News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဘက်ပေါင်းစုံ နိမ့်ကျ ဆုတ်ယုတ်လာ

    စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဘက်ပေါင်းစုံ နိမ့်ကျ ဆုတ်ယုတ်လာ

    ဇွန် ၁၄၊ ၂၀၂၂

    M-Media 


    -မြန်မာနိုင်ငံက မတည်ငြိမ်မှုတွေဟာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း ပိုဆိုးရွားလာသလို ဘက်ပေါင်းစုံမှာလည်း နိမ့်ကျဆုတ်ယုတ်လာတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် နိုလင်း ဟေဇာက ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ 

    တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ စစ်တပ်ရဲ့  တိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်ပြဿနာဟာ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကတည်းက ရှိလာတာဖြစ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက ရိုဟင်ဂျာ ပြဿနာကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်တွေအတွင်း ကမ္ဘာတစ်၀ှမ်းက အထူးအာရုံစိုက်ခဲ့ကြပါတယ်။

    အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်မှုကို စစ်တပ်က တုန့်ပြန်ရာမှာလည်း ပြည်သူအများအပြား အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး ဒုက္ခသည်ပြဿနာဟာ ပိုမိုဆိုးရွားခဲ့ပါတယ်။ 

    လူမှုရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ စီးပွားရေး၊ ဘဏ်လုပ်ငန်း အပါအ၀င် နိုင်ငံရဲ့ အခြေခံ အသင်းအဖွဲ့တွေ၊ အဆောက်အဦးတွေ ပြိုလဲပျက်ဆီးလုနီးနီးဖြစ်လာခဲ့ပြီး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းများလာသလို ရာဇ၀တ်မှုတွေလည်း ထူပြောလာပါတယ်။

    ပြီးခဲ့တဲ့ ၅ နှစ်အတွင်း ဆင်းရဲမွဲတေမှု ၂ ဆက်တက်လာကာ စုစုပေါင်းလူဦးရေရဲ့ ထက်၀က်နီးနီး ရှိလာပါတယ်။ 

    “စုစုပေါင်းလူဦးရေရဲ့  ၄ ပုံ ၁ ပုံဖြစ်တဲ့ ၁၄.၄ သန်းလောက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ ချက်ခြင်း လိုအပ်နေပါတယ်” လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် နိုလင်း ဟေဇာက ပြောပါတယ်။ 

    ကျောင်းမတက်ရတဲ့ ကလေးငယ်အရေအတွက်က ၂ နှစ်အတွင်း ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်လာပြီး ၇.၈ သန်း ရှိလာပါတယ်။

    ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းမှုမှာ ဟန်ကျခဲ့တဲ့ မျိုးဆက်တွေဟာ လက်ရှိမှာတော့ အနာဂတ်၀ေ၀ါးပြီး ဘ၀ရပ်တည်ရေး ဆိုးရွားခက်ခဲလာတာကြောင့် လက်နက်ကိုင်တာကလွဲရင် တစ်ခြား ရွေးစရာ မရှိတော့ဘူးလို့ ထင်လာကြကြောင်း ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ်က ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

    လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကို ဖြိုခွင်းရာမှာ စစ်တပ်က အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်တာမျိုး ရှိနေပြီး အကြမ်းဖက်မှုတွေ ကျူးလွန်မှုတွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ သမရိုးကျဖြစ်စဥ်တွေ ဖြစ်လာတာကိုလည်း ဟေဇာက ထောက်ပြပါတယ်။ 

    မြန်မာအရေး ဖြေရှင်းပေးနိုင်ဖို့အတွက် အာဆီယံအဖွဲ့နဲ့ အနီးကပ် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောပါတယ်။ 

    ဒါပေမယ့် ဒေသတွင်း၊ နိုင်ငံတကာနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ မြန်မာ့အရေးကို အမြင်မတူကြတာကြောင့် မြန်မာြပည်သူတွေဟာ အစွန်ပစ်ခံအဖြစ် စိတ်အားငယ်နေကြကြောင်း နိုလင်း ဟေဇာက ထည့်သွင်း သတိပေးခဲ့ပါတယ်။

    Ref: UN News 

  • ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ပါလက်စတိုင်းရှိ အဆောက်အဦး တစ်ထောင်ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ

    ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ပါလက်စတိုင်းရှိ အဆောက်အဦး တစ်ထောင်ကျော် ဖျက်ဆီးခံရ

    ဇွန် ၁၄၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    -၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက်တွေမှာ အစ္စရေးက ဖြိုချဖျက်ဆီးခဲ့တဲ့ အဆောက်အဦးအရေအတွက် ၁၀၃၂ ခု ရှိခဲ့ပြီး လူ ၂၀၀၀ နီးပါး အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

    အနောက်ဖက်ကမ်းနဲ့ အရှေ့ဂျေရုစလင်မှာ အစ္စရေးရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို လေ့လာဆန်းစစ်ပြီးတဲ့နောက် ပါလက်စတိုင်း သတင်းအချက်အလက်စင်တာက အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တာပါ။

    အစ္စရေးဟာ ကလေးငယ် ၂၆၀၀၊ အမျိုးသမီး ၁၈၀၀ အပါအ၀င် ပါလက်စတိုင်းပြည်သူ ၅ ထောင်ကျော်ကို ၀န်ဆောင်မှုပေးနေတဲ့ အဆောက်အဦး ၆၇၁ ခုကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ဖျက်ဆီးခဲ့ပါတယ်။

    ပါလက်စတိုင်းတွေရဲ့ လယ်ယာမြေ ဧက ၁၈၀၀ လောက်ကို ရေပေးနေတဲ့ ရေတွင်း ၉၃ တွင်း၊ သိုးအုပ် ၁၆၄၀၀ နေထိုင်တဲ့ သိုးခြံ ၂၁၆ ခုလည်း ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။
    အစ္စရေးဟာ ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက်တွေမှာ ပါလက်စတိုင်းတွေရဲ့ နေအိမ် အဆောက်အဦးတွေကို ပုံမှန်လိုလို ဖြိုချ ဖျက်ဆီးကာ၊ ဖျက်ဆီးခကိုလည်း ပါလက်စတိုင်းတွေဆီက တောင်းလေ့ရှိပါတယ်။

    ဖျက်ဆီးပြီးတဲ့ ပါလက်စတိုင်းနေအိမ်တွေ၊ လယ်ယာမြေတွေနေရာမှာ အစ္စရေးက တရားမ၀င် ကျူးအခြေချအိမ်ယာတွေ ဆောက်လုပ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

    Ref: Press TV

  • လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကို မြန်မာစစ်တပ် နိုင်အောင်မတိုက်နိုင်တော့

    လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကို မြန်မာစစ်တပ် နိုင်အောင်မတိုက်နိုင်တော့

    ဇွန် ၁၂၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    ဓာတ်ပုံ – အမေရိကန်အစိုးရ အကြံပေး ဒဲရစ် ရှိုလတ်

    -မြန်မာစစ်တပ်ဟာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကို နိုင်အောင် တိုက်နိုင်မှာ မဟုတ်တဲ့အတွက် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ဖော်ဆောင်သင့်တယ်လို့ ‌အမေရိကန်အစိုးရ အကြံပေးတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဒဲရစ် ရှိုလတ်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

    “သူတို့နိုင်မယ်လို့ ထင်နေတာမျိုး မြင်ရတော့ ပြောရတော်တော်ခက်တယ်ဗျ။ စစ်တပ်က နယ်မြေတွေ ဆုံးရှုံးနေသလို တော်တော်လေးလည်း အထိနာနေပါတယ်”

    ဒဲရစ်ဟာ စင်ကာပူမှာလုပ်တဲ့ Shangri-La လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးမှာ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပေးရာ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကို ပေါ်ပေါ်ထင်ထင်ပဲ ဝေဖန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

    သောကြာနေ့ ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကော်မြို့မှာ ဂျာနယ်လစ်တစ်ဦးရဲ့ မေးမြန်မှုမှာလည်း စစ်တပ်ဟာ ပြည်ပမှာသာ မကဘဲ ပြည်တွင်းမှာလဲ ဖယ်ကျဉ်ခံနေရပြီး တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ရပ်ဆိုင်းကာ ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ဖော်ဆောင်သင့်တယ်လို့ ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

    ဒဲရစ်ရဲ့ ဒီပြောကြားချက်အတွက် ရိုက်တာသတင်းဌာနရဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းမှုကို စစ်ကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်း မပြုပါဘူး။
    ပြီးခဲ့တဲ့လက အမေရိကန်-အာဆီ‌ယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနောက်ပိုင်း ဒဲရစ်ဟာ ထိုင်း၊ စင်ကာပူနဲ့ ဘရူနိုင်း နိုင်ငံတွေကို သွားရောက်ကာ နောက်ဆက်တွဲအစည်းအဝေးတွေကို တက်ရောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

    အာဏာသိမ်း မြန်မာစစ်တပ်ကို ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေ လုပ်ဆောင်တာအပြင် စင်ကာပူ၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှားနိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ကာ မြန်မာ့အရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာကိစ္စမှာ တရုတ်က အဖြေရှာရေး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ပါဝင်ရမှာဖြစ်ကြောင်း ဒဲရစ်က ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

    Ref: Reuters

  • ထိုင်ဝမ်ကိစ္စ ဝင်မရှုပ်ရန် အမေရိကန်ကို တရုတ် သတိပေး

    ထိုင်ဝမ်ကိစ္စ ဝင်မရှုပ်ရန် အမေရိကန်ကို တရုတ် သတိပေး

    ဇွန် ၁၂၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    -ထိုင်ဝမ်ကျွန်းက ခွဲထွက်ရေး လုပ်ဆောင်မယ်ဆိုရင် မိမိတို့ အစွမ်းကုန် တိုက်ခိုက်သွားမယ်လို့ တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဝေဖန်ဟီက ပြောကြားလိုက်ပြီး ပြည်တွင်းရေးကိစ္စကို ဝင်မရှုပ်ဖို့လည်း အမေရိကန်ကို သတိပေးခဲ့ပါတယ်။

    စင်ကာပူမှာ ပြုလုပ်နေတဲ့ Shangri-La လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးမှာ အမေရိကန် ထိပ်တန်း တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးတို့အကြား ထိုင်ဝမ်ကိစ္စ အပြန်အလှန်ပြောဆိုမှုတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။

    အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်အော်စတင်က တရုတ်ဟာ စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ ‌ဒေသအတွင်း မတည်မငြိမ်ဖြစ်အောင် လုပ်နေတယ်လို့ ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်ဝမ်လေပိုင်နက်ထဲ တရုတ်စစ်လေယာဉ်တွေ အုပ်စုလိုက် မကြာခဏ ဝင်ရောက်ပျံသန်းမှုကို ရည်ညွှန်းပြောဆိုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

    တရုတ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဝေဖန်ဟီက ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်ပြည်ကနေခွဲထုတ်ရင် အသေအကြေ တိုက်ခိုက်ဖို့ကလွဲ‌ပြီး အခြား ရွေးချယ်စရာမရှိဘူးလို့ တုန့်ပြန် ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    “နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို ကာကွယ်တဲ့နေရာ တရုတ်စစ်တပ်ရဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းနိုင်စွမ်းကို လျှော့တွက်မထားသင့်ပါဘူး။ ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်ကနေခွဲထုတ်ပြီး လွတ်လပ်တဲ့နိုင်ငံဖြစ်အောင် လုပ်ချင်သူတွေရဲ့ အဆုံးသတ်က သိပ်ကောင်းမှာ မဟုတ်ပါဘူး”

    ထိုင်ဝမ်က သူတို့ဟာ လွတ်လပ်တဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်နိုင်ငံ ဖြစ်တယ်လို့ မှတ်ယူထားပြီး တရုတ်အစိုးရက သူတို့ပိုင်တဲ့ ပြည်နယ်တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားတာပါ။ ထိုင်ဝမ်ကျွန်း တရုတ်နိုင်ငံကနေ ခွဲထွက်မသွားဖို့အတွက် လိုအပ်ရင် တိုက်ခိုက်သွားမယ်လို့ တရုတ်က အရင်ကတည်းက ပြောကြားထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

    အမေရိကန်အနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်မစွက်ဖို့နဲ့ တရုတ်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက်အောင် မလုပ်ဖို့လည်း ဝေဖန်ဟီက ထည့်သွင်းသတိပေးခဲ့ပါတယ်။

    Ref: Reuters

  • အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲ တရားမျှတမည်မဟုတ်

    အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲ တရားမျှတမည်မဟုတ်

    ဇွန် ၁၂၊ ၂၀၂၂
    M-Media

    -စစ်ကောင်စီက လာမယ့်နှစ်မှာလုပ်ဖို့ စီစဉ်ထားတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဟာ လွတ်လပ်ပြီး၊ တရားမျှတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမျိုး ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ အမေရိကန်အစိုးရ အကြံပေး ဒဲရစ်ခိုလက်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

    ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ စစ်တပ်ဟာ တစ်နှစ်အတွင်း ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပေးမယ်လို့ အဲဒီတုန်းက ကတိပေးခဲ့တာပါ။ ဒါပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ တိုင်းပြည်မတည်ငြိမ်တာကိုအကြောင်းပြကာ ရွှေ့ဆိုင်းခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လမှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်လို့ နောက်ဆုံး ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

    ဒဲရစ်ခိုလက်က စစ်ကောင်စီရဲ့ ဒီအစီအစဉ်ဟာ ဒေသတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို လှည့်စားဖို့ဖြစ်တယ်လို့ စင်ကာပူမှာ မနေ့ကလုပ်တဲ့ ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

    “လွတ်လပ်ပြီး၊ တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမျိုးဖြစ်လာဖို့ အလားအလာမရှိဘူးလို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ ဒေသတွင်းနဲ့ နိုင်ငံတကာကို လှည့်စားဖို့ ကြိုးပမ်းမှုသာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်”

    စစ်အာဏာသိမ်းမှုဆန့်ကျင်တဲ့ ပြည်သူလူထုရဲ့လှုပ်ရှားမှုတွေကို စစ်ကောင်စီက အကြမ်းပတမ်း တုန့်ပြန်ရာမှာ အခုအချိန်အထိ လူ ၂ ထောင်ကျော်သေဆုံးခဲ့ပြီး ထောင်သောင်းချီ ဖမ်းဆီးခံထားရပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး အားကောင်းတဲ့ ဒေသတွေမှာ စစ်တပ်က ရွာလုံးကျွတ် မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုတွေလည်း နေ့စဉ်ရက်ဆက် ဖြစ်နေပါတယ်။

    မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် နိုလင်းဟေဇာက စစ်တပ်ကလုပ်ဖို့ စီစဉ်ထားတဲ့ တရားမဝင် ရွေးကောက်ပွဲဟာ ပြည်သူ့ဆန္ဒကို အလေးထားပြီး၊ အရပ်သားအုပ်ချုပ်ရေးကို ပြန်သွားမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမျိုး မဟုတ်ဘူးလို့ ပြည်သူလူထုက ‌ယူဆရင် တိုင်းပြည်မှာ မတည်ငြိမ်မှုကိုသာ ထပ်ဖြစ်စေလိမ့်မယ်လို့ သုံးသပ်ပါတယ်။

    Ref: AFP