News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • မြန်မာပြည်သူများအပေါ် စစ်တပ်၏ ကျူးလွန်မှုကို တရားစွဲဆိုနိုင်ရေး အင်ဒိုနီးရှားပြည်သူများ ကြိုးပမ်းလာ

    မြန်မာပြည်သူများအပေါ် စစ်တပ်၏ ကျူးလွန်မှုကို တရားစွဲဆိုနိုင်ရေး အင်ဒိုနီးရှားပြည်သူများ ကြိုးပမ်းလာ

    စက်တင်ဘာ ၁၀၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    -မြန်မာစစ်တပ်က ပြည်သူလူထုအပေါ် ကျူးလွန်နေတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ၊ စစ်ရာဇ၀တ်မှုတွေကို တရားစွဲဆိုနိုင်ရေး လမ်းဖွင့်ပေးဖို့အတွက် အင်ဒိုနီးရှား တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက အင်ဒိုနီးရှား အခြေခံဥပဒေခုံရုံးကို အသနားခံစာ တင်လိုက်ပါတယ်။

    အင်ဒိုနီးရှားအခြေခံဥပဒေမှာ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ပြဌာန်းချက်တွေကို အသိအမှတ်ပြုထားပြီး၊ ဘယ်သူမဆို ဥပဒေရဲ့ ကာကွယ်မှု အပြည့်အ၀ ရရှိစေရမယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

    ဒါပေမယ့် အင်ဒိုနီးရှား လူ့အခွင့်အရေးခုံရုံးဆိုင်ရာ ဥပဒေမှာတော့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်တဲ့ နိုင်ငံသားတွေကိုသာ တရားစွဲဆိုနိုင်တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

    စက်တင်ဘာ ၇ ရက်နေ့က ပေးပို့တဲ့ အသနားခံစာမှာ လူ့အခွင့်အရေးခုံရုံးဆိုင်ရာဥပဒေရဲ့ ပြဌာန်းချက်ဟာ အခြေခံဥပဒေနဲ့ ဆန့်ကျင်တဲ့အတွက် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်တဲ့ မည်သူ့ကိုမဆို တရားစွဲဆိုနိုင်တယ်ဆိုတဲ့အချက် ပြင်ဆင်ထည့်သွင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။

    အသနားခံစာ လက်မှတ်ရေးထိုးတဲ့သူတွေထဲမှာ ပါ၀င်တဲ့ အင်ဒိုနီးရှား ရှေ့နေချုပ်ဟောင်း မာဇူကီ ဒါရုစ်မန်က ဒီလိုပြောင်းလဲခြင်းအားဖြင့် ဥပဒေရဲ့ ကာကွယ်ပေးနိုင်စွမ်းကို ပိုမိုကျယ်ပြန့်စေမှာဖြစ်ပြီး မြန်မာစစ်အာဏာရှင်တွေကို တရားစွဲဆိုနိုင်လိမ့်မယ်လို့ မှတ်ချက်ပေးပါတယ်။

    မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ရိုဟင်ဂျာတွေပေါ် ညှင်းပမ်းသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး နိုင်ငံတကာ ခုံသမာဓိရုံး (ICJ) မှာ အမှုရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

    အခြားရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သူ ဖာရီ အမ်ဆာရီ အခုလို အသနားခံစာတင်သွင်း တောင်းဆိုရတာဟာ မြန်မာစစ်တပ်က ပြည်သူလူထုအပေါ် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို တုန့်ပြန်ဖို့ဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    “မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေဟာ တော်တော်ထူးခြားတဲ့ အခြေအနေပါ။ လူ ၂၀၀၀ အသတ်ခံရတယ်။ ၁၅၀၀၀ လောက် ပျောက်ဆုံးနေတယ်။ ၁.၂ သန်းလောက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေလိုအပ်နေတယ်။ အာဆီယံနိုင်ငံတွေကတော့ ရေငုံနှုတ်ပိတ်နေကြတယ်”

    Ref: UCA News

  • ဘာသာရေးစည်းမျဥ်းချိုးဖောက်၍ ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်မှု အိန္ဒိယနာမည်ကျော် ဘုရားကျောင်းတွင် ဖြစ်ပွား

    ဘာသာရေးစည်းမျဥ်းချိုးဖောက်၍ ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်မှု အိန္ဒိယနာမည်ကျော် ဘုရားကျောင်းတွင် ဖြစ်ပွား

    စက်တင်ဘာ ၉၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    -အိန္ဒိယနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းက ဆစ်ခ်လူမျိုးတို့ရဲ့ အထွဋ်အမြတ်ထားရာ ‘ရွှေဘုရားကျောင်း’ (Golden Temple) အနီးမှာ ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ကျူးလွန်သူတွေကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးထားပါတယ်။

    အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ် ဟာရမ်ဂျီတ်ဆင်းဆိုသူဟာ စက်တင်ဘာ ၇ ရက်နေ့ညက ဘုရားကျောင်းနဲ့ သိပ်မ၀ေးတဲ့ စျေးမှာ လူ ၃ ဦးရဲ့ ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်မှုကိုခံခဲ့ရတာပါ။ ရဲတပ်ဖွဲ့က သတ်ဖြတ်သူတွေဟာ ‘နီဟန်’ လို့ခေါ်တဲ့ ဆစ်ခ်အစွန်းရောက်အဖွဲ့က ဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

    နီဟန်အဖွဲ့၀င်တွေဟာ ဆစ်ခ်ဘာသာရေးကျင့်၀တ်တွေကို ဘာသာ၀င်တွေက လိုက်နာအောင် ထိန်းကြောင်းကြပ်မတ်ပေးသူတွေလို့ သူတို့ကိုယ်သူတို့ ယူဆပြီး အပြာရောင် ၀တ်ရုံ၀တ်ကာ၊ ဓားရှည်တွေကိုင်ဆောင်လေ့ရှိပါတယ်။

    ဟာရမ်ဂျီတ်ဆင်းဟာ အရက်မူးပြီး၊ ဆေးရွက်ကြီးတွေ ၀ါးနေတာကြောင့် ဘာသာရေးစည်းမျဥ်းကို ချိုးဖောက်တဲ့အတွက် နီဟန်တွေက ခေါင်းဖြတ်သတ်ဖြတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

    အဖြစ်အပျက်တစ်ခုလုံးဟာ လူအများအပြားရှိနေတဲ့ လူမြင်ကွင်းမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ဘယ်သူကမှ တားဆီးခြင်းမရှိဘူးလို့ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

    ကျူးလွန်သူ ၃ ဦးကို သောကြာနေ့မှာ ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့ပါတယ်.

    မြင့်မြတ်ရာနေရာတွေကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေးဟာ ဆစ်ခ်ဘာသာမှာ အကဲဆတ်တဲ့ ကိစ္စတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ မြင့်မြတ်ရာပရုဏ်တွေမှာ ကွမ်းစားတာ၊ အရက်သောက်တာ၊ မူးယစ်ဆေးသုံးစွဲတာတွေကို မလေးမစားလုပ်တာလို့ မှတ်ယူ အပြစ်ပေးကြတာပါ။

    ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကလည်း Golden Temple မှာ ညနေပိုင်း ဘုရား၀တ်ပြုမှုအတွင်း ဓားရှည်ကိုင်ထားတဲ့ လူတစ်ဦးက ကျမ်းစာအုပ်ထားရာနေရာကို အကာအရံကျော်ကာ ၀င်လာတဲ့အတွက် လာရောက်၀တ်ပြုနေသူတွေက ၀ိုင်းရိုက် သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။

    Ref: AFP

  • ဗြိတိန်ထီးနန်းကို ချားလ်စ်မင်းသားက ဆက်ခံပြီး တတိယမြောက် ချားလ်စ်ဘုရင်ဖြစ်လာ

    ဗြိတိန်ထီးနန်းကို ချားလ်စ်မင်းသားက ဆက်ခံပြီး တတိယမြောက် ချားလ်စ်ဘုရင်ဖြစ်လာ

    စက်တင်ဘာ ၉၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    -ဗြိတိန်ဘုရင်မကြီး ဒုတိယ အဲလိဇဘက် စက်တင်ဘာ ၈ ရက်နေ့က ကံတော်ကုန်သွားပြီးတဲ့နောက် အိမ်ရှေ့မင်းသားဖြစ်တဲ့ သားဖြစ်သူ ချားလ်စ်မင်းသားက ထိးနန်းအရိုက်အရာကို ဆက်ခံမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

    ဘုရင်မကြီး အဲလိဇဘက်ဟာ ဗြိတိန်သမိုင်းမှာ သက်တမ်းအရှည်ဆုံး ထီးနန်းစိုးစံခဲ့သူအဖြစ် မှတ်တမ်း၀င်ခဲ့ပြီး ချားလ်စ်မင်းသားကလည်း အိမ်ရှေ့စံ ၀ေးလ်မင်းသားအဖြစ် အချိန်အကြာဆုံး နေခဲ့ရသူပါ။

    စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့မှာ ချာလ်းစ်မင်းသားကို ဘုရင်အဖြစ် တရား၀င်ကြေငြာဖို့ ရှိပါတယ်။ ထုံးတမ်းစဥ်လာတွေအရ အခမ်းအနားနဲ့ ဘိတ်သိက်ခံယူပွဲကတော့ အချိန်အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ကြာအုံးမှာပါ။

    ဇနီးဖြစ်သူ ကာမီလာဟာ မိဖုရားခေါင်ကြီးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရမှာဖြစ်ပါတယ်။
    တတိယမြောက် ချားလ်စ်ဘုရင်ရဲ့ သားအကြီးဆုံး မင်းသား ၀ီလီယံဟာ ဖခင်ဖြစ်သူရဲ့ အိမ်ရှေ့မင်းသား အရိုက်အရာကို ဆက်ခံမှာပါ။ ဒါပေမယ့် အလိုအလျောက် ဆက်ခံရတာမျိုးမဟုတ်ဘဲ ချားလ်စ်ဘုရင်က ခန့်အပ်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

    လက်ရှိမှာ တတိယမြောက် ချားလ်စ်ဘုရင်လို့ ခေါ်တွင်နေပေမယ့် ဗြိတိန်ဘုရင်သစ်ဟာ ချားလ်စ်၊ ဖိလစ်၊ အာသာ၊ ဂျော့ဂျ် စတဲ့ ဘွဲ့အမည် ၄ ခုထဲက တစ်ခုကို စိတ်ကြိုက်ရွေးချယ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

    ဗြိတိန်ရဲ့ဘုရင်ဖြစ်ပြီး၊ ဓနသဟာယနိုင်ငံ ၁၄ ခုရဲ့ ဦးသျှောင်ဖြစ်တဲ့ ချားလ်စ်ဘုရင်ဟာ သက်တော် ၇၃ နှစ်ရှိပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ်းဘရစ်ချ် တက္ကသိုလ်က ဘီအေဘွဲ့ရထားပြီ၊ ဗြိတိန် လေတပ်နဲ့ ရေတပ်မှာ အမှုထမ်းခဲ့ဖူးပါတယ်။

    ဗြိတိန်ရဲ့ လက်ရှိ နိုင်ငံတော်သီချင်း ‘God Save The Queen’ (ဘုရင်မကြီးကို ဘုရားသခင်စောင့်ရှောက်ပါစေ) ဟာ ‘God Save The King’ (ဘုရင်ကြီးကို ဘုရားသခင်စောင့်ရှောက်ပါစေ) အဖြစ် ပြောင်းလဲသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

    Ref: BBC

  • ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်သည့် ပူတင်ကို ကမ္ဘာ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းသူအဖြစ် စစ်ခေါင်းဆောင်ချီးကျူး

    ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်သည့် ပူတင်ကို ကမ္ဘာ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းသူအဖြစ် စစ်ခေါင်းဆောင်ချီးကျူး

    စက်တင်ဘာ ၈၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    -ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမီရ်ပူတင်ဟာ ရုရှားကို ကမ္ဘာ့နံပါတ် ၁ နိုင်ငံဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက် ဖြစ်တယ်လို့ မြန်မာ အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ချီးကျူးပါတယ်။

    စစ်ခေါင်းဆောင်ဟာ ရုရှားက ဦးဆောင်ကျင်းပတဲ့ Eastern Economic Forum တက်ရောက်ဖို့ ရုရှားနိုင်ငံကို ရောက်နေတာပါ။ မနေ့က သမ္မတပူတင်နဲ့ တွေ့ခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။

    ပူတင်က မြန်မာဟာ အရှေ့တောင်အာရှမှာ ရုရှားရဲ့ စိတ်ချရတဲ့ မိတ်ဖက်အဖြစ် အရင်ကတည်းက ရှိခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဆက်ဆံရေးကလည်း အပြုသဘောဆောင်ကာ တိုးတက်လာတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်ဟာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ရုရှားကို အကြိမ်ကြိမ် လာခဲ့ပေမယ့် အရင်က ပူတင်နဲ့ တွေ့ခွင့် မရခဲ့ပါဘူး။

    မနေ့ကတွေ့ဆုံမှုမှာ စစ်ခေါင်းဆောင်က ပူတင်အတွက် ဂုဏ်ယူကြောင်း၊ ပူတင်အာဏာရလာပြီးနောက်ပိုင်း ရုရှားဟာ ကမ္ဘာ့နံပါတ် ၁ ဖြစ်လာပြီး ပူတင်ကလည်း ရုရှားခေါင်းဆောင်သာမဟုတ်ဘဲ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ကြောင်း ချီးကျူးပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

    ဒါအပြင် ပူတင်ဟာ ကမ္ဘာတစ်၀ှမ်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ပေးသူ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

    ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုအတွက် ရုရှားဟာ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ၀ိုင်းရဲ့ ဖယ်ကျဥ်မှုကို ခံနေရပြီး မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်ကလည်း အာဏာသိမ်းမှုအတွက် ပူတင်လိုအခြေအနေမျိုး ကြုံတွေ့နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

    ပူတင်နဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်တို့ဟာ နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး၊ ဆက်ဆံရေးနဲ့ ကမ္ဘာ့အရေးကိစ္စတွေကို ရင်းရင်းနှီးနှီး ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ မြန်မာအာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီဖက်က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

    Ref: CNA

  • ကနေဒါနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် ဓားထိုးသတ်ဖြတ်မှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွား

    ကနေဒါနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် ဓားထိုးသတ်ဖြတ်မှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွား

    စက်တင်ဘာ ၅၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    သတ်ဖြတ်မှုအတွက် သံသယရှိသူများ

    -ကနေဒါအလယ်ပိုင်း ဆက်ကက်ချီ၀မ်ပြည်နယ်မှာ ဓားထိုးမှုတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် အနည်းဆုံး လူ ၁၀ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ အာဏာပိုင်တွေက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

    အနည်းဆုံး နေရာ ၁၃ ခုမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒဏ်ရာရသူက ၁၅ ဦး ရှိပါတယ်။ ကျူးလွန်တဲ့သူတွေဟာ ဒါမီယန် ဆန်ဒါဆန်နဲ့ မိုင်လက်စ် ဆန်ဒါဆန်တို့ဖြစ်ပြီး လက်နက်တွေ ကိုင်ဆောင်ထားကာ လက်ရှိမှာ ထွက်ပြေးနေတယ်လို့ ရဲတပ်ဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

    လွတ်မြောက်နေသူတွေဟာ အန္တရာယ်ရှိတာကြောင့် မိမိတို့ အိမ်တွင်းမှာသာ နေထိုင်ဖို့ ပြည်နယ်အာဏာပိုင်တွေက အမိန့်ထုတ်ထားပါတယ်။ တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ မြို့နယ်တစ်ချို့မှာ အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေငြာထားပါတယ်။

    ကနေဒါမှာ တစ်ချိန်တည်းတစ်ပြိုင်တည်း ဒီလို သတ်ဖြတ်မှု အမြောက်အများ ကျူးလွန်တာမျိုး ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထ မရှိပါဘူး။

    ၀န်ကြီးချုပ် ဂျက်စတင် ထရူဒူကလည်း ဒီတိုက်ခိုက်မှုတွေကို ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။

    “ဒီလိုရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုမျိုးအတွက် ၀မ်းနည်း ကြေကွဲရပါတယ်။ ကျူးလွန်သူတွေကို တရားဥပဒေရှေ့မှောက် မရောက်ရောက်အောင် ခေါ်လာမှာပါ”

    Ref: BBC