စက္တင္ဘာ ၂၄ ၊ ၂၀၁၄
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္ ၁၈ ရက္က လႊတ္ေတာ္ အတြင္းရႇိ ဇမၺဴသီရိေဆာင္ မီဒီယာခန္းမတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ေတြ႕ဆုံပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏႇင့္ သူရဦးေရႊမန္းကုိ ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ- သက္မ်ဳိးမင္း) – ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD မွာ လာမည့္ႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါတီ၏ သမၼတေလာင္း မပါဘဲ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္ေက်ာ ေထာက္ေနာက္ခံျပဳ အာဏာရ ပါတီမွ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းတစ္ဦးအား သမၼတ အျဖစ္ ေထာက္ခံဖြယ ္ရွိေနသည္ဟု NLD တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဖြင့္ဟလုိက္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက အသက္ ၆၈ ႏွစ္အရြယ္ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ခြင့္ကုိ ဟန္႔တားထားသည္။ ထုိ႔ျပင္ သမၼတေလာင္း ေနရာ အတြက္ ပါတီအတြင္းမွ အျခားသူတစ္ဦးကုိ အစားထုိးရန္ အတြက္လည္း သူမအေနျဖင့္ ဆႏၵရွိပံုမေပၚ။
NLD ပါတီမွ အႀကီးတန္း အဖြဲဲ႕၀င္ တစ္ဦးကေတာ့ ၎တုိ႔ပါတီမွာ သမၼတေလာင္းေနရာ အတြက္ ယခင္စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္းမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ USDP မွ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္းကုိ ေထာက္ခံႏုိင္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့၏။
သုိ႔ေသာ္လည္း NLD ၏ ထုိသေဘာထားက စစ္တပ္၏ အက်ဥ္းခ်မႈကို ခံခဲ့ရသူမ်ား အပါအ၀င္ ပါတီ၀င္မ်ားကုိ ေဒါသထြက္ေစမည့္ အႏၱရာယ္ရွိေနေလသည္။ ထုိ႔ျပင္ ႏုိင္ငံ၏ လူႀကိဳက္ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည့္ NLD ႏွင့္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔အား ေထာက္ခံမႈမွာလည္းေလ်ားနည္းလာႏုိင္ေလသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ပါတီမွာ နံပါတ္ ၂ ေနရာဆုိတာ မရွိဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒုတိယဆုိတာ မရွိပါဘူး”
ပါတီအေနျဖင့္ ကုိယ္ပုိင္ သမၼတေလာင္းကုိ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ မေရြးခ်ယ္သနည္း ဆုိသည့္ အေမးအတြက္ NLD အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ အဖြဲ႕၀င္ ဟန္သာျမင့္က ယခုကဲ့သုိ႔ ေျဖၾကားခဲ့၏။
တိုင္းျပည္အတြင္း ဒီမုိကေရစီထြန္းကားေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုနီးပါး ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့ရသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ စစ္အစုိးရက ေရးဆြဲထားေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအရ သမၼတျဖစ္ခြင့္ မရွိ။ “သမၼတေလာင္း၏ အိမ္ေထာင္ဖက္ သုိ႔မဟုတ္ သားသမီးမ်ားမွာ ႏုိင္ငံျခားသား၊ သုိ႔မဟုတ္ ႏုိင္ငံျခား တုိင္းျပည္တစ္ခု၏ သစၥာေတာ္ခံ မျဖစ္ေစရ” ဟူေသာ ကန္႔သတ္ခ်တ္ေၾကာင့္ျဖစ္၏။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ကြယ္လြန္သြားေသာ ခင္ပြန္းႏွင့္ သားႏွစ္ဦးမွာ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသားမ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ထုိကန္႔သတ္ခ်တ္ႏွင့္ ညိစြန္းေနေလသည္။
လာမည့္ႏွစ္တြင္ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က အာဏာသိမ္း၍ တုိင္းျပည္အား အုပ္စုိးခဲ့သည့္ စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကုိ အဆံုးသတ္၍ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ကာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့သည့္ အေျပာင္းအလဲေနာက္ပုိင္း ပထမဆံုး က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္၏။
ထုိ႔ျပင္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုိင္ ရလဒ္အား စစ္တပ္မွ ပယ္ဖ်က္ျခင္းခံခဲ့ရသည့္ NLD ပါတီ အတြက္ ပထမဆံုး ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ လည္းျဖစ္ေလသည္။ စစ္တပ္မွဦးစီးကာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ထုိေရြးေကာက္ပြဲကုိလည္း NLD က သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ေလသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရးစနစ္အရ သမၼတအား လႊတ္ေတာ္မွ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ေလသည္။
ေအာက္လႊတ္ေတာ္ေနရာ ေလးပံုတစ္ပံုကုိ စစ္တပ္မွကုိယ္စားလွယ္မ်ားက ရယူထား၏။ NLD ပါတီက ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မည္မွ်အေျခအေနေကာင္းသည္ျဖစ္ေစ စစ္တပ္ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားသည့္ USDP က စစ္တပ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းမည္မွာ ေသခ်ာေနသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မဟုတ္ဘဲ အျခား တစ္ေယာက္အား သမၼတေလာင္း အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ပါက USDP ႏွင့္ စစ္တပ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားေပါင္း၍ ရသည့္မဲျဖင့္ ႐ံႈးနိမ့္ သြားႏုိင္ေလ၏။ထုိအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ သမၼတေလာင္းကုိ မေရြးခ်ယ္ဘဲ ပါတီ၏ မဲမ်ားကုိ အသံုးျပဳ၍ USDP ႏွင့္ အေပးအယူလုပ္ေရး NLD က ဆံုးျဖတ္ႏုိင္သည္။
ဦးေရႊမန္းႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔မွာ လႊတ္ေတာ္တြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ရွိေနၿပီး ေကာင္းမြန္သည့္ ဆက္ဆံေရးမ်ား တည္ေဆာက္ထားႏုိင္ပံုရသည္။ ထုိ႔ျပင္ ဦးေရႊမန္းမွာ USDP မွ အျခားေသာ အႀကီးတန္းအဖြဲ႕၀င္မ်ားထက္ ပုိ၍ လက္ေတြ႕ဆန္သည္ဟု ထင္ၾက၏။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ရန္အတြက္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ျခင္းကုိ ေထာက္ခံမည္ဟု ဦးေရႊမန္းက ဖြင့္ဟခဲ့ဖူးသည္။
“သူမ(ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္)ဟာ ပါတီအတြင္းမွာ လူႀကိဳက္အမ်ားဆံုး ပုဂၢိဳလ္ပါပဲ။ သူမအေနနဲ႔ ဦးေရႊမန္းကုိ မ်က္ႏွာသာေပးေလ့ ရွိပါတယ္” ဟု NLD အမႈေဆာင္ေကာ္မတီအဖြဲ႕၀င္ ဦးဥာဏ္၀င္းကဆုိသည္။
သေဘာထားတူသည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္တပ္က ဗီတုိရယူထားမႈ၊ ႏုိင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရး သူရဲေကာင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတျဖစ္ျခင္းကို တားဆီး ထားသည့္ အပုိဒ္ စသည္တုိ႔ကုိ ဖယ္ရွားရန္အပါအ၀င္ အေျခခံဥေဒျပင္ဆင္ေရး အာဏာရပါတီကုိ ဖိအားေပးရန္အတြက္ NLD က ျပည္သူလူထုထံမွ လက္မွတ္ ၅ သန္း စုေဆာင္းႏုိင္ခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း စစ္တပ္မွေထာက္ခံအားေပးထားသည့္ အာဏာရပါတီက အေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ျခင္းခြင့္ျပဳမည့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွာ အနည္းငယ္သာရွိေလ၏။
ထုိအေၾကာင္းအရင္းေၾကာင့္ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လႊတ္ေတာ္၌ အမတ္ေနရာ တစ္ေနရာရခဲ့သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္မည့္ အခြင့္အေရးလည္း မရွိေတာ့။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွလြဲ၍ အျခားတစ္ဦးကုိ သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္မည့္အစား ပါတီ၏သေဘာထားကုိ လက္ခံႏုိင္မည့္ ပါတီ၀င္မဟုတ္ေသာ သမၼတေလာင္းကုိ NLD က အာေပးေထာက္ခံလိ့မ္မည္ဟု ဟန္သာျမင့္က မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။
“အဲဒီသူဟာ NLD ျဖစ္စရာ မလုိေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လုိ ခံယူခ်က္ေတာ့ ရွိရပါမယ္။ အေရးႀကီးတဲ့အရာတစ္ခုကေတာ့ သမၼတ အျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လက္ခံႏုိင္တဲ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ ရွိေနတယ္ဆုိတာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အတြက္ ဒါဟာလံုေလာက္ပါတယ္”
သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေနရာကုိ အစား မထုိးရန္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းက NLD အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွလြဲ၍ အျခား သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေခါင္းေဆာင္ မရွိေၾကာင္း ျပသျခင္းလည္းျဖစ္ေလ၏။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေရႊမန္းအား ေထာက္ခံျခင္းမွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ NLD အတြက္ အျငင္းပြားဖြယ္ ကိစၥရပ္ တစ္ခု ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ဦးဥာဏ္၀င္းက ၀န္ခံခဲ့သည္။
ပါတီ၀င္အမ်ားစုမွာ စစ္တပ္၏ အက်ဥ္းခ်မႈကုိ ခံခဲ့ရၿပီး စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္းမ်ား တုိင္းျပည္ အုပ္စုိးျခင္းကုိ ဆန္႔က်င္မႈမွာ NLD အတြင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ရွိေနဆဲဟု ၎ကဆုိသည္။
“တကယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဦးေရႊမန္းကုိ သမၼတ ေလာင္းအျဖစ္ ေထာက္ခံမယ္ဆုိရင္ ပါတီအတြင္းမွာ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီး တက္ႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ပါတီက အဖြဲ႕၀င္အမ်ားစုနဲ႔ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစုဟာ စစ္သားေတြ တုိင္းျပည္ကုိ အုပ္ခ်ဳပ္တာ မႀကိဳက္ၾကပါဘူး”
သုိ႔ေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွလြဲ၍ သမၼတေလာင္းကုိ ေရြးခ်ယ္မႈျပဳမည့္ NLD မွ ေထာက္ခံရန္ အလားအလာအရွိဆံုးသူမွာ ဦးေရႊမန္းသာလွ်င္ျဖစ္သည္ဟု ဦးဥာဏ္၀င္းက ဆုိခဲ့ေလသည္။
XXXXXXXXXXXXXXX
ရိုက္တာ သတင္းဌာနမွ ေဆာင္းပါးရွင္ Paul Mooney ၏ “With Suu Kyi blocked, her Myanmar party eyes ex-general for president” သတင္းေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
