ဇူလိုင္-၁၉၊ ၂၀၁၃
M-Media
SOFIA- အေရွ႕ဥေရာပႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ ဘူလ္ေဂးရီးယားႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ ရမႆြာန္လတြင္ မြတ္စ္လင္မ္ႏွင့္ ခရစ္ယာန္မ်ားသည္ အတူတကြ ေတြ့ဆံုကာ ဥပုသ္ ၀ါေျဖပြဲမ်ားျပဳလုပ္ၾကျပီး၊ မတူညီေသာ ဘာသာေရးသက္၀င္ ယံုၾကည္သူမ်ားၾကား စည္းလံုးမွဳမ်ား ရခဲ့သည္။
ကမာၻအလွပဆံုး ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ားမွ တခု ျဖစ္တဲ့ဘူလ္ေဂးရီးယားႏိုင္ငံ ဆိုဖီယာျမိဳ႕ေတာ္မွ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းတြင္ မြတ္စလင္မ္မ်ား စုေပါင္းဝတ္ျပဳေနစဥ္
“ကြ်န္ေတာ္တို့သည္ မြတ္စ္လင္မ္ေတြေရာ၊ ခရစ္ယာန္ေတြကိုပါ အတူတကြ ဖိတ္ၾကားျပီး၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ အစားအေသာက္ မ်ားကို လွပစြာတည္ခင္းဧည့္ခံပါတယ္” ဟု Timeturk သို့ ဘူလ္ေဂးရီးယားႏိုင္ငံ မစ္တန္ ျပည္နယ္ ျမိဳ့ေတာ္၀န္ Akif Mehmet Akif မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ျမိဳ့အတြင္းမွာ မြတ္စ္လင္မ္္ေတြနဲ့ ခရစ္ယာန္ေတြၾကား မည္သို့ေသာ အျငင္းပြားမွဳမွမရိွပါဘူး”
ကမာၻအ၀န္းရိွ သန္းခ်ီေသာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားနည္းတူ ဘူလ္ေဂးရီးယန္း မြတ္စ္လင္မ္္မ်ားသည္ ဗုဒၶဟူးေန့ ဇူလိုင္လ ၁၀ ရက္ေန့တြင္ စတင္၍ ဥပုသ္ ေစာင့္တည္ခဲ့ၾကသည္။
ရမႆြာန္လတြင္ အရြယ္ေရာက္ၿပီးမြတ္စ္လင္မ္မ်ားသည္ အစာေရစာ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း ႏွင့္ လိင္မႈေရးရာအား နံနက္ေနထြက္ခ်ိန္ မွ ေန၀င္ခ်ိန္အထိ ေရွာင္ၾကဥ္ၾကရသည္။ ထို့အတူ ေနမေကာင္း သူမ်ားႏွင့္ ခရီးလြန္ေနသူမ်ားအား ဥပုသ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ ေပးအပ္ထားသည္။
မြတ္စ္လင္မ္္မ်ားသည္ ရမႆြန္လရိွ အခ်ိန္မ်ားကို တန္ဖိုးရိွစြာအသံုးခ်၍ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ႏွင့္ ပိုမို နီးကပ္မွဳရိွေစရန္ ဘုရား၀တ္ျပဳျခင္း၊ ေကာင္းမွဳကုသိုလ္ျပဳလုပ္ျခင္း ႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း မ်ားျပဳလုပ္ၾကသည္။
ဥပုသ္သီလေစာင့္ျခင္းသည္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအား စိတ္ရွည္သည္းခံျခင္း၊ မိမိ၏ရုပ္ႏွင့္နာမ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းတို႕ကို သင္ၾကားေပးသည္။ ရမႆြာန္၏အခ်ိန္သည္ ၀တ္ျပဳမႈမ်ား၊ ကုရ္အာန္ ဖတ္ရြတ္မႈမ်ား ႏွင့္ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ေရး လုပ္ရပ္မ်ားျဖင့္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ႏွင့္ ပိုမိုနီးကပ္ေစရန္ (အရွင့္ႏွစ္ၿမိဳ႕မႈပိုမိုရရိွေစရန္) လုပ္ေဆာင္ရေသာ ကာလျဖစ္သည္။
ျပည္နယ္ရိွ မြဖ္သီ Kardzhali Beyhan Mehmed က ေျပာၾကားသည္မွာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားသည္ ကုရ္အာန္ဖတ္ရြတ္ ရန္ ႏွင့္ သရာ၀ီးဟ္ ဟုေခၚေသာ ညဘက္ (အထူး) ၀တ္ျပဳျခင္းကို ေဆာင္ရြက္ရန္ ဗလီေက်ာင္းေတာ္မ်ားသို့ စုေပါင္းေရာက္ရိွလာၾကသည္ ဟု ဆိုသည္။
ဒီႏွစ္ က်ေရာက္ေသာ ရမႆြန္သည္ ဘာသာေရး ယံုၾကည္မွဳမ်ားကို ဖလွယ္ေပးေသာ ၀ါေျဖပြဲမ်ားေၾကာင့္ ပိုမို၍ ဂုဏ္က်က္သေရ တိုးပြားခဲ့သည္။
ဘူလ္ေဂးရီးယား လူမ်ိဳး စတန္ကာမတ္တီဗာ (Stanka Miteva) သည္ သူမ၏ မြတ္စ္လင္မ္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္အတူ ဥပုသ္ေျဖဆိုပြဲသို့ တက္ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ ထိုအေတြ့အၾကံဳ သည္ သူမအား မြတ္စ္လင္မ္မ်ား၏ ဓေလ့ထံုးစံမ်ားကို ပိုမိုနားလည္ေစခဲ့သည္ ဟုဆိုသည္။
“ကြ်န္မတို့ဟာ အတူတကြ ျငိမ္းခ်မ္းစြာေနထိုင္ေနၾကတယ္” ဟု မတ္တီဗာက ဆိုသည္။
“ကြ်န္မတို့အတူတကြ ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ားကို ဆင္ႏႊဲၾကတယ္။ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား တစ္ခါမွ လြဲမွားတဲ့ အျပဳအမူမ်ိဳးလုပ္တာ ကြ်န္မေတာ့မေတြ့မိပါဘူး”
တရား၀င္ထုတ္ျပန္ထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ဥေရာပအတြင္းသို့ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား အဓိကအားျဖင့္ ေအာ္တိုမန္ အင္ပါယာ (Ottoman Empire) မွ တူရကီလူမ်ိဳးစုမ်ားသည္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ကာ ဘူလ္ေဂးရီးယားႏိုုင္ငံ၏ လူဦးေရ ၇.၈ သန္း တြင္ ၁၂ ရာခိုင္ႏွဳန္း မွာ မြတ္စလင္မ္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
အစၥလာမ္ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ဦးေဆာင္ေရး အသင္း (Fatwa House) ကေတာ့ ထို ျမင့္တက္လာ ခဲ့ေသာ ရာခိုင္ႏွဳန္းသည္ ၂၅ ရာခိုင္ႏွဳန္း ၀န္းက်င္ ရိွေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မြတ္စ္လင္မ္မ်ားသည္ တစ္ျပည္တည္းသား ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ အတူသင့္ျမတ္စြာေနထိုင္ ၾကျပီး၊ ၄င္း သင့္ျမတ္စြာေနထိုင္ျခင္းကို ဘူလ္ေဂးရီးယား ဘာသာစကားအရ Komshuluk သို့မဟုတ္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား ဆက္ဆံေရး ဟု ေခၚတြင္သည္။
