Tag: Bosnia

အောက်တိုဘာ ၃၁၊ ၂၀၁၉
M-Media

-လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၇ နှစ်က ဘော့စနီယက်လူမျိုး အရပ်သားတွေကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ရာမှာ ပါဝင်သူ ဆာ့ဘ်စစ်သားဟောင်းတစ်ဦးကို ဆာရာယေဗိုတရားရုံးက မနေ့မှာ ထောင်ဒဏ် နှစ် ၂၀ ချမှတ်လိုက်ပါတယ်။

အသက် ၆၄ နှစ်အရွယ် ရာဒိုမီရန် ဆွန်ဂျာဆိုသူဖြစ်ပြီး ပြစ်သစ်နိုင်ငံက ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်မှာ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့တာပါ။ ဆွန်ဂျာဟာ ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၄ ရက်နေ့က ဘော့စနီးယားနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်း ဗီဆီဂရဒ်မြို့က အိမ်တစ်အိမ်မှာ ဘော့စနီယက် အရပ်သား အနည်းဆုံး ၂၆ ဦးကို မီးရှို့သတ်ဖြတ်မှုမှာ ပါဝင်ခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။ သေဆုံးသူတွေထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေ၊ သက်ကြီးရွယ်အို‌တွေအပြင် ၂ ရက်သား ကလေးငယ်တစ်ဦးလည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီအဖြစ်အပျက်ဟာ ၁၉၉၂ ခုနှစ်ကနေ ၁၉၉၅ ခုနှစ်အထိ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဘော့စနီးယားစစ်ပွဲမှာ ဘော့စနီယက်တွေ အစုလိုက်အပြုံလိုက် အသတ်ခံရမှုတွေထဲက တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

တရားသူကြီး Enida Hadziomerovic က ၁၉၉၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၄ ရက်နေ့က သတ်ဖြတ်မှုမှာ ဘော့စနီယက် အရပ်သားတွေကို သော့ပိတ်ကာ ပေါက်ကွဲစေတတ်တဲ့ပစ္စည်းတွေနဲ့ မီးရှို့ခဲ့တာဖြစ်ကြောင်း၊ ဆွန်ဂျာဟာ အရပ်သားတွေအပေါ် စစ်ရာဇဝတ်မှု ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့အတွက် ထောင်ဒဏ် နှစ် ၂၀ ချမှတ်လိုက်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

ဆာ့ဘ်စစ်သားတွေဟာ အိမ်ထဲက‌လူတွေ ထွက်မပြေးနိုင်အောင် အိမ်ရှိရာဘက်ကို ရိုက်ဖယ်တွေနဲ့ အဆက်မပြတ် ပစ်ခတ်မှုတွေ လုပ်ခဲ့တယ်လို့လည်း တရားသူကြီးက ဆိုပါတယ်။ အမိန့်ချမှုအတွင်း သေဆုံးသွားသူ တစ်ဦးချင်းစီရဲ့ အမည်တွေကိုလည်း ဖတ်ကြားခဲ့ပါတယ်။

ဆွန်ဂျာဟာ ဓားပြတိုက်မှု အရပ်သားတွေကို မတရားသဖြင့် ဖမ်းဆီးမှုတွေနဲ့လည်း အပြစ်ရှိကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

ဗီဆီဂရဒ်မြို့က အဲဒီအဖြစ်အပျက်မှာ စုစုပေါင်း အရပ်သား ၅၇ ဦး အိမ်ထဲမှာ ပိတ်လှောင်ခံခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး လွတ်မြောက်သွားသူတွေဟာ ဆွန်ဂျာရဲ့အမှုမှာ တရားရုံးကို လာရောက် သက်သေထွက်ဆိုခဲ့ကြပါတယ်။

ဒီသတ်ဖြတ်မှုမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ဆာ့ဘ် စစ်သားတွေထဲက ၂ ဦးကို ၂၀၁၂ ခုနှစ်မှာ The Hague နိုင်ငံတကာ ခုံသမာဓိရုံးက ထောင်ဒဏ် ၂၇ နှစ် ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဆွန်ဂျာဟာ ပြင်သစ်နိုင်ငံမှာ နှစ်အတော်ကြာ တိမ်းရှောင် နေထိုင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှာ ပြင်သစ်အာဏာပိုင်တွေက ဖမ်းဆီးခဲ့ပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ ခြေချုပ်နဲ့ ပြန်လည် လွှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဇွန်လမှာတော့ ထပ်မံဖမ်းဆီးကာ ဘော့စနီးယားကို လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။

ဘော့စနီးယားစစ်ပွဲအတွင်း ဆာ့ဘ်တပ်ဖွဲ့ဟာ ဘော့စနီယက်တွေ၊ ခရိုအက်လူမျိုးတွေကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။ စုစုပေါင်း လူ ၁ သိန်းလောက် သေဆုံးခဲ့ရာမှာ အများစုက ဘော့စနီယက်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။

Ref: Aljazeera

မတ္ ၂၅၊ ၂၀၁၆
M-Media

– ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ယခင္ ယူဂုိစလားဗီယားစစ္ပြဲမွ ဆရီဘရီနီကာ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္သတ္ျဖတ္မႈ (Srebrenica massacre) ႏွင့္ လူသားထုအေပၚက်ဴးလြန္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဘာ့စနီးယားမွ ဆာ့ဘ္ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ရာဒုိဗန္ ကာရဒ္ဇ္မွာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈအတြက္ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္ဟု သိရသည္။

The Hague ရွိ ႏုိင္ငံတကာခံု႐ံုးမွ ကုလသမဂၢ တရားသူႀကီးမ်ားက ကာရဒ္ဇစ္အား ျပဳလုပ္ထားသည့္ စြဲခ်က္ ၁၁ ခုတြင္ ၁၀ ခုကုိ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္ဟု ယမန္ေန႔က ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ ၄၀ က်ခံေစရန္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ၎၏ အမႈအား ၅ ႏွစ္ၾကာ စစ္ေဆးခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အရင္က ေဘာ့စနီးယားကုိ လူမ်ိဳးစုမ်ားအေျခခံ၍ ခြဲျခားပစ္ခဲ့ေသာ စင္ၿပိဳင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ကာ လူေပါင္း တစ္သိန္းခန္႔ေသဆံုးခဲ့သည့္ ထုိစစ္ပြဲအတြက္ ကုလသမဂၢခံု႐ံုးတြင္ အမႈရင္ဆုိင္ေနရသူမ်ားတြင္ အသက္ ၇၀ အရြယ္ရွိ ကာရဒ္ဇစ္မွာ ရာထူးအႀကီးဆံုးျဖစ္သည္။

ခံု႐ံုးတြင္ သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေသာ တရားသူႀကီး အုိ-ဂြန္ ၀ြန္ကမူ ၁၉၉၂-၁၉၉၅ စစ္ပြဲတြင္ ေဘာ့စနီးယားၿမိဳ ႕ေတာ္ ဆာရာေယဗုိအား ၄၄ လၾကာ ပိတ္ဆုိ႔မႈအတြင္း ဆာ့ဘ္တပ္ဖြဲ႕အား ႀကီးၾကပ္ေသာ ကာရဒ္ဇစ္မွာ မ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ျခင္း၊ လူသတ္မႈ၊ အရပ္သားမ်ားအား တုိက္ခုိက္ျခင္းႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအတြက္ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦး ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ ၎၏ ႏုိင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ေအာင္ျမင္ေစရန္အတြက္ ၿမိဳ႕အတြင္းရွိ အရပ္သားမ်ားအား ပစ္မွတ္ထားကာ စႏုိက္ပါျဖင့္ ပစ္ခတ္ျခင္း၊ ဗံုးႀကဲျခင္းတုိ႔ကုိ အသံုးျပဳခဲ့သည္ဟုလည္း တရာသူႀကီးက ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera

မတ္ ၂၊ ၂၀၁၅
M-Media

– ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ စစ္ပြဲအတြင္း ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့သည္ဟူေသာ သံသယျဖင့္ ေဘာစနီးယန္းလူမ်ိဳး အနည္းဆံုး ၁၅၀ ဦးကုိ တုိင္းျပည္မွႏွင္ထုတ္ရန္ အေမရိကန္အဏာပုိင္မ်ားက စဥ္းစားေနသည္ဟု နယူးေယာက္တုိင္မ္းစ္ သတင္းစာက စေနေန႔တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

အဆုိပါ ၁၅၀ တြင္ အခ်ိဳ႕မွာ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ဆရဘ္ရန္စီယာေဒသတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ လူမ်ား အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္မႈတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရသည္။ အေမရိကန္တြင္ ေဘာ့စနီယားလူမ်ိဳး ရာေပါင္းမ်ားစြာမွာ ၎တုိ႔၏ ေမးခြန္းထုတ္ဖြယ္ေကာင္းေသာ အတိတ္ႏွင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ စစ္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ႏုိင္ဖြယ္ရွိမႈအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ခံေနရသည္။

ေဘာ့စနီးယားစစ္ပြဲၿပီးေနာက္ ေဘာ့စနီးယားဒုကၡသည္ ၁၂၀၀၀၀ ခန္႔မွာ အေမရိကန္ ဗီဇာအတြက္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ၎တု႔ိ၏ အတိတ္ျဖစ္ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ တိတိက်က် စံုစမ္း စစ္ေဆးခဲ့ျခင္း မရွိေပ။

ယခုအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားခံထားသူ အခ်ိဳ႕အပါအ၀င္ ေဘာ့စနီးယားမွ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်လာသူ ၃၀၀ ခန္႔မွာ ၎တုိ႔၏ အတိတ္ဇာတ္ေၾကာင္းမ်ားအား လိမ္လည္ကာ အေမရိကန္သုိ႔ ၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္ကုိ ေတြ႕ရွိထားသည္။ ထုိအေရအတြက္မွာ ၆၀၀ အထိတက္သြားႏုိင္သည္ဟု တာ၀န္ရွိသူမ်ားက နယူးေယာက္တုိင္မ္းစ္သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရွာေလေလ အေထာက္အထားေတြ ေတြ႕ေလေလပါပဲ” ဟု လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ အေကာက္ခြန္ဌာန စစ္ရာဇ၀တ္မႈဌာနခြဲမွ စံုစမ္းစစ္ေဆးသူႏွင့္ သမုိင္းပညာရွင္ျဖစ္သူ မုိက္ကယ္ မက္ကြင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

Ref: RT