မူရင္းေဆာင္းပါးရွင္ – ေဒါက္တာ ေမာင္ဇာနည္
သာကီ ထက္ေကာင္း ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ပါသည္။
M-Media
Photo-Myanmar Peace Monitor, Oxford Analytica
ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးမ်ားနွင့္ပတ္သက္၍ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ေရရွည္ထိန္းသိမ္းထားလိုဟန္ မရိွေခ်။
ကားလ္မာ့ခ္စ္(Karl Marx) က သူ၏ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၀ါဒက်မ္း(၁၈၄၈ ခုႏွစ္)တြင္ “ လက္ရိွကာလအထိျဖစ္တည္ေနေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း သမိုင္းသည္ လူတန္းစားမ်ား၏ တိုက္ပြဲသမိုင္း ျဖစ္ေန၏ ” ဟု ေရးသားထား၏။ ယင္းသို႔ေသာ သံုးသပ္ခ်က္မွာ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရး ပဋိပကၡမ်ားရိွ တိုင္းရင္းသား လူတန္းစားတို႔၏ အေရးပါမႈႏွင့္ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ပါက တစ္၀က္ တစ္ပ်က္သာ မွန္ကန္ျခင္းရိွ၏။ ယခုအခါ ဤတိုင္းရင္းသားမ်ား၏ လူမႈဘ၀ အေရးအရာတို႔သည္ ႏိုင္ငံေရး ကစားကြက္ေလေလာဟု ပညာရွင္မ်ားစြာ အဖို႔ စဥ္းစားစရာျဖစ္လာသည္။ ကရင္၊ ကခ်င္၊ မြန္၊ ရွမ္း ႏွင့္ အျခား တိုင္းရင္းသားတို႔မွာ AK-47 သို႔မဟုတ္ M16 လက္နက္မ်ား ကိုင္စြဲ၍ ဆက္လက္ တိုက္ပြဲ၀င္ရသည့္ လမ္းေၾကာင္းသို႔ေရာက္ ရိွေနသည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွ စ၍ သူတို႔သည္ ရန္ကုန္ႏွင့္ေနျပည္ေတာ္ရိွ ၄င္းတို႔၏ တစ္ယူသန္ ရန္သူ႕ေျခဖ်ားေအာက္မွ တစ္ဖက္သတ္အႏိုင္ယူ ၀န္းရံထားမႈကို အားမတန္မာန္ေလွ်ာ့ ခံယူေနရေပသည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္လြတ္လပ္ေရးကာလကပင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္စစ္ပြဲမ်ားမွာ အဆက္မျပတ္ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား ပြင့္အံျဖစ္ေပၚေနခဲ့သည္။ ဗမာလူမ်ဳိး မဟုတ္ဆိုေသာအျမင္၊ ျပည္သူ႕အေရးႏွင့္စစ္ေရး ႏွစ္မ်ဳိးလံုးတြင္ ဗမာလူမ်ဳိးတို႔ လႊမ္းမိုးႀကီးစိုးထားသည့္ အစိုးရမွ သက္ဆိုင္ရာျပည္နယ္တို႔၏ သဘာ၀ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားျခင္း၊ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အာဏာအားျငင္းပယ္မႈတို႔က ယင္းစစ္ပြဲတို႔၏ေမာင္းခလုတ္ ျဖစ္သြားေစခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္ ကာလအတိုင္း စစ္တပ္၏ အေရးပါမႈကို ထိပ္တန္းတင္ဆဲ။ ကြာျခားသည္မွာကား စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ၄င္းတို႔၏လက္၀ါးႀကီးအုပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ရာစုႏွစ္တစ္၀က္ လြန္သည္အထိ လက္ေ၀ခံထားၾကသည္။ ၿဗိတိသွ်တို႔အုပ္စိုးခဲ့စဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ “ကမာၻ႕ဆန္အိုးႀကီး” အျဖစ္ ကမာၻ႕ပို႕ကုန္ထက္၀က္မွ် ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ျခင္းျဖင့္ ၀င္ေငြေကာင္းမြန္ခဲ့သည္။ ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား လက္ထက္တြင္မူ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပလိုင္းေပါက္ႏွင့္ ဖားေကာက္ဘ၀သို႔ တြန္းပို႕လိုက္သည္။ ၄င္းမွာ ကေမာၻဒီးယား၏မ်ဳိးသုဥ္း သတ္ျဖတ္မႈေခတ္လြန္ အေျခအေနထက္ဆိုးေသာ အေနအထားျဖစ္ေန၏။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေစ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေစ စစ္အာဏာပိုင္တို႔သည္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးမ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္ မွ်တမႈကို ေရရွည္ထိန္းသိမ္းထားလိုဟန္ မရိွေခ်။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီမႈမ်ား၌ အၿမဲတေစ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ ျပဳမူလာခဲ့ၾကသည္။ စစ္အာဏာသိမ္းကာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အုတ္ျမစ္ခ်ၿပီးေနာက္ တစ္ႏွစ္ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းသည္ ဗမာမဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးအုပ္စုမ်ားကိုသာမက ဗမာကြန္ျမဴနစ္လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုႏွင့္ အသက္မပါေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို လူသိရွင္ၾကား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အျမင္မတူညီသည့္ အခ်ဳိ႕အုပ္စုမ်ား လက္ခံလာသည့္အခါ ရန္ကုန္အစိုးရသည္ ၄င္းတို႔အေပၚ လူရာမသြင္းေသာမူ၀ါဒျဖင့္ ဆက္ဆံခဲ့ၾကသည္။ ဗမာမဟုတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေပၚ ဗဟိုအစိုးရ၏အာဏာတည္ၿမဲရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊမွ စစ္အင္အားစုထံ အဖန္တလဲလဲ ၫႊန္ၾကားခဲ့ျပန္သည္။ ၄င္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ မဟုတ္သည့္အျပင္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရး စံနစ္၏အစိတ္အပိုင္း တစ္ရပ္ျဖစ္ေနသည္။
“ အမ်ဳိးသားညီညြတ္ေပါင္းစည္းေရးကို ေအာင္ျမင္သည္အထိ တည္ေဆာက္ၾကဖို႔၊ ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေစမည့္ အေတြးအျမင္အယူအဆ မွန္သမွ်ကို ေရွာင္ၾကဥ္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းမွာၾကားလိုပါတယ္ ” ဟု စစ္တပ္ေဆး တကၠသိုလ္စာသင္ခန္းမတစ္ခုတြင္ သူက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔အားျဖင့္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္လာသည့္တိုင္ေအာင္ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ားကို သက္ဆိုးရွည္ေနေစခဲ့သည္။ ေနျပည္ေတာ္ကိုဆန္႕က်င္သည့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္း ၂၁ ဖြဲ႕တို႔သည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလမွစ၍ အင္အားအရေရာ ႏိုင္ငံေရးအေနအထားပါ ထင္ထင္ရွားရွားအေျပာင္းအလဲျဖစ္ကုန္၏။ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ၀၊ နာဂေတာင္တန္းေဒသမ်ား၊ အျခားေဒသတို႔ႏွင့္သီးျခားျဖစ္ေနေသာ ရခိုင္ကမ္းေျမွာင္ေဒသတစ္ခြင္၌ ပဋိပကၡမ်ား ပိုမို က်ယ္ျပန္႔လာသည္။
ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္(SSA)၊ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားတပ္ေပါင္းစု အပါအ၀င္ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားသည္ မိုင္ ၁၅၀၀ မွ်ရွည္လ်ားေသာ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္၌ ဆက္လက္တပ္စြဲျဖန္႔က်က္ထားၾက၏။ ၄င္းဧရိယာမွာ အေရွ႕ဖ်ားရိွ ရွမ္းေတာင္တန္းမွသည္ ထိုင္းႏိုင္ငံေျမာက္ဖက္နယ္စပ္ ကရင္နီေဒသ၊ ၄င္း၏ေအာက္ဖက္ တနသၤာရီကမ္းရိုးတန္းအျပင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ Tak ႏွင့္ Kanchanburi ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ကပ္လ်က္ သံလြင္ျမစ္တစ္ဖက္ကမ္းရိွ ကရင္နယ္ပယ္မ်ားအထိ က်ယ္ျပန္႕သည္။
ဗမာမဟုတ္သည့္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ ပမာဏ၏ သံုးပံုတစ္ပံုခန္႔ရိွေနၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရး ရရိွသြားျခင္းက မိမိတို႔မွာ ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈမွ လြတ္ေျမာက္၍ ဗမာလူမ်ားစု၏ ဖ်စ္ၫွစ္ ဆုပ္ကိုင္မႈအတြင္း တဖန္ က်ေရာက္သြားသည္ဟု အျမင္ရိွေနၾက၏။ ကြင္းလံုးကၽြတ္လြတ္လပ္ေရး မရခင္က ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္ေပၚေရး၏ ပင္မ အသက္ျဖစ္ေသာ – မိမိညီေနာင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ယဥ္ေက်းမႈ၊ အာဏာ ႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးတြင္ တန္းတူညီမွ်မႈ ရိွေစမည္ဟု ကတိက၀တ္ ေပးခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လူထုႏွင့္စစ္တပ္ ႏွစ္ရပ္လံုးရိွ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒီမ်ားက လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ကာလတြင္ ဤအေျခခံစည္းမ်ဥ္းကို ခ်ဳိးဖ်က္ခဲ့ၾကသည္။ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကိုယ္ပိုင္ ဥပေဒျပ႒ာန္းခြင့္ကို သေဘာတူထားလင့္ ကစား ၄င္းတို႔မွာ လူတစ္စုတည္း၏ အက်ဳိးအျမတ္ကိုသာျဖစ္ထြန္းေစသည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႕စည္းပံု အသစ္အား အဓမၼ လက္ခံေစျခင္း ခံလိုက္ရေပ၏။
၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒတြင္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ ရွမ္းႏွင့္ ကရင္နီတို႔ကို ၁၀ ႏွစ္ အစမ္းက်င့္သံုးေစမည့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အပါအ၀င္ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ ျမန္မာျပည္ေထာင္စု ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္၀ယ္ ေမွးမွိန္ခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားအလြန္မွစတင္ကာ ႏိုင္ငံအတြင္းအျပင္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးက တိုင္းရင္းသားတို႔၏မူလခံစားခြင့္ကို ျပန္လည္ရယူရန္ တြန္းအားေပးခဲ့ေပသည္။ ႏိုင္ငံျပင္ပရိွ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးတန္းၫိွျခင္းမ်ား အနက္ လက္နက္ကိုင္ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္အဖြဲ႕ကို တိုက္ထုတ္ရန္ ျမန္မာစစ္တပ္အတြက္ အေနာက္တိုင္း၏ စစ္ေအးကာလ က်ားကန္ေထာက္ပံ့မႈက ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ျပည္တြင္း စစ္ျဖစ္ပြားမႈကို သက္ဆိုးရွည္ေစခဲ့သည့္ အေၾကာင္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ သမိုင္းေၾကာင္း ရန္သူျဖစ္ေသာ ထိုင္းႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရး အၿငိဳး ႏွင့္ စီးပြားေရးစားက်က္လုျခင္းမ်ား၊ ၁၉၇၀ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီအား စစ္ေရးႏွင့္အယူအဆအရ ခိုင္မာစြာ ေထာက္ပံ့ျခင္း၊ မေအာင္ျမင္ေသာ ဆိုရွယ္လစ္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ အတြင္း ျပည္တြင္းေမွာင္ခိုေစ်းကြက္၊ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ေမွာင္ခို လုပ္ငန္းမ်ားတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏို္င္ငံသည္ ကမာၻ႕အႀကီးမားဆံုး ဘိန္းျဖဴထုတ္လုပ္သည့္ တိုင္းျပည္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့၏။
ပဋိပကၡမ်ားအၾကား ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႔၏စီးပြားေရးအေျခအေနမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္ျခင္းအေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အားထုတ္မႈမ်ား၊ လုပ္အားခ အျငင္းပြားမႈမ်ား၊ အလုပ္အကိုင္ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ မွ်တမႈ ကင္းမဲ့ေနသည္။ တိုးတက္ဖို႔အလားအလာ နည္းပါးလ်က္ရိွသည္။ စင္စစ္၌ အေၾကာင္းတရားမွန္မွာ ဤစစ္ပြဲမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားေအာက္၀ယ္ မတရား အျမတ္ႀကီးစား အာဏာပုိင္တို႔သည္ စီးပြားျဖစ္ထြန္းရာ သို႔မဟုတ္ အခ်က္အျခာက်ရာ နယ္ေျမမ်ားကို ၄င္းတို႔၏ လိုအပ္ခ်က္အရ အၾကြင္းမဲ့ထိေရာက္စြာ ျခယ္လွယ္ထား လိုၾကေပသည္။ KIA ႏွင့္ KNU ကဲ့သို႔ေသာ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရး အုပ္စုမ်ားအဖို႔ ေဘဂ်င္းႏွင့္ ဘန္ေကာက္ထံမွ ျပည္ပ အေထာက္အပံ့မ်ား ခန္းေျခာက္ ကုန္သျဖင့္ အေျခအေန ဆိုးရြားေနဆဲျဖစ္ရသည္။ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္လက္ထက္ အိမ္နီးခ်င္း အင္အားႀကီး တရုတ္ႏိုင္ငံ (ႏွင့္) ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေခ်ာင္ဗာလစ္ ယံုခ်ဳိင္ယု လက္ထက္ ထိုင္းစစ္တပ္တို႔သည္ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားကတည္းကပင္ ရန္ကုန္အား ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
သယံဇာတမ်ားကိုႏိႈက္ယူမည့္စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈ၊ လက္နက္အေရာင္းအ၀ယ္၊ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးတို႔ကို အသံုးခ်လ်က္ အာဆီယံအတြင္း ေစ်းကြက္ ဖန္တီးေရးအလို႔ငွာ အျပန္အလွန္ စီးပြားေရးပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ကို အစီအစဥ္ တက် ေဖာ္ေဆာင္လာခဲ့ၾကသည္။
နယ္စပ္ေဒသမ်ားအပါအ၀င္ တိုင္းရင္းသား နယ္ပယ္တို႔မွာ ႏိုင္ငံ့နယ္ေျမ စုစုေပါင္း၏ ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ရိွေနသည္။ စစ္ေအးေခတ္လြန္ ရည္မွန္းခ်က္သစ္အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာအရ – စီးပြားေရးအရ ယင္းေဒသမ်ားတြင္ စစ္ပြဲအမ်ားအျပား ျဖစ္လာေအာင္ ခင္းက်င္းထားျခင္းဟု ဆိုရလိမ့္မည္။ ယင္းေဒသမ်ား၌ ၀င္ေငြ စီးေၾကာင္းျဖစ္သည့္ ေျမေပၚေျမေအာက္ သဘာ၀ သယံဇာတမ်ား တည္ရိွေန၍ျဖစ္၏။ ဗမာ မဟုတ္သည့္ အျခား တိုင္းရင္းသား အေပၚထားရိွေသာ စစ္တပ္၏ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒအား အဆံုးသတ္ မသတ္ကို တပ္အပ္ မသိရိွႏိုင္ေသး။ လန္ဒန္၊ ပဲရစ္၊ ဇူးရစ္ခ်္၊ နယူးေယာ့ခ္၊ တိုက်ဳိ၊ ဆိုးလ္ အစရိွေသာ စြန္႔ဦးဖက္စပ္အရင္းရွင္ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူတုိ႔၏ အျမင္၌လည္းေကာင္း၊ ဥေရာပ သမဂၢႏွင့္ ၄င္းအေျချပဳဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီမ်ား၏ အျမင္၌လည္းေကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ စစ္မက္ဇံုမ်ားက ဗ်ဴဟာေျမာက္ေနရာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရး အက်ဳိးအျမတ္ျဖင့္ ေျမရိုင္းနယ္သစ္မ်ားအား ထြင္းေဖာက္ႏိုင္ေခ်ရိွေသးေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္လာၾကသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ စစ္ေအးကာလ အာဆီယံရိွ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ေရး အုပ္စုက ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္မႈျဖင့္လည္ပတ္ေနေသာ တရုတ္ႏွင့္ ေစ်းကြက္ယွဥ္ၿပိဳင္သူမ်ားအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းေနသည္။ ေတာင္အာရွ ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေပါင္းကူးနယ္ေျမ တစ္ခုျဖစ္ေနသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာဆီယံ၏မဟာစီးပြားေရး အကြက္အကြင္းအတြက္ လက္မလႊတ္ႏိုင္ဖြယ္ အခ်က္အျခာေဒသ ျဖစ္လ်က္ရိွေပသည္။
ျပင္ပႏိုင္ငံမ်ား၏ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းမ်ား ႀကီးမားလွသည္ျဖစ္၍ ပဋိပကၡအၾကား နစ္ျမဳပ္ေနသည့္ ျမန္မာလူ႕ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး၊ အေျခခံလူ႔ အခြင့္အေရး ႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္အလားအလာ ကဲ့သို႕ ႏိုင္ငံေရးတိုးတက္မႈ ျဖစ္ထြန္းေစလိုၾကသည္မွာ ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀းစဥ္းစားေနစရာပင္ မလိုအပ္ေတာ့ေခ်။ သာဓကအားျဖင့္ဆိုရေသာ္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္ခန္႕တြင္ အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဘဏ္၏အဆိုအရ အာဆီယံမွေဆာင္ရြက္ဆဲ အစီအမံမ်ားအတြက္ ေဒၚလာ ၅၅၀ ဘီလီယံကို အေနာက္တိုင္း အုပ္စုတို႔၏ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျဖင့္ ရရိွခဲ့၏။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတစ္ခြင္၌ တစ္ခုတည္းေသာ စြမ္းအင္ေစ်းကြက္ႀကီး ဖန္တီးႏိုင္ရန္ အလို႔ငွာျဖစ္သည္။ ယင္းေစ်းကြက္သစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကဲ့သုိ႔ စက္မႈစီးပြား အနိမ့္က်ဆံုးေသာေဒသတြင္းမွ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို ထုတ္လုပ္ၿပီး စက္မႈစီးပြား အရိွန္အဟုန္ေကာင္းလာေသာ တရုတ္ႏွင့္ထိုင္းသို႕ တင္ပို႕မည္ျဖစ္သည္။ လတ္တစ္ေလာေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားေအာက္ရိွ အလားတူ လ်ာထားခ်က္ ၂၄ မ်ဳိးမွ မမွန္းဆႏိုင္သည့္ အက်ဳိးစီးပြားကို ေမွ်ာ္မွန္းထားၾကသည္။
နယ္ခံတိုင္းရင္း ႏွင့္ လက္နက္မ်ား
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ေဒသအျဖစ္ ျပည္ပအင္အားစုမ်ားက အျမင္ထားရိွခဲ့ၾက၏။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ စီးပြားေရးအတြက္ တရုတ္ႏွင့္ အိႏိၵယဖက္သို႕လမ္းေပါက္ေသာ ေနာက္ေဖး တံခါးအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဖက္ဆစ္ ဂ်ပန္အတြက္ စစ္ဆင္ေနရာအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ဥေရာပစီးပြားေရး အင္အားစုမ်ားအတြက္ အခ်က္အျခာက် ဆိပ္ကမ္းေဒသအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ သယံဇာတသိုက္ႀကီးႏွင့္ေစ်းကြက္ သစ္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ အကြက္အကြင္းအျဖစ္လည္းေကာင္း အျမင္ အသီးသီး ရိွေနခဲ့ၾက၏။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းခ်ိန္မွ ဦးေန၀င္း၏ အာဏာရွင္စံနစ္ က်ဆံုးေသာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ထိ ယင္းနယ္နမိတ္မ်ားကို စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ တိုက္ရိုက္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈအားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းသူ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕တို႔ကို တိုက္ခိုက္ျခင္းအားျဖင့္ လည္းေကာင္း စည္းရိုးခတ္ထားခဲ့သည္။ ယင္း စစ္ေအးေခတ္ကာလအတြင္း ထိုင္း၊ အိႏိၵယ ႏွင့္ တရုတ္ကဲ့သို႔ အိမ္နီးခ်င္း အင္အားစုမ်ားက ဆန္႔က်င္ေရးအုပ္စုတို႔ႏွင့္ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ခဲ့သည္ သို႔မဟုတ္ ကိုယ္စီအက်ဳိးအျမတ္ဖလွယ္ႏိုင္ေရး အတြက္ ေထာက္ပံ့ကူညီခဲ့ၾကသည္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးကား တရုတ္ႏွင့္ထိုင္းတို႔၏တန္ျပန္ဗ်ဴဟာမွထြက္ေပၚလာေသာ မိမိတို႔၏အတိုင္းအဆမဲ့ဆံုးရံႈးနစ္နာမႈမ်ားကို ျပန္လည္ရယူေရးရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ ယခုေသာ္ KIA ကဲ့သို႔ တရား၀င္ဆန္႔က်င္ေရးအင္အားစုမ်ား၊ ၀ျပည္နယ္ညီညြတ္ေရးတပ္ကဲ့သို႔ ကနဦးပိုင္းမူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ကုန္ကူးသူအဖြဲ႕မ်ားက အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။ ဗန္ေကာက္ ႏွင့္ ေဘဂ်င္းက ၄င္းတို႔ကိုအသံုးခ်လ်က္ ဆန္႕က်င္ေရး ဗ်ဴဟာသစ္ကို အစားထိုးခဲ့ေပသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံအေနႏွင့္ မူးယစ္ေဆး၀ါးဇံုမ်ားမွ ၀င္ေငြေျဖာင့္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ မူးယစ္ေဆး လုပ္ငန္းနွင့္ကင္းရွင္းေနခဲ့သည့္ KNU ႏွင့္ ကရင္နီအမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ၊ SSA အုပ္စု စသည့္အဖြဲ႕မ်ားမွာမူ လက္ရိွတြင္ တမဟုတ္ခ်င္းေရပန္းစားလာေသာ အစိုးရ၏အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးထက္ လက္နက္စြဲကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလမ္းေၾကာင္းကို ဆက္ေလွ်ာက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ထားၾက၏။ ယင္း အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ဟူသည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဖက္ကို ေရွ႕ရႈဆင္ယင္သည့္ ေျခလွမ္းမ်ဳိးမဟုတ္၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားအၾကား လိုလွ်င္လိုသလို ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းမူ၀ါဒ၏ အစိတ္အပိုင္း တစ္ရပ္သာျဖစ္သည္ဟု သူတို႔မွ အျမင္ရိွၾကသည္။
၄င္းတို႔အဖို႔ ထိုင္း၊ တရုတ္အစိုးရတို႔ႏွင့္ ေရရွည္ဆက္ဆံေရးမွာ ရုတ္ျခည္းျဖတ္ေတာက္ခံရ၏။ စစ္ေအးေခတ္အလြန္တြင္ စီးပြားေရးအေျချပဳ ဦးတည္ခ်က္အသစ္ျဖစ္လာသည္၌ ထိုအခ်က္ကို ပို၍ရွင္းလင္းသြားေစသည္။ ႏွစ္ဖက္မွ် အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေသာ သဘာ၀သယံဇာတႏွင့္ စြမ္းအင္စီးေၾကာင္း၊ ေစ်းကြက္သစ္မ်ား ခိုင္မာေရး ဟူသည့္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာ အယူအဆႏွင့္ လိုဘမ်ားက တစ္စစျဖင့္ တိုင္းရင္းသားအာဏာပိုင္မ်ားအေပၚ ထင္ထင္ရွားရွား လႊမ္းမိုးလာသည္။ တစ္ယူသန္ ဆိုရွယ္လစ္စံနစ္ကိုထူေထာင္ခဲ့ေသာ ဦးေန၀င္းႏွင့္၄င္း၏အေမြခံတို႔သည္ စစ္တပ္မွလြဲ၍ မည္သည့္အရပ္သား မည္သည့္အုပ္စုကိုမွ် စိတ္ခ်ယံုၾကည္မႈ မထားရိွခဲ့ေခ်။ သို႔ျဖစ္ရာ ဦးေန၀င္း၏ တစ္ပါတီဆိုရွယ္လစ္ စံနစ္ၿပိဳလဲေလေသာ အခါ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ၌အရိုးစြဲေနသည့္ စစ္အရာရိွတိုင္းက ဆိုရွယ္လစ္စံနစ္မွဖယ္ခြာၿပီး အရင္းရွင္စံနစ္သို႔ဦးတည္ျခင္းကို ပို၍၀မ္းသာ အားရျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၈ ေသြးေျမက် အေရးအခင္းၿပီးသည္ႏွင့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္အုပ္စုမ်ားသည္ ႏိုင္ငံျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ႏွင့္ ဘ႑ာျဖည့္တင္းေရး နည္းတစ္ရပ္အေနျဖင့္ တံခါးဖြင့္ ၀ါဒက်င့္သံုးရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။
တံခါးဖြင့္ျခင္း၏ေနာက္ကြယ္တြင္
၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ထိုင္းကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ေခ်ာင္ဗာလစ္ ယံုခ်ဳိင္ယု လက္ေအာက္ခံစစ္တပ္ႏွင့္ အနီးကပ္ ဆက္ဆံေရးရိွေသာ ထိုင္းကုမၸဏီ ၃၅ ခုကို ေဒၚလာသန္း ၁၂၀ တန္ေၾကးရိွ သစ္ထုတ္လုပ္ခြင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံ၏ အရင္းရွင္ လမ္းသစ္ကို အေဆာတလ်င္ စတင္လိုက္သည္။ ေရွ႕ဆက္၍ ေက်ာက္မ်က္ႏွင့္ ငါးဖမ္းခြင့္ေပးခဲ့သည္သာမက ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးကိုလည္း ဖြင့္လွစ္ခဲ့၏။ ျမန္မာ့ေစ်းကြက္ လိုအပ္ခ်က္ထက္ေက်ာ္လြန္ကာ ကၽြန္းသစ္၊ သတၳဳ၊ လယ္ယာႏွင့္စိုက္မ်ဳိးထြက္ကုန္ တင္သြင္းခြင့္ကို တရုတ္မွ ရရိွခဲ့ျပန္သည္။ ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရးတံခါးဖြင့္ဟမႈမွာ ျမန္မာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔၏ ပင္တိုင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားသာ ျဖစ္၏။ စီးပြားေရးခံစားခြင့္၊ ေအာင္ျမင္မႈ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ မိတ္ဖက္သစ္၊ လူတန္းစားအေျခခံ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရး တို႔အားျဖင့္ လွိမ့္၀င္လာေသာ အက်ဳိးအျမတ္အားလံုးမွာ စစ္တပ္ေကာင္းက်ဳိး သက္သက္သာ ျဖစ္ရေလသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ အစိုးရၿပိဳလဲေသာ္လည္း စစ္တပ္၏အခန္းက႑က အေရးပါအရာေရာက္ေနဆဲသာ။ တဖန္ နယ္စပ္တစ္ေၾကာရိွ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ ၂၀ ခန္႔ႏွင့္ ညီညႊတ္မႈ တည္ေဆာက္ေရးကို ျပည္တြင္းျမန္မာ လူမ်ားစုအားဦးေဆာင္ေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏အလ်င္ လက္ဦးမႈရယူရန္ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၉ ႏွင့္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ကာလအတြင္း အတိုက္အခံတိုင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားအနက္ ၁၇ ဖြဲ႕မွာ စစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီလိုက္ၾကသည္။ ဤသေဘာတူညီခ်က္မ်ားမွာ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကိုသာမက တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တို႔၏ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား လမ္းေၾကာင္းေျဖာင့္ျဖဴးေစမည္ဟု အေၾကာင္းျပခဲ့ၾကသည္။
ဤကာလအတြင္း အတိုက္အခံတုိင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားအတြက္ လကၡဏာသံုးရပ္ ျဖစ္ေပၚလာသည္။
ပထမအခ်က္မွာ – က်ားကန္ေပးထားသည့္အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ စစ္ေရးႏွင့္အယူအဆဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ့မ်ား ဆံုးရႈံးသြားသည္။ ၄င္းေနာက္ စစ္ေျမျပင္၌ KIA အေပၚ အသာစီးရမႈမ်ားရိွလာသည္။ ဤအခ်က္က စစ္အစိုးရ၏အမာခံရန္သူမ်ားအဖို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူခ်က္အား လက္မခံဖြယ္ျဖစ္ရသည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာ – အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မိမိတို႔၏ကိုယ္ပိုင္နယ္ေျမမ်ား၌ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ခြင့္အထူးအခြင့္အေရးေပးထားရာ အလ်င္အျမန္ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာၾကသည္။ ၄င္းသေဘာတူညီခ်က္မ်ားက အတိုက္အခံတိုင္းရင္းသားလူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြင္း လူတန္းစားသစ္တစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေပၚအျမစ္တြယ္လာေစသည္။ သို႔ျဖင့္ အဖြဲ႕အုပ္စုမ်ားအၾကား အက္ေၾကာင္းထေစျခင္းျဖင့္ စစ္အာဏာပိုင္မ်ား အျမတ္ထြက္ခဲ့သည္။
တတိယအခ်က္မွာ – ေသြးကြဲမႈမ်က္ႏွာစာႏွစ္ရပ္ ျဖစ္ေပၚလာေစသည္။ စစ္အစိုးရ ဆန္႔က်င္သည့္ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားအၾကားရိွ ေသြးကြဲမႈ (ႏွင့္) ေအာင္ျမင္ေနေသာ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ NLD ပါတီ ႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေသာ အုပ္စုမ်ားအၾကားရိွ ေသြးကြဲမႈတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
၁၉၈၈ အေရးအခင္းၿဖိဳခြဲမႈကိစၥကတည္းက အေနာက္တိုင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ရႈံ႕ခ်ကာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ မွ် ပိတ္ဆို႔ခဲ့သည္။ ၄င္းေနာက္တြင္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးပံုဟန္မ်ားေၾကာင့္ အေနာက္တိုင္း၏စိတ္၀င္စားမႈကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားမွ ရယူႏိုင္ခဲ့ၿပီး၊ အာရွေဒသစီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းႏွင့္ကမာၻ႕ေရနံေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားအားျဖင့္ ေဟာင္းေလာင္းေပါက္ ႏိုင္ငံ့ဘ႑ာတြင္းထဲ ေဒၚလာဘီလီယံမ်ားစြာ ျဖည့္သြင္းေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ ေနျပည္ေတာ္မွလည္း ျပည္တြင္းရိွ ေတာ္လွန္သူမ်ား၊ သေဘာထားကြဲလြဲသူမ်ားႏွင့္ဆက္ဆံေရးဗ်ဴဟာကို အစီအစဥ္ေျပာင္းလဲလိုက္ေလသည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွသည္ ယခုႏွစ္အေစာပိုင္းအထိ အတိုက္အခံဗမာမ်ားကို ေခ်မႈန္းေနရာမွ ဗမာမဟုတ္သည့္ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ယာယီအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ အနားသတ္ခဲ့သည္။
ယခုေသာ္ ေနျပည္ေတာ္၏ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစည္းမ်ဥ္းအတိုင္းလက္ခံရန္ ျငင္းဆိုသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲမႈ သေဘာတူထားေသာအဖြဲ႕ျဖစ္ေစ ဆက္လက္ရွင္သန္ေနေသာအဖြဲ႕ျဖစ္ေစ မည္သည့္တိုင္းရင္းသားအုပ္စုကိုမဆို အၿပီးတိုင္ေခ်မႈန္းရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက ဆံုးျဖတ္ထားေပသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ ကိုးကန္႔ေဒသရိွ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားေသာေဒသခံ တရုတ္တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕- ျမန္မာအမ်ဳိးသားဒီမိုကရက္တစ္တပ္ေပါင္းစုအား တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ကိုးကန္႔လူမ်ဳိး ၃ ေသာင္းခန္႔မွာ ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ စစ္အာဏာပိုင္မ်ားသည္ KIO ႏွင့္ ၁၇ ႏွစ္တာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို ခ်ဳိးေဖာက္၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဧရာ၀တီျမစ္ေပၚရိွ တရုတ္-ျမန္မာ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေဒသမ်ားမွ KIO တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွန္သမွ်ကို ရွင္းလင္းခဲ့ျပန္သည္။
တစ္ေက်ာ့ျပန္ဗ်ဴဟာ
စစ္အာဏာရွင္တို႔၏ ဤဗ်ဴဟာလမ္းေၾကာင္းသစ္သည္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္တြင္ ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္း၌ ဗမာလူမ်ားစုတို႔အတြက္ ႏို္င္ငံေရးလြတ္လပ္ခြင့္အေပၚ ကန္႔သတ္လိုက္ျခင္းလည္း ပါ၀င္သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီႏွင့္ေနာက္ပိုင္း ဗမာမဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏အသံမ်ား ပိုမိုေမွးမွိန္သြားေစရန္ ႏွင့္ ၄င္းအုပ္စုမ်ားအတြင္းအျပင္၌ ႏို္င္ငံေရးသေဘာထားအက္ေၾကာင္း ဆက္လက္ႀကီးထြားလာေစရန္ ယင္းဗ်ဴဟာက ေဆာင္ၾကဥ္းထားသည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္း အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းထားသည့္အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ဗမာမဟုတ္သည့္အျခားတိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္တို႔အား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ဟူေသာ မက္လံုးျဖင့္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ထဲ ဆြဲသြင္းခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ လႊတ္ေတာ္သည္ စစ္တပ္၏ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒေအာက္မွ စည္းမ်ဥ္းနွင့္လမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ားကို ခ်မွတ္က်င့္သံုးအသက္သြင္းေနေပသည္။
လက္ေတြ႕တြင္ ၄င္းတို႔၏ရည္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္အေရးအရာမ်ားကို စစ္တပ္ႏွင့္၄င္း၏စိတ္ႀကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက လ်စ္လ်ဴရႈထားခဲ့ၾက၏။ သို႔သာမက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အႀကိဳကာလမ်ား၌ အပစ္အခတ္ရပ္စဲအုပ္စုမ်ား (၄င္းတို႔ႏွင့္ဆက္ႏႊယ္ေနသည့္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား)အား ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ကို ဗဟုိစစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။ ၀နယ္ေျမ ႏွင့္ အျခားအပစ္အခတ္ရပ္စဲေဒသမ်ားတြင္ တရား၀င္မဲေပးခြင့္ရိွသူအမ်ားအျပားကို စစ္အစိုးရမွ မဲထည့္ခြင့္မျပဳခဲ့ေခ်။ လံုၿခံဳေရး အားနည္းသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ထိုနယ္ပယ္မ်ား၌ ေရြးေကာက္ပြဲကို မက်င္းပရန္ ၫႊန္ၾကားခဲ့သည္။
သမိုင္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီတို႔သည္ ျပည္မတိုင္းရင္းသား(အထူးသျဖင့္ ဗမာလူမ်ားစု) ႏွင့္ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ ကရင္နီ စေသာ ေတာင္တန္းေဒသသားတို႔ မေပါင္းစည္းႏိုင္ေစရန္ စီမံထားခဲ့သည္။ ယေန႔စစ္တပ္သည္လည္း ဗမာလူမ်ဳိးႏိုင္ငံေရးသမား၊ အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ဗမာမဟုတ္သူတို႔ ေသြးစည္းသြားေစမည့္ မည္သည့္ႀကိဳးပမ္းခ်က္ကိုမဆို တားဆီးထားျခင္းျဖင့္ “ ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ” ဟူေသာ ကိုလိုနီစံနစ္ေဟာင္းကိုပင္ တစ္ေက်ာ့ျပန္ အသက္သြင္းေနေပသည္။ ေဒၚစုၾကည္သည္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွလြတ္ေျမာက္လာၿပီး မ်ားမၾကာမီ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု၏ အက်ဳိးစီးပြားကို အေျခတည္သည့္ ဖက္ဒရယ္အစိုးရစံနစ္အား ထူေထာင္ရန္ စတင္လံုးပန္းခဲ့သည္။ ႏို၀င္ဘာလ လယ္ပိုင္းက ေဒၚစုၾကည္သည္ စစ္တပ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားျပႆနာကိုေထာက္ျပၿပီး အထပ္ထပ္တင္ျပေသာ္လည္း – လူနည္းစုတိုင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားမွ သူမ၏ ရင္ၾကားေစ့ေရးႀကိဳးပမ္းခ်က္ကို ေထာက္ခံႀကိဳဆိုၾကေသာ္လည္း ေနျပည္ေတာ္က ဥေပကၡာျပဳထားခဲ့သည္။
ၾသဂုတ္လတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က မိမိ၏အရပ္သားတစ္ပိုင္းအစိုးရသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့သင့္ျမတ္ေရး ေဖာ္ေဆာင္မည့္ အစိုးရ ဟု ေၾကညာလ်က္ လက္နက္ကိုင္အတိုက္အခံတိုင္းရင္းသား အုပ္စုမ်ားထံသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားကို ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးကို ေနျပည္ေတာ္ရိွ ဗဟိုအစိုးရထက္ ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈျပဳၾကရန္သာ တိုက္တြန္းျခင္းက ထူးျခားေနေပသည္။ “ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့သင့္ျမတ္ေရး ” ဟူသည္မွာ ေဒသဆိုင္ရာႏွင့္ေဒသတြင္း အုပ္စုမ်ားဆိုင္ရာကိစၥသာ ျဖစ္ေၾကာင္း (ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ မသက္ဆိုင္သလို) မီးစိမ္းျပလိုက္သည့္ စစ္အစိုးရ၏ရပ္တည္ခ်က္အစီအမံသစ္တစ္ရပ္ကို ျပက္ျပက္ထင္ထင္ ေတြ႕ျမင္လိုက္ရေလသည္။ သို႔တေစ စစ္တပ္၏ႏိုင္ငံေရးစည္း၀ိုင္းအတြင္း အလုပ္လုပ္ရန္ သေဘာတူေသာ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားအဖို႔ေတာ့ ထိုေခါင္းစဥ္မွာ အေကာင္းဆံုးအေနအထားျဖစ္ေနေပသည္။
ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ပိုင္းဆိုင္ရာစာရင္းဇယားကိုၾကည့္လိုက္ပါကလည္း ထူးျခားေနျပန္၏။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ အားလံုးအနက္ စစ္တပ္၏ ပါ၀င္မႈက ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ ရိွေန၏။ စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္ခံ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ(USDP) တစ္ခုတည္းက အမတ္ေနရာ ၁၁၅၄ တြင္ ၈၈၃ ေနရာ (၇၆.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း) အထိရယူထား၏။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း၏ စစ္အစိုးရေဟာင္းမွ ဆင္းသက္သည့္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီက ၆၃ ေနရာျဖင့္ ဒုတိယအဆင့္၌ ရိွေနသည္။ ဗမာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေပၚ တစညပါတီ၏ သေဘာထားကလည္း USDP ထက္ မေလ်ာ့ပါေလ။ စစ္အစိုးရ၏ လႊမ္းမိုးျခင္းမခံရေသာ ဗမာမဟုတ္သည့္တိုင္းရင္းသား ပါတီႏွစ္ခုသာရိွ၏။ ၄င္းတို႔မွာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ(SNDP) ႏွင့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရး ပါတီ(RNDP) တို႔ျဖစ္ၾကသည္။ SNDP က အမတ္ေနရာ ၅၇ ေနရာ၊ RNDP မွ ၃၅ ေနရာ အသီးသီး ရရိွထားၾက၏။ သို႔ေသာ္ ၄င္းတို႔၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ႏွင့္ အေရး ကိစၥမ်ားသည္လည္း စစ္တပ္မွ မွတ္တမ္းတင္မႈသာရိွၿပီး အေရးတယူေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရိွပါေလ။
ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအတြက္ စိတ္လႈပ္ရွားစရာေန႔ရက္မ်ား ျဖစ္လာေပၿပီ။ လက္ရွိတြင္ ၄င္းတို႔မွ လက္ခံထားသည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ သာမက တိုင္းျပည္၏စီးပြားေရးႏွင့္ပညာရွင္အသိုင္းအ၀ိုင္း၏ေထာက္ခံမႈကိုရရိွေနေသာ ၄င္းတို႔၏အနီးကပ္ဆံုးရန္သူ ေဒၚစုၾကည္ႏွင့္NLD အား ရႈံးနိမ့္ခဲ့လွ်င္ ေနျပည္ေတာ္၏ႏွစ္ပါးသြားအစီအစဥ္မွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ရေပေတာ့မည္။ ဤအေတာအတြင္း တရုတ္ကိုမလိုလားေသာ အေနာက္တိုင္းႏွင့္အာဆီယံ၏ စီးပြားေရးႏွင့္အစီအမံမ်ားမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏အႀကိဳက္ဖက္သို႔ စုဆံုလ်က္ရိွေန၏။ တစ္ခါ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွ အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ား အထူးသျဖင့္ ကၽြန္းႏိုင္ငံအုပ္စုတို႔သည္ အေနာက္တိုင္း(အလားတူ ၀ါရွင္တန္)ႏွင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လက္တြဲညီညီ ပြဲခင္းေနျခင္းမွာ မိမိတို႔၏အင္အားႏွင့္ဓနႀကီးထြားမႈအေပၚ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာၫိွေနျခင္းဟု တရုတ္မွ မေျပာဆိုယံုတမယ္ ျဖစ္ေန၏။ ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား ပီကင္း၏ဗ်ဴဟာစက္ကြင္းဖက္သို႔ ထပ္မံမယိမ္းယိုင္သြားေအာင္ အာဆီယံႏွင့္၀ါရွင္တန္ႏွစ္ရပ္လံုးမွ တူညီစြာ အာရံုထားေနပံုရ၏။ တိုင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရးမ်ား ပြင့္အံလာခဲ့စဥ္ကတည္းက ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ယခုအခ်ိန္သည္ စစ္တပ္အဖို႕ ဗမာမဟုတ္သည့္အတိုက္အခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုလိုက္ရန္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ အေကာင္းဆံုးအေနအထား၌ ေရာက္ေနပါသည္။ လူနည္းစု၀င္မ်ား၏အခြင့္အေရးေပးရန္မွာ မျငင္းသာေတာ့ေလၿပီ။
** ေဆာင္းပါးရွင္ ေမာင္ဇာနည္သည္ Free Burma Coalition (1995-2004) ၏ တည္ေထာင္သူျဖစ္ၿပီး၊ London School of Economics ၏ Department of International Development ၌ ၂၀၁၁-၁၃ ဧည့္သည္ေတာ္အဖြဲ႕၀င္ တစ္ဦးျဖစ္၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သူေရးသားသည့္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ေယးလ္တကၠသိုလ္မွ မ်ားမၾကာမီ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေတာ့မည္ ျဖစ္ပါသည္။
( ဤေဆာင္းပါးသည္ စာေရးသူ၏ကိုယ္ပိုင္အျမင္မ်ားျဖစ္ၿပီး အလ္ဂ်ဇီးရား၏အာေဘာ္ မဟုတ္ပါ )
ေမာင္ဇာနည္၏ Neutralising Myanmar’s ethnic rebellions ေဆာင္းပါးကို “ သာကီ ထက္ေကာင္း ” မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုေရးသားသည္။
http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2011/12/201112193521860555.html
