အဂၤလိပ္အဘိဓာန္ Merriam Webster Dictionary တြင္ အက်ဥ္းေထာင္ဟူသည္ တရားရံုးတစ္ခုတြင္ အမႈရင္ဆိုင္ေနရစဥ္ျဖစ္ေစ၊ တရားရံုးမွ တရားစီရင္ၿပီးသည့္အခါ ျပစ္မႈအတြက္ က်ဴးလြန္သူအား ျပစ္ဒဏ္အေနျဖင့္ ထိန္းသိမ္းထားရာေနရာတစ္ခုဟု ျပန္ဆိုထား ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အက်ဥ္းေထာင္ေပါင္း၄ခု ရွိေလသည္။ အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးတြင္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံေနရသူ အက်ဥ္းသားေပါင္း ၈၀၀၀၀ (ရွစ္ေသာင္းခန္႔) ရွိ ေၾကာင္းသိရပါသည္။ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားကို အမ်ိဳးအစားခြဲျခားရာတြင္ လူ ၁၀၀၀ဆံ့သည့္ အက်ဥ္း ေထာင္ကို (က)အဆင့္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ လူ၅၀၀ဆံ့သည့္ အက်ဥ္းေထာင္ကို (ခ) အဆင့္ဟူ၍ လည္းေကာင္း ခြဲျခား သတ္မွတ္ထားပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရ ၁၀၀၀ဆံ့သည့္ အက်ဥ္းေထာင္ ၃ ခုကို သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ကတည္းက တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ ယခုအခါတြင္ ၿပီးစီးလုနီးပါးျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္တြင္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း။ ထိုအက်ဥ္းေထာင္ အသစ္မွာ ၃ခုမွာ (၁) ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ မိုးညွင္းေထာင္ (၂) ပဲခူးတို္င္းေဒသႀကီးရွိ ဒိုက္ဦးေထာင္ႏွင့္ (၃) မြန္ျပည္နယ္ရွိ က်ိဳက္မေရာေထာင္တို႔ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရပါသည္။ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္လည္း အက်ဥ္း ေထာင္ အသစ္တစ္ခု ထပ္မံတည္ေဆာက္သြားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း။ အခုလို အက်ဥ္းေထာင္ေတြကို ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္ေနတာဟာ ေဝးလံတဲ့ေဒသေတြမွာရွိတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြ သြားလာပို႔ ေဆာင္ေရး လြယ္ကူေအာင္ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအက်ဥ္းဦးစီး႒ာန ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးမင္းထြန္းစိုးက ေျပာခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အက်ဥ္းဦးစီး႒ာနသည္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး႒ာန လက္ေအာက္တြင္ ရွိပါသည္။
အခုလို အက်ဥ္းေထာင္ေတြ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ေနတာကို အေကာင္းျမင္ရႈေထာင့္အရ ၾကည့္လွ်င္ ေထာင္ထဲမွာ အက်ဥ္းသားေတြ စုျပဳံျပြတ္သိပ္ထားရွိေနရသည့္ အခက္အခဲျပႆနာမ်ားကို ေျဖရွင္း ရာေရာက္သျဖင့္ ေကာင္းေသာ္လည္းပဲ၊ ေထာင္ထဲမွာ အက်ဥ္းသားေတြ မ်ားျပားေနရျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းေနျခင္းကို ေဖာ္ထုတ္ျပသရာ ေရာက္ေပလိမ့္မည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းေနသည့္ တိုင္းျပည္တိုင္းတြင္ အက်င့္ပ်က္၊ျခစား၊ လာဘ္ေပး၊ လာဘ္ယူမႈ႔မ်ား ဒုနဲ႕ေဒး ျဖစ္ေပၚေနတတ္ၿပီး ရာဇဝတ္မႈ႕မ်ားလည္း မ်ားျပားတတ္ေၾကာင္း စာေရးသူ ေလ့လာဖူးပါသည္။
ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား လူသိမ်ားသည့္ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕၏ လူဦးေရ အခ်ိဳးအစားႏွင့္ အက်ဥ္းသား ဦးေရတို႔ကို တင္ျပရလွ်င္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၃၂၀ေက်ာ္တြင္ အက်ဥ္းသား ၂၁၉၃၇၉၈ နီးပါး တရုတ္ႏိုင္ငံ၏လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၁၃၀၀ေက်ာ္တြင္ အက်ဥ္းသား ၁၅၄၈၄၉၈ ဦး နီးပါး ရုရွားႏိုင္ငံ၏ လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၁၄၃သန္းေက်ာ္တြင္ အက်ဥ္းသား ၈၇၄၁၆၁ ဦးနီးပါး သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ၏ အက်ဥ္းေထာင္ အသီးသီးတြင္ အက်ဥ္းက်ခံေနရပါသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ လူဦးေရ ၅၁.၄၉ သန္းေက်ာ္တြင္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေပါင္း ရွစ္ေသာင္းနီးပါး ရွိေနၾကပါသည္။ ယူေအအီး(UAE)နိုင္ငံတြင္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားသည္ ႀကီးက်ယ္ခန္႔ညားလွသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ အက်ဥ္းသားမ်ားကား မရွိသေလာက္ျဖစ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ တရား ဥပေဒစိုးမိုးမႈ၊ အျပည့္အဝရွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ “ကားမရပ္ရ”ဟု သတ္မွတ္ထားေသာ ေနရာတြင္ ကားရပ္မိပါက ပထမဆံုးႏွင့္ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖင့္ ယူေအအီးသံုးေငြ ဒဲဟမ္ (dirham) ၅သိန္းကို ဒဏ္ေငြအျဖင့္ေပးေဆာင္ရေလသည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ “ကားမရပ္ရဇံု”တြင္ ကားရပ္မိပါက ယာဥ္ေမာင္းသူ၏ လိုင္စင္ကို ထာဝရ ရုတ္သိမ္းသည္အထိ အေရးယူေဆာင္ရြက္သည္ကို ေလ့လာဖူးပါသည္။
ဥေရာပတိုက္ရွိ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ႔ အျပည့္အဝရွိၿပီး ျပည္သူလူထုသည္ တရားဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာၿပီး ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ား မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနခဲ့ေသာေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားကို တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ပိတ္သိမ္းေနရၿပီး ဟိုတယ္မ်ားအျဖစ္ အစားထိုးေျပာင္းလဲေနသည္ကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ေနရပါသည္။
အေမရိကန္နိုင္ငံတြင္ ရာဇဝတ္မႈ႕ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ားကို ေနာင္တရ သင္ခန္းစာ ရၿပီး လမ္းမွန္သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာေစရန္ အပတ္စဥ္ အလွည့္က် ဘာသာေရး ဓမၼကထိက ဆရာမ်ားအား ေထာင္တြင္းသို႔ ပင့္ဖိတ္၍ ေဟာေျပာပို႔ခ်ေစပါသည္။ တရားနာယူေစပါသည္။
စကၤာပူ၊မေလးရွားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံတို႔တြင္ လိင္မႈ႔ကိစၥႏွင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူ အမ်ိဳးသမီး မ်ားကို အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းပညာမ်ား ျဖစ္သည့္ ဇာထိုး၊ပန္းထိုး၊အခ်ဳပ္အလုပ္၊လက္မႈ႕ပညာရပ္ မ်ားကို ျပင္ပ ပညာရွင္မ်ားကို အခ်ိန္ေပးေခၚယူ၍ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ သင္ၾကားေပးေစပါသည္။ အက်ဥ္းေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေနာက္ ျပင္ပတြင္ သမာအာဇီဝနည္းျဖင့္ ဘဝရပ္တည္ႏိုင္ရန္ ဖန္တီးေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။
တကယ္ေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ဟူသည္ ရာဇဝတ္မႈ႔၊ ဒုစရိုက္မႈ႔စသည္တို႔ကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ ဖ်က္သူမ်ားကို သင္ခန္းစာေပးရာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္တြင္ တရားဥပေဒ သည္ “ခ်ိန္ခြင္လွ်ာပမာ” မျဖစ္ေသးပဲ။ “လူကိုခင္ရင္၊မူကိုျပင္သည္။ လူကိုမုန္းရင္၊ မူကိုသံုးသည့္ပံုစံ မ်ိဳး” က်င့္သံုးေနျခင္းေၾကာင့္ လူေကာင္း၊သူေကာင္း မ်ားသည္ပင္ ပစ္မွတ္ထားခံရၿပီး “သားေရကြင္းလို” တရားစီရင္မ်ိဳး၌ မတရားဖမ္းဆီး အက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္နွံ႕ အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးတြင္ ရွိေနၾကေပသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရး ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရမ်ားလက္ထက္က လာဘ္ေပး၊လာဘ္ယူ အက်င့္ပ်က္၊ျခစားမႈ႔မ်ားေၾကာင့္ “စည္း” ေပါက္ေန ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာက မီးေမာင္းထိုးျပေနပါသည္။
ပညာဗဟုသုတ အေျခခံနည္းပါးၾက၍ ခိုး၊ဆိုး၊လုယက္၊သတ္ျဖတ္မႈ၊ေလာင္းကစား၊ မူးယစ္ ေဆးဝါးမႈ စသည္တို႔ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူမ်ား၏ စိတ္ဓာတ္ (Mind Set) မ်ားကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေစရန္ အေျပာအေဟာေကာင္းသည့္ စာေပပညာရွင္မ်ားကို ပင့္ဖိတ္ကာ လစဥ္ သို႔မဟုတ္ အပတ္စဥ္ ပညာေပး အစီအစဥ္မ်ားကို ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးတြင္ စာၾကည့္တိုက္ငယ္ေလးမ်ား ဖန္တီးၿပီး၊ စာေပႏွင့္ နီးစပ္ေအာင္ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေန႔စဥ္သတင္းစာမ်ား၊ အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္မ်ားကို အက်ဥ္းေထာင္အသီးသီးတြင္ ထားကာ အခ်ိန္ေပး ဖတ္ရႈေလ့လာေစျခင္း၊ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း၊ လက္မႈ႔ပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကားေပးျခင္း စသည္တို႔သည္ လူ႕စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ား တိုးတက္ျမင့္မားလာေစရန္ ဖန္တီးေပးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက အက်ဥ္းေထာင္ဟူသည္ ရာဇဝင္လူဆိုးမ်ားေျပာသလို “အေမကေမြး၊ ေထာင္ကေကၽြး” ပံုစံျဖစ္ေနပါ ေတာ့မည္။ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ႕ အားနည္းေနျခင္းေၾကာင့္ လူဆိုး၊သူခိုး၊ရာဇဝတ္သားမ်ား၊ တစ္ေန႔ ထက္ တစ္ေန႔ မ်ားျပားလာျခင္းသည္ ျပည္သူလူထု၏ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္မ်ားကို ျခိမ္းေျခာက္ ျခင္းခံလာရၿပီး ႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္ေရးကိုပါ ထိခိုက္ေစပါသည္။ ႏိုင္ငံပံုရိပ္ကိုပါ တရိပ္ရိပ္က်ဆင္းလာ ေစပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္ေတြကို ထပ္မံေဆာက္လုပ္ရန္ၾကံစည္ေနျခင္းသည္ အက်ဥ္းသားမ်ား ထပ္မံေရာက္ရွိလာေစရန္ ဖိတ္ေခၚေန သလိုမ်ိဳးျဖစ္ေနသည္ဟု ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတစ္ဦးက ေဝဖန္ေထာက္ျပေျပာဆိုပါသည္။ စာေရးသူ၏ ျမတ္ဆရာ ႏိုင္ငံေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီး၊ ျမန္မာစာဆရာႀကီးလည္းျဖစ္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ ဆရာေအာင္သင္းေျပာခဲ့ သလို “စာၾကည့္တိုက္ တစ္ခုဖြင့္လိုုက္ႏိုင္ျခင္းသည္ အက်ဥ္းေထာင္တစ္ခုကို ပိတ္ပစ္ႏိုင္လိုက္ျခင္း” ျဖစ္သည္ဟူေသာ စကားကို နာယူမွတ္သားၿပီး ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ၿမိဳ႕နယ္၊ေက်းရြာ၊ရပ္ကြက္မ်ားတြင္ စာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ ေရြ႕လ်ားစာၾကည့္တိုက္မ်ား၊ တစ္ႏိုင္တစ္ပိုင္တည္ေထာင္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အမွန္တကယ္လိုအပ္ေသာ ကြက္လပ္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ကူညီရာေရာက္သည္ဟု စာေရးသူ ထင္ျမင္မိပါသည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ခ်ည့္နဲ႕ ဆုတ္ယုတ္ခဲ့ေသာ အက်ဥ္းေထာင္စနစ္ ကိုလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဲၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္၏ ဘ႑ာေငြမ်ားကို ပညာေရးဆိုင္ရာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္ အလမ္းမ်ားဖန္တီးေပးျခင္းဆိုင္ရာ ကဏၰအသီးသီးတြင္ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အလုပ္ လုပ္ၾကပါစို႔ဟု အၾကံျပဳတိုက္တြန္းလိုက္ပါသည္။
ဂ်က္ဖရီတင္အုန္း (ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္ R.I.T)
