News @ M-Media

Category: ေဆာင္းပါးရွင္ အာေဘာ္

  • ဂူလန္ လႈပ္႐ွားမႈ၊ အာဒိုဂန္နဲ႔ တူရကီ ဒီမိုကေရစီ တခန္းရပ္ ဇာတ္သိမ္းခန္း

    ဂူလန္ လႈပ္႐ွားမႈ၊ အာဒိုဂန္နဲ႔ တူရကီ ဒီမိုကေရစီ တခန္းရပ္ ဇာတ္သိမ္းခန္း

    ဇူလိုင္ ၂၁ ၊ ၂၀၁၆
    ေဆာင္းပါးရွင္-ျမင္သစ္
    .Trukey
    လတ္တေလာ သတင္းေတြ ျမင္ထား ၾကားထားတဲ့ စာဖတ္သူေတြအတြက္ ဒီေခါင္းစဥ္က ေဝဝါးသြားေစမည္မွာ အေသအခ်ာပင္။
    .
    ေလာေလာဆယ္ ကမာၻၾကီးက သိထားတဲ့ အာဒိုဂန္က စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈကို မမႈ မရြံ ့ျပည္သူ႔အင္အားနဲ႔ တန္ျပန္ေအာင္ႏိုင္ခဲ့သူ ဒီမို သူရဲေကာင္းႀကီး။
    .
    ျႆနာေတြရဲ႕ အစက တူရကီ ဒီမိုကေရစီ ဇာတ္သိမ္းခန္း နိဒါန္းလို႔ေျပာရမယ့္ ၂၀၁၃က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာဒိုဂန္နဲ႔ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႔ ေျခ႐ႈပ္ခဲ့တဲ့ ခ်စားမႈႀကီးပါ။
    .
    ဒီမိုကေရစီ စစ္စစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့ ယခင္တူရကီမွာ တရားေရးက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလက္ေအာက္မဟုတ္ဘဲ သီးသန္ ့ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီ လာဘ္စားမႈကို တရားေရးဘက္က လိုက္လံေဖာ္ထုတ္အေရးယူရင္း ၿမိဳ ့ေတာ္၀န္တစ္ေယာက္၊ႏိုင္ငံေတာ္ ဘဏ္ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ၊ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ဝန္ႀကီးအခ်ိဳ႕ရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြပါ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။
    .
    ထိုခ်ိန္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အာဒိုဂန္နဲ႔ မိသားစုဝင္ေတြပါ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတဲ့ အသံေတြ ထြက္လာခဲ့ၿပီး အမႈကို ဖိအားေပး ရပ္ဆိုင္းျခင္းခံလိုက္ရပါတယ္။
    .
    အာဒိုဂန္နဲ႔ အစိုးရဖြဲ႔က အာဏာသံုးၿပီး အမႈေဖာ္ထုတ္ေရးမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ တရားေရးနဲ႔ ျပည္ထဲေရး အရာရိွေတြကို ထုတ္ပယ္ ဖမ္းဆီးတာေတြ တန္ျပန္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ဖမ္းဆီးထားတဲ့ သူေတြကို ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာသံုးၿပီး တရားေရးကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္ျပန္ထည့္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    အာဒိုဂန္က သူ႔ဝန္ႀကီး သံုးဦးကိုေတာ့ ထုတ္ပလိုက္တယ္။
    .
    အဲ့ဒီေနာက္ အာဒိုဂန္က ဖသုလ္လာဟ္ဂူလန္ကို စြပ္စြဲ တိုက္ခိုက္ေတာ့တာပါပဲ၊ ရန္ၿငိဳးထားေတာ့ပါပဲ။
    .
    အဲ့ဒီမွာ ဖသုလ္လာဟ္ဂူလန္ ဘယ္သူလဲေပါ့။ သူက တူရကီလူမ်ိဳး ကမာၻေက်ာ္ ေတြးေခၚပညာ႐ွင္ စာေရးဆရာ ပညာေရး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လူမႈေရးတက္ႂကြလႈပ္႐ွားသူ အစၥလာမ့္ ပညာ႐ွင္။
    .
    တူရကီမွာေရာ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ သူ႔ကို ေလးစားခ်စ္ခင္သူ သန္းခ်ီရိွၿပီး ကမာၻက အလယ္အလတ္က် အစြန္းမေရာက္တဲ့ အစ္စလာမ့္ ျပယုဂ္ အျဖစ္ လက္ခံထားခံရသူ။
    .
    ကာ့ဒ္လူမ်ိဳး ေတြးေခၚနဲ႔ အစၥလာမ့္ ပညာ႐ွင္ စအီးဒ္ႏူစရီရဲ႕ ႏူရ္လႈပ္႐ွားမႈ ေခၚ ဘာသာေရးနဲ႔ ဥာဏ္သစ္ေလာင္း လႈပ္႐ွားမႈကို ဆက္ခံခဲ့သူ။
    .
    စအီးဒ္ႏူစရီက ကမာၻၾကီးမွာ လူသားေတြ အတိဒုကၡေရာက္ေနရတာဟာ အဓိကက ပညာမဲ့လို႔၊ ဆင္းရဲလို႔နဲ႔ မညီၫြတ္လို႔ဆိုၿပီး ဖြင့္ဆိုျပခဲ့တယ္။
    .
    အဲ့ဒီအတြက္ အေျဖအျဖစ္ ပညာေရးမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔၊ လူမႈဖြံ ့ၿဖိဳးေရးေတြ လုပ္ဖို႔နဲ႔ မတူကြဲျပားတဲ့ လူ႔အသိုင္းအဝန္းေတြၾကား ဆက္ဆံေရးတည္ေဆာက္ဖို႔ ခ်ျပခဲ့တယ္။
    .
    ေခတ္ၿပိဳင္ျဖစ္ေပမယ့္ ပညာ႐ွင္ စအီးဒ္ကို မဆံုဘူးလိုက္တဲ့ ဂူလန္ေလးဟာ သူ႔ ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ရိစာအိလ္ႏူးရ္ အလင္းရဲ႕သတင္းစကားဆိုတဲ့ က်မ္းတြဲကို ေလ့လာမိၿပီး သူ႔ရဲ႕အေတြးအေခၚေတြကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္သူ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
    .
    ဘာသာေရးပညာ႐ွင္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္လာသူ ဂူလန္ဟာ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ သြားေရာက္ၿပီး လူငယ္ေတြကို ဘာသာေရး၊ပညာေရး၊ အက်င့္စာရိတ္တနဲ႔ ပရဟိတပိုင္းေတြ ေဟာေျပာစည္းရံုးၿပီး လူသားေကာင္းက်ိဳးျပဳဖို႔ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ခဲ့တယ္။
    .
    ဘာသာေရးနဲ႔ ေခတ္ပညာေရးကို ခ်ိတ္ဆက္အေကာင္ထည္ေဖာ္ခဲ့တယ္။ ဘာသာေရးေရာ ပညာရည္ပါျပည့္လာတဲ့ လူငယ္ေတြဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈပိုင္းမွာ ပါဝင္ခြင့္ရလာခဲ့တယ္။
    .
    အာဒိုဂန္နဲ႔ သူ ့ ယခင္ဝန္ႀကီးအခ်ိဳ႕ကိုယ္တိုင္ အဲ့ဒီ ပထမမ်ိဳးဆက္ေတြပါ။
    .
    ေနာက္ၿပီး ဂူလန္ဟာ လူငယ္ေတြကို ကမာၻၾကီးကို အလွဆင္ဖို႔ ေနရာအႏွံ ့ ေျခဆန္႔ေပးဆပ္ၾကဖို႔ ေဟာေျပာခဲ့တယ္။
    .
    ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ခ်စ္ၾကည္ေရးကို လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသခဲ့ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္လည္း ဂ်ဴးနဲ႔ ခရစ္ယာန္ ရဟန္းမင္းႀကီးေတြနဲ႔ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္။
    .
    သူက အၾကမ္းမဖက္လမ္းစဥ္ကို စြဲကိုင္ထားၿပီး ဒီမိုကေရစီကို အားေပးၿပီး တရားနည္းလမ္းၾက စီးပြား႐ွာဖို႔ မီဒီယာကို ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ဖို႔လည္း တိုက္တြန္းခဲ့တယ္။
    .
    ဂူလန္ဟာ သူ႔ဘဝတစ္ခုလံုးကို လူမႈတိုးတက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ စာေရးသားျခင္း ေဟာေျပာျခင္းနဲ႔ ကုန္ဆံုးေစခဲ့တယ္။
    .
    အဲ့ဒီအက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ တူရကီလူငယ္ေတြကႏိုင္ငံတြင္းေရာ ႏို္င္ငံတကာမွာပါ ေက်ာင္းေတြ ဖြံ႔၊လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားေရးလုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္၊ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရးအသင္းအဖြဲ႔ေတြ တည္ေထာင္၊ မီဒီယာနဲ႔ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြ လုပ္လာၾကတယ္။
    .
    အဲ့ဒီ အလံုးစံုဖြံ႔ၿဖိဳ းေရးလႈပ္႐ွားမႈကို တူရကီလို Hizmet ေပးဆပ္ျခင္း အက်ိဳးေဆာင္ျခင္းဆိုၿပီး ေခၚၾကတယ္၊ အခိ်ိဳ႕ကလည္း အစပ်ိဳး ႏိႈးေဆာ္ခဲ့တဲ့ ဂူလန္ကို အစြဲျပဳၿပီး ဂူလန္လႈပ္႐ွားမႈဆိုၿပီးေခၚၾကတယ္။
    .
    ဂူလန္ဟာ သူ႔ရဲ႕ ေဟာေျပာေရးသားမႈေတြကေနတဆင့္ လူငယ္ေတြကို ေတြးတတ္ျမင္တတ္ ေပးဆပ္ရဲ ေဖာက္ထြက္ရဲေစခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဲ့ဒီ့လူငယ္ေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေငြေရးေၾကးေရးအရ လံုး၀ပတ္သက္ျခင္းမရိွခဲ့ပါ။
    .
    ဂူလန္ ေစ့ေဆာ္တဲ့ လႈပ္႐ွားမႈႀကီးရဲ႕ လက္ထြက္ ပထမမ်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္တဲ့ အာဒိုဂန္နဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ဟာ အေစာပိုင္းမွာ ဂူလန္နဲ႔ မဟာမိတ္ရင္းေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ဒါေပမယ့္ ဆရာတပည့္ၾကားမွာ အက္ေၾကာင္းေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ တူရကီမွ ဂါဇာသို႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ေထာက္ပံ့ သေဘၤာလႊတ္ရာမွာ အစၥေရးက သံသယနဲ႔ တိုက္ခုိက္ခဲ့တဲ့လကိစၥမွာ ဂူလန္က တူရကီအေနနဲ႔ အစၥေရးကို တရားဝင္ အေၾကာင္းၾကားသင့္ေၾကာင္း တိုက္ခိုက္ခံရမႈကို ေ႐ွာင္ကာ ေထာက္ပံ့မႈ ေအာင္ျမင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၿပီး အာဒိုဂန္ကေတာ့ မြတ္စလင္မ္ ကမာၻနဲ႔အတူ ေပါက္ကြဲျပခဲ့ပါတယ္။
    .
    ေနာက္ ကာ့ဒ္ေဒသအေရးပါ။ ဂူလန္က ကာ့ဒ္ခြဲထြက္မႈကို ရပ္တန္ ့လိုလွွ်င္ ကာ့ဒ္ေဒသကို ၿငိမ္ခ်မ္းေစလိုလ်ွင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ဖို႔လိုေၾကာင္း ခံယူၿပီး ပညာေရးနဲ႔ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စပ်ိဳးခဲ့တယ္။ တူရကီလူမိ်ိဳးႀကီးဝါဒီ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စစ္တပ္အင္အားစုအတြက္ ကာ့ဒ္အေရးဟာ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္ေကာင္းျဖစ္တာမို႔လို႔ Hizmet ရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြ လက္ဝင္ခြင့္မရခဲ့ပါဘူး။
    .
    ေနာက္အက္ကြဲေၾကာင္းတစ္ခုကေတာ့ ဆီးရီးယားအေရးပါ။ အာဒိုဂန္က စစ္ေရးအရ ဝင္ပါလိုခ်ိန္မွာ ဂူလန္က အၾကမ္းမဖက္ လူမႈေျပာင္းလဲေရးကိုသာ ယံုၾကည္ထားသူျဖစ္ၿပီး စစ္ေရးစြက္ဖက္မႈကို လံုးဝဆန္႔က်င္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    လံုးဝကို အက္ကြဲသြားေစတဲ့ အရာကေတာ့ လာဘ္စားခ်စား အပုပ္နံံထြက္မႈမွာပါ။ အာဒိုဂန္က ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ဂူလန္က သူ႔အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔လုပ္တာ၊ ဂူလန္က စင္ၿပိဳင္အစိုးရေထာင္တာဆိုၿပီး စြပ္စြဲတိုက္ခိုက္ေတာ့တာပါပဲ။
    .
    အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဂူလန္ဟာ သူ ့ က်န္းမာေရးအတြက္ဆိုၿပီး အေမရိကန္မွာ သြားေနေနပါၿပီ။ က်န္းမာေရး အေၾကာင္းအျပင္ secularist ဘာသာေရးမဖက္ႏိုင္ငံေရး ေထာက္ခံသူေတြနဲ႔ ဘာသာမဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကေန ေ႐ွာင္တာလည္း ပါမွာပါ။
    .
    ဂူလန္ဟာ အသက္ ၇၇ႏွစ္ရိွၿပီး နာတာ႐ွည္ ေသြးခ်ိဳနဲ႔ ႏွလံုးေရာဂါကို ခံစားေနရပါတယ္။
    .
    တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ မတူတာက တူရကီ စစ္တပ္က သမိုင္းေၾကာင္းအရ secularist နဲ႔ atheist အင္အားစုပါ။
    .
    ေစာေစာက အာဒိုဂန္ စြပ္စြဲမႈ ဘယ္ေလာက္မွန္ သံုးသပ္ၾကည့္ရင္ တရားေ႐းက ေျခဥအရ သူ႔အလုပ္သူလုပ္တာပါ။ အာဒိုဂန္ ကိုယ္တိုင္ ဂူလန္လႈပ္႐ွားမႈ မ်ိဳးဆက္ျဖစ္ခဲ့သလို တရားေ႐ူဘက္မွာ အဲ့ဒီ လႈပ္႐ွားမႈေၾကာင့္ ဥာဏ္ပြင့္ပညာ႐ွာခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးေလးစားသူ အရာရိွေတြ ရိွမွာပါ။ တရားေရးနဲ႔ မိုင္ရာခ်ီမွာ တပသီေနေနတဲ့ ဂူလန္ကို ဆြဲခ်ိတ္တာကေတာ့ သူ႔လုပ္ရပ္ေတြကို ၾကည့္ၿပီး လာဘ္စားမႈမွာ ပါဝင္ခဲ့တယ္လို႔ ယူဆလို႔ရတဲ့ အာဒိုဂန္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ရမယ္႐ွာမႈ ႏိုင္ငံေရး လွည့္စားမႈပါပဲ။
    .
    ဂူလန္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း Hizmet လႈပ္႐ွားမႈနဲ႔ နာမ္ပိုင္းေရးရာနဲ႔ ေတြးေခၚပိုင္းပဲ လႊမ္းမိုးပတ္သက္တယ္။ သူ႔ရပ္တည္ခ်က္အတိုင္း ဒီမိုကေရစီကို ေထာက္ခံတယ္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားတဲ့ အစိုးရကို လက္မခံဘူး။ ဒီမိုကေရစီနည္းမက်တာကို ဆန္႔က်င္တယ္။
    .
    လႊတ္ေတာ္မွာ ထိုင္ခံုမ်ားတဲ့ အာဒိုဂန္ကေတာ့ ဒီမိုစံႏႈန္းေတြကို ေအေကပီ ပါတီအားနဲ႔ေျပာင္းတာနဲ႔ တင္မရပ္ဘဲ ဂူလန္ကို အၾကမ္းဖက္သမားလို႔ စြပ္စြဲ လူသားက်ိဳးျပဳ Hizmet ကို အၾကမ္းဖက္ဖြဲ႔လို႔ စြပ္စြဲတိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ဂူလန္ရဲ႕ ဂရင္းကတ္ (ပါစ္ပို႔တ္အစိမ္း)ကို ႐ုတ္သိမ္းၿပီး သူ႔ကို တူရကီကို ျပန္လႊဲဖို႔ အေမရိကန္ကို တိုက္တြန္းခဲ့တယ္။
    .
    အေမရိကန္အစိုးရနဲ႔ လူ႔ခြင့္ေရးဖြဲ႔စည္းေတြက အဲ့ဒီလုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အာဒိုဂန္ကို ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာ သူ႔ အာဏာရပါတီဟာ သမိုင္းတေလ်ွာက္ အမတ္ဦးေရ နည္းဆံုးျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
    .
    ကံေကာင္းသြားတာက တူရကီမွာ သမိုင္းဝင္ ပထမဆံုး လူထုက တိုက္႐ိုက္ေရြးခ်ယ္တဲ့ သမၼတ ေရြးပြဲပါ။ ယခင္စနစ္ကေန လူထုမဲေပးစနစ္ကိုျဖစ္လာေအာင္ ေျပာင္းလဲေရးမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ေထာက္ခံသူ ဂူလန္လည္း အားတက္သေရာပါခဲ့တတယ္။ အဲ့ဒီပြဲမွာ အာဒိုဂန္ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
    .
    ကမာၻသိ ခ်စားတဲ့ အာဒိုဂန္ ဘာလို႔ႏိုင္လဲေပါ့။ ၿပိဳင္ဘက္ပါတီေတြ မဲကြဲခဲ့တယ္၊ ၿပိဳင္ဘက္ပါတီႀကီးက လူေရြးမွားခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ နာမည္ၾကီး ေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာ ဘယ္သူမွ မသိတဲ့ အိုအိုင္စီ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ေဟာင္းကို ေရြးခဲ့တယ္။
    .
    အာဒိုဂန္က ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းမွာ ႏိုင္ငံကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ျပႏိုင္ခဲ့တယ္။ တူရကီလူမ်ိးႀကီး ဝါဒက်င့္သံုးတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ မြတ္စလင္မ္ ဖိႏွိပ္ခံေတြနဲ႔ လူနည္းစုအေရးမွာသူရဲေကာင္းျဖစ္ေနတယ္။ တူရကီမွာ ဘာသာေရးက်င့္သံုးမႈ ဖိႏိွပ္ခံရခ်ိန္မွာ သူနဲ႔ မိသားစုက ဖိႏိွပ္ခံၿပီး က်င့္သံုးခဲ့တယ္။ အဲ့ေတာ့ ဘာသာေရးဟာ သူ ့ အတြက္ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္ အလိုလိုျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ႏိုင္ငံေရး ႂကြယ္တယ္ ရဲတင္းျပတ္သားတယ္ ရက္စက္တယ္။ အဲ့ဒီ အခ်က္ေတြက္ေၾကာင့္ တူရကီ ႏိုင္ငံသား ထက္ဝက္ေက်ာ္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ သည္းေခ်ႀကိဳက္ျဖစ္ေနဆဲပါ။
    .
    သမိုင္းဝင္သမၼတျဖစ္ၿပီး လူရင္း ယခင္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ႏိုင္ငံေရးပညာ႐ွင္ ဂလူကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လႊဲၿပီး စိတ္ႀကိဳက္ အာဏာတည္ေဆာက္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးၿပိဳင္ဘက္ေတြကို ေကာင္းေကာင္း ႏိွပ္ကြက္ေတာ့တာပါ။
    .
    သူ႔လာဘ္စားမႈပုပ္နံံ့ထြက္ေစတယ္ ဆိုတဲ့ အၿငိဳးနဲ႔ ဂူလန္ကိုေရာ Hizmetေရာ ဂူလန္ကို ခ်စ္တဲ့သူေတြကိုပါ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ႏိွပ္ကြပ္တာပါ။
    .
    သူအဓိက ဖိႏွိပ္တာက ဒီမိုကေရစီရဲ႕ စံေတြျဖစ္တဲ့ Freedom of media နဲ႔ Freedom of speech မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ကိုပါ။ အဲ့ဒီမွာ လူရင္းနဲ႔ သေဘာမတိုက္ဆိုင္ျဖစ္ၿပီး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဂလူ ႏႈတ္ထြက္ျပီး လက္ေစာင္းထက္တဲ့ သူ႔ဆရာအေၾကာင္း သိသူပီပီ ႏိုင္ငံေရးေလာကမလာပါဘူးဆိုသြားေလရဲ႕။
    .
    အဲ့ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေဝဖန္ခံေနရစဥ္အတြင္းပဲ ျဗဳန္းဆို တူရကီစစ္တပ္တစ္စုရဲ႕ အာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈ ေပၚတာပါပဲ။
    .
    ျဖစ္ေနစဥ္ နာရီပိုင္းအၾကာမွာကို အာဒိုဂန္ရဲ႕ တရားေရးဝန္က ဂူလန္ႀကိဳးကိုင္တာဆိုၿပီး ယိုးစြပ္ခဲ့ၿပီး ခ်က္ခ်င္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ အာဒိုဂန္က သံေယာင္လိုက္ခဲ့တယ္။
    .
    ဂူလန္နဲ႔ သူ႔ေနာက္လိုက္ေတြက ဒီစြပ္စြဲမႈကို ခ်က္ခ်င္း ျငင္းဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေခ်ာက္ခ် ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း Hizmet ကို အေၾကာင္း႐ွာ ၿဖိဳခြဲလိုလို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကိုသာ ေထာက္ခံေၾကာင္း အာဏာသိမ္းမႈကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း၊ အာဒိုဂန္ ကိုယ္တိုင္က လုပ္ဇာတ္လုပ္တာျဖစ္လိုေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။
    .
    ေခတ္သမိုင္းမွာ တျခားအာဏာသိမ္းပြဲမ်ားနဲ႔ ခ်ိန္ထိုးလွ်င္နည္းစနစ္ေရာ စီမံမႈပါ ညံ့ဖ်င္းတဲ့ အာဏာသိမ္းႀကိဳးပမ္းမႈကို အာဒိုဂန္အစိုးရ ၄၈နာရီ မျပည့္ခင္ အႏိုင္ယူခဲ့ၿပီး ဂူလန္ကို လံုး၀ ပုဒ္မတပ္ခဲ့တယ္။
    .
    အာဏာသိမ္းမႈ အစမွာ အေမရိကန္ အီးယူႏွင့္ တစ္ကမာၻလံုး ဒီမိုကေရစီအတြက္ အာဒိုဂန္နဲ႔ ရပ္တည္ေပးခဲ့ၾကတယ္။
    .
    ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အာဏာသိမ္းျဖစ္စဥ္နဲ႔ အာဒိုဂန္ရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈ အေပၚမူတည္ၿပီး ဂူလန္နည္းတူ တျခားသုေတသီနဲ႔ ေဝဖန္ေရးဆရာမ်ား ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ားလည္း လုပ္ဇာတ္ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း စြပ္စဲြေဝဖန္မႈေတြ ရိွလာေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
    .
    အာဒိုဂန္ကေတာ့ သူ႔ရပ္တည္ခ်က္အတိုင္း ဂူလန္ကို ပုဒ္မတပ္ အာဏာသိမ္းႏိွမ္နင္းေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္ကေန ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၅ ေယာက္န႔ဲစစ္သားမ်ားမွစလို႔ အစိုးရအဖြဲ႔က ဝန္ထမ္းေတြ၊ တရားေရးဝန္ထမ္းေတြ၊ေက်ာင္းဆရာေတြေသာင္းခ်ီ ၊ေက်ာင္းအုပ္ေတြေထာင္ခ်ီကို ျဖဳတ္ ဖမ္းဆီး လိုင္စင္သိမ္းေတြလုပ္ေနပါၿပီ။ဂူလန္ရဲ႕ ႏိႈးၾကားမႈနဲ႔ လူငယ္ေတြ တည္ေထာင္ထားတဲ့ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ ႏိုင္ငံတြင္းေက်ာင္းေတြသာမက တူရကီျသဇာလႊမ္းတဲ့ ျပည္ပႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕က ေက်ာင္းေတြကိုပါ အတင္းပိတ္တာေတြ လုပ္ေနပါၿပီ။
    .
    ျပည့္သူေတာင္းဆိုခ်က္ဆိုၿပီး ေသဒဏ္ကို ျပန္အသက္သြင္းဖို႔ လုပ္ေနပါၿပီ။
    .
    အေစာပိုင္းက ရပ္တည္ေပးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအသိုက္အ၀န္းက အာဒိုဂန္အစိုးရကို အာဏာသိမ္းနဲ႔ မဆိုင္သူေတြကို မဖမ္းဖို႔၊ ဖမ္းဆီးထားသူေတြကိုလည္း ေျခဥနဲ႔ အညီသာ အေရးယူဖို႔၊ဒီမိုကေရစီစံႏႈန္းေတြကို လိုက္နာဖို႔ ေစာင့္ၾကည့္သတိေပးေနရပါၿပီ။
    .
    ဂူလန္ကို သူ႔အစိုးရဆီ လြဲေျပာင္းရံုးတင္ဖို႔ကိုလည္း အာဒိုဂန္က အေမရိကန္ကို အတင္းအေရးဆိုေနၿပီး အေမရိကန္ကလည္း တိက်တဲ့ အေထာက္အထားေတြလိုေၾကာင္း၊ ေလာေလာဆယ္ ဂူလန္မွာ ဥပေဒနဲ႔ အညီေနသူျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္ထားၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား သံတမန္ဖုထစ္ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
    .
    လက္ရိွအာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္စဥ္ဟာ သူ႔အတြက္ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ဆုလာဘ္လို႔ ကိုယ္တိုင္ ခံယူထားတဲ့ အာဒိုဂန္အတြက္ အာဏာ တည္ေဆာက္ေရး ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ပြဲဆိုတာေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံေရး သုေသတီမွ ျငင္းႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
    .
    လူမ်ိဳးႀကီးဝါဒနဲ႔ ဘာသာေရး လက္နက္ေတြနဲ႔အတူ ႏိုင္ငံေရး သဘာရင့္ အာဒိုဂန္ရဲ႕ ဒီမိုအာဏာ႐ွင္ ဇာတ္ဝင္ခန္းကေတာ့ မလြဲမုခ် တူရကီ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ ဇာတ္သိမ္းခန္း အစပါပဲ။
    .
    အာဒိုဂန္က အာဏာဆက္ တည္ေဆာက္မယ္၊ ဖသုလ္လာဟ္ဂူလန္ကလည္း လူငယ္ေတြနဲ႔အတူ ကမာၻၾကီးကို ဆက္တည္ေဆာက္ေနဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။
    .
    အာဏာသိမ္းတရားခံစစ္က ဘယ္သူလဲ။ တူရကီ ဒီမိုအာဏာ႐ွင္ႀကီး အာဒိုဂန္ကို ဘယ္သူကမ်ား ရပ္တန္႔ႏိုင္မလဲ။ စအီးဒ္ႏူစရီက ဂူလန္ေလးကို လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့သလို ဂူလန္ကို ဘယ္သူကမ်ား ဆက္ခံမလဲ။
    .
    ဒီမိုကေရစီဆိုတာ မဲေပးရံုသက္သက္လား၊ လူႀကိဳက္မ်ားတာနဲ႔ ဒီမိုကေရစီလားဆိုတဲ့ အေတြးမ်ားနဲ႔ ဒီေန႔နဲ႔ မနက္ျဖန္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအတြက္ စိုးရြံ႔ျခင္းမ်ားနဲ႔…။

    ——————————-
    ** ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္သည္။

  • ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေပၚမွ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမ်ား

    ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေပၚမွ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမ်ား

    Friday Time
    ေက်ာ္ေနမင္း (ၿမိဳ႕ျပ) ေရးသည္။

    ေလးစားအပ္ပါေသာ စာဖတ္ပရိသတ္ႀကီးခင္ဗ်ား

    ယခုတင္ျပမည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားဟာ သတင္းေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ထက္ “လူထုအေျချပဳလူမႈမွတ္တမ္း” မ်ားဆိုရင္ ပိုမွန္ပါလိမ့္မယ္(၂၀၀၀)ျပည့္ႏွစ္က အစျပဳလို႔ ယခု၂၀၁၆ခုႏွစ္တိုင္ေအာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတ၀ွမ္း မွာရွိတဲ့ၿမိဳ႕ရြာေဒသေပါင္း (၁၀၀)ေက်ာ္ကို ေျခဆန္႔ၿပီးရလာခဲ့တဲ့ အေျခခံအခ်က္အလက္ေတြအေပၚ မူတည္ ၿပီး ေရးသားခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အမွန္တကယ္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အမ်ားစုႀကီးဟာ၊ အျခားႏိုင္ငံသားအမ်ားစုနည္းတူ ဆင္းရဲသားလူတန္းစားမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အဆိုးျမင္မီဒီယာ တခ်ိဳ႕ႏွင့္ ရန္လိုေနေသာ ပုဂၢိဳလ္ တခ်ိဳ႕စြပ္စြဲသလို “ဘာသာျခားေတြခ်မ္းသာေနၾကတယ္”ဆိုတဲ့ မဟုတ္မွန္စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ယခုေဆာင္းပါးအားျဖင့္ အမွန္ ပကတိအေျခအေနကို သိျမင္လာၾကေစရန္ႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ တင္ရွိေနေသာ ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးမ်ား ခံစားေနၾကရေသာ ဒုကၡ၊ သုခမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳေနရေသာ လက္ေတြ႕အေျခအေနမ်ားကို အနာဂတ္တိုင္းျပည္ကိုေခါင္းေဆာင္မည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားထံသို႔ အသိေပးလိုေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ သတင္းေဆာင္းပါး အတြက္ ပါ၀င္ကူညီေပးခဲ့ေသာ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလည္း အထူးေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္။

    လူတန္းစားအဆင့္အတန္း
    —————————
    ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္မ်ားရဲ႕ ၄ရာခိုင္ႏႈန္းက ႀကြယ္၀ ခ်မ္းသာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဒီေန႔ ျမန္မာျပည္မွာေခတ္စားေနတဲ့ ဘီလီယံနာခရုိနီ စာရင္း၀င္တစ္ဦးမွ မရွိပါဘူး။ ခ်မ္းသာတယ္ ဆိုေပမဲ့လည္း တရုတ္ႏြယ္ဖြား သူေဌးေတြရဲ႕ ခ်မ္းသာမႈမ်ိဳးေတာင္ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ အခ်မ္းသာဆံုး သူေဌးဟာ ကိုးကန္႕သူေဌး အလယ္အလတ္တန္းစားတစ္ဦးရဲ႕ အဆင့္နဲ႕႔ပဲညီမွ်ႏိုင္ပါတယ္။ ပင္မေငြပင္ေငြရင္းနည္းပါးတာေၾကာင့္ လူမႈအကူအညီေပးေရးFoundation မ်ိဳးေတြထူေထာင္ထားျခင္းမရွိပါဘူး။ သိပ္ခ်မ္းသာတဲ့ တစ္ဦးတစ္ေလရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ေသာ္လည္း၊ လူမႈအကူအညီေပးတဲ့လုပ္ငန္းေတြကို စိတ္မ၀င္စားတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အသင့္အတင့္ေနထိုင္ႏိုင္ေသာ အလယ္လတ္တန္းစား လူတန္းစား(၁၂)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္၀မ္းနည္း စရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္က သူတို႔တေတြ အထဲက ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကသာ လူမႈအကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္းေတြကို စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၾကံဳႀကိဳက္လာတဲ့ အေျခအေနေပၚမွာ ၀င္ေရာက္ ကူညီေပးေလ့ရွိၾကၿပီး၊ တစိုက္မတ္မတ္ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေလ့မရွိၾကပါဘူး။

    ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ေတြရဲ႕ (၇၅)ရာခိုင္ႏႈန္းက လက္လုပ္လက္စား ဆင္းရဲသားအမ်ားစုႀကီးပါ။ ရရာအလုပ္ေတြ ေန႕တဓူ၀ ကိစၥေတြကိုေျဖရွင္းေနၾကရတာပါ။ လယ္သမား၊ အလုပ္သမား၊ ေစ်းသည္မ်ားနဲ႕လက္လီ အေရာင္းအ၀ယ္ေလးေတြကို လုပ္ကိုင္ေနၾကရပါတယ္။ ထူးျခားမႈ တစ္ခုကေတာ့ လုပ္ခစားအလုပ္၀င္ေရာက္လုပ္သူနည္းပါးလာၿပီး၊ တႏိုင္တပိုင္လမ္းေဘး အေရာင္းအ၀ယ္၊ ပြဲစားလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ားစုကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့အျဖစ္ မေနၾကဘဲ ရရာအလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးေတြ ရွိေနၾကတာဟာ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုပါ။

    ဥပမာအားျဖင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ယခင္မဂိုလမ္း ယခုေရႊဘံုသာလမ္းေနရာမွာ ပစၥည္းအေဟာင္းအေရာင္းအ၀ယ္ လုပ္ေနသူအမ်ားစုကိုၾကည့္ရင္ အစၥလာမ္အမ်ားစုကိုေတြ႕ရမွာျဖစ္ၿပီး၊ နံနက္ပိုင္းမွာရပ္ကြက္တကာ၊ လမ္းတကာမွာေအာ္ဟစ္ၿပီးပစၥည္းအေဟာင္းလိုက္၀ယ္ၿပီး၊ ညေနခင္းမွာအေဟာင္းတန္းကိုလာၿပီး ၀ယ္ယူသူေတြကိုေရာင္းခ်ေပးေလ့ရွိပါတယ္။ အလုပ္မဲ့အကိုင္မဲ့၊ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ အေျခတက်မရွိသူ(၅)ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိၿပီး၊ ယခုအခါႏိုင္ငံရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေဒသမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္လူဦးေရ စာရင္းကိုပါ ထည့္တြက္ရင္ ၈ရာခိုင္ႏႈန္းအထိတိုးပြားသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ေတာ့ရင္ေလးစရာပါ။ အလုပ္လုပ္ႏိုင္တဲ့အရြယ္ေကာင္းေတြဟာ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေခ်ာင္ပိတ္မိေနႏိုင္ၿပီး၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕လူသားအရင္းအျမစ္ေတြဆံုးရႈံးေနရျခင္းပါ။ တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးတစ္ခုသဖြယ္ တည္ရွိလို႔ေနပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ NLD ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရလက္ထက္မွာတိုင္းျပည္ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းက ဒုကၡသည္ေတြ အားလံုးရဲ႕ ျပႆနာေျပလည္ သြားႏိုင္မယ္လို႕ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက ဒုကၡသည္ စခန္းမွာလည္း ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြဒုနဲ႔ေဒးပါ။

    ေတာင္းရမ္းသူတို႔စစ္တမ္း
    —————————
    ေသာၾကာေန႔ ၀တ္ျပဳၿပီးခ်ိန္ဆိုရင္ ေတာင္းရမ္းသူေတြ တသီတတန္း ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ရွိတဲ့ ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျမင္ႏိုင္ ပါတယ္။ ထူးျခားခ်က္ အမ်ားစုဟာေရသာခို အေခ်ာင္လိုက္ၾကတဲ့ သူေတြျဖစ္ေနတာပါ။ နာမက်န္းသူေတြ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ ကိုယ္လက္ အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့သူေတြကို ေပးကမ္းၾကရင္းနဲ႕ အတုေတြဟာမ်ားျပားလာပါတယ္။ မ်က္မျမင္အတြက္၊ လမ္းမေလ်ာက္ႏိုင္သူအတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕လူေကာင္း ေတြက အေဖာ္ျပဳၿပီးေတာင္းရမ္းေနၾကတာပါ။ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈထံုးတမ္းအစဥ္အလာနဲ႔ သဒၶါတရား အားေကာင္းတဲ့ျမန္မာရဲ႕အက်င့္စရုိက္ အတိုင္း ျမန္မာ မြတ္စလင္ေတြက ေပးကမ္းေနၾကေတာ့၊ သူေတာင္းစားေတြ ဘ၀လည္း ပ်က္သထက္ ပ်က္လာပါေတာ့တယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ရပ္ကြက္လမ္းေတြေပၚမွာ၊ ကားတန္းႀကီးေတြၾကားထဲမွာပါ ေတာင္းရမ္းသူေတြ မ်ားျပားလာျခင္းပါ။ ခ်ိဳင္းေထာက္ အတုေတြနဲ႔ လူေတြကို အလြယ္တကူျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုး၀ါးလွတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ေတာင္းရမ္းသူေတြဟာ ဘာသာေရး အေဆာင္အေယာင္ေတြ ၀တ္စား ဆင္ယင္ထားျခင္းပါ။ အမ်ိဳးသမီးေတြက ေခါင္းပု၀ါေတြျခံဳ၊ အကာအကြယ္ ၀တ္ရုံ(ဗုရခါ)ေတြ၀တ္ၿပီး တခ်ိဳ႕ေတာင္းရမ္းေနသလို၊ အမ်ိဳးသားေတြက ဦးထုပ္ေတြေဆာင္း၊ အျဖဴေရာင္ ၀တ္ရုံရွည္ႀကီးေတြ၀တ္ၿပီး၊ ျမင္ေတြ႔ရသူအေပါင္းကို အထင္မွတ္မွားေစတာပါ။ တကယ္ေတာ့ေတာင္းရမ္းသူေတြ
    ဆီက ဒီလို အေယာင္ေဆာင္မႈေတြကို ခြာခ်လိုက္သင့္တာပါ။

    ဒီၾကားထဲအေယာင္ေဆာင္တခ်ိဳ႕က အမည္ခံ မိဘမဲ့ေက်ာင္းေတြကိုအေၾကာင္းခံၿပီး လုပ္စားၾကသူေတြလည္းရွိပါတယ္။ စစ္တမ္းက အံ့ဩစရာ မြတ္စလင္ေတာင္းရမ္းသူ ၈၀ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ အတုေတြ ေရသာခိုသမားေတြပါတဲ့၊ ဒီၾကားထဲအစၥလာမ္ မဟုတ္ဘဲ အေယာင္ေဆာင္၀တ္စား ဆင္ယင္သူက ထက္၀က္နီးပါး(၃၅)ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါသတဲ့၊ (၁၈)ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ တကယ္ မရွိတာရယ္၊ က်န္းမာေရး အခက္အခဲေတြေၾကာင့္ အမွန္တကယ္ ေတာင္းစားေနၾကသူေတြျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

    ဒါေပမယ့္ သူေတာင္းစားေတြရဲ႕ ၇၈ရာခိုင္ႏႈန္းက အိုးအိမ္ အတည္အက်မရွိသူေတြနဲ႕ လမ္းေဘးမွာျဖစ္သလိုေနတဲ့ သူေတြပါ။ အကယ္၍မ်ား အလုပ္အကိုင္တစ္ခုခုရိွရင္ ဒီအလုပ္စြန္႔မလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္သာ စြန့္မယ္လို႔ေျဖျပီး၊ က်န္တဲ့လူေတြက ဒီအလုပ္ကိုႏွစ္သက္ပါသတဲ့။ လြယ္ကူတဲ့ ရေပါက္ရလမ္းေတြရွိေနေတာ့ အလုပ္လုပ္ဖို႕ပ်င္းရိကုန္ၾကပါျပီ။ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္က သူတို႕နဲ႕အတူ လူမမယ္ကေလးေတြ၊ ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးေတြ ပညာမသင္ရျခင္းပါ။ ကေလးေတြကိုခုတုံးလုပ္ျပီးေတာင္းစားေနတဲ့သူေတြက ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနပါတယ္။ ကေလးေတြကို ေက်ာင္း တက္မလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ၁၀ ေယာက္မွာ ၉ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းက ေက်ာင္း၀တ္စုံ ၀တ္ထားတဲ့ ကေလးေတြကိုၾကည့္ျပီး တက္ခ်င္တယ္လို႔ေျဖခဲ့တာဟာျဖင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကို မ်က္ရည္စို႔ေစခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ့အနာဂတ္ကိုသိလို႔ မဟုတ္ဘဲ ၊ကေလးေတြရဲ႕ပင္ကိုယ္စိတ္နဲ႔ေျဖခဲ့တာပါ။ ဒီလို မသမာတဲ့ေတာင္းရမ္းသူေတြေၾကာင့္ ကေလးေတြ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနၾကရပါျပီ။ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္ျပီးေတာင္းစားေနသူရဲ႕ ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက ခိုလႈံဖို႔တစ္ေနရာ အလိုရွိျပီး၊၂၀ရာခိုင္ႏႈန္းက စည္းကမ္း ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ရိပ္သာအစား လြတ္လြတ္လပ္လပ္ပဲေနခ်င္ပါသတဲ့။

    ဒီလူေတြအားလုံး နီးပါးေျဖၾကတာက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အသက္အရြယ္ၾကီးရင့္သူေတြ အတြက္ ဘိုးဘြားရိပ္သာေတြက လုံေလာက္မႈ မရိွဘူးဆိုတာပါဘဲ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔က”သူေတာင္းစား ပေပ်ာက္ေရးနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ ေနရာခ်ထားေရး” အတြက္ၾကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ ထုထည္ ပမာဏၾကီးလြန္းတာရယ္၊ေတာင္းရမ္းသူေတြကကို၌က စိတ္မ၀င္စားတာရယ္ေၾကာင့္ လက္ေလွ်ာ့ခဲ့ရပါတယ္။ အရင္တုန္းက စီမံခ်က္နဲ႔ေတာင္းရမ္းသူေတြကို ဖမ္းဆီးတဲ့အခါ မွာ စခန္းတရားရုံးကို အေပးအယူလုပ္ လိုက္ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ေငြေၾကးရွင္(ေငြတိုးေခ်းစားသူ) ေတြရိွျပီး၊အမႈျပီးရင္ ၾကီးမားတဲ့ အတိုးႏႈန္းနဲ႔ ျပန္ဆပ္ ရပါတယ္။၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္က ျမန္မာမြတ္စလင္ အမ်ားစုဟာ ေကာင္းေရာင္း၊ ေကာင္း၀ယ္ လုပ္စားေနသူေတြကို၊ ထိုက္တန္တဲ့အခေၾကးေငြေပးဖို႔ တြန္႔တိုတတ္ၾကေပမယ့္ ေတာင္းရမ္းသူေတြကိုေတာ့ အက်ဳိးစ၀ပ္ (ကုသိုလ္)ကိုေမွ်ာ္ကိုးျပီး တလႊဲဆံပင္ေကာင္း လွဴဒါန္းေလ့ရွိပါတယ္။

    လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ား
    ———————————–
    ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္တို႔ဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္အခြင့္အေရးေတြ လ်စ္လ်ဴရႈခံရျပီး၊ အထူးသျဖင ့္ဦးေန၀င္းရဲ႕ ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ စခဲ့ပါတယ္။ မလြတ္လပ္ခင္နဲ႕လြတ္လပ္ေရးရျပီးဦးႏုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအစိုးရအထိ တိုင္းရင္းသားအစၥလာမ္တို႕ဟာ ၀န္ၾကီးရာထူးမ်ား အထိတက္လွမ္း ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ထိုက္တန္သူမ်ားရိွေသာ္လည္းဦးေန၀င္းရဲ႕ အစိုးရလက္ထက္ မွာ တျဖည္းျဖည္း ဖယ္ရွားခံခဲ့ရပါတယ္။ စစ္အစိုးရကေန ယခုအစိုးရ လက္ထက္တိုင္ေအာင္၊ ႏိုင္ငံသားအစၥလာမ္ေတြ အေနနဲ႕၀န္ထမ္း အၾကီးအကဲေတြ ျဖစ္လာဖို႕ခဲယဥ္းသြားခဲ့ရတာပါ။ ဒါဟာစနစ္တက်နဲ႕ဖယ္ရွားခဲ့တာပါ။ သာမန္ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ေတြအဖို႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရး ကဒ္ျပားဟာ မလြယ္ကူတဲ့ကိစၥပါ။ အမ်ိဳးမ်ဳိးေသာကဒ္ေတြကို ထုတ္ေပးခဲ့ျပီး၊ႏိုင္ငံသား အျဖစ ္မရရိွေအာင္ခြဲျခား ခံခဲ့ရတာဟာ စိတ္မေကာင္းဖြယ္ရာပါ။ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ မရိွတဲ့အတြက္ ခရီးသြားလာခြင့္ ပညာသင္ၾကား ခြင့္နဲ႕ သင္ၾကားမႈွဆိုင္ရာ အသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္မ်ားရရိွဖို႕ ျငင္းဆန္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။

    ၁၉၄၇၊၁၉၇၄၊၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတိုင္းမွာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္နဲ႕စပ္လ်ဥ္းၿပီး အတိအလင္းေဖာ္ျပထား ခဲ့ေပမယ့္၊ တကယ္ ပကတိအေျခအေနမွာ မရရွိခဲ့ပါဘူး။ ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား တားဆီး ပိတ္ပင္ခံရမႈ၊ ျပန္လည္ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္ခြင့္ရရွိခဲ့တာဟာ လက္ခ်ိဳးေရတြက္လို႔ရပါတယ္။ ထို႔အတူ ဘာသာေရးစာသင္ၾကားမႈေတြကိုလည္း မတူညီတဲ့ေဒသအလိုက္ ဟန္႔တားျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာတရားေတြ၊ ကြဲျပားတဲ့လူမ်ိဳးေတြကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ စြပ္စြဲမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ေခါင္းစဥ္ေတြေအာက္မွာ မတရားတဲ့ တရားစီရင္မႈေတြ ရွိေနခဲ့ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေဆာင္ရြက္တာေတြအထိ ခြဲျခားခဲ့ပါတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

    ဒါေၾကာင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င ္အမ်ားစုေနထိုင္ရာေဒသေတြမွာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၊ လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးတုိ႔ဟာ တခ်ိဳ႕ေသာ ျပည္နယ္ေတြလိုပဲ နိမ့္က်ေနခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံနဲ႔အ၀ွမ္းမွာေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့အၾကမ္းဖက္မႈျပႆနာေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္မႈ မရွိဘဲ ပဋိပကၡဖန္တီးေနတဲ့
    အင္းအားစုေတြကို အေရးယူျခင္း မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ယံုၾကည္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ ယခင္စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကိုယ္တိုင္ေျပာၾကားခဲ့တဲ့၊ ခြဲျခားမႈမ်ား၊ မိန္႔ၾကားခ်က္ေတြဟာ ယခုအခါမွာေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး၊ ႏိုင္ငံႏွင့္အ၀ွမ္း အမုန္းတရားေဟာေျပာျဖန္႕ခ်ီတဲ့သူေတြကို အေရးမယူျခင္းဟာ၊ အစိုးရအေပၚမွာ လံုးလံုးလွ်ားလွ်ားတာ၀န္ ရွိခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေၾကာင့္တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ေနရာေဒသ၉ခုက လူေပါင္း တစ္ေထာင္ခန္႔ကို ေမးျမန္းထားတဲ့ စစ္တမ္းတစ္ခုအရ ၂၀၁၀ျပည့္ႏွစ္က ႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ေတြကို ခြဲျခားမႈနဲ႔ စပ္လ်ဥ္းလို႔ လူဦးေရရဲ႕ ၆၀ရာခိုင္ႏႈန္းက ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးနဲ႔ ဘာသာေရးကိစၥမွအပ တန္းတူရည္တူ ဆက္ဆံျခင္းခံရပါတယ္လို႔ ေျဖဆိုၿပီး၊ ၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းကလံုး၀ခြဲျခားခံရပါတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ က်န္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေျဖဖို႔စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ ယခု ၂၀၁၅မွာ ဒီစစ္တမ္းေလးကို ျပန္လည္ေမးျမန္းၾကည့္တဲ့ အခါမွာ ေမးျမန္းခံရသူရဲ႕ ၉၃ရာခိုင္ႏႈန္းကလံုး၀ခြဲျခားျခင္းခံရပါတယ္လို႔ ေျဖဆိုၾက ပါတယ္။

    ဒီလိုမယံုၾကည္မႈေတြ လႊမ္းမိုးခံေနရတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တစ္ရပ္ကို ယံုၾကည္မႈေတြျပန္လည္ တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ “ဒီမိုကေရစီ အစိုးရသစ္” မွာ တာ၀န္ရွိသလို၊ တန္းတူရည္မွ်တဲ့ဆက္ဆံေရးေတြ လ်င္ျမန္စြာ အသက္၀င္လာမယ္ လို႔လဲေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ တစ္ဦး ခ်င္းအေနနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈခံရတာေတြဟာ အပံုအပင္ပါ၊ ထိုနည္းတူစြာႏုိင္ငံသား အစၥလာမ္ေတြအေနနဲ႔ လည္းဘာသာမတူ လူမ်ိဳးမတူဆိုတဲ့ အေျခအေနေတြေအာက္မွာ သူစိမ္းျပင္ျပင္လို သေဘာထားၿပီးဆက္ ဆံမႈဟာ၊ ျမန္မာမြတ္စလင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းဟာ ပိုၿပီးေ၀းသထက္ေ၀းလာတာကိုေတြ႕ေနရပါတယ္။ ယခု ေနာက္ဆံုးေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈကေတာ့၊ ျမန္မာတို႔ရဲ႕အစဥ္အလာ ဓေလ့ထံုးစံေတြအရက်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ ပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာ လမ္းေဘးေစ်းေရာင္းၾကတဲ့အစၥလာမ္ေတြကို အဟန္႕အတားျပဳလုပ္ေနၾကျခင္းဟာ အေတာ့္ကိုဆိုး၀ါးလွပါတယ္။

    ေဆာင္ရြက္ရန္နည္းလမ္းမ်ား
    —————————-
    ဒီျပႆနာရပ္ေတြေျဖရွင္းေရးအတြက္ အပိုင္း၂ ပိုင္းရွိပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕တာ၀န္ရွိမႈနဲ႕ျမန္မာ-မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကိုယ္၌က တာ၀န္ခံမႈျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏွစ္ရွည္လုပ္ယူရမယ့္ Longtime Plan မ်ိဳးျဖစ္ပါ တယ္။ အစိုးရအေနနဲ႕ ဘာေတြလုပ္ေပးႏိုင္ပါသလဲ၊ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ျပည္သူျပည္သားေတြ အားလုံးခြဲျခားေရးအျမင္ေတြ၊စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ အမုန္းတရားေတြေျပေပ်ာက္ဖို႕အတြက္ အမွန္တကယ္ဘာသာေပါင္းစုံ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ အစီအစဥ္ေတြကိုေအာက္ေျခက စတင္ရပါမယ္။အခုလက္ရွိအစိုးရလုပ္သလို ဟန္ျပလုပ္ငန္း မ်ိဳးမျဖစ္ေစရပါဘူး။ လုပ္ေနတဲ့ လူေတြက ၾကိဳးစားေနေပမယ့္ အစိုးရက ထင္သေလာက္အားမေပးပါဘူး။

    ကေလးသူငယ္ေတြရဲ႕ပညာသင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြမွာ Religious Study ဆိုတဲ့ ဘာသာတရားမ်ား ေလ့လာမႈ အစီအစဥ္ထည့္သြင္းျပီး၊ငယ္စဥ္ကတည္းက အျမင္မေသြလြဲေအာင္ၾကိဳးပမ္းရပါမယ္။ လြတ္လပ္စြာ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ခြင့္၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ တရားဥပေဒရဲ႕ေစာင့္ေရွာက္မႈရယူခြင့္၊ အမႈထမ္းခြင့္၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရခြင့္၊ စီးပြားေရးတြင္တရားမွ်တစြာပါ၀င္ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ခြင့္ စသည့္ဆုံးရႈံးခဲ့မႈမ်ားကို ျပန္လည္ ကုစားေပးသင့္ပါသည္။

    ျမန္မာ-မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႕လည္းဒီႏိုင္ငံရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္အလာမ်ားကို ေလးစား တန္ဖိုးထားရပါမယ္။ ဘာသာေရးအရ အစြန္းေရာက္မႈေတြကို ေရွာင္ရွားျပီး၊ တရားမွ်တဲ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို တည္ေဆာက္ရပါမယ္။ေရသာခိုအေခ်ာင္သမားမ်ားကို အားမေပးဘဲ၊ခ်ိဳ႕တဲ့သူမ်ား၏ ဘ၀မ်ားကိုေတာင္းရမ္းမႈမွသည္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ဖန္တီးေပးရပါမယ္ အတတ္ပညာအသိပညာ မ်ားျဖင့္ အနာဂတ္မ်ိဳးဆက္ကို လက္ဆင့္ကမ္းရပါမယ္။

    မိမိတို႕၏ရင္ေသြးမ်ားကိုႏိုင္ငံေက်းဇူး သိတတ္ေသာ၊ ႏိုင္ငံသစၥာ ခံယူတတ္ေသာ အေလ့အထမ်ားေမြးျမဴေစ ရပါမယ္။ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းမ်ားတြင ္ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ေစ ရပါမယ္။ ေရွးမႈမပ်က္ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးခဲ့ေသာ အစဥ္အလာမ်ားအတိုင္း အနာဂတ္ႏိုင္ငံ၏ ဦးေဆာင္မႈက႑၊ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္၊ အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္ဆိုသလို ပါ၀င္ကူညီရပါ မယ္။ တိုင္းႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း ျမန္မာ-မြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ကိုယ္စားျပဳေသာ “မီဒီယာမ်ား”ေပၚထြန္းလာ ေရးကို ကူညီေပးသင့္ပါတယ္။သို႕မွသာ မွန္ကန္ေသာသတင္းျဖစ္ရပ္မ်ား အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီထုတ္ ျပန္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

    နိဂုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ ဒီစစ္တမ္းေလးရဲ႕ေတြရွိခ်က္ေတြကို သုံးသပ္အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္ေတြကို ေပၚေပါက္လာမယ့္ “ဒီမိုကေရစီအစိုးရသစ္” တစ္ရပ္အေနနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ေပးပါလို႕ေမတၱာရပ္ခံရင္းနဲ႕ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္း၊ ျမန္မာ-မြတ္စလင္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္လုံးအေနနဲ႕လည္း၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ေတြကိုစုေပါင္းေျဖရွင္းရင္း၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ခရီးလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကပါစို႕လို႕ အေလးအနက္တိုက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။

    ေဆာင္းပါးရွင္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ Firday Times ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

  • ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားတို႔၏ ဘဝအေမာ ဇာစ္ျမစ္မ်ား

    ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားတို႔၏ ဘဝအေမာ ဇာစ္ျမစ္မ်ား

    myanmar-migrants-wpcf_728x413
    ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း မိသားစုမ်ားကို ထိုင္းရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားမွ စစ္ေဆးေနပံု ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က ပံုျဖစ္ပါသည္။ ဓါတ္ပံု (ဧရာဝတီ)

    David Scott Mathieson

    ထိုင္းတရား႐ံုးတစ္ခုက ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားႏွစ္ဦးကို ခရစၥမတ္အႀကိဳေန႔တြင္ ေသဒဏ္ ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္း ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်မႈမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၄  စက္တင္ဘာလအတြင္းက ထိုင္းအပန္းေျဖစခန္း ခိုေတာင္ကြ်န္းတြင္ ၿဗိတိန္ကမၻာလွည့္ႏွစ္ဦး ျဖစ္သည့္ ေဒးဗစ္ေမလာႏွင့္ ဟန္နာဝီသာေဝ့ခ်္တို႔ကို သတ္ျဖတ္သည္ဆိုေသာ စြပ္စြဲမႈျဖင့္ အသက္ ၂၂ ႏွစ္ ဝန္းက်င္ အရြယ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ေဇာ္လင္း၊  ဝင္းေဇာ္ထြန္းတို႔ကို ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။

    သံသယျဖစ္ခံရသူ ၎တို႔ႏွစ္ဦးထံမွ ကနဦးေျဖာင့္ခ်က္မ်ား ရရွိေစရန္ ရဲတို႔က ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းခဲ့သည္ဆိုေသာ ေျပာဆိုမႈမ်ားအပါအဝင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ၊ တရား႐ံုးစစ္ေဆးၾကားနာမႈတို႔အေပၚ ေဝဖန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထုိင္းရဲတပ္ဖြဲ႔က ထိုစြပ္စြဲမႈမ်ားကို ျငင္းဆိုခဲ့သည္။ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ရာတြင္ အဓိကသက္ေသအျဖစ္ ဆြဲယူခဲ့သည့္ ဝီသာေဝ့ခ်္ အဓမၼျပဳက်င့္ ခံရမႈတြင္ ေတြ႔ရေသာ ဒီအင္န္ေအႏွင့္ပတ္သက္၍ ထုိင္း၊ ၾသစေၾတးလ်တို႔မွ ေသမႈေသခင္း စစ္ေဆးေရးပညာရွင္မ်ားက ေမးခြန္း ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ တရားခံတို႔၏ ေရွ႕ေနမ်ားက တရား႐ံုး စီရင္ခ်က္အေပၚ အယူခံဝင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားထားသည္။

    ယင္းစီရင္ခ်က္အေပၚ ျပန္လည္ သံုးသပ္ေပးရန္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္၊ ထုိင္းႏိိုင္ငံဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီးအပါအဝင္ ျမန္မာအစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ထုိင္းႏုိင္ငံသံ႐ံုးအနီးတြင္လည္း ဆႏၵျပေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၂၅,ဝဝဝ က စုေပါင္းလက္မွတ္ေရးထိုးကာ မွ်တေသာတရားစီရင္ေရး အတြက္ ေတာင္းဆိုခဲ့သကဲ့သို႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ဆႏၵျပဳမႈမ်ားလည္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ အမ်ဳိးဘာသာ၊ သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ကလည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵျပမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။

    အဆိုပါ အမႈသည္ ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမား ႏွစ္သန္းေက်ာ္ ဆိုးရြားစြာ ဆက္ဆံခံေနရမႈကို မီးေမာင္းထိုးျပ သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ဆက္ဆံခံရမႈသည္လည္း  အိမ္နီးခ်င္းႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား မၾကာခဏတင္းမာမႈကို ျဖစ္ေစသည့္ အေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ကမ္းလြန္ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ကုန္ ထုတ္လုပ္သည့္စက္႐ံုမ်ား၊ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အထည္စက္႐ံုမ်ား၊ လူသံုးကုန္ပစၥည္းစက္႐ံုမ်ား အျပင္ ႏိုင္ငံ၏ဘ႑ာေငြအေျမာက္အမ်ားကို ရရွိေစသည့္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြား လုပ္ငန္း၌ပင္ လူသတ္မႈ၊ ႐ိုက္ႏွက္မႈ၊ လူကုန္ကူးမႈ၊ အလုပ္သမားတို႔အေပၚ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားကို ထိုင္းရဲမ်ား၊ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ အလုပ္ရွင္မ်ားက ပါဝင္က်ဴးလြန္ေနၾကသည္။ ယင္းလုပ္ရပ္မ်ားကို Human Rights Watch အဖြဲ႔ႏွင့္ အျခားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ မွတ္တမ္းမ်ား ျပဳစုထားၾကသည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံအေနျဖင့္ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရွိလာသည့္တုိင္ အလုပ္သမားမ်ားက အႏၱရာယ္မ်ားေရာျပြမ္းေနသည့္ ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ အဘယ္ေၾကာင့္ အလုပ္သြားေရာက္လုပ္ကုိင္ေနၾက  သနည္း။ ျမန္မာႏုိင္ငံေနရာအမ်ားအျပားတြင္ ရွိေနေသးသည့္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ ထိုက္သင့္သည့္လစာမရရွိမႈ၊ ညံ့ဖ်င္းသည့္ လုပ္ငန္းခြင္ အေျခအေန တို႔သည္လည္း  ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္ကိုင္ရမႈတြင္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားအျဖစ္  ပါဝင္ေနသည္။

    ယခုေသဒဏ္ခ်မွတ္ခံရသည့္ ျမန္မာလူငယ္ႏွစ္ဦးတို႔၏ ဇာတိျဖစ္ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ လုပ္ငန္းခြင္အေျခအေန ညံ့ဖ်င္းမႈ၊ အလုပ္အကိုင္ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းနည္းပါးမႈမ်ား ေပၚေပါက္ေနသည္။ စစ္အစိုးရ၏ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီမံခန္႔ခြဲမႈညံ့ဖ်င္းမႈမ်ား၊ အေျခခံ လူေနမႈဘဝလိုအပ္ခ်က္မ်ား မရရွိျခင္း စသည္တို႔တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္အေနျဖင့္ အျခား ျပည္နယ္တို႔ထက္ ပိုမိုဆိုးရြားစြာ ခံစားခဲ့ရသည္။

    အလုပ္သမားမ်ားမွာ မိသားစုထံ ေငြျပန္ပို႔ႏုိင္ရန္ ေရျခားေျမျခားသို႔ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ေနၾကရသည္။ မိမိတို႔ေဒသအတြင္း တ႐ုတ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ခြင့္ျပဳေပးေနေသာ္ လည္း ေဒသခံမ်ား အေနျဖင့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းႏွင့္ အျခားအက်ဳိးေက်းဇူးမ်ား ခံစားရခြင့္ နည္းပါးသည္။ ထိုင္းတရား႐ံုးက ရခုိင္လူငယ္ႏွစ္ဦးကုိ ခိုေတာင္ကြ်န္းလူသတ္မႈျဖင့္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္သည့္ အခ်ိန္မွာပင္     ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေျမဧက ၄,ဝဝဝ ေပၚတြင္ အထူးစီးပြားေရးဇုန္တစ္ခု၊ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းတစ္ခုတို႔ကို တ႐ုတ္ႏွင့္  ထုိင္းစီးပြားေရးကုမၸဏီမ်ား လုပ္ကိုင္ခြင့္အတြက္ လြႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းခြင့္ျပဳခ်က္တြင္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ကာကြယ္မႈအတြက္  ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား မပါဝင္ဘဲ စီမံကိန္းတြင္ ေဒသခံမ်ား အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ရရွိရန္သာ ေဆာင္ရြက္ထားသည္။

    ခိုင္ခံ့လံုျခံဳမႈမရွိသည့္  ေလွမ်ားျဖင့္ ျမန္မာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတို႔မွ  မေလးရွားသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေနၾကသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္မ်ား၏ ဒုကၡကိုလည္း ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း  လူမ်ဳိးေရးအဓိက႐ုဏ္းအျပင္  ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအေနျဖင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ အလုပ္သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၿပီး ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈမ်ား ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္အျပင္  လူကုန္ကူးသမားမ်ား၊  အလုပ္အကိုင္ပြဲစားမ်ား၏ လိမ္လည္မႈမ်ားႏွင့္လည္း ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ဒုကၡႏွင့္ ရင္ဆုိင္ၾကံဳေတြ႔ေနရျခင္းသည္ ျမန္မာစစ္အစိုးရေၾကာင့္ ျဖစ္ရသည္ဟု ရခုိင္တုိင္းရင္းသား အမ်ားအျပားက နားလည္ထားၾကသည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံအေရွ႕ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္  ေျမသိမ္းမႈမ်ားျဖစ္ပြားေနျခင္းကလည္း  ေက်းလက္ေနျပည္သူတို႔၏ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း လုပ္ငန္းမ်ား ထိခိုက္ေစၿပီး ၎တို႔၏ သားသမီးမ်ားကို နယ္စပ္မွတစ္ဆင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ ပို႔ကာ အလုပ္လုပ္ခုိင္းထားရသည္။ သဘာဝရင္းျမစ္မ်ား တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္ရာတြင္ ေျမယာဆံုး႐ႈံုးမႈအမ်ားအျပား ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ ေက်းလက္ေဒသအခ်ဳိ႕တြင္ မတည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ လာေရာက္လုပ္ကုိင္သည့္ ကုမၸဏီတို႔အေပၚ ဆႏၵျပမႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည္။ ေျမယာသိမ္းမႈအခ်ိဳ႕တြင္ စစ္တပ္၏ ပါဝင္မႈမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း Global Witness အဖဲြ႔၏ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈတစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္းက ကရင္ျပည္နယ္၊ ဘားအံၿမိဳ႕အတြင္းရွိ ေက်းရြာအခ်ဳိ႕သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ရာတြင္ အာဏာပိုင္မ်ား၊ စစ္တပ္အရာရွိႀကီးမ်ား၏ မတရားသျဖင့္ ေျမသိမ္းယူမႈ၊ စီးပြားေရးလက္ဝါးႀကီးအုပ္မႈ၊ အစိုးရကိုေဝဖန္သူမ်ားကို ၿခိမ္းေျခာက္ ဖမ္းဆီးမႈ၊ ေျမယာဆံုး႐ႈံုးျခင္း အတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးမရမႈတို႔ေၾကာင့္  ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ သြားေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ၾကသည့္ အသက္ ၂ဝ ဝန္းက်င္ လူငယ္တခ်ဳိ႕ႏွင့္ ေတြ ႔ခဲ့ရသည္။ ၂ဝ၁၁ တြင္ အရပ္သားတစ္ပုိင္းအစိုးရ တက္လာရာ  ႏုိင္ငံအတြင္း အခြင့္အလမ္းေကာင္းမ်ား ေပၚေပါက္ လာၿပီး ထုိင္းမွ ျပန္လာရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မိမိတို႔ဘဝတိုးတက္မလာသည့္အျပင္ ပိုမိုဆိုးရြားမႈမ်ားကို ၾကံဳေတြ႔လာရသည့္ ေနာက္ထပ္ မ်ဳိးဆက္တစ္ခုသည္လည္း ျပည္ပသို႔ပင္ ထြက္ခြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ၾကရျပန္သည္။

    ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း လက္နက္ကုိင္တို္က္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနၿပီး မၾကာမီလပိုင္းအတြင္းကပင္ အရပ္သား တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ေနရပ္ စြန္႔ခြာ  ထြက္ေျပးရသည္။ ၎တို႔အနက္မွ အမ်ားအျပားသည္  ထိုင္းႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းသို႔ ေရာက္ရွိသြားၾကကာ ၁၉၈ဝ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပုိင္း ျပည္တြင္း စစ္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးၿပီး ယင္းေဒသသို႔ ေရာက္ရွိေနၾကသည့္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသား ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာထံ ေရာက္ရွိသြားၾကသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္တစ္ႏုိင္ငံလံုးပစ္ခတ္တိုက္ခုိက္မႈ ရပ္စဲေရးကို ေျပာေနၾကေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္  ၂ဝ၁၁  မွစတင္၍ လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပန္လည္ျမင့္တက္လာသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျပင္းထန္သည့္ တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္  အရပ္သား  ၁၃ဝ,ဝဝဝ ခန္႔ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာေနရၿပီး အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားသို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ထပ္မံ ေရႊ႕ေျပာင္းမည့္အေျခအေနရွိေနသည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွ ျပည္သူအမ်ားအျပားက ခုိေတာင္ကြ်န္းလူသတ္မႈတြင္ ေသဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ စိုးရိမ္တုန္လႈပ္ေနၾကၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ား အႏိွမ္ခံေနရမႈအေပၚ မေက်နပ္ၾကသည္မွာ ျငင္းဆိုဖြယ္ရာ မရွိေပ။  ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်ေနထုိင္သူမ်ားအေပၚ  လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား  ရပ္တန္႔ရန္  ထုိင္းအစိုးရကို ေတာင္းဆိုေနၾကေသာ္လည္း မၾကာမီအာဏာရလာေတာ့မည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အစိုးရအေနျဖင့္  လူေနမႈဘဝမ်ားစြာကြာဟျခင္း၊ လုပ္အား ေခါင္းပံုျဖတ္ ခံရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ျပည္ပထြက္ အလုပ္လုပ္ေနရမႈ ျပႆနာကို အျမန္ဆံုးေျဖရွင္းရန္ လိုအပ္ေနသည္။

    သဘာဝရင္းျမစ္သယံဇာတမ်ားမွရရွိေသာ အက်ဳိးအျမတ္၊ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတို႔ကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း အာမခံခ်က္မရွိေသးေသာ ေက်းလက္ေဒသေန ႏြမ္းပါးသည့္ ျပည္သူမ်ား အတြက္ ထိထိေရာက္ေရာက္  မွ်ေဝသံုးစြဲျခင္း မျပဳသေရြ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အနာဂတ္စီးပြားေရး အလားအလာေကာင္းမ်ား ရွိေနသည့္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ ခဲယဥ္းေပလိမ့္မည္။     ။

    David Scott Mathieson သည္ Human Rights Watch ေခၚ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ အာရွေရးရာဌာန၏ အႀကီးတန္းသုေတသီတစ္ဦးျဖစ္သည္။

    Myanmar Now သတင္းဌာနမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

  • အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲဖိုု႔ (ေဆာင္းပါးရွင္ အာေဘာ္)

    အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲဖိုု႔ (ေဆာင္းပါးရွင္ အာေဘာ္)

    ႏိုဝင္ဘာ ၆ ၊ ၂၀၁၅
    M-Media
    တင္ေမာင္ေထြးေရးသည္။

    စာေရးဆရာ ေမာင္ေသာ္က(ခ) ဗိုလ္မႈးဘေသာ္အား လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္ခြန္းေျပာသည့္ အခမ္းအနားတခုတြင္ အတူေတြ႔ရစဥ္ ( ဆရာေမာင္ေသာ္ကသည္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ျဖစ္ျပီး ၊၁၉၉၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁၁ တြင္ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း က်ဆံုး)

    ကြ်န္ေတာ္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ေမြးျပီး ျမန္မာျပည္မွာပဲ ၾကီးျပင္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုုိင္ငံသား ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ ဘိုုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ကလည္း ျမန္မာႏုုိင္ငံသားေတြပါပဲ။ သိုု႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ဘိုုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ကေန ကိုုးကြယ္တဲ့ ဘာသာကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုု ဘာသာေရးကိုု ထည့္သြင္းေျပာျပရတာကိုုေတာ့ အင္မတန္မွ မရိုုးမရြံ႕ျဖစ္မိပါတယ္။ ႏုုိင္ငံတကာမွာ ဥပမာ ေပါ့ဗ်ာ၊ ပါတီကိုုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ကိုုယ္ေရးကိုု ဖတ္ရင္ ကိုုးကြယ္တဲ့ဘာသာ ဘာျဖစ္သလဲဆိုုတဲ့ ကိစၥက အေရးမပါတဲ့ကိစၥမိုု႔ အဲဒါကိုု တခ်ိဳ႕ႏိုုင္ငံ ေတြမွာဆိုုရင္ လ်ွိဳ႕၀ွက္ေတာင္ ထားၾကပါတယ္။

    ကြ်န္ေတာ္အမွတ္ရေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုုရွိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔အိမ္ေရွ႕မွာ အိမ္က ကားကိုုရပ္ထားေတာ့ ကားရွိတဲ့ေနရာကိုု ကြ်န္ေတာ္က သြားေနတဲ့ အခ်ိန္၊ ကားရဲ႕တဘက္မွာ အက်ၤ ီကြ်တ္နဲ႔ ရပ္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္က ကြ်န္ေတ္ာ့ကိုု ေသခ်ာၾကည့္ျပီး ေဟ့ေကာင္ ကုုလား ၊ ဒါမင္းတိုု႔ႏိုုင္ငံ မဟုုတ္ဘူး၊ ဒီမွာလာျပီး -င္ေဂါင္းက်ယ္ျပမေနနဲ႔ဆိုုျပီး ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္သူ႔ကိုု တခါမွ မျမင္ဖူးပါဘူး။ ဒါၾကာခဲ့ပါျပီ။ ၂၀၀၂ ခုုႏွစ္ေလာက္က ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အဲလိုုအေျပာခံရေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ရဲ႕ ရပိုုင္ခြင့္ (rights) ကိုု ဘယ္သူက အကာအကြယ္ေပးမွာလဲ ဆိုုတာ ကြ်န္ေတာ္စဥ္းစားခဲ့မိတယ္။ ကြ်န္ေတာ္အေျဖမရခဲ့ပါဘူး။ ရပိုုင္ခြင့္ဆိုုတာ ႏိုုင္ငံသားတစ္ေယာက္ ရပိုုင္ခြင့္ကိုု ေျပာတာပါ။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲအၾကိဳ အင္တာဗ်ဴး
    ===============================

    ဒီကေန႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ရဲ႕ေရြးေကာက္ပြဲအၾကိဳအင္တာဗ်ဴး ဗီြဒီယိုုဖိုုင္ကိုု ကြ်န္ေတာ္ၾကည့္ျဖစ္ပါတယ္။ အင္တာဗ်ဴး က်င္းပေနစဥ္အခ်ိန္မွာေတာ့ ဘီဘီစီရဲ႕ ဂ်ိဳနာ ဖစ္ရွာကုုိ တြီတာကေန follow လုုပ္ျပီး တက္လာသမွ် ဖတ္ပါတယ္။ သူကလည္း ေမးခြန္း အားလံုုးေလာက္နီးပါးကိုု ဆက္တိုုက္ တင္ေပးေနပါတယ္။

    အားရေက်နပ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ျမင္ေနက် မုုသားကင္းျပီး ပင္ကုုိယ္စိတ္ရင္းကိုု အခံထားတဲ့ မ်က္ႏွာေပးတစ္ခုုကိုု ဒီေန႔လည္း ကြ်န္ေတာ္ထပ္ျပီး ျမင္ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။

    ဒီအင္တာဗ်ဴးမွာ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ (အထူးသျဖင့္ မြတ္စလင္ လူနည္းစုု) အတြက္ အဖိုုးတန္ခဲ့ အာမခံခ်က္တစ္ခုုကိုု အဲန္အဲလ္ဒီကေန ေပးလိုုက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ႏုုိ၀င္ဘာ ၅ ၊ အဲန္အဲလ္ဒီရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲအၾကိဳ အင္တာဗ်ဴးက သမိုုင္း၀င္ပါပဲ။

    သမုုိင္း၀င္ရေအာင္ ဘယ္လိုုအာမခံခ်က္မ်ိဳးကိုု အဲန္အဲလ္ဒီက ေပးလိုုက္တာပါလဲ………..?

    ရိုုဟင္ဂ်ာ
    =======

    ရိုုဟင္ဂ်ာေတြက အေရးတၾကီး အကူအညီလိုုေနတယ္ ၊ ခင္ဗ်ားရဲ႕အစီအစဥ္က ဘယ္လိုုလဲဆိုုျပီး ဂ်ာမန္ေရဒီယိုုကေန ေမးပါတယ္။ တခါ sky ကလည္း ရခုုိင္က ဂ်ီႏိုုဆိုုက္ဒ္ကိုု ခင္ဗ်ား ရွံဳ႕ခ်မွာလားဆိုုျပီး ေမးပါတယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ျပႆနာကိုု ခ်ဲ႕ကားတာမ်ိဳး မလုုပ္ဖိုု႔ ေျပာပါတယ္။ အဲလိုုေျပာရမွာ ျမန္မာစကားပံုုျဖစ္တဲ့ ၾကီးတဲ့ျပႆနာငယ္ေစ၊ ငယ္တဲ့ျပႆနာပေပ်ာက္ေစဆိုုတာမ်ိဳးလိုု ျပႆနာကိုု ကိုုင္တြင္ေျဖရွင္းဖိုု႔ မလြယ္တဲ့အထိ အက်ယ္မခ်ဲ႕ၾကဖိုု႔ ေသခ်ာေျပာပါတယ္။ အဲဒီအေျဖနဲ႔ တဆက္တည္းမွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ကတိျပဳ ေျပာၾကားတာက – ႏုုိင္ငံသားေတြအားလံုုးအတြက္ ထိေရာက္တဲ့ ဥပေဒအကာအကြယ္နဲ႔ လူအခြင့္အေရးစံခ်ိန္ စံညႊန္းေတြလည္း ရွိေစရမယ္လိုု႔ ကတိျပဳမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သိုု႔ေသာ္ ဂ်ိဳနာဖစ္ရွာရဲ႕ တြီဒ္မွာ အဲဒီကတိေပးပံုုမ်ိဳး ထည့္မေရးထားတာေၾကာင့္ မသိခဲ့ရပါဘူး။

    အထူးသျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ သတိျပဳရမွာက အဲန္အဲလ္ဒီသည္ ႏုုိင္ငံသားတိုုင္းအတြက္ ထိေရာက္တဲ့ ဥပေဒအကာအကြယ္နဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးစံခ်ိန္ေတြ ရေစရမယ္လိုု႔ ကတိျပဳတယ္ဆိုုတဲ့အခ်က္ပါပဲ။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္အေနနဲ႔ ဒီလိုု အထူးကရုုစုုိက္ေျဖၾကားရမယ့္ ထိလြယ္ရွလြယ္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုုမွာ ႏုုတ္ဆိတ္ေနတယ္လိုု႔ ေ၀ဖန္ခံေန ခဲ့ရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကိုုယ္တုုိင္လည္း အဲလိုုပဲ ယူဆခဲ့မိတဲ့ အခ်ိန္ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ သိုု႔ေသာ္ သူကသာ အလ်င္ကတည္းက ဖိႏွိပ္ခံ လူနည္းစုုအတြက္ တခုုခုု ေျပာခဲ့မယ္ဆိုုရင္ေတာင္ သူ႔စကားက ဘယ္ေလာက္ထိတာသြာမွာလည္း။ ႏုုိင္ငံတကာမွာေတာ့ အျမင္လွႏိုုင္ေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာ အဲဒီစကားကိုု အသံုုးေတာ္ခံျပီး အျမတ္ထုုတ္ၾကမွာ မလြဲမေသြပါပဲ။ သူစကားကိုု အာဏာရ အစိုုးရကလည္း ဘယ္လိုု မွသေဘာထားမွာ မဟုုတ္ပါဘူး၊ သူ႔စကားေၾကာင့္ အေျခအေန တိုုးတက္လာစရာအေၾကာင္းလဲ မရွိပါဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုုေတာ့ အဲန္အဲလ္ဒီက အာဏာရ ပါတီ မဟုုတ္လိုု႔ပါပဲ။ ဒါကိုု စဥ္းစားၾကေစလိုုပါတယ္။

    ၁၉ ၈၂ ႏိုုင္ငံသားျပဳခြင့္ရွိေရး ဥပေဒ
    =======================

    ၁၉ ၈၂ ႏုုိင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ပတ္သတ္ျပီး ေမးခြန္းတစ္ခုု တက္လာခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ဥပေဒကိုု သူျပဌာန္းတာမဟုုတ္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ကသာ ျပဌာန္းတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ တဆက္တည္း အဲန္အဲလ္ဒီ အေနနဲ႔ အခုုအခ်ိန္မွာ အေျဖမေပးႏိုင္တဲ့ ေမးခြန္းမ်ားရွိေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ လူထုုရဲ႕ အားေပးေထာက္ခံမွဳကိုု ရျပီး အဲန္အဲလ္ဒီ အႏုုိင္ရေရးက အဓိက က်ေၾကာင္းျဖင့္ ေျဖၾကားထားပါတယ္။

    ဒီေနရာမွာ အထူးသျဖင့္ သတိျပဳရမွာက ၁၉ ၈၂ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ေျပာဆိုုရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က ဥပေဒကိုု ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းတယ္ဆိုုတာမွာတင္ ရပ္မျပစ္ဘဲ ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုုင္းထိ ေစာင့္ၾကည့္ပါ။ အဲန္အဲလ္ဒီႏိုုင္ရင္ ဘာလုုပ္မလဲဆိုုတာ သိရပါလိမ့္မယ္ဆိုုျပီး ျဖည့္စြက္ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ လိုုအပ္လိုု႔ ေျပာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ မလိုုအပ္တဲ့အခါမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က တုုိေတာင္းတဲ့ အေျဖေတြကိုု ျပတ္ျပတ္သားသားေျဖသြားတာကိုု သတိထားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေလွစီးဒုုကၡသည္မ်ား
    ==============

    boat-people ေခၚ ေလွစီးဒုုကၡသည္ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ျပီး အေမးရွိတဲ့ အခါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္က တုုိင္းျပည္တစ္ခုုလံုုး မူယာမာယာမ်ားတဲ့ ဇာတ္ထုုပ္ၾကီးျဖစ္ေနတာကိုု ႏုုိင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳဖိုု႔လိုုေၾကာင္း၊ မတူညီတဲ့ အုုပ္စုုေတြအၾကား အကြဲအျပဲေတြကိုု ဖန္တီးမယ့္အစား အတူတကြ ပူးေပါင္းႏုုိင္ဖိုု႔ ႏုုိင္ငံတကာက ကူညီသင့္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

    သတိျပဳရမွာက မတူညီတဲ့ အုုပ္စုုေတြအၾကား အတူတကြ ပူးေပါင္းေရးဆိုုတဲ့အခ်က္ပါပဲ။

    မဘသ
    =====

    ၂၀၁၅ မွာ အဲန္အဲလ္ဒီႏိုုင္လည္း မဘသကိုု မလြန္ဆန္ႏိုုင္ဘူး၊ အဲဒီအုုပ္စုု ဆက္ရွိေနအုုန္းမယ္ဆိုုတဲ့ အသံေတြ ရွိပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္ ကေတာ့ မဘသသည္ ဖြဲ႔စည္းပံုုနဲ႔ မညီတဲ့အဖြဲ႔ျဖစ္တယ္၊ ဘာသာေရးကိုု ႏုုိင္ငံေရးမွာ မေရာယွက္ရဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ အဲန္အဲလ္ဒီက ဘာသာေရး ကိစၥကိုု မဲဆြယ္စဥ္ လံုုး၀ ထည့္မေျပာပါဘူးဆိုုျပီး မဘသအတြက္ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းကိုု ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အဲန္အဲလ္ဒီက အေျခခံဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကိုု ဆက္လက္ရပ္တည္ခြင့္ေပးမွာလား ၊ ေပးမယ္ မေပးဘူးဆိုုတာ ၂၀၁၅ အလြန္ကိုု ေက်ာ္ျပီး ေတြးေတာေနမယ္ဆိုုရင္ သိုု႔ေလာ သိုု႔ေလာနဲ႔ ကိုုယ့္မဲတစ္မဲ စြန္႔လႊတ္ရကိန္းရွိပါတယ္။

    ကြ်န္ေတာ္ ကြ်န္မတိုု႔ကိုု ခိုုင္းပါ၊ လုုပ္ေပးပါရေစလိုု႔ ေျပာထားတဲ့ အဲန္အဲလ္ဒီ ဟာ တခါမွ အစိုုးရအျဖစ္ အခုုိင္းမခံရေသးပါဘူး၊ ဒါကိုု on what basis ေပါ့ဗ်ာ၊ ဘယ္လိုု အေၾကာင္းအက်ိဳးအေၾကာင္းေတြနဲ႔မ်ား အဲန္အဲလ္ဒီ အာဏာရလည္း မဘသ ဆက္ရွိေနမယ္လိုု႔ ေတြးေတာပါသလဲ? မဘသ ဆက္ရွိေနရင္ေတာင္ ထင္တိုုင္းက်ဲလိုု႔ ရႏုုိင္ေတာ့မယ္ မဟုုတ္ပါ။

    ျမန္မာႏုုိင္ငံသား မြတ္စလင္မ်ား
    =====================

    ႏုုိင္ငံသား မြတ္စလင္ေတြအတြက္ အဓိက အာမခံခ်က္ကေတာ့ “…proper protection in accordance with the law and in accordance with the norms of the Human rights.” ပါပဲ။ ႏုုိင္ငံသားတိုုင္းသည္ ဥပေဒရဲ႕ အကာအကြယ္ကိုု စနစ္က်စြာ ရရွိႏုုိင္ေစရမယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး စံေတြအတုုိင္းလည္း ျဖစ္ေစရမယ္။ ကဲ ၊ ခင္ဗ်ားတိုု႔ လုုိခ်င္တဲ့ သာတူညီမွ် ႏုုိင္ငံသား အခြင့္အေရး၊ ဒီထက္ဘာကိုု လိုုခ်င္ပါေသးသလဲ ?

    တရားဥပေဒရဲ႕အေရွ႕မွာ ႏုုိင္ငံသားတိုုင္း တန္းတူျဖစ္ေစရမယ္လိုု႔ အာမခံေနပါျပီ။

    တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရးဆိုုတဲ့ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ႏိုုင္ငံသားတုုိင္း သာတူညီမွ်တဲ့ ႏုုိင္ငံသားအခြင့္အေရးဆုုိတာ ပါရွိျပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အဲန္အဲလ္ဒီရဲ႕အာမခံခ်က္က ကြ်န္ေတာ္တိုု႔အတြက္ ေက်နပ္စရာ ဟုုတ္မဟုုတ္ဆိုုတာ နဖူးေပၚလက္တင္ စဥ္းစားၾကေစလိုုပါတယ္။

    သိုု႔ေသာ္ ႏုုိ၀င္ဘာ ၈ မတုုိင္ခင္အထိသာ အခ်ိန္ရေတာ့ေပမယ့္ စဥ္းစားဖိုု႔ လုုိအပ္ေလာက္တဲ့ အခ်ိန္ကလည္း အမ်ားဆံုုး နာရီပိုုင္းခန္႔ပဲ လိုုအပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

    ** စာေရးသူ၏ ဘေလာဂ္ စာမ်က္နာမွ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။

  • ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ဳိးသားေရး ဝါဒီမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး အေရၿခံဳမ်ား မလုိခ်င္ပါ

    ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ဳိးသားေရး ဝါဒီမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရး အေရၿခံဳမ်ား မလုိခ်င္ပါ

    malswel2-300x400
    လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းတြင္ တပ္မေတာ္က စစ္တန္းလ်ားသိ႔ုမျပန္လိုဘဲ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား တြင္ ကန္႔လန္႔လိုက္ပါေနေသာေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအပါအဝင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳလုပ္ရာ၌ အခက္အခဲ အတားအဆီးမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေနရခ်ိန္တြင္ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ (မဘသ)၏ အျငင္းပြားဖြယ္လႈပ္ရွားမႈ မ်ားေၾကာင့္လည္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းသည္ ႐ႈပ္ေထြးလ်က္ရွိေနပါသည္။

    အတိတ္သမိုင္းကိုျပန္ၾကည့္လွ်င္ ရဟန္းသံဃာမ်ား၏အခန္းက႑သည္ အေရးပါခဲ့သည္မွာ မည္သို႔မွ် ျငင္း၍မရ ေသာ္လည္း ထိုစဥ္တုန္းကအေျခအေနႏွင့္ ယေန႔အေျခအေနတို႔သည္ အကြဲျပားႀကီး ကြဲျပားလ်က္ရွိရာ မဘသအဖြဲ႕ဝင္ သံဃာေတာ္မ်ား ႏိုင္ငံေရးတြင္ပါဝင္လာမႈကို ေဝဖန္မႈမ်ားစြာရွိလာသကဲ့သို႔ ယင္းအဖြဲ႕၏ ရပ္တည္ခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္ သက္၍လည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ားျဖစ္ လာရပါသည္။

    ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္ေနၾကသည့္ ယခုလိုအခ်ိန္မ်ဳိးတြင္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ စနစ္ဆိုးကိုေျမျမႇဳပ္ကာ စနစ္သစ္ ကို ေမြးဖြားေပးရန္ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနသည့္ ယေန႔လိုအခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ မဘသအဖြဲ႕ဝင္ဆရာေတာ္အခ်ဳိ႕သည္ မည္ကဲ့သို႔ ေသာပါတီမ်ဳိးကို မဲမေပးသင့္၊ မည္ကဲ့သုိ႔ေသာပါတီမ်ဳိးကိုသာ မဲေပးသင့္သည္ဟု စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္ေနၾကျခင္းသည္ ၄င္းတုိ႔ စိတ္ႀကိဳက္ပါတီကုိ ဝင္ေရာက္မဲဆြယ္ေပးေန႐ုံမက ျပည္သူမ်ား၏ မိမိတို႔စိတ္ႀကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ကိုပါ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ သလိုလည္း ျဖစ္ေနပါသည္။

    တိုက္ဆိုင္စြာပင္ မဘသအဖြဲ႕၏ အမ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေအာင္ပြဲခံသည့္ အခ်ိန္အခါႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမဲဆြယ္သည့္အခ်ိန္ အခါတို႔ တစ္ၿပိဳင္နက္တည္းျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ အခ်ဳိ႕ေသာ မဘသဆရာေတာ္မ်ားက အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီ (NLD) ကို နည္းေပါင္းစံုျဖင့္ ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္ေနသေလာက္ တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္းမ်ား ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ လက္ရွိအာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ (USDP) ကို ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈမျပဳဘဲ ႏႈတ္ဆိတ္ေနၾကျခင္းမွာ အႀကီးအက်ယ္သံသယျဖစ္စရာအျဖစ္ ေထာက္ျပေျပာဆိုမႈမ်ား ရွိေနပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဤအခ်က္က မဘသႏွင့္ အစိုးရၾကားတြင္ အခ်ိတ္အဆက္မ်ားရွိေနသည္ဟူေသာ သံသယကို ပိုမိုခိုင္မာေစပါသည္။

    ဤေနရာတြင္ အမ်ဳိးသားေရးကို ေရွး႐ႈကာ ဘာသာသာသနာကို အကာအကြယ္ေပးမည့္၊ ေစာင့္ေရွာက္ေပးမည့္ ပါတီကိုသာ မဲေပးရန္ မဘသဦးေဆာင္ဆရာေတာ္မ်ား၏ ေဟာေျပာမႈႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ သေဘာထား၊ ပါတီအခ်ဳိ႕၏ သေဘာထားမ်ား ထပ္မံတိုက္ ဆိုင္လ်က္ရွိၾကျပန္သည္။ ေအာက္တိုဘာ ၂ဝ ရက္က ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးတကၠသိုလ္၌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္က ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ လူေရြးမမွားရန္အတြက္ ေရြးခ်ယ္ရမည့္ အခ်က္မ်ားကို ေျပာဆိုရာ၌ ‘အမ်ဳိးဘာသာသာသနာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ႏွင့္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္သူ’ျဖစ္ရမည္ဟူသည့္အခ်က္အား ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္ကို အစိုးရသတင္းစာ၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရ သိရွိရသည္။

    မည္သည့္က႑ပဲၾကည့္ၾကည့္ အစစအရာရာခြၽတ္ၿခံဳက်ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လုပ္ ေဆာင္ရန္ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနသည့္ ယေန႔လိုအခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ ဘာသာေပါင္းစံု၊ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု မွီတင္းေနထိုင္ေန ေသာ ကြၽႏ္ုပ္တို႔ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနသည္မွာ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒီမ်ားမဟုတ္သလို ဘာသာေရးအေရၿခံဳ မ်ားလည္း မဟုတ္ပါ။ ႏုိင္ငံတြင္းရွိ လူမ်ဳိးဘာသာမေရြး ႏိုင္ငံသားအားလံုးအတြက္ အက်ဳိးရွိႏုိင္မည့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အစရွိသည့္ က႑မ်ားကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ခိုင္မာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သူမ်ားကိုသာ ဦးစားေပးေရြးခ်ယ္ၾကရန္ အေရးတႀကီးလိုအပ္ပါေၾကာင္း ေမာ္ကြန္းမွ တုိက္တြန္းအပ္ပါသည္။

    ေမာ္ကြန္းအယ္ဒီတာအဖြဲ႕
    (၂၀၁၅၊ႏုိ၀င္ဘာလထုတ္၊ေမာ္ကြန္း မဂၢဇင္း အမွတ္(၂၉) တြင္ ထြက္ရိွမည္႕ အယ္ဒီတာ႕အာေဘာ္ျဖစ္ပါသည္။)
    http://mawkun.com/opinion/election_malswel/