ေအာက္တုိဘာ ၁၈၊ ၂၀၁၇
M-Media
– ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပုိင္း ကရင္ျပည္နယ္က ထုိင္းနယ္စပ္နား စစ္ေဆးေရးဂိတ္တစ္ခုမွာ ရဲက ခင္၀င္းျမင့္နဲ႔ သူမရဲ႕ သားျဖစ္သူတုိ႔ လုိက္ပါလာတဲ့ကားကုိ တားတဲ့အခါကာ ခင္၀င္းျမင့္တစ္ေယာက္ သူမဟာ မြတ္စလင္ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ ဖံုးကြယ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ရဲက သံသယျဖစ္ၿပီး ကားကုိ ရွာေဖြကာ သူတုိ႔သားအမိႏွစ္ေယာက္နဲ႔ ယာဥ္ေမာင္းကုိ စစ္ေဆးေရးဂိတစ္ခုမွာ ၂ နာရီေလာက္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ သူမဟာ အမွန္ကုိ ေျပာျပလုိက္ရၿပီး အေျခအေနက ပုိဆုိးသြားခဲ့ပါတယ္။
“ကၽြန္မ သိပ္ေၾကာက္သြားတယ္။ ရဲက ယာဥ္ေမာင္းကို – မင္း ဒီဘဂၤါလီေတြကို ဘာျဖစ္လုိ႔ ေခၚလာတာလဲ။ သူတုိ႔ရဲ႕ဘာသာက လူသတ္ဘာသာကြ။ အစၥလာမ္ေတြဟာ မုဒိမ္းေကာင္ေတြ။ မင္းဘာျဖစ္လုိ႔ သူတုိ႔ကုိ ေခၚလာတာလဲ။ ဘာ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ကုိကူညီတာလဲ- လုိ႔ ေအာ္ပါတယ္” လုိ႔ ခင္၀င္းျမင့္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈလုိ႔ သူတုိ႔ေခၚတြင္တဲ့ကိစၥကုိ တုန္႔ျပန္တယ္ဆုိၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကုိ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္တဲ့ ႏုိင္ငံအေနာက္ပုိင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ကေန မုိင္ ၅၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ေ၀းတဲ့ေနရာမွာ ဒီအျဖစ္အပ်က္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။ ၾသဂုတ္လေႏွာင္းပိုင္းကတည္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာ သန္း၀က္ေက်ာ္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဖက္ကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘဂၤါလီလုိ႔ ရည္ညႊန္းၿပီး ႏုိင္ငံျခားက ၀င္ေရာက္လာသူေတြဆုိတဲ့ မွားယြင္းတဲ့ အယူအဆကုိ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္ကေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးဟာ ARSA လုိ႔ေခၚတဲ့ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ရဲကင္းစခန္းေတြ တုိက္ခုိက္မႈကုိ တုန္႔ျပန္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလကေတာ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ငန္းဟာ ဒီတုိက္ခုိက္မႈေတြ မျဖစ္ခင္ကတည္းကလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ခင္၀င္းျမင့္ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အမုန္းေတြ ႀကီးထြားလာမႈက သူမရဲ႕ ဇာတိျပည္နယ္က မြတ္စလင္ေတြအားလံုးအေပၚ သံသယျဖစ္မႈေတြ၊ စုိးရိမ္မႈေတြကုိ ျမင့္တက္လာေစခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္ေတြဟာ ကရင္ျပည္နယ္ကုိ စိမ့္၀င္လာေနတယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။
“IS နဲ႔ ဘဂၤါလီအၾကမ္းဖက္သမားေတြ ၀င္လာမယ္လုိ႔ သူတုိ႔က သတိေပးထားပါတယ္” လုိ႔ ဘာသာေပါင္းစံုအဖြဲ႕က မြတ္စလင္ေခါင္းေဆာင္ ေနာင္ေနာင္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ခင္၀င္းျမင့္ ဖမ္းဆီးခံရၿပီးေနာက္ပုိင္းမွာ ေဒသအာဏာပုိင္ေတြက မြတ္စလင္ေတြအေနနဲ႔ ခရီးသြားဖုိ႔အတြက္ အစုိးရခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းရမယ္လုိ႔ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။
“မြတ္စလင္ေတြ ၿမိဳ႕နယ္ျခားၿပီး ခရီးသြားမယ္ဆုိရင္ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဆီက ေထာက္ခံခ်က္ေတြ လုိအပ္ပါတယ္” လုိ႔ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႕က ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ေတဇာထြန္းလႈိင္က ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ လအတြင္း ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးဆုိင္ရာ စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္ကလုပ္တဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေတြကို ႏုိင္ငံတကာက ႐ႈတ္ခ်ေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာေတာ့ ေထာက္ခံမႈ မ်ားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ကိုယ့္နည္းကုိယ္ဟန္နဲ႔ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ့ ေပၚလစီေတြ ခ်မွတ္ဖုိ႔ ဗုဒၶဘာသာအစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကုိလည္း ဒါေတြက အားေကာင္ေစပါတယ္။
အဲဒီေပၚလစီေတြထဲမွာ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကုိ အျပစ္ေပးဖုိ႔ ေကာ္မတီဖြဲ႕တာ၊ မြတ္စလင္ေတြကုိ ရြာထဲအ၀င္မခံတာ၊ ကရင္ျပည္နယ္မွာဆုိရင္ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ ကန္႔သတ္တာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
ထုိင္းနယ္စပ္မွာ မွတ္ပံုတင္မပါတဲ့ မြတ္စလင္ ၉ ဦးကို ထိန္းသိမ္းခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း ဒီကန္႔သတ္ခ်က္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ကရင္ျပည္နယ္အစုိးရက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဒီလုိကန္႔သတ္ခ်က္ထုတ္တာမွာ သူ မပါ၀င္ဘူးလုိ႔ ျငင္းၿပီး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာ အမွားသာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မြတ္စလင္ေတြကေတာ့ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ကုိ ဆက္လက္ကန္႔သတ္ခံထားရဆဲပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံက မြတ္စလင္ေတြဟာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈကို ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ခံခဲ့ရတာျဖစ္ၿပီး ေဒသအာဏာပုိင္အခ်ိဳ႕ပါ ပါ၀င္တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လူမ်ိဳးေရးအၾကမ္းဖက္မႈက မြတ္စလင္ေတြအေပၚ လံုး၀ခြဲျခားေရးကုိ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။
“မြတ္စလင္မ်ားကို ညအိပ္တည္းခုိခြင့္မျပဳ။ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ လက္ထပ္ခြင့္မျပဳ၊ ဤဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ိဳးေဖာက္လွ်င္ သစၥာေဖာက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ကာ အျပစ္ေပးမည္” ဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ကုိ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးက ဘုရားႀကီးကုန္းဆုိတဲ့ ရြာအ၀င္မွာ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဒုကၡသုကၡကို အဓိကထား ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ Burma Human Rights Network အဖြဲ႕ရဲ႕ အဆုိအရ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း ရြာေပါင္း ၂၁ ရြာမွာ ဒီလုိဆုိင္းဘုတ္မ်ိဳး ခ်ိတ္ဆြဲထားတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ အေရအတြက္ဟာ ဒီထက္လည္း မ်ားႏုိင္ပါတယ္။
အျခားရြာေတြမွာ ဒီလုိဆုိင္းဘုတ္ေတြ ထပ္စုိက္ဖုိ႔အတြက္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ မုန္းတီးမႈ ျမင့္တက္လာတာကုိ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီေတြဟာ အသံုးခ်ေနတယ္လုိ႔လည္း အဖြဲ႕ရဲ႕ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာ ေက်ာ္၀င္းက ဆုိပါတယ္။
“႐ုိဟင္ဂ်ာပါတဲ့ ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္ၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔ေတြဟာ ဒီစုိးရိမ္မႈကုိ အျမတ္ထုတ္ေတာ့တာပဲ” လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။
မြတ္စလင္ေတြအေပၚ သိပ္ၿပီး ေထာက္ထားပံုရတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ခံလာရတဲ့ မြတ္စလင္မဟုတ္သူေတြလည္း ပစ္မွတ္ထားခံရပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမပံုၿမိဳ႕က အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဟာ ဒီအေတြ႕အႀကံဳကုိ ခံစားခ့ဲရပါတယ္။
အသက္ ၃၅ ႏွစ္ၿပီး ဆုိးေခ်လုိ႔ေခၚတဲ့ သူမဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အၾကမ္းဖက္မႈေနာက္ပုိင္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ပိတ္မိကာ ၀၀လင္လင္ မစားရတဲ့ ေဒသခံမြတ္စလင္ေတြကုိ ျပန္ေရာင္းဖုိ႔အတြက္ ဆန္နဲ႔ အျခားကုန္ပစၥည္းေတြကုိ၀ယ္ဖုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့လမွာ ေစ်းသြား၀ယ္ခဲ့ပါတယ္။
ေစ်း၀ယ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း လူတစ္အုပ္က သူ႕ေနာက္လုိက္လာခဲ့ပါတယ္။
“ဆုိင္ကယ္ေတြနဲ႔လူတစ္ခ်ိဳ႕က ကၽြန္မေနာက္လုိက္လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ – ဒါေတြကုိ ဘယ္သူ႕ကုိ သြားေပးမလုိ႔လဲလုိ႔ေမးတယ္” လုိ႔ သူမက ျပန္ေျပာျပခဲ့ၿပီး အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ သူမကုိ လူအုပ္က ႐ုိက္တာႏွက္တာ၊ ဆံပင္ညႇပ္တာေတြ လုပ္ေတာ့တာပါပဲ။
“ကၽြန္မဟာ အမ်ိဳးသားသစၥာေဖာက္ျဖစ္သည္” ဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ကုိ သူမရဲ႕လည္ပင္းမွာ ဆြဲေပးခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕ကုိ ပတ္ေစကာ ပါးစပ္ကလည္း ဒီစာေၾကာင္းကုိ ေအာ္ဆုိခုိင္းပါတယ္။
“ေတာ္ေတာ္ေလး နာက်င္ကုိက္ခဲေနတာေၾကာင့္ ကၽြန္မ ဒီေန႔ ထမင္းေတာင္ မစားႏုိင္ပါဘူး” လုိ႔ အဲဒီကိစၥျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ပုိင္း သိပ္မၾကာခင္မွာ DVB သတင္းဌာနကုိ သူမက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ခင္၀င္းျမင့္ကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႕က တားဆီးၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း အနီးအနားကစခန္းကို ေခၚသြားၿပီး ရဲေတြက အသက္ ၂၀ ေက်ာ္အရြယ္ရွိတဲ့ သူမသားကုိ ႐ုိက္ႏွက္ခဲ့တယ္လုိ႔ သူမက ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ေန႔မွာ သူတုိ႔ကုိ လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ဇာတိၿမိဳ႕ ဘားအံကုိ ျပန္ပုိ႔ခဲ့ပါတယ္။
ကရင္ျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႕က ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ေတဇထြန္းလႈိင္က ဒီကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခ်ဲ႕ကားေျပာဆုိေနၾကေၾကာင္း၊ မွတ္ပံုတင္မရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြသာ ဒီကန္႔သတ္မႈအတြက္ အက်ံဳး၀င္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသတြင္းမီဒီယာကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ျပႆနာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နားလည္ၿပီး သူတုိ႔ကုိ သက္ေတာင့္သက္သာ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္” လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ မြတ္စလင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွတ္ပံုတင္မရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းက အစုိးရကဦးေဆာင္ၿပီး ႏွစ္ကာလၾကာရွည္စြာ ရွိခဲ့တဲ့ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြကေတာ့ မြတ္စလင္ေတြဟာ ႏုိင္ငံသားကဒ္ရရွိဖုိ႔ ျငင္းပယ္ခံရေၾကာင္း၊ ရာစုႏွစ္ခ်ီအရင္က ရွိခဲ့တဲ့ မ်ိဳး႐ုိးစဥ္ဆက္အတြက္ အေ
ထာက္အထားကုိ ျပႏုိင္မွ ရရွိေၾကာင္း ေထာက္ျပၾကပါတယ္။
ကန္႔သတ္ခ်က္အမိန္႔ထြက္ေပမယ့္ မိမိတုိ႔မွာ ဘာျပႆနာမွမရွိဘူးလုိ႔ ဘားအံက မွတ္ပံုတင္ရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ျပည္နယ္က မြတ္စလင္လူဦးေရရဲ႕ ၃ ပံု ၂ ပံုဟာ မွတ္ပံုတင္မရွိၾကဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“သူတုိ႔ဟာ ခြဲျခားခံရတယ္လုိ႔ ခံစားရပါတယ္” လုိ႔ NLD ပါတီက ဘားအံလႊတ္ေတာ္အမတ္ျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္လည္းျဖစ္တဲ့ ေစာသန္းထြဋ္က ေျပာပါတယ္။ မြတ္စလင္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဒီေၾကျငာခ်က္မိတၱဴကုိ သူ႕ဆီလာျပမွ သူလည္း ဒီအေၾကာင္းကို သိရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
လံုၿခံဳေရးဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ ခရီးသြားလာခြင့္ ကန္႔သတ္မႈေတြလုပ္တာ မွ်တရဲ႕လား- ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကို တစ္ျခားလူေတြထက္ ပုိၿပီး သည္းခံႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျဖေပးပါဆုိတဲ့ အခါမွာေတာ့
‘ဒီေမးခြန္းကုိ မေျဖတာ ပုိေကာင္းပါတယ္’ လုိ႔ ေစာသန္းထြဋ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Ref: The Daily Beast
(Daily Beast တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ Burma Shows Us What a ‘Muslim Ban’ Really Looks Like: Apartheid ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္က ဘာသာျပန္ဆုိသည္။ ေဆာင္းပါးပါ ေရးသားထားမႈမ်ားမွာ ေဆာင္းပါးရွင္၏ သေဘာထားသာျဖစ္ၿပီး M-Media ၏ အာေဘာ္မဟုတ္ပါ)
