ဇူလိုင် ၁၀၊ ၂၀၂၁
M-Media
-ကိုဗစ်ကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့တဲ့ မြန်မာ့အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းဟာ စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်မှာ လုံး၀ ပြိုလဲလုနီးပါး ဖြစ်နေပြီလို့ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
ကိုဗစ်မဖြစ်ခင် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တုန်းက မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နှစ်စဉ် နိုင်ငံခြားပို့ကုန်မှာ အထည်ချုပ်က ၃ ပုံ ၁ ပုံ (ဒေါ်လာ ၆.၅ ဘီလီယံ) ရှိခဲ့ပြီး ထပ်မံ တိုးတက်မယ့် အလားအလာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။
ဝင်ငွေနည်းအလုပ်သမားတွေအတွက် အလုပ်အကိုင် ၇ သိန်းလောက် ပေးထားနိုင်ပါတယ်။
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတဲ့ ၂၀၂၀ မှာတော့ တရုတ်က ကုန်ကြမ်းတွေမဝင်တော့တာ၊ ဥရောပအမှာတွေ လျော့သွားတာ၊ ကိုဗစ်ထိန်းချုပ်ရေးစည်းမျဉ်း စတာတွေကြောင့် အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းက အနည်းငယ် ကျဆင်းသွားပါတယ်။
တရုတ်က ကုန်ကြမ်းတွေဝင်လာပြီး၊ ဥရောပနဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေက အမှာတွေပြန်တက်လာတဲ့ ၂၀၂၀ နှောင်းပိုင်းမှာ လုပ်ငန်းပြန်လည်ဦးမော့လာမယ့် အလားလာ ရှိခဲ့ပေမယ့် ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာတော့ လုံး၀ ပြိုလဲလုနီးပါ ဖြစ်လာပါတယ်။
ဒီလိုဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေထဲမှာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ မတည်ငြိမ်မှုတွေ၊ အလုပ်သမားအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ သပိတ်မှောက်မှု၊ စစ်ကောင်စီရဲ့ ထင်ရာဆိုင်းမှုကြောင့် ဘဏ်လုပ်ငန်း ရပ်တန့်သွားတာ၊ ငွေသားစီးဆင်းမှု၊ ပို့ဆောင်ရေး၊ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု ပြဿနာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ ပြည်သူအပေါ် အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်မှုတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကြောင့် နိုင်ငံတကာက စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှု ပြုလုပ်လာပြီး နိုင်ငံခြားက ထင်ရှားတဲ့ အဝတ်အထည်ကုမ္ပဏီတွေဖြစ်တဲ့ H&M၊ Primark နဲ့ Next and Benetton တို့ မြန်မာနိုင်ငံကနေ အထည်မမှာတော့ဘူးဆိုတဲ့ ကနဦး ထုတ်ပြန်ချက်ဟာလည်း အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းကို သိသိသာသာ ထိခိုက်စေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက တစ်ချို့ အထည်ချုပ်စက်ရုံတွေဟာ ၅ ပုံ ၁ ပုံသာ လည်ပတ်နိုင်တော့ပြီး အာဏာမသိမ်းခင်က ရထားတဲ့အမှာတွေကိုသာ ချုပ်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အထည်ချုပ်စက်ရုံတော်တော်များများ ပိတ်ထားလိုက်ရပါပြီ။
မြန်မာနိုင်ငံက ဥရောပကုန်သည်ကြီးမားအသင်းရဲ့ စစ်တမ်းအရ မေလအတွင်းမှာပဲ အထည်ချုပ်လုပ်သား ၄ ပုံ ၁ ပုံ အလုပ်အကိုင် ဆုံးရှုံးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
နောက်ပိုင်းမှာ H&M၊ Primark နဲ့ Bestseller တို့က စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ရှုတ်ချပေမယ့် အထည်ချုပ်လုပ်သားတွေကို ငဲ့ညှာတဲ့အတွက် အထည်တွေပြန်မှာမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဘဏ်လုပ်ငန်းပြဿနာ၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ စစ်ကောင်စီရဲ့ ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်မှုတွေ၊ စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေး အားကောင်းလာတာတွေကြောင့် အထည်ချုပ်လုပ်ငန်း ပုံမှန်လည်ပတ်ဖို့အတွက် အဟန့်အတားတွေ ရှိနေဆဲပါ။
အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ SMART က မြန်မာ့အထည်ချုပ် တင်ပို့မှုရဲ့ ၅၄ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ဥရောပက အဝတ်အထည်လုပ်ငန်းတွေကို သွားတာဖြစ်ပြီး စစ်အာဏာရှင်ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကြောင့် ဒီလုပ်ငန်းတွေက ဆက်မမှာတော့ဘူးဆိုရင် လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ စုနှစ်အတွင်း တိုးတက်လာတဲ့ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်း ပြိုလဲသွားမယ့် အနေအထား ရှိနေတယ်လို့ သတိပေးခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံတကာ အဝတ်အထည်လုပ်ငန်းတွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံကထက် ပိုပြီးစိတ်ချရကာ ကုန်ကျစားရိတ်သက်သာတဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ ကမ္ဘောဒီးယားတို့ကို ရွှေ့ပြောင်းဖို့ အလားအလာတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
Ref: CNA
