News @ M-Media

Tag: Myanmar_History

  • က်ိဳက္မေရာနယ္ရဲ  ့ အလွကို အက်ည္းတန္ ေစခဲ့တဲ့ သမိုင္းၿဖစ္ရပ္ (101 ေက်ာ္၀င္းေမာင္)

    က်ိဳက္မေရာနယ္ရဲ ့ အလွကို အက်ည္းတန္ ေစခဲ့တဲ့ သမိုင္းၿဖစ္ရပ္ (101 ေက်ာ္၀င္းေမာင္)

    ႏိုဝင္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၂
    M-Media
    တင္မင္းထြဋ္

    ဒုတိယကမာၻစစ္အၿပီး ဂ်ပန္အဆုတ္တြင္ ၿဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ၿမန္မာ့သမိုင္းတြင္ တိမ္ၿမဳတ္ေနတဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္မႈတစ္ခု ၿဖစ္သည္။ ဗမာ့မ်ိဳးခ်စ္ တပ္မေတာ္သားမ်ားနဲ ့ မဟာမိတ္ေလထီးသမားမ်ားကို ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္တဲ့ မြတ္စ္လင္မ္ ရြာသူရြာသား ကေလးသူငယ္မ်ားအပါအ၀င္ ၇၆၉ေယာက္ကို ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားက လူမဆန္စြာ ရြာလံုးကၽြတ္ သတ္ၿဖတ္ခဲ့သည့္ သမိုင္းဆိုးၿဖစ္ရပ္ တစ္ခုၿဖစ္ပါသည္။

    စစ္ပြဲၿဖစ္ပြားတဲ့ အခ်ိန္ေဒသေတြမွာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြ ၿဖစ္တာေတြကေတာ့ သမိုင္းမွာ မဆန္းေတာ့ပါ။ သို ့ေသာ္ ယေန ့ အခ်ိန္တြင္ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၌ ကိုးကြယ္သည့္ ဘာသာနဲ ့ ပတ္သက္၍ လူမ်ိဳးခြဲၿခားေနၾကသည္။ ၿမန္မာ့သမိုင္းတြင္ တိုင္းၿပည္လြတ္ ေၿမာက္ေရးအတြက္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ဘာသာေပါင္းစံု သူသာတယ္ ငါပိုတယ္ စိတ္မထားဘဲ အသက္ေသြးေခၽြး ဘ၀ေတြ မ်ားစြာ စေတးခဲ့ရ ေပးဆပ္ခဲ့ရသည္ကို တန္ဖိုးထား သိသင့္ပါသည္။ ထိုအတြက္ေၾကာင့္ ဆရာၾကီး ၀မ္းအို၀မ္း ေက်ာ္၀င္းေမာင္ ေရးသားၿပဳစုတဲ့ က်ိဳက္မေရာနယ္ရဲ ့ အလွကို အက်ည္းတန္ေစခဲ့တဲ့ သမိုင္းၿဖစ္ရပ္ ကိုအက်ဥ္းခ်ံဳး ေဖာ္ၿပလိုက္ပါသည္။ အက်ည္းခ်ံဳးေဖာ္ၿပ သည့္အတြက္ တစ္စံုတစ္ရာ အမွားမ်ား လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိပါက မူရင္း ေရးသားသူ၏ အမွားမ်ားမဟုတ္ဘဲ ကၽြန္ေတာ္၏ အမွားမ်ားသာ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း နားလည္ေစလိုပါသည္

    က်ိဳက္မေရာနယ္ရဲ  ့ အလွကိုအက်ည္းတန္ေစခဲ့တဲ့ သမိုင္းၿဖစ္ရပ္ (၀မ္းအို၀မ္းေက်ာ္၀င္းေမာင္)

    နိဒါန္း

    ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို ့ရဲ ့ လူသတ္ပြဲသတင္း

    မြန္ၿပည္နယ္၊ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ ့နယ္ ၊ ကုလားကုန္းေက်းရြာရွိ ရြာသူရြာသားကေလးလူၾကီး ၇၆၉ေယာက္ကို ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားက ဓါးနဲ ့ခုတ္၊ လံွစြပ္နဲ ့ထိုး၊ အရွင္လတ္လတ္ ရြာရွိေရတြင္း၂၂တြင္းထဲ ပစ္ခ်သတ္ၿဖတ္ခဲ့တဲ့ သတင္းကို အစၥလာမ့္အလင္းမဂၢဇင္း အမွတ္စဥ္(၁၉)၊ ၁၉၈၀ၿပည့္ႏွစ္၊မတ္လထုတ္ စာေစာင္မွာ ပါခဲ့ပါတယ္။

    ယင္းမဂၢဇင္းထြက္ၿပီး တစ္ပတ္အတြင္းမွာ ၎လူသတ္မႈၾကီးသတင္းကို စာေရးသူ ဖတ္ရပါတယ္။ အခ်င္းၿဖစ္ပြားခဲ့ရာ ေနရာသို ့ ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္စံုစမ္းလိုစိတ္တဖြားဖြား ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ စာေရးသူဟာ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ၿဖစ္ရပ္မ်ားကို အပတ္တကုတ္ တစိုက္မက္မက္ စုေဆာင္းေရးသားေနသူမို ့ပါ။

    စာေရးသူေရးတဲ့ ၀မ္းအို၀မ္းနဲ ့ၿမန္မာ့ေၿမေအာက္ေတာ္လွန္ေရး၊ ဆရာၾကီး ဦးရာဇတ္ ၊ ဂ်ပန္သံု ့ပန္းမဂိုကၿပားမေလး ၊ မႏၱေလး ၁၃၀၀ၿပည့္အေရးေတာ္ပံုမွသည္ နယ္ခ်ဲ ့ေတာ္လွန္ေရးသို ့ ၊ နယ္ခ်ဲ ့ကိုဒူးမေထာက္တဲ့ သခင္နက္ေဖ ႏွင့္ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ေလထီးသမားမ်ား၊ ယင္းစာအုပ္မ်ားဟာ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက တကယ့္ၿဖစ္ရပ္ ပံုရိပ္မ်ားကို အဓိကထား ေရးသားခဲ့ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။

    ဒုတိယကမာၻစစ္ၾကီး ၿပီးဆံုးခဲ့တာ အခုႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ပင္ၿပည့္ခဲ့ ပါၿပီ။ (ထိုစာေရးခ်ိန္ တုန္းက ၿဖစ္ပါသည္။) အခုဆိုရင္ ဒီၿဖစ္ရပ္ဟာ သမိုင္းၿဖစ္ေနပါၿပီ။ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ ့ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ မလိႈင္လူသတ္ပြဲဟာ ကုလားကုန္းရြာ(က်ိဳက္မေရာ) မွာ ဂ်ပန္ေတြသတ္ခဲ့တဲ့ သတ္ပြဲနဲ ့ႏွိဳင္းယွဥ္ရွင္ ဆင္နဲ ့ၾကြက္ ၊ အလြန္ဆံုး ဆင္နဲ ့ဆိတ္လို ကြာၿခားမႈရွိမယ္လို ့ စာေရးသူ ထင္ၿမင္မိပါတယ္။

    (၁) ၄-၄-၁၉၅၈ ခုႏွစ္ထုတ္ “ေဒၚေရဂ်ဒီဒ္” (အူရဒူေန ့စဥ္) မွာေတာ့ ကုလားကုန္း လူသတ္ပြဲအေၾကာင္းကို ယင္းလူသတ္ပြဲမွ အသက္မေသ သီသီကေလး လြတ္ေၿမာက္လာခဲ့တဲ့ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ရဲ ့ေၿပာၿပခ်က္ကို ေရးသား ေဖၚၿပထားတာ ရွိပါသတဲ့။

    (၂) အစၥလာမ့္အလင္းမဂၢဇင္း အမွတ္(၁၉)၊ ၁၉၈၀ၿပည့္ႏွစ္၊ မတ္လထုတ္တြင္ ကုလားကုန္းလူသတ္မႈသတင္းကို အက်ဥ္းခ်ံဳးၿပီး သတင္းေဆာင္းပါး ေရးသားထားတယ္။

    (၃) စစ္ၾကီးၿပီးေတာ့ လူ ့အသက္တစ္ေခ်ာင္းကို ပုရြက္ဆိတ္ေလာက္မွ သေဘာမထားဘဲ လူလူခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ၊ လံုး၀မရွိ ၊ ရက္ရက္စက္စက္သတ္ၿဖတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ ့ေတာ္တြင္ ရံုးထိုင္ကာ မဟာမိတ္စစ္ခံုရံုးက ဂ်ပန္စစ္ဗိုလ္ၾကီး အီရွီကာ၀ါနဲ ့ အေပါင္းအပါ ဂ်ပန္စစ္ဗိုလ္တို ့ကို ေသဒဏ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သတင္းစာမ်ားတြင္ ယင္းအမႈစစ္ေဆးတာကို အသာေပးေရးသားထားပါတယ္။

    (၄) ဒါပင္မဲ့ သမိုင္းမွာ အက်ည္းတန္အရုပ္ဆိုးတဲ့ ဒီသတင္းဟာ မလႈိုင္လူသတ္ပြဲေလာက္ လူသိမ်ားမယ္မထင္။

    (၅) မြန္ၿပည္နယ္၊ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ ့နယ္၊ ကုလားကုန္းေက်းရြာသူရြာသား အားလံုးနီးပါး ရြာလံုးကၽြတ္ အမယ္အိုကစၿပီး ရင္ႏွစ္သည္းခ်ာ ကေလးေတြအထိ အရွင္လတ္လတ္ ရက္စက္မႈ သရဖူေဆာင္းခဲ့တဲ့ လူသတ္ပြဲၾကီးကိုေတာ့ မသိလို ့ ေပပဲလား၊ ပလူပ်ံေအာင္ ထုတ္ေ၀ၿဖန္ ့ခ်ီၾကၿခင္းကို မေတြ ့ရပါ။

    (၆) ၁၉၉၄ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လထုတ္ သုတပေဒသာစာေစာင္ အတြဲ(၂၁) ၊ အမွတ္(၃)မွာေတာ့ စာေရးဆရာ ခင္ၾကီးေအာင္က “ဘုရွိဒိုသူရဲေကာင္းတို ့၏ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ၿဖင့္ ေဆာင္းပါးေရးခဲ့တာကို ေတြ ့ရပါတယ္။ ယင္းေဆာင္းပါးထဲမွာေတာ့ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ ့နယ္၊ ကုလားကုန္းေက်းရြာ လူသတ္မႈသတင္းကို အက်ယ္တ၀င့္ ေဖၚၿပမထားပါ။ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း အေရွ ့ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဂ်ပန္မ်ား ဘယ္လိုညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္သတ္ၿဖတ္ၿခင္းေတြနဲ ့ အတူ ပူးတြဲေဖၚၿပထားပါတယ္။

    စာေရးသူအေနနဲ ့ ဒီသတင္းကို တိုင္းၿပည္မွာ စာတစ္အုပ္ ေပတဖြဲ ့အေနနဲ ့ ရွိေနရန္လိုတယ္ဟု ခံယူလိုက္ပါတယ္ ထို ့ေၾကာင့္ မိမိအေနနဲ ့ မသြားဖူး မေရာက္ဖူးေသးတဲ့ က်ိဳက္မေရာနယ္က ကုလားကုန္းရြာကို သြားဖို ့ဆံုးၿဖတ္ လိုက္ပါတယ္။ အသက္ကို ဖက္နဲ ့ထုပ္ၿပီး သြားရတယ္လို ့ ေရးသားခ်က္အေပၚၾကီးက်ယ္လြန္း လိုက္တာလို ့ ေ၀ဖန္ၾကပါလိမ့္မယ္။ (ထိုအခ်ိန္တုန္းက အေၿခအေနမ်ားကို သိသူမ်ား ဆရာၾကီးရဲ ့ ေစတနာကို နားလည္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္)

    ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ရက္ စေနေန႕ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕။ စစ္ကာလ အတြင္း ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕အနီး ကုလားကုန္းရြာသား မ်ားအား ဂ်ပန္ ကင္ေပတိုင္ တပ္မွ အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႉတြင္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ရြာသား ငါးေယာက္အနက္မွ တေယာက္အား က်ဴးလြန္ခဲ့သူ ကင္ေပတိုင္တို႕အား ေရြးထုတ္ခိုင္းေနစဥ္။ အဆိုပါ လြတ္ေျမာက္လာသူငါးဦးတြင္ ၁၅ႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလးတဦးအပါအဝင္ အားလုံးမွာ ေသလုေမ်ာပါး ဒဏ္ရာ ဗရပြႏွင့္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ (ဓါတ္ပံုႏွင့္ စာညႊန္း ဝါလံုးရွည္ အတီး FB)

    အစၥလာမ့္အလင္းမဂၢဇင္းရဲ ့ သတင္းေဆာင္းပါး

    အစၥလာမ့္အလင္းမဂၢဇင္းထဲမွာပါတဲ့ သမိုင္းၿဖစ္ရပ္ဟာ စာေရးသူအား ဆြဲေဆာင္ေစပါတယ္။ သမိုင္းၿဖစ္ရပ္ေနရာသို ့ မေရာက္ေရာက္ေအာင္ သြားၿပီး မွတ္တမ္းမ်ား ေရးမွတ္ရန္ စာေရးသူရဲ ့ စိတ္ကို ေစ့ေဆာ္ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အစၥလာမ့္အလင္း မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဆရာဦးေမာင္ကိုဂဖာရီ ထံ ခ်ဥ္းကပ္ပါတယ္။ ဒီခရီးကို ဘယ္သူ ့အကူအညီနဲ ့ ဘယ္လိုသြားရမလဲဆိုတာ ေမးခဲ့ပါတယ္။

    ေမာ္လၿမိဳင္သို ့

    ၁၉၈၀ၿပည့္ႏွစ္၊ ဧၿပီလ ၂၁ရက္ေန ့ မနက္၄နာရီတြင္ စာေရးသူဟာ ရန္ကုန္မွ မနက္အေစာဆံုးထြက္တဲ့ ရထားနဲ ့ေမာ္လၿမိဳင္သို ့ လိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ေမာ္လၿမိဳင္သြား မီးရထားၾကီးမွာ ခရီးသြားမ်ားနဲ ့ၿပည့္ညွပ္ ေနပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ ေမွာင္ခိုကုန္မ်ားကို ကယ္ရီ(ေခၚ) ပစၥည္းသယ္သူမ်ား ၿဖစ္ပါတယ္။
    မနက္၁၁နာရီေလာက္မွာ ရထားဟာ မုတၱမဘူတာထဲ အရွိန္ေလွ်ာ့၀င္ကတည္းက ရထားေပၚပါ လူအမ်ားစုက မုတၱမ ဆိပ္ကမ္းရွိ ဇက္ေပၚ သူ ့ထက္ငါဦးေအာင္ ေၿပးလႊားေနသလိုပဲ။ ဇက္ေပၚမွာ လူေတြ လွ်ံဖိတ္ေနတယ္။ မိနစ္၃၀-၅၀ခန္ ့ အၾကာမွာ ေမာ္လၿမိဳင္ဆိပ္ကမ္းကို ေရာက္ပါတယ္။

    ေမွာင္ခိုၿမိဳ ့ၾကီး

    ေမာ္လၿမိဳင္ေရာက္ၿပီပဲ စာေရးသူအတြက္ ေလာစရာ ပ်ာစရာမရွိပါ။ ဒီည ေမာ္လၿမိဳင္ ဘယ္ေၿပးမလဲ။ ဆရာဦးေမာင္ကို ဂဖာရီ ဆက္သြယ္ေပးလိုက္တဲ့ ကမ္းနားလမ္းရွိ ရုပ္ရွင္ရံုအနီး လမ္းမေၾကီးေပၚက ဦးတင္ေရႊထံ သြားေတြ ့ ပါတယ္။ စာေရးသူက လာရင္းကိစၥကို ေၿပာၿပလိုက္တယ္။ သူ ့အေနနဲ ့ မအားလို ့ လိုက္မပို ့ႏိုင္၍ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ေၿပာဆိုေတာင္းပန္ပါတယ္။ ဒါပင္မဲ့ အစီအစဥ္လုပ္ေပးမယ္ လို ့ေၿပာပါတယ္။

    ေမာ္လၿမိဳင္ေစ်းၾကီးနားက ကားဂိတ္

    ေနာက္တစ္ေန ့ မနက္စာစားၿပီးအခ်ိန္ထိ ကုလားကုန္း၊ ေရတြင္းကုန္းဘက္ကလာတဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ဦးတစ္ေလကို မွ မေတြ ့။ “ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ” လို ့့ ကိုတင္ေရႊက ေမးပါတယ္။ “ကိစၥမရွိေၾကာင္း ခရီးစဥ္လမ္းေၾကာင္းကိုသာ ညႊန္ေပးပါ။လမ္းမွာ ဆက္သြယ္ႏိုင္မယ့္ မိတ္ေဆြမ်ားရဲ ့ လိပ္စာကိုသာ ေပးပါ” လို ့ေတာင္းၿပီး က်ိဳက္မေရာ ဆက္သြားမယ့္ လိုင္းကားထိ ကိုတင္ေရႊ လိုက္ပို ့ေပးပါတယ္။
    မနက္၁၀နာရီေလာက္က်ေတာ့ေမာ္လၿမိဳင္ေစ်းၾကီးထဲက အေရာင္းအ၀ယ္သမားေတြ တစ္စတစ္စ ဘတ္စကားေပၚ ေရာက္လာတယ္။ ေနာက္ကားဆရာေတြလည္း သူတို ့ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ လူရၿပီး တြက္ေၿခကိုက္ေတာ့မွ စတင္ထြက္ပါေတာ့တယ္။

    က်ိဳက္မေရာဆိပ္ကေန ဇီးပင္ဆိပ္ကို ပဲ့ခ်ိတ္နဲ ့ သြားပါတယ္။ ပဲ့ခ်ိတ္စက္တစ္ဖက္ကမ္းမွာ မြန္ရြာရွိပါတယ္။ ေႏြဆိုရင္ ဇီးပင္ဆိပ္အထိ ပဲ့ခ်ိတ္နဲ ့ သြားရတယ္တဲ့။ ဇီးပင္ဆိပ္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွာ ေက်ာက္ေတာင္ၾကီး ရွိတယ္။ ေတာင္ထိပ္မွာ ေစတီတစ္ဆူရွိတယ္။ မိုးတြင္း ေညာင္ပင္ဆိပ္မွာ လွည္းဂိတ္ရွိတယ္။ ေညာင္ပင္ဆိပ္ေရာက္လို ့ ေလွေပၚက ဆင္းတဲ့အခါ ညာဘက္ၿခမ္း မနီးမေ၀းမွာ ေက်ာက္ေတာင္ၾကီးရွိတယ္။ အဲဒီမွာလည္း ေစတီတည္ထားပါတယ္။ ပဲခ်ိတ္ခ ႏွစ္က်ပ္ေပးရ ပါတယ္။
    ကုလားကုန္း၊ ဖားေဖ်ာက္စတဲ့ ရြာေတြဘက္သြားမယ့္ လွည္းေတြကို ေတြ ့ရတယ္။ ႏြားေမာင္းသူေတြဟာ ဘဂၤါလီႏြယ္ဖြား မြတ္စလင္ေတြက အမ်ားစုပါ။ စာေရးသူက ဖားေဖ်ာက္ကို သြားမယ့္လွည္းနဲ ့ လိုက္ပါလာတယ္။ ဖားေဖ်ာက္က မြန္ၿပည္နယ္၊ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ ့နယ္ထဲက ရြာကေလးတစ္ရြာပါ။ ပဲ့ခ်ိတ္ဆိပ္နဲ ့ ဖားေဖ်ာက္ရြာဟာ ငါးမိုင္ခန္ ့ ေ၀းပါတယ္။ ဖားေဖ်ာက္ကို သြားမယ့္လူဆိုလို ့ စာေရးသူပဲ ရွိတယ္ေပါ့။ စာေရးသူ ဖားေဖ်ာက္မွာ ေတြ ့ရမယ္ဆိုတဲ ့ ဦးဇာလီရဲ ့ နာမည္ကို ေၿပာၿပလိုက္တယ္ဆိုပဲ စာေရးသူကိုပါ အလိုလို ရင္းရင္းႏွီးႏွီးရွိသြားပါတယ္။ လွည္းေမာင္းသူနဲ ့။

    လွည္းနဲ ့ထြက္လာေတာ့ ေနကပူဆဲပဲ။ လယ္ကြင္းမ်ားကို ၿဖတ္ေမာင္း ခဲ့ၾကတယ္။ မြန္ရြာၿဖစ္တဲ့ ေကာ့ဒူးရြာကို ေရာက္ပါတယ္။ ဒီရြာရွိ အိမ္ေတြက အင္ဖက္မိုး အင္ဖက္ကာနဲ ့ အလုပ္ကေတာ့ ေတာင္သူ၊ သစ္တိုက္၊ မီးေသြးဖုတ္စတဲ့ လုပ္ငန္းသမားေတြ ၿဖစ္ပါတယ္။

    ေကာ့ဒူးက ဆက္ထြက္ေတာ့ လယ္ကြင္းၾကီးကို ၿဖတ္ၿပီး ေကာ့ပေႏွာ ေရာက္တယ္။ အင္တိုင္းေတာၾကီးကို ၿဖတ္ရပါတယ္။ အင္တိုင္းေတာက ၄-၅မိုင္ရွည္ပါတယ္။အင္တိုင္းေတာ ဆံုးေတာ့ ဗမာႏွင့္မြန္ တို ့ေနထိုင္တဲ့ အန္ဂလဲရြာ ကို ေရာက္တယ္။ ရြာထဲကၿဖတ္ၿပီးၿပန္ေတာ့ အင္တိုင္းေတာထဲ ၀င္ၿပန္တယ္။အင္တိုင္းေတာထဲကို ၄-၅ မိုင္ ဆက္ေမာင္းရတယ္။ အင္တိုင္းေတာက ထြက္ေတာ့ ဖားေဖ်ာက္ရြာကို ေရာက္ပါတယ္။ ႏြားရိုင္းသြင္းခ်ိန္ေပါ့။

    ဦးဇာလီအိမ္အထိ လိုက္ပို ့ေပးတယ္။ ၿပည္သူ ့စစ္ေခါင္းေဆာင္ၿဖစ္တဲ့ ဦးဇာလီနဲ ့အသင့္ေတြ ့ရတယ္။ ဦးဇာလီကလည္း လႈိက္လႈိုက္လွဲလွဲ ဆီးၾကိဳပါတယ္။သူက ကုလားကုန္းဟာ သိပ္မေ၀းေၾကာင္း၊ေၿပာပါတယ္။သူ ့ဆီက နယ္ေၿမအေၿခအေန ေမးၿမန္းလို ့ သိရတာက က်ိဳက္မေရာနယ္ေၿမဟာ လံုၿခံဳမႈ လံုး၀မရွိေၾကာင္း၊ ဓါးၿပကလည္း မၾကာမၾကာတိုက္ေၾကာင္း၊ ၿပီးေတာ့ လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္မ်ားလည္း မၾကာခဏေရာက္လာတတ္ေၾကာင္း၊ သူတို ့ ကေတာ့ ရြာသူရြာသားမ်ားအား အႏၱရာယ္တစ္စံုတစ္ရာ မေပးေၾကာင္း ၊ လိုအပ္တဲ့ အကူအညီမ်ား ေတာင္းရမ္းသြားေၾကာင္း ၊ ဒါပင္မဲ့ ရြာသူရြာသားမ်ားကေတာ့ ေၾကာက္ရြံ ့ေနရေၾကာင္း။ ဒီနယ္တစ္ခုလံုး လိုလိုရွိ ရြာသူရြာသားမ်ားဟာ လူစိမ္းတစ္ေယာက္ ၀င္လာရင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားနဲ ့ ကေလးမ်ား ပုန္းၾကလွ်ိဳးၾကနဲ ့၊ ဒီရြာေတြက ဘဂၤါလီႏြယ္ဖြား မြတ္စလင္မ်ား ေနထိုင္တဲ့ ရြာၿဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘဂၤါလီစကားဟာ တၿခားနယ္က ေၿပာေလ့ေၿပာထရွိတဲ့ ဘဂၤါလီ စကားနဲ ့ထပ္တူထပ္မွ် မဟုတ္ေၾကာင္း စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ရွင္းလင္းၿပပါတယ္။

     

    ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္သို ့ စစ္ေၾကညာခ်က္

    ၁၉၄၅ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၇ရက္ေန ့ညတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဦးစီးတဲ့ ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ဟာ မ်ိဳးခ်စ္ၿပည္သူ ့တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ အမည္ကိုခံယူၿပီး ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္တို ့ကို စစ္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ယင္းစစ္ေၾကညာခ်က္ မူရင္းမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းၿဖစ္သည္။

    ဤသို ့တပ္ထြက္ၿပီးေနာက္ ၿမန္မာၿပည္အႏွံ ့အၿပား မိမိတို ့တာ၀န္က်ရာသို ့ခ်ီတက္ခဲ့ၾကတယ္။ မိမိတို ့ သတ္မွတ္ထားေသာ နယ္အသီးသီးကို ေရာက္ရွိတဲ့အခါ တပ္ေတြေဖ်ာက္လိုက္ၾက။ လူထုနဲ ့ကြင္းဆက္အမ်ားဆံုး ရယူၿပီး ဂ်ပန္ကို ေတာ္လွန္ရန္အတြက္ အၿမန္ဆံုး စီစဥ္ၾကပါ။

    ၾကိဳတင္သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္း ၁၉၄၅ခုႏွစ္၊ မတ္လ၂၇ရက္ေန ့တြင္ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္တို ့ကို စစ္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို တိုင္းၿပည္ကိုေၾကညာခဲ့တဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ၿပည္သူမ်ားဟာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ပူေပါင္းကာ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မ်ားကို ရရာနည္းမ်ိဳးစံုၿဖင့္ ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတယ္။ အၿခအေနေပးလို ့ မဟာမိတ္ေတြနဲ ့ ဆက္သြယ္မႈရတဲ့ နယ္ေၿမေဒသေတြမွာလည္း မဟာမိတ္တပ္ေတြကို ကူညီၿခင္း၊ ေလထီးတပ္သားေတြကို ဂ်ပန္လက္ထဲ မေရာက္ေအာင္ ၀ွက္တန္၀ွက္ထား၊ လိုအပ္တဲ့အကူအညီမ်ားေပး၊ ဂ်ပန္စစ္သတင္းမ်ားကို ေထာက္လွမ္းၿပီး ပိုတန္ပို စတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားနဲ ့ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရးတိုက္ပြဲမွာ ပါ၀င္ၾကပါတယ္။

    မြန္ၿပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ခရိုင္၊ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ ့နယ္ရွိ ကုလားကုန္း ၊ ဖားေဖ်ာက္၊ ေကာ့ဒူး စတဲ့ ရြာေတြကလည္း မဟာမိတ္တပ္ အထူးသၿဖင့္ ၿဗိတိသွ်ဖို ့ဒ္ (၁၃၆) တပ္ဖြဲ ့မွ ေလထီးတပ္သားမ်ားကို အကူအညီေပးၾကပါတယ္။

    ဒီအေၾကာင္းေတြနဲ ့ပတ္သက္ၿပီး စာေရးဆရာ ခင္ၾကီးေအာင္က သူရဲ ့ “ဘူရွိဒို သူရဲေကာင္းတို ့၏ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား” ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါး ၁၉၉၄ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လထုတ္ သုတပေဒသာ စာေစာင္၊ အတြဲ(၂၁) အမွတ္(၃)မွာ ေရးသားေဖာ္ၿပထားပါတယ္။ မြန္ၿပည္နယ္ လူထုက ဂ်ပန္ကို ဆန္ ့က်င္တဲ့ အပိုင္နဲ ့ပတ္သက္ၿပီး ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးသားထားသည္။

    “၁၉၄၅ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ၿမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ဂ်ပန္တပ္မ်ား၏ အေၿခအေနမွာ အက်ပ္အတည္းႏွင့္ ၾကီးစြာၾကံဳရေတာ့သည္။ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ေနာက္ဆြယ္ရွိ တနသၤာရီတိုင္း၊ ေမာ္လၿမိဳင္ႏွင့္ ဗလီသစ္ေတာအတြင္း ေက်းလက္ေဒသ၌ ၿမန္မာ့မ်ိဳးခ်စ္ေတာ္လွန္ေရး ေၿပာက္က်ားတပ္မ်ားႏွင့္ ၿဗိတိသွ် ေလထီးတပ္သားမ်ား ပူးတြဲလႈပ္ရွားလ်က္ ရွိသည္။”

    “ဂ်ပန္ ေခတ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး ၿမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြဟာ မေသရံု စားခဲ့ ေနခဲ့ၾကရတယ္။ အရွက္ဖံုးရံု အ၀တ္မ်ား ၀တ္ေနရပါတယ္။ တခ်ိဳ ့ ဂုန္နီစမ်ားကိုပင္ ပတ္ခဲ့ၾကရတယ္။ အဂၤလိပ္ေလထီး အဖြဲ ့ေတြဆင္းေတာ့ ရြာသားေတြကို ေလထီးေတြေပးတယ္။ အဲဒီေလထီးစေတြနဲ ့ အကၤ် ီခ်ဳပ္၀တ္ၾကတယ္။ ေလထီးၾကိဴးကိုလည္း ဂ်ပန္မသိေအာင္ လိုသလို သံုးစြဲခဲ့ၾကတယ္။ဒါပင္မဲ့ အခ်ိဳ ့သံုးစြဲရာမွာ လွ်ိဳ ့၀ွက္သိပ္သည္းမႈ၊ က်စ္လစ္မႈမရွိၾကေတာ့ ေလထီးၾကိဳးေတြကေန ဂ်ပန္ေတြ သဲလြန္စ ရသြားပါတယ္။’’
    ကုလားကုန္းလူသတ္မႈအတြက္ ဂ်ပန္ေတြ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသလဲဆိုတာကိုလည္း စာေရးဆရာခင္ၾကီးေအာင္က သူ ့ေဆာင္းပါးတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေရးထားသည္။

    “ဂ်ပန္တပ္မဟာ(၃၃)မွ တပ္မွဴးက ထိုေဒသကို သုတ္သင္ရွင္းလင္းရန္ အတြက္ တိုက္ခိုက္ေခ်မႈန္ေရး တပ္စိတ္တစ္စိတ္ကို ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ ထိုေဒသသို ့ ေရာက္လွ်င္ ေရာက္ၿခင္း ဂ်ပန္တပ္ရင္း (၂၁၅)မွ တတိယ ဘတ္တလ်ံတပ္က ပဏာမ ရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခဲ့သည္။

    ၿမန္မာ့ မ်ိဳးခ်စ္ေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ား၏ လႈပ္ရွားသြားလာမႈကို နယ္ေၿမခံ ရြာသူရြာသားမ်ားအား စစ္ေဆး ေမးၿမန္းပါေသာ္လည္း သတင္းၿပည့္ၿပည့္စံုစံုမရဘဲ ၿဖစ္ေနပါသည္။ ၿမန္မာ့မ်ိဳးခ်စ္တပ္သားမ်ား ခိုေအာင္းလ်က္ရွိသည္ဟု သကၤာမကင္း ၿဖစ္ေသာ ကုလားကုန္းရြာကို ဂ်ပန္တပ္မွဴးက ေၿမလွန္ဖ်က္ဆီး ပစ္ရန္ ဆံုးၿဖတ္ ခဲ့သည္။

    စစ္ဆင္ေရး မစမီ တပ္တြင္းစည္းေ၀းပြဲတြင္ ဂ်ပန္တပ္မွဴးက တတိယဘတ္တလ်ံတပ္မွ ဦးစီးမွဴးဗိုလ္အား လိုအပ္လွ်င္ ကုလားကုန္း ရြာသူရြာသားမ်ားအား သတ္ၿဖတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ခြင့္ၿပဳမိန္ ့ေပးခဲ့သည္။ တတိယဘတ္တလ်ံတပ္ႏွင့္အတူ ေမာ္လၿမိဳင္ရွိ ကင္ေပတိုင္ စစ္ပုလိပ္႒ာနခ်ဳပ္ တပ္မွဴးအၿဖစ္ ကင္ေပတိုင္ အရာခံဗိုလ္သံုးေယာက္လည္း စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ လိုက္ပါသြားခဲ့၏။
    ၁၉၄၅ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္ေန ့တြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ကုလားကုန္းရြာ သို ့ေရာက္သြားၾကသည္။ ညေန၄နာရီတြင္ ရြာသူရြာသားမ်ား အားလံုးကို သိမ္းက်ံဳးဖမ္းမိထားၿပီး ၿဖစ္သည္။

    ေယာကၤ်ားမ်ားကို ေက်းရြာရွိ ဗလီထဲတြင္ ပိတ္ေလွာင္ထားၿပီး မိန္းမမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားကို ဗလီႏွင့္ဆက္လ်က္ အေဆာက္အအံုမ်ားတြင္ ထည့္ထားသည္။ ရြာသားမ်ားကို ကင္ေပတိုင္တို ့က သူတို ့၏ လက္သံုးညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ နည္းေပါင္းစံုၿဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးေၿပာက္က်ားမ်ား ရွိမည့္ေနရာႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈကို စစ္ေဆးေမးၿမန္းၾကသည္။
    ေနာက္တစ္ေန ့ နံနက္တြင္ စစ္ေၾကာင္းမွဴးဘတ္တလ်ံတပ္မွဴးက ဂ်ပန္အရာရွိမ်ားအား ဆင့္ေခၚစည္းေ၀းၿပီး ကုလားကုန္းေက်းရြာကို ေၿမလွန္မီးရိူ ့ဖ်က္ဆီးပစ္ရမည္။ ရြာသူရြာသားအားလံုးကို မိန္းမႏွင့္ ကေလးမ်ားပါမက်န္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ၿဖတ္ကြပ္မ်က္ပစ္ရမည္ဟု အမိန္ ့ေပးခဲ့သည္။

    ထိုေန ့ မြန္းလႊဲခ်ိန္တြင္ ေၿခာက္စုခန္ ့ရွိေသာ ရြာသူရြာသားမ်ားကို ငါးေယာက္တစ္တြဲ၊ ဆယ္ေယာက္တစ္တြဲ စသည္ၿဖင့္ ၾကိဳးတုပ္၍ ေရတြင္းမ်ားရွိရာသို ့ ေခၚသြားသည္။ ေရတြင္းေဘးအေရာက္တြင္ ၾကိဳးမ်ားကို ေၿဖေပးၿပီး တစ္ေယာက္ခ်င္း ၾကိဳးတုပ္သည္၊ မ်က္ႏွာကို အ၀တ္စည္းသည္၊ၿပီးေတာ့မွ လံွစြပ္နဲ ့ ထိုးသည္။ ေသသည္ရွင္သည္ကို မၾကည့္ေတာ့ဘဲ လွံစြပ္ႏွင့္ထိုးၿပီးသမွ် လူေတြကို ေရတြင္းထဲသို ့ ပစ္ခ်သည္။

    ေရတြင္းမ်ားထဲတြင္ အေလာင္းမ်ား ၿပည့္က်ပ္ေနေအာင္ ဂ်ပန္စစ္သားမ်ားက ၀ါးလံုးရွည္မ်ားၿဖင့္ ထိုးသိပ္သည္။ အသတ္ခံရၿပီး ေရတြင္းထဲသို ့ပစ္ခ်ခံရသူမ်ားထဲမွ လူႏွစ္ေယာက္မွာ အသက္မေသ လြတ္ေၿမာက္ခဲ့ၿပီး ၿမန္မာၿပည္တြင္ က်င္းပေသာ ၿဗိတိသွ်စစ္ခံုရံုးတြင ယင္းအၿဖစ္အပ်က္ကို သက္ေသအၿဖစ္ထြက္ဆိုခဲ့သည္။

    ဇူလိုင္၉ရက္ေန ့တြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ားသည္ ကုလားကုန္းရြာမွ ထြက္ခြာၿပီး ဒလိသစ္ေတာအတြင္း ၿမန္မာ့ေတာ္လွန္ေရး တပ္သားမ်ားကို ရွာေဖြၾကေသး၏။ ႏွစ္ရက္အၾကာတြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ၿပန္လာၾကၿပီး ရြာထဲမွအဖိုးတန္ပစၥည္းမွန္သမွ်ကို ရွာေဖြယူၾကၿပီး ရြာၾကီးတစ္ရြာလံုးကို မီးရႈိ ့ဖ်က္စီးပစ္ၾက၏။

    ဇူလိုင္၁၂ရက္တြင္ သူတို ့ဖယ္ထားေသာ ေက်းရြာသူဆယ္ေယာက္ ကိုေခၚကာ ထြက္သြားၾကသည္။ ၎အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ေနာက္တစ္ၾကိမ္ ဘယ္ေသာအခါမွ် ၿပန္၍ မေတြ ့ရေတာ့ပါ’’
    ဒါေတြဟာ ကုလားကုန္းရြာက ဂ်ပန္ေတြရဲ ့ ရက္စက္ယုတ္မာစြာ သတ္ၿဖတ္ခဲ့တဲ့ အနိ႒ာရံုကို စာေရးဆရာ ခင္ၾကီးေအာင္ က အထက္ပါေခါင္းစဥ္နဲ ့ သုတပေဒသာစာေစာင္မွာ ေရးသားခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ၿပထားၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။

    ဒီလို မဟာမိတ္ေလထီးအဖြဲ ့ကို အကူအညီေပးခဲ့တယ္၊ မေပးခဲ့ဘူးဆိုတာ အၿငင္းပြားစရာလိုမယ္ မထင္ပါဘူး။ အသက္မေသဘဲ က်န္ရစ္သူမ်ားက စာေရးသူအား ေၿပာၿပခ်က္တို ့၊ စာေရးဆရာ ခင္ၾကီးေအာင္ ရဲ  ့အထက္မွာ ေဖၚၿပခ်က္တို ့သည္ အေထာက္အထားမရွိဘူး ၊ ခိုင္လံုမႈ မရွိလို ့ စာဖတ္သူတို ့တြင္ သံသယေသာ္လည္းေကာင္း ၊ စေနာင့္စနင္း ေသာ္လည္းေကာင္း ၿဖစ္ေနဦးမယ္ဆိုရင္ စာေရးသူအေနနဲ ့ ထပ္မံသက္ေသ ထူၿပပါဦးမယ္။

    ဒါက- မဟာမိတ္တပ္ေတြ က်ိဳက္မေရာနယ္ကို သိမ္းသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ကုလားကုန္းက ဂ်ပန္ဓားသြား လွံစြပ္ၾကားတို  ့ ကေန ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္လာတဲ့ ကုလားကုန္းရြာသူရြာသားမ်ားကို စစ္ရိကၡာေတြ၊ ေငြေတြကို အဂၤလိပ္တပ္က ေထာက္ပံ့ခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္ေရး ၿပီးစထိပါတဲ့။ ဒါ့အၿပင္ ကရုဏာေၾကးေပးမယ္လို ့ လုပ္ခဲ့ေသးတယ္။ ေသသူမ်ားနဲ ့ ပတ္သက္တဲ့ ပံုစံတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ၿပဖို ့ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါပင္မဲ့ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး အဂၤလိပ္ေတြက ကရုဏာေၾကးေပးမယ္လို ့ စီစဥ္ခဲ့တာေတြဟာလည္း အေကာင္အထည္ေပၚမလာေတာ့ဘူးတဲ့။

    ဒီလို အဂၤလိပ္စစ္တပ္က ေငြနဲ ့ စစ္ရိကၡာေတြ အကူအညီေပးခဲ့တယ္။ ကရုဏာေၾကးေတြေပးမယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ေရွ  ့မီေနာက္မီ တဲ့သူေတြ သက္ေသခံႏိုင္ၾကမွာပါ။

    ေသကံမေရာက္ အသက္မေပ်ာက္တဲ့သူ

    ဦးဇာလီဟာ အသက္(၄၃)ႏွစ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမ ေၿခာက္ေယာက္ရွိပါတယ္။ ဦးမူန၊ ေဒၚဇလီမာ၊ ဦးဇာကီ၊ ဦးအာမင္နုရီ နဲ ့ေမဆင္ (ေခၚ) စိုးသိမ္း တို ့ၿဖစ္ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၀ ၿပည့္ႏွစ္ထဲ စာေရးသူ ဦးဇာလီနဲ ့ ေတြ ့ ဆံုစဥ္မွာေတာ့ ဦးအာမင္တစ္ေယာက္ကၿဖင့္ ဆံုးသြားၿပီၿဖစ္ပါတယ္။

    ေတာင္သူလယ္လုပ္ မိသားစုပါ။ မူလကဦးဇာလီတို ့ ညီကိုေမာင္ႏွမနဲ ့ မိဘမ်ားဟာ ဂ်ပန္၀င္လာၿပန္ေတာ့ ဖားေဖ်ာက္ရြာမွာပဲ ေနၾကပါတယ္။ ဖားေဖ်ာက္ရြာကို ဂ်ပန္အရင္၀င္သိမ္းၿပီးေတာ့မွ ေမာ္လၿမိဳင္ကို ၀င္သိမ္းပါတယ္။ ေနာက္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ေတြကလည္း ရြာေတြမီးရိႈ ့လို ့ တစ္ရြာလံုးၿပာပံုဘ၀ ေရာက္သြားတယ္။ ဗလီတစ္လံုးပဲက်န္ခဲ့တယ္။ ဒီမယ္ ဦးဇာလီတို ့လည္း ကုလားကုန္းကို ေၿပာင္းသြားတယ္။ ဖားေဖ်ာက္ဟာ ကုလားကုန္းရဲ  ့ ေၿမာက္ဘက္မွာပါ။ ၃မိုင္ေလာက္ေ၀းၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ရင္ ၄၅မိနစ္ေလာက္ ေလွ်ာက္ရတယ္။

    မူလရြာေဟာင္းတုန္းကေတာ့ မုဆိုးကၽြန္း။ မိုးတြင္းအခါမွာ ေရပတ္လည္၀ိုင္းေနေတာ့ ကၽြန္ကေလးလို ၿဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ကေလးလို ၿဖစ္ေနလို ့ မုဆိုးကၽြန္းလို ့ေခၚတယ္။ ဗမာသူၾကီး အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ မုဆိုးကၽြန္းနဲ ့ ကုလားကုန္းဟာ ရိုးကေလးပဲ ၿခားေနတယ္။ မုဆိုးကၽြန္းက ကုုလားကုန္းအေရွ  ့ေၿမာက္ဘက္ က်တယ္။ ရိုးကေလးၿခားေနတာေၾကာင့္ ႏွစ္ရြာ သေဘာၿဖစ္ေနတယ္။

    တကယ္က တစ္ရြာတည္းပါ။ သူၾကီးကေတာ့ မုဆိုးကၽြန္းမွာေနတယ္။ မုဆိုးကၽြန္းကေတာ့ အိမ္ေၿခရာေၿခ ပစ္ေၿပးရာကေန တၿဖည္းၿဖည္းရြာ ပ်က္သြားၿပီး ကုလားကုန္းပဲ က်န္တယ္။ မုဆိုးကၽြန္းမွာ ဗမာလူမ်ိဳးေတြ အေနမ်ားၿပီး ကုလားကုန္းမွာေတာ့ ဘဂီါလီလူမ်ိဳး အႏြယ္ေတြ ေနတယ္။ မြန္၊ ကရင္၊ ဗမာလူမ်ိဳးေတြနဲ ့ ေသြးေႏွာမႈရွိတယ္။ ကုလားကုန္းရြာက ရြာသူရြာသားေတြဟာ ဗမာစကားႏွင့္ ဘဂၤါလီစကားကို ေၿပာတယ္။

    ၿမန္မာၿပည္အရပ္ရပ္မွာ အမ်ားအားၿဖင့္ ေႏြေခါင္ေခါင္မွာ ေရတြင္းေရကန္ေတြ ေရခမ္းၾကတာ ဓမၼတာလို ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါပင္မဲ့ ကုလားကုန္းမွာေတာ့ ေရမခမ္းပါ ေရတြင္းတူးရတာလည္း လြယ္ပါတယ္။ တြင္းအနက္ၾကီး တူးစရာမလို ၊ ၁၀ေပ ၁၅ေပ ေလာက္ တူးရံုနဲ ့ ေရရပါတယ္။

    အသက္ထင္ရွားရွိသူ ဦးဇကီတို ့ ၊ ေဒၚစလီမာဘီ (ေခၚ) ေဒၚအုန္းၾကိဳင္ ၊ ဦးအီစမန္အင္ ၊ ေဒၚအမီနာ (ေခၚ) ေဒၚမညြန္ ့       တို ့ရဲ ့ အဓိကေၿပာၿပခ်က္ေတြနဲ ့ တခ်ိဳ  ့ေၿပာၿပခ်က္ေတြ ေဖၚၿပသြားပါမယ္။ တခ်ိဳ  ့ တိတိက်က် မေၿပာႏိုင္ပင္မဲ့ သိသေလာက္ေၿပာ၊ ၾကားသေလာက္ေၿပာတာေလးေတြကို စုေပါင္း ေရးသားေဖၚၿပသြားပါမယ္။

    ၀ါဆိုလမွာ ဂ်ပန္တပ္ေတြ ၀င္လာတယ္။ အဂၤလိပ္စပိုင္ေတြကို ၀ွက္ထားၿပီး ေကၽြးေမြးတယ္၊ အကူအညီေပးတယ္၊ အေထာကအပံ့ေတြ ေပးတယ္ဆိုၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳး စစ္ေဆးေမးၿမန္းၾကတယ္။ ေနာက္ဆံုး စြပ္စြဲခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့ တစ္ရြာလံုးကို ရက္ရက္စက္စက္သတ္ၿဖတ္ပါေတာ့တယ္။ အရွင္လတ္လတ္ေရတြင္းထဲ ထိုးခ်ပစ္ခ်ၿပီး သုတ္သင္ ပစ္တယ္။  ရြာရွိေရတြင္းထဲ သတ္ၿပီးပစ္ထည့္ ကန္ေက်ာက္ၿပီးထည့္။ ဒီေလာက္ ရက္ရက္စက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္စြာနဲ ့ သတ္တာၿဖတ္တာေတြကို သူ(ကိုဇာကီ)က သူ ့မ်က္လံုးထဲက ႏွစ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ထြက္မွာ မဟုတ္ဘူးလို ့ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲစြာ ေၿပာရွာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ ကိုဇာကီဟာ ေက်ာင္းသားအရြယ္ အသက္(၁၂) (၁၃)ႏွစ္သား ပဲ ရွိပါေသးတယ္။

    ကိုအီစမန္အင္တို ့ မိသားစုရဲ  ့ ရိုး၊ အ ပံုအၿဖစ္ကိုပဲၾကည့္ပါ။ ဂ်ပန္ေတြက ေရပူကန္ဘက္က ဆင္းလာတယ္။ လူၾကီးလူငယ္ေတြ လူငယ္ေတြ ေၿပးၾကတယ္။ သံုးခ်ိဳးတစ္ခ်ိဳးေလာက္ ရွိပါမယ္။ ကိုအီစမန္အင္တို ့ရဲ  ့ အေမတို ့လည္း ေၿပးၾကတယ္။  ကိုအီစမန္အင္က ကေလးပဲရွိေသးတယ္။ သူ ့ကိုေခၚတယ္။ အပါက အိမ္ေစာင့္ေနတယ္၊ မေၿပးဘူး ဆိုၿပီး သူလည္း ဖခင္နဲ ့အိမ္မွာပဲ ေနလိုက္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဖခင္က အေၿခအေနေတြ တေစ့တေစာင္း သြားၾကည့္အံုးမယ္၊ ေနာက္မွ မင္းလိုက္ခဲ့ပါဆိုၿပီး ထြက္သြားတယ္။ သူ ့ဖခင္ၿပန္မလာေတာ့ သူ ့အေဖေနာက္ ကိုအီစမန္အင္ လိုက္သြားတယ္။ အဲဒီမယ္ သူပါအဖမ္းခံလိုက္ရတယ္။

    ဂ်ပန္တပ္ေတြက အိမ္ေပါက္ေစ့၀င္ၿပီး အိမ္ရွိလူအကုန္ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းထဲမွာစုဖို ့ လွံစြပ္ၿပၿပီး ေအာ္ေငါက္ဆဲဆိုပါသတဲ့။ လူၾကီးလူငယ္၊ အဘြားအို၊ အဘိုးအိုေတြကိုပါမက်န္ ေၿပာစရာရွိတယ္ဆိုၿပီး ႏြားအုပ္၊ ဆိတ္အုပ္ေတြ သားသတ္ရံုထဲ ရိုက္ႏွက္ဆဲဆို သြင္းသလို ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းထဲမွာ စုရံုးေစခဲ့တယ္။

    ရြာသူရြာသားေတြကလည္း ရင္ထဲထိတ္ထိတ္၊ ေၾကာက္ေၾကာက္လန္ ့လန္ ့နဲ ့ပဲ အစည္းအေ၀းလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ထဲ ၀င္ေရာက္စုရံုးၾကတယ္။ တကယ္ပဲ အစည္းအေ၀းလုပ္မယ္လို ့ ထင္ၾကတယ္ဆိုပဲ။ အိမ္ေစာင့္ရယ္လို ့ အိမ္ေတြမွာ တစ္ေယာက္မွ မက်န္ေတာ့ဘူး။

    အဲဒီမွာ ဂ်ပန္ေတြေတြအတြက္ အေကာင္းဆံုးနဲ ့အလြတ္လပ္ဆံုး အခြင့္အေရးရသြားပါေတာ့တယ္။ ဂ်ပန္စစ္သားေတြဟာ တစ္အိမ္တက္ဆင္း အိမ္ေပၚမွာရွိတဲ့ အဖိုးတန္ေရႊ ၊ေငြ ပစၥည္းေတြကို သိမ္းက်ံဳးယူပါေတာ့တယ္။ တစ္နည္းဆိုရရင္ ေအးဓါးၿပတိုက္ပါေတာ့တယ္။ ဂ်ပန္စစ္ဘက္ေထာက္လွမ္းေရး စစ္ရဲေတြက ရြာလူၾကီးေတြကို အဂၤလိပ္စပိုင္ ဘယ္မွာ ၀ွက္ထားသလဲဆိုတာကိုသာ ထပ္တလဲလဲ ၿပန္ေမးလိုက္၊ ရိုက္လိုက္နဲ ့။ ဒါပင္မဲ့ ဘယ္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ မေဖာ္ၾကဘူး။ အႏွိပ္စက္သာ ခံၾကတယ္။

    ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းထဲမွာေတာ့ ရြာသားအားလံုးကို ေမးလည္းေမး၊ စစ္လည္းစစ္၊ ရိုက္လည္းရိုက္ ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္စက္ၾကေတာ့တယ္။ ဂ်ပန္က ေမးၿမန္းႏွိပ္စက္ရံု ႏွိပ္စက္သလားဆိုရင္ မဟုတ္ေသးဘူး။ အစာေရစာပါ ၿဖတ္ထားတယ္။ အဲဒီတုန္းက လူေတြကလည္း တကယ္ရိုးတယ္။ ဂ်ပန္က သူတို ့ကို ေမးရံုေမးၿမန္းၿပီး လႊတ္လိမ့္မယ္လို ့ ထင္ၾကတယ္။ ဂ်ပန္ေတြဟာ သူတို ့ကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ အရွင္လတ္လတ္ မရဏသခၤ်ိဳင္းထဲ သြင္းလိမ့္မယ္လို ့ မထင္ၾကဘူး။

    ၿခင္းၿခင္းနီတဲ့ေသြးေတြ ေၿမခကုန္ၿပီ

    တခ်ိဳ ့ ဒီလိုဖမ္းထားတဲ့အေပၚ မယံုသကၤာၿဖစ္ၿပီး ေနာက္ေဖးသြားမယ္ဆိုၿပီး မေပၚလာေတာ့ဘူး။ ထြက္ေၿပးလို ့ လြတ္ေၿမာက္သြားၾကပါသတဲ့။ မိခင္တစ္ေယာက္ဟာ သူ ့ကေလးငယ္ကို ထားခဲ့ၿပီး ကိုယ္လြတ္ရုန္းေၿပးတယ္။ ကေလးခ်ီေၿပးရင္ ဘယ္လြတ္ပါ့မလဲ။ ကမာၻမီးေလာင္ သားေကာင္ ခ်နင္းရတဲ့ အၿဖစ္ပါပဲ။

    လူေတြ ေလ်ာ့ေလ်ာ့သြားေတာ့ ဂ်ပန္ေတြ မသကၤာလာၾကေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ ေနာက္ဘယ္သူ ့ကိုမဆို အိမ္သာတက္မယ္ ဆိုတာနဲ ့ ဂ်ပန္ေတြက လွံစြပ္တပ္ထားတဲ့ ေသနတ္ကိုင္ၿပီး လိုက္ပို ့ပါသတဲ့။ ၂ရက္ေလာက္ ဖမ္းခ်ဳပ္ထားၿပီး   ၁၉၄၅ခုႏွစ္၊ဇူလိုင္လ ၁၁ရက္ေန ့မွာ ဒုတိယကမာၻစစ္ၾကီးရဲ  ့ သမိုင္း၀င္လူသတ္ပြဲၾကီးကို ဂ်ပန္ေတြက ၿမိန္ေရယွက္ေရ ဆင္ႏႊဲပါေတာ့တယ္။

    ၁၉၄၅ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၁၁ရက္ဟာ သမိုင္းရက္မ်ားကို ၿခင္းၿခင္းနီတဲ့ ေသြးစြန္းတဲ့ေန ့ပါ။ သမိုင္းရက္မ်ားကို ၿခင္းၿခင္းနီတဲ့ ေသြးစြန္းတဲ့ေန ့ပါ။သမိုင္းရက္မ်ားကို မည္းေမွာင္ညစ္ညမ္းသြားေအာင္ အၿပစ္ကင္းမဲ့တဲ့ အဘိုးအို၊ အဘြားအို၊ လူၾကီးလူငယ္ႏွင့္ ရင္ေသြးမ်ားပါမက်န္ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ၿဖတ္ခဲ့လို ့ က်တဲ့ေသြးေတြနဲ ့ ၿခယ္မႈန္းလိုက္တဲ့ ရက္စက္မႈပါပဲ။

    ေရတြင္းေတြဆီ လူၾကီးေတြကို မ်က္ႏွာအ၀တ္နဲ ့စည္း၊ လက္ေနာက္ၿပန္ၾကိဳးခ်ည္ၿပီး လူစုခြဲသြားပါတယ္။ ကေလးေတြ၊ အဘိုးၾကီးေတြကို လံွစြပ္ေထာက္ ဟိန္းေဟာက္ ဆဲဆိုၿပီး ေခၚသြားတယ္။  ရြာသားေယာက်ာ္း၊ မိန္းမကေလးေတြရဲ  ့ “ကယ္ေတာ္မူၾကပါ” ဆိုတာေတာင္ ဟစ္ေအာ္ေၾကြးေၾကာ္သံ မေအာ္ဟစ္၀ံ့ေလာက္ေအာင္ လူသတ္ေကာင္ ဘီလူးသဘက္ေတြရဲ ့ ေအာ္ဟစ္ၾကိမ္းေမာင္းသံေတြဟာ လႊမ္းၿခံဳလ်က္ရွိေနတယ္။

    ကေလးေတြကို ေၿခႏွစ္ဖက္က ကိုင္ ေရတြင္းေဘာင္နဲ ့ရိုက္၊ ေရတြင္းထဲ ပစ္ခ်လို ့ခ်၊ တခ်ိဳ  ့ကေလးေတြကို စပါးက်ီထဲထည့္ၿပီး မီးရိႈ  ့သတ္လို ့သတ္။ လူၾကီးေတြကို ဓားနဲ ့ခုတ္ပိုင္းၿပီး ေရတြင္းထဲ ပစ္ခ်၊ လွံစြပ္နဲ ့ထိုးခ်မရူမလွ ခံၾကရတယ္။ ရက္စက္မႈနည္းမ်ိဳးစံုကို အသံုးၿပဳၾကတယ္။ ဂ်ပန္ေတြဟာ လူေတြကို ေၿမေပၚမွာ ေခြးဆြဲသလိုဆြဲၿပီး ေသြစိမ္းရွင္ရွင္ သတ္ၿဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။တခ်ိဳ ့ကုိလည္း ေသနတ္နဲ ့ပစ္သတ္၊ အရွင္လတ္လတ္ ေရတြင္းထဲကို ကန္ခ်ၿပီးလည္း ပစ္သတ္ၾကတယ္။

     

    ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္သူ အခ်ိဳ  ့

    ဂ်ပန္ေတြ ေရပူကန္ဘက္ကေန ကုလားကုန္းရြာထဲကို ၀င္လာေတာ့ ဂ်ပန္ေတြ လာတယ္ဆိုတာနဲ ့တခ်ိဳ ့ေတာ့ ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္သြားၿပီး မေၿပးတဲ့သံုးခ်ိဳး ႏွစ္ခ်ိဳးကေတာ့ ဂ်ပန္ေတြရဲ  ့ သတ္ၿဖတ္မႈကို ခံသြားၾကရပါတယ္။ တခ်ိဳ ့ ဗလီထဲမွာ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားစဥ္ ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္သြားသူမ်ား၊ ေနာက္ဆံုး လွံစြပ္နဲ ့ထိုးသတ္ၿပီး ေရတြင္းထဲ ပစ္ခ်ရာမွ ေသဆံုးတဲ့အေလာင္းမ်ားကို နင္း၊ ေသြးရူးေသြးတန္းနဲ ့ ေရတြင္းထဲကေန အေပၚကိုတက္လာၿပီး ထြက္ေၿပး လြတ္ေၿမာက္လာသူမ်ားလည္း ရွိပါတယ္။ ရြာေတာင္ပိုင္း ေရတြင္းထဲ ကိုဇာလီရဲ  ့အေဖကို ပစ္ခ်မယ္အလုပ္ ေသခ်င္ေသဆိုၿပီး ထြက္ေၿပးလို ့ လြတ္ေၿမာက္သြားခဲ့ပါတယ္။

    ေရတြင္းထဲကေန ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္လာသူက ေၿခာက္ေယာက္ပါ။ ေတာင္ပိုင္းေရတြင္းထဲကေန ကိုဇာလီရယ္၊ သူ ့ အဘြား ဆိုင္မြန္ဘီ၊ တၿခားအဘြား တစ္ေယာက္။ ေဒၚဆိုင္မြန္ကေတာ့ တစ္ခဏတာခံၿပီး ဒဏ္ရာမ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ အၿခားအဘြားတစ္ေယာက္လဲ ၁၀ရက္ေလာက္ပဲ ခံကာ ကြယ္လြန္ခဲ့တယ္။

    ေနာက္အၿခားေရတြင္းက ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္သူ သံုးဦးမွာ ေဆာ္ဖာခါတြန္ ဆံုးသြားၿပီး ဦးရွာကာေမာက္နဲ ့ ေဒၚယာရာဘီတို ့ ႏွစ္ေယာက္ပဲ က်န္ရစ္တယ္။

    ဗမာ့မ်ိဳးခ်စ္တပ္မေတာ္သားမ်ားနဲ ့ မဟာမိတ္ေလထီးသမားမ်ားကို ကူညီလိုတဲ့

    ေလထီးတပ္ဖြဲ ့၀င္မ်ားကို ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ေတြ ့ရဲ  ့လက္မေရာက္ေအာင္ လံုၿခံဳရာတြင္ ၀ွက္ထားေပးၿခင္း၊ လိုအပ္တဲ့ အကူအညီမ်ားေပးၿခင္း၊ ရန္သူစစ္ သတင္းမ်ားကို ေထာက္လွမ္းေပးပို ့ၿခင္းမ်ားၿဖင့္ ဂ်ပန္ဆန္ ့က်င္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း လိုအပ္သလို အကူအညီေပးၾကတယ္။

    အၿဖစ္ကိုေၿပာရမယ္ဆိုရင္ အၿပစ္ကင္းစင္တဲ့ ႏွလံုးသားပိုင္ရွင္ေတြအေနနဲ ့ တစ္ဖက္တစ္လမ္းက ဂ်ပန္ကို တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ ေလထီးသမားေတြနဲ ့ ဗမာ့မ်ိဳးခ်စ္တပ္မေတာ္သားေတြရဲ  ့ အသက္ေတြကို မိမိတို ့အသက္နဲ ့ ရက္ေရာစြာလဲခဲ့တဲ့ ကိုယ္က်ိဳးစြန္ ့ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြရဲ  ့ ထံုးစံအတိုင္း အစေတးခံသြားၾကရပါၿပီတကား။ 

    အုတ္ေဘာင္ခတ္ထားတဲ့ ကာဘရ္ သခၤ်ဳိင္းမ်ား

    ကိုဇာလီနဲ ့အတူ ယခင္ ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ေတြ မညွာမတာ မိုက္မဲဆိုးရြားစြာ ရက္ရက္စက္စက္သတ္ၿပီး ေရတြင္းထဲ ပစ္ခ် ကန္ခ် ခံရလို ့ ဆန္ ့ငင္ဆန္ ့ငင္ ယက္ကန္ကန္နဲ ့ အသက္ေပ်ာက္ခဲ့ရေသာသူေတြရဲ  ့ ကာဘရ္သခ်ၤ ိဳင္းေရတြင္းေဟာင္း မ်ားကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေရတြင္းေဟာင္းမ်ားကို အုတ္ၿဖင့္ ၀ိုင္းထားပါတယ္။

    ေရတြင္းသခ်ၤ ိဳင္း ကဘရ္မ်ားေနရာတြင္ တစ္ေပတစ္မိုက္ၿမင့္တဲ့ အုတ္မ်ားကို စီရီ၍ပင္ ေဘာင္ခတ္ထားၿခင္း မရွိပါ။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္က ေၿပာမၿပရင္ ကာဘရ္သခ်ၤ ိဳင္းဆိုတာ အမွတ္တမဲ့မို ့ သိရန္ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။

    (မွတ္ခ်က္။   ။ ေရွးနယ္မ်ားရွိ ေရတြင္းမ်ားသည္ ေၿမၾကီးနဲ ့ တစ္ေၿပညီနီးပါး ရွိၿပီး ၊ ေရတြင္း အ၀ တြင္းႏွုတ္ခမ္းမ်ားကို ယခုေက်းရြာမ်ားတြင္ ရွိသကဲ့သို ့ အကာအရံ ႏွစ္ေပသံုးေပခန္ ့ ဘိလပ္ေၿမၿဖင့္ ေခ်ာကိုင္ကာ ကာရံထားၿခင္း မရွိသးပါ။ ကုလားကုန္း ရြာရွိ ေရတြင္းမ်ားသည္ ထိုကဲ့သို ့ တစ္ေၿပးညီေရတြင္းမ်ား ၿဖစ္သၿဖင့္အခ်ိန္ၾကာေညာင္းလာေသာေၾကာင့္ အုတ္မ်ားနဲ ့ ၀ိုင္းထား၍သာ သိလိုက္သည္ဟု ဆရာၾကီးဆိုလိုၿခင္း ၿဖစ္ဟန္တူပါတယ္။)

    အစၥလာမ့္အလင္းမဂၢဇင္း အမွတ္စဥ္(၁၉) ၊ ၁၉၈၀ ၿပည့္ႏွစ္၊ မတ္လ စာေစာင္တြင္-

    အာဇာနည္ ရွဟီဒီတို ့၏ သခ်ၤ ိဳင္းကဘာရ္မ်ား ၿဖစ္ေနေသာ အထက္ေဖာ္ၿပပါ ေရတြင္းေဟာင္းမ်ားသို ့ ေဇယာရတ္ ေမတၱာဆုမြန္ပို ့ရန္ လာေရာက္သူ မ်ားၿပားလွေပသည္။

    ဟူ၍ေရးသားထားသည္ကို ေတြ ့ရပါေသာ္လည္း ဤကဘရ္သခ်ၤ ိဳင္းမ်ာကို ကဘရ္သခ်ၤ ိဳင္းမ်ား (သို ့မဟုတ္) အာဇာနည္ဗိမာန္မ်ားနဲ ့ တူေအာင္ ထည္ထည္၀ါ၀ါၾကီးမဟုတ္သည့္တိုင္ေအာင္ အသင့္တင့္ေတာ့ရွိဖို ့ ရန္ပံုေငြမ်ား လွဴဒါန္းသင့္တယ္လို ့ စိတ္ထဲတြင္ေအာက္ေမ့ေနမိၿပန္တယ္။

    ေမာ္လၿမိဳင္ က်ိဳက္မေရာဘက္ ကုလားကုန္းက ေရတြင္း ၂၂တြင္းမွာ အၿပစ္မဲ့တဲ့ ရြာသူရြာသား ၇၆၉ဦးတို ့ရဲ  ့ၿဖစ္ရပ္ကို ေက်ာက္စာတိုင္မွာ ကမၼည္းထိုး ေဖၚၿပထားသင့္တယ္လို ့ ထင္ၿမင္မိပါတယ္။

    ေသတြင္း လြတ္ေၿမာက္လာသူ အမ်ိဳးသမီးရဲ  ့ကိုယ္ေတြ ့( ဂ်ပန္မ်ား ရြာသူရြာသားမ်ားကို သတ္ၿဖတ္ၿပီး ၎တို ့ ဖယ္ထားေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားထဲမွ တစ္ဦး)

    အသက္ (၆၅)ႏွစ္ခန္ ့ရွိၿပီၿဖစ္တဲ့ ေဒၚစကီမာဘီ(ခ) ေဒၚအုန္းၾကိဳင္ ရဲ  ့ေၿပာၿပခ်က္ၿဖစ္ပါတယ္။

    လူၾကီးလူငယ္၊ အဘိုးအို၊ အမယ္အိုကစၿပီး အိမ္ေစ့ လူကုန္လာရမယ္၊ အစည္အေ၀းလုပ္မယ္၊ ဗလီထဲမွာ စုရမယ္ဆိုတာနဲ ့ ကၽြန္မတို ့လည္း ဖလာတူ-ဗလီ၀င္းထဲမွာ သြားစုၾကရပါတယ္။ ေယာကၤ်ားေတြကိုေတာ့ ဗလီထဲမွာ ေလွာင္ထားတယ္၊ ရြာကိုေတာ့ ဂ်ပန္စစ္တပ္ေတြ ၀ိုင္းထားပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အစည္းအ၀းလုပ္ဖို ့ ေခၚတာမဟုတ္ဘူး ဆိုတာ တၿဖည္းၿဖည္းနဲ ့ ရိပ္စားမိလာတယ္၊ ဗလီ၀င္းထဲကေန ဘယ္သူမွ အၿပင္မထြက္ရဘူး။ တို ့ကိုမ်ား ဗလီထဲမွာ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ပစ္သတ္မွာလား၊ မီးေလာင္တိုက္သြင္းမွာလားဆိုၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးေတြးေတာမိၾကပါေတာ့တယ္။ ေလွာင္ပိတ္ေနေတာ့ ကေလးေတြလည္း ပူလို ့မေနႏိုင္လို ့ ငိုၾကတယ္၊

    အဲဒီေတာ့ ဂ်ပန္က လွံစြပ္နဲ ့ ထိုးမယ္ တကဲကဲလုပ္လာတယ္၊ ကေလးေတြ မငိုေစနဲ ့ဆိုၿပီး လွံစြပ္နဲ ့ ၿခိမ္းေၿခာက္တယ္။ ထမင္းမေကၽြး၊ ေရကလည္းၿပတ္၊ အစာေရစာၿဖတ္ထားတယ္၊ အငတ္ထားတယ္၊ သံုးရက္လံုးပဲ။ ကေလးေတြလည္း ငိုလိုက္၊ ငိုလြန္းေတာ့ေမာ၊ ေမာေတာ့ အိပ္ေပ်ာသြား၊ ငတ္လိုက္နဲ ့။

    တစ္ခ်ိဳ ့ကေတာ့ အိမ္သာသြားတက္မယ္ဆိုၿပီး ဂ်ပန္ေတြအလစ္ထြက္ေၿပးတယ္။ ဒီလို ထြက္ေၿပးလို ့ လြတ္သြားတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ အဲဒီလိုထြက္ေၿပးမွန္းသိေတာ့ အိမ္သာတက္မယ္ဆိုရင္ ဂ်ပန္က ေသနတ္လွံစြပ္တပ္ၿပီး လိုက္ပို ့တယ္။ မေၿပးသာေတာ့ဘူးေပါ့။

    ကုလားကုန္းေက်းရြာမွာက တစ္အိမ္ေရတြင္းႏွစ္တြင္းေလာက္ ရွိတယ္၊ ဗလီဘက္က သြားရင္ ေရတြင္းေတြပဲ ေတြ ့ရမယ္၊   ေရတြင္းကို ေခၚမသြားခင္ အိမ္တစ္အိမ္မွာ ပိတ္ေလွာင္ထားတယ္၊   ေနာက္လက္ၿပန္ၾကိဳးတုပ္ၿပီး ႏွစ္ေယာက္တစ္တြဲ ေရတြင္းဘက္ဆီ ေခၚသြားတယ္။ မ်က္ႏွာကို အ၀တ္စည္းၿပီး ေရတြင္းကို ေက်ာခိုင္းထားလိုက္တယ္၊ ေနာက္လွံစြပ္နဲ ့ထိုးၿပီး ေရတြင္းထဲ ကန္ခ်လိုက္တယ္၊ၿပန္မထႏိုင္ေအာင္ အေပၚက သစ္တံုးေတြနဲ ့ ဖိလိုက္ၾကေသးတယ္။ ေယာကၤ်ားေတြ ကုန္ေတာ့ မိန္းမေတြကို ဒီတိုင္းပဲ ႏွစ္ေယာက္တစ္တြဲ ၾကိဳးခ်ည္ေခၚသြားၿပီး လွံစြပ္နဲ ့ ထိုးသတ္တယ္။

    မိန္းမေတြ၊ ကေလး၊ လူၾကီးေတြ ကုန္သေလာက္ရွိသြားေတာ့မွ ကၽြန္မတို ့ မိန္းမငယ္(၁၁)ေယာက္ကိုေခၚ၊ အိမ္တစ္အိမ္မွာ ေလွာင္ထားတယ္။ မုန္ ့အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ခိုင္းတယ္။ ရြာသူရြာသားေတြ သတ္ၿပီးလို ့ ၃ရက္ေလာက္အၾကာမွာေတာ့ ကၽြန္မတို ့ ညီအစ္မသံုးေယာက္က အၾကံတစ္ခုရတယ္။ အိမ္မွာ ပစၥည္းသြာယူမယ္ ဆိုၿပီးေၿပာမယ္၊ ဂ်ပန္က ခြင့္ေပးရင္သြားယူမယ္။ လစ္ရင္ လစ္သလို ထြက္ေၿပးမယ္ေပါ့။

    အၾကံအစည္အတိုင္း ဂ်ပန္ကိုေၿပာေတာ့ အေစာင့္သံုးေယာက္က လွံစြပ္ေသနတ္ကိုင္ၿပီး လိုက္ပို ့တယ္။ အိမ္မွာ ပစၥည္းေတြ ရွာေတာ့ ဘာပစၥည္းမွ မရွိေတာ့ဘူး၊ ဂ်ပန္ေတြ လူမရွိတုန္း ဓါးၿပတိုက္ယူလိုက္ၿပီပဲကိုး ၊ ဒီေတာ့ဘာပစၥည္းမွ မရဘဲ ကၽြန္မတို ့ကို ဖမ္းထားတဲ့ အိမ္ကို ၿပန္ၾကရတယ္။

    ေနာက္ မုန္ ့ညက္ေတြေထာင္းခိုင္းၿပီး၊ မုန္ ့လုပ္ခိုင္းတယ္၊ ကၽြန္မတို ့က ဂ်ပန္အလစ္မွာ ထြက္ေၿပးဖို ့ပဲ ၾကိဳးစားတယ္၊ ဒါပင္မဲ့ ထြက္ေပါက္မရွိဘူး၊ ဂ်ပန္ေတြက မၿပတ္ေစာင့္ေနတယ္၊ အစ္မက မုန္ ့ညက္ေတြ ေထာင္းရင္း ကၽြန္မတို ့ကို ထြက္ေၿပးဖို ့ တိုင္ပင္တယ္၊ ကၽြန္မက ငါထြက္ေၿပးလို ့ ၿပန္မေရာက္ရင္ နင္တို ့ဆက္ၿပီး ထြက္ေၿပးလို ့ မွာခဲ့တယ္။ အဲဒီလိုေၿပာဆိုၿပီး မနက္(၇)နာရီမွာ ထြက္ေၿပးဖို ့ၾကိဳးစားတယ္။

    ကၽြန္မမွာ ကေလးကိုလည္း ရင္မွာပိုက္ထားရတယ္၊ ကေလးကလည္း အခါလည္ပဲရွိေေသးတဲ့ သမီးေလး၊ ကေလးကို ထားမပစ္ရက္ဘဲ ပိုက္ၿပီး ထြက္ေၿပးခဲ့တယ္။ ဂ်ပန္ေတြက ကင္းေစာင့္ေနတယ္၊ ထြက္ေၿပးခြင့္ အခြင့္မသာလို ့ ၿပန္၀င္လာရတယ္။

    ကၽြန္မတို ့ ညီအစ္မေတြ ထြက္လို ့မရေတာ့ (၁၅)ႏွစ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက ထြက္ေၿပးတယ္။ အေရွ ့စူးစူး ပိန္းေတာထဲ ထြက္ေၿပးၿပီး ပုန္းေနလိုက္တယ္၊ သူက အပ်ိဳပဲ၊ ဒါပင္မဲ့ သူ ့အေဒၚရဲ  ့ကေလးကို ေပြ ့ေၿပးတယ္။ ဂ်ပန္ကစစ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးကေလးေပ်ာက္ေနတာနဲ ့ လိုက္ရွာတယ္။ ပိန္းေတာထဲမွာ ေတြ ့တယ္။ ေသနတ္ဒင္နဲ ့ ရိုက္၊ မေသရံုတမယ္ အထုအေထာင္း အရိုက္အႏွက္ကို အလူးအလဲ ခံလိုက္ရရွာတယ္။

    ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ရက္ စေနေန႕ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕။ စစ္ကာလ အတြင္း ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕အနီး ကုလားကုန္းရြာသား မ်ားအား ဂ်ပန္ ကင္ေပတိုင္ တပ္မွ အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့မႉတြင္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ရြာသား ငါးေယာက္အနက္မွ တေယာက္အား က်ဴးလြန္ခဲ့သူ ကင္ေပတိုင္တို႕အား ေရြးထုတ္ခိုင္းေနစဥ္။ အဆိုပါ လြတ္ေျမာက္လာသူငါးဦးတြင္ ၁၅ႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလးတဦးအပါအဝင္ အားလုံးမွာ ေသလုေမ်ာပါး ဒဏ္ရာ ဗရပြႏွင့္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ (ဓါတ္ပံုႏွင့္ စာညႊန္း ဝါလံုးရွည္ အတီး FB)

    အႏြန္းနဲ ့မိက်ားတို ့ကလည္း အိမ္ေထာင္သည္ေတြပဲ ၿဖစ္တယ္။ ကေလးကိုယ္စီနဲ ့၊ ကေလးေတြလည္း အခါလည္ပဲ၊  သူတို ့ကိုကို ေၿပာလိုက္တယ္၊ ငါေတာ့ ေၿပးေတာ့မယ္လို ့။

    အဲဒီည ၁၀နာရီေလာက္မွာ ေၿပးတယ္။ ရြာရဲ  ့ေတာင္ဘက္ကို ေၿပးရင္း လြတ္သြားတယ္၊ အဲဒီနားမွာပဲ လွည့္ပတ္ပုန္းတယ္၊ လယ္ကန္သင္းရိုးမွာ ၀ပ္သြားၿပီး ကေလးရင္၀ယ္ပိုက္ လက္တစ္ဖက္နဲ ့ ၀မ္းလ်ားထိုးသြားရင္း ရိုးထဲကို ေရာက္လာတယ္။ ကၽြန္မ ေရထဲဆင္းေၿပးတယ္၊ ရိုးကူးၿပီးတာနဲ ့ ေတာစပ္ကို ေရာက္သြားတယ္။ အဲဒီေတာစပ္ေရာက္ေတာ့ မိုးခ်ဳပ္ၿပီ၊ တေအာင့္တနား ထိုင္လိုက္တယ္၊ဘာသံေတြလဲေတာ့ သဲကြဲစြာ မသိဘူး၊ ဒီေတာထဲမွာပဲ လမ္းမသိဘဲ ကၽြန္မ ေလွ်ာက္ေနတယ္၊ မိုးလင္းပိုင္း ေရာက္ေတာ့ေကာ ဗြီးက ယာစင္ဆိုတဲ့ ေကာင္ေလး(၁၆)ႏွစ္ရြယ္က ကုလားကုန္းရြာဘက္ သြားေနတယ္၊ သူကဘယ္သူလဲလို ့ ေမးတယ္၊ သူ ့မွာ ဓားလြတ္ ကိုင္ထားတယ္။

    တစ္ခ်ိန္လံုး ကိုယ့္ကို ရင္ကိုစည္း အံၾကိတ္ၿပီးလာခဲ့တဲ့ မာနေတြဟာ သူ ့ကိုေတြ ့လိုက္ေတာ့မွ အားရွိရမယ့္အစား တစ္ခါတည္း က်ဆင္း ေပ်ာ ့ေခြသြားတယ္။ ကၽြန္မတို ့အင္အားခ်ည့္နဲ ့ေနလို ့ ငိုအားပင္မရွိေတာ့သလားဘဲ၊ ကေလးကို သူက ေကာက္ခ်ီလိုက္တယ္။ ဓားကို ကိုင္ရင္း ဖားေဖ်ာက္ရြာကို လိုက္ပို ့မယ္လို ့ ေၿပာတယ္၊ ဒီေတာဆံုးေတာ့  ကၽြန္မမတ္နဲ ့ ေမာင္ပါေခြးတို ့ကို ေတြ ့တယ္။

    ဖားေဖ်ာက္ရြာ ေၿမာက္ဘက္ လယ္ေတာထဲေခၚသြားၾကတယ္၊ ကၽြန္မဦးေလး ဦးေရႊလီနဲ ့ ဆံုတယ္။ ဖတ္တလဲကင္း ႏွုတ္ဆက္တယ္၊ ကၽြန္မက အက်ိဳးအေၾကာင္း ေၿပာၿပေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သား ငိုၾကပါေတာ့တယ္၊ ဂ်ပန္ေတြက အားလံုးကို သတ္လိုက္ကုန္ၿပီ၊ ညီအစ္မႏွစ္ေယာက္နဲ ့ ကေလးမေလးေတြ က်န္တယ္၊ သူတို ့ကို သတ္လိုက္ၿပီးလား မသိဘူးလို ့ ေၿပာၿပလိုက္တယ္၊  အဲဒီလို ေၿပာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုလားကုန္းရြာဘက္က ေသနတ္သံေတြၾကားရတယ္။ ဘယ္သူေတြ ထပ္သတ္ခံရၿပီလဲ။ ကၽြန္မ ညီမေတြလား မိက်ားတို ့ကို နင့္အစ္မ ဘယ္သြားသလဲဆိုတာ ေမးေမးၿပီး ရိုက္ေလမလား၊ ေမးမရလို ့ ေသနတ္နဲ ့ ပစ္သတ္ေလေရာ့သလားဆိုၿပီး စိုးရိမ္စိတ္ေတြ တဖြားဖြား တိုးလာၿပန္တယ္။

    အဲဒီေတာထဲမွာ ယာယီတဲထိုးၿပီး ဦးေလးကထားေပးတယ္၊ ရြာထဲ၀င္မယ္လုပ္ေတာ့ နင္ဒီမွာ ေနဦးဆိုၿပီး ထားခဲ့တယ္။ ရြာထဲကို ၀င္သြားၿပီး ကၽြန္မတို ့သားအမိစားဖို ့ ထမင္းဟင္းခ်က္ၿပီး ယူလာတယ္။ ကၽြန္မတို ့ အစာေရစာငတ္ေတာ့ အားရပါးရ ပလုတ္ပေလာင္း စားတယ္။ ဒါပင္မဲ့ ထမင္းဟင္းမစားရတာ သံုးေလးရက္ရွိၿပီမို ့ လည္ေခ်ာင္းကမ်ား က်ဥ္းေနလို ့လား ။ ရုတ္တရက္ မ်ိဳမက်ဘူး၊ နည္းနည္းခ်င္း စားရေတာ့တယ္။ ထမင္းစားၿပီး ခရီးဆက္တယ္။

    မနက္မိုးမလင္းတလင္းမွာ ဗမာရြာၿဖစ္တဲ့ အန္ဂလဲရြာကို ေရာက္တယ္။ ရြာသားေတြက ကၽြန္မတို ့ကို လက္မခံဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ မြန္ရြာၿဖစ္တဲ့ ေကာမေႏွာရြာကို ဆက္သြားတယ္။ အဲဒီမွာလည္း လက္မခံၿပန္ဘူး။

    ေနာက္ ေကာ့မေႏွာေက်းရြာကေန ေကာဗီြရြာကို ၿပန္လွည့္ေခၚသြားတယ္။အဲဒီရြာကေတာ့ ဘဂၤါလီမြတ္စလင္ရြာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ရြာမွာ ကၽြန္မအမ်ိဳးေတြ ရွိပါတယ္။ အမ်ိဴးေတြအိမ္မွာပဲ တစ္ညအိပ္ပါတယ္။ ေနာက္ေန ့မွာ ပိႏၵဲကုန္းေက်းရြာ ဘက္ ဆက္သြားတယ္။ဘဂၤါလီမြတ္စလင္ လူၾကီးေတြကို ကၽြန္မ ကုလားကုန္းက အမ်ိဳးသမီးပါလို ့ ေၿပာၿပတယ္။ သူတို ့က ကုလားကုန္းရြာသားေတြကို လက္မခံရဘူးလို ့ ဂ်ပန္က အမိန္ ့ထုတ္ထားတယ္ဆိုတာနဲ ့ ရြာထဲမွာ မေနရဘူး။ ပိႏၵဲကုန္းကြင္းထဲမွာ သြားေနရတယ္။ ဘၾကီးတို ့က ထမင္းလာပို ့ေပးတယ္။

    အဲဒီလိုနဲ  ့ဂ်ပန္ေတြ လက္နက္ခ်ၿပီးမွာ ကၽြန္မလည္း ရြာကို ေအးေအးလူလူၿပန္ၿပီး ေနထိုင္ပါတယ္။

    ကၽြန္မရြာေရာက္လို ့ သတင္းရလိုက္တာက  ကၽြန္မတို ့(၁၁)ေယာက္ အုပ္စုထဲက ကၽြန္မညီမ အႏြန္နဲ ့ မိက်ားတို ့ ႏွစ္ေယာက္ပါ ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္သြားတယ္၊ ေနာက္က်န္ အမ်ိဳးသမီး ရွစ္ေယာက္ကို အလယ္တံခြန္တိုင္ (သံၿဖဴဇရပ္လမ္း) ထိ ေခၚသြားတယ္။ ဂ်ပန္ေတြက အဲဒီအမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼက်င့္ခဲ့တယ္။ အဲဒီမွာ မိန္းကေလးႏွစ္ေယာက္ ထပ္မံထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္သြားတယ္၊ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဂ်ပန္ေတြ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ပစ္လိုက္တယ္၊ လူကိုလည္း အဓမၼက်င့္၊ အသက္ကိုလည္းသတ္၊ ဘက္စံု ရိုင္းစိုင္းတဲ့ ဖက္ဆစ္ရဲ  ့ သရုပ္သကန္ပါပဲ။

    (ေဒၚစကီမာဘီ(ေခၚ) ေဒၚအုန္းၾကည္ ၏ ေၿပာၿပခ်က္မ်ားၿဖစ္ပါတယ္။)

    ထိုနည္းတူ စာေရးဆရာခင္ၾကီးေအာင္ေရးတဲ့ ဘူရွိဒိုသူရဲေကာင္းတို ့၏ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား (သုတပေဒသာ စာေစာင္ ၂၁၊ အမွတ္(၃) ၊ ဇူလိုင္လ ၁၉၉၄) ေဆာင္းပါး စာမ်က္ႏွာ ၁၅၀၊ တတိယေကာ္လံ၊ တတိယပိုဒ္ ေနာက္ဆံုးေၾကာင္းမွာ အခုလို ေရးသားထားပါတယ္။

              “ဇူလိုင္လ ၁၂ရက္တြင္ သူတို ့ဖယ္ထားေသာ ေက်းရြာသူ ၁၀ေယာက္ကို ေခၚကာ ထြက္ေၿပးသြားၾကသည္။ ၎အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ေနာက္တစ္ၾကိမ္ ဘယ္ေသာအခါမွ် ၿပန္၍ မေတြ ့ရေတာ့ပါ။’’

    ကြဲလြဲခ်က္အနည္းငယ္

    ဆရာၾကီး ၀မ္းအို၀မ္းေက်ာ္၀င္းေမာင္ ၁၉၈၀ၿပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၂ရက္ေန ့မွာ ေတြ ့ဆံုေမးၿမန္းခဲ့ေသာ ကုလားကုန္း ေက်းရြာက အသက္(၆၅)ရွိၿပီၿဖစ္တဲ့ ေဒၚစကီမာဘီ (ေခၚ) ေဒၚအုန္းၾကိဳင္ ေၿပာၿပရာတြင္ အမ်ိဳးသမီး(၁၁)ေယာက္ ေရြးဖယ္ထားၿပီး ဂ်ပန္ေတြအတြက္ သေရစာေတြ လုပ္ေပးရတယ္။ ဖမ္းထားရာကေန ေဒၚအုန္းၾကိဳင္ အရင္ဆံုး ထြက္ေၿပး လြတ္ေၿမာက္ခဲ့တယ္။

    ေနာက္ ၎၏ ေၿပာၿပခ်က္အရ ေဒၚအုန္းၾကိဳင္ရဲ  ့ ညီမ မအႏြန္ နဲ ့ မိက်ားတို ့ႏွစ္ေယာက္ထြက္ေၿပး လြတ္ေၿမာက္သြားေၾကာင္း က်န္အမ်ိဴးသမီး ရွစ္ေယာက္ကို ဂ်ပန္ေတြ အလယ္တံခြန္တိုင္ (သံၿဖဴဇရပ္) ထိ ေခၚသြားေၾကာင္း အဲဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ဦး ထပ္မံ ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္တယ္ဆိုရင္  ဂ်ပန္ေတြ ရဲ  ့အလယ္တံခြန္တိုင္မွာ သတ္ၿဖတ္ခံရသူ အမ်ိဳးသမီး အေရအတြက္သည္ ၆ ေယာက္ၿဖစ္ေနၿပီး(ေဒၚအုန္းၾကိဳင္ရဲ ့ ေၿပာၿပခ်က္) ဆရာခင္ၾကီးေအာင္ ေဆာင္ပါးတြင္ ၁၀ဦး သတ္ၿဖတ္ၿခင္းခံရေၾကာင္း ေတြ ့ရတယ္။

    ထို ့အတြက္ေၾကာင့္ အလယ္တံခြန္တိုင္(သံၿဖဴဇရပ္) တြင္ ထြက္ေၿပးလြတ္ေၿမာက္မႈ မရွိခဲ့ဘူးဆိုရင္လည္း ေဒၚအုန္းၾကိဳင္၏ ညီမ ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ကုလားကုန္းေက်းရြာမွာ ကတည္းက လြတ္ေၿမာက္ခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ အလယ္တံခြန္တိုင္ (သံၿဖဴဇရပ္)တြင္ အမ်ိဳးသမီး ၈ဦးေတာ့ သတ္ၿဖတ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း ယူဆရပါသည္။

    ဆရာၾကီး ၀မ္းအို၀မ္းေက်ာ္၀င္းေမာင္ရဲ  ့မွတ္ခ်က္

    စာေရးဆရာခင္ၾကီးေအာင္ ေရးသားခ်က္ထဲမွာ (၁၀) ေယာက္ဆိုတာ ကေလးနဲ ့ဆို (၁၁)ေယာက္ ၊ (၁၅ႏွစ္ မိန္းကေလးနဲ ့ သူ ့အေဒၚကေလး)အဲဒီလိုကြာၿခားခ်က္ရယ္၊ ဂ်ပန္ေတြ ေခၚသြားတဲ့ အဲဒီ(၁၀)ေယာက္ကို ေနာက္တစ္ၾကိမ္ ဘယ္ေသာအခါမွ် ၿပန္၍ မေတြ ့ ရေတာ့ပါလို ့ ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။ အမွန္က အဲဒီလို ေခၚသြားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ရဲ  ့ သတင္းဟာ ေပ်ာက္ကြယ္ မသြားခဲ့ပါ။ သူတို ့တစ္ေတြကို ဂ်ပန္ေတြက ရက္စက္စြာ သတ္ထားခဲ့ေၾကာင္း၊ သူတို ့ကို ၿမွပ္ႏွံရာသခ်ၤ ိဳင္းကို ကုလားမသခ်ၤ ိဳင္းဆိုၿပီး သမိုင္း မွတ္တိုင္တြင္ က်န္ရစ္ခဲ့တယ္။

    အေထာက္အထားတစ္ခ်ိဳ  ့

    အဂၤလိပ္ေတြက ၀င္လာေတာ့ အဲဒီကရြာသားေတြကို စစ္ရိကၡာေတြ ၿဖန္ ့ၿဖဴးေပးတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစထိ ေထာက္ပံ့ေငြေတြ ရိကၡာတြ ပို ့ေပးတယ္လို ့ ေၿပာၿပပါတယ္။ ဒုတိယကမာၻစစ္ၾကီးၿပီးေတာ့ အဂၤလိပ္အစိုးရက ဒီလို ကုလားကုန္းက ကေလးလူၾကီး မိန္းမေယာက်္ား ၇၆၉ေယာက္တို ့အား ဂ်ပန္ဖက္ဆစ္ေတြက ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ၿဖတ္ၿပီး ရြာရွိေရတြင္း ၂၂တြင္းထဲ အရွင္လတ္လတ္ ေသြးစိမ္းရွင္ရွင္နဲ ့ မရူမလွ ေသဆံုးရတဲ့အတြက္ ‘ကရုဏာေၾကးေပးမယ္’ ဆိုၿပီးလုပ္ခဲ့တယ္။

    ေသသူမ်ားနဲ ့ ပတ္သတ္တဲ့ ပံုစံတြင္ ထည့္သြင္းေဖၚၿပရန္ စာရြက္စာတမ္းမ်ားေတာင္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါပင္မဲ့ ၿမန္မာၿပည္လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးတဲ့အခါမွာ စစ္ေလ်ာေၾကးေပးမယ္ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ေတြ အေကာင္အထည္ မေပၚေတာ့ပါ။

    စစ္ခံုရံုး

    ေရတြင္းကုန္းရြာရွိ ကေလး လူၾကီးေယာက်္ား မိန္းမ ၇၆၉ေယာက္ကို ရက္ရက္စက္စက္သတ္ခဲ့တဲ့ အမႈနဲ ့ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ  ့ေတာ္တြင္ မဟာမိတ္တို ့က စစ္ခံုရံုးဖြဲ ့ၿပီး စစ္သံု ့ပန္းတရားခံမ်ားၿဖစ္တဲ့ စစ္ဗိုလ္ၾကီး အီရွီကာ၀ါ နဲ ့ အၿခားစစ္ဗိုလ္မ်ားကို စစ္ေဆးေမးၿမန္းခဲ့တယ္။

    ဒီအမႈစစ္ေဆးစဥ္ တရားလိုဘက္မွ သက္ေသအၿဖစ္

    အီရွစ္အာမတ္ (ဒီဆိပ္ဖူးဟန္ အသက္၈၀)

    ဦးမာမက္ဒူလာ – ကုလားကုန္း

    ဦးရာရွစ္         –  ဖားေဖ်ာက္

    ဦးရွစ္အာမက္  –  ကုလားကုန္း

    ေဒၚဆာရာဘီ   –

    အၿခားအမ်ိဳးသမီးၾကီး  –           တို ့ၿဖစ္ပါတယ္။

    ဂ်ပန္ေတြကို မဟာမိတ္စစ္အရာရွိေတြက စစ္ခံုရံုးတင္တဲ့အခါ ဂ်ပန္ေတြက ဘာေတြ ဆင္ၿခင္ေပး ေလွ်ာက္လဲၾကသလဲဆုိတာ စာေရးဆရာ ခင္ၾကီးေအာင္၏ ဘူရွိဒိုသူရဲေကာင္းတို ့၏ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ားေဆာင္းပါး (ဇူလိုင္လ ၁၉၉၄ထုတ္၊ သုတပေဒသာစာေစာင္) အတြဲ ၂၁၊ အမွတ္(၂၃)မွာ ယခုလို ေရးသားထားပါသည္။

    စစ္ခံုရံုးတြင္ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့သူ ဂ်ပန္စစ္ဗိုလ္မ်ားက ခုခံကာကြယ္ ေလွ်ာက္လဲၾကပံု

    “ကုလားကုန္းရြာမ်ားသည္ ထိုေဒသတြင္ လႈပ္ရွားေသာ ၿမန္မာ့ေတာ္လွန္ေရးတပ္သားမ်ားႏွင့္ ၿဗိတိသွ် ေလထီးတပ္သားမ်ားကို အကူအညီေပးခဲ့ၾကသူမ်ားၿဖစ္၍ ၎တို ့သတ္ၿဖတ္ႏွိပ္ကြပ္ၿခင္းမွာ တရားေသာေဆာင္ရြက္မႈ ၿဖစ္သည္။ ထိုေဒသရွိ ရန္ၿပဳသူမ်ားအား ရွင္းလင္းရာတြင္ ဤကိစၥမွာ စစ္ေဆးလိုအပ္ခ်က္အရ လုပ္ေဆာင္ရၿခင္းၿဖစ္၍ အၿပစ္မရွိေၾကာင္း။

    မဟာမိတ္ဗံုးၾကဲေလယာဥ္မ်ားက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရွိ ၿမိဳ  ့ၾကီးမ်ားကို ဗံုးၾကဲတိုက္ခုက္၍ မိန္းမႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားကို ေသေက်ပ်က္စီးေစခဲ့သည့္ လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္ မၿခားနားပါ’’ ဟု ဆင္ၿခင္ေပးခဲ့ၾကသည္။

    မည္သို ့ပင္ၿဖစ္ေစ စစ္ရာဇ၀တ္ေကာင္မ်ား ဆင္ၿခင္ေပး ေလွ်ာက္လဲၾကသည္ၿဖစ္ေစ လက္နက္မဲ့ ရြာသူရြာသား ၇၆၉ေယာက္ကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ ေသြးေအးေအးႏွင့္ စိမ္ေၿပနေၿပသတ္ၿဖတ္ခဲ့ၿခင္းမွာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈၾကီး မဟုတ္ဟူ၍ မည္သူမွ် ၿငင္း၍မရႏိုင္ပါ။

    လက္ေတြ ့က်ဴးလြန္သည့္ ဂ်ပန္စစ္ရာဇ၀တ္ေကာင္တို ့က အထက္အမိန္ ့အရ ေဆာင္ရြက္ရပါသည္ဟု ဆင္ေၿခေပး ေလွ်ာက္လဲၾကၿခင္းမွာလည္း ေပးေသာအမိန္ ့သည္ပင္လွ်င္ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ စစ္ခင္းမႈဥပေဒႏွင့္ မညီမညြတ္သၿဖင့္ မည္သည့္နည္းနဲ ့မွ် ကုလားကုန္းရြာ လူသတ္ပြဲၾကီးကို စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ၿခင္း မဟုတ္ပါဟုယူဆရန္ ခက္ခဲလွေပသည္။

    မဟာမိတ္စစ္ခံုးရံုးက ကုလားကုန္း ရြာသူရြာသားမ်ားကို သတ္ရန္ အမိန္ ့ေပးၿပီး ကိုယ္တိုင္လည္း ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ ဗိုလ္ၾကီး အဆင့္ရွိတဲ့ ဗိုလ္ၾကီးအီရွီကာ၀ါနဲ ့ တၿခားစစ္ဗိုလ္မ်ားကို သက္ေသမ်ားရဲ  ့ ထြက္ဆိုခ်က္အရ အမႈက်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ထင္ရွားတဲ့အတြင္ ေသဒဏ္ေပးလိုက္ပါတယ္။

    ေက်းဇူးတင္ရွိၿခင္း

    စာေရးသူအား အခုလို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ဂ်ပန္လွံစြပ္ဓါးသြားေအာက္က အသက္ကို လုၿပီး ထြက္ေၿပး လြတ္ေၿမာက္လာခဲ့တဲ့ ေဒၚစကီမာဘီ(ေခၚ) ေဒၚအုန္းၾကိဳင္အား အထူးေက်းဇူးတင္ ဂုဏ္ၿပဳခ်ီးက်ဴး ပါတယ္။ အစအစအရာရာ အကူအညီေပးၿခင္း ၊ ကိုယ္ေတြ ့သမိုင္းမ်ား ေၿပာၿပေပးတဲ့ ဦးဇာလီနဲ ့မိသားစု၊ ဦးေဒ၀ါနာလီ ၊ ေဒၚမိက်ား၊ ေဒၚအီကၽြတ္ဘီ၊ ေမာ္လ၀ီ ယာကြတ္( ရန္ကုန္ ဆူဖီယာေက်ာင္းဆရာ) ႏွင့္တကြ ဖားေဖ်ာက္၊ ကုလားကုန္းရြာတို ့မွ အစစအရာရာ ကူညီေပးခဲ့ၾကသူမ်ား အားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ ဂုဏ္ၿပဳမွတ္တမ္းတင္အပ္ပါသည္။

    ရန္ကုန္သို ့အၿပန္

    ဦးဇာလီက စာေရးသူအား ကုလားကုန္းရြာမွ လွည္းၾကံဳရွိတဲ့အတြက္ ၁၄-၄-၁၉၈၀ ရက္ေန ့ မနက္လွည္းၾကံဳႏွင့္ က်ိဳက္မေရာလွည္းဆိပ္ကို လိုက္ပို ့ေစခဲ့ပါတယ္။ က်ိဳက္မေရာက ဆက္လာၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ ေစ်းၾကီး ဗလီ၀င္းမွာပဲ တည္းခိုအိပ္စက္ ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေန ့ ၂၅-၄-၁၉၈၀ ရက္ မနက္ ရန္ကုန္သြားမယ့္ ရထားနဲ ့လိုက္ခဲ့ပါတယ္။ 

    ဂ်ပန္စစ္ေလ်ာ္ေၾကးကိစၥ

    ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္းက တရုတ္ၿပည္၊ ကိုရီးယား၊ ေဖာ္မိုဆာ၊ စင္ကၤာပူ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား ၊ ဖိလစ္ပိုင္ အစရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားကို က်ဴးေက်ာ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ယေန ့သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္နဲ ့အစိုးရအဖြဲ ့ထံ ၀န္းခ်ေတာင္းပန္တာ ေတြၾကားရပါတယ္။

    စစ္တြင္းက ကိုရီးယား အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဂ်ပန္တပ္မေတာ္သားမ်ားအတြက္ ၿပည့္တန္ဆာမ်ားအၿဖစ္၊ ေဆာင္ၾကာၿမိဳင္မယ္မ်ား အၿဖစ္ အတင္းအဓမၼေစခိုင္းခဲ့တဲ့အတြက္ အဲဒီတုန္းက ပါ၀င္အသံုးေတာ္ခံခဲ့ရတဲ့ အသက္ထင္ရွား ရွိတဲ့ ကိုရီးယား အမ်ိဳးသမီးၾကီးမ်ားက လက္ရွိ ဂ်ပန္အစိုးရထံ ေလ်ာေၾကးေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။

    ဒီလို မြန္ၿပည္နယ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္ခရိုင္ က်ိဳက္မေရာၿမိဳ ့နယ္မွ ကုလားကုန္းေက်းရြာရွိ ႏိုညွာကေလးေတြနဲ ့ အမွည့္ေၾကြေတာ့မယ့္ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြ၊ လူၾကီးလူငယ္ စုစုေပါင္း ၇၆၉ေယာက္တို ့အား လူမဆန္စြာ ရက္ရက္စက္စက္ ကေလးေတြကို ေရတြင္းေဘာင္နဲ ့ ရိုက္ ၊ ေရတြင္းထဲ ပစ္ခ်၊ လူၾကီးလူငယ္ေတြ ကိုေသနတ္နဲ ့ပစ္၊ လွံစြပ္နဲ ့ထိုး ၊ ဓားနဲ ့ခုတ္၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼက်င့္ၿပီးသတ္၊ ကုလားကုန္းေရတြင္း ၂၂  တြင္း ထဲမေသမရွင္ အစိမ္းသက္သက္ပစ္ခ်၊ ေသြးသံရဲရဲ အေသဆိုးနဲ ့ေသခဲ့ရတယ္။ ကေလးေတြကို စပါးက်ီထဲထည့္ မီးရိူ  ့သတ္ခဲ့တယ္။

    အလယ္တံခြန္တိုင္ (သံၿဖဴဇရပ္လမ္း)မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို မုဒိမ္း၀ေအာင္ က်င့္ၿပီး သတ္ခဲ့တယ္။ ယခုတိုင္ ကုလားမသခ်ၤ ိဳင္းလို ့ သမိုင္းမွာ အထင္ကရ ရွိခဲ့တယ္။

    ဒုတိယကမာၻစစ္ၿပီးစကေတာ့ ဂ်ပန္က ၿမန္မာၿပည္ကို စစ္ေလ်ာ္ေၾကးေပးတယ္ဆိုတာ ၾကားရပါတယ္။ ဒါပင္မဲ့ ဒီလို ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ၿဖတ္ခဲ့တဲ့ ရြာသူရြာသားေတြကို ၀မ္းနည္းစကား တစ္ခြန္းတစ္ေလမွ ဒီေန ့ထိလည္း လာမေၿပာ၊ ေလ်ာ္ေၾကးလည္း တစ္ၿပားတစ္ခ်ပ္မွ မေပး။ ဒီလို ဥေပကၡာၿပဳထားၿခင္း ခံရတာဟာ အရုပ္ဆိုး အက်ည္းတန္လွပါတယ္။ ဒီလို လ်စ္လ်ဴရူထားတဲ့အတြက္လည္း ၀မ္းနည္းစရာပါ။

    ၀မ္းအို၀မ္း ေက်ာ္၀င္းေမာင္

    ေမ့ေပ်ာက္ေလာက္နီးနီးၿဖစ္ေနသည့္  ဆရာၾကီး၏  က်ိဳက္မေရာနယ္ရဲ  ့အလွကို အက်ည္းတန္ေစခဲ့တဲ့ သမိုင္းၿဖစ္ရပ္မွန္ စာအုပ္ထဲမွ ၿဖစ္စဥ္မ်ားကို ၿပန္လည္ေဖၚၿပလိုက္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းၿပည္တစ္ၿပည္ လြတ္ေၿမာက္ဖို ့ ရွင္သန္ဖို ့အတြက္ အေသြးအေရာင္စံု ရွိသည့္ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ ေပးဆပ္စေတးခဲ့ရၿခင္းကို အမွတ္ရ တန္ဖိုးထားတတ္ေစဖို ့ ရည္သန္ ပါသည္။ အက်ည္းခ်ံဳးေဆာင္းပါးသဖြယ္ ေဖၚၿပလိုက္သည့္အတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိခဲ့ပါက ကၽြန္ေတာ္၏ အမွားမ်ားသာ ၿဖစ္ပါေၾကာင္း နားလည္ေစလိုပါသည္။

    မူရင္းစာအုပ္ အစအဆံုးဖတ္လိုလွ်င္

     

      ၿပန္လည္ေ၀မွ်သူ

     တင္မင္းထြဋ္

     

  • “ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ့ သမိုင္းတစြန္းတစ နဲ႕ လူမ်ိဳးမ်ား ဝင္ေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ပုံ”

    “ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ့ သမိုင္းတစြန္းတစ နဲ႕ လူမ်ိဳးမ်ား ဝင္ေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္ပုံ”

    မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ – ဝါးလံုးရွည္အတီး

    တို႕ျမန္မာေတြရဲ့ အျမင္စူးရွျပီး တလြဲဆံပင္ေကာင္းပုံတခ်ိဳ႕ကိုအနည္းငယ္ထင္ျပလိုပါတယ္ခင္မ်ာ။အခုတေလာ အတီးတင္တဲ့ေရွးေဟာင္းပုံေတြမွာပါလာတတ္တဲ့ ကိုယ့္အဘိုးအဘြား အရြယ္ေလာက္ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးျခားေတြကို တခ်ိဳ႕ကဘုမသိ၊ဘမသိနဲ႕ အသားလြတ္ ဝင္ေရာက္ ဆဲဆိုတာေတြ၊ေနာက္ပိုင္းမွ ႏိုင္ငံကို အေျခခ်လာျပီး ေအာက္တန္းစားအလုပ္ေတြကို လုပ္ကိုင္ေနၾကသူေတြ အျဖစ္ ႐ႈ႕ျမင္လာၾကတာကို အေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႕လာရပါတယ္။

    အေလာင္းမင္းတရားၾကီးလက္ထက္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေျမပုံ(၁၇၅၅ ခုႏွစ္)
    Photo via Ye Myat Thu

    ဒီလို မိုက္႐ိုင္းတဲ့ အယုတၱ အနတၱ စကားလုံးေတြကိုေတာ့ ေကာမန္႕ကေနဖယ္ရွားတာကလြဲျပီး ဘာမွတံု႕ျပန္မွာမဟုတ္ေပမဲ့လဲ ျပန္ၾကားေရး စာအုပ္ထဲက ေလသံျဖင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ သမိုင္းကို ေဝဖန္မိေသာ လူမ်ားအတြက္ေတာ့ ေျဖရွင္းခ်က္ေပးပါရေစ။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ သိပ္အထူးအဆန္းေတာ့လဲ မဟုတ္လွပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ရဲ့ ပညာေရးစနစ္ၾကီးဟာ မ်ိဳးဆက္ႏွစ္ခုစာမက အေမွာင္ခ်ခံထားရတဲ့ ဖတ္စာအုပ္ေတြနဲ႕ ၾကီးျပင္းလာရလို႕ပါပဲ။ ဒီလိုေျပာလို႕ ကြၽန္ေတာ္ဟာလဲ သမိုင္းပညာရွင္ၾကီးမဟုတ္ပဲ ဝါသနာအရ အလြတ္တန္း ေလ့လာလိုက္စားတဲ့ ဝါသနာရွင္တဦးသာျဖစ္ေၾကာင္းကိုၾကိဳတင္အသိေပးထားပါရေစ။ ဆက္လက္ျပီး “ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ့ သမိုင္းတစြန္းတစ နဲ႕ လူမ်ိဳးမ်ား ဝင္ေရာက္အေျခခ်ေနထိုင္ပုံကို ကြၽန္ေတာ္ လက္လွမ္းမွီသေလာက္ေလး တင္ျပေပးပါရေစ။

    တကယ္ေတာ့ ဒီ တရုတ္၊ကုလားစတဲ့ လူမ်ိဳးေတြဟာ အမ်ားထင္သလို အဂၤလိပ္လက္ထက္ေလာက္မွာမွ ရုတ္တရက္ၾကီး ဝင္ေရာက္အေျခခ်ျပီး လူဦးေရဗုံးေဘာလေလာ တိုးပြါးလာတာမဟုတ္ပါဘူး။ကိုလိုနီေခတ္မေရာက္မွီ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကိုျမန္မာမ်ားမသိမ္းပိုက္မွီ မြန္ဘုရင္မ်ား အာဏာသက္ေရာက္စဥ္ကာလတြင္းမွာပင္ ဒဂုံ၊သန္လ်င္၊ အစရွိတဲ့ အရပ္ေဒသမ်ားကိုဝင္ေရာက္အေျခခ်ေနထိုင္မႉေတြရွိေနျပီျဖစ္ျပီး ျမန္မာဘုရင္မ်ား ရန္ကုန္ျမိဳ႕ကို အာဏာသက္ေရာက္စဥ္မွာေတာ့ သူတို႕ရဲ့အေျခခ်မႈဟာ အေတာ္ေလးကို ခိုင္မာေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာလို႕ ကြၽန္ေတာ္လက္လြတ္စံပယ္ရမ္းေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ရွိခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ့ သမိုင္းအမွန္ကိုတင္ျပေနျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ေကာင္းပါျပီ။ ဆက္လက္ျပီး အေထာက္အထားမ်ားနဲ႕တင္ျပေပးပါ့မယ္။

    ၁၃ ရာစုမတိုင္မွီကပင္ အိႏိၵယ၊အာရပ္ ေရေၾကာင္းသြား ကုန္သည္တို႕သည္မလကၠာေရလက္ၾကားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွား ဂ်ာဗားကြၽန္းသို႕ အသြား သန္လ်င္ျမိဳ႕တြင္ ခရီးတေထာက္ နားကာ ေရခ်ိဳႏွင့္စားနပ္ရိကၡာျဖည္႔တင္းျခင္း၊ သေဘၤာၾကံ့ခိုင္မႉမ်ား ျပန္လည္စစ္ေဆးျခင္း၊တည္ေဆာက္ျခင္းမ်ားရွိေနျပီျဖစ္ပါသည္။

    မြန္ဘုရင္ ရာဇာဓိရာဇ္(ေခၚ)ဗညားႏြဲ႔(၁၃၈၃-၁၄၂၁) ဟာ အိမ္နိမ့္စံ မင္းသားဘဝႏွင့္ ဒဂုံ(ရန္ကုန္)အရပ္ကို အေျခစိုက္ျပီး ဟံသာဝတီထီးနန္းကို ပုန္ကန္ျခားနားစဥ္က ရာဇာဓိရာဇ္ဟာ အိႏိၵယပင္လယ္မွေရာက္ရွိလာၾကတဲ့ မြတ္စလင္ အာရပ္ သေဘၤာသားေတြရဲ့အကူအညီကို ရယူခဲ့တာ ယုံမွားသံသယျဖစ္ဖြယ္ မရွိေၾကာင္းကို B. R. Pearn ေရးသားတဲ့ A History of Rangoon စာအုပ္မွာ ဒီလိုေရးသားထားပါတယ္။

    During his occupation of Dagon, Razadarit had been aided by certain Muslim seamen, doubtless some of the Arabs who traded across the Indian Ocean so freely in these days; and this would suggest that the River was now being frequented by foreign sailors who took their merchandise through the Delta creeks to Pegu.

    အေလာင္းမင္းတရားၾကီး လက္ထက္ ၁၇၅၅ အေရာက္မွာေတာ့ လူမ်ိဳးျခားမ်ားရဲ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ အေျခခ်ေနထိုင္မႉကို နဂါးဗိုလ္ထိပ္တင္ေဒြးျပဳစုေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ သမိုင္းစာအုပ္ရဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၂၄ မွာဒီလိုေရးသားထားပါတယ္။

    (အေရွ႕ႏွင့္အေနာက္ေဖာက္လုပ္ထားေသာ လမ္းမွာယခုကမ္းနားလမ္း ေျမာက္ဘက္အနီးတြင္ရွိ၍ကုလားတန္းဟုေခၚသည္။ကုလားတန္းဟုေခၚျခင္းမွာ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ားႏွင့္ ဥေရာပတိုက္သားမ်ား ထိုစဥ္အခါက ဝင္ေရာက္အေျခခ်ေနထိုင္သည္ကို အစြဲျပဳ၍ကုလားတန္းဟုေခၚသည္။အဂၤလိပ္ကိုကုလားျဖဳဟုေခၚ၍ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ားကို ကုလားမဲဟုေခၚသည္။ျမိဳ႕တြင္း၌ ျမိဳ႕ဝန္မင္းအိမ္ေတာ္ႏွင့္ ရုံးေတာ္ စစ္ကဲ၊စစ္ၾကပ္၊ဗိုလ္မႉးစေသာ အရာရွိအိမ္မ်ား၊ မဟာေမဒင္ ဘလီ ၊ဘုရင္ဂ်ီ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း၊အာေမနိယံ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းႏွင့္ အေကာက္ရုံးေတာ္ႏွင့္ ဆင္းရဲသားအိမ္မ်ားရွိသည္။ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားသည္ ေရာင္းဝယ္ေဘာက္ကား၍ေနထိုင္ၾကသည္။သေဘၤာဆိပ္မ်ားနားတြင္ ကုန္တင္ကုန္ခ်ရန္ပစၥည္းမ်ားကို သိုေလွာင္ရန္ဂိုေဒါင္မ်ားရွိသည္။၎သေဘၤၤာဆိပ္သုံးခုအနက္ တခုမွာ ယခုလတၱာလမ္းတြင္ တရုတ္လူမ်ိဳးတို႕၏ သေဘၤာမ်ား ဆိုက္ကပ္ရန္ျမန္မာမင္း၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ သေဘၤာဆိပ္ တခုရွိသည္။တရုတ္လူမ်ိဳးမ်ားလည္းတစတစဝင္ေရာက္စီးပြါးရွာျပီးလွ်င္ ဆိပ္ကမ္းအနီးတြင္ ရပ္ကြက္ သီးျခားေနထိုင္ၾကသည္။ က်န္သေဘၤာဆိပ္တခုမွာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွလာေသာ သေဘၤၤာမ်ားဆိုက္ကပ္ရန္ျဖစ္သည္။ဥေရာပတိုက္သားမ်ားသည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၌လာေရာက္ေနထိုင္ၾကသည္။၎တို႕အနက္ အခ်ိဳ႕ကား ကုန္သည္မ်ားျဖစ္ၾက၏။ တခ်ိဳ႕ကား ျမန္မာဘုရင္မ်ားထံ၌ ေက်းေတာ္မ်ိဳး၊ကြၽန္ေတာ္မ်ိဳး အျဖစ္ ဝင္ေရာက္အမႈထမ္းၾက၏။မစၥတာ ေဂ်ာင္းေဆးဆိုသူႏွင့္ ဘာဘာရွိန္(Mr Jhaunsay and Baba Sheen)တို႕သည္ အေကာက္ခြန္အရာရွိႏွင့္ အခြန္ဝန္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။) ဟူ၍ အထင္အရွားပါရွိပါသည္။

    တဖန္ B. R. Pearn ေရးသားတဲ့ A History of Rangoon စာအုပ္ထဲမွာလဲ ဒီလိုေဖာ္ျပထားပါေသးပါတယ္။

    inside the stockade, which, as suburbs grew up, came to be known as “the Fort” (the strict meaning of the Burmese myo), the town consisted primarily of three streets running east to west, and two running south to north; l there were other minor streets also, including one immediately behind and parallel to the southern side of the sodckade. The southernmost of the major east-west streets, running slightly north of the present Strand Road, came to be known as the Kaladan, “the street of the foreigners”, because most of the foreign merchants lived there.

    အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးေကာ၊ျမန္မာလူမ်ိဳးက ပါျပဳစုထားတဲ့ရာဇဝင္က်မ္းအခ်က္မွန္၊မမွန္ကို ကြၽန္ေတာ္တင္ျပထားတဲ့ပုံမွာပါရွိတဲ့ ဗလီမ်ား။ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းမ်ား၊အာေမးနီးယမ္း သခ်ိဳင္းေနရာမ်ားနဲ႕တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးႏိုင္ပါတယ္။

    ဒီအေထာက္အထားေတြကိုၾကည့္ခ်င္းအားျဖင့္ ဝင္ေရာက္အေျခခ်ေနထိုင္သူေတြဟာ သူတို႕ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ သာသနာကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ပိုင္ခြင့္ရွိသလိုေဒသခံမ်ားကေန တျခားဘာသာမ်ားကို ကူးေျပာင္းကိုးကြယ္တာမ်ိဳးရွိႏိုင္သလို လူမ်ိဳးျခားကေန ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကိုမိမိႏွလုံးသားမွ ၾကည္ျဖဴစြာကူးေျပာင္းသြားသူမ်ားလဲ ရွိပါတယ္။ သက္ေသအျဖစ္ျပရမယ္ဆိုရင္ျဖင့္ B. R. Pearn ရဲ့ A History of Rangoon စာအုပ္မွာပဲ ဒီလိုေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    The easternmost road, which was an extension of the town road corresponding with modern Lewis Street, passed out through the Wungyi’s gate and was known as the Wungyi’s Road; the name was derived from the circumstance that the town road of which the Wungyi’s Road was the extension ran past the Myowun’s residence. This road ran from the gate in a direction slightly west of north and at about the point where the Sots Kirk now stands came on to the line of the modern Signal Pagoda Road and so to the Pagoda. These roads were both paved with bricks by a Muslim merchant who turned Buddhist.

    ဒါကိုၾကည့္ခ်င္းအားျဖင့္ ဝန္ၾကီးလမ္း(ယခု အလံျပဘုရားလမ္း အနီးဟုခန္႕မွန္းရ)လို႕ေခၚတဲ့ လမ္းကို အလံျပဘုရားလမ္းႏွင့္ ေရႊတိဂုံဘုရားထိေရာက္ေအာင္ ေဖာက္လုပ္လႈဒါန္းခဲ့သူမွာ ဗုဒၶဘာသာကို သက္ဝင္ ယုံၾကည္လာသူ မြတ္စလင္ ကုန္သည္တေယာက္ ( Muslim merchant who turned Buddhist.) ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာကို အထင္အရွားျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။

    ဒီေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ လူမ်ိဳးျခားေတြဟာ အဂၤလိပ္ေခတ္ေလာက္မွ တျပံဳတေခါင္းၾကီးဝင္ေရာက္လာတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုအားလုံး သေဘာေပါက္ေက်နပ္ႏိုင္ၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ကိုလိုနီေခတ္ေရာက္မွ လူဦးေရတိုးတက္လာတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ဒီအေၾကာင္းကို လက္လွမ္းမွီသေလာက္ေလး ကြၽန္ေတာ္တင္ျပေပးပါရေစ။ အဂၤလိပ္ေတြဟာ ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ျမိဳ႕မ်ားတည္ေဆာက္ရန္ႏွင့္ မီးရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ရန္ အတြက္ လိုအပ္တဲ့လုပ္သားအမ်ားအျပင္ စီးပြါးေရးလုပ္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အရင္းရွင္ကုန္သည္တခ်ိဳ႕ကိုပါ အိႏိၵယႏိုင္ငံမွတဆင့္ေခၚသြင္းလာခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ ဘာသာေရးနဲ႕မဆိုင္ေတာ့ဘူးလို႕ထင္ပါတယ္၊ဘာေၾကာင့္ဒီလိုေျပာႏိုင္သလဲဆိုေတာ့ ဝင္ေရာက္လာတဲ့ အလုပ္သမားအမ်ားစုမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အိႏိၵယလူမ်ိဳး ဟိႏၵဳဘာသာဝင္ေတြဟာ ျမိဳ႕ျပတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းခြင္ေတြနဲ႕အေျခခံလုပ္ငန္းခြင္မ်ား။ အိႏၵိယလူမ်ိဳး ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ မီးရထားလမ္းေဖာက္ေရး လုပ္ငန္းခြင္အတြင္း(ရန္ကုန္ ပဲခူးမီးရထားလမ္းမတေလွ်ာက္ ထို အိႏၵိယ -ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ ေက်းရြာၾကီး ေတြကို အခုထိေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္)အိႏၵိယလူမ်ိဳး အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြဟာ အေရာင္းအဝယ္ႏွင့္ ကုန္သည္လုပ္ငန္း၊အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းသားျဖစ္တဲ့ ခ်စ္တီးလူမ်ိဳးေတြဟာ ေငြတိုးေခ်းတဲ့လုပ္ငန္းေတြကို အားသန္လုပ္ကိုင္ၾကတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီတင္ျပခ်က္ဟာ ကြၽန္ေတာ္သိထားသေလာက္ အၾကမ္းဖ်င္းတင္ျပခ်က္သာျဖစ္ျပီး လူမ်ိဳးတမ်ိဳးကို အလုပ္အကိုင္တခုနဲ႕ ဘယ္လိုမွတရားေသ တြဲစပ္လို႕မရႏိုင္ပါဘူးခင္မ်ာ။မည္သည့္လူမ်ိဳးက မည္သည့္လုပ္ငန္းကိုလုပ္ကိုင္သည္ျဖစ္ပါေစ သမၼာအာဇီဝါက်ျပီး ႐ိုးသားဖို႕ပဲလိုအပ္ပါတယ္။သူ႕ဟာသူ ခ်ီးပုံးပဲထမ္းထမ္း၊အမိႈက္ပဲ က်ံုးက်ံုး ႐ိုးသားစြာရတဲ့ ေငြျဖစ္တဲ့ အလြန္ျဖဳစင္ပါတယ္။

    ဒီအလုပ္ေတြကိုေအာက္တန္းစားအလုပ္အျဖစ္ ႏွိမ္႕ခ်႐ႈျမင္တဲ့လူဟာ သူရဲ့ပင္ကိုယ္အတြင္းစိတ္မေကာင္းမႉနဲ႕ စာဖတ္အားနည္းသူမ်ားလို႕ပဲကြၽန္ေတာ္႐ႉျမင္မိပါတယ္။ ေနာက္ျပီး တခ်ိန္က ဒီလိုဘယ္သူမွမလုပ္ခ်င္ခဲ့တဲ့ အလုပ္ေတြကိုလုပ္ခဲ့တဲ့ အိႏိၵယႏိုင္ငံဟာ အႏူျမဳဗုံးေတာင္ ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ျပီး ကြၽန္ေတာ္ေတာ့ ေရႊျမန္မာေတြကေတာ့ လူမ်ားႏိုင္ငံေတြမွာ ဒီလိုအလုပ္ေတြလုပ္ဖို႕ တစတစနဲ႕ ေမြးရပ္ေျမကို စြန္႕ခြါေနရတာကို လူတိုင္းသိႏိုင္ပါတယ္။ ကံၾကမၼာ လွည္းဘီးဆိုတာမ်ိဳးဟာ တပတ္လည္တတ္ပါတယ္။ဆင္ျခင္ႏိုင္ၾကပါေစ။

    ဒီေနရာမွာ ၾကံုလို႕ေျပာခ်င္တာကေတာ့ အမ်ားသိထားတဲ့နာမည္ေက်ာ္ ခ်စ္တီးလူမ်ိဳးေတြဟာ မြတ္စလင္ေတြမဟုတ္ၾကပါဘူး။ခရစ္ယာန္ဘာသာကိုးကြယ္တဲ့လူမ်ားရွိသလို အမဲသား၊ဝက္သား မစားပဲ ဟိႏၵဳ၊ဗုဒၵဘာသာမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ေျပာတာကို မယုံဘူးဆိုရင္ေတာ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕က ခ်စ္တီးထမင္းဆိုင္တဆိုင္ထဲကို ဝင္ထိုင္ျပီး ေဟ့၊ အမဲသားဟင္းနဲ႕တပြဲေပးစမ္းကြာလို႕သာမွာၾကည့္လိုက္ၾကပါခင္မ်ာ။ ေနာက္ျပီး ကြၽန္ေတာ္တို႕ ဖတ္စာအုပ္ထဲမွာ သင္ခဲ့ရတဲ့ ေတာင္သူလယ္သမားေတြကိုႏွိပ္စက္ခဲ့တဲ့ ခ်စ္တီးေတြရဲ့ အတိုးႏႈန္းဟာေလးက်ပ္တိုးပါ။ ယခုအခ်ိန္ကိုယ့္ျမန္မာအခ်င္းခ်င္း အေပါင္မပါပဲေခ်းငွါးၾကည့္လိုက္ပါ။ အနည္းဆုံး ၂၀ တိုးနဲ႕ပဲရပါလိမ္႕မယ္။ အေပါင္ပစၥည္းပါရင္ေတာ့ ဘယ္ေစ်းလဲဆိုတာလူတိုင္းသိမွာပါ။ အဂၤလိပ္ေခတ္နဲ႕ လက္ရွိေခတ္ေငြေဖာင္းပြမႉကေတာ့ ကြာတာေပါ့ေလ။

    တကယ္ေတာ့ ဒီလိုပုံထဲမွာပါလာၾကျပီး ဆဲဆိုခံေနရတဲ့လူေတြဟာ ဒုတိယကမာၻစစ္မီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကူးစက္လာခ်ိန္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံဘက္ကို မွီရာ သေဘၤာ၊ကား၊ရထားသုံးျပီး အျမန္ျပန္ေျပးရပါေတာ့တယ္။ဘာယာဥ္မွ အသုံးျပဳဖို႕ မမွီလိုက္သူေတြကေတာ့ ၾကမ္းတမ္းတဲ့လမ္းခရီး ကို ကေျခလ်င္ ျပန္ေျပးရပါေတာ့တယ္။ အဲလိုျပန္ျပီး စစ္ေဘးဒါဏ္ေရွာင္တဲ့လူေတြရဲ့တဝက္ေလာက္ကေတာ့ စစ္ေဘးဒါဏ္၊ရာသီဥတု၊ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႉနဲ႕ ေရာဂါဘယမ်ားအစရွိတဲ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အိႏိၵယႏိုင္ငံဘက္ကို မေရာက္မွီလမ္းမွာပဲ ဇီဝန္ေၾကႊသြားၾကပါေတာ့တယ္။

    ကိုလိုနီေခတ္ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေနလူထုဟာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားထက္ ဥရာပတိုက္သားမ်ား၊ လူမ်ိဳးျခားမ်ားက ပိုမိုမ်ားျပားပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ပိုင္း ေရာင္စုံသူပုန္သာင္းက်န္းသူေတြရဲ့ ရန္ေၾကာင့္ နယ္ေဝးေန ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားရန္ကုန္ျမိဳ႕ကိုတိုးတက္ အေျခခ်လာျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။

    အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ျဖင့္ အတီးတင္ေပးထားတဲ့ဓာတ္ပုံဟာ တခ်ိန္ကကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ့ သမိုင္းဟာ ဒီလိုေတာက္ေျပာင္ခဲ့တယ္ဆိုတာတယ္၊ အမ်ားျပည္သူ ဗဟုသုတရေစႏိုင္ဖို႕သာရည္ရြယ္ပါတယ္ခင္မ်ာ။သူ႕ဟာသူ တကယ္တည္ရွိခဲ့လို႕ ဓာတ္ပုံထဲမွာပါလာတဲ့ ကိုယ့္အဘိုး၊အဘြားအရြယ္ေတြကို တလြဲမာန နဲ႕ အသားလြတ္ထိုင္ဆဲဖို႕မဟုတ္ပါဘူးခင္မ်ာ။ ဒါမွ မဟုတ္ပဲ ဒါငါ့ႏိုင္ငံကြ မေနခ်င္ထြက္သြားဆိုတဲ့လူမ်ားအတြက္လဲ တခုေျပာခ်င္ပါတယ္။ သူတို႕ေတြကို ဘယ္သူမွ ေမာင္းထုတ္ဖို႕မလိုပါဘူးခင္မ်ာ။ တစတစ ယိုယြင္းလာျပီျဖစ္တဲ့ ေမြးရပ္ေျမကို လူမ်ိဳးျခားေတြေရာ၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ ကိုယ္တိုင္ပါ ေရၾကည္ရာမ်က္ႏုရာ ထြက္ခြါေနၾကတာ လူတိုင္းအျမင္ပါပဲ။ဒါမွ မဟုတ္ရင္လဲ အတီးတင္ေပးထားတဲ့ ပုံေလးေတြကို ေဒါင္းလုပ္ခ်။ ျပီးရင္ ဖိုတိုေရွာ့ထဲထည့္။ မျမင္ခ်င္တဲ့ ကုလားမ်ား၊တရုတ္မ်ား ကို ဖယ္ရွားပစ္ျပီးေတာ့ “တခ်ိန္တုန္းက အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အလွဆုံးျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးသီးသန္႕ ေနထိုင္သည့္ မဟာရန္ကုန္ေရႊျမိဳ႕ေတာ္” တို႕ “လူမ်ိဳးျခား ကင္းစင္ ျမန္ျပည္တခြင္” တို႕ဘာတို႕လို ေခါင္းစဥ္မ်ားတပ္ျပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးၾကီးသာ ရွဲၾကေပေလေတာ့။

    ကြၽန္ေတာ္ဟာ သမိုင္းပညာရွင္မဟုတ္ပဲ အလြတ္တန္း ေလ့လာတဲ့ ဝါသနာရွင္တေယာက္သာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ကြၽန္ေတာ့တင္ျပခ်က္မွာ အမွားအယြင္းမ်ား ပါရွိခဲ့သည္ရွိေသာ္ ေထာက္ျပေဝဖန္ေပးပါရန္စာ႐ႉသူမိတ္ေဆြမ်ားအား ေလးစားစြာပန္ၾကားအပ္ပါသည္။ ဒီပို႕စ္ဟာ ကုလားသမိုင္း၊တရုတ္သမိုင္း မဟုတ္သလို ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္းလဲမဟုတ္ပါ။ရန္ကုန္ျမိဳ႕သမိုင္းစစ္စစ္သာျဖစ္ပါသည္။ သို႕ျဖစ္ပါ၍ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ေသာ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား၊ေဝဖန္ခ်က္မ်ားကို တေလးတစားႏွင့္ျပန္လည္ေျဖၾကားမွာျဖစ္ေသာလည္း ပို႕စ္႕ႏွင့္မဆိုင္ေသာ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ႐ိုင္းစိုင္းေသာ ေကာမန္႕မ်ားကိုေတာ့ ဖယ္ရွားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုဝမ္းနည္းစြာျဖင့္ ၾကိဳတင္အသိေပးလိုက္ရပါတယ္ခင္ဗ်ာ။

    အကိုးအကား

    နဂါးဗိုလ္ထိပ္တင္ေဒြးျပဳစုေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သမိုင္း

    B. R. Pearn, Corporation of Rangoon, American Baptist Mission Press, Rangoon, 1939 ေရးသားေသာ A History of Rangoon

    http://www.tuninst.net/Myanmar/Hist_Rgn/found-rgn/alaungpaya-rgn1/alaungpaya-rng1.htm#ALAUNGPAYAS-RANGOON-1

    Photo via Ye Myat Thu

     

    မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ – ဝါးလံုးရွည္အတီး ၏ FB စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

  • ဘိုးေတာ္မင္းတရား လက္ထက္ ရမၼာ၀တီ ျမိဳ႕၀န္ စာဆိုေတာ္ ဆရာၾကီး ဦးႏု

    ဘိုးေတာ္မင္းတရား လက္ထက္ ရမၼာ၀တီ ျမိဳ႕၀န္ စာဆိုေတာ္ ဆရာၾကီး ဦးႏု

    စက္တင္ဘာ၊ ၂၂၊ ၂၀၁၂

    M-Media

    တကၠသိုလ္စိုးလြင္ (ေရႊမန္းတကၠသိုလ္) တင္ျပသည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏုသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကို တတိယအႀကိမ္တည္ေထာင္ေတာ္မူခဲ့ေသာ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး၏ သားေတာ္ႀကီး အိမ္ေရွ႕ဥပရာဇာသည္ ဖခမည္းေတာ္၏ ေရႊနန္းစည္းစိမ္ကို ဆက္ခံစိုးစံစဥ္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၄၂-ခုတြင္ ရတနာ သိဃၤ မင္းေနျပည္ေတာ္ႀကီးတြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏု၏ ေမြးသကၠရာဇ္ကို မည္ကဲ့သို႔ သိရွိရသနည္းဟူမူ ဆရာႀကီးဦးႏု ျပဳစုေရးသားခဲ့ေသာ သံုးခန္းက်မ္း အၿပီးတြင္ က်မ္းၿပီးသကၠရာဇ္ ၁၁၅၆-ခုဟူ၍ ျပဆိုထားေပသည္ ဆရာႀကီး ဦးႏု မိမိအသက္ ၃၂- ႏွစ္ရွိေသာအခါ သုံးခဏ္းက်မ္း ျပဳစုေၾကာင္း သုံးခဏ္းအစ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသားထားေလသည္ ထုိေၾကာင့္ က်မ္းၿပီးသကၠရာဇ္ ႏွင့္တြက္စစ္သည္ရွိေသာ္ ဆရာႀကီး၏ ေမြးသကၠရာဇ္ကိုရွိေပသည္ ဟစ္ဂ်ရီ သကၠရာဇ္အားျဖင့္ ၁၁၇၈ ခုဖြား ျဖစ္ေပသည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏု၏ ငယ္နာမည္ကား မုဟမၼဒ္ကာစင္မ္ ဟူ၏ ဆရာႀကီးသည္ က်မ္းျပဳတိုင္း က်မ္းျပဳသူ၏ အမည္နာမကို အထူးသိေစရန္ စကား၀ွက္မ်ားျဖင့္ေရးသားေလ့ရွိ၏ သုံးဆယ့္ ငါးခန္းက်မ္းအဆုံးတြင္ ေရးသားထားသည္မွာ စာျပဳသူမွာ ေျခာက္စစြာ၊ မ-မွာ ဆြဲအစ္လွ်င္၊ င-ကိုသတိၳဆဲြၿပီးမွ၊ န-မွာေလးေအာက္တြင္၊ သည္တြင္ နာမ၊ ပုံေသက်၊ ေတြးယူေပရွင္ဟူ၍ ၎ေျခာက္ခန္း က်မ္းအဆုံးတြင္လည္း ေရးသားသည္မွာ ဤစာျပဳသူ၊ လြယ္တကူ၊ ေတြးယူသိစရာ၊ သေ၀အစ၊ မ-ကိုခ်၊ င-တြင္အစုံပါ၊ နကိုအေခ်ာင္းငင္၍ေပါင္း၊ စာေကာင္းျပဳဆရာ ဟူ၍၎ ပညတ္ခြဲတန္း ဆယ္ေျခာက္ပုိဒ္ က်မ္းအဆံုးတြင္လည္း ကြၽန္နာမကား၊ အစေျခာက္တည္၊ ေရးသည္-မမွာ၊ အစ္ဆြဲကာပင္၊ င-တြင္သတ္တ၊ ဆြဲမွတသြယ္၊ နငယ္ကိုမွာ၊ ေလးဆြဲပါေလာ့သည္ကားနာမ၊ ပုံေသၾက၏။ ဟူ၍ အသီးသီး ေတြ႔ရွိရေပသည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏု၏ ဘုိးဘြား မိဘတို႔သည္ အင္း၀ဇာတိျဖစ္ေပသည္ ထိုေၾကာင့္ဆရာႀကီး ဦးႏုသည္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ္ အဆက္အႏြယ္ေလးရပ္ျဖစ္ေသာ အင္း၀ဆက္၊ သုံးေထာင့္ငါးရာဆက္၊ ရခုိင္ဆက္၊ ကသည္းဆက္ဟူ၍ရွိရာ ဆရာၾကီးဦးႏု၏ အဆက္ အႏြယ္သည္ အင္း၀ဆက္ ျဖစ္ေပသည္။ သက္ေသသာဓက အေထာက္အထားကို ျပဆိုရလွ်င္ ဆရာႀကီး ဦးႏုျပဳစုေသာ ဆယ့္ငါးခန္းက်မ္း နိဂုံးတြင္ မိမိ၏ အဆက္အႏြယ္ကိုစာရႈသူတို႔ သိေစရန္ ေရးသားထားသည္ ေလွ်ာက္ဟံဆိုဘြယ္၊ အေၾကာင္း၀ယ္ကား၊ ေမြးမယ္မိဘ၊ ဘိုးေဘးစသည္ အင္း၀ဇာတိ၊ ျဖစ္ဘိမွန္စြာ ကၽြႏု္ပ္မွာကား၊ ရတနာ သိဃၤ၊ ျပည္မကုန္းေဘာင္၊ တည္ေထာင္သာသနာ၊ ထြန္းေသာခါ၀ယ္၊ ရာဇာ႒ါနီ ျဖစ္ၿပီးမွန္ျငား၊ ေရႊဘိုသားရွင့္၊… ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာႀကီး ဦးႏုသည္ အဆက္အႏြယ္အားျဖင့္ အင္း၀ဆက္ကျဖစ္၍ ဇာတိအားျဖင့္ ရတနာသိဃၤ၊ ေရႊဘိုၿမိဳ႕ေပတည္း။

    ဆရာႀကီးဦးႏု၏ မိဘတုိ႔သည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၁၃ – ခုႏွစ္တြင္ ဟံသာ၀တီ မြန္ဘုရင္က အ၀ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို တိုက္ခိုက္ရာ အ၀ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီး ပ်က္သည္တြင္ ဦးေအာင္ေဇယ်သည္ မုဆိုးဖို အရပ္မွ ျခားနား၍ တထီးတနန္း တည္ေထာင္ရာတြင္ ျမန္မာတို႔သည္ ဦးေအာင္ေဇယ် ၏ဘုန္းေတာ္ရိပ္ကို ခိုလႈံရန္ ၀င္လာၾကေလသည္။ ထိုသို႔ ၀င္လာသူမ်ား အထဲတြင္ ဆရာႀကီး ဦးႏု၏ မိဘတို႔သည္လည္း အင္း၀ပ်က္၍ ျပည္ေရႊဘိုသို႔ တိမ္းေရွာင္ ၾကေပလိမ့္မည္။ ထိုေၾကာင့္ဆရာၾကီးဦးႏုသည္အေလာင္းမင္းတရားႀကီးဦးေအာင္ေဇယ် နတ္ရြာစံၿပီးေနာက္ ႏွစ္ႏွစ္ေျမာက္တြင္ ေရႊဘိုၿမိဳ႕ေတာ္တြင္ ေမြးဖြားရျခင္း ျဖစ္တန္ရာသည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏု၏ေနာင္တ

    ဆရာၾကီးဦးႏု  ျပဳစုေသာ  သုံးခဏ္းက်မ္းစာမ်က္ႏွာ (၂၆၉)  တြင္ေရးသားထားသည္မွာ  အသက္  ေလးငါးႏွစ္အရြယ္ အေက်ာက္ေပါက္သျဖင္႔  အရက္ကို  ေဆးျဖင့္သံုးဘူးသည္ကို  အသက္  ၃၂  ႏွစ္တြင္  ျပဳစုေသာ  သုံးခဏ္းက်မ္းကို ျပဳစုစဥ္  သတိရသျဖင့္  ပူမိေၾကာင္း  ေရးသားထားေပသည္။ထိုအခ်ိန္ကစ၍  မထိပါ  ဟူ၍မိမိ၏  အက်င့္သီလကို ေဖာ္ျပထားသည္  ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  ေျခာက္ခဏ္းက်မ္း  စာမ်က္ႏွာ  ၂၂၀  တြင္မိမိသည္  ဆယ့္သံုးႏွစ္သားကပင္ အရြယ္သုိ႔ေရာက္သည္ ဆယ္ကိုးႏွစ္မွစ၍နမာဇ္ ၀တ္ျပဳမႈကိုျပဳရျခင္းေၾကာင့္ ေျခာက္ႏွစ္အတြက္ ကသြာ မိမိအေပၚတြင္တင္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ပူပန္ေသာကရွိေၾကာင္းကိုသုံးခဏ္းက်မ္း အစတြင္ေရးသားသည္မွာ ထိုေျခာက္ႏွစ္ကို ရက္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင့္တရာေျခာက္ဆယ္  ရွိသည္။  ဖြရတ္သြ  နမာဇ္ေပါင္း  သုံးေသာင္းေျခာက္ေထာင္ခုႏွစ္ရာႏွစ္ဆယ္ေသာ
    ရကအတ္  လစ္ဟင္းေလသည္။ဟူ၍  ထိုကသြာမ်ားအတြက္  ေထာက္ရႈတိုင္း  ပူပန္ေသာကရွိကဲ့သည္  ဟူ၍ ဆရာႀကီးသည္ ၿငီးျငဴထားေပသည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏု၏ဆရာ

    ဆရာႀကီးဦးႏု၏  ဆရာကား  အီဂ်စ္ျပည္သားျဖစ္၍  ကိုယ္ေတာ္ျမတ္  မုဟမၼဒ္သခင္ (ခ်မ္းေျမ့  သာယာျခင္း  အေပါင္း ကိုယ္ေတာ့္  အေပၚ  သက္ေရာက္  ပါေစသတည္း၏ ) သာကီ၀င္  စိုင္ယစ္ဒ္  အႏြယ္ေတာ္လည္းျဖစ္ေပသည္  အမည္ကား စိုင္ယစ္ဒ္မုဟမၼဒ္ျဖစ္ေလသည္  မိမိဆရာ၏  ဂုဏ္ကိုအထူးသိေစရန္  သုံးခန္း က်မ္းဦးအစတြင္  ေရးသားထားသည္မွာ ဖန္ဆင္း  ေမြးျမဴေတာ္မူေသာ  ေက်းဇူးေတာ္ျမတ္ကို  ေထာက္ထားသျဖင့္  တရားေတာ္ႏွင့္အညီ  က်င့္ေဆာင္ေဆာက္ တည္ေကာင္းလ်က္  မျပဳမိုက္မ်ားေမ့ေလ်ာ့၍  ေျခာက္ႏွစ္ေက်ာ္  ခုႏွစ္ႏွစ္  ခန္႔ေနေခ်သည္  အသက္တဆယ့္ကိုးႏွစ္ ေရာက္ေသာကာလ ရာဇ႒ာနီရွာမ္ အမည္ရွိေသာျပည္က ငါတို႔သခင္ မုဟမၼဒ္ အႏြယ္ေတာ္ျဖစ္ေသာ စိုင္ယစ္ဒ္ မုဟမၼဒ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔  ဆိုက္ေရာက္သည္တြင္  ထံေတာ္နီးစပ္  ခ်ဥ္းကပ္သည္ႏွင့္။ တဆယ့္ကိုးႏွစ္အရြယ္က  တြာအပ္ဗႏၵဂီကို။ အစဥ္  အစဥ္  အတိုင္းမျပတ္  မပ်က္ေစရ။  ၀ိရိယႏွင့္တကြ က်င့္ေဆာင္၍  ယခုငါ့အသက္သုံးဆယ့္ႏွစ္ႏွစ္ရွိၿပီ။  စိုင္ယစ္ဒ္ သခင္ကုိမေတြ႔ရမီွ  မသိမျမင္ေမ့ေလ်ာ့  မိုက္မွားအလား  တိရစာၧန္ကဲ့သို႔ေနသည္  အတြင္းအီဘ  လစၥညႊတ္ကြင္း တဏွာတြင္းသို႔ တစ္ႀကိမ္တစ္ေခါက္ ေရာက္မွားဘူးေခ်ၿပီ ဟူ၍ မိမိကိုယ္ကို သံေ၀ဂျဖစ္ေစသည္ ထိုအထက္ပါ စာပုိဒ္တြင္ ဆရာႀကီး ဦးႏုသည္ အသက္ဆယ္ကိုးႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ဖူးေၾကာင္းကိုေတြ႔ရသည္။

    အေလာင္းမင္းတရားႀကီး၏  စတုတၳသားေတာ္ျဖစ္ေသာ  ဘိုးေတာ္မင္းတရားႀကီးသည္ျမန္မာ  သကၠရာဇ္  ၁၁၄၄ ခုႏွစ္တြင္  အမရပူရၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ကို  တည္ေထာင္ေတာ္မူ၍  သကၠရာဇ္-၁၁၄၅  ႏွစ္တြင္  အင္း၀ၿမိဳ႕မွ  ေျပာင္းေရႊ႕၍ စံေတာ္မူသည္။ ထိုအခါ  တိုင္းသူျပည္သားအေပါင္းတို႔သည္  မင္းေနျပည္ေတာ္သို႕  ေျပာင္းေရႊ႕ၾကေလသည္။  ဆရာႀကီး ဦးႏုသည္လည္း  အမရပူရ  လင္းဇင္းကုန္းေဒသတြင္  ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္သည္။  ထိုသုိ႔ေနထုိင္စဥ္  စာေပက်မ္းဂန္မ်ားကို ျပဳစုေလသည္။

    ကဲ့ရဲ႕ျခင္းႏွင့္ခ်ီးမြမ္းျခင္း

    ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  အသက္  ႏွစ္ဆယ္ကိုးႏွစ္သားအရြယ္ကစ၍  က်မ္းစာမ်ားကို  စတင္၍ေရးသားသည္။ ထိုသို႔ျပဳစုေသာအခါ  အာရဗီစာကို  ျမန္မာဘာသာသုိ႔  ျပန္ရပါမည္ေလာဟူ၍  ဆရာႀကီးအား  အခ်ိဳ႕ေသာ ဥာဏ္နည္းသူတို႔က  ကဲ႔ရဲ႕ၾကေလသည္။ ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  မိမိအား  က်မ္းဂန္မ်ား  ျပဳစုသျဖင့္  ကဲ့ရဲ႕ျခင္းခံရေၾကာင္းကို သိေစရန္  ေျခာက္ခန္း  က်မ္းစာမ်က္ႏွာ (၂၀၅)  တြင္  ေရးသားသည္မွာ  အသက္မွာႏွစ္ဆယ္  ကိုးႏွစ္ရြယ္က မက်ယ္မ၀န္း။ ဆဲ့တခဏ္းျဖင္႔၊ ရႊင္လမ္းတခါ။ သုံးဆယ္သာ၍။ စမၼာစြန္းလစ္။
    ထိုသည့္ႏွစ္လည္း။ အစ္ႏွင့္ေဒြးေရာ။ သုံးခဏ္းေဟာရွင္႔။  ေခ်ာေမာမွတ္ရာ။  ျပဳစုပါသည္။  ထိုခါေသာ္က  လူ႕ဗာလတို႔။ သူမ်ားဘာသာ  တို႔က်မ္းစာကို။  ပညာဆင့္။  မျပန္သင့္ဟု။  မရင့္ဂုဏ္ယူ။  ကဲ့ရဲ႕မူ၏  ဆရာႀကီးဦးႏု  ျပဳစုေသာ က်မ္းဂန္မ်ားကို  လူအေပါင္းတို႔  ဖတ္႐ႈရသျဖင့္  အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာ  ျဖစ္ထြန္းေၾကာင္းကို  သိလာေသာအခါ ထိုအထက္ပါ  ကဲ့ရဲ႕ေသာ  သူမ်ားသည္  ဆရာႀကီးဦးႏုအား  တဖန္ခ်ီးမြမ္း ၾကျပန္ေလသည္။ ထိုအေၾကာင္းကို ဆရာႀကီးဦးႏုက  သိေစရန္  ေျခာက္ခန္းက်မ္းအစတြင္  ေရးသားသည္မွာ  လူ (ဂ်ာေဟလီ)။ နည္းမီွ မွတ္သားပြားမ်ားက်င့္ေဆာင္၊  ေနာင္ေရး ေၾကာက္ၾကသံေ၀ရမွ။  ေကာင္းစြာတဘန္။  ခ်ီးမြမ္းျပခဲ့ ဟူ၍ ေတြ႔ရေလသည္။  ဆရာႀကီးအား  ကဲ့ရဲ႕ေသာလူမ်ား  ရွိသလို  ခ်ီးမြမ္းသူမ်ားလည္း  ရွိေပသည္  ဆရာႀကီးအား က်မ္းျပရန္။  အတန္တန္ေတာင္းပန္ေသာသူတို႔တြင္  ထိုေခတ္အခါက  အမရပူရေနျပည္ေတာ္တြင္  ခံုမင္းအရာျဖင့္ အမႈ႕ေတာ္ကို  ထမ္းခဲ့ေသာ  ခံုမင္းေမာင္ဥ  ျဖစ္သည္။ ခံုမင္းေမာင္ဥ  ေတာင္းပန္ေၾကာင္းကို  ေျခာက္ခန္းက်မ္းအစတြင္ ဆရာႀကီးေရးသားသည္မွာ  အရ္ဗီဘာသာကို  ျမန္မာဘာသာ  သို႔ျပန္ဆိုပါမည္။  စိတ္၌  အႀကံရွိသည္မွာ  ႏွစ္၊  လ  မ်ား လွၿပီ။  ခံုမင္းေမာင္ဥ  ေတာင္းပန္သည္လည္း  ရွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ရွိၿပီ  ထို႔အျပင္အရ္ဗိဘာသာ  နက္နဲစြာကို  ျမန္မာျပန္မည္။ စိတ္ကရည္လ်က္  ႀကံစည္သည္မွာ  ၾကာေတာင္းၾကာခဲမႈမွာ  ေတာင္ေလာက္။ ပို၍ေမာက္ရွင့္။  မေခါက္မအား။ သို႔ျဖစ္ျငားလည္း  ရြယ္ကားမငယ္  ငါးဆယ္ျပည့္ၿပီ။  မေသမီွက ႀကိဳးလုလႅမွာ  စိတ္ကၾကံစည္ၿပီး လိမ့္မည္ဟု ရသည္အေၾကာင္း အထူးမွတ္သားရန္ကား ဆရာႀကီးဦးႏု ေျခာက္ခန္းျပဳေသာအခါ အသက္ငါးဆယ္ျပည့္ေနေလၿပီ။

    ဆရာႀကီးဦးႏုႏွင့္ ေႂကြး

    ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  သံုးဆယ့္ငါးခဏ္း  ၀ိနည္းက်မ္းေတာ္ႀကီးကို  ျပဳစုေနစဥ္  ဆရာႀကီးဦးႏုတြင္  သူတပါးအား ေပးဆပ္ရန္  ေႂကြးေငြမ်ားတင္ရွိေနေပသည္။  ဆရာႀကီးသည္  ေႂကြးေငြမ်ားကို  ေဆာလွ်င္စြာ ဆပ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ေငြမရွိသျဖင့္  ဆရာႀကီးသည္  လူျမင္မခံ၀ံ့ဘဲ  ဆယ္လတိုင္တိုင္တိမ္းေရွာင္ေနရေပသည္။  ထိုသို႔တိမ္းေရွာင္ေနစဥ္ သံုးဆယ့္ငါးခဏ္း  က်မ္းေတာ္ႀကီးကို  အၿပီးတိုင္  ျပဳစုၿပီးလွ်င္  ရရွိေသာ  ေၾကးေငြမ်ားကို  ေႂကြးရွင္မ်ားအား အသီးသီးေပးဆပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္  ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  ထိုေသာအခါမွသာလွ်င္  ယခုေရာေနာင္ပါ  သာယာေတာ့မည္ ဟူ၍  သံုးဆယ့္ငါးခန္း  ေနာက္ဆံုးတြင္ေရးသည္မွာ ေမာင္ႏုတြင္မည္၊  ကြၽႏ္ုပ္သည္ကား၊  မတည္ရပ္ပါ၊  ေႂကြးမ်ားစြာေၾကာင့္၊  အိမ္မွာလွ်င္မွ်၊  မေနရတည့္၊  ေခတၱဟိုသည္  တိမ္းေရွာင္လည္  ၍ေန႔ရွည္လွစြာ၊ၾကာေတာင္းၾကာခဲ့၊ ရက္မွာတဆယ္၊  ၿပီးေလာက္ဘြယ္ကို  ကိုယ္၀ယ္ေသာက၊  ဤဒုကၡေၾကာင့္  ဆယ္လေျမာက္ပင္၊ ေန႔ရက္ျမင္ခဲ့။ မရႊင္ညိႇဳးပူ၊  စိတ္မျဖဴလည္၊  လူဟူသမွ်၊  နစၥမရွိ၊  ႐ႈမိျပန္က၊  အစမ်ားလာ၊  မထားေပေကာင္း၊  ၿပီးေၾကာင္း ႀကံစည္၊စိတ္ရည္မွတ္ခါ၊ ဤက်မ္းစာသည္၊ ဘက္ခါ၀ယ္တည့္သာေတာ့၏။

    ဆရာႀကီးသည္ အမွားကို၀န္ခံျခင္း

    ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  အသက္သံုးဆယ္ႏွစ္ႏွစ္တြင္  ၪပစုေသာ  သံုးခဏ္က်မ္းစာမ်က္ႏွာ  ၃၆၉-တြင္  ဆရာပညာရွိတို႔က (ကသြာ)  မထိုက္(ကသြာ)မျပဳသင့္ဟု  ေဟာေျပာၾကသည္ကို  အမွန္ထင္မွတ္၍  သံုးခဏ္က်မ္းတြင္ (ကသြာ) မျပဳသင့္ဟူ၍ ေရးသားမိခဲ့ေလသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၁၇၁-ခုႏွစ္တြင္ ဘဂၤလားၿမိဳ႕သို႔ေရာက္ေသာအခါ ထိုၿမိဳ႕တြင္ေဖြကာ မစအူဒီတြင္ေသာ  အလြန္ခိုင္မာေသာ၀ိနည္းက်မ္းေတာ္ႀကီးကို  ဖတ္႐ႈရာ  ကသြာျပဳရမည္ဟူ၍  ေတြ႕သျဖင့္ အသက္ေလးဆယ္ခုႏွစ္ႏွစ္မွ  မိမိအမွားကိုသိရွိရသျဖင့္ အသက္ငါးဆယ္အရြယ္တြင္  ျပဳစုေသာ  ေျခာက္ခဏ္က်မ္းတြင္ မိမိအထက္က  ေရးခဲ့ဘူးေသာ  အမွားကို  ၀န္ခံထားသည္မွာ ကြၽႏ္ုပ္ဆယ္သံုးႏွစ္က (ဗာလစ္ဂ)  အရြယ္ေရာက္သည္ ဆယ္ကိုးႏွစ္မွစ၍ (နမတ္ဇ္) ကို  ျပဳရ၏။ေျခာက္ႏွစ္တြက္  ကသြာကို  ဆရာပညာရွိတို႔က  ကသြာမထိုက္  ကသြာမျပဳသင့္ ေဟာေျပာၾကသည္ကို  အမွန္ထင္၍  အသက္သံုးဆယ္ႏွစ္ႏွစ္တြင္  ျပဳစုသည့္  သံုးခန္းႏွင့္  အျခားစာတေစာင္မွာ ေျခာက္ႏွစ္ပ်က္ (နမာဇ္) ကို ကသြာမျပဳသင့္ဟု တရားေတာ္တြင္ ရွိေၾကာင္း ေရးသားေဖၚျပမိခဲ့၏ ထိုမွားယြင္းမႈေၾကာင့္ ဗ်ာပါဒုကၡ ရွိေၾကာင္း စာသားျဖင့္ ေရးသားေလသည္။

    ေထာင့္တစ္ရာခုႏွစ္ဆယ့္တစ္ခုႏွစ္  ဘဂၤလားၿမိဳ႕တြင္  ေဖြကာမစအူဒီက်မ္းကို ၾကည့္၍  ထိုက်မ္းတြင္  ကသြာျပဳရမည္ ပါသည္တြင္  အထက္ဆိုမိေသာ  စကားမွားေၾကာင္းသိသာရ၏  ကြၽႏ္ုပ္ေျခာက္ႏွစ္ကသြာ ထိုက္ေခ်ၿပီ ထိုပ်က္သည့္ေျခာက္ႏွစ္  ကသြာတြက္ ဒုကၡဗ်ာပါ ႀကီးစြာရွိေခ်၏  ယာေအလာဟီအကြၽႏ္ုပ္ကို  ေျခာက္ႏွစ္ ပ်က္သည္ကသြာ (နမတ္ဇ) ကိုျဖည့္ႏိုင္ေအာင္  စြမ္းအားေပးသနားေတာ္မူပါ။ ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  က်မ္းဂန္မ်ားကို ေလ့လာရာ၌  စာသင္ဟူက  က်မ္းထိုမွ်ကို  ေတြ႔ကမေရွာင္၊  ေၾကာင္ပုဇြန္စား၊ ကြၽတ္ကြၽတ္၀ါးသို႔၊ ဟူေသာလကၤာႏွင့္အညီ အိႏၵိယျပည္  ဘဂၤလားၿမိဳ႕သို႔  ေရာက္သြားအခ်ိန္တြင္  စာေပက်မ္းဂန္မ်ားကို  ေလ့လာခဲ့ေသာေၾကာင့္  ေတြ႔ရေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္  ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  ေဒသႏၲရဗဟုသုတႏွင့္လည္း  ျပည့္စံုေပ၏။  ပညာရွိသတိျဖစ္ဆိုသလို  မိမိအမွားကို ၀န္ခံျခင္း၌လည္း ေႏွာင့္ေႏွးျခင္းမရွိ ဤကားပညာရွင္တုိ႔၏ ဓမၼတာတည္း။

    ဆရာႀကီးဦးႏုႏွင့္ ေဗဒင္

    ဆရာႀကီးဦးႏု  ျပဳစုေသာ  က်မ္းဂန္မ်ားကို  ေလ့လာဘတ္႐ႈျခင္းအားျဖင့္  ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  အာရဗီဖြာရစီအူရဒူ အစရွိေသာ  အစၥလာမ္ဘာသာ  စာေပေလ့လာသူတိုင္း  တက္ေျမာက္အပ္ေသာ  ဘာသာရပ္မ်ားကို  လံုး၀ တက္ေျမာက္သည့္အျပင္  တိုင္းရင္းအမိဘာသာျဖစ္ေသာ  ပါဠိျမန္မာအစရွိသည္တုိ႔ကိုလည္း  တတ္ေျမာက္ေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။  ဆရာႀကီးသည္  ထိုေခတ္အခါကအထူးလိုက္စားေသာ  ပညာရပ္ျဖစ္ေသာ  ေဗဒင္ပညာကိုလည္း ငယ္စဥ္ကတည္းက  တတ္ေျမာက္ေၾကာင္းကို  သံုးဆယ့္ငါးခန္း က်မ္းစာမ်က္ႏွာ (၁၁၄)  ဇကာတ္ခန္းတြင္ ေရးသည္မွာ  အကြၽႏ္ုပ္ေဗဒင္လက္႐ိုး  အကုန္တြက္ဖူးသည္ျဖစ္၍ အတြက္ မတိမ္ပါ ဟူေသာ စာပုဒ္ကို  ေတြ႕ရေပသည္။ ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  မိမိငယ္ရြယ္စဥ္က  တတ္ေျမာက္ခဲ့ေသာ  ပညာပင္ျဖစ္လင့္ကစား  အစၥလာမ္တရားေတာ္ႏွင့္ လြန္စြာဆန္က်င္ေသာ  ပညာရပ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္  သံုးဆယ့္ငါးခန္းက်မ္း  စာမ်က္ႏွာ (၃၇) တြင္  ေရးသားသည္မွာ နတ္မိစၦာတို႔၏  မႏၲရား  မႏၲ  အကြယ္အကာတုိ႔ကိုလည္း  မယံုအပ္  ေဗဒင္မေမးအပ္  ယၾတာယာယီပေရာဂ အမႈဟူသမွ်ကိုလည္း  မၪပအပ္ေဗဒင္တြက္ရွိရာကိုလည္း  မယံုအပ္။  ထိုတူလည္းေကာင္း  ွရစ္က္အမႈဟူသမွ်တို႔ကို ေ၀းစြာၾကဥ္ရာ ၏။ ဟူ၍ တရားလာသည့္အတိုင္း မိမိအလိုသို႔ မလိုက္ေကာင္းစြာ ၾကဥ္အပ္ေၾကာင္း ဆံုးမထားေပသည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏုႏွင့္စာေပ

    ဆရာႀကီးဦးႏုျပဳစုခဲ့ေသာ  က်မ္းမ်ားကား  အသက္ႏွစ္ဆယ္ကိုးႏွစ္  ၂၉  အရြယ္တြင္  ဆယ္တစ္ခန္းက်မ္း ဖြရတ္တရားသံုးဆယ္၊ လကၤာတို႔ကို ေရးသားသည္ အသက္သံုးဆယ္ႏွစ္ႏွစ္အရြယ္တြင္ သံုးခန္းက်မ္းကို ျပဳစုခဲ့သည္။ က်မ္းၿပီးသကၠရာဇ္ကား  ၁၁၅၆ ခု  နတ္ေတာ္လဆန္းေလးရက္  ညဥ့္တစ္ခ်က္တီးေက်ာ္တြင္ျဖစ္၏။  ဟစ္ဂ်ရီသကၠရာဇ္အား  ျဖင့္  ၁၂၁၀  တစ္ေထာင့္ႏွစ္ရာတဆယ္  ဂ်မာေဒလ္  ေအာင္၀လ္လဆန္း  ႏွစ္ရက္ေန႔ ညဥ့္ေအရွာၿပီးခ်ိန္တြင္  က်မ္းၿပီးစီးသည္။ အသက္ငါးဆယ္တြင္  ျပဳစုေသာ္  ေျခာက္ခဏ္းက်မ္းကို ျပဳစုသည္က်မ္းၿပီး သကၠရာဇ္ကား  တစ္ေထာင့္တစ္ရာခုႏွစ္ဆယ္ေလးႏွစ္  ၁၁၇၄  ေတာ္သလင္းလဆန္းသံုးရက္  အဂၤါေန႔တြင္ အၿပီးတိုင္ေရာက္သည္။

    အသက္ငါးဆယ္တႏွစ္ ၅၁တြင္ ဆယ့္ေျခာက္ပုဒ္

    ပညတ္ခြဲတန္းက်မ္းကို ျပဳစုသည္  က်မ္းၿပီးသကၠရာဇ္ကား  တစ္ေထာင့္တစ္ရာခုႏွစ္ဆယ္ ငါးခုျဖစ္သည္  ၁၁၇၅ ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  ခုႏွစ္ပိုဒ္လကၤာ  ဆံုးမစာကိုလည္း  ေရသားခဲ့သည္။  ထို႔အျပင္  အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ေစာေသာ သံုးဆယ့္ ငါးခဏ္း၀ိနည္း က်မ္းေတာ္ႀကီးကိုလည္း  ဘိုးေတာ္မင္းတရား  လက္ထက္တြင္  ေရးသားခဲ့သည္။ သံုးဆယ့္ငါးခဏ္းဟူ၍  အမည္တူ  အျခားက်မ္းမ်ားလည္း  ရွိေသးသည္။  ေမာ္လၿမိဳင္ဇာတိ  မုဟမၼဒ္ယူစြထ္၏သား ဆရာရွိတ္ခ္  မုဟမၼဒ္ရွမၼဆြဒီန္  ကနဆီဟတြလ္အစၥလာမ္  အမည္ရွိေသာ  သံုးဆယ့္ငါးခဏ္းက်မ္းကို  ျမန္မာသကၠရာဇ္ တေထာင့္ႏွစ္ရာငါးဆယ္ငါးခု  ၁၂၅၅ ၀ါဆိုလဆန္း  ၁၂ရက္။ အဂၤလိပ္သကၠရာဇ္ ၂၄-၇-၁၈၉၃တြင္ ရန္ကုန္ဟံသာ၀တီ စာပံုႏွိပ္တုိက္တြင္  ႐ိုက္ႏွိပ္ထားခဲ့သည္။  ထို႔အျပင္  တရားငါးခဏ္းက်မ္းဟာ  တင္တာယီ၀တၳဳေတာ္ႀကီးအစရွိေသာ စာေပမ်ားကိုလည္း ေရးသားခဲ့သည္။

    ဆရာႀကီးဦးႏုႏွင့္ဘိုးေတာ္မင္းတရားႀကီး

    ဆရာႀကီးဦးႏုသည္  ဘိုးေတာ္မင္းတရားႀကီးႏွင့္  ငယ္စဥ္အခါက  ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္  အတူစာေပသင္ၾကားဘူး၍ သူငယ္ခ်င္းလည္းျဖစ္သည္ဟူ၍  ျမန္မာ-မြတ္စလင္မ္  ပညာရွိတို႔က  ဆိုၾကသည္  ဘုိးေတာ္မင္းတရားႀကီးသည္ ျမန္မာသကၠရာဇ္  တစ္ေထာင့္တစ္ရာ ခုႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ခုႏွစ္တြင္  က်က္ေထာင့္ကို  ထြက္ေတာ္မူရာ  ထိုအရပ္တြင္ ကမၻာ့ဘာသာႀကီး ေလးရပ္ကို  ေလွ်ာက္တင္ခိုင္းရာ  ဆရာႀကီးဦးႏုသည္ (၁၁၇၈) ႏွစ္တြင္  အစၥလာမ္တရားေတာ္၏ အေျခအျမစ္တရားမ်ားကို  အေသးစိပ္ေရးသား၍  ဘိုးေတာ္မင္းတရားႀကီးအား  ဆက္သြင္းဖတ္ျပေစ၏။ ထိုက်မ္းအမည္ကား  သံေတာ္ဦးတင္လႊာက်မ္းမည္၏။  ဘိုးေတာ္မင္းတရားႀကီးသည္  ႏွစ္သက္ေတာ္မူ၍ မြတ္စလင္မ္မ်ားကို ေျမႇာက္စားေတာ္မူေလသည္။

    ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ဘိုးေတာ္မင္းတရား လက္ထက္ ရမၼာ၀တီ ျမိဳ႕၀န္ စာဆိုေတာ္ ေရႊေတာင္သာဂသူ သခင္ႀကီး ဦးႏု ရဲ႕ ကဗရ္အုတ္ဂူ (ေတာင္သမန္အင္းအနီး လင့္ဇင္းကုန္း)

    အနိစၥေရာက္ျခင္း

    ျမန္မာမြတ္စလင္မ္  အေပါင္းတုိ၏  ဆီမီးတန္ေဆာင္သဘြယ္ျဖစ္ေသာ  ေက်းဇူးရွင္ဆရာႀကီး  ဦးႏုသည္  သက္ေတာ္ ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္တြင္  မၿမဲေသာသခၤါရေလာကႀကီးကို  စြန္႔ခြာသြားသျဖင့္  အမရပူရရွိ  လင္းဇင္းကုန္းသခ်ႋဳင္းတြင္ ျမႇဳပ္ႏွံေလသည္။

     

    ျမန္မာစာေပနယ္ပယ္တြင္ မွတ္တမ္းတစ္ေစာင္တစ္ဖြဲ႕အေနျဖင့္ အေစာဆံုးခရီးသြားမွတ္တမ္းေရးသူ ဆရာၾကီးဦးႏုရဲ႕ ဘဂၤလားသြားခရီးစဥ္ ခန္႔မွန္းေျမပံု
  • အာရကာနစၥတန္ (Arakanistan) အပိုင္း-၁

    အာရကာနစၥတန္ (Arakanistan) အပိုင္း-၁

    ရဲရင့္သစၥာ

    အာရကာနစၥတန္ (Arakanistan) ဆိုတဲ့ အမည္ကို ၾကားလိုက္တာနဲ႕႐ိုဟင္ဂ်ာကုလားေတြ က ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ဖို႕ရည္ရြယ္ထားတဲ့နာမည္ဘဲလို႕ ဒီေခတ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစု က သိလိုက္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။  ႏိုင္ငံျခားေတြမွာစာတမ္းေတြက်မ္းေတြျပဳစုေနပါတယ္ ဆိုတဲ့ ပညာတတ္မ်ား က ေရးသားဝါဒျဖန္႕ လူထုဆီနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕အေရာက္ပို႕ေနတာေၾကာင့္  ျမန္မာ လူထု (အထူးသျဖင့္ အြန္လိုင္းလူထု) လည္း ဟုတ္ႏိုးႏိုးနဲ႕ ေရာေယာင္ျပီး မခံမရပ္ႏိုင္ေတြျဖစ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကို ဆဲဆို စတာေတြ ကို တစိုက္ မတ္မတ္ ျပဳလုပ္လာေနၾကတာလို႕ျမင္မိပါတယ္။  ျဖစ္သင့္ပါတယ္၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ခြဲထုတ္ျပီးသီးသန္႕ႏိုင္ငံ တခု တည္ေထာင္ဖို႕ လူတစု  က ၾကိဳးစားေနတာသိရရင္ စိတ္ဆိုးေဒါသ ထြက္ၾကတာ ဟာ တိုင္းခ်စ္ျပည္ခ်စ္ လူတိုင္းျဖစ္သင့္တဲ့သဘာဝခံစားခ်က္ပါ။

    ႐ိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္တဲ့ ကြၽန္ေတာ္၊ ျမန္မာမြတ္စလင္တဦးျဖစ္တဲ့ ကြၽန္ေတာ္ ဟာလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသူေတြ ဟာ  အာရကာနစၥတန္ (Arakanistan) လို႕ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံတည္ေထာင္ဖို႕ၾကိဳး စားေနသူေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း စၾကားရ၊ စဖတ္ရေတာ့ မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္မိပါတယ္။ ဘာသာတူျဖစ္ျဖစ္ ဘာျဖစ္ျဖစ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို ဆန္႕က်င္စိတ္ တဖြားဖြား ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။

    ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဟာ အာရကာနစၥတန္ ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ဖို႕ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္ စဖတ္ ရတာ Islamization of Burma Through Chittagonian Bengalis as “Rohingya Refugees“ စာတမ္းမွာပါ။ စာတမ္းေရးသားသူ က ေခတ္ပညာတတ္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္ေစာ ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ပါ။  အဲဒီစာတမ္း ေခါင္းစဥ္ 4.1 မွာ- ဘင္းဂလား က ဝင္ေရာက္လာတဲ့ စစ္တေကာင္းဘဂၤလီ လူမ်ိဳး ေတြဟာ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္ မွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ မြတ္စလင္ႏိုင္ငံ “Arakanistan” ကို တည္ေထာင္ဖို႕ ၾကိဳးစားခဲ့ၾကတယ္ လို႕ ေရးထားပါတယ္။  ဦးခင္ေမာင္ေစာ ေရးထားတာကို အေထာက္အကူျပဳျပီး ဦးခင္ေမာင္ေစာလို စာတတ္ေပတတ္ေတြ အပါအဝင္ အခ်ိဳ႕လူေတြကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ က သီးျခားႏိုင္ငံ အာရကာနစၥတန္ တည္ေထာင္ဖို႕ လုပ္ေနသူေတြျဖစ္ေၾကာင္းဝါဒျဖန္႕ ေျပာဆိုလာၾကတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ တစ္ရက္မွာ မိတ္ေဆြ႐ိုဟင္ဂ်ာ၁ ေယာက္နဲ႕ စကားစပ္မိရင္း အာရကာနစၥတန္ အေၾကာင္းေျပာျပမိေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ အာရကာနစၥတန္ (သို႕) သီးျခားခြဲထြက္ခြင့္ေတာင္းခံခဲ့သူေတြ လုံးဝ မဟုတ္ေၾကာင္း အခိုင္အမာေျပာဆိုခဲ့ျပီး၊ ကိုရဲရင့္အေနနဲ႕ အဲဒီ သမိုင္းေၾကာင္းကို ေသခ်ာသုေတသန ျပဳေလ့လာျပီး ေတြ႕ရွိတဲ့ အမွန္တရားကို လူထု သိေအာင္ေရးျပေစလိုေၾကာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္လည္း ေကာင္းပါျပီ သုေတသန ျပဳေလ့လာျပီး ေတြ႕တဲ့ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္းေရးသားပါ့မယ္လို႕ သူ႕ကို ကတိေပးခဲ့ပါတယ္။

    ဦးခင္ေမာင္ေစာ က သူ႕စာတမ္းမွာ အထက္ပါအတိုင္း  ေရးရုံ ေရးထားတာပါ၊ စာအုပ္စာတမ္း အေထာက္အထားမည္မည္ရရ ေပးမထားပါဘူး။ သူျပထားတဲ့ အေထာက္အထား က ေတာ့ ၁၉၄၇ က ဖဆပလအသင္းဝင္ ဦးရရွစ္နဲ႕ ဦးႏုတို႕ ရဲ့ မိန္႕ခြန္းျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒါနဲ႕ ကြၽန္ေတာ္ လည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၇ ရက္ေလာက္ က စျပီး ဦးခင္ေမာင္ေစာေရးထားတဲ့ “Arakanistan” နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အေထာက္အထားကို လိုက္ရွာခဲ့ပါတယ္။ မေန႕ည ကမွ “Arakanistan” နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အေထာက္အထားေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ၾကိဳးစားရွာေဖြထားတဲ့ အေထာက္အထားကို လူတိုင္းသိႏိုင္ဖို႕အတြက္ ကြၽန္ေတာ္ေရးျပပါ့မယ္။ စာဖတ္သူမိတ္ေဆြေတြ အေနနဲ႕လည္း သမိုင္းေၾကာင္းကို သမိုင္းေၾကာင္းလိုဘဲ ျမင္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ့ တင္ျပမႈ အေပၚ အျခားအေရာင္ေတြ မစြန္းပါေစနဲ႕လို႕ၾကိဳတင္ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။

    ၁၉၅၈-၁၉၆၂ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး (တတိယတြဲ) စာအုပ္ ကို ဖတ္မိပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ ကို ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ က တကၠသိုလ္မ်ားပုံႏွိပ္တိုက္ ၊ ရန္ကုန္ မွာ ႐ိုက္ႏွိပ္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ စာေပ ခြင့္ျပဳခ်က္အမွတ္ (၃၆၉၉) နဲ႕ တကၠသိုလ္မ်ား ပုံႏွိပ္တိုက္ မန္ေနဂ်ာ ဦးစိုးျမင့္ က ထုတ္ေဝခဲ့တာပါ။ ျပဳစုသူေတြက ေတာ့ဦးေက်ာ္ဝင္း၊ ဦးျမဟန္ နဲ႕ ဦးသိန္းလိႈင္ တို႕ ျဖစ္ၾကျပီး၊ ျမန္မာ့သမိုင္းျဖစ္ရပ္အမွန္မ်ား ေရးသားျပဳစုေရး အဖြဲ႕ က စိစစ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီစာအုပ္ “အခန္း ၁၂ ၊ ရခိုင္ မြန္ ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ေတာင္းဆိုျခင္း” အခန္းမွာ၊ ရခိုင္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ၁၉၃၀ လန္ဒန္မ်က္ႏွာစုံညီ အစည္းအေဝး ကို သြားတက္ကတည္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ ကို သီးျခား လြတ္လပ္ေရးေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုရန္ အစီအစဥ္ရွိခဲ့ေပမဲ့၊ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးခ်စ္လိႈင္နဲ႕ ဦးဘေဘ တို႕ ကေတာင္းပန္တဲ့ အတြက္ မေတာင္းဆိုျဖစ္ခဲ့ လို႕ေရးထားပါတယ္။ ၁၉၃၀ လန္ဒန္ အစည္းအေဝးကို တက္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ဦးထြန္းေအာင္ေက်ာ္ နဲ႕ မစၥေမေအာင္ (ေဒၚျမစိန္) တို႕ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

    ၁၉၃၇ ခုႏွစ္ ၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေပၚေပါက္လာခ်ိန္မွာ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ရခိုင္အမတ္ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းဆရာၾကီး ဦးထြန္းေအာင္ က ရခိုင္ကိုျပည္နယ္ တစ္နယ္အျဖစ္ ေအာ္တိုေနာ္မီ (Autonomy) ေပးသင့္ေၾကာင္း ရခိုင္တိုင္းမွာ လံႈ႕ေဆာ္ခဲ့တယ္လို႕ အေထာက္အထားေပးျပီးေရးထားပါတယ္။

    ဦးလွထြန္းျဖဴ နဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕ ဟာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ “အာရကံနီစတန္” ရခိုင္ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုေရးအတြက္ အစည္းအေဝးက်င္းပဖို႕ စိုင္းျပင္းေနၾကေၾကာင္းေရး သားထားပါတယ္။ အာရကာနစၥတန္ (Arakanistan) ဆိုတဲ့ အမည္ ကို ဘယ္သူစသုံးခဲ့ တာလည္း ေပၚလာပါျပီ။ စဖတ္ရျခင္းေတာ့အလြန္ကို အံ့ဩမိပါတယ္။ စာဖတ္သူေတြလည္းအံ့ဩမိမွာပါ။ မယုံမရွိၾကပါနဲ႕။

    ၁၉၅၈-၁၉၆၂ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး (တတိယတြဲ) စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ (၁၆၈)

     

    ၁၉၅၈-၁၉၆၂ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး (တတိယတြဲ) စာအုပ္ စာမ်က္ႏွာ (၁၆၈)

    ဒါေတြ က လြတ္လပ္ေရးမရခင္  အာရကာနစၥတန္ (Arakanistan) လႈပ္ရွားမႈေတြပါ။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေတာ့လည္း အာရကာနစၥတန္ (Arakanistan) ဝါဒီေတြ က အျပင္းအထန္ လႈပ္ရွားခဲ့ပါေသးတယ္။ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္မွာ ေတာင္းဆိုတာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အက်ယ္တဝင့္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ေရးမျပေတာ့ပါဘူး။ ထူးျခား တာ က ရခိုင္ က ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြ ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြက္ရေရးအဆို ကို လုံးဝ မေထာက္ခံခဲ့တဲ့အျပင္ အျပင္းအထန္ ကန္႕ကြက္ခဲ့ပါတယ္။

    ၁၉၅၆ ေဖေဖာ္ဝါရီ လ ၂၂ ရက္ေန႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ရမ္းျဗဲ အမတ္ ဦးဘျမိဳင္ က ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံ ဥပေဒ (ျပင္ဆင္ခ်က္) ဥပေဒၾကမ္း ကို ေဆြးေႏြးစဥ္းစားဖို႕ အဆိုသြင္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အဆိုရဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္ က ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္ အျဖစ္ ဖန္တီးဖို႕နဲ႕ ဗဟိုအစိုးရရဲ့ခ်ဳပ္ကိုင္မႈကေန ကင္းလြတ္ေစဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးဘျမိဳင္ရဲ့ အဲဒီအဆိုကို ဘူးသီးေတာင္အမတ္ ျဖစ္တဲ့ အဘူ(ရ္) ေဘာေရွာ (ရ္) က ကန္႕ကြက္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္ က ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အလိုမရွိေၾကာင္း၊ အကယ္၍သာ အစိုးရ က ရခိုင္တိုင္းကို ျပည္နယ္ေပးမယ္ဆိုရင္ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာ နယ္ေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း မထည္႔သြင္း ဘဲ သီးျခား ခ႐ိုင္တစ္ခု အျဖစ္ ျပည္မ လက္ေအာက္မွာသာ ထားေပးဖို႕ေမတၱာရပ္ခံေၾကာင္း။  

    ရခိုင္ အမတ္ ဦးဘျမိဳင္ရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ကိုအစိုးရအဖြဲ႕ က မလိုက္ေလ်ာခဲ့ပါဘူး။

    ဦးဘျမိဳင္ရဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဖြဲ႕စည္းေရးအတြက္ အေျခခံ ဥပေဒ (ျပင္ဆင္ခ်က္) ဥပေဒၾကမ္းအဆို အေရးနိမ့္သြားျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ရခိုင္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တစ္ခ်ိဳ႕ဟာအခါအခြင့္ သင့္တိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ရရွိေရးကို လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။

    ၁၉၅၇ ခု မတ္လ ၇ ရက္ေန႕မွာ က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ ျမိဳ႕ေဟာင္းအမတ္ ဦးလွထြန္းျဖဴ က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေတာင္းဆိုျခင္း ဟာဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒ အရ ေတာင္းဆိုျခင္း သာျဖစ္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဦးလွထြန္းျဖဴ ရဲ့ ေဆြးေႏြးခ်က္ ကို ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု က အဘယ္ေၾကာင့္ရခိုင္ျပည္နယ္ မေပးလိုေၾကာင္း ျပန္လည္ရွင္းလင္းေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

    ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြ ဟာ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာလည္း ျပည္နယ္ေတာင္းဆိုမႈကိုလုပ္ေဆာင္ခဲ့ ၾကေၾကာင္း ဖတ္ရပါတယ္။ ၁၉၅၇ စက္တင္ဘာ ၂၈ ၊ ၂၉ ရက္ေတြမွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ မွာ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ေဆြးေႏြးပြဲ မွာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ဦးေက်ာ္မင္းက သဘာပတိ အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး သဘာပတိအဖြင့္မိန္႕ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့ ပါတယ္။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတြ က သူတို႕ရဲ့ မေက်နပ္ခ်က္ေတြကို တင္ျပခဲ့ၾကျပီး ဖဆပလအစိုးရ ဟာ မတရားေၾကာင္းဖြင့္ဟခဲ့ၾကပါတယ္။

    ၁၉၅၇ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႕ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ အတိုက္အခံပါတီျဖစ္တဲ့ ပမညတ အမတ္ ဦးသိန္းေဖျမင့္ (ဘုတလင္) က လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပးသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၇ ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္ေန႕ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ ရတည အမတ္ ဦးလွထြန္းျဖဴ က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပးဖို႕ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါေသးတယ္။ ဦးေဖာ္သင္ (ပုဏၰားကြၽန္းအမတ္) နဲ႕ ဦးေက်ာ္မင္း (စစ္ေတြအမတ္) တို႕ က ေထာက္ ခံေဆြးေႏြးခဲ့ျပီး၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ဦးအဘူခိုင္ (ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္းအမတ္) က ကန္႕ကြက္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ မာန္ေအာင္ အမတ္ ျဖစ္တဲ့ ဦးလုံးျဖဴ ကလည္း ကန္႕ကြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ပမညတ ေဒါက္တာ ဦးဧေမာင္ (ျပည္အမတ္) က ေတာ့ ဦးလွထြန္းျဖဴ အဆိုကို ေထာက္ခံေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဦးေက်ာ္တင္ (သံတြဲ ေျမာက္ပိုင္း အမတ္) က ေတာ့ ဦးလွထြန္းျဖဴေဆြးေႏြးခ်က္ကိုအျပင္းအထန္ ကန္႕ကြက္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ဝန္ၾကီး ဦးဘေစာ နဲ႕ ဝန္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္တို႕ကလည္း ကန္႕ကြက္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရရွိေရးလႊတ္ေတာ္တြင္းၾကိဳးပမ္းမႈ (၁၉၅၈) ဟာ လည္း အေရးနိမ့္ခဲ့ရျပန္ပါတယ္။

     

    ေဆာင္းပါးရွင္ ရဲရင့္သစၥာထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းျပီး ေဖာ္ျပပါသည္။

  • ပသီစာဆုိ ( ေရႊေတာင္သာဂသူဘြဲ႕ခံ ဆရာႀကီးဦးႏု)

    ပသီစာဆုိ ( ေရႊေတာင္သာဂသူဘြဲ႕ခံ ဆရာႀကီးဦးႏု)

    ေရးသားသူ – တင္ႏိုင္တုိး

    ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးကာလက ျမန္မာစာေပနယ္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ပသီစာဆုိေတာ္တစ္ဦး ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူကေတာ့ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀ယ္ ေရႊေတာင္သာဂသူဘြဲ႕ခံ ဆရာႀကီးဦးႏုပါပဲ။ စာဆုိေတာ္ႀကီး ဦးႏုဟာ ဘုိးေတာ္ဘုရားလက္ထက္မွာ မဇၥ်ိမေဒသက က်မ္းေပါင္းမ်ားစြာကုိ ေဆာင္ယူေပးခဲ့သျဖစ္လုိ႔ ျမန္မာစာေပသမုိင္းမွာ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာက ေက်းဇူးျပဳခဲ့သူလုိ႔ ဆုိႏိုင္ပါတယ္။

    ပသီစာဆုိႀကီးဦးႏုကုိ ေနာင္ေတာ္ႀကီးမင္းလက္ထက္ ၁၇၊ ဇူလိုင္၊ ၁၇၆၂ မွာ ေရႊဘုိၿမိဳ႕မွာ ဖြားျမင္ပါတယ္။ မိဘေတြကေတာ့ ကုန္သည္ေတာ္ ႐ႈိက္ခ္ဒါ၀ူးဒ္နဲ႔ ေဒၚၿငိမ္းတုိ႔ပါပဲ။ မိခင္ေဒၚၿငိမ္းဟာ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပြင့္နဲ႔ ေဒၚျမတ္ႏွင္းတုိ႔ရဲ႕ သမီးျဖစ္တာမုိ႔ စာဆုိေတာ္ဦးႏုဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက နန္းတြင္းအသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ နီးစပ္သူလုိ႔ ဆုိႏိုင္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ဆရာႀကီးဦးႏုရဲ႕ မြတ္ဆလင္အမည္ကေတာ့ မုဟမၼဒ္ကာစင္မ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဟာ ေရႊဘုိဇာတိဆုိေပမယ့္ ငယ္စဥ္ကတည္းက အင္း၀ေတာင္ဘလူရပ္မွာ ေနထိုင္ခဲ့ပါတယ္။

    စာဆုိေတာ္အျဖစ္ ထင္ရွားလာမည့္ ဦးႏုဟာ အသက္(၇)ႏွစ္အရြယ္မွာ အင္း၀ နန္းဦးေက်ာင္းတိုက္မွာ ပါဠိ၊ ျမန္မာစာေပေတြ စတင္ဆည္းပူးခဲ့တယ္။ အသက္(၁၉)ႏွစ္အရြယ္ေရာက္ေတာ့ ရန္ကုန္ဆင္းလာၿပီး ဆီးရီးယားက ၾကြေရာက္လာတဲ့ ဆရာႀကီးစိုင္ယဒ္မူဟာမၼာဒ္ဆီမွာ အစၥလာမ္ဘာသာစာေပ၊ အာရဗီ၊ အူရဒူ၊ ဖာရစီဘာသာေတြ သင္ယူတယ္။

    တစ္ဖက္ကလည္း ျမန္မာဘာသာ၊ ပါဠိဘာသာကုိ ကၽြမ္းက်င္ႏိုင္နင္းေအာင္ႀကိဳးစားေလ့လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာင္မွာ စာဆုိတစ္ဦးအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့တာပါ။

    ဦးႏုဟာ အသက္(၂၆)အရြယ္မွာ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးသာဒြန္း၊ ေဒၚမုိးသူတုိ႔ရဲ႕သမီး မမယ္မနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တယ္။ သား ‘အဗ္ဒြလ္ကရင္’လုိ႔ေခၚတဲ့ နာခံေတာ္ ေမာင္ျပည့္နဲ႔ သမီး မမႀကီး(ေဒၚျမတ္လွ)၊ မမေထြး(ေဒၚျမတ္ထြန္း)တုိ႔ကုိ ဖြားျမင္တယ္။

    ၃၀ ႏုိ၀င္ဘာ၊ ၁၈၀၅ မွာ ဦးႏုဟာ ဘုိးေတာ္ဘုရား အမိန္႔ေတာ္အရ အိႏိၵယကုိ သြားေရာက္ရတယ္။ ဘဂၤလားမွာ ႏွစ္ထပ္တိုက္တစ္လုံးငွားၿပီး ကြမ္းသီးေရာင္းရင္း နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ရဲ႕အေျခအေနကုိ ေထာက္လွမ္းရတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း က်မ္းစာအုပ္ေတြ ရွာေဖြစုေဆာင္းရပါတယ္။

    ၁၅ ဧၿပီ ၁၈၀၆ မွာ ဦးႏု အမရပူရကုိျပန္ေရာက္လာေတာ့ ဘုိးေတာ္ဘုရားက ႏွစ္ေထာင္းအားရေတာ္မူလုိ႔ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀န္ရာထူး ခန္႔အပ္လိုက္တယ္။

    ‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’ဘြဲ႕ခံ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀န္ဦးႏုဟာ အိႏၵိယကုိ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ႀကိမ္ထက္မနည္းသြားေရာက္ခဲ့ရၿပီး ေပမူ ၁၀၀၊ က်မ္းစာအုပ္ ၁၇၇ အုပ္ကုိ သယ္ေဆာင္လာခဲ့ႏိုင္တယ္။ ေမာင္းေထာင္ဆရာေတာ္ႀကီး ဘာသာျပန္ဆုိခဲ့တဲ့ က်မ္းတခ်ဳိ႕ဟာ ‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’အိႏၵိယက သယ္ေဆာင္လာတဲ့က်မ္းေတြ ျဖစ္တယ္။

    ‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’ဘြဲ႕ခံ ဆရာႀကီးဦးႏုဟာ အသက္(၆၈)ႏွစ္အရြယ္ ၁၈၂၂-ခုႏွစ္မွာ အမရပူရၿမိဳ႕မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ စာဆုိေတာ္ဦးႏုဟာ ၃၅-ခန္းလုိ႔ေခၚတဲ့ သာသာေရးဆိုင္ရာ ‘ရွရာက်မ္း’အပါအ၀င္ က်မ္းေပါင္း (၆၀)ေက်ာ္ ေရးသားျပဳစုခဲ့တဲ့ စာဆုိေတာ္ႀကီးတစ္ဦျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ (၃၅)ခန္း မူရင္းက်မ္းႀကီးကုိ မၾကာမီက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလာကနတ္ရွားပါးစာအုပ္ျပပြဲမွာ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါေသးတယ္။

     

    ဆရာႀကီး၏ ဘဂၤလားသြားခရီးစဥ္ ခန္႔မွန္းေျမပံု

    စာဆုိဦးႏုရဲ႕ စာေပလက္ရာေတြထဲမွာ ခရီးစဥ္မွတ္တမ္း လကၤာ(၅၅)ပိုဒ္ကလည္း ထင္ရွားလွပါတယ္။ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာလွတုိးရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ အဲဒီ (၅၅)ပိုဒ္လကၤာကုိ ပုံႏွိပ္စာလုံးနဲ႔ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလကၤာ႐ွည္ထဲမွာ အမရပူရကေန ဘဂၤလားအေရာက္ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေရးဖြဲ႕ထားတာမုိ႔ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ ခရီးသြားမွတ္တမ္းႀကီးတစ္ေစာင္ပါပဲ။ ဘဂၤလားအသြားလမ္းမွာ လၾကတ္တာနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရေသးတယ္။ ‘ဟင္းရာ၀’လုိ႔ အမည္ရတ့ဲစခန္းမွာ ညအိပ္ရပ္နားစဥ္အခါျဖစ္ပါတယ္။ လၾကတ္စဥ္ ေကာင္းကင္ၿဂိဳဟ္အေနအထားကုိ လကၤာထဲမွာ အေသးစိတ္ေရးဖြဲ႕ထားေတာ့ စာဆုိဦးႏုဟာ ျမန္မာနကၡတၱေဗဒင္ကုိ တတ္ကၽြမ္းသူလုိ႔လည္း ဆုိႏိုင္ပါတယ္။

    စာဆုိေတာ္ဦးႏုရဲ႕ ရွားပါးလက္ရာ ရတုကဗ်ာအခ်ဳိ႕ကုိလည္း ေရွးေဟာင္းစာေပအတြဲ(၂၄)မွာ ဖေယာင္းလိွမ့္ လက္ေရးမူအျဖစ္ ဖတ္႐ႈရပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ စာဆုိေတာ္ဦးႏု ေၾကြးၿမီျပႆနာေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ေနရပုံကုိ ‘ေမာင္ႏုတြင္မည္၊ ကၽြနုပ္သည္ကား၊ မတည္ရပ္ပါ၊ ေၾကြးမ်ားစြာေၾကာင့္၊ အိမ္မွာလွ်င္မွ်၊ မေနရတည့္၊ ေခတၱ ဟုိသည္၊ တိမ္းေရွာင္လည္၍’လုိ႔ ဖတ္႐ႈရပါတယ္။

    မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြအရ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀န္ ‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’ကုိ ကံ့ေကာ္ရြာသူႀကီးနဲ႔ ၿမိဳ႕ေခ်ာင္းရြာသူႀကီးေတြက တုိင္ၾကားခဲ့တဲ့အမႈျဖစ္ဟန္ရွိပါတယ္။

    စာဆုိေတာ္ဦးႏုဟာ သရေဒြးက်မ္း၊ အဘိဓါန္က်မ္းေတြအျပင္ ေဆးက်မ္းမ်ားစြာကုိ ေဆာင္ယူလာခဲ့သူလည္းျဖစ္လုိ႔ ျမန္မာ့ေဆးပညာသမုိင္းမွာလည္း အသိအမွတ္ျပဳသင့္လွပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကုိ ဆရာမႀကီးေစာမုံညင္းရဲ႕ ဦးႏု၏ ဘဂၤလားသြားမွတ္တမ္းလကၤာေဆာင္းပါး(ေငြတာရီ ၁၉၈၈၊ ဇြန္)နဲ႔ ေမာင္ေမာင္ႀကီး(မန္း)ရဲ႕ စာဆုိေတာ္သခင္ႀကီး ဦးႏု (အစၥလာမ္သုတ ၁၉၈၈၊ ေမ)တုိ႔ကုိ အေျချပဳေရးသားထားပါတယ္။

     

    (နံနက္ခင္းသတင္းဂ်ာနယ္၊ အတြဲ-၃၊ အမွတ္-၃၅၊ ၾသဂုတ္ ၂၀၀၈၊ စာမ်က္ႏွာ-၂၃ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)

     

    Posted By-ဝိုင္း

    * * မူရင္းဂ်ာနယ္ထဲကအတုိင္း စာလုံးေပါင္းသတ္ပုံမ်ားကုိ မျပင္ပဲ ျပန္ကူးထားပါတယ္။ * *