့ မနက္ အေစာပိုင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ပစ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ စစ္သားဟာ အေမရိကန္ စစ္တပ္ အာဏာပိုင္ေတြထံ လက္နက္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့သူ့ကို ထိန္းသိမ္းထားလိုက္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။အခု အခင္းျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရပ္ကြက္မွာ ဆနၵျပမႈေတြလည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသးတယ္။
