News @ M-Media

Tag: Moroco

  • မော်ရိုကို၏ ကျောင်းသင်ရိုးညွှန်းတမ်းတွင် ဂျူးလူမျိုးအကြောင်း သင်ကြားမည်

    မော်ရိုကို၏ ကျောင်းသင်ရိုးညွှန်းတမ်းတွင် ဂျူးလူမျိုးအကြောင်း သင်ကြားမည်

    ဒီဇင်ဘာ ၁၄၊ ၂၀၂၀
    M-Media

    ဂျူးပြတိုက်တို့ သွားရောက်ကြည့်ရှုနေသည့် မော်ရိုဘုရင် မိုဟာမက်

    -အာဖရိကက မွတ်စလင်နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်တဲ့ မော်ရိုကိုရဲ့ ကျောင်းပြဌာန်းစာအုပ်မှာ နိုင်ငံအတွင်းက ဂျူးလူမျိုးတွေရဲ့ သမိုင်းကြောင်း၊ ယဉ်ကျေးမှု အနုပညာတွေအကြောင်း ထည့်သွင်းသင်ကြားတော့မယ်လို့ သိရပါတယ်။

    မော်ရိုကိုနိုင်ငံဟာ မြောက်အာဖရိကမှာ ဂျူးလူမျိုးအများဆုံးရှိတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုပါ။

    ဂျူးလူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ မော်ရိုကိုမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ရာချီအရင်ကတည်းက ရှိခဲ့ကြတာဖြစ်ပြီး၊ အများစုဟာ ၁၄ ရာစုနှောင်းပိုင်း စပိန်နဲ့ ပေါ်တူဂီက ခရစ်ယာန်ဘာသာရေး အုပ်ချုပ်မှုစနစ်အောက် ဖိနှိပ်ညှမ်းပမ်း မောင်းထုတ်မှုကြောင့် ထွက်ပြေး ခိုလှုံလာရသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

    ၁၉၄၀ ပြည့်နှစ်မှာ​ မော်ရိုကိုက ဂျူးလူမျိုးအရေအတွက်ဟာ ၂ သိန်းခွဲလောက်ရှိပြီး အဲဒီအချိန်က နိုင်ငံလူဦးရေရဲ့ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပါတယ်။

    အရှေ့ဥရောပကဂျူးတွေ ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေမှာ အစ္စရေးနိုင်ငံအဖြစ်ထူထောင်တဲ့
    ၁၉၄၈ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း မော်ရိုကိုက ဂျူးတွေဟာ အစ္စရေးကို ပြောင်းရွှေ့သွားကြပြီး လက်ရှိမှာ ဂျူးလူမျိုးအရေအတွက် ၃ ထောင်ဝန်းကျင်သာ မော်ရိုကိုမှာ ကျန်ပါတော့တယ်။

    ပညာရေးသင်ရိုးညွှန်းတမ်းစနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲကိုရေးကို မော်ရိုကိုက ၂၀၁၄ ခုနှစ်က စတင်ကာ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး၊ ဂျူးလူမျိုးသမိုင်းကြောင်းနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအကြောင်း ထည့်သွင်းသင်ကြားရေးလည်း ဒီစီမံကိန်းမှာ ပါဝင်ပါတယ်။

    လာမယ့်စာသင်နှစ်ကစပြီး မူလတန်းအဆင့် သင်ရိုးညွှန်းတမ်းမှာ ဂျူးလူမျိုးတွေအကြောင်း ထည့်သွင်းသင်ကြားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၂ စာသင်နှစ်ရောက်ရင် အလယ်တန်းအဆင့် သင်ရိုးညွှန်းတမ်းမှာ ထည့်သွင်းသင်ကြားဖို့လည်း မော်ရိုကိုက စီစဉ်ထားပါတယ်။

    မော်ရိုကိုမှာ ဂျူးသမိုင်းပြတိုက်တစ်ခုလည်း ရှိနေပြီး အာဖရိကမှာ တစ်ခုတည်းသော ဂျူးလူမျိုးဆိုင်ရာ သမိုင်းပြတိုက် ဖြစ်ပါတယ်။

    မော်ရိုကိုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့သီတင်းပတ်မှာ အစ္စရေးနဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေးထူထောင်ဖို့ သဘောတူညီခဲ့ပြီး၊ ယူအေအီး၊ ဘာရိန်း၊ ဆူဒန်တို့နောက် ပြီးခဲ့တဲ့လတွေအတွင်း မွတ်စလင်ကမ္ဘာမှာ အစ္စရေးနဲ့ ဆက်ဆံရေးထူထောင်တဲ့နိုင်ငံ စတုတ္ထမြောက်နိုင်ငံ ဖြစ်လာတာပါ။

    မော်ရိုကိုဟာ အရင်ကတည်းက အစ္စရေးနဲ့ လျှို့ဝှက်ဆက်ဆံရေးရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အစ္စရေးက မော်ရိုကိုနွယ်ဖွားဂျူးတွေဟာ မော်ရိုကိုကို နှစ်စဉ် လာရောက်လည်ပတ်မှုတွေလည်း ရှိပါတယ်။

    Ref: Arab News

  • ေဂ်႐ုစလင္၏ ဘာသာေပါင္းစံုအမွတ္သညာကုိ ကာကြယ္ရန္ ပုပ္ရဟန္းမင္း တုိက္တြန္း

    ေဂ်႐ုစလင္၏ ဘာသာေပါင္းစံုအမွတ္သညာကုိ ကာကြယ္ရန္ ပုပ္ရဟန္းမင္း တုိက္တြန္း

    မတ္ ၃၁၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    ၿမိဳ႕ေတာ္ ရာဘတ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာသည့္ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး

    – ေဂ်႐ုစလင္ဟာ ခရစ္ယာန္၊ ဂ်ဴးနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြ ‘ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္တဲ့ ျပယုဂ္တစ္ခု’ ျဖစ္သင့္တယ္လုိ႔ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ဖရန္စစ္က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

    ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးဟာ ေမာ္႐ုိကုိဘုရင္ မုိဟာမက္ ၆ ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ စေနေန႔က ေမာ္႐ုိကုိႏုိင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ရာဘတ္ကုိ ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံအတြင္း ဘာသာေပါင္းစံု ညီညြတ္ေရး အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔အတြက္ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးကုိ ဒီလုိ ဖိတ္ၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ ေမာ္႐ုိကုိအာဏာပုိင္ေတြက သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။

    ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ခရစ္ယာန္ကက္သလစ္ဘာသာ၀င္ ၁.၃ ဘီလီယံရဲ႕ အႀကီးအကဲျဖစ္တဲ့ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးဟာ လူေပါင္း ၁ ေသာင္းဆန္႔တဲ့ Rabat အားကစားကြင္းမွာ တနဂၤေႏြေန႔က်ရင္ ကက္သလစ္ဘာသာ၀င္ေတြကို ေတြ႕ဆံု တရားေဟာဖုိ႔ ရွိသလုိ၊ ႏုိင္ငံအတြင္း ကက္သလစ္အသင္းေတာ္က ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ အကူအညီေပးေရးလုပ္ငန္းေတြကုိ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးဟာ ကက္သလစစ္ဘုန္းႀကီးေတြ၊ အျခား ခရစ္ယာန္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေမာ္႐ုိကုိဘုရင္နဲ႔ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးတုိ႔ စေနေန႔က ပူးတြဲထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဂ်႐ုစလင္ဟာ လူသားအားလံုး၊ အထူးသျဖင့္ ထာ၀ရဘုရားသခင္ကုိ ယံုၾကည္တဲ့ ဘာသာႀကီး ၃ ခု ေနာက္လုိက္ေတြရဲ႕ အေမြအႏွစ္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

    “ေဂ်႐ုစလင္ရဲ႕ ဘာသာေပါင္းစံုနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ ၀ိေသသလကၡဏာ၊ နာမ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဆံုမွတ္က်မႈနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအမွတ္သညာဆုိင္ရာ ထူးျမတ္မႈေတြကုိ ကာကြယ္ျမႇင့္တင္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ ေၾကျငာခ်က္က ဆုိပါတယ္။

    အစၥေရးက က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္ထားတဲ့ ပါလက္စတုိင္းပုိင္ ေဂ်႐ုစလင္ကုိ အစၥေရးၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ အေမရိကန္က ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္မွာ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးအပါအ၀င္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ရႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ပါလက္စတုိင္းဟာ ေဂ်႐ုစလင္ကုိၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ထားကာ လြတ္လပ္တဲ့ႏုိင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ ထူေထာင္လုိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ေဂ်႐ုစလင္ရဲ႕ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဗိသုကာဆုိင္ရာ သမုိင္းအေမြအႏွစ္ကို ထိန္းသိမ္းေရး အစၥလာမ့္မစ္ႏုိင္ငံမ်ား ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕က ဖြဲ႕စည္းေပးထားတဲ့ ေကာ္မတီမွာ ေမာ္႐ုိကုိဘုရင္က ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားပါတယ္။

    အစြန္းေရာက္၀ါဒကုိ ဆန္႔က်င္

    ႀကိဳဆုိပြဲအခမ္းအနားမွာ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးက “ဘာသာေရးအယူသည္းမႈကုိ ဆန္႔က်င္ဖုိ႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း” ၊ ဘာသာေရးလမ္းညႊန္မႈေတြကို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အနာဂတ္အတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္လာေအာင္ ျပင္ဆင္ထားသင့္ေၾကာင္း တက္ေရာက္လာသူေတြကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္

    ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးဟာ စေနေန႔ညေနပုိင္းက Hassan ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြဆံုခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခမ္းအနားမွာ ေမာ္႐ုိကုိဘုရင္ မုိဟာမက္ ၆ က အစြန္းေရာက္၀ါဒကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ျဖစ္လာတယ္ဆုိတာဟာ ဘာသာေရးေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာသာတရားကေပးတဲ့အသိ မရွိတာေၾကာင့္ပါ။ ဒီလုိ အသိအဉာဏ္ကင္းမဲ့မႈ၊ ဒီလုိသည္းမခံႏုိင္မႈေတြအတြက္ ဘာသာတရားကုိ ဆြဲထည့္ေနတာမ်ိဳး ရပ္တန္႔ဖုိ႔အခ်ိန္က်ပါၿပီ”

    ေမာ္႐ုိကုိႏုိင္ငံ လူဦးေရရဲ႕ ၉၉ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြျဖစ္ၿပီး ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ေတြက လူနည္းစု ျဖစ္ပါတယ္။ ေမာ္႐ုိကုိဘုရင္ဟာ အေနာက္အာဖရိကရဲ႕ “ဘာသာေပါင္းစံုတပ္မွဴး” အျဖစ္ ေလးစားခံရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • အာဖရိက၏ အျမန္ဆံုးရထားလုိင္းကုိ ေမာ္႐ုိကုိတြင္ဖြင့္လွစ္

    အာဖရိက၏ အျမန္ဆံုးရထားလုိင္းကုိ ေမာ္႐ုိကုိတြင္ဖြင့္လွစ္

    ႏုိ၀င္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၈
    M-Media

    – အာဖရိကတုိက္ရဲ႕ အျမန္ဆံုး က်ည္ဆန္ရထားလုိင္းတစ္ခုကုိ ေမာ္႐ုိကုိႏုိင္ငံက ၾကာသာပေတးေန႔မွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ႏုိင္ငံရဲ႕အႀကီးဆံုးၿမိဳ႕ ကာဆာဘလန္ကာနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ တန္ဂီယာရ္ကုိ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ ရထားလမ္းျဖစ္ၿပီး ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားကို ေမာ္႐ုိကုိဘုရင္ မုိဟာမက္ ၆ နဲ႔ ျပင္သစ္သမၼတ အီမန္ႏ်ဴယဲလ္ မာခရြန္တုိ႔ တက္ေရာက္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ရထားလမ္းဟာ ျမန္ႏႈန္း တစ္နာရီကုိ ၃၅၇ ကီလုိမီတာအထိ ေျပးဆြဲႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီး ပံုမွန္အားျဖင့္ တစ္နာရီ ၃၂၀ ကီလုိမီတာနဲ႔ ေျပးဆြဲဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ ဒီရထားလုိင္းေၾကာင့္ ကာဆာဘလန္ကာနဲ႔ တန္ဂီယာရ္တုိ႔ကို ခရီးသြားခ်ိန္ဟာ ၂ နာရီ၀န္းက်င္သာ ၾကာျမင့္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အရင္က အာဖရိကတုိက္ရဲ႕ အျမန္ဆံုးရထားလမ္းဟာ ေတာင္အာဖရိကမွာရွိၿပီး ဂ်ိဳဟန္နစၥဘတ္ေလဆိပ္နဲ႔ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ ဆန္ဒ္တန္ တုိ႔ကုိ ဆက္သြယ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ေမာ္႐ုိကုိရထားလုိင္းဟာ ေတာင္အာဖရိက ရထားလုိင္းထက္ ၂ ဆ ျမန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ရထားလုိင္းအတြက္ ကုန္က်စားရိတ္ စုစုေပါင္း ကန္ေဒၚလာ ၂.၄ ဘီလီယံကုန္က်ခဲ့ၿပီး ျပင္သစ္ႏုိင္ငံက ၅၁ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ေဆာ္ဒီ၊ ကူ၀ိတ္နဲ႔ ယူေအအီးတုိ႔က ၂၁ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ခံကာ ေမာ္႐ုိကုိႏုိင္ငံက ၂၈ ရာခုိင္ႏႈန္း စုိက္ထုတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    ရထားလုိင္းအမည္ကုိ ‘အလ္ဘုိရက္’ လုိ႔ အမည္ေပးထားၿပီး တမန္ေတာ္ မုိဟာမက္သခင္ ေကာင္းကင္ခရီးသြားခဲ့စဥ္က စီးနင္းခဲ့တဲ့ ျမင္းပ်ံရဲ႕အမည္ကုိ မွည့္ေခၚထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြက တမန္ေတာ္ဟာ ဘုရားသခင္ရဲ႕အစီအစဥ္နဲ႔ ေကာင္းကင္ခရီး သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး လူသားေတြ ေသဆံုးၿပီးေနာက္ ႀကံဳေတြ႕ရမယ့္ သုခဘံုနဲ႔ ငရဲဘံုေတြကုိ မ်က္ျမင္ သြားၾကည့္ခဲ့တယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။

    Ref: Arab News

  • ေမာ္႐ုိကုိတြင္ အာဖရိကတုိက္၏ အျမန္ဆံုးရထား ေျပးဆြဲေတာ့မည္

    ေမာ္႐ုိကုိတြင္ အာဖရိကတုိက္၏ အျမန္ဆံုးရထား ေျပးဆြဲေတာ့မည္

    ေအာက္တုိဘာ ၁၀၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    – အာဖရိက၏ အျမန္ဆံုးရထားလမ္းတစ္ခုကုိ အခုသီတင္းပတ္အတြင္း စမ္းသပ္ရန္အတြက္ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားက စီစဥ္ေနသည္ဟု ေမာ္႐ုိကုိ မီးရထား အာဏာပုိင္အဖြဲ႕ ONCF က ေျပာၾကားလုိက္သည္။

    ေမာ္႐ုိကုိမွာ ယမန္ေန႔က ႏုိင္ငံေျမာက္ပုိင္း ကီနီထရာႏွင့္ တန္ဂီယာၿမိဳ႕မ်ားကုိ ဆက္သြယ္ထားထားသည့္ ရထားလမ္းတြင္ တစ္နာရီ ၂၇၅ ကီလုိမီတာ ႏႈန္းျဖင့္ ေမာင္းႏွင္ခဲ့ကာ တစ္နာရီ ကီလုိမီတာ ၃၂၀ အထိ ေမာင္းႏွင္ရန္ စီစဥ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

    “ဒါဟာ အာဖရိကတုိက္ရဲ႕ အျမန္ဆံုး ရထားပါပဲ” ဟု ျပင္သစ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Jean-Yves Le Drian က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၎မွာ ONCF ႏွင့္ ‘ျပင္သစ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီ’ တုိ႔အၾကား ေခ်းေငြ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ လက္မွတ္ထုိးရန္ ေမာ္႐ုိကုိသုိ႔ ေရာက္ရွိေနသည္။

    ၀န္ႀကီးက ယခုရထားလမ္းမွာ ျပင္သစ္-ေမာ္႐ုိကုိ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရး၏ ျပယုဂ္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ၿမိဳ႕ေတာ္ ရာဘတ္ကိုျဖတ္၍ ေဖာက္လုပ္ထားသည့္ ကီလုိမီတာ ၃၅၀ ရွည္လ်ားေသာ ကာဆာဘလန္ကာ-တန္ဂီယာ ရထားလမ္းပုိင္းမွာ ေမာ္႐ုိကုိ၏ စီးပြားေရးၿမိဳ႕မ်ားအၾကား ခရီးသြားလာမႈ ၾကာခ်ိန္ကုိ ၃ ပုံ ၂ ပံုအထိ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။

    TGV ဟု အမည္ေပးထားသည့္ အဆုိပါ မီးရထားစီမံကိန္းမွာ ကန္ေဒၚလာ ၂.၄ ဘီလီယံ ကုန္က်ခဲ့ၿပီး ျပင္သစ္က ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ႏွစ္ရွည္ေခ်းေငြ ထုတ္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ စမ္းသပ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ စတင္ေျပးဆြဲရန္ စီစဥ္ထားသည္။

    ရထားလမ္းသစ္ေၾကာင့္ ပထမ ၃ ႏွစ္အတြင္း ခရီးသြား ၆ သန္းကုိ စြဲေဆာင္ႏုိင္မည္ဟု ONCF က ေမွ်ာ္လင့္ေနသည္။

    Ref: middleeasteye