ေအာက္တုိဘာ ၂၉ ၊ ၂၀၁၄
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရန္ကုန္တိုင္းရိွ အႀကီးမားဆံုးစက္မႈဇံု လိႈင္သာယာမွ စက္ရံုတစ္ခု၏ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ေလလံတင္ေရာင္းခ်ရန္ လက္ဦးအဆိုျပဳခံရသည္။
၎သည္ ေတာင္ကိုးရီးယားျပည္ပရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ နွင့္ ျမန္မာ့စက္မႈနယ္ပယ္ အခင္းအက်င္းတို႔၏ ကေမာက္ကမႏို္င္လွေသာ သဘာ၀ကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္သည့္ အလုပ္သမားေရးရာအျငင္းပြားမႈ အဆံုးသတ္ခ်က္ရုပ္လံုးပင္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇူလိူင္ ၁၇ တြင္ Master အားကစားဖိနပ္ စက္ရံုကို ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည့္ အလုပ္သမားမ်ား (AP Photo/Gemunu Amarasinghe) ထိုအေဆာက္အဦကို တစ္ခ်ိန္က Master အားကစားဖိနပ္ ထုတ္စက္ရံု ဟု ေခၚဆိုသည္။ အေျပး/လမ္းေလွ်ာက္ဖိနပ္မ်ားကို ထုတ္လုပ္သည့္ ထိုစက္ရံုအား ေတာင္ကိုးရီးယား လုပ္ငန္းရွင္ ဘန္အင္ဟိုက ကမကထျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၎၏ လက္ေ၀ခံေဖာက္သည္မွာ ေတာင္ကိုးရီးယား ခ်ည္မွ်င္ႏွင့္အထည္စက္ရံုႀကီးျဖစ္ေသာ Kolon စက္မႈလုပ္ငန္းစုျဖစ္၍ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၃၁ ဘီလီယံ တန္ေၾကးရိွသည္။
ဘန္သည္ စက္ရံုအား ဇြန္လ ၂၆ ရက္တြင္ ရုတ္တရက္ ပိတ္လိုက္ၿပီး စက္ရံုလုပ္သား ၇၅၀ ေက်ာ္၏ လုပ္ခကိုမေပးပဲ ဇူလိုင္လ၌ ႏိုင္ငံတြင္းမွ ထြက္ေျပးခဲ့သည္ဟု သတင္းမ်ားကဆိုသည္။
သူ႔ထံ၌ လုပ္သားမ်ားလခ တစ္လစာ စုစုေပါင္း က်ပ္ေငြ ၆၅ သန္း(အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆၅,၅၀၀)အျပင္၊ သတိေပး အေၾကာင္းၾကားခ်က္မရိွပဲ ၀န္ထမ္းကန္ထရိုက္ ရပ္တန္႔ျခင္းအေပၚ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ က်ပ္သန္း ၁၃၀ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃၁,၀၀၀) ေၾကြးတင္က်န္ရစ္ေနသည္။
သို႔သာမက Master Sports စက္ရံုသည္ လုပ္သားမ်ားကို လုပ္ငန္းရပ္စဲ ေလ်ာ္ေၾကးေငြအစား ဇြန္လ၏ လစာကိုသာ လက္ခံရန္ အတင္းအၾကပ္ လက္မွတ္ထိုးဖို႔ ဖိအားေပးခဲ့ေၾကာင္း စြပ္စြဲမႈလည္း ရိွသည္။
၀န္ထမ္းလုပ္သား ၅၈ ဦးသာ တရား၀င္လက္မွတ္ထိုးခဲ့ၿပီး၊ က်န္လုပ္သားအားလံုးနီးပါးမွာ စက္ရံုေရွ႕တြင္လည္းေကာင္း၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ ေတာင္ကိုးရီးယား သံရံုးေရွ႕တြင္ လည္းေကာင္း လမ္းမေပၚထြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
စက္ရံု၏ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းမ်ား ေလလံတင္ေရာင္းခ်မႈေအာင္ျမင္လွ်င္ ရရိွလာသည့္ က်ပ္သန္း ၂၈၀(အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၈၂,၀၀၀)ျဖင့္ လုပ္သား ၀န္ထမ္းတို႔အား ျပန္လည္ေပးဆပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇူလိူင္ ၁၇ တြင္ Master အားကစားဖိနပ္ စက္ရံုကို ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည့္ အလုပ္သမားမ်ား (AP Photo/Gemunu Amarasinghe) ျမန္မာႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး အသင္းစု Federation of Trade Unions Myanmar (FTUM)၏ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္က ယင္းလုပ္ရပ္အား ႀကိဳဆိုလုိက္သည္။
“ လုပ္သားေပါင္း ၇၅၇ ဦးကို ေပးဖို႔က က်ပ္ေငြ ၂၁၀ သန္း(အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၁၁,၇၀၀)ရိွေနေတာ့ အဲ့ဒီတန္ေၾကးက သူတို႔ရဲ႕လစာေတြကို အျပည့္အ၀ေပးေခ်ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္”။
သို႔ေသာ္ Master လုပ္ငန္းစု၏ျဖစ္စဥ္ ဇာတ္လမ္းရွည္ႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးကိုကာကြယ္ေပးေသာ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ား မရိွေသးေၾကာင္း၊ ျပည္ပ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမွ လုပ္သားမ်ား အေပၚ အတိုင္းအတာ တစ္ရပ္အထိ ေခါင္းပံုျဖတ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း ေဖာ္က်ဴးလ်က္ရိွေနေပသည္။
က်င့္၀တ္မဲ့ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူ၊ ေၾကးနည္း လုပ္သားႏွင့္ ျပႆနာအလားအလာ
Coca Cola ၊ DuPont ႏွင့္ Procter & Gamble စေသာ ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းစုမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ကိုင္ လည္ပတ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ Colgate-Palmolive သည္လည္း မၾကာေတာ့သည့္ ကာလအတြင္း စက္ရံုသစ္တစ္ခု လာေရာက္ဖြင့္မည္ဟု ယူဆရသည္။
ျမန္မာ့စက္မႈလုပ္ငန္းေကာ္မရွင္၏ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ အထည္လုပ္ငန္းသည္ ယခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄ ဘီလီယံအထိပင္ ျမဳပ္ႏွံထားၿပီး FDI ၏ အႀကီးမားဆံုးအက်ဳိးအျမတ္ကို ရရိွထားၿပီးျဖစ္သည္။
ဘန္သည္ ျမန္မာ့ေၾကးနိမ့္ လုပ္သားေၾကာင့္ အက်ဳိးအျမတ္ႀကီးစြာ ခံစားေနရသူ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားအနက္ တစ္ဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။
Master Sports ၌ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ဆိုင္ရာ စီမံမန္ေနဂ်ာဟုဆိုသူ ေဂ်ာင္ေဟအြန္း၏ အဆိုအရ ဘန္သည္ တစ္ခါက တရုတ္ျပည္၊ က်င္းေဒါင္တြင္ ကုန္ထုတ္လုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း တရုတ္ျပည္လုပ္သားခႀကီးျမင့္လာမႈႏွင့္အစီအမံမ်ားေၾကာင့္ တရုတ္ျပည္ရိွစက္ရံုကို ပိတ္ပစ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ဖူးေၾကာင္း သိရသည္။ သို႔ျဖင့္ စက္ရံုေျပာင္းေရႊ႕ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သူသည္ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ ေဂ်ာင္ဂီဒိုး၌ Master Sports အမည္ရိွ အထည္အလိပ္ ကုမၸဏီတစ္ခု ပိုင္ဆုိင္ၿပီး တရုတ္ျပည္ထြက္ တံဆိပ္မ်ဳိးစံု အားကစား၀တ္စံု/ အတည္မ်ားကို ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ထဲတြင္ ယမန္ႏွစ္အထိ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္ဟု လူထုသတင္းမ်ားမွဆိုသည္။
၎ေနာက္ ႀကီးမားသည့္ ေငြေၾကးျပႆနာတို႔ႏွင့္ ႀကံဳဆံုရၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၂ ရက္မွစ၍ သူ႔လုပ္ငန္းစုဆိုင္ရာ ေငြေၾကးစီးေၾကာင္း ရပ္တန္႔သြားသည္။ မၾကာမီ ေဒ၀ါလီခံေတာ့မည့္ လကၡဏာထင္ရွားေနေၾကာင္း Korea Financial Telecommunications & Clearings Institute (KFTC) မွ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။
Equal Times မွ အင္တာဗ်ဴးအတြက္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဖုန္းဆက္၍ စာပို႔အေၾကာင္းၾကားေသာ္လည္း ဘန္မွ လက္ခံေျဖၾကားျခင္း မရိွေၾကာင္း ဆိုသည္။
ေတာင္ကိုးရီးယားရိွ ဘန္၏ကုမၸဏီ၌ ယင္းသို႔ျဖစ္ပ်က္စဥ္ ကာလအတြင္း တရုတ္ျပည္မွ စက္ရံုကို ျမန္မာျပည္သို႔ေရႊ႕ေျပာင္း ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ျမန္မာစက္ရံုမန္ေနဂ်ာ ေဂ်ာင္က ေျပာၾကားသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္ သိရသေလာက္ေတာ့ လႈိင္သာယာစက္ရံုကို ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ ငွားရမ္းတယ္။ စက္ေတြဆင္ၿပီး ရံုးခန္းထိုင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ စက္ရံုစတင္လည္ပတ္တဲ့ေန႔က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၃ ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ မွတ္မိေနပါတယ္”။
ဘန္သည္ တရုတ္ျပည္၌ လုပ္သားခႀကီးျမင့္လာျခင္းႏွင့္ ေတာင္ကိုးရီးယား၌ ေဒ၀ါလီခံလုဆဲဆဲ ၾကားကာလတြင္ ရန္ကုန္၌ စက္ရံု စတင္လည္ပတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
သူ႔အား ကူညီေပးခဲ့သူမွာ ေဂ်ာင္ ျဖစ္သည္။ ေဂ်ာင္သည္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္သူျဖစ္ၿပီး ေအာင္ျမင္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ ညီမျဖစ္သူမွတဆင့္ ရန္ကုန္ရိွ ေတာင္ကိုးရီးယား စီးပြားေရးအသိုက္အ၀န္းထဲ ၀င္ေရာက္လာသူျဖစ္သည္။ သူမသည္ တရုတ္အႏြယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားႏွင့္ လက္ဆက္ထားသည္။
သို႔ရာတြင္ ဘန္၏ လုပ္ငန္းသစ္ က်ရံႈးခဲ့သည္၊ ရံုးထိုင္ႏွင့္စီမံ၀န္ထမ္းတို႔သာ လစာေပးၿပီးေနာက္ ေတာင္ကိုးရီးယားသို႔ ျပန္သြားသည္။
စက္ရံုသည္ ေငြေၾကးလည္ပတ္မႈ မမွန္ကန္သည့္ျပႆနာႀကံဳရၿပီး လုပ္သားမ်ားက လုပ္ခႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ထုတ္ကုန္အရည္အေသြး နိမ့္က်သြားသည္။ ထိုအခါ Kolon စက္မႈလုပ္ငန္းစုမွ ကုန္အမွာပမာဏ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့သည္ဟု ေဂ်ာင္က ဆိုသည္။
ေဂ်ာင္ထံ၌လည္း တစ္စိပ္တစ္ပိုင္းအားျဖင့္ တာ၀န္ရိွေၾကာင္း Kolon Industries FnC ၏ ဖက္ရွင္ေကာ္ပိုေရးရွင္းဌာနခြဲမွ ေျပာခြင့္ရိွသူ ကင္မ္ဟီးဂ်င္မွ ေျပာၾကားသည္။
Master Sports ထုတ္ကုန္မ်ားသည္ Kolon ၏ သတ္မွတ္စံႏႈန္းအတိုင္း မထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့၊ ေတာင္ကိုးရီးယား၌ မျဖန္႔ျဖဴးမီ အရည္အေသြးစစ္ေဆးမႈတစ္ရပ္ကို သူမ၏ကုမၸဏီက ထပ္မံ ျပဳလုပ္ေနခဲ့ရေၾကာင္း ကင္မ္မွ ဖုန္းအင္တာဗ်ဴးတစ္ရပ္တြင္ ေျပာျပခဲ့သည္။ Master Sports ႏွင့္ Kolon တို႔၏ လက္ဦးသေဘာတူခ်က္မ်ားကိုမူ ကုန္သြယ္ေရးလွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ဟုဆိုကာ ေျဖၾကားရန္ ေရွာင္လႊဲသြားခဲ့၏။
မုသာ၀ါဒီ အာဏာပိုင္မ်ား
မဇၥ်ိမသတင္းဌာန၏ YouTube ဗီဒီယိုကလစ္တစ္ခုတြင္ ၂၀၁၄ ဇူလိုင္ ၁၇ ဆႏၵျပပြဲ၌ Master Sports လုပ္သားမ်ားက အခ်က္မ်ားစြာ ေတာင္းဆိုသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ Master Sports အား အေရးယူ၍ အမည္ပ်က္စာရင္းသြင္းရန္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားလုပ္ငန္းရွင္ထံမွ လာဘ္ယူထားေသာ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားကိုလည္း ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ေပးရန္တို႔ ပါ၀င္သည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒီျပႆနာေတြက ျဖစ္ေနမွာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဲ့ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္တြင္းဥပေဒေတြ မရိွဘူး။ ၿပီးေတာ့ အစိုးရနဲ႔ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ေတြက နားလည္မႈဆိုင္ရာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူက႑ေတြ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လာဘ္စားတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြကို ျပစ္ဒဏ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြ ပါ၀င္လာရတာပါပဲ” ဟု လုပ္သားမ်ားဖက္မွ ေရွ႕ေနအျဖစ္ေဆာင္ရြက္သူ ဦးေဌးက ဆိုသည္။
Master Sports စက္ရံုဖြင့္လွစ္ျခင္း၌ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူကိစၥ ပါ၀င္ျခင္းရိွမရိွပင္ တပ္အပ္မဆိုႏိုင္ေၾကာင္း အခ်ဳိ႕ကဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ Transparency International မွ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ အေျချပႏိုင္ငံစာရင္း ၁၇၇ ႏို္င္ငံ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံအား အဆင့္ ၁၅၇ တြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခဲ့သလုိ၊ BBC ကလည္း ျမန္မာျပည္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ “အခရာက်သည့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို စစ္တပ္မွ ယခင္ကတည္းကပင္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမွာ ထမင္းစားေရေသာက္သဖြယ္ ျဖစ္ေနသည္” ဟု ရွင္းျပတ္စြာ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၅ ရက္တြင္ ႏိုင္ငံျခား ၀င္ေငြ ဆြဲေဆာင္ေရး ရည္ေမွ်ာ္ခ်က္ျဖင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈတိုးျမင့္ေရးႏွင့္ကာကြယ္ေပးေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္တစ္ရပ္ကို ေတာင္ကိုးရီးယားႏိုင္ငံႏွင့္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ၿပီး ရက္အနည္းငယ္အတြင္း Master Sports ၏ ရုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ျဖစ္စဥ္ ေပၚေပါက္ျခင္းက အစိုးရပိုင္းအဖို႔ ပို၍ လူသိရွင္ၾကား ဆိုး၀ါးသြားပါသည္။
ႏွစ္ႏို္င္ငံအၾကားစီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈကို ယင္းပဋိညာဥ္အားျဖင့္ ပိုမိုေႏြးေထြးေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾက၍ ျဖစ္သည္။
ေတာင္ကိုးရီးယားသံရံုးသည္ ၎တို႔၏၀က္ဘ္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ “ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ေတာင္ကိုးရီးယား ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ား ျမန္မာျပည္အတြင္း ေအာင္ျမင္စြာ တိုးခ်ဲ႕သြားႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း” ဟူ၍ အထူးသတင္းေကာင္းအျဖစ္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အမ်က္သင့္ေပါက္ကြဲလာမႈအား ေျဖေလွ်ာ့ရန္ အတြက္ အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္ရွာေဖြေရးႏွင့္ လူမႈဖံုလံုေရး၀န္ႀကီးဌာနသည္ Master Sports အေနျဖင့္ လုပ္သားမ်ား၏ လူမႈဖူလံုေရး အေပၚ အျပည့္အ၀ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ တိုက္တြန္းခ်က ္တစ္ရပ္ကို ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္ဟု DVB သတင္းဌာနမွ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
အစိုးရဖက္ကလည္း ေဂ်ာင္ အပါအ၀င္ ကုမၸဏီအရာရိွႏွစ္ဦးကို အလုပ္သမားဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈျဖင့္ အေရးယူခဲ့သည္။
ေရွ႕ဆက္ၿပီး ေရွာင္တိမ္းေနသူ စက္ရံု၏ CEO ဘန္အင္ဟိုအား ျမန္မာျပည္သို႔ျပန္လာ၍ အစစ္ေဆးခံရန္ ေတာင္ကိုးရီးယားသံရံုးမွ ဆင့္ဆိုဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံေသာ္လည္း အရာမေရာက္ခဲ့ေခ်။
“ဘန္အင္ဟုိကို ဆင့္ဆိုမယ့္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါဘူး။ မကူညီႏိုင္ပါဘူး။ ဒါက ရာဇ၀တ္မႈ မဟုတ္တဲ့အျပင္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပါ၀င္စြက္ဖက္ခြင့္ မရိွလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ သံရံုးကေန ဘန္ရဲ႕ ေတာင္ကိုးရီးယားမိုဘိုင္းဖုန္းကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေခၚဆိုေပမယ့္ အဆက္အသြယ္ မရရိွခဲ့ပါဘူး” ဟု ေတာင္ကိုးရီးယားသံရံုး၀န္ထမ္းတစ္ဦးမွ Equal Times သို႔ ေျပာၾကားသည္။
စက္တင္ဘာလလယ္တြင္ အေနအထားက ဆင့္ကဲဆိုး၀ါးလာသည္။ စက္ရံုသို႔ စစ္ေဆးေရး ၀င္ေရာက္စဥ္ လုပ္သားမ်ားႏွင့္ အာဏာပိုင္အရာရွိမ်ား ထိပ္တိုက္တိုးရာမွ ရဲ၀န္ထမ္း ၇ ဦး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရိွၿပီး၊ စက္ရံုႏွင့္လုပ္ငန္းစစ္ေဆးေရးဒါရိုက္တာ ဦး၀င္းရိွန္မွာ ဓားစာခံျပဳလုပ္ခံရေၾကာင္း သတင္းထြက္ရိွလာသည္။ သို႔ေသာ္ အလုပ္သမားမ်ားက ယင္းသို႔မဟုတ္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုထားသည္။
စက္ရံုမွ လုပ္သားတို႔၏လစာမ်ား၊ ရုတ္တရက္ရပ္တန္႔မႈအတြက္ နစ္နာေၾကးမ်ားေပးရန္ ပ်က္ကြက္ၿပီးေနာက္ ေနာက္ဆံုးတြင္ စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္၌ အလုပ္သမား၀န္ႀကီးဌာနမွ စက္ရံုအား ေငြေၾကးအျဖစ္ျပန္ေဖာ္ရန္ ေၾကျငာခဲ့သည္။
စက္ရံုပိုင္ပစၥည္းမ်ား ေလလံတင္ေရာင္းခ်မႈကို ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္တြင္ သတ္မွတ္လိုက္သည္။ လုပ္သားမ်ားအားလံုးကို လံုေလာက္စြာ နစ္နာေၾကးေပးႏိုင္ေလာက္သည့္အထိ ပမာဏတစ္ရပ္ျဖင့္ စက္ရံုႏွင့္ပစၥည္းအေပါင္းကို ၀ယ္လက္တစ္ဦးတည္းမွ ရယူခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အေျခအေနကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
အနာဂတ္ေစာ္ကားခ်က္ ကာကြယ္တားဆီးေရး
သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ျပည္တြင္း၌ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလိုသူ ျပည္ပ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား ေလာက္ေလာက္လားလား စိစစ္မႈ မျပဳေသးသကဲ့သို႔ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးကို အျပည့္အ၀ကာကြယ္ေပးေသာ လုပ္သားဥပေဒမ်ားလည္း မရိွေသးေခ်။
လုပ္သားငွားရမ္းမႈ သေဘာတူညီခ်က္အား လုပ္ငန္းရွင္ဖက္မွ အဆံုးသတ္ ရပ္တန္႔ခဲ့ေသာ္ အလုပ္သမားကို တစ္လႀကိဳတင္ အေၾကာင္းၾကားၿပီး၊ ခ်ဳပ္ဆိုထားေသာ သက္တမ္းကာလ အျပည့္အထိ လစာကို တြက္ေပးရန္ အလုပ္သမားေရးရာ အာဏာပိုင္မ်ားက တိုက္တြန္းက်င့္သံုးသည့္ လုပ္ထံုးရိွသည္ဟု အလုပ္သမားေရးရာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူႏွင့္သုေတသီ ေတာင္ကိုးရီးယားသား ဂ်င္ေယာင္ပတ္က ေရးသားထားသည္။
အေမရိကန္ သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမား ကလည္း ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေႏွာင့္ေႏွးေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည့္ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈအခ်ဳိ႕ကို ေနာက္ထပ္ တစ္ႏွစ္ တိုးျမွင့္လိုက္ေၾကာင္း ေမလက ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ သူသည္ လာမည့္ႏို၀င္ဘာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ အလည္အပတ္လာေရာက္ရန္ရိွေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလုပ္သမားဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ား တိုးတက္ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ ပံ့ပိုးကူညီမႈမ်ား ရိွေနသည့္တိုင္ အေျခခံအလုပ္သမား လူတန္းစားတို႔၏ဘ၀မ်ားအေပၚ မည္သို႔ သက္ေရာက္ေစမည္ကိုမူ ရွင္းလင္းစြာ မသိရေသးေပ။
ပို၍အေရးႀကီးသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တိုက္ရုိက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူ အဓိကဇာတ္ေကာင္မ်ား၏ သေဘာထားပင္။
ေတာင္ကိုးရီးယားကေတာ့ ၎တို႔၏ ကုမၸဏီတို႔အေပၚ ျပည္ပဥပေဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားအတိုင္း မေဆာင္ရြက္ေစရန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈကို အကန္႔အသတ္ႏွင့္ ျပဳခိုင္းထား၏။
ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ ကိုးရီးယားကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈတိုးျမင့္ေရးေအဂ်င္စီရံုး၏ တာ၀န္ရိွသူတစ္ဦးက Master Sports ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကိုးရီးယားသံရံုးသို႔ေမးျမန္းသည့္ ေမးခြန္းအားလံုးအေပၚ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ အဲ့ဒီကိစၥထဲ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ မရိွခဲ့ဘူး၊ အဲ့ဒီ ကုမၸဏီကိုလည္း အားေပးကူညီခဲ့တာလည္း မရိွဘူး” ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုးရီးယားသံရံုးကလည္း အလားတူစြာပင္ ယင္းျပႆနာကိုကိုင္တြယ္ရန္ တာ၀န္ မယူခဲ့ေခ်။
လက္ကိုင္ျပဳရန္ဥပေဒ မရိွျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေရာဂါ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ႏိုင္ငံေရးစနစ္ အစရိွေသာအခ်က္မ်ားက ျမန္မာလုပ္သားတို႔၏အေျခအေနကို တိုးတက္ေစလိမ့္မည္ မဟုတ္ေတာ့၊ အေျခခံစနစ္တစ္ရပ္လံုးအား ဒီမိုကေရစီပံုသြင္းႏို္င္မွ သိသာထင္ရွားစြာ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေပလိမ့္မည္။
ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစုမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနေသာ NGO အဖြဲ႕ Korean House for International Solidarity (KHIS) ၏ အလုပ္အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ မီကၽြမ္းခ်ဳိးမွလည္း အလားတူအျမင္ရိွေနေၾကာင္း ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“ကိုးရီးယားကုမၸဏီေတြက ဒီမိုကေရစီအဆင့္ အင္မတန္နိမ့္က်လြန္းတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကိုသြားၿပီး ရသမွ် အျမတ္ထုတ္ေလ့ရိွၾကပါတယ္။ ပထမဆံုး ထိပ္တန္းဦးစားေပးေဆြးေႏြးဖို႔ လိုအပ္ေနတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္မႈ အတိုင္းအတာပါပဲ။ သို႔မွသာ ေဒသခံျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ရပ္တည္မႈကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ၿပီး ဖိႏွိပ္ေစာ္ကားမႈကို တြန္းလွန္ဖယ္ရွားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္”။
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Equal Times မွေဖာ္ျပေသာ Se-Woong Koo ၏ “Myanmar: where workers pay the price for FDI” ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။
