မတ် ၆၊ ၂၀၂၁
-မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ မေတ္တာရပ်ခံတောင်းဆိုမှုတွေကို အလေးထားပြီး အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်တွေပေါ် ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူဖို့ လုံခြုံရေးကောင်စီကို မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ်တွေက တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အဖွဲ့၀င် ၁၅ နိုင်ငံပါ၀င်တဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီဟာ မနေ့က တံခါးပိတ်အစည်းအ၀ေး လုပ်ခဲ့ပေမယ် သဘောတူညီချက် တစ်စုံတစ်ရာ မရခဲ့သလို ကြေငြာချက်လည်း မထုတ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။
ကုလအတွင်းရေးမှူးချုပ် ကိုယ်စားလှယ်
ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် ခရစ္စတင်း ရှာရ်နာ ဘာဂီနာက စစ်ကောင်စီက ဆန္ဒပြသူတွေအပေါ် အကြဖမ်းသတ်ဖြတ်နေတွေကို ရပ်တန့်ဖို့နဲ့ ၂၀၂၀ နို၀င်ဘာရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်အတိုင်း ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထွန်းကားလာဖို့အတွက် လုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့ ခိုင်မာပြတ်သားတဲ့ ဆောင်ရွက်ချက်မျိုး အရေးတကြီး လိုအပ်တယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို အသိအမှတ်မပြုမိစေဖို့ ဘာဂီနာက နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ၀ိုင်းကို ထပ်မံတိုက်တွန်းခဲ့သလို၊ ဆန္ဒပြမှုအတွင်း သေဆုံးသူတွေဟာ ကျည်အစစ်နဲ့ ပစ်ခံရတာဖြစ်ကြောင်း၊ ဂျာနယ်လစ်တွေကိုလည်း စစ်ကောင်စီက ပစ်မှတ်ထားလာကြောင်း လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအ၀ေးမှာ ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဘာဂီနာရဲ့ ပြောကြားမှုကို ကုလက နောက်ပိုင်းမှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တာပါ။
မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ အားကိုးကြီး မေတ္တာရပ်ခံ တောင်းဆိုမှုတွေကို နားထောင်ဖို့လည်း ဘာဂီနာက လုံခြုံရေးကောင်စီကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံအရေးနဲ့ ပတ်သက်လာရင် လုံခြုံရေးကောင်စီက အရင်ကထက် ပိုမိုစည်းလုံးဖို့ လိုအပ်လာပါပြီ။ ဖိနှိပ်မှုတွေကို ရပ်ကိုရပ်တန့်ပစ်ရမယ်။ မြန်မာပြည်သူတွေဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ ဒီမိုကရေစီ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုတွေကို ကာကွယ်ပေးနေတဲ့ တကယ့် သူရဲကောင်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုသမဂ္ဂနဲ့ အဖွဲ့၀င်နိုင်ငံတွေအပေါ် မြန်မာပြည်သူတွေထားတဲ့ မျှော်လင့်ချက်ဟာ မှေးမှိန်လာနေတယ်။ မိခင်တွေ၊ ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေနဲ့ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေရဲ့ အားကိုးတကြီး မေတ္တာရပ်ခံသံတွေကို ကျွန်မ တိုက်ရိုက် ကြားနေရပါတယ်”
နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအ၀ိုင်းက စုပေါင်းပြီး ချက်ခြင်းအရေးယူဖို့ လိုအပ်နေပြီလို့လည်း ဘာဂီနာက ဆိုပါတယ်။
“မြန်မာစစ်တပ်ကို အပြစ်မပေးဘဲ ကျွန်မတို့ ဘယ်လောက်အထိ လွှတ်ထားအုံးမှာလဲ”
မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ်
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကုလအထူးကိုယ်စားလှယ် တွမ်အန်ဒရူးက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကို နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်ခုံရုံး လွှဲပြောင်းပေးဖို့ လုံခြုံရေးကောင်စီကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
“တရားမျှတမှု၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီဖက်က ရပ်တည်ပြီး၊ တရားမ၀င် စစ်အာဏာသိမ်းမှုကနေ တိုင်းပြည်ကိုကာကွယ်နေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြသူတွေအပေါ် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကို စစ်အာဏာရှင်တွေက နေ့စဥ်နေ့တိုင်း ပိုလုပ်လာတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်ကို မြန်မာပြည်သူတွေက ဆုံးဖြတ်ပေးရမယ့် အချိန်မျိုးမှာ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအ၀ိုင်းက သူတို့ကို ပြတ်ပြတ်သားသား ထောက်ခံအားပေးတာမျိုး မြန်မြန်ဆန်ဆန် လုပ်ဆောင်သင့်ပါတယ်”
နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ၀ိုင်းအနေနဲ့ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို အသိအမှတ်မပြုဖို့ တွမ် အန်ဒရူးက ထည့်သွင်းတိုက်တွန်းခဲ့ပြီး၊ အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့တွေအနေနဲ့ လူထုအခြေပြု အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ဆက်သွယ်လုပ်ကိုင်ကြဖို့လည်း တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအတွက် မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုကိုလည်း သူက ချီးကျူးခဲ့ပါတယ်။
ဗြိတိန်
မနေ့က မြန်မာ့အရေး လုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ အစည်းအ၀ေးကို ဗြိတိန်ရဲ့တောင်းဆိုမှုနဲ့ ကျင်းပခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကြေငြာချက် မထုတ်နိုင်ခဲ့ပေမယ် တင်ပြလာတဲ့အချက်တွေကို နောက်တစ်ပတ်မှာ ဆက်လက်ဆွေးနွေးဖို့ သဘောတူခဲ့ကြပါတယ်။
“ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေ လုပ်ဖို့ ကျွန်မတို့ ကြိုးပမ်းသွားမှာ ဖြစ်ပြီး အခြေအနေတွ ထပ်ပြီးဆိုးရွားလာရင် လုပ်ရမယ့် အရေးယူမှုတွေအတွက်လည်း အဆင်သင့် ပြင်ဆင်သွားမှာပါ။ နောက်ထပ်လုပ်မယ့် ဆောင်ရွက်ချက်တွေမှာ အဖွဲ့၀င်နိုင်ငံအားလုံးက သဘောတူညီဖို့ လိုအပ်ပါတယ်” လို့ ကုလဆိုင်ရာ ဗြိတိန်သံအမတ် ဘာဘရာ ၀ုဒ်၀ါ့ဒ်က ပြေကြားခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်
လုံခြုံရေးကောင်စီက တရုတ်သံအမတ် ကျန်းကျွင်းက မိမိတို့အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ မိတ်ဖက် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံအဖြစ် ဆက်ရှိသွားမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး ပါ၀င်ပတ်သက်သူတွေအနေနဲ့ ပြဿနာတွေကို ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးကြဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကိစ္စမှာ အာဆီယံအဖွဲ့က ပိုမိုပါ၀င်ဆောင်ရွက်တာ၊ မြန်မာနိုင်ငံက သက်ဆိုင်သူတွေအကြား ကုလအတွင်းရေးမှူးရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ် ဘာဂီနာ ၀င်ရောက်ဆွေးနွေး အဖြေရှာတာကို ထောက်ခံတယ်လို့လည်း သူမက ဆိုပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံမှာ မတည်ငြိမ်မှု၊ ၀ရုန်းသုန်းကားတွေ ဖြစ်လာတာကို ကျွန်တော်တို့ မမြင်ချင်ပါဘူး။ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ၀ိုင်းရဲ့ သတင်းစကားတွေ၊ လုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံက သက်ဆိုင်သူတွေအတွက် အပြုသဘောဆောင်ပြီး မတူကွဲပြားမှုတွေကို ပေါင်းကူးကာ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းပေးတာမျိုး၊ တင်းမာမှုတွေနဲ့ ပိုရှုပ်ထွေးမယ့် အခြေအနေကို ရှောင်ရှားတာမျိုးပဲ ဖြစ်သင့်ပါတယ်”
Ref: UN, Deccanherald
