News @ M-Media

Tag: Rohingya IDP

  • ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔

    ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို အိႏၵိယႏိုင္ငံက ျမန္မာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျပန္ပို႔

    အိႏိၵယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီးေတြကို ေတြ႕ရစဥ္ ဓါတ္ပံု(AP)

    အိႏၵိယႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္နဲ႔ အာသံျပည္နယ္မွာ တရားမ၀င္ ေနထိုင္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးကို ဒီကေန႔ ျပန္ပို္႔လိုက္ပါတယ္။

    သူတို႔ဟာ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ကတည္းက အာသံျပည္နယ္ ဆဲက္ခ်ားခရိုင္က ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္မွာ ထိန္းသိမ္းခံထားရ တာျဖစ္ပါတယ္။

    သူတို႔ကို မဏိပူရျပည္နယ္က ျမန္မာနယ္စပ္ၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ မိုးေရးၿမိဳ႕အနီးမွာ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြထံ လႊဲေျပာင္းခဲ့ တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာဘက္က လ၀က အရာရွိ ၂ ဦးက လက္ခံခဲ့ပါတယ္။

    ျပန္ပို႔ခံရမယ့္သူေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ျမန္မာဘက္က အတည္ျပဳခဲ့ၿပီးမွ အခုလို လက္ခံခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္။

    ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ ဦးရဲ႕ ေရွ႕ေနေတြကေတာ့ ဒီလိုျပန္ပို႔မယ့္ကိစၥအေပၚ တရားရံုးကို အေရးေပၚ အယူခံ၀င္ခဲ့ေပမယ့္ အိႏၵိယတရားရံုးခ်ဳပ္က အယူခံကို ပယ္ခ်ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

    ဒီသတင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အိႏိၵယသံရံုးကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ ဖုန္းနဲ႔ေျဖဆိုဖို႔ ျငင္းဆန္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းေနေပမယ့္ အဆက္အသြယ္ မရေသးပါဘူး။

    RFA ျမန္မာပိုငး္မွ ကူးယူေဖာျ္ပပါသည္။

  • ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး

    ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူညီခ်က္ (၁၀)ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုး

    ေအာက္တိုဘာ ၂၆ ၊ ၂၀၁၇
    M-Media

    ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္နိုင္ငံ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး မ်ားႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားအရ ႏွစ္နိုင္ငံအၾကား ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္ ၁၀ ခ်က္ကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူညီခဲ့ပါသည္-
    .
    (က) နယ္စပ္ေဒသဆက္ဆံေရး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းရန္ႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသတြင္ လုံျခဳံေရး တိုးျမႇင့္နိုင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွုမ်ားႏွင့္ ၁၉၈၀ နယ္စပ္ေဒသ သေဘာတူညီခ်က္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္
    .
    (ခ) နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ေဒသအဆင့္ ညႇိႏွိုင္းေဆာင္ရြက္ေရး အစည္းအေဝး အား ၃ လ လၽွင္ ၁ ႀကိမ္ က်င္းပရန္ႏွင့္ အႀကီးအကဲမ်ားအဆင့္၌ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ဗဟိုအဆင့္အစည္းအေဝးအား ႏွစ္စဥ္က်င္းပရန္
    .
    (ဂ) လုံျခဳံေရးဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွု၊ ေဆြးေႏြးမွုတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ နားလည္မွု စာခၽြန္လႊာအရ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာအပ္ႏွင္းထားေသာ သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းတို႔အၾကား ကာလအပိုင္းအျခားအလိုက္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စီစဥ္ျပဳလုပ္ ရန္
    .
    (ဃ) လိုအပ္ပါက ဝန္ႀကီးအဆင့္အစည္းအေဝးအား က်င္းပရန္ႏွင့္ ၁ ႏွစ္လၽွင္ ၁ ႀကိမ္ ဒုတိယဝန္ႀကီး/အတြင္းဝန္အဆင့္ အစည္းအေဝးမ်ား စီစဥ္ျပဳလုပ္ရန္
    .
    (င) မူးယစ္ေဆးဝါးတရားမဝင္သယ္ေဆာင္မွုတိုက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မွုျမႇင့္တင္ရန္
    .
    (စ) အၾကမ္းဖက္မွုတိုက္ဖ်က္ေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သေဘာတူညီ ခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးမွုအား စဥ္းစားသုံးသပ္ရန္
    .
    (ဆ) ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံသို႔ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ား ဝင္ေရာက္မွုအား ခ်က္ခ်င္းရပ္တန္႔ ရန္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနေသာ ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ားအား ေစာနိုင္ သမၽွ အေစာဆုံးျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးအတြက္ ရခိုင္ေဒသအတြင္း ပုံမွန္အေၿခ အေန ျပန္လည္ေရာက္ရွိရန္
    .
    (ဇ) ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႀကီးၾကပ္ေရးအတြက္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ နိုဝင္ဘာလတြင္ သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္အညီ ပူးတြဲလုပ္ငန္းအဖြဲ႕ ဖြဲ႕စည္းရန္၊ ရခိုင္ေဒသမွ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူမ်ား ျပန္လည္ေခၚယူေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ႏွစ္နိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္ မ်ားအား အၿပီးသတ္ ေဆာင္ရြက္ရန္
    .
    (ဈ) သတင္းအခ်က္အလက္ဖလွယ္ေရး၊ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံေရးႏွင့္ ႏွစ္နိုင္ငံညႇိႏွိုင္း ေဆာင္ရြက္ေရးတို႔အတြက္ ေအာက္ေျခအဆင့္၊ အလယ္အလတ္အဆင့္၊ ဗဟို အဆင့္တို႔၌ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံေရးအရာရွိမ်ား သတ္မွတ္ရန္
    .
    (ည) အျပန္အလွန္ယုံၾကည္မွုမ်ား တည္ေဆာက္နိုင္ေရးအတြက္ အလည္အပတ္ ခရီးစဥ္မ်ား အျပန္အလွန္တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ရန္
    .
    ကိုးကား- ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးဌာန သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္

  • စစ္ေတြပဋိပကၡ လူေသဆုံးမႈ တရားခံမ်ား ဖမ္းဆီးနိုင္ျခင္း မရွိေသး

    စစ္ေတြပဋိပကၡ လူေသဆုံးမႈ တရားခံမ်ား ဖမ္းဆီးနိုင္ျခင္း မရွိေသး

    ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ရဲတပ္သားသစ္မ်ား သင္တန္းတက္ေနစဥ္ / Reuters

    အဂၤါေန႕က မြတ္ဆလင္တဦးေသဆုံးေစေသာ မႈခင္းျဖစ္ပြားသည့္ ေနရာတြင္ လိုက္ပါေစာင့္ၾကပ္သည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ရွိေစကာမူ တိုက္ခိုက္မႈအတြက္ သံသယရွိသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးနိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း စစ္ေတြခရိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕အႀကီးအကဲ ဒုရဲမႉႀကီး ဝင္းနိုင္က ေျပာသည္။

    ရဲအရာရွိမ်ားက ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစုရွိေသာ ႐ြာႀကီးေျမာက္ရပ္ကြက္ရွိ ဒါးပိုင္ ျပည္တြင္းေနရပ္စြန႔္ခြာရသူမ်ား စခန္းမွ မြတ္ဆလင္ ၇ ဦးကို ေစာင့္ၾကပ္လိုက္ပါသည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္၏ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ရန္ ျငင္းဆိုသည္။ အေစာပိုင္းကမူ ထိုမြတ္ဆလင္အုပ္စုသည္ တိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ပြားရာ ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ုံးတြင္ သက္ေသခံရန္ လာသည္ဟု ဆို သည္။

    အမွတ္ ၂ ရဲစခန္းမွ တာဝန္ေပးထားေသာ ရဲတပ္သားသည္ လက္နက္တပ္ဆင္ထားျခင္း မရွိဘဲ လူအုပ္က တိုက္ခိုက္ ေသာအခါ ထြက္ေျပးသည္ဟု ဝန္ခံၿပီး ထိုရဲတပ္သားသည္ တိုက္ခိုက္မႈကို မည္သို႔မွ် မဟန႔္တားနိုင္ခဲ့ဟုလည္း ဆိုသည္။

    “က်ေနာ္တို႔္က ဒီျဖစ္ရပ္ကို စုံစမ္းစစ္ေဆးေနဆဲျဖစ္ၿပီး ေၾကညာခ်က္ကို ေနာက္ေတာ့ ထုတ္ျပန္ပါမယ္”ဟု သူက ဆက္ေျပာ သည္။

    တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္ပြားစဥ္က အခင္းျဖစ္ရာေနရာတြင္ ရွိေနေသာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ကို စစ္ေဆးၿပီးျဖစ္သည္ဟု ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဗိုလ္မႉးႀကီးမ်ိဳးသူစိုးက ဗုဒၶဟူးေန႕က ရိုက္တာသတင္းဌာနသို႔ ေျပာသည္။ သူသည္ တိုက္ခိုက္မႈကို ဟန႔္တား ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း သူ႕တြင္ လက္နက္မပါဝင္ေသာေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ဘဲ ရဲစခန္းသို႔ ျပန္ေျပးခဲ့ရသည္ဟု အထက္ပါ ေျပာခြင့္ရသူက ဆိုသည္။

    ၎တို႔သည္ ထုံးစံအားျဖင့္ ျပည္တြင္းေ႐ႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်မ်ားကို စစ္ေတြၿမိဳ႕လယ္ သို႔မဟုတ္ ေဈးသို႔ လက္နက္ကိုင္ အေစာင့္အေရွာက္ ေပးသည္ဟု ဧရာဝတီသတင္းဌာနသို႔ ဖုန္းျဖင့္ ေျပာသည္။

    ရဲအပါအဝင္ လက္နက္ကိုင္ စစ္သား ၁၀၀ ခန႔္သည္ ေသဆုံးသူ အသက္ ၅၅ ႏွစ္အ႐ြယ္ ေမာင္ႏုေခၚ မြန္နာအာမက္၏ အေလာင္းကို ယူေဆာင္ရန္ အဂၤါေန႕ညက ေရာက္လာသည္ဟု သူ႕ကိုယ္သူ ရိုဟင္ဂ်ာဟု သတ္မွတ္သူ ဒါးပိုင္စခန္းမွ ဦးေစာလြင္က ဧရာဝတီသတင္းဌာနသို႔ ေျပာၿပီး ၎တို႔သည္ အသက္ရွင္က်န္သူ ၄ ဦးကိုလည္း စခန္းတြင္ ခ်ထားခဲ့ သည္ဟု ဆိုသည္။ ႏွစ္ဦးမွာ ေဆး႐ုံတြင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

    နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရး ေကာ္မတီ၏အဆိုအရ တပ္ၾကပ္နိုင္နိုင္ႏွင့္ တပ္သား စိုးဝင္းတို႔ သည္ အဂၤါေန႕၌ ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ုံးတြင္ အမႈတခုအတြက္ သက္ေသခံရန္ ရပ္႐ြာအႀကီးအကဲ ဦးျမင့္နိုင္ကို ဒါးပိုင္စခန္းမွ ေခၚ ေဆာင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အျခားသူ ၇ ဦးကို သယ္ေဆာင္လာေသာ မီနီဘန္အမ်ိဳးအစား ကားသည္ မန္ဆီစခန္းရွိ လုံၿခဳံ ေရးအဖြဲ႕မ်ားကို အေၾကာင္းမၾကားဘဲ ရဲကားေနာက္မွ လိုက္လာခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

    အာဏာပိုင္မ်ားသည္ မြတ္ဆလင္မ်ားကို ၿမိဳ႕ရွိ ရခိုင္ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ဆိုင္မ်ားသို႔ သြားခြင့္မျပဳေပ။ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ မ်ားလည္း ရဲအေစာင့္အေရွာက္ မပါဘဲ မြတ္ဆလင္ရပ္ကြက္မ်ားသို႔ သြားခြင့္မေပးေပ။

    အဂၤါေန႕က တရားခြင္အၿပီး အထက္ပါ မြတ္ဆလင္၇ ဦးသည္ ၎တို႔အျပန္ လုံၿခဳံေရးအတြက္ အကူအညီေတာင္းရန္ စစ္ေတြအမွတ္ ၂ ရဲစခန္းသို႔ သြားခဲ့သည္။ စခန္းမႉးရာထူးသို႔ မၾကာေသးမီက တိုးျမႇင့္ခံရသူ ဒုရဲအုပ္ ေက်ာ္မိုးက ရဲ တပ္သားတဦးကို ၎တို႔ႏွင့္ လိုက္ပါရန္ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။

    ၿမိဳ႕ခံမ်ားသည္ ထုံးစံအားျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပင္ မြတ္ဆလင္႐ြာမ်ားသို႔သြားရန္ သို႔မဟုတ္ ၿမိဳ႕လယ္မွ ထြက္ရန္ ေမယုလမ္းမကို သုံးၾက သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုရဲသားႏွင့္ မြတ္ဆလင္အုပ္စုသည္ ႐ြာႀကီးေျမာက္ ရခိုင္ရပ္ကြက္ရွိ ဦးဥတၱမလမ္းတြင္ တိုက္ခိုက္ခံရ သည္။ ထိုေနရာသည္ ၎တို႔အျပန္လမ္းႏွင့္ ဆန႔္က်င္ဘက္ျဖစ္ေနသည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုေသာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္တဦးက ဧရာဝတီသတင္းဌာနသို႔ ေျပာသည္။

    ထိုမြတ္ဆလင္အုပ္စုသည္ ထိုေနရာတြင္ ေနာက္ဆုံး၌ မည္သို႔မည္ပုံျဖစ္သည္ကို မရွင္းလင္းဘဲ ၎တို႔သည္ ေလွတစင္း ဝယ္ရန္ ေရာင္နီဦးေလွဆိပ္သို႔ သြားၿပီး လူအုပ္စုက ခဲမ်ားျဖင့္ ၎တို႔ကို ေပါက္သည္ဟု ေဖာ္ျပသည္။ တဦး ပြဲခ်င္းၿပီး ေသ ၿပီး က်န္သူမ်ား ဒဏ္ရာ ရသည္ဟု ဆိုသည္။

    အစိုးရ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေသဆုံးသူအမည္ကို ေဖာ္ျပေသာ္လည္း လုံၿခဳံေရးတာဝန္က် ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္အမည္ကို မေဖာ္ ျပေပ။ ထိုျဖစ္ရပ္အေသးစိတ္ကို ဧရာဝတီသတင္းဌာနက အာဏာပိုင္မ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ စုံစမ္းေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ သတင္းအခ်က္အလက္မေပးေပ။

    စစ္ေတြေဒသခံမ်ားႏွင့္ မြတ္ဆလင္မ်ားက မူလအေျခအေနျပန္ေရာက္ၿပီ၊ အာဏာပိုင္မ်ားက လုံၿခဳံေရးမ်ား ၿမိဳ႕တြင္ ခ်ထားသည္ဟု ေျပာသည္။

    ဧရာဝတီ သတင္းဌာနမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

    https://burma.irrawaddy.com/news/2017/07/06/138053.html

  • ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ Bangladesh ဘက္ ထြက္ေျပး

    ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ Bangladesh ဘက္ ထြက္ေျပး

    c90ee621-af74-4dfb-87bc-e02fa4f2195b_w987_r1_s
    Cox’s Bazar ၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေရာက္ရွိလာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡတခ်ိဳ႕

    ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာခ႐ုိင္ထဲမွာ စစ္တပ္က နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရး ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္ေနခ်ိန္မွာပဲ၊ နတ္ျမစ္တဖက္ကမ္းမွာ႐ွိတဲ့ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံဖက္ကိုထြက္ေျပးေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္ ၅၀၀ ေလာက္႐ွိတယ္လို႔ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးအဖဲြ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ေရာက္လာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡတခ်ဳိ႕ကို Cox’s Bazar ၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပးေနသလို တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ကို ျပန္ပို႔ေနတဲ့အေၾကာင္း Reuters ႐ုပ္သံသတင္းကို အေျခခံၿပီး မစုျမတ္မြန္က တင္ျပပါမယ္။

    ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံၾကားက နတ္ျမစ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး Cox’s Bazar ၿမိဳ႕ကို ႏိုဝင္ဘာ ၂၁ ရက္ တနလၤာေန႔က ေရာက္လာၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို Kutupalong ဒုကၡသည္စခန္းေတြဆီကို ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕အာဏာပိုင္ေတြက ပို႔ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ရာနဲ႔ခ်ီေရာက္လာၾကသူေတြထဲက ၆၄ ေယာက္ကို Bangladesh နယ္ျခားေစာင့္တပ္က ထိန္းသိမ္းခဲ့ၿပီး ေန႔တြင္းခ်င္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ကုိ ျပန္ပို႔ခဲ့တယ္လို႔ Reuters သတင္းကေျပာပါတယ္။ ကုလသမဂၢရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာေ႐ႊ႕ေျပာင္းသူမ်ားအေရးေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ IOM အဖဲြ႔က အမည္မေဖာ္လုိသူတေယာက္ရဲ႕ အေျပာအရ တနလၤာေန႔တေန႔ထဲ ျမန္မာဖက္ကေရာက္လာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ၅၀၀ ေက်ာ္႐ွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ခုလိုေရာက္လာသူေတြအေရးကို ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕တာဝန္႐ွိသူေတြနဲ႔ ညႈိႈႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေပးေနတယ္လို႔ IOM ရဲ႕ ဒုကၡသည္ေရးရာ အစီအစဥ္တာဝန္ခံ Saikat Biswas ကေျပာပါတယ္။

    “ လက္႐ွိအေျခအေနကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးတာဝန္ယူတဲ့အဖဲြ႔ေတြ၊ ေဒသခံအစိုးရအဖဲြ႔ေတြနဲ႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ညႈိႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေနပါတယ္။ သူတုိ႔ဖက္က ဘယ္လုိကိုင္တြယ္ေျဖ႐ွင္းမလဲဆိုတာကို ေစာင့္ေနရင္း အေျခအေနကို ေလ့လာေနပါတယ္။”

    ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ထဲက လံုၿခံဳေရးစခန္းေတြကို လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ဝင္ေရာက္တုိက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖဲြ႔ဝင္ေတြ ေသဆံုးခဲ့သလို လက္နက္ေတြကိုလည္း တုိက္ခိုက္သူေတြက ယူသြားခဲ့ၿပီးေနာက္မွာ စစ္တပ္က နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရးလုပ္ၿပီး လက္နက္ေတြကို ျပန္လည္႐ွာေဖြေနပါတယ္။ နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရးလုပ္စဥ္မွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ႐ွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္ေတြေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္အစိုးအရအျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြက ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ စံုစမ္းေပးဖုိ႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုေနပါတယ္။ အစိုးရဖက္ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ မ႐ွိဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့သလုိ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔တခ်ဳိ႕ရဲ႕ေျပာၾကားမႈေတြမွာ အခ်က္အလက္ေတြမွားေနတယ္လို႔ ျပန္လည္တံု႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဆီကအခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး ထြက္ေျပးသူေတြမ႐ွိပါဘူးလုိ႔ အစိုးရဖက္က ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပါတ္ထဲမွာပဲ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ စစ္တပ္က ကၽြန္မေယာကၤ်ားကို သတ္ပစ္တယ္။ ကၽြန္မတို႔အိမ္ကိုလည္း မီး႐ႈိ႕ၾကတယ္။ ကၽြန္မတို႔ကို ဘယ္သူမွလည္း ကူညီမယ့္သူမ႐ွိလို႔ ကၽြန္မတုိ႔ဒီကို ထြက္ေျပးလာၾကတာပါ။”

    “သူတုိ႔ႏွိပ္စက္တာကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မခံႏိုင္ေတာ့လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ညဖက္မွာ ေလွနဲ႔ ျမစ္ကိုျဖတ္ၿပီး ထြက္ေျပးလာၾကတာပါ။ ၄ နာရီေလာက္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ကိုေရာက္ပါတယ္။”

    ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကိုေရာက္လာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီး Marium Khatoon နဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသား မိုဟာမက္ Hasim တုိ႔ေျပာခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းတပါတ္က တုိက္ခိုက္မႈေတြတုိးလာတဲ့အတြက္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ထြက္ေျပးၾကသူ ရာနဲ႔ခ်ီ႐ွိတယ္လို႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြက သူတို႔ရဲ႕ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကတယ္လို႔ Reuters သတင္းထဲမွာေရးထားပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြ႔ဲ တပ္ရင္းမႉး Mohammad Abuzar Al Zahid ကလည္း ျမန္မာဖက္ကေန သူတုိ႔ႏိုင္ငံထဲဝင္ဖုိ႔ႀကိဳးစားေနၾကသူေတြ႐ွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

    “အေျခအေနဆိုးတာ ေသခ်ာတာေပါ့ဗ်ာ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္မွာ တခုခုျဖစ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ဝင္ဖုိ႔ႀကိဳးစားၾကတာေပါ့။ နယ္စပ္ေဒသလံုၿခံဳေရးကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အထူးသတိထားတဲ့အတြက္ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ဖုိ႔ႀကိဳးစားမႈမွန္သမွ်ကို တားဆီးႏိုင္ဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဖက္ကေတာ့ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ၂ ႏိုင္ငံနယ္စပ္ၾကားမွာ နတ္ျမစ္ပဲျခားေနေတာ့ သူတုိ႔က ေလွေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ဖက္ကို ဝင္ႏိုင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနၾကတာပါ။”

    ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕အစိုးရအေနနဲ႔ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ နယ္စပ္ကို ဖြင့္ေပးထားဖုိ႔ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားမဟာမင္းႀကီး႐ံုးက အခုရက္ပိုင္းအတြင္းမွာပဲ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္တဲ့ ရခိုင္ေဒသခံတခ်ဳိ႕လည္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ေပၚေတြဆီ ထြက္ေျပးတိမ္းေ႐ွာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။

    ေမာင္ေတာခ႐ိုင္မွာ လက္ေတြ႔ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနမွန္ကိုသိႏိုင္ဖုိ႔ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေပးေနတဲ့ အဖဲြ႔ေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ျပဳဖို႔ ေတာင္းဆိုမႈေတြလည္း ပိုၿပီးထြက္ေပၚေနပါတယ္။ ေအာက္တုိဘာလ ၉ ရက္ေန႔ကစလုိ႔ အခုအထိ အုိးအိမ္ တေထာင္ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း HRW က ၿဂိဳဟ္တုဓာတ္ပုံေတြကုိ ကုိးကားၿပီး November လ ၂၀ ရက္ေန႔က သတင္းထပ္မံ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ထဲမွာ လံုၿခံဳေရးဟာ စိုးရိမ္စရာရတဲ့ အေျခအေနမို႔ စစ္ဆင္ေရးနယ္ေျမအျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး လံုၿခံဳေရး အထူးတင္းၾကပ္ထားတယ္လုိ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ေလ့လာခ့ဲတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အႀကံေပးေကာ္မ႐ွင္ အဖဲြ႔ဝင္ေတြကေျပာပါတယ္။

    ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္အပါအဝင္ သံတမန္တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ႏိုဝင္ဘာလဆန္းက အစိုးရရဲ႕စီစဥ္ေပးမႈနဲ႔ စစ္ေတြနဲ႔ ေမာင္ေတာင္ၿမိဳ႕ေတာင္ဖက္ကို သြားေရာက္ေလ့လာ ႏိ္ုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္ရဲ႕နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရးလုပ္ေနစဥ္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြရဲ႕ တုိက္ခိုက္မႈေတြလည္း႐ွိေနတာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခံရမႈေတြနဲ႔ပါတ္သက္လို႔ အျဖစ္မွန္ေပၚႏိုင္ဖုိ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲ႔ြ ဖဲြ႔စည္းသြားဖုိ႔႐ွိတယ္လို႔ အစိုးရကဖက္က သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

    VOA မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

  • လူကုန္ကူးခံရမည္ စိုးသျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္း ဆက္ေန

    လူကုန္ကူးခံရမည္ စိုးသျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္း ဆက္ေန

    Win Naing
    ရခုိင္ျပည္နယ္ သက္ကယ္ျပင္ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ မၾကာေသးင္က ေတြ႔ရေသာ ၄၃ ႏွစ္အရြယ္ ရိုဟင္ဂ်ာ/ဘဂၤါလီ အမ်ဳိးသား ဦးဝင္းႏိုင္၊ ၎၏ ဇနီး ႏွင့္ ကေလးသံုးေယာက္ (ဓာတ္ပံု – သင္းလဲ့ဝင္း/Myanmar Now)

    သင္းလဲ့ဝင္း/Myanmar Now

    သက္ကယ္ျပင္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ (Myanmar Now) – ေဒၚဟာစီနား၏ အသက္ ၂ဝ အရြယ္ သားျဖစ္သူသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ေတြ႔ၾကံဳခံစားေနရသည့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရမႈမ်ားမွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ရန္ ေနထုိင္ရာ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ေလွျဖင့္ စြန္႔ခြာသြားခဲ့ၿပီးေနာက္ သူ႔သတင္းအစအနကို မၾကားရသည္မွာ ၇ လ ခန္႔ ၾကာသြားသည္။

    တစ္ေန႔တြင္ လူတစ္ေယာက္က ေဒၚဟာစီနား၏ သားျဖစ္သူ ထုိင္းႏုိင္ငံအတြင္း လူကုန္ကူးသူမ်ား လက္ထဲတြင္ ေရာက္ေနၿပီး က်န္းမာေရးအေျခအေန ဆိုးရြားေနေၾကာင္း ဖုန္းဆက္ၿပီး   ေျပာလာသည္။ သူ႔သား လြတ္ေျမာက္ရန္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွာ ေငြေပးၿပီး ျပန္ေရြးယူရန္ျဖစ္သည္။

    “ေတာင္းတဲ့ေငြကို မေပးဘူးဆိုရင္ ခင္ဗ်ားသား ေသလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ကြ်န္မအရမ္း စိတ္ဓာတ္က်သြားတယ္။ ဒီလူပြဲစားေတြ လက္ထဲကို ကြ်န္မသား ဘယ္လို ေရာက္သြားတယ္ဆိုတာ မသိပါဘူး။ က်န္းမာေရးကလည္း ဘယ္လိုျဖစ္သြားတာလဲ မသိဘူး” ဟု ေဒၚဟာစီနားက  စစ္ေတြၿမိဳ႕အနီး သက္ကယ္ျပင္ ဒုကၡသည္စခန္းအတြင္းမွ သူ၏ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း မရွိသည့္ ခေနာ္နီခေနာ္နဲ႔ အိမ္၏  ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ ထုိင္ေနလ်က္ ေျပာသည္။

    သူ၏ သားျဖစ္သူသည္ ေဒၚလာ ၁,၆ဝဝ ေပးမည့္ မေလးရွားမွ အလုပ္ရွင္တစ္ေယာက္ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရခဲ့သည္။ သားျဖစ္သူသည္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္မွစ၍ တင္ခဲ့သည့္ ယင္းအေၾကြးကို ဆပ္ႏုိင္ရန္ ယခုအခ်ိန္အထိ အလုပ္လုပ္ေနရသည္။ ႏွစ္လ၊ သံုးလလွ်င္တစ္ႀကိမ္ က်ပ္ ေျခာက္ေသာင္းခန္႔သာ အိမ္သို႔ ျပန္ပို႔ႏုိင္ၿပီး မိသားစုက တင္ေနသည့္ အေၾကြးမ်ားကို ယင္းေငြျဖင့္ ဆပ္ရသည္။

    ကေလး ၇ ဦး၊ ပန္းနာေရာဂါစြဲကပ္ေနသူ ခင္ပြန္းတို႔ႏွင့္အတူ မိသားစုအိမ္စရိတ္အတြက္ ရွာေဖြႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း သားျဖစ္သူ၏ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚဟာစီနားက ရွင္းျပသည္။
    “ကေလးေတြကို အလုပ္ရွာဖို႔ ေလွနဲ႔ ထည့္လုိက္ခ်င္ေပမယ့္ လူပြဲစားေတြလက္ထဲကို ေရာက္သြားမွာ စိုးတာနဲ႔ မလုပ္ရဲဘူး” ဟု ေဒၚဟာစီနားက ေျပာသည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားက လူမ်ဳိးေရးအၾကမ္းဖက္မႈ၊ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈကဲ့သို႔ ေသာ ျပႆနာတို႔ေၾကာင့္  ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ားအျပား ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။ ၎တို႔ထဲမွ အမ်ားအျပားသည္ လူကုန္ကူးသူတို႔၏ လက္တြင္းသို႔ ေရာက္သြားၿပီး အခ်ဳိ႕မွာ ေငြႏွင့္ လာမေရြးပါက သတ္ပစ္မည္ဟူေသာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ရရွိခဲ့သည္။

    ယခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွ ထြက္ခြာသြားသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရအတြက္ သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက ေျပာသည္။ ထိုင္း၊ မေလးရွားကဲ့သုိ႔ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ လူကုန္ကူးမႈတုိက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း၊ ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) က လႊတ္ေတာ္ေနရာ အမ်ားစုအတြက္ ေနရာရခဲ့ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု အဆုိပါ အဖြဲ႔မ်ားက ေျပာသည္။

    ျမန္မာအစိုးရက ႏုိင္ငံအတြင္းရွိေနသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၁ ဒသမ ၁ သန္းခန္႔ကို ႏုိင္ငံသား အသိအမွတ္မျပဳဘဲ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွ တရားမဝင္ေရာက္ရွိလာသည့္ ဘဂၤါလီမ်ားဟုသာ ေခၚေဝၚသံုးစြဲသည္။ ၎တို႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း သြားေရာက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ခံထားရၿပီး စာသင္ခြင့္ႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားလည္း မရေပ။

    စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပင္မွ ဒုကၡသည္စခန္းအသီးသီးတြင္ ေဒၚဟာစီနားကဲ့သို႔ ေတြ႔ၾကံဳခံစားရခဲ့သည့္ ဘဂၤါလီ အမ်ားအျပား ရွိေနသည္။ ယင္းအျဖစ္အပ်က္မ်ား သူတို႔အၾကားတြင္ တစ္ဆင့္စကားတစ္ဆင့္နား ၾကားေနရၿပီး ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ သြားရမည့္ ေလွစီးခရီးအတြက္ သူတို႔ စိုးရိမ္ေနၾကသည္။  မၾကာေသးခင္က ေတြ႔ဆံု စကားေျပာခဲ့ရသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားက  ထိုသို႔ သြားရမည္ကို ထိတ္လန္႔ေၾကာင္း ေျပာသည္။

    “ဒီရာသီမွာ ေအာက္တိုဘာလကစလို႔ ေလွနည္းနည္းထြက္ခဲ့ေပမယ့့္ အခုႏွစ္ပိုင္းမွာေတာ့ ထြက္တဲ့ေလွ လံုးဝမရွိပါဘူး။ ထုိင္းအစိုးရက ေသေသခ်ာခ်ာ ဖမ္းဆီးေနလို႔ လူကုန္ကူးသူေတြ ဝင္လို႔မရတာက အဓိကအေၾကာင္းတစ္ခုပါ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က မေလးရွားမွာလည္း လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႔ေတြက ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္” ဟု ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို အကူအညီေပးေနေသာ၊ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာမႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ေနေသာ ရခုိင္စီမံကိန္းမွ Chris Lewa  က ေျပာသည္။

    ေဖေဖာ္ဝါရီလဆန္းပိုင္းက ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုးမ်ားတြင္ တန္းစီေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ ခိုလႈံခြင့္ေတာင္းခံလာသူမ်ားကို မေလးရွားရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ ယခုအခါ မေလးရွား ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမ်ားတြင္  ၂,၅ဝဝ ခန္႔ ရွိေနေၾကာင္း သူက Myanmar Now ကို ရွင္းျပသည္။

    “ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္က ေရာက္လာခဲ့တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက မွတ္ပံုတင္မရွိသလို အလုပ္လည္း ရွာရတာမလြယ္လို႔ အဆင္မေျပၾကပါဘူး” ဟု Chris Lewa က ေျပာသည္။

    ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ Fortify Rights ၏ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ျဖစ္သူ Matthew Smith က ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ထြက္ခြာသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ/ဘဂၤါလီအေရအတြက္ က်ဆင္းသြားသည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း အတည္ျပဳေသာ္လည္း လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ ထြက္ၾကသည့္ သေဘာသဘာဝအရ အေရအတြက္ကို မွန္းဆရန္ မလြယ္ကူဟု ဆုိသည္။

    ထို႔ျပင္ လူကုန္ကူးဂိုဏ္းမ်ား ရွိေနေသးေသာေၾကာင့္ ၎တို႔အေနျဖင့္ အခြင့္အေရးရပါက ျပန္လည္လႈပ္ရွားမည့္ အလားအလာမ်ားလည္း ရွိေနေၾကာင္း Matthew Smith က ေျပာသည္။

    ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ရွိေနေသး
    ————————————-
    ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားႏွင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔အၾကား လူမ်ဳိးေရးအဓိက႐ုဏ္း စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္မွစတင္၍ မြတ္စလင္အမ်ားစုအပါအဝင္ လူေပါင္း ၁၄ဝ,ဝဝဝ ခန္႔ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး ေသာင္းဂဏန္းအထိရွိေသာ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွ ေလွမ်ားျဖင့့္ ထြက္ခြာသြားခဲ့သည္။

    ေရွးဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ အသံုးျပဳခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာျမင့္ေသာ ေရလမ္းခရီးကို ခိုင္ခန္႔မႈမရွိသည့္ ေလွမ်ားျဖင့္ ျဖတ္သန္းၾကရာ အမ်ားအျပားသည္ လူကုန္ကူးသမားတို႔အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့သည္။

    အိုးအိမ္စြန္႔ခြာခဲ့ရသူ ၅,၆ဝဝ ခန္႔ကို လက္ခံထားရွိသည့္ သက္ကယ္ျပင္ေက်းရြာတြင္ ၎တို႔ အမ်ားစု ေနထိုင္ၿပီး ေန႔စဥ္ဘဝရွင္သန္ေရးအတြက္ ခက္ခဲစြာ ႐ုန္းကန္ေနရသည့္အျပင္ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈသည္ အျမဲတမ္းၾကံဳေတြ႔ေနသည့္ ျပႆနာျဖစ္လာသည္။

    အဆိုပါ မိသားစုမ်ားမွ ကေလးမ်ားသည္   ဒုကၡသည္စခန္းအနီးရွိ အထက္တန္းေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းတြင္ တက္ေနၿပီျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္က ယင္းေက်ာင္းမရွိေသး။ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရက ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအနီးတြင္ ေက်ာင္း၊ ေဆးခန္းမ်ား ထပ္မံ တည္ေဆာက္ထားသည္။

    လက္ရွိအစိုးရက ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ထားေသာ္လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာ/ဘဂၤါလီတခ်ဳိ႕က ေနရပ္ စြန္႔ခြာမႈမျပဳၾကျခင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္အႏုိင္ရခဲ့သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ သူတို႔အတြက္ အေျခအေနေကာင္းလာႏုိင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း Fortify Rights အဖဲြ႔မွ Matthew Smith  က ရွင္းျပသည္။

    “ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္ေတြက ေဒၚစုအေနနဲ႔ သူတို႔အတြက္ ပိုေကာင္းလာေအာင္  လုပ္ေပးလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္ ” ဟု သူက ေျပာသည္။

    ႐ိုဟင္ဂ်ာ/ဘဂၤါလီမ်ားကို ခါးခါးသီးသီး ဆန္႔က်င္ေသာ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီ (ANP) က ရခုိင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ အမ်ားဆံုးရရွိထားေသာ္လည္း မြတ္စလင္တို႔က ယင္းကဲ့သုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။ NLD က လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား ေရြးခ်ယ္စဥ္ မြတ္စလင္တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မပါဝင္သလို ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔ ၾကံဳေတြ႔ေနရသည့္ ႏွိပ္စက္ခံရမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တစ္စုံတစ္ရာ ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ျခင္းလည္း မျပဳလုပ္ခဲ့ေပ။

    အသက္ ၆၅ ႏွစ္အရြယ္ ဦးစူလတန္က NLD အစိုးရသည္ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အေကာင္းဆံုးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္ေနသည္ဟု ေျပာၾကားသည္။ စူလတန္သည္ တစ္ခ်ိန္က စစ္ေတြတြင္ တုိက္ျဖင့္ေနထုိင္ကာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း သံုးခုရွိခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ အဆိုပါ ဘဝအေျခအေနႏွင့္ မ်ားစြာကင္းကြာသြားၿပီဟု ဆိုသည္။ ေဝးေဝးလံလံသြားလာရန္လည္း မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့သကဲ့သုိ႔ သူ႔သမီးသံုးေယာက္ကိုလည္း အျခားသူမ်ားကဲ့သုိ႔ အလုပ္သြားလုပ္ခုိင္းမည္မဟုတ္ဟု ေျပာသည္။ ယခုအခါ ဦးစူလတန္သည္ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ဝယ္ေပးထားသည့္ ဆိုင္ကယ္တစ္စီးျဖင့္ က်ပ္ ၁၅ဝ တန္ သြားတိုက္ေဆးမ်ားကို အနီးဝန္းက်င္ရြာမ်ား၊ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ လွည့္လည္ေရာင္းခ်လ်က္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းေနသည္။

    “ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက မဲေပးခြင့္မရခဲ့တာ တကယ္စိတ္မေကာင္းပါဘူူး။ လာမယ့္အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာေတာ့ အေျခအေနေတြ ပိုေကာင္းလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္” ဟု ဇနီးႏွင့္ ၂၆ ရက္သား အရြယ္သာရွိေသးသည့္ ကေလးငယ္တစ္ဦးအပါအဝင္ သမီး ၇ ဦး နံေဘးတြင္ ထုိင္ေနသည့္ ဦးစူလ္တန္ကေျပာသည္။

    သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ တရားဝင္ အေထာက္အထား လက္မွတ္မ်ားကို ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္အတြင္းက ျပန္သိမ္းသြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၎တို႔ မဲေပးခြင့္မရေတာ့သျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို အကူအညီေပးေနသည့္ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝန္းက ေဝဖန္ျပစ္တင္ခဲ့သည္။

    ဦးစူလ္တန္က “ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ကူညီတဲ့ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝန္းကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အကူအညီေၾကာင့္ ကြ်န္ေတ္ာတို႔ အသက္ရွင္ေနရတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္ခ်င္ပါတယ္။ အရင္လို ေနခဲ့ရတဲ့ ဘဝမ်ဳိးကို ျပန္လိုခ်င္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

    မတရားခံရမႈ ျဖစ္ရပ္မ်ား
    ———————–
    ေလွႏွင့္ ခိုးထြက္သည့္ ခရီးစဥ္မ်ားအတြင္း မတရားခံရမႈ ျဖစ္ရပ္မ်ားေၾကာင့္ သြားလာမႈ ေလ်ာ့က်သြားသည္။  ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးသံုးေယာက္တို႔၏ဖခင္ ၄၃ ႏွစ္အရြယ္ ဦးဝင္းႏုိင္က “ေလွေပၚမွာျဖစ္ျဖစ္၊ ထုိင္းကို ေရာက္ရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ကြ်န္ေတာ္ တစ္စံုတစ္ရာျဖစ္သြားရင္ ကြ်န္ေတာ့္မိန္းမနဲ႔ ကေလးေတြ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ အဲဒီလို သြားရင္းနဲ႔လည္း ေသသြားႏုိင္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

    ေဒၚဟာစီနား၏ အိမ္နီးခ်င္း ကေလးႏွစ္ေယာက္ဖခင္ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ကိုမူလာ ကလည္း  ထိုသုိ႔ စိတ္ကူးမိသည္ဟု ဆိုသည္။  လက္လုပ္လက္စားဘဝကုိစြန္႔ၿပီး ပံုမွန္ဝင္ေငြတစ္ခုရရန္ လြန္ခဲ့သည့္ သီတင္း ေျခာက္ပတ္ခန္႔က  ဒုကၡသည္စခန္းမွ ထြက္ခြာသြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဦးဝင္းႏုိင္ေျပာသည့္အတုိင္း စဥ္းစားမိၿပီး အစီအစဥ္ကို ဖ်က္လိုက္ေၾကာင္း Myanmar Now ကို ရွင္းျပသည္။

    ေယာက္ဖျဖစ္သူ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည့္ အျဖစ္အပ်က္ေၾကာင့္ သူ႔ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ပိုမိုခုိင္မာသြားသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ တစ္ႏွစ္ခြဲခန္႔က ဒုကၡသည္စခန္းမွ ထြက္သြားေသာ သူ႔ေယာက္ဖကို  လူပြဲစားက ထုိင္းႏိုင္ငံရိွ သားသတ္လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးထံတြင္ ေဒၚလာ ၈၅ဝ ျဖင့္ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။

    “သူထြက္သြားတုန္းက အင္အားျဖည့္ ဘီစကြတ္ ၂ ထုပ္ပဲ ပါသြားတယ္။ သူတို႔ထုိင္းကိုေရာက္ေတာ့ သားသတ္သမားက ကြ်န္ေတာ့္ ေယာက္ဖ ခႏၶာကိုယ္ေတာင့္တင္းၾကံ့ခုိင္တာကို သေဘာက်သြားတယ္” ဟု ကိုမူလာက ေျပာသည္။

    လေပါင္းမ်ားစြာၾကာေသာ္လည္း စားစရာအနည္းငယ္မွအပ လုပ္ခေငြေပးျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ေယာက္ဖျဖစ္သူူသည္ အလုပ္မွ ထြက္ေျပးၿပီး အလုပ္ရွင္သစ္ရွာေဖြခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သားသတ္သမား အလုပ္ရွင္က သူ႔ကို ရွာေတြ႔သြားၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ကာ ျပန္ေခၚသြားခဲ့သည္ဟု ကိုမူလာက ေျပာသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ငါးလခန္႔က ယင္းအျဖစ္အပ်က္ကို သူ႔ထံမွ ေနာက္ဆံုးၾကားခဲ့ရၿပီး ယခုအခါ ေငြလည္း မပို႔ႏုိင္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။

    “သူ႔အျဖစ္အပ်က္ကို ၾကားရတာ တကယ္ကို ထိတ္လန္႔စရာပဲ။ ဒီပံုစံနဲ႔ အသက္ရွင္ဖို႔ ဘယ္လြယ္မလဲ။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ကေလးႏွစ္ေယာက္နဲ႔ မိန္းမတစ္ေယာက္ရွိတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကြ်န္ေတ္ာေသရင္ေတာင္ ကြ်န္ေတာ့္မိသားစုက အနားမွာ ရွိေသးတယ္” ဟု ကိုမူလာက ေျပာသည္။     ။