News @ M-Media

Tag: Minority In Myanmar

  • ျမန္မာျပည္မွ ရာသက္ပန္ ‘သူစိမ္းတရံမ်ား’

    ျမန္မာျပည္မွ ရာသက္ပန္ ‘သူစိမ္းတရံမ်ား’

    ဘာသာျပန္သူ – ရဲမင္းဒင္

    ျမန္မာျပည္မွ အာဏာပိုင္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ လူနည္းစုရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားအား အမွန္တကယ္ရွိေနသည့္ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ျခိမ္းေျခာက္အႏၱရာယ္ျပဳေနၾကသူမ်ားအျဖစ္ ပံုေဖၚသတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ိဳးႏြယ္စု၀င္မ်ားအား ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား သို႕မဟုတ္ သူစိမ္းတရံမ်ားအျဖစ္ဆက္ဆံကာ ကာလရွည္ၾကာ က်င့္သံုးခဲ့သည့္ မူ၀ါဒမ်ားေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ‘ျပင္ပရန္သူမ်ား’ ျဖစ္သည္ဟူသည့္ အျမင္မ်ား ျဖစ္လာေစခဲ့သည္။ ယင္းအခ်က္ေၾကာင့္ပင္ ျမန္မာျပည္၌ မည္သုိ႕ပင္ ေခါင္းေဆာင္ သို႔မဟုတ္ အစိုးရအေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္လာေစကာမူ ပဋိပကၡမ်ား အဆံုးမသတ္ႏိုင္ေသးဘဲ ဆက္လက္ရွိေနျခင္းျဖစ္သည္။

    ျမန္မာျပည္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို သူစိမ္းတရံမ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္ကာ ႏွစ္ရွည္လမ်ားဖယ္ထုတ္ထားခဲ့ျပီး၊ ၎တို႔၏ လူမႈဘ၀လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားအပါအ၀င္ အဘက္ဘက္မွ ပိတ္ေလွာင္ထားရန္ ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့သည့္ မူ၀ါဒအမ်ိဳးမ်ိဳးၾကားတြင္ ရွင္သန္ေနခဲ့ရသည္။ ဥပမာတစ္ခုဆိုရလွ်င္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဦးေန၀င္းက ျမန္မာ ႏိုင္ငံသားဥပေဒသစ္ေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားရာတြင္ “ကုလားႏွင့္ တရုတ္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ယံုၾကည္လို႔ မရသည့္အတြက္ အျပည့္အ၀ႏိုင္ငံသားအျဖစ္သတ္မွတ္ကာ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ားေပးရန္ မေပးသင့္ေၾကာင္း” လမ္းညႊန္မွာၾကားခဲ့သည္။ အေၾကာင္းရင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးႏွင့္ဆိုင္သည့္အတြက္ဟု ဆိုပါသည္။ ယင္းသို႔ပင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ား ျငင္းပယ္ခံခဲ့ရသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ျပီျဖစ္သည္။

    စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ သီးသန္႔မူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္က်င့္သံုးမႈမွာ ပိုမို၍ စနစ္တက်ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္၏ ထိပ္တန္းအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ႏိုင္ငံ့အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ၊ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး၊ လူမႈဘ၀လံုျခံဳေရးႏွင့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာလံုျခံဳေရးကို အမွန္တကယ္ ျခိမ္းေျခာက္အႏၱရာယ္ျပဳေနသူမ်ားအျဖစ္ ပံုေဖၚခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးသည္ သာမန္ႏိုင္ငံေရး အ၀န္းအ၀ုိင္းတြင္ ေဆြးေႏြးရမည့္ ကိစၥမ်ိဳးမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အထူးေခါင္းစဥ္ေအာက္ ေရာက္သြားခဲ့သည္။ ထိုမွတဆင့္ အစုိးရက ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ခေလးမီးဖြားျခင္းကို ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ အမိန္႔၊ ခရီးသြားလာခြင့္ကို ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈမ်ားႏွင့္ အေျခခံက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ခြင့္ အပါအ၀င္ အဆင့္ျမင့္ပညာမ်ား တက္ေရာက္သင္ၾကားခြင့္ကို ျငင္းပယ္ျခင္းမ်ားအထိ အလြန္ဆိုး၀ါးျပင္းထန္ေသာမူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ကာ က်င့္သံုး အေကာင္ အထည္ေဖၚခဲ့သည္။ ဤသို႔ မူ၀ါဒမ်ားခ်မွတ္က်င့္သံုးရျခင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုက္ေၾကာင္း တရားေဘာင္ထူၾကျပီး၊ ယင္းကပင္ ျမန္မာလူထုအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားအား “ျပင္ပရန္သူမ်ား” ျဖစ္သည္ဟူသည့္ အျမင္ကို ပိုမိုအားေကာင္းလာေစသည္။

    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အခ်ိန္မွစ၍ ဤလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားမွာ ပိုမိုျပင္းထန္ လာခဲ့သည္။ အာဏာပိုင္မ်ားက သာမာန္လူထုအၾကားတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာအသုိင္းအ၀ုိင္းအား အႏၱရာယ္ေပးမည့္ျခိမ္းေျခာက္မႈ အျဖစ္ မၾကာခဏပံုေဖၚဖန္တီးခဲ့ေသာ္လည္း ကန္႔ကြက္မႈတစ္စံုတစ္ရာ မရွိခဲ့ေပ။ ယခုအခါ ဤသေဘာထားအျမင္မ်ားမွာ ျပည္သူလူထုအတြင္း ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈမ်ားႏွင့္ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈမ်ားအျပင္၊ ပညာေရးက႑၊ အစုိးရသတင္းစာမ်ားႏွင့္ လူမႈကြန္ယက္မီဒီယာမ်ားေပၚတြင္ပါ နက္ရိႈင္းစြာအျမစ္တြယ္ေနျပီျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ လူဖတ္မ်ားသည့္ သတင္းစာမ်ားမွ သတင္းသမားမ်ား၊ ပညာရွင္မ်ား၊ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအျပင္ သာမာန္ျပည္သူမ်ားကပါ ထိုကဲ့သို႔ “လံုျခံဳေရးဆုိင္ရာျခိမ္းေျခာက္မႈအႏၱရာယ္”ဟူသည့္ ၀ါဒျဖန္႔မႈမ်ားအတြင္း ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္စီးေမ်ာရင္း ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို လူသားမ်ိဳးႏြယ္တစ္ခုအျဖစ္ပင္ မျမင္ႏိုင္ေတာ့သည့္ ေျပာဆိုေရးသားမႈမ်ား ရွိလာသည္။

    ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာအား လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာအႏၱရာယ္တစ္ရပ္အျဖစ္ ပံုေဖၚဖန္တီးမႈက အခိုင္အမာျဖစ္တည္လာသည့္အတြက္ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ လူထုအၾကား အဆိုပါ ရိုဟင္ဂ်ာျခိမ္းေျခာက္မႈဆိုသည့္အယူအဆကို ဖယ္ရွားရန္ စိတ္မ၀င္စားေတာ့ေပ။

    ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္မွ ဒီမိုကေရစီလိုလားသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သို႔ ေခါင္းေဆာင္မႈ အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာေသာ္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာအေရးအေပၚ သိသာသည့္အေျပာင္းအလဲ ရွိမလာခဲ့ေပ။ ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာ ကို ျပန္လည္ပံုေဖၚရန္ ၾကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားလည္း မရွိခဲ့ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အာဏာရပါတီျဖစ္သည့္ အမ်ိဳသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔ကလည္း ေနာင္ေတာ္အစုိးရအဆက္ဆက္ ကိုင္ဆြဲခဲ့သည့္လမ္းစဥ္ကိုသာ ေသြဖီျခင္းမရွိ ဆက္လက္ေလ်ာက္လွမ္းေနသည္။ ဤသည္ပင္ ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာ၏ လံုျခံဳေရးအယူကဲသည့္ သေဘာထားမွာ ၎တို႔ တတြတ္တြတ္ရြတ္ဆိုခဲ့သည့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဂါထာမႏၱာန္တို႔ထက္ပင္ ပိုမိုအေလးအနက္ထား ကာ အထိအခိုက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း သိသာေစပါသည္။

    ရိုဟင္ဂ်ာအသုိင္းအ၀ုိင္းအေပၚ လံုျခံဳေရးအျမင္ကဲသည့္ သေဘာထားကို ျပန္လည္တည့္ပံုေဖၚရန္ သိသိသာသာခက္ခဲ သြားေစသည့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္း သံုးရပ္ရွိပါသည္။

    ပထမအခ်က္မွာ – “ျပင္ပအႏၱရာယ္”ဟူသည့္ အယူအဆသည္ မိမိကိုယ္တိုင္ပံုေဖၚဖန္တီးထားသည့္ ျခိမ္းေျခာက္မႈ အႏၱရာယ္ (သို႔မဟုတ္) အမွန္တကယ္ရွိမေနသည့္ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈကို ဆက္လက္တည္ျမဲေနေစရန္ မရွိမျဖစ္အရာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားကို လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာျခိမ္းေျခာက္မႈအျဖစ္ မွတ္ယူထားမႈမွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၾကားေနက်ျဖစ္သည့္ အေဟာအေျပာမ်ားအတြင္း စိမ္႔၀င္ေနပါသည္။ ၎မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူအမ်ားစု၏ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ‘သူစိမ္း’မ်ားအျဖစ္ သေဘာထားသည့္ ဆန္႔က်င္ဘက္အျမင္မ်ား မေျပာင္းလဲသမွ်ကာလပတ္လံုး၊ ၎တို႔အေပၚ ထားရွိသည့္ သေဘာထားအျမင္မ်ား ေျပာင္းလဲလာရန္မွာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မရွိေခ်။

    ဒုတိယအခ်က္မွာ – ရိုဟင္ဂ်ာအသိုင္းအ၀ုိင္းႏွင့္ပက္သက္သည့္ သေဘာထားအျမင္မ်ားမွာ အခိုင္အမာပီပီျပင္ျပင္ ျဖစ္တည္လာသည္ႏွင့္အမွ် လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာစုိးရိမ္ရမႈမွာ က႑ေပါင္းမ်ားစြာသို႕ ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာဟူသည့္ ျခိမ္းေျခာက္မႈ၏ရင္းျမစ္ကုိ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး အမွတ္လကၡဏာမ်ား၊ ႏိုင္ငံေတာ္နယ္နိမိတ္၊ လူ႕အသုိင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာက႑မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနမႈအား ျဖတ္ပစ္ရန္မလြယ္ကူေပ။ ယင္းျပႆနာက အလံုးစံု သို႔မဟုတ္ နတၳိ ဟူသည့္ အေျခအေနတစ္ရပ္ကို ျဖစ္လာေစသည္။ ထိုအေျခအေနမ်ိဳးတြင္ ျခိမ္းေျခာက္မႈရင္းျမစ္ကုိ က႑တိုင္းမွ အလံုးစံု ဖယ္ထုတ္ျခင္းမျပဳႏိုင္ပါက လူမႈေရးဆိုင္ရာဖိအားမ်ားကို ခါးစည္းခံႏိုင္ရန္မွာ ေပးဆပ္ရမည့္တန္ဖိုး ၾကီးမားလြန္းမည္ သို႕မဟုတ္ အႏၱရာယ္မ်ားလြန္းမည္ျဖစ္သည္။

    ေနာက္ဆံုးအခ်က္မွာ – ရိုဟင္ဂ်ာအသိုင္းအ၀ုိင္းအား လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာျခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ရပ္အျဖစ္ ရႈျမင္ေနသည့္ သေဘာထားသည္ ၎ကိုယ္ႏိႈက္က သက္ဆိုးရွည္ေစသည့္ သေဘာသဘာ၀ရွိသည္။ ဆိုခဲ့ပါသေဘာထားအယူအဆကို လိႈက္စားမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား မရွိသမွ်ကာလပတ္လံုး သို႔တည္းမဟုတ္ လူအဖြဲ႕အစည္းအတြင္းရွိ အလႊာအသီးသီးမွ ေထာက္ခံမႈမ်ား ရရွိေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ယင္းအယူအဆကို ခုခံရန္ သို႔မဟုတ္ အဆံုးစြန္ထိ ဖယ္ရွားပစ္ရန္မွာ အလြန္ ခက္ခဲဦးမည္ျဖစ္သည္။

    ထို႕ေၾကာင့္ပင္ ရိုဟင္ဂ်ာအသုိင္းအ၀ုိင္းအား လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာျခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ရပ္အျဖစ္ ပစ္မွတ္ထားကာ ဆက္ဆံျခင္း ကသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုႏွင့္ သာမာန္လူထုအတြက္ သင့္ေတာ္ေသာ သို႕မဟုတ္ ဆင္ျခင္တံုတရား ရွိေသာ ေရြးခ်ယ္မႈတစ္ခုျဖစ္ေနေသးရာ အေျပာင္းအလဲကိုသြားရာလမ္းမွာ ေ၀းလြန္းေနေသးသည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္ပါသည္။

     စာေရးသူ ေက်ာ္ေဇယ်ာ၀င္းသည္ သုေတသီတစ္ဦးျဖစ္ျပီး၊ လူနည္းစုေရးရာကိစၥရပ္မ်ားကို အဓိကထား၍ သုေတသန ျပဳလုပ္ေနပါသည္။

    ဤ ေဆာင္းပါးမွာ Australian National University’s Myanmar Update 2017  တြင္ ၎တင္သြင္းခဲ့သည့္ စာတမ္းအား အႏွစ္ခ်ဳပ္ေဖၚျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။

    မူရင္းေဆာင္းပါးကို http://www.eastasiaforum.org/2017/03/25/myanmars-perpetual-other/  တြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။

     

  • ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကုိ ေႏွာင့္ေႏွးသြားေစသည့္ ဦးကုိနီ လုပ္ႀကံခံရမႈ

    ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကုိ ေႏွာင့္ေႏွးသြားေစသည့္ ဦးကုိနီ လုပ္ႀကံခံရမႈ

    မတ္ ၂၉၊ ၂၀၁၇

    M-Media

    – ဦးကိုနီတစ္ေယာက္ ေလယာဥ္ေပၚမွဆင္းကာ ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္ႀကီး၏ ကားအ၀င္ထြက္သြားရာ ပလက္ေဖါင္းေပၚတြင္ ရပ္ေနခ်ိန္။ ရန္ကုန္ဆိုတာ ျမန္မာျပည္က အၾကီးဆံုးျမိဳ႕။ သူက အရပ္က ခပ္ျမင့္ျမင့္၊ ဆံပင္က ခပ္ေဖြးေဖြး၊ ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္၊ သံုးႏွစ္သားအရြယ္ ေျမးကေလးကို လက္ကခ်ီထားစဥ္မွာ ခရီးသည္ေတြကေတာ့ ဖုန္းေျပာ သူေျပာ၊ အငွားကားေပၚ တက္တဲ့သူတက္နဲ႔ အလႈပ္ရႈပ္ေနၾကပါတယ္။

    အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဦးကိုနီရဲ႕ အေနာက္မွာ ေဘာင္းဘီတိုနဲ႔ ေျခညပ္ဖိနပ္ကို စီးျပီး ရပ္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကို ဘယ္သူမွ သတိမထားမိလိုက္ၾကဘူး။ အဲဒီလူက ၉ မမ ပစ္စတိုကို ဆြဲထုတ္ျပီး ဦးကိုနီရဲ႕ ေခါင္းကုိေတ့ကာ ေမာင္းျဖဳတ္ခ်လိုက္ပါတယ္။

    ဒီ လူတစ္ေယာက္လံုး ေသဆံုးသြားေလာက္ေအာင္ ပစ္ခတ္မႈဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အထင္ရွားဆံုး ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသံကို တိုးတိတ္သြားေစယံုသာမဟုတ္။ စစ္အာရွင္ရဲ႕ မီးစာတစ္ဖက္ ေရမႈတ္တစ္ဖက္ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ပိတ္ကားေနာက္မွာ အႏၱရာယ္ေကာင္ေတြ ရွိေနတယ္ဆုိတာကုိျပသလုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    တကယ္ေတာ့ အရင္က ဘားမားလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သက္ဆိုးရွည္လာခဲ့တာ ရာစု ႏွစ္ တစ္၀က္ေက်ာ္မက ရွိခဲ့ပါျပီ။ ႏိုင္ငံေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြမွာလည္း တစ္ခ်ဳိ႕ဆို ၾကက္ကေလး ငွက္ကေလးလို ေထာင္ထဲမွာ ေပ်ာက္တဲ့ သူကေပ်ာက္၊ ေသတဲ့သူက ေသနဲ႔၊ ၂၀၁၀ -ခုႏွစ္ ေရာက္ေတာ့မွ စစ္တပ္က အရပ္သား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို စတင္ လႊဲေျပာင္းခဲ့တာပါ။

    ၂၀၁၅-ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့ လူထုေထာက္ခံတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ပါတီက ပါလီမန္ႏွစ္ရပ္စလံုးမွာ အမ်ားဆံုး အႏိုင္ရတယ္၊ အိုဘားမား အစိုးရကလည္း ေအာက္တိုဘာလေႏွာင္းပိုင္းမွာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ႔ေတြကို ဖယ္ရွားေပးခဲ့တယ္။ အဲလိုနဲ႔ ျမန္မာျပည္လည္း ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း၀ိုင္းကို ျပန္လည္ ၀င္ဆံ့လာခဲ့ေတာ့တယ္။

    ဒါေပမဲ့ လူဦးေရ ငါးဆယ့္သံုးသန္းေလာက္ရွိတဲ့ ဒီႏုိင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မစတင္ခင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့အတုိင္း စစ္တပ္က အဓိက အာဏာကုိ ဆုပ္ကုိင္ထားဆဲပါ။

    ဦးကိုနီကေတာ့ စစ္တပ္ကိုလည္း မနာေစ၊ သာလည္း မသာေစမဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပ မူၾကမ္းသစ္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ကတည္းက အခ်ိန္ေပး ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဇန္န၀ါရီက သူလုပ္ႀကံခံရျခင္းဟာ လူထုေခါင္းေဆာင္းေတြကုိ တုန္လႈပ္သြားေစခဲ့ၿပီး ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားေတြကုိ သတိေပးလုိက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ႐ႈျမင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

    “ႏိုင္ငံေရးတုိးတက္မႈအေပၚ သည္းမခံႏိုင္တဲ့ သူေတြက ဒါမ်ိဳး လုပ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။”  လို႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႕က အက်ိဳးအျမတ္မယူတဲ့ စမိုင္း ပညာေရးႏွင့္ ဖြံျဖိဳးေရးေဖါင္ေဒး ရွင္းကုိ ဦးေဆာင္သူ ဦးမ်ဳိး၀င္း က ၀ါရွင္တန္ပိုစ္ကို ေျပာျပပါတယ္။ “တကယ္ေတာ့ဗ်ာ၊ က်န္ခဲ့တဲ့ သူေတြ အတြက္ေတာ့ စိုးရိမ္စရာပါပဲ။ ”

    အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္ကေတာ့ ဒီ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈကုိ စစ္တပ္အရာရွိေဟာင္း ၃ ဦးက စီစဥ္တာျဖစ္ၿပီး ရာဇ၀တ္သားေဟာင္းတစ္ဦးကုိ သတ္ျဖတ္ဖုိ႔ ငွားခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ေသနတ္သမားနဲ႔ သံသယရွိတဲ့ တရားခံ ႏွစ္ဦးကေတာ့ အဖမ္းခံခဲ့ရျပီး တတိယေျမာက္ တရားခံျဖစ္တဲ့ ဒု-ဗိုလ္မွဴးၾကီးေဟာင္း တစ္ေယာက္ကေတာ့ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

    ဦးကိုနီရဲ႕ ေျမးေလးကေတာ့ ဒီပစ္ခတ္မႈ႔မွာ အသက္ေဘးကေန လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့ပါတယ္၊ သို႔ေသာ္ အၾကမ္းဖက္ ေသနတ္သမားက သူ႔ေနာက္ကို လိုက္တဲ့ တကၠစီေမာင္းသမား တစ္ေယာက္ကိုလည္း ပစ္သတ္ခဲ့ျပန္ပါေသးတယ္။

    ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဆြက တရားခံေတြဟာ အစြန္းေရာက္မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ေၾကာင့္ လုပ္ၾကံခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ျပီး ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚမွာ ဦးကိုနီတင္ခဲ့တဲ့ ပိုစ္ေတြေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘယ္လိုေရးလို႔လဲ ဆို တာကိုေတာ့ သူက ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ အသက္ေျခာက္ဆယ့္သံုးႏွစ္အရြယ္ ဦးကိုနီထက္စာရင္ ပုိၿပီး စုိးရိမ္စရာလုိ႔ ယူဆရမယ့္ လူနည္းနည္း ရွိေနပါတယ္။

    ဦးကိုနီဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီအတြက္ အႀကံေပးေနရတဲ့အျပင္၊ ဗုဒၶဘာသာ လူအမ်ားစု ရွိတဲ့ တိုင္းျပည္မွာ ဘ၀တူ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ အခြင့္ေရးေတြကို ခုခံကာကြယ္ေနရင္း သူဟာ ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္မွာပဲ အျမဲေနျပီး လူမသိ သူမသိ၊ စစ္အာဏာရွင္က ေရးဆြဲထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အျပီးတိုင္ဖ်က္သိမ္းသြားဖို႔ ရဲရဲရင့္ရင့္နဲ႔ အကြက္ေရြ႕ေနခဲ့ပါတယ္။

    ဒီဖြဲ႕စည္းပံုအရ အရပ္သားေတြအေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္မႈတစ္ခုလံုးကုိ စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အေရးကုိေပးထားၿပီး ဒီအေျခခံဥပေဒ ရွိေနသမွ် ‘စစ္တပ္ဟာ တုိင္းျပည္ကုိ အေျခခံကအစ လႊမ္းမုိးေနမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔’ မိတ္ေဆြေတြကုိ ဦးကုိနီက ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ကေလာက္ကတည္းက ျမန္မာ့အေရးေတြကုိ ေလ့လာေနတဲ့ ဂ်ာနယ္လစ္ ဘာေတးလ္ လစ္တနာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သတ္လာရင္ ဘယ္အေျပာင္းလဲပဲ လုပ္လုပ္၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ သံုးဖို႔ စစ္တပ္က ဗီတို အာဏာ ကို ကိုင္စြဲထားပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီျပင္ဆင္ခ်က္ေတြကို အတည္ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ လြႊတ္ေတာ္မွာ ေထာက္ခံမႈ သံုးပံု ႏွစ္ပံု ရဖို႔ လိုပါတယ္။ စစ္တပ္အတြက္ လႊတ္ေတာ္မွာ သံုးပံုတစ္ပံု ေနရာဖယ္ေပးထားရပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲအမ်ားဆံုးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ပလပ္ပစ္လိုက္ဖို႔ ဟာကြက္တစ္ခုေတာ့ ေတြ႔ရမယ္လို႔ ဦးကိုနီက ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။

    “၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပဒမွာ မဲခြဲမႈတစ္ႀကိမ္တည္းလုပ္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းပံုကုိ ဖ်က္ပစ္လုိ႔ မရဘူးလုိ႔ မပါပါဘူး။ သူက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာေတာ့ တကယ့္ကို ပညာရွင္ပဲဗ်၊ ဂယ္ေပါက္ ဟာေပါက္ေတြကို ၾကံၾကံဖန္ဖန္ ရွာတဲ့ေနရာမွာ တကယ့္ကို လူေတာ္ပဲဗ်” လုိ႔  သူနဲ႔ ႏွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ရင္းႏွီးလာခဲ့တဲ့ လစ္တနာက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီးမွာ သူဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေက်ာ္ၾကားဆံုး ႏိုင္ငံေရးပုဂၢိဳလ္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဥပါယ္တံမ်ဥ္ နဲ႔ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ဖို႔ တစ္ေနရာစာ ဖန္တီးေပးခဲ့ပါတယ္။ ကြယ္လြန္သြားျပီျဖစ္တဲ့ သူမရဲ႕ အမ်ိဳးသားဟာ ႏိုင္ငံျခား သားျဖစ္တာေၾကာင့္ သူမကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္တားဆီထားတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ တစ္ကြက္ ကို ေရွာင္တိမ္းျပီး ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအထက္မွာ ေနရာယူလို႔ရတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အာဏာအရွိဆံုး ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ရာထူးတစ္ေနရာကို ဖန္တီးေပးခဲ့ပါတယ္။

    ဒါေပမဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ဦးကိုနီရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ဖယ္ရွားပစ္မယ့္ အႀကံအစည္ဟာ “သိပ္ၿပီး အႏၱရာယ္ရွိတယ္” လုိ႔ ထင္ျမင္ယူဆတယ္လုိ႔လည္း လစ္တနာက ေျပာပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးသေဘာထား ဆက္ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္လုိ႔ ပါတီအရာရွိၾကီးေတြက ေျပာခဲ့ေပမဲ့၊ ဦးကိုနီသာလွ်င္ ဒီၾကိဳးပမ္းမႈေတြကို ျပိဳင္ဘက္ကင္းကင္းနဲ႔ အတုမရွိ ဦးေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အရည္ခ်င္းရွိတယ္လုိ႔ ကၽြမ္းက်င္သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။

    Human Rights Watch ရဲ႕ အာရွဆိုင္ရာအဖြဲ႔၀င္ ရစ္ခ်တ္ ၀ီယာက ေျပာရာမွာ “သူတို႔ရဲ႕ နည္းပညာရွင္နဲ႔ ဥပေဒအၾကံ ေပး အဓိကလူတစ္ေယာက္ ဆံုးရံႈးသြားရတာဟာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ လုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကို ေႏွာင့္ေႏွးသြားေစမွာေတာ့ အေသခ်ာပါပဲ။”

    ဦးကိုနီဟာ မၾကခဏဆိုသလို စာနယ္ဇင္းသမားေတြနဲ႔ ျပည္သူ႔ဖိုရမ္ေတြမွာ သူရဲ႕ အိုင္ဒီယာေတြကို ခ်ျပေလ့ရွိေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြေတာင္ သူက အဂၤလိပ္လို ေျပာဆိုရွင္းျပတတ္ေၾကာင္း၊ သိရပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာ လေလာက္တုန္းက သူၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရတယ္လုိ႔ ခံစားရေၾကာင္း ဦးမ်ိဳး၀င္းကို အတြင္းစကား အသိေပးခဲ့ပါေသးတယ္။

    “စစ္တပ္နဲ႔ ရင္းႏွီးတဲ့ လူတစ္ေယာက္ က်ေနာ့္ဆီကို လာျပီး သူရေရႊမန္းျပီးရင္ ဒီလူဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဒုတိယအႀကီးဆံုး ရန္သူပဲ”လို႔ လာေျပာေၾကာင္း ဦးမ်ိဳး၀င္းက ဆိုပါတယ္။ ဦးေရႊမန္းဟာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ဖို႔ တြန္းအားေပးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့  အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ ၂၀၁၅-ခုနွစ္မွာ စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထား တဲ့ ၾကံခိုင္ေရးပါတီကေန ပထုတ္ျခင္းကို ခံလိုက္ရပါတယ္။

    ေအာက္တုိဘာလက လားရိႈးျမိဳ႕က အခမ္းနားတစ္ခုမွာ ဦးကိုနီ အမွာစကားေျပာၾကားရာမွာ တက္ေရာက္လာသူ လူႏွစ္ရာေက်ာ္နဲ႔အတူ ေရာျပီး အရပ္၀တ္ေတြနဲ႔ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအရာရွိ ၁၀ ေယာက္ေလာက္ တက္ေရာက္နားေထာင္ခဲ့ပါတယ္။

    “သူဘယ္ေရာက္ေနလဲဆိုတာ သူတို႔က အျမဲတမ္း သိေနတယ္ဗ်၊” လို႔ ကိုမ်ိဳး၀င္းက ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။

    ဒါေပမဲ့ ဦးကိုနီကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေၾကာက္စိတ္ကို သူ႔မိသားစု၀င္ေတြ ေရွ႕မွာ မျပသခဲ့ပါဘူး။ သူ႔ရဲ႕သား စကၤာပူမွာ ေဆာ့၀ဲလ္ အင္ဂ်င္နီယာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သန္႔စင္ဦးကေတာ့ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြေပၚမွာ သူ႔အေဖကို တိုက္ခိုက္တာေတြလုပ္ေနတာေတြကိုေတာ့ သူ သတိထားမိတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါေပမဲ့ အခုလိုမ်ဳိး ထိခိုက္ နာက်င္တဲ့အထိ ျဖစ္သြားေစမယ္လို႔ေတာ့ သူမထင္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    “ဒီေလာက္ အြန္လိုင္းေပၚကေန သူ႔ကို အဆက္မျပတ္ ေစာ္ကားေနတာေတာင္မွ သူဟာ တစ္ခ်က္ကေလးမွ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ကို စိုးရိမ္ပူပန္စိတ္ ျဖစ္သြားေအာင္ တစ္လံုးတပါဒမွ မေျပာခဲ့ဘူး ခင္ဗ် ”လို႔ သူ႔သားက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    ဦးကိုနီရဲ႕ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို ထိခိုက္ေစမဲ့ တစ္ခ်ဳိ႕ အာမနာပ ေျပာစကားေတြကိုလည္း သူရင္ဆိုင္ခဲ့ရပါ တယ္။ ျမန္မာလူဦးေရရဲ႕ ငါးရာခုိင္ႏႈန္းေတာင္ မျပည့္တဲ့ မြတ္စလင္ေတြဟာ ျမင့္တက္လာေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသား ေရး ၀ါဒီတို႔ရဲ႕ ပစ္မွတ္ထားျခင္းကို ခံေနရပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ရခိုင္ေဒသရဲ႕ အေနာက္ဖက္ပိုင္းမွာပါ။ အဲဒီေန ရာမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုေတြဟာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ျငင္းပယ္ခံေနရျပီး စနစ္တက် ဖိႏွိပ္ညႇင္းပမ္းမႈကုိ ခံေနရပါတယ္။

    ဦးကိုနီဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ တစ္ေယာက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလူအဖြဲ႕အစည္းက ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ တရားမဲ့မႈေတြကုိေတာ့ သူက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေျပာပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမတ္ေနရာအတြက္ မြတ္စလင္တစ္ဦးတစ္ေလမွ မေရြးခ်ယ္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့လည္း သူ႔ပါတီကို ျပန္လည္ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ပါတီရဲ႕ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္သမားေတြကို ေခၽြးသိပ္ေပးလိုက္ပံုရပါတယ္။

    “တမင္တကာ ပုန္း႐ႈိးကြယ္႐ႈိးေနေနတဲ့ မြတ္စလင္ေရွ႕ေနေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာာ မ်ားမ်ားစားစား ရွိမယ္လို႔ က်မ ေတြးလုိ႔ရပါတယ္။ သူ (ဦးကုိနီ) ကေတာ့ မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ပါတယ္”လို႔ ျမန္မာ့ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္လည္းျဖစ္၊ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ဆစ္ဒ နီျမိဳ႕က University of New South Wales law school တကၠသိုလ္မွာ အၾကီးတန္းကထိက တစ္ဦးလည္း ျဖစ္တဲ့ မယ္လီဆာ ခေရာ့ခ်္ က ေျပာပါတယ္။

    ဒါပေမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစျပီး လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ေတြဟာ ေနရာက်ဥ္းလာတယ္လို႔ ဦးကိုနီက ယံုၾကည္တဲ့ အေၾကာင္း  ခေရာ့ခ်္ က ေျပာပါတယ္။ ႏို၀င္ဘာမွာ သူမက သူ႔ကို ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ က်င္းပတဲ့ ဖြဲ႔ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး  ပင္တုိင္ေဆြးေႏြးသူအျဖစ္ ဖိတ္ၾကားတဲ့ အခါမွာ- ဒီပြဲမ်ိဳးကို သူမၾကာခဏ တက္ေလ့ရွိေပမဲ့- ဒီတစ္ေခါက္မွာေတာ့ သူျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။

    “ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက မျမင္ရတဲ့ အကြက္ေတြရွိေနၿပီး၊ ဒီအကြက္ေတြကုိ ဘယ္ေတာ့ နင္းမိမလဲဆုိတာ မသိႏုိင္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဒီအခ်က္ကုိ ေကာင္းေကာင္း နားလည္းသြားပါၿပီ” လို႔ မယ္လစ္ဆာ ခေရာ့က ေျပာပါတယ္။

    သူ အသတ္ခံလိုက္ရတဲ့ေန႔ဟာ သူအင္ဒိုနီးရွားကေန ျပန္ေရာက္တဲ့ ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးရင္ၾကားေစ့မႈ အေတြ႔ ၾကံဳေတြကို အျပန္အလွန္ ဖလွယ္တဲ့အေနနဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔အတူ သူလိုက္ပါသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႔ထဲမွာပဲ လိုက္ပါခဲ့ တဲ့ ကိုျမေအးဆိုတဲ့ မြတ္စလင္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ တစ္ေယာက္ကေတာ့ ဦးကိုနီဟာ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းၾကီးကို ေထာက္ျပခဲ့တဲ့သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုပါတယ္။

    သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္စလံုးကို ယခင္ကတည္းက အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထားျခင္းကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔ဟာ မြတ္ စလင္ေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ ပါ၀င္ေနတာကို ဘုန္းေတာ္ၾကီးေတြက ဆႏၵျပၾကတဲ့အခါ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဟာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္က စာေပေဟာေျပာပြဲတစ္ခုမွာ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ကို ခ်န္ထားခဲ့ရပါတယ္။

    “ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တဲ့ သူေတြအတြက္ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ လံုျခံဳမႈ႔ မရွိဘူး”- လို႔ ကိုျမေအးက ေျပာပါတယ္။ “အခုေတာ့ ပိုဆိုးလာျပီေပါ့ဗ်ာ။”

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အစိုးရကေတာ့ သူ လုပ္ၾကံခံလိုက္ရတာနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး တုန္႔ျပန္ပံုေတြက မတူခဲ့ပါဘူး။ သူ ေသျပီး အဲဒီ မနက္မွာပဲ၊ ကမၻာၾကီး တစ္ခုလံုးက သတင္းစာေခါင္းၾကီးပိုင္းေတြမွာ ေဖၚျပခဲ့ၾကေပမဲ့ အစိုးရပိုင္တဲ့ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာ Global New Light of Myanmar newspaper ကေတာ့ ဒိုင္ရိႈေလး အတြင္းပိုင္း စာမ်က္ ႏွာမွာသာ ပါလာခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚစုကိုယ္တိုင္ေတာင္ လူသိရွင္ၾကား ေၾကညာခ်က္ေပးဖို႔ တစ္လေလာက္ ၾကာခဲ့ပါတယ္။ ဦးကိုနီ ေသဆံုးရျခင္းဟာ “ၾကီးမားတဲ့ ဆံုးရံႈးမႈ႔တစ္ခု ” လို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္ခဲ့ေပမဲ့ တရားမွ်တမႈ ရရွိေရးအတြက္ေတာ့ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေတာင္းဆိုမႈေတြ မလုပ္ခဲ့ပဲ အတိုခ်ဳံးလုပ္ျပီး ရပ္တန္႔လိုက္ပါတယ္။

    မဟာမိတ္ေတြကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြနဲ႔ မိတ္ဖက္ဆက္ဆံေရး မပ်က္လိုတာေၾကာင့္ သူမကိုယ္တိုင္ သတိၾကီးၾကီးထားေနရၿပီး သူမရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေတာ္ လုံျခံဳေရးအတြက္ေတာင္ သူမကိုယ္တိုင္ စိုးရိမ္ေနရတာေၾကာင့္လို႔ အေၾကာင္းျပပါတယ္။

    “သူမ မ်ားမ်ားစားစားေတာ့ လုပ္ႏိုင္ပံု မရပါဘူး၊ သူမ ကိုယ္တိုင္ အသံထြက္လိုက္ရင္ မလိုလားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ သြားမယ္ဆိုပီး သူမ စဥ္းစားေနမွာပါ၊ ဒါေပမဲ တရားမွ်တမႈအတြက္ေတာ့ အသံထြက္သင့္ပါတယ္ဗ်ာ”လို႔ ကုိျမေအးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    ဦးကိုနီကို သတ္ဖို႔အတြက္ အၾကံအစီမွာ စစ္တပ္က ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ပတ္သတ္သလား၊ မပတ္သတ္ဖူးလားဆိုတာကို ေတာ့ ကံေသကံမ ဘယ္သူမွ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြကေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး လုပ္တာနဲ့ပတ္သက္ၿပီး အေတာ္ေလးကို ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါတယ္။

    ပူးေပါင္းစံုစမ္းေနတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ စစ္တပ္က သံုးပတ္ေလာက္ၾကာပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပထမဆံုး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကို ျပဳ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီး ေက်ာ္ေဆြက တိတိက်က် ေျပာျပႏိုင္ျခင္း မရွိေပမဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို သြယ္၀ိုက္ ရည္ညြန္းကာ ဦးကိုနီ နဲ႔ “ဘာသာတူ အုပ္စု”ထဲကလည္း သူ႔ကို သတ္ႏိုင္ေၾကာင္း အံ့ၾသဖြယ္ ေျပာသြားခဲ့ပါေသးတယ္။

    ဦးကုိနီရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြက စံုစမ္းစစ္ေဆးတဲ့ကာလ မျပီးဆံုးေသးပဲနဲ႔ေတာ့ မေ၀ဖန္လုိေၾကာင္း ေျပာၾကားခ့ဲပါတယ္။  သူ႔ဖခင္ကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈအတြက္ တာ၀န္ရွိတဲ့ လူသတ္တရားခံေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တရားမွ်တမႈကုိ ျမင္ရႏုိင္မလားလုိ႔ ေမးျမန္းရာမွာ သန္႔ဇင္ဦးက “ေမွ်ာ္ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တာေပါ့ဗ်ာ” လို႔ ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

    (LA Times တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ A brazen political killing shakes Myanmar, already teetering on the path to democracy ေဆာင္းပါးကုိ ရဲမင္းထင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္)

     

  • ကခ်င္ႏွင့္ ရခုိင္ျပႆနာအတြက္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕လႊတ္ရန္ ကုလ ဆံုးျဖတ္

    ကခ်င္ႏွင့္ ရခုိင္ျပႆနာအတြက္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕လႊတ္ရန္ ကုလ ဆံုးျဖတ္

    မတ္ ၂၄၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ တုိင္းရင္းသားျပည္သူမ်ား ညႇင္းပမ္းခံရမႈ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕က သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္းႏွင့္ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္းတုိ႔ ျပဳလုပ္သည္ဆုိသည့္ သတင္းမ်ားအတြက္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕တစ္ခု ေစလႊတ္ရန္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေကာင္စီက ယေန႔တြင္ သေဘာတူခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

    ထုိကဲ့သုိ႔ ေစလႊတ္ေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုကုိ ဥေရာပသမဂၢမွ တင္သြင္းခဲ့ကာ အဖြဲ႕၀င္မ်ားက တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္း အတည္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အေမရိကန္အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး အေမရိကန္က “က်ဴးလြန္သူမ်ားကုိ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ယူေစေရး၊ ထိခုိက္ခံစားရသူမ်ားကုိ တရားမွ်တမႈ ေဆာင္က်ဥ္းေပးေရး” အတြက္ ေဆာ္ၾသခဲ့သည္။

    ကုလဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ ဦးထင္လင္းက ေျမျပင္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္အေျခအေန၊ မိမိတုိ႔ႏုိင္ငံ၏ အေနအထားမ်ားႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မႈ မရွိေသာေၾကာင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ လုပ္ရပ္ကုိ လက္မခံႏုိင္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ရွိ စိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ ေျဖရွင္းရန္အတြက္ အေကာင္းဆုံးႏွင့္ ထိေရာက္မႈအရွိဆံုး လမ္းေၾကာင္းကုိ ျမန္မာျပည္သူလူထုအား ေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    “လုပ္စရာရွိတာေတြအားလံုး လုပ္သြားမွာပါ။ ပညာသတိႀကီးႀကီးထားၿပီး၊ တည္ၾကည္႐ုုိးေျဖာင့္မႈနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေဆာင္ရြက္သြားမွားပါ” ဟု ဦးထင္လင္းက ဆုိသည္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယတုိ႔က ထုိဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာ မိမိတုိ႔ႏွင့္ မသက္ဆုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ သံအမတ္ကမူ ျပႆနာကုိ တစ္ညတည္းျဖင့္ ေျဖရွင္း၍ မရဟု ေျပၾကားခဲ့သည္။

    အဖြဲ႕၀င္ ၄၇ ႏုိင္ငံ ပါ၀င္သည့္ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ၏ ထုိဆံုးျဖတ္မႈကုိ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ခ်ီးက်ဴးခဲ့ၾကၿပီး ‘သမုိင္း၀င္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္’ဟု ေခၚဆုိခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ျပည့္၀သည့္ ႏုိင္ငံတာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ မဟုတ္သည့္အတြက္ စိတ္တုိင္းမက်ဟုဆုိၿပီး ျမန္မာအစုိးရကုိလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ တုိက္တြန္းခဲ့သည္။

    Ref: Reuters

  • ရခုိင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္၏ အႀကံျပဳခ်က္အမ်ားစုကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္ဟု ျမန္မာအစုိးရ သတင္းထုတ္ျပန္

    ရခုိင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္၏ အႀကံျပဳခ်က္အမ်ားစုကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည္ဟု ျမန္မာအစုိးရ သတင္းထုတ္ျပန္

    ေမ ၁၆၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဗီဒီယုိမွ မိန္႔ခြန္းေျပာေနသည့္ ကုိဖီအန္နန္

    – ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ကုိ သူတုိ႔ရဲ႕ အရင္ေနအိမ္ေတြမွာ ျပန္လည္ေနထုိင္ခြင့္ေပးတာမ်ိဳး၊ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကုိ လံုး၀ ပိတ္ပစ္တာမ်ိဳးကုိ အလ်င္အျမန္ ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လုိ႔ ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကုိဖီအန္နန္ဦးေဆာင္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေကာ္မရွင္က ယေန႔မွာ ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး ျမန္မာအစုိးရက အမ်ားစုကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမယ္လုိ႔ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္မႈအတြက္ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ဒီလုိေျပာၾကားလုိက္တာျဖစ္ၿပီး၊ ထိခုိက္ခံစားရသူေတြကို လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အကူအညီေပးေရး၊ သတင္းမီဒီယာေတြကုိ ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ေနရာေတြမွာ လြပ္လပ္စြာ ၀င္ခြင့္ေပးေရး၊ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြကုိ သင္တန္းေပးေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္သူေတြကို အေရးယူေရး စတာေတြကုိလည္း ေကာ္မရွင္က အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။

    “ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြဟာ အၿမဲတမ္းရွိေနရမယ့္ အေျခအေနမ်ိဳးလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မထင္ပါဘူး” လုိ႔ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ ဂါဆန္ ဆာလာမီက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ လက္ရွိမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္အမ်ားစုပါ၀င္တဲ့ လူေပါင္း ၁၂၀,၀၀၀ ေလာက္ဟာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ေနရပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြကေတာ့ သူတုိ႔ေတြဟာ ေနအိမ္ကေန အတင္းေမာင္းထုတ္ခံရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ဒုကၡသည္ေတြထဲက လုံလံုၿခံဳၿခံဳနဲ႔ အိမ္ျပန္လုိ႔ရမယ့္သူေတြကုိ ‘ပထမဆံုးေျခလွမ္းအျဖစ္၊ စုိးရိမ္မႈေလ်ာ့ပါးေစတဲ့ လကၡဏာအျဖစ္ ‘ ခ်က္ခ်င္း အိမ္ျပန္ပို႔ေပးသင့္တယ္လုိ႔လည္း ေကာ္မရွင္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ဒီေန႔ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ကုိဖီအန္နန္က လာေရာက္ႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ ဗီဒီယိုကေနသာ စကားအနည္းအက်ဥ္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။

    ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ႏုိင္ငံသားေပးၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြေရာ၊ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြကုိပါ သြားလာခြင့္ကန္႔သတ္ထားမႈကုိ ဖယ္ရွားေပးဖုိ႔ အာနန္ေကာ္မရွင္က တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    ေကာ္မတီ၏ အႀကံေပးခ်က္အမ်ားစုကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ႐ံုး ၀န္ႀကီးဌာမွ ထုတ္ျပန္သည့္ ေၾကျငာခ်က္

    ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေနထုိင္သူေတြဟာ ျပည္နယ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြရွိေနတာ၊ တားဆီးစစ္ေဆးမႈတြင္း တာ၀န္ရွိသူေတြက အက်ပ္ကုိင္တာေတြ လုပ္ေဆာင္တာကုိလည္း ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ေတြကုိ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

    ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ ျပဳလုပ္တဲ့ စစ္ဆင္ေရးမွာ က်ဴးလြန္မႈေတြအတြက္ ‘ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈရွိတဲ့’ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးတစ္ခု ျပဳလုပ္ဖုိ႔လည္း ေကာ္မရွင္က ေဆာ္ၾသခဲ့ကာ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာကေလးေတြအတြက္ ေမြးစာရင္းထုတ္ေပးမႈ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းက ရပ္တန္႔ထားတာကုိလည္း ျပန္လည္စတင္ဖုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ေမြးလာတဲ့ကေလးေတြမွာ ေမြးစာရင္းမရွိဘူးဆုိတာ ကမၻာ့ဘယ္ႏုိင္ငံမွာမွ မရွိတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးပါ” လုိ႔ ဆာလာမီက ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ႐ံုးကေတာ့ အာနန္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဒီၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာကုိ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း၊ အစီရင္ခံစာမွာပါ၀င္တဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကုိ မိမိတုိ႔ သေဘာတူၿပီး အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးလုပ္ငန္းအတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အႀကံျပဳခ်က္အမ်ားစုကုိလည္း အထိေရာက္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Reuters

  • ဦးကုိနီလုပ္ႀကံခံရတဲ့ ေနာက္ကြယ္ကအေၾကာင္းအရင္းကုိ သူ႕မိတ္ေဆြေတြ ဘယ္လုိျမင္လဲ

    ဦးကုိနီလုပ္ႀကံခံရတဲ့ ေနာက္ကြယ္ကအေၾကာင္းအရင္းကုိ သူ႕မိတ္ေဆြေတြ ဘယ္လုိျမင္လဲ

    မတ္ ၁၄၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – ဇန္န၀ါရီ ၂၉ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ေလဆိပ္မွာ လုပ္ႀကံခံလုိက္ရတဲ့ NLD ဥပေဒအႀကံေပး တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကုိနီဟာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င့္သူျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္က ႏုိင္ငံေရးမွာ အာဏာရယူထားမႈကုိ ေလွ်ာ့ခ်ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့အခ်ိန္ ဒီလုိ လုပ္ႀကံခံလုိက္ရတာျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ဘာေတးလ္လစ္တနာက ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    လစ္တနာရဲ႕ ဒီလုိေျပာၾကားမႈဟာ ဒီလုပ္ႀကံမႈမွာ မပါ၀င္ဘူးလုိ႔ ျငင္းဆုိထားတဲ့ စစ္တပ္အေပၚ ရွိေနတဲ့ သံသယေတြကုိ မီးထပ္ထည့္ေပးလုိက္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    စစ္တပ္က အာဏာယူထား

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားအစုိးရကုိ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ အာဏာကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရယူထားဆဲပါ။

    ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက စစ္တပ္ကုိ လႊတ္ေတာ္မွာ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း အာမခံေပးထားသလုိ၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မည္သည့္ျပင္ဆင္ခ်က္ကုိမဆုိ ပယ္ခ်ႏုိင္တဲ့ ဗီတုိအာဏာလည္း ရရွိထားပါတယ္။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနကုိလည္း စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး ဒါဟာ တုိင္းျပည္မွာ အၿမဲတမ္းရွိေနမယ့္ ဗ်ဴ႐ုိကေရစီ ယႏၱရားရဲ႕ အ
    မ်ားစုကုိ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    လုပ္ႀကံခံလုိက္ရတဲ့ ဦးကုိနီကေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕ ယိုေပါက္ကုိ ေတြရွိခဲ့တာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

    ဦးကုိနီနဲ႔ ဂ်ာနယ္လစ္ဇင္သင္တန္းအတြက္ အလုပ္အတူတြဲလုပ္ခဲ့ၿပီး၊ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြလည္းျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ဂ်ာနယ္လစ္ ဘာေတးလ္ လစ္တနာကေတာ့ NLD က ထင္ရွားတဲ့ ဥပေဒအႀကံေပးဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ ဗီတုိအာဏာကုိ ပရိယာယ္နဲ႔ ဟန္႔တားဖုိ႔ အသံုးျပဳႏုိင္မယ့္ ေပ်ာ့ကြက္တစ္ခုကုိ ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္လုိ႔
    ယံုၾကည္ေနပါတယ္။

    “လႊတ္ေတာ္မွာ တစ္ႀကိမ္တည္းမဲခြဲၿပီး ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကုိ ပယ္ဖ်က္လုိ႔မရဘူးလုိ႔ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒမွာ ေဖာ္ျပမထားဘူးလုိ႔ (ဦကုိနီက) ေျပာခဲ့ပါတယ္” လုိ႔ လစ္တနာက ဆုိပါတယ္။

    ေနာက္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကုိ ဖ်က္သိမ္းကာ အသစ္တစ္အုပ္နဲ႔ အစားထုိးဖုိ႔ လႊတ္ေတာ္မွာ သာမန္ ေ ထာက္ခံမဲအမ်ားစုသာ လုိအပ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာခဲ့ၿပီး၊ ဦးကုိနီဟာ အဲဒီကိစၥအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနတာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း လစ္တနာက ဖြင့္ဟခဲ့ပါတယ္။

    ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ‘သိပ္အရဲစြန္႔လြန္းေနတယ္’ လုိ႔ ယူဆၿပီး ျဖည္းျဖည္းခ်င္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ိဳးကုိ ပုိလုိလားတယ္လုိ႔ လစ္တနာက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဦးကုိနီကေတာ့ သူ႕အယူအဆေပၚမွာ ဆက္လက္ ရပ္တည္ေနပါသတဲ့။

    ဒီလုပ္ႀကံမႈကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဦးကုိနီကုိ မေက်နပ္တဲ့သူေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က လက္ဖက္ရည္ဆုိင္တစ္ခုမွာ ဦးကုိနီကုိ သတ္ျဖတ္ဖုိ႔ စီစဥ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိလည္း ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။

    သတိေပးခ်က္

    ဦးကုိနီကုိ လုပ္ႀကံလုိက္တာဟာ သတိေပးဖုိ႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ လစ္တနာက ယံုၾကည္ေနပါတယ္။

    “သူ သတ္ျဖတ္ခံရမႈဟာ အေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ဖုိ႔ စိတ္ကူးေနတဲ့ ဒါမွမဟုတ္ စဥ္းစားေနတဲ့ ဘယ္သူ႕ကုိမဆုိ အင္မတန္ သိသာတဲ့ အခ်က္တစ္ခု ျပလုိက္တာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ႀကီး ေလဆိပ္မွာ လုပ္ထည့္လုိက္တာေပါ့”

    ဒီလုိ သတ္ျဖတ္မႈဟာ NLD ပါတီအတြင္း ေၾကာက္ရြံ႕မႈ ျဖစ္လာေစတယ္လုိ႔လည္း လစ္တနာက ဆုိပါတယ္။

    NLD ကေတာ့ ဒီမွတ္ခ်က္ကုိ ျငင္းဆုိပါတယ္။ ပါတီရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက ဦးကုိနီအသတ္ခံရမႈအတြက္ ပါတီတြင္း ေၾကာက္ရြံ႕မႈရွိလာတယ္ဆုိတာကုိ ျငင္းဆုိၿပီး ဦးကုိနီကုိ ဆံုး႐ံႈးလုိက္ရတာက ပါတီအတြက္ ထိခုိက္ဆံုး႐ံႈးမႈႀကီးတစ္ခုလုိ႔ ၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။

    “လံုး၀ မေၾကာက္ပါဘူး။ (ဦးကုိနီေသဆံုးမႈဟာ) ႀကီးမားတဲ့ ဆံုး႐ံႈးမႈပါ။ ေတာ္ေတာ္ႀကီးမားတဲ့ ဆံုး႐ံႈးမႈပါပဲ”

    ပါတီနဲ႔ စစ္တပ္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးဟာ အရင္ကလုိပဲျဖစ္ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအေနအထားအတြက္ NLD ဟာ ‘လံုး၀’ ေၾကာက္ရြံ႕ေနမွာမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ‘ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကုိ ဘယ္ေတာ့မွ စြန္႔လႊတ္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း’ ဦး၀င္းထိန္က ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အေျခခံဥပေဒ ကၽြမ္းက်င္သူ

    နယူးေယာက္အေျခစုိက္ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ Human Rights Watch က အာရွဆုိင္ရာ ဒုတိယ ဒါ႐ုိက္တာ ဖီလ္ ေရာဘတ္ဆန္က ဦးကုိနီဟာ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကုိ NLD ထဲမွာ အျပည့္အ၀ နားလည္ထားသူ အနည္းငယ္ထဲက တစ္ဦးျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    “ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ဗ်ာ – ဦးကုိနီဟာ ပညာရွင္တစ္ေယာက္ေပါ့။ အေျခခံဥပေဒကုိ ကုိင္တြယ္ဖုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး NLD ဟာ သူ႕ေနရာမွာ ဘယ္သူ႕ကုိမွ အစားမထုိးႏုိင္ပါဘူး။ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒက အရာအားလံုးရဲ႕ ဗဟိုခ်က္ပါပဲ” လုိ႔ ေရာဘတ္ဆန္က FCCT ကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    HIS Janes က ေလ့လာဆန္းစစ္သူ တုိနီ ဒါးဗစ္က ဦးကုိနီဟာ စစ္တပ္ရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ အႏၱရာယ္တစ္ခုအျဖစ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မွတ္ယူခံရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    “ဒီလူဟာ (စစ္တပ္ရဲ႕) ဘဏ္အေကာင့္ေတြ၊ သူတုိ႔ရဲ႕ အနာဂတ္ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသူအျဖစ္သာ မွတ္ယူခံရတာာ မဟုတ္ပါဘူး၊ သူတုိ႔ရဲ႕ က်ဆံုးသြားတဲ့ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြ၊ သူတုိ႔ရဲ႕ ဖခင္ေတြ (၁၉၄၈ ခုႏွစ္) လြတ္လပ္ေရး ရကတည္းက ႐ႈျမင္ခဲ့သလုိ တုိင္းျပည္အနာဂတ္ရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈအျဖစ္ မွတ္ယူခံရတာပါ”

    ေနာက္ၿပီး ဦးကုိနီ လုပ္ႀကံခံလုိက္ရျခင္းဟာ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းမွာ ‘ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိတဲ့ အေနအထား’ ကုိ ညႊန္ျပေနတာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေရာဘတ္ဆန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ေနာက္ထပ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကေတာ့ ၂၀၂၀ မွာ ျပဳလုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref : VOA