Category: M-Media Knowledge

ကိုယ့္ အရည္အေသြး ဘယ္ေလာက္ မ်ား႐ွိသလဲ

စက္တင္ဘာ ၂၄ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
-ႏွင္းဆီခင္ ေရးသည္။

ဒုတိယအ႐ြယ္ဆိုတာက ပညာျပီးပညာ႐ွာလာသမွ်ကို လက္ေတြ႔ဘ၀မွာ အသံုးခ်တဲ့အခ်ိန္ကာလလို႔ ဆိုရမွာပါ။ ပထမ အ႐ြယ္တုန္းကေတာ့ မိဘေတြရဲ႕ လမ္းညႊန္မႈႏွင့္ စာေပပညာကို သင္ယူခဲ့ၾကရတယ္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အ႐ြယ္ကေန ႏွစ္ဆယ္၀န္းက်င္နား နီးလာေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာသင္ယူ တတ္ေျမာက္ခ်င္ေဇာႏွင့္ပဲ ပညာရပ္ေတြ၊ နည္းပညာေတြကို ေလ့လာသင္ယူျဖစ္ၾကတယ္။ အနာဂတ္အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ၾကီးၾကီးထားသူေတြ အထူးသျဖင့္ ေလ့လာသင္ယူၾကသလို ဘ၀အတြက္ရည္မွန္းခ်က္ ခိုင္ခိုင္မာမာ မ႐ွိသူေတြကေတာ့ ၾကိဳးစားပမ္းစား သင္ယူေလ့မ႐ွိၾကဘူးေပါ့။

ဆိုလိုတာက ပထမအ႐ြယ္မွာ ရတတ္သေ႐ြ႕ပညာေတြ အတတ္ပညာႏွင့္ နည္းပညာေတြႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ျဖည့္ဆည္းလာလိုက္တာဟာ ကိုယ္ပိုင္စြမ္းရည္ တစ္နည္းေျပာရရင္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ျမင့္တက္လာဖို႔ ရည္႐ြယ္ပါတယ္။ ေကာင္းျပီ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ အတိုင္းအတာေလာက္အထိ အရည္အေသြးေတြျပည့္လာျပီလို႔ ယူဆတဲ့အခါ ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္တည္ႏုိင္ဖို႔ ၾကိဳးစားလာတာ သဘာ၀ပဲေပါ့။

တခ်ိဳ႕လူငယ္ေတြက မိဘ လက္ငုတ္လက္ရင္း စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြကို ကၽြမ္းက်င္ေအာင္ ဆည္းပူးရင္း ကိုယ္ပိုင္ဘ၀ကို တည္ေဆာက္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ျပန္ေတာ့ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေတြမွာ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာက ပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္ၾကိဳးစားတယ္။ ဒီေတာ့ လုပ္ရမွာက ကိုယ့္ရဲ႕အရည္အေသြးကိုစစ္ေဆးခံဖို႔။ ဒါမွလည္းကိုယ္ဟာ လိုအပ္ေနတဲ့ရာထူး တစ္ေနရာရာအတြက္ အရည္အခ်င္းျပည့္မီသူတစ္ေယာက္ ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာသိႏုိင္မွာကိုး။

မျဖစ္မေနရင္ဆိုင္ရတာက လူေတြ ႔စစ္ေမးျခင္းဆိုတဲ့ အင္တာဗ်ဴး။ တခ်ိဳ႕ ရာထူးေတြကေတာ့ အသိပညာကို ဆန္းစစ္ဖို႔ ေရးသားေျဖဆိုျပီးမွ လူေတြ႔စစ္ေဆးေလ့႐ွိတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ျပန္ေတာ့ တုိက္႐ုိက္ေတြ႔ျပီးမွ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အခ်င္းကိုသာမက၊ ေျပာဟန္ဆိုဟန္ အမူအရာ စတာေတြကို အကဲခတ္ေလ့လာမယ္။ ဘယ္လိုပဲဆုိုဆို အင္တာဗ်ဴးဆိုတာ လူငယ္ေတြရဲ႕ေကာင္းမြန္တဲ့ အနာဂတ္ တစ္ခုကို ဦးတည္ေနတာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။

ဒါေၾကာင့္ အင္တာဗ်ဴးရဲ႕ အေျခခံသေဘာတရားကို မသိမျဖစ္ သိေအာင္ၾကိဳးစားေလ့လာဖို႔လိုတယ္။ စစ္ေမးသူေတြဟာ (တစ္ဦး၊ ႏွစ္ဦး၊ ဒါမွမဟုတ္ သံုးေလးဦး) စစ္ေမးခံ ရသူရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ အရည္အေသြးကို တဒဂၤ အခ်ိန္ကေလး အတြင္းမွာ အကဲခတ္ေလ့လာေလ့ ႐ွိၾကတယ္။ ကိုယ့္ရဲ႕ေျပာပံုဆိုပံုႏွင့္ ကိုယ္ဟန္ အမူအရာက ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယံုၾကည္မႈ ႐ွိမ႐ွိ ဆိုတာကို အေသအခ်ာေဖာ္ျပေနတယ္။ ဒီေတာ့ အလုပ္ခန္႔ခ်င္သူေတြ စိတ္ၾကိဳက္ျဖစ္ေအာင္ ကိုယ့္ဘက္က အရည္အေသြးျပည့္၀ေနဖို႔က အင္တာဗ်ဴးရဲ႕ လိုရင္းအခ်က္ပါပဲ။ ဒါဟာ ၀န္ထမ္းအသစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ျခင္းရဲ႕ ေသာ့ခ်က္တစ္ခုလို႕ဆိုႏုိင္တယ္။

ဆိုပါစို႕။ ကိုယ္စစ္ေမးခံရမယ့္ အင္တာဗ်ဴး အတြက္ (သက္ဆိုင္ရာ ရာထူး)နည္းပညာ၊ အတတ္ပညာဆိုင္ရာေတြကို လိုေလးေသး မ႐ွိျပင္ဆင္ သြားမွာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီမွာ မျဖစ္မေနေလ့လာထားသင့္တာကေတာ့ ကိုယ္အလုပ္ေလွ်ာက္တဲ့ဌာန (ကုမၸဏီ) ဆိုင္ရာ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကို သိႏုိင္သမွ် သိေအာင္လုပ္ဖုိ႔ပဲေပါ့။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈေတြ၊ ၀န္ေဆာင္မႈဌာန (ကုမၸဏီ) ရဲ႕အနာဂတ္ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ ေဆာင္႐ြက္ျပီးစီးမႈေတြ စသည္ျဖင့္ အတတ္ႏုိင္ဆံုး သိႏုိင္ေအာင္ေလ့လာထားသင့္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အဲဒီဌာနရဲ႕ လ်ာထားတဲ့စီမံကိန္းေတြအေၾကာင္းေပါ့။

တကယ္ေတာ့ စာတစ္အုပ္ရဲ႕တန္ဖိုးကို မ်က္ႏွာဖံုးကို ၾကည့္႐ုံမွ်ႏွင့္ မသိႏုိင္သလို လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အေသြး အစစ္အမွန္ကို အခ်ိန္ တခဏေလး အတြင္းမွာေတြ႕ေမး႐ုံႏွင့္ မသိႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေလွ်ာက္ထားသူရဲ႕ စာ႐ြက္စာတမ္း အေထာက္အထားေတြရယ္၊ ေျပာပံုဆိုပံု၊ ဟန္ပန္အမူအရာေတြက အနီးစပ္ဆံုး အရည္အေသြးကိုေတာ့ ေဖာ္ျပႏုိင္စြမ္း႐ွိတယ္ေလ။

ေတြ႔ေမးခံရသူဟာ အရည္အခ်င္းေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲျပည့္ေနတယ္ဆိုဆို ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြကလည္း ေက်နပ္စရာ ႐ွိဖို႔လုိျပန္ေရာ။ ေသသပ္ သပ္ရပ္တဲ့ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ၊ ယဥ္ေက်း ပ်ဴဌာမႈေတြဟာ ေတြ႔ေမးသူတုိင္း ႏွစ္သက္သေဘာက်တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကိုပဲဆိုတာ သိထားသင့္တယ္။

ေတြ႕ေမးသူေတြရဲ႕ အေမးေတြကိုေျဖဆိုရာမွာ တံုးတိတိၾကီးေျဖတာထက္ နာခံဖြယ္ရာ ျဖစ္ေအာင္ယဥ္ေက်းခ်ိဳသာစြာ ေျဖဆိုဖို႔လိုအပ္သလို၊ အေမးတစ္ခုအတြက္ လိုရင္းမေရာက္ႏုိင္ေအာင္ ခ်ဲ႕ကားသြယ္၀ိုက္ျပီး ေျဖဆိုေနတာမ်ိဳးေတြကိုလည္း ဆင္ျခင္သင့္တယ္။

ဦးဆံုးအေမးခံရတဲ့ ေမးခြန္းေတြဟာ လုပ္ငန္းႏွင့္လံုး၀မပတ္သက္ဘဲ၊ စိတ္သက္သာရာရ႐ုံ အလွ်ာပသလႅာပ ေမးေျဖတာမ်ိဳးေလးေတြျဖစ္တတ္တယ္။ အဲဒီလိုအခါမ်ိဳးေတြမွာ ယဥ္ေက်းပ်ဴဌာေျဖတတ္ဖို႔ အေရးၾကီးဆံုး။ ဒါမွလည္း ေ႔႐ွဆက္ေမးမယ့္ေမးခြန္းေတြအတြက္ အေနမခက္ဘဲ ေ႐ွာေ႐ွာ႐ွဴ႐ွဴ ေျဖသြားႏုိင္မွာပါ။

အင္တာဗ်ဴးေျဖဆိုဖို႔ ေၾကာက္႐ြ႕ံစိုးရိမ္စိတ္ေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းေလ်ာ့ပါးသြားမွာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။ ကိုယ္တင္ျပတဲ့ စာ႐ြက္စာတမ္းအေထာက္အထားေတြဟာ တိက်မွန္ကန္ျပီး သပ္သပ္ရပ္ရပ္ႏွင့္ စနစ္က်ဖို႔လုိတယ္။ သက္ဆိုင္ရာက႑အလိုက္ခြဲထားျပီး ဖိုင္တြဲထားႏုိင္ရင္ ပိုျပီးအဆင္ေျပတယ္။ ဆိုပါစို႔ ကိုယ့္ရဲ႕ပညာေရး အေထာက္အထားေတြ၊ အက်င့္စာရိတၱအတြက္ ေထာက္ခံခ်က္ေတြ၊ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြ စသည္ျဖင့္ သီးျခားစုစည္းျပီးမွ ဖိုင္တြဲထားရင္ ေတြ႔ေမးသူက ေတာင္းဆိုလာတဲ့အခါဗ်ာမ်ားျပီး ႐ွာေနစရာမလိုဘဲ အလိုက္သင့္တင္ျပႏုိင္မွာပါ။

အင္တာဗ်ဴး ကာလတစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ ေမးလာသမွ်ေတြကို စိတ္တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမႈအျပည့္ႏွင့္ (မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ျပီး) ေျဖဆိုႏုိင္ဖို႔လည္း အေရးၾကီးတယ္။ ဒါဟာ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယံုၾကည္မႈ႐ွိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပဲေလ။

အင္တာဗ်ဴးျပီးစီးသြားတဲ့အခါ ေက်းဇူးတစ္ေၾကာင္းကို ႐ုိ႐ုိေသေသေျပာဆိုရမွာျဖစ္သလို၊ အီးေမးလ္၊ ဖက္စ္စတာေတြႏွင့္လည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း အမွတ္တရအေၾကာင္းၾကားေပးပါ။ ဒါဟာ ေလွ်ာက္ထားသူေတြအၾကားမွာ ကိုယ့္ရဲ႕ယဥ္ေက်းဖြယ္ရာ သိတတ္မႈကိုေဖာ္ျပေနတာမို႕ ကိုယ့္ရဲ႕ နာမည္ေလးကို ေတြ႔ေမးသူေတြမွာ မွတ္မိသြားေစမွာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲလို႔…..။

ႏွင္းဆီခင္

September 24, 2014
ေမြးရာပါ သိစိတ္စြမ္းရည္ နဲ႔ အဆိပ္ေျဖေဆးသိတဲ့ ၾကက္ေတာငွက္

မတ္ ၈ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
ေအးထြန္း ရွာေဖြတင္ဆက္သည္။

လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အဆိပ္စားမိရင္ သူ႔အေနနဲ႔ ဒီအဆိပ္ကုိ ေျပေစဖုိ႔ေဆးဝါးေတြရဲ႕အကူအညီ၊ နားလည္ တတ္ကြၽမ္းသူေဆးပညာရွင္ေတြရဲ႕ အကူအညီကုိယူ ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း တစ္ခ်ဳိ႕ေသာ တိရိစာၧန္ေတြကေတာ့ ဘာပညာ ဗဟုသုတမွ မဆည္းပူးခဲ့ဘဲ ေမြးရာပါ ဗီဇစိတ္နဲ႔တင္ အဆိပ္ကုိေျဖႏုိင္စြမ္း ရွိၾကပါတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္ ၾကက္တူေရြး တစ္မ်ဳိးျဖစ္တဲ့ ၾကက္ေတာေတြဟာ အေမရိက အလယ္ပုိင္းနဲ႔ ေတာင္ပုိင္းေတြမွာ ရွင္သန္ က်က္စားၾကပါတယ္။ ထူးဆန္းတာက သူတုိ႔ဟာ အဆိပ္ရွိတဲ့ အေစ့ေတြကုိလဲ စားေသာက္ေနၾကရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ အဆိပ္ မမိၾကပါဘူး။ အဆိပ္ေစ့ကုိ စားလုိက္ၿပီဆုိတာနဲ ႔သူတုိ႔ဟာ ခ်က္ခ်င္းေက်ာက္တံုးေတြ ထူထပ္တဲ့ ေနရာတစ္ခုဆီကုိ တုိက္ရုိက္ ပ်ံသန္းပါေတာ့တယ္။ ၿပီးရင္ အဲဒီေနရာမွာရွိတဲ့ ရႊံ႕ေစးပါတဲ့ ေက်ာက္ေတြကုိ ဝါးၿပီးၿမိဳခ်ၾကပါတယ္။ ဒီရႊံ႕ေက်ာက္ေတြဟာ အေစ့ထဲမွာပါဝင္တဲ့ အဆိပ္ေတြကုိ စုပ္ယူပစ္ၿပီး အဆိပ္ ဓာတ္ျပယ္ေစပါတယ္။ ဒီလုိနည္းလမ္းနဲ႔ ဒီငွက္ေတြဟာအဆိပ္ပါတဲ့ အေစ့ေတြကုိလဲ ေဘးမသီ ရန္မခဘဲ စားေသာက္ႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။

ရွင္းပါတယ္။ ဒီအသိတရားဟာ အဟိတ္ တိရိစာၧန္ငွက္ တစ္ေကာင္အေနနဲ႔ အတန္းပညာကေနရတာလဲ မဟုတ္၊ စာေပဗဟုသုတ ဆည္းပူးရာကေနလဲ ရတာမဟုတ္၊ အေတြ႕အၾကံဳအားျဖင့္လဲ ရႏုိင္တာမဟုတ္ပါဘူး။ အဆိပ္ေစ့ကုိ စားေသာက္မိတံုးမွာ ဒီငွက္အေနနဲ႔ ဘယ္လုိမ်ား အဆိပ္ျပန္ေျဖ ရမလဲဆုိတာဟုိဟာ ေလးစားၾကည့္၊ ဒီဟာေလး စားၾကည့္နဲ႔ အဆင့္ဆင့္ စူးစမ္းစစ္ေဆးၿပီးေနာက္မွ ဘယ္နည္းလမ္းဟာ မွန္ကန္တယ္ဆုိတဲ့ အေတြ႕အၾကံဳအားျဖင့္သိေသာ ျဖစ္စဥ္ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါဟာ ေမြးရာပါသိစိတ္ စြမ္းရည္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

(DavidAttenborough, The Life of Birds, Princeton University Press, New Jersey, 1998,p.78.)

March 8, 2014
ဗိသုကာ ပညာရွင္မ်ား (သို႔) သက္ရိွမ်ား အသက္ရွင္ေရးအတြက္ အေရးပါေသာ (Diatoms) ေရညွိပင္မ်ား

ေဖေဖာ္ဝါရီ ၅ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
ေရးသူ- ေအးထြန္း

Diatoms ဆုိတာ အလြန္႔အလြန္ေသးငယ္တဲ့ ေရညိႇပင္ေလးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေသးလဲဆုိရင္ ဒီအပင္ေလးေတြ တစ္ေသာင္းေလာက္ကုိ စုထားလုိက္ရင္ အခ်င္းဟာ တစ္မီလီမီတာပဲရွိပါတယ္။ တင္စားၿပီးေျပာရမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔ဟာ လူသားေတြ အပါအဝင္ ကုန္းေန သတၱဝါေတြရဲ႕ အသက္ဟာ သူတုိ႔ရဲ႕လက္ထဲမွာ ရွိေနပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႐ႈသြင္းေနတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္အမ်ားစုဟာ ဒီ Diatoms ေတြရဲ႕အလင္းျဖင့္ အစာ ခ်က္လုပ္ျခင္း လုပ္ငန္း (Photosynthesis) ကေန ထုတ္လုပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ေအာက္စီဂ်င္ ထုတ္လုပ္ေရး စက္ရံုေတြလုိပါပဲ။ ထရီလီရန္နဲ႔ ခ်ီတဲ့ Diatoms ေတြဟာ ေလထုထဲကုိ အသက္အတြက္ အေရးပါတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ ျဖန္႔ျဖဴးျခင္းလုပ္ငန္းကုိ ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။

သူတုိ႔ေတြဟာ ေရေနသတၱဝါေတြရဲ႕ အစာကြင္းဆက္ ျဖစ္စဥ္အတြက္လည္း အလြန္အေရးပါတဲ့ ေနရာကေန ကျပ အသံုးေတာ္ခံ ေနပါေသးတယ္။ သူတုိ႔ဟာအလြန္ေသးငယ္တဲ့ ေရေန သက္ရွိေလးေတြရဲ႕အေျခခံ အစာအရင္းအျမစ္ ျဖစ္ပါတယ္တစ္ဆက္တည္းမွာ ဒီေရေန သက္ရွိေလးေတြဟာလည္း အျခားႀကီးမားတဲ့ ငါးသေလာက္လို သက္ရွိေတြ အတြက္ အစာျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ အလြန္ႀကီးမားေသာ ေရေနသတၱဝါေတြမွာေတာင္ Diatom ကုိသာ တုိက္ရုိက္စားသံုးတဲ့ အေကာင္ေတြရွိပါတယ္။ ဥပမာ Humpbacked Whale လို ေဝလငါးဟာ Diatoms ေတြကုိသာ စားပါတယ္။ နာရီ အနည္းငယ္အတြင္းမွာတင္ ဒီေဝလငါးဟာ Diatoms ေပါင္း သန္းေပါင္း သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးကုိ စားတာျဖစ္ပါတယ္။ Diatoms ေတြရဲ႕ အလြန္တရာ ေလးစားထုိက္တဲ့ အရည္အေသြး ကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ဖာသာသူတို႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ အခံြ (အိမ္)ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပင္လယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ဆီလီကာ (ဆီလီကြန္ဒုိင္ေအာက္စုိက္) ေလးေတြနဲ႔ သူတုိ႔ဟာသူတုိ႔ရဲ႕ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ဗိသုကာလက္ရာနဲ႔ အိမ္ကို ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။Diatoms မ်ဳိးစိတ္ေပါင္း ၂၅၀၀၀ခြဲေက်ာ္ေလာက္ ရွိေပမဲ့ Diatom တစ္ခုျခင္းစီရဲ႕အိမ္ေတြဟာ တစ္မ်ဳိးနဲ႔တစ္မ်ဳိး လံုးဝမတူပဲ လွပၾကပါတယ္။ ဥပမာ တစ္ခ်ဳိ႕ေသာ အိမ္ေလးေတြရဲ႕တည္ေဆာက္ပံုေတြဟာ တစ္ဖိတ္ဖိတ္ေတာက္ပေနတဲ့ မီးဆုိင္းေလးေတြလုိပါပဲ။

Diatoms ေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕အခံြေတြကုိ ေရထဲမွာေပ်ာ္ဝင္ေနတဲ့ ဆီလီကြန္ေတြကုိ အဖုိးတန္ေက်ာက္ျမတ္ရတနာေတြနဲ႔ အသြင္အျပင္တူတဲ့ ဆီလီကာ အျဖစ္ကူးေျပာင္းၿပီး ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ ဒီလုိကူးေျပာင္းျခင္းရဲ႕ ရလဒ္အျဖစ္ ေပၚထြက္လာတဲ့ ဖန္နဲ႔တူတဲ့ အခံြေလးေတြဟာ စိတ္ကူးနဲ႔ေတာင္မွန္းဆလုိ႔ မရတဲ့ ၿပီးျပည့္စံုတဲ႔ဗိသုကာေတြ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ဒီအခံြေလးေတြမွာရွိတဲ့ ေလ (ေအာက္စီဂ်င္၊ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္စုိက္) ဝင္ေပါက္ေလးေတြဟာ ဆုိရင္ ပုိေတာင္အမွားမခံတဲ့အရာေလးေတြပါ။

အခုကြၽန္ေတာ္တုိ႔ စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ အလြန္စိတ္ကူးဉာဏ္ရင့္သန္တဲ့ လူသား ဗိသုကာပညာရွင္တစ္ဦး ရွိတယ္ဆုိပါစုိ႔။ ဒါေပမယ့္ သူ႔မွာ ေဆာက္လုပ္ ပံုေဖာ္တဲ့ အခါမွာ အသံုးျပဳရမဲ့ Materialsေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လံုေလာက္တဲ့ ဗဟုသုတမရွိဘူး (ဒါမွမဟုတ္) ဗဟုသုတရွိေပမယ့္ အဲဒီ Materialsေတြ သူ႔မွာ လက္ဝယ္ မရွိဘူးဆုိရင္ သူရဲ႕ စိတ္ကူးဉာဏ္ရင့္သန္မူဟာ အေကာင္အထည္ေဖာ္လုိ႔မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ Diatoms ေတြကေတာ့ ဗိသုကာပညာရွင္ေတြလုိ မယွဥ္ႏုိင္ေသာ ဒီဇုိင္း စြမ္းရည္ကုိ ျပသႏုိင္ယံု သာမက၊သူတုိ႔ရဲ႕ အလြန္ေသးငယ္လွတဲ့ ခႏၶာကုိယ္နဲ႔ ဒီလုိေျပာင္ေျမာက္တဲ့ တည္ေဆာက္မူကို ျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္ ဓာတုေဗဒ ခ်ိန္ညိႇမူေတြကုိ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ အပ္ေခါင္း ထိပ္ေလးေလာက္ အရြယ္အစားရွိတဲ့ ၊ဦးေႏွာက္နဲ႔ အာရံုေၾကာစနစ္ေတြ မပါဝင္တဲ့ Diatoms ေလးေတြဟာ ဓာတုေဗဒ ပညာရပ္၊ ဗိသုကာ ပညာရပ္ေတြကုိ သင္ၾကားခံထားရသလုိ လွပတဲ့အိမ္ေလးေတြ တည္ေဆာက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ တည္ေဆာက္ လုိက္ၾကတဲ့ အိမ္ေလးေတြဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု လံုးဝ မတူညီၾကပဲ အားလံုးဟာ ေျပာင္ေျမာက္ေနပါတယ္။

ေနာက္ထပ္အံ့ဖြယ္တစ္ခုကေတာ့ Diatoms ေတြရဲ႕အလြန္ျမန္ဆန္တဲ့ မ်ဳိးပြါးႏႈန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ျမန္သလဲဆုိရင္ Diatom တစ္ခုဟာ ၁၀ ရက္ၾကာတဲ့အခါမွာ Diatoms ေပါင္း သန္းတစ္ေထာင္ထိ ပြါးမ်ားႏုိင္ပါတယ္။ သံသယမရွိပါနဲ႔။ ဒါဟာ အစီအမံ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒီဇုိင္းျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ႐ႈသြင္းေနတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ရဲ႕အဓိက အရင္းအျမစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔သာ သူတုိ႔သာ ဒီေလာက္ပြါးမ်ားႏုိင္ေအာင္ ဒီဇုိင္းခ်မွတ္ထားျခင္း မခံရဘူးဆုိရင္ Diatom ရဲ႕စြမ္းရည္ဟာ အဓိပၸါယ္ကင္းမဲ့ သြားပါလိမ့္မယ္။ဒါ႔အျပင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အခုအသံုးျပဳေနတဲ့ ေရနံ အမ်ားစုဟာ သမုိင္းမတင္မီေခတ္ ပင္လယ္ျပင္ေတြမွာ ေသဆံုးခဲ့တဲ့ Diatoms ေတြကေနျဖစ္တည္လာတာျဖစ္ပါတယ္။

( Katie Aust, “ Non-renewableenergy sources and their effect on the environment”)

February 5, 2014
ေလထုအတြင္းရွိ ေအာက္စီဂ်င္ ပမာဏ ဟန္ခ်က္

ဇန္နဝါရီ ၁၉ ၊ ၂၀၁၄
M-Media
ေဆာင္းပါးရွင္- ေအးထြန္း

ကမၻာရဲ႕ေလထုဟာ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ ဓာတ္ေငြ႔ေတြကုိ မွန္ကန္တဲ့အခ်ဳိးအစားေတြနဲ႔ (ႏုိက္ထရုိဂ်င္၇၈ %၊ ေအာက္စီဂ်င္ ၂၁ %၊ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္စုိက္နဲ႔ အာဂြန္လုိအျခားဓာတ္ေငြ႕ေတြ ၁ %) အသက္ဓာတ္ကို ေထာက္ပံေပးဖုိ႔ဒီဇုိင္းစဥ္ထားတဲ့ အံ့ဖြယ္အေျခအေနျဖစ္ေအာင္ ပူးေပါင္း ျဖစ္တည္ေနပါတယ္။

အေရးအႀကီးဆံုးဓာတ္ေငြ႕ျဖစ္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ကေနပဲ စတင္ၾကရေအာင္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ရုိးရွင္းတဲ့ အသက္ဓာတ္ဖြဲ႕စည္းမူပံုစံရွိတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြကေနၿပီး ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ လူသားေတြထိ အားလံုးဟာ စြမ္းအင္ကို ထုတ္လုပ္ဖုိ႔အတြက္ ဓာတုေဗဒ ဓာတ္ျပဳမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ရန္ ေအာက္စီဂ်င္ကုိ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အဆက္မျပတ္ အသက္႐ႈသြင္းေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္ဝင္စားစရာက ေလထုထဲကေအာက္စီဂ်င္ ရာခုိင္ႏႈန္းဟာ အလြန္ဂရုစုိက္စြာ စီမံထားျခင္း ခံထားရတာပါပဲ။ သူဟာ လက္ရွိပမာဏထက္ တုိးလုိ႔လဲမရ၊ ေလွ်ာ့က်သြားလုိ႔လဲမရပါဘူး။

တုိးသြားရင္ မီးေလာင္ကြၽမ္းမူေတြ အဆမတန္မ်ားျပားလာမွာျဖစ္ၿပီး၊ ေလွ်ာ့က်သြားရင္ေတာ့ကြၽန္ေတာ္တုိ႔လုိ သက္ရွိေတြ အသက္ရႈက်ပ္ ကုန္ပါလိမ့္မယ္။ ဇီဝဓာတုပညာရွင္ ပေရာဖက္ဆာ Michael Denton က “ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ႕ေလထုမွာ ေအာက္စီဂ်င္ေတြပုိမုိေနရင္ အသက္ဓာတ္ကုိ အေထာက္အကူ ျပဳႏုိင္ ဦးမလားဗ်၊ ဟင့္အင္းပါ။ ေအာက္စီဂ်င္ဆုိတာ အရမ္းဓာတ္ျပဳတဲ့ ျဒပ္စင္ပါ။

လက္ရွိ ေလထုထဲမွာရွိတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္၂၁ရာခုိင္ႏႈန္းကေတာင္ အသက္ဓာတ္လံုျခံဳေရးအတြက္ အျမင့္ဆံုး အကန္႔အသတ္နားကုိ ေရာက္ေနပါတယ္။ ေလထုထဲမွာ ေအာက္စီဂ်င္ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္းတုိး လုိက္ရင္ေတာင္ ေတာမီးေလာင္မႈပမာဏက ၇၀ရာခုိင္ႏႈန္း တုိးလာဖြယ္ ရွိေနပါတယ္။” (Michael Denton,Nature’s Destiny, p 106 )

အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး ဇီဝဓာတုပညာရွင္ James Lovelock ကလဲ ဒီအေရးပါတဲ့ အခ်ဳိးအစားကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“လက္ရွိကုန္းေျမက အပင္ေတြရဲ႕၂၅ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ကသာ ျပင္းထန္တဲ့ မီးေဘးအႏၲရာယ္ၾကားမွာ ရွင္သန္က်န္ရွိခဲ့ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီမီးေဘးဟာ အပူပုိင္းဇံုသစ္ေတာေတြနဲ႔ အာတိတ္လြင္ျပင္ကုိ ဖ်က္ဆီးပစ္လုိက္ပါလိမ့္မယ္။ လက္ရွိေအာက္ဆီဂ်င္ႏႈန္းထားဟာ တုိးလုိ႔မျဖစ္၊ ေလွ်ာ့လုိ႔မျဖစ္တဲ့ အေျခအေနၾကားမွာ ေကာင္းမြန္စြာ ဟန္ခ်က္ခ် ေပးထားတဲ့ အမွတ္မွာ ရွိေနပါတယ္။” (James J. Lovelock, Gaia,Oxford: Oxford University Press,1987 , p.71)

ေလထုထဲမွာပါဝင္တဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ သံသရာစက္ဝန္းတစ္ခုနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေပးထားပါတယ္။ တိရိစာၧန္ေတြဟာ ေအာက္ဆီဂ်င္ကုိ ႐ႈသြင္းၿပီး ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္စုိက္ကုိ အဆက္မျပတ္ ျပန္ထုတ္ေနေပမဲ့၊ အပင္ေတြကေတာ့ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္စုိက္ကုိ ႐ႈသြင္းၿပီး အသက္ဓာတ္ကုိ တည္တန္႔ေစတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ကို ျပန္ထုတ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ အပင္ေတြဟာ ညအခါမွာ အစာေျခလုပ္ငန္းမလုပ္တဲ့ အတြက္ ေအာက္စီဂ်င္ အခ်ဳိ႕ကို ျပန္လည္႐ႈသြင္းေပမဲ့ ေန႔အခါမွာေတာ့ေအာက္စီဂ်င္ တန္ေပါင္းဘီလီယံမ်ားစြာ ေလထုထဲကို ထုတ္လႊတ္ေပးပါတယ္။

တကယ္လုိ႔မ်ား အပင္ေတြေကာ တိရိစာၦန္ေတြ ၂မ်ဳိးလံုးကသာ တူညီတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ကုိသာ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ဒီကမၻာေျမႀကီးဟာ အသက္မရွိတဲ့ ၿဂိဳလ္တစ္ခုျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ တကယ္လုိ႔မ်ား၂မ်ဳိးလံုးကသာ ေအာက္စီဂ်င္ကုိ ထုတ္ေပးသူေတြ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ ေလထုဟာ ခနေလးအတြင္းမွာ အလြန္ေလာင္ကြၽမ္းလြယ္တဲ့ အစြမ္းသတိၱကို ပုိင္ဆုိင္သြားမွာျဖစ္ၿပီး ေသးငယ္တဲ့ မီးပန္းရုိက္ခတ္မႈေလးကေတာင္ ႀကီးစြာေသာ မီးေလာင္ကြၽမ္းမႈႀကီးကို ျဖစ္သြားေစမွာပါ။ ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ ကုန္းေျမအမ်ားစုဟာ ေလာင္ကြၽမ္းသြားမွာပါ။ အျခားတစ္ဘက္မွာ တကယ္လုိ႔မ်ား ဒီသက္ရွိပံုစံ၂မ်ဳိးလံုးဟာ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္စုိက္ကုိသာလွ်င္ ထုတ္လႊတ္တယ္ဆုိရင္ ေလထုထဲမွာရွိတဲ့ ေအာက္စီဂ်င္ေတြဟာ အလွ်င္အျမန္ အကုန္အစင္ အသံုးျပဳၿပီးသား ျဖစ္သြားမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ သက္ရွိအားလံုး အသက္႐ႈက်ပ္ကုန္ေတာ့မွာပါပဲ။

ဒါေပမယ့္လဲ ဒီသက္ရွိပံုစံ ၂မ်ိဳးလုံးဟာ ဟန္ခ်က္ညီညီ တည္ရွိေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေလထုထဲက ေအာက္စီဂ်င္ဟာ အသက္ဓာတ္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့အခ်ဳိးအစားမွာ မေျပာင္းမလဲ တည္တန္႔ေနႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ Love lock ရဲ႕အသံုးအႏႈန္းအရဆုိရင္ ဒီအခ်ဳိးအစားက “တုိးလုိ႔မျဖစ္၊ ေလွ်ာ့လုိ႔လဲ မျဖစ္တဲ့ အေျခအေနၾကားမွာ ေကာင္းမြန္စြာ ဟန္ခ်က္ခ်ေပးထားတဲ့ အမွတ္” ေပါ႔။

ကိုးကား- ” A Chain of Miracles ” by Harunyahya.

January 19, 2014
လူသားတို႕တီထြင္ထားေသာ ေရဒါ၊ ဆိုနာ မ်ားထက္ ေခတ္ေရွ႕ေျပးေနေသာ လင္းႏို႕မ်ား

ဇန္နဝါရီ ၉ ၊ ၂၀၁၃
M-Media
ေဆာင္းပါးရွင္- ေအးထြန္း

လင္းႏို္႔ေတြဟာ အလြန္ကုိစိတ္၀င္စားစရာေကာင္းမြန္တဲ႔ေကာင္ေတြပါ။သူတုိ႔ရဲ႕ အထူးျခားဆံုး စြမ္းရည္ကေတာ့ သူတုိ႔ဟာ အရာဝတၳဳတစ္ခုရဲ႕တည္ေနရာကုိ ပဲ့တင္သံဖမ္း နည္းစနစ္ အသံုးျပဳၿပီး ရွာေဖြႏုိင္စြမ္းပါပဲ။ ဒါကုိ (EcholocativeAbility) လုိ႔ေခၚပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဒီစြမ္းရည္ဟာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ေကာင္းမြန္ပါသလဲဆုိတာကုိ သိရွိႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပညာရွင္ေတြဟာ စမ္းသပ္ခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

အခု ကၽြန္ေတာ္္တို႔ဒီအေကာင္ေတြရဲ႕အံဖြယ္ဒီဇိုင္းေတြကုိ ေသခ်ာၾကည့္ရေအာင္ (J.A.Summer Maria Torres, Scientific Research about bats, Boston: National Academic Press ,September 1996, pp 192-195) ပထမဆံုး စမ္းသပ္ခ်က္မွာ လင္းႏို႔တစ္ေကာင္ကုိ လံုး၀ေမွာင္မိုက္ေနတဲ့ အခန္းတစ္ခုထဲမွာ ထည့္ထားလုိက္ပါတယ္။အဲဒီအခန္းရဲ႕ ေထာင့္တစ္ေနရာမွာ ယင္ေကာင္တစ္ေကာင္ကုိ လင္းႏို႔ရဲ႕သားေကာင္ (အစာ)အျဖစ္ ထားရွိလုိက္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဒီအခန္းထဲက အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ ညဘက္ၾကည့္ ကင္မရာေတြထားရွိၿပီး ပညာရွင္ေတြဟာ လႈိ႔ဝွက္ ေစာင့္ၾကည္ခဲ့့ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ ေတြ႕ရွိလုိက္တာကေတာ့ ယင္ေကာင္ဟာေလထဲက စတင္ေရာက္ရွိတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ တျခားေထာင့္ကေနရာမွာ ရွိတဲ့လင္းႏုိ႔ဟာဒီ ယင္ ေကာင္ဆီကုိ တုိက္ရိုက္ခ်က္ခ်င္း လွ်င္ျမန္စြာသြားၿပီး ခ်က္ခ်င္း ဖမ္းဆီးလုိက္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီစမ္း သပ္ခ်က္အရ လင္းႏို႔ေတြဟာ အလြန္ေကာင္းတဲ့ အာရံုခံႏုိင္မူစြမ္းရည္ဟာပိန္းပိတ္တဲ့ အ ေမွာင္ထဲမွာ ေတာင္ ရွိတယ္လုိ႔ေကာက္ခ်က္ခ် ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီ အာရံုခံႏုိင္မူ စြမ္းရည္ဟာ အၾကားအာရံု ေၾကာင့္လား ဒါမွမဟုတ္ လင္းႏုိ႔မွာ ဇီးကြက္ေတြလုိ အေမွာင္ထုထဲမွာ ျမင္ႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ မ်က္လံုးမ်ား ရွိေနလုိ႔လားဆုိတာ ပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔ မေဝခြဲႏုိင္ၾကေသးပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ဒီေမးခြန္းေတြရဲ႕ အေျဖကိုရရွိဖုိ႔အတြက္ ဒုတိယ စမ္းသပ္ခ်က္ကိုေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခန္းထဲမွာပဲ ခူေကာင္ ေတြကုိထားရွိၿပီး အဲဒီ ခူေကာင္ေတြရဲ႕အေပၚကုိသတင္းစာ စာရြက္ တစ္ထပ္္နဲ႔ လင္းႏုိ႔အေနနဲ႔ မျမင္ႏုိင္ေအာင္လံုလံုျခံဳျခံဳ အုပ္ထားလုိက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပညာရွင္ေတြဟာ ကင္မရာကေန တစ္ဆင့္ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ဒီအခါမွာ သူတုိ႔ေတြ႕ျမင္ၾက ရတာကေတာ့ လင္းႏုိ႔ဟာ လႊတ္လုိက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္၊ အခ်ိန္လံုး၀ မဆြဲပဲ သတင္းစာရွိရာ သုိ႔သြားေရာက္ ဖယ္ရွားၿပီး၊ခူ ေကာင္ေတြကုိ စားေသာက္ ပစ္လုိက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစမ္းသပ္မူအရ လင္းႏုိ႔ေတြရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းရွာေဖြႏုိင္မူ စြမ္းရည္ ဟာ အျမင္အာရံုေၾကာင့္ မဟုတ္ ဘူးဆုိတာ ပညာရွင္ေတြ သိရွိခဲ့ၾကပါတယ္။

သိပံၸညာရွင္ေတြဟာတတိယေျမာက္ စမ္းသပ္ခ်က္ကုိ ထပ္မံျပဳလုပ္ပါတယ္။ ရွည္လ်ားတဲ့ ေလွ်ာက္လမ္းတစ္ခုရဲ႕တစ္ဘက္ျခမ္းမွာ တစ္ဖက္ျခမ္းမွာ လင္းႏုိ႔ တစ္ေကာင္ကုိ ထားရွိၿပီး တစ္ျခား တစ္ဘက္ျခမ္းမွာေတာ့ လိပ္ျပာတစ္ေကာင္ကုိ ထားရွိလုိက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လင္းႏုိ႔နဲ႔ လိပ္ျပာၾကား လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ နံရံမ်ားစြာကုိ အစီအစဥ္အလုိက္ ထားရွိလုိက္ၾကပါတယ္။နံရံတစ္ခု ဆီမွာလင္းႏုိ႔တစ္ေကာင္သာ ၀င္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေပါက္ငယ္ေလးကုိပဲ ထားထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေပါက္ေတြရဲ႕ တည္ေနရာဟာ နံရံတစ္ခုစီမွာ တည္ေနရာထားရွိပံုေတြ မတူညီၾကပါဘူး။ ဆိုလုိတာက လင္းႏုိ႔ဟာလိပ္ျပာဆီေရာက္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ တည့္တည့္ျခင္းပဲ သြားလုိ႔မရဘူးေပါ႔။ Zigzag ပံုစံသြားရပါမယ္ သိပၸ ံပညာရွင္ေတြဟာ ဒီေမွာင္ေနတဲ့ေလွ်ာက္လမ္း ထဲမွာ လင္းႏုိ႔ကို လႊတ္ၿပီး စတင္ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ အံ့ဖြယ္ပါပဲ။ လင္းႏုိ႔ဟာ ပထမအကန္႔နံရံ ကုိေရာက္တာနဲ႔ အေပါက္ဆီကုိေအးေဆးျဖစ္သန္း သြားပါတယ္။ အကန္႔နံရံအားလံုးကုိသူဟာ လြယ္ကူစြာပဲ ျဖစ္သန္းသြားႏုိင္ပါတယ္။လင္းႏုိ႔ဟာ နံရံရွိတယ္ဆုိတာ သိရံုမက အေပါက္ဘယ္ မွာရွိေနတယ္ဆုိတာကုိပါ သိရွိေနပါတယ္။ေနာက္ဆံုး အေပါက္ကုိ ျဖစ္ေက်ာ္ၿပီးတဲ့ အခါမွာေတာ့ သူ၀မ္းစာ ျပည့္ၿပီေပါ ။့

အရမ္းအံၾသသြားတဲ့ သိပံၸပညာရွင္ေတြဟာလင္းႏုိ႔ရဲ႕ အာရံုခံႏုိင္မူ စြမ္းရည္ဟာ ဘယ္ေလာက္ထိႏူးညံ့ပါသလဲ ဆုိတာကုိ နား လည္သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ ေနာက္ဆံုး စမ္းသပ္ခ်က္ တစ္ခုကုိ ထပ္မံျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။

ရွည္လ်ားတဲ့ လိႈဏ္ေခါင္းတစ္ခုမွာ ၀.၆ မီလီမီတာေလးပဲ အခ်င္းရွိတဲ့ စတီးႀကိဳး မ်ားကုိ အေပၚဘက္စီလင္က ေနၾကမ္းျပင္ေပၚဆီသုိ႔ က်ပန္း ပံုစံ ထားရွိလုိက္ၾကပါတယ္။အဲဒီမွာ ပညာရွင္ေတြဟာ ဆထက္ထမ္းပုိး အံအားသင့္သြားၾကပါတယ္။ လင္းႏို႔ဟာ (0.6mm) အထူပဲရွိတဲ့ အဟန္႔အတားေတြကုိေတာင္ သိရွိေရွာင္ကြင္းၿပီးသြားႏုိင္ခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီ သုေသသန အရ လင္းႏုိ႔ဟာ မယံုႏုိင္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ အာရံုခံ စြမ္းရည္ကုိ သူတို႔ရဲ႕ ပဲ့တင္သံသံုး တည္ေနရာ ရွာေဖြေရး စနစ္ (Echolocative Ability) နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ပုိင္ဆုိင္ ရရွိေနတယ္ဆုိတာကုိပညာရွင္ေတြသိရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ လင္းႏို႔ေတြဟာ သူတုိ႔နား က အရာဝတၳဳေတြကို ေထာက္လွမ္းႏုိ္င္ ဖုိ႔ ျမင့္မားတဲ့ ႀကိမ္ႏႈန္း (Frequency)ရွိတဲ့ အသံလႈိင္း ေတြကုိထုတ္လႊတ္ပါတယ္။ ဒီအသံလႈိင္းေတြဟာ အရာဝတၳဳေတြဆီကေန ျပန္ကန္ ထြက္လာပါတယ္။ ျပန္လာတဲ့ ဒီအသံေတြဟာ လူသားေတြ မၾကားႏုိင္ေပမဲ့ သူတုိ႔ အတြက္ေတာ့ေျမပံု တစ္ပံုလုိ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။ (Donald Griffin, Animal Engineering, San Francisco, The Rockefeller university-W.H freeman Com p72-75)

လင္းႏုိ႔ဟာသူထုတ္လႊတ္လုိက္တဲ့ အသံနဲ႔ အရာဝတၳဳ ဆီမွျပန္ကန္ထြက္လာၿပီးသူျပန္လည္ၾကားရွိလုိက္ရတဲ့ အသံ၂ခုၾကား အခ်ိန္ကုိ မွတ္သားၿပီး အဲဒီအရာဝတၳဳနဲ႔ သူနဲ႔ၾကား အကြာအေဝးကုိ တြက္ခ်က္ႏုိင္ပါတယ္။ အဟိတ္ တိရစာၧန္တစ္ေကာင္ရဲ႕ ဒီလုိတြက္ခ်က္ႏုိင္ စြမ္းရည္ဟာ အံ့ဖြယ္ဒီဇုိင္း တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ လင္းႏုိ႔ရဲ႕သိနားလည္မူ စြမ္းရည္ဟာ ဒီမွာတင္မရပ္ေသးပါဘူး။ သူဟာ Doppler Effect ကုိပါ နားလည္ေနပါတယ္။

ဒီလုိပါ ။ တကယ္ေတာ့ လင္းႏုိ႔ရဲ႕ ၾကားႏုိင္ေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းေဘာင္ (Spectrumof Frequency) ဟာ အလြန္က်ဥ္းေျမာင္းပါတယ္။ Doppler Effect ဆုိတာက ဒီလုိပါ။ အကယ္၍ အရာဝတၳဳ ၂ ခုသည္ ရပ္တည္ေနသည္ဆုိပါက ပုိ႔လႊတ္လုိက္ေသာႀကိမ္ႏႈန္း (Frequency) ႏွင့္ ျပန္လည္ ကန္ထြက္လာေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းသည္ တူညီပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လႈပ္ရွားေနေသာ အရာဝတၳဳျဖစ္ပါက (ဥပမာ ဝဲပ်ံေနေသာ ယင္ေကာင္)၊ ျပန္ကန္ထြက္လာေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းသည္ ပုိ႔လႊတ္လုိက္ေသာႀကိမ္ႏႈန္းႏွင့္ မတူညီပါ။ ဒီအခါမွာ လင္းႏုိ႔ၾကံဳေတြ႕ႏုိင္တဲ့ျပႆနာကေတာ့ ဥပမာ လႈပ္ရွားေနေသာ ယင္ေကာင္ဆီမွ ျပန္ကန္ထြက္လာေသာ ပဲ့တင္သံသည္ သူၾကားႏုိင္ေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းေဘာင္ အတြင္းမဝင္ပါက သူၾကားလုိက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ လင္းႏုိ႔ေတြဟာဒီ Doppler Effect ကုိသိနားလည္ေနတဲ့အလားလႈပ္ရွားေနတဲ့ အရာဝတၳဳေတြဆီ ဆုိရင္ေတာ့ သူဟာစတင္ အသံပုိ႔လႊတ္ကတည္းက သူ႔ရဲ႕ အျမင့္ဆံုး ႀကိမ္ႏႈန္းရွိတဲ့အသံကုိပုိ႔လႊတ္လုိက္ပါတယ္။

ဒါမွသာလွ်င္ျပန္ကန္ထြက္လာတဲ့ အသံလႈိင္းဟာ သူၾကားႏုိင္တဲ့ ႀကိမ္ႏႈန္းေဘာင္ထက္ကို နိမ့္မက်သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိခ်ိန္ညိႇႏုိင္မူကုိ ဘယ္လုိေၾကာင့္မ်ား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါသလဲ။ လင္းႏုိ႔တစ္ေကာင္ရဲ႕ ဦးေႏွာက္မွာသူရဲ႕ အသံလႈိင္းအာရံုခံ စနစ္ကုိထိန္းခ်ဳပ္ေနတဲ့ Neurons (အာရံုေၾကာဆဲလ္) ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ တစ္မ်ဳိးက ျပန္ကန္ထြက္လာတဲ့ ပဲ့တင္သံကုိ ဖမ္းယူေပးၿပီးေနာက္ တစ္မ်ဳိးက ၾကြက္သားေတြကုိ တည္ေနရာရွာ အသံလႈိင္းေတြကုိ ထုတ္လုပ္ပါဆုိတဲ ့အမိန္႔ကုိေပးေနပါတယ္။ ဒီ Neuron ႏွစ္မ်ဳိးဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ၿပီးျပည့္စံုစြာ ခ်ိန္ကုိက္အလုပ္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။

ေအာက္မွာ လင္းႏုိ႔ရဲ႕ စြမ္းရည္ဟာ လူလုပ္ေရဒါေတြ၊ ဆုိနာ ေတြထက္ မႏႈိင္းေကာင္းေလာက္ေအာင္ သာလြန္ေကာင္းမြန္ေနတဲ့ ယွဥ္တြဲျပမူကုိေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

January 9, 2014