Blog
-
ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ လုံၿခံဳေရး အစုိးရမွာ တာဝန္ရွိ ေၾကာင္း ျမန္မာမြတ္စလင္ အစည္းအရံုးေျပာ
ဇြန္လ ၂၃ ရက္ေန႔ က ပဲခူးတိုင္းေဒသၾကီး၊ ေဝါျမိဳ႕နယ္၊ သူရဲသူမိန္ေက်းရြာ တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္ ဖ်က္ဆီးမႈမ်ားအပါအဝင္ လက္တေလာ ျဖစ္ပြားေနသည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းျပီး ျမန္မာ မြတ္စလင္ အစည္းအရံုး (B.M.A) က ေၾကညာခ်က္ တေစာင္ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ေၾကညာခ်က္ အျပည့္အစံုမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ လုံၿခံဳေရး အစုိးရမွာ တာဝန္ရွိ———————————————–ဒီမုိကေရစီအစုိးရသစ္သည္ ရက္(၁၀၀)အတြင္း လူသစ္၊ မူသစ္တုိ႔ျဖင့္ စစ္အစုိးရ လမ္းေၾကာင္းေဟာင္းမွ စတင္ခဲြခြါ ေျပာင္းလဲေတာ့မည္ဟု လူထုကုိ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေပးခဲ့သည္။.၁။ သုိ႔ေသာ္ ရက္(၁၀၀)အတြင္း ၂၀၁၆ ဇြန္လ၂၃ ရက္ေန႔ ေဝါၿမိဳ႕နယ္ သူရဲသမိန္ရြာတြင္ ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ သူတုုိ႔၏ ဗလီႏွင့္ အုိးအိမ္မ်ား တုိက္ခုိက္ ဖ်က္ဆီးခံရသည္။ (မြတ္စလင္မ်ား၏ ဥပုသ္လမွာ တုိက္ခုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။).၂။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း ယခုလကုန္တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ၿမဳိ႕နယ္ လုံးခင္းရြာရွိ ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ား၏ ဗလီတစ္လုံးကုုိ ဖ်က္သိမ္းရန္ စီစဥ္လွ်က္ရွိသည္။.၃။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း ၿမိဳင္ႀကီးငူဆရာေတာ္သည္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ အစၥလာမ္ဘာသာတုိ႔၏ ေနရာမ်ားတြင္ ဥပေဒမဲ့ က်ဴးေက်ာ္ေစတီမ်ားတည္၍ ရန္စ ေစာ္ကားမႈမ်ား ဆက္တုိက္ ျပဳလုုပ္လာခဲ့သည္။.၄။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း မဘသသုံးႏွစ္ေျမာက္ ျပည္လုံးကၽြတ္ ညီလာခံႀကီး က်င္းပျပီး မြတ္စလင္မ်ား၏ ဗလီမ်ား၊ အုိးအိမ္မ်ားကုိ ဖ်က္ဆီးပစ္ဖို႔ သတၱိရွိၾကရန္ ျမန္မာတစ္ျပည္လုံးရွိ သံဃာမ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားကုိ အတိအလင္း လူသိရွင္ၾကား ေသြးထုိးလႈံ႔ေဆာ္ခဲ့သည္။.(မဘသသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ သံဃာ့မဟာနာယကအဖဲြ႔ တစ္ဖဲြ႔မွလဲြ၍ မည္သည့္သံဃာ အဖဲြ႔အစည္းမွ ဖဲြ႔စည္းခြင့္မရွိဟူေသာ တည္ဆဲ သံဃာ့မဟာနာယက ဥပေဒကုိ ဆန္႔က်င္၍ ယခင္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက မိမိဥပေဒကုိ မိမိခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ဖဲြ႔စည္းခြင့္ေပးထားခဲ့ေသာ ဥပေဒျပင္ပက အဖဲြ႔အစည္းျဖစ္သည္။ မဘသကုိ ဆက္ရွိခြင့္ေပးလ်ွင္ သံဃာ့မဟာနာယက ဥပေဒကုိ ဖ်က္သိမ္းရမည္ျဖစ္သည္။).၅။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း သာသနာေရးဝန္ႀကီး ဦးသူရေအာင္ကုိက တုိင္းရင္းသား ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားကုိ ဧည့္ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ ေျပာဆုုိ လုုိက္သည္။ (ျမန္မာ့သမုုိင္းတြင္ ပထမဆုံး ေျပာၾကားသူအျဖစ္ သမုိင္းတြင္သြားသည္။).၆။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း ျမန္မာမြတ္စလင္ ခေလးငယ္မ်ားကုိ ရွက္ရြံ႕အားငယ္ေစရန္၊ ေက်ာင္းသားအခ်င္းခ်င္း ခြဲျခားမႈမ်ား ျဖစ္ေစရန္ ေက်ာင္းမွတ္ပုံတင္လုပ္ရာတြင္ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ား ျပဳလုုပ္ျပန္သည္။.၇။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း တုုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးလူနည္းစုမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ားကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးသည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ မထားသင့္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္စားလွယ္က ဂ်ီနီဗာ လူ႔အခြင့္အေရးညီလာခံမွာ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။.၈။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ ဘာသာေရးအရ အၾကမ္းဖက္လႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ားႏွင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္ အေျခခံဝါဒီမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မရွိပါဟုု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုုိယ္စားလွယ္က ဂ်ီနီဗာရွိ လူ႔အခြင့္အေရး ညီလာခံမွာ ယခင္စစ္အစုိးရမ်ားကဲ့သုိ႔ ဖုံးကြယ္ တင္ျပခဲ့သည္။.၉။ ရက္(၁၀၀)အတြင္း တည္ဆဲဖဲြ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္စြာ ဥပေဒမဲ့အဖဲြ႔အစည္း မဘသ၏ ေဆာင္ပုဒ္အတုိင္း တပ္မေတာ္သည္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာကုိ ကာကြယ္မည္ဟု ၂၀၀၈ ဖဲြ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒအရ ေရြးေကာက္ခံ အစုိးရထက္ အာဏာပုိရွိေသာ ကာခ်ဳပ္ မင္းေအာင္လႈိင္က ေျပာဆုုိခဲ့သည္။ (ျမန္မာ့သမုိင္းတြင္ ပထမဆုံး ေျပာၾကားသည့္ ကာခ်ဳပ္အျဖစ္ သမုိင္းတြင္သြားသည္။).အထက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ဒီမုိကေရစီအစုိးရသစ္သည္ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးႏွင့္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား လစ္လ်ဴရႈရာတြင္ ယခင္စစ္အစုိးရမ်ားႏွင့္ ထပ္တူက်ေနသည့္အျပင္ ပုိဆုုိးလာသည္မ်ားကုိလည္း ဝမ္းနည္းစြာျဖင့္ ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႔ရသည္။.ဒီမုိကေရစီ အစုိးရသစ္သည္ ေရြးေကာက္ပဲြမတုိင္ခင္က ျပည္သူကုိ မိမိကတိေပးခဲ့ေသာ မူမ်ား၊ ကတိမ်ားအတုိင္း ႀက့ံႀက့ံခံ ရပ္တည္၍ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ အသက္အုိးအိမ္ လုံၿခံဳေရးအတြက္ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္သူမ်ားကုိ ဟန္႔တားေလာက္ေသာ စံျပ ျပစ္ဒါဏ္မ်ားျဖင့္ ျပတ္ျပတ္သားသား လွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္ ခ်မွတ္အေရးယူရန္ အေရးတႀကီး လုိအပ္ေနသည္။.ထုုိကဲ့သုိ႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးမယူပါက အၾကမ္းဖက္သူမ်ားသည္ ပုုိမုုိအတင့္ရဲလာၿပီး ႏုိင္ငံအႏွ႔ံ အလားတူ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား တုုိးပြါးလာေအာင္ အခ်က္ေပးလုိက္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္သြားလွ်င္လက္ရွိ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရတြင္သာ အျပည့္အဝ တာဝန္ရွိသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အထူးသတိေပး တုိက္တြန္းလုိက္သည္။. -
စစ္ကိုင္းျမိဳ႕မဗလီမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ဘာသာေပါင္းစံု စုေပါင္းဝါေျဖပြဲႏွင့္ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေလ့လာေရး အစီအစဥ္
ဇြန္ ၂၇ ၊ ၂၀၁၆
M-Media
သတင္း- သီဟ
.
စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕မင္းလမ္းရပ္ ၿမိဳ႕မဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ CDNH တို ႔ပူးေပါင္းက်င္းျပဳလုပ္ေသာ ဘာသာေပါင္းစံု စုေပါင္း ဝါေျဖပြဲ အခမ္းအနား တရပ္ကို ယမန္ေန႔ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႕ ညေန ၅ နာရီမွာ အဆိုပါ ျမိဳ႕မဗလီဝတ္ေက်ာင္းေတာ္၌ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
.
တက္ေရာက္လာတဲ့ ဘာသာေပါင္းစံုမွာ ဧည္သည္ေတာ္မ်ားဟာ မြတ္စလင္မ္ ေတြရဲ႕ ဥပုသ္ထြက္ ဝါေျဖပြဲ မျပဳလုပ္ခင္ ဗလီအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ေလ့လာခဲ့ၾကျပီး အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ ဝတ္ျပဳပံုကို ေလ့လာခဲ့ၾကျပီး စစ္ကိုင္းျမိဳ႕မ ဗလီမွ ေရွ႕ေဆာင္ဆရာ ဦးစိုးေနဦးမွ အေသးစိတ္ရွင္းျပခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
.
အဲဒီေနာက္တက္ေရာက္လာတဲ့ ဘာသာေပါင္းစံုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ အသီးသီးအမွာစကားေျပာၾကခဲ့ၾကျပီး အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား ဥပုသ္ထြက္ခ်ိန္ ၌ အတူတကြ ဝါေျဖခဲ့ၾကပါတယ္။
.
“စစ္ကိုင္းျမိဳ႕မွာ ဘာသာေပါင္းစံု ေတြ႔ဆံုပြဲေတြကို ဗလီမွာပထမဆံုး က်င္းပတာျဖစ္လို႔ တက္ေရာက္လာသူေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး သေဘာက်ၾကပါတယ္။ ဗလီေတြကို ေလ့လာဖို႔ စိတ္အားထက္သန္သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကလည္း ဗလီေတြအေပၚမွာ ရိွတဲ့ သံသယ ျဖစ္ေနမႈေတြ ပေပ်ာက္သြားေအာင္ပါ။” စစ္ကိုင္းျမိဳ႕မွ ဗလီေရွ႕ေဆာင္ဆရာ ဦးစိုးေနဦးက M-Media ကုိရွငး္ျပခဲ့တာပါ။
.
“က်ေနာ္အဖြဲ႔က လူငယ္ေတြထဲမွာ ဗလီဆိုတာ တခါမွ မေလ့လာဘူးသူေတြရိွပါတယ္။ ဒီကေန႔ ပြဲမွာ လာေရာက္ျပီးေလ့လာရတဲ့ အတြက္ တခ်ိဳ႕ အျမင္ေတြေျပာင္းလဲလာ ေတြရိွပါတယ္။ အစီအစဥ္ ျပဳလုပ္တဲ့သူေတြကလည္း ေဖာ္ေဖာ္ေရြေရြနဲ႔ ဧည့္ခံျပီး ရွင္းျပတဲ့အတြက္ အထူးပဲ ေက်နပ္မိပါတယ္ ” လိုေျပာလာသူက ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ (စစ္ကိုင္း) မွ ကိုေနမင္းပါ။စစ္ကိုင္းျမိဳ႕မ ဗလီမွာ ပထမအဆံုး အၾကိမ္အျဖစ္ ျပဳလုပ္တာျဖစ္ျပီး ျမဝတီမင္းႀကီးေက်ာင္းတိုက္ဆရာေတာ္ ႏွင့္ ဆရာေတာ္သံဃာေတာ္မ်ား၊ စစ္ကိုင္းျမိဳ႕ရိွ ခရစ္ယာန္အဖြဲ႔အစည္းမွ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ား၊ဟိႏၵဴဘာသာမွ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဴပ္မွ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေက်ာ္ေသာင္း ဘာသာေပါငး္စံု လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ၂၅၀ ခန္႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရိွရပါတယ္။
ဓါတ္ပံု- ကိုစိုးေနဦး၊ ေဒၚအမာနီ၊ ကိုဟယ္ရီတို႔၏ FB စာမ်က္ႏွာမွ ၇ယူေဖာ္ျပပါသည္။
-
ဂႏၳ၀င္ အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားရိွ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏စြမ္းေဆာင္ခ်က္ (၂)
ဇြန္ ၂၇၊ ၂၀၁၆
M-Mediaဒုိင္ဖာ ခါတြန္ဆုိသည့္ မြတ္စလင္အမ်ိဳးသမီးႀကီးက ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းသြားခဲ့သည့္ ဆီးရီးယားႏုိင္ငံ အဲလစ္ပုိၿမိဳ႕မွ Firdaws ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ မဒ္ရာဆာ စာသင္ေက်ာင္း ၃။ လက္ရိွပညာေရးက႑
—————————–
မည္သို႔ပင္ဆိုေစ ဤေရွးရိုးစြဲအစဥ္အလာမွာ လက္ရိွပညာေရးက႑တြင္ ေျပာင္းလဲလာၿပီျဖစ္သည္။ အစၥလာမ့္သမိုင္းေၾကာင္းရိွ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏အခန္းက႑ကို ျပန္လည္ေနရာေပးရန္ အားထုတ္လာသည့္ လုပ္ရပ္အခ်ဳိ႕ ရိွလာၿပီး ၎တို႔အနက္ ဥပမာႏွစ္ရပ္အား ေအာက္ပါကဲ့သို႔ တင္ျပပါမည္။၃(က)။ မုဟဒၵိဆဟ္မ်ား ေဖာ္ထုတ္ျခင္း စီမံခ်က္
———————————————-
ေဒါက္တာ မုဟမၼဒ္ အကရမ္ နဒ္၀ီသည္ အစၥလာမ့္သမိုင္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ဟဒီးဆ္(တမန္ေတာ့္ၾသ၀ါဒေတာ္ႏွင့္ ဓေလ့မ်ား)ဆင့္ျပန္ျခင္း၌ ပါ၀င္ခဲ့သူ အမ်ဳိးသမီးေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ၏ အတၳဳပၸတၳိမ်ားကို ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ေရး အတြက္ ေရရွည္လုပ္ငန္းစဥ္ႀကီးတစ္ရပ္အျဖစ္ ႏွစ္အတန္ၾကာေအာင္ ဦးစီးလံုးပန္းခဲ့သည္။ (Foot Note 1)ဟဒီးဆ္မ်ားကို ေလ့လာၿပီး ျပန္လည္ပို႔ခ်ခဲ့ၾကေသာ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီးတို႔၏ ဘ၀မွတ္တမ္းအဘိဓာန္ကို သူေရးသားခဲ့သည္။ ၎သည္ အရဗီဘာသာျဖင့္ အတြဲ ၄၀ အထိရိွကာ ၎ကို အႏွစ္ခ်ဳပ္၍ သူကပင္ ျပန္လည္ေရးသားတင္ျပခဲ့သည္။ က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ကို ဘ၀ေနနည္းစနစ္အျဖစ္ နားလည္လာေအာင္ မဟာလမ္းညႊန္ခ်က္ျဖစ္ေသာ တမန္ေတာ္ျမတ္၏သြန္သင္ခ်က္မ်ားအား ထိန္းသိမ္းမႈ၌ အမ်ဳိးသမီးတို႔မွာ အဓိကအခန္းက႑တြင္ ပါ၀င္ေနေၾကာင္း သူက ဤအက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပခ်က္ထဲမွာပင္ သာဓကျပထား၏။ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈႏွင့္ ျပဳမူေဆာင္ရြက္မႈ အကန္႔အသတ္မ်ားၾကားမွ အမ်ဳိးသမီးတုိ႔သည္ အထင္ကရ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မ်ား၊ မဒ္ရဆာမ်ားသို႔သြား၍ တက္ေရာက္သင္ယူျခင္းႏွင့္ သင္ၾကားျခင္းမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ အသိပညာအလို႔ငွာ ခရီးျပင္းထြက္ျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ဟဒီးဆ္ဆင့္ျပန္ျခင္းနွင့္ ဆန္းစစ္ျခင္းကိုလည္းေကာင္း၊ ဓမၼသတ္မ်ားေပးျခင္းကိုလည္းေကာင္း အစရိွသျဖင့္ မျပတ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ အထူးေက်ာ္ေစာထင္ရွားလွသည့္ အမ်ဳိးသားပညာရွင္အခ်ဳိ႕က သူတို႔၏ ပညာေပးသူဆရာမမ်ား၏ပညာေရးအေပၚ မွီခိုအားထားျခင္းႏွင့္ ခ်ီးမႊမ္းျခင္းတို႔အား ေတြ႕ရေပသည္။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ အတိုင္းအတာတစ္ရပ္အထိ အမ်ဳိးသမီးပညာရွင္မ်ား၏ ေပါက္ေရာက္မႈမွာ ျခြင္းခ်က္မ်ား မဟုတ္ဘဲ စံျပဳခ်က္ပင္ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။
အဆိုပါ အလ္မုဟဒၵိဆဟ္က်မ္းပါ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အက်ယ္တ၀င့္ေလ့လာဆင္ျခင္ျခင္းျဖင့္ အစၥလာမ့္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း အမ်ဳိးသမီးတို႔၏အေရးပါမႈကိုလည္းေကာင္း၊ ၎တို႔၏ အတိတ္ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အနာဂတ္အလားအလာမ်ားကိုလည္းေကာင္း သိနားလည္ေစမည္ျဖစ္၏။ ေဒါက္တာ နဒ္၀ီ ၏ စုေဆာင္းက်မ္းက ထပ္တိုးေလ့လာရန္၊ ဆန္းစစ္သံုးသပ္ရန္၊ သုေတသနျပဳရန္အတြက္ အလြန္ပင္ အေထာက္အကူျပဳလ်က္ ရိွပါသည္။ (Foot Note 2 )
၃(ခ)။ မြတ္စ္လင္မ္ အမ်ဳိးသမီး ဒီပနီစြယ္စံုက်မ္း
——————————————–
အာအိရွဟ္ အဗ္ဒုရ္ရဟ္မာန္း ဗ်ဴေလးသည္ သူမ၏ Islam: The Empowering of Women စာအုပ္ကို ေနာက္ဆက္တြဲတိုးခ်ဲ႕မႈအျဖစ္ Muslim Women: A Biographical Dictionary မြတ္စ္လင္မ္ အမ်ဳိးသမီး ဒီပနီစြယ္စံုက်မ္းကို ရိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀လိုက္၏။ ၎၌ ဟိဂ်္ရီ ပထမရာစုႏွစ္မွ ဟိဂ်္ရီ ၁၃ ရာစုအလယ္ပိုင္းေလာက္အထိ အစၥလာမ့္သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီးမ်ားဆိုင္ရာတို႔ကို အဘိဓာန္အသြင္ျဖင့္ စုစည္းေဖာ္ျပထားသျဖင့္ အခ်ိန္အခါႏွင့္အညီ အလြန္အားထားစရာက်မ္းေကာင္းတစ္အုပ္ျဖစ္ေပသည္။ ၎၌ ရာစုႏွစ္
၁၄ ခုအတြင္းရိွ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီးတို႔သည္ ပညာရွင္မ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အစရိွသည့္ က႑မ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္ထြန္းေပါက္ခဲ့သလို မယား၀တ္ႏွင့္ မိခင္၀တ္မ်ားလည္း မလစ္ဟင္းခဲ့သည့္အေၾကာင္းတို႔အား အႏုစိပ္ထည့္သြင္းတင္ျပထား၏။ (Foot Note 3)အမ်ဳိးသမီးပညာရွင္မ်ားဆိုင္ရာ အေထာက္အထားအခ်ဳိ႕အတြက္ မၾကာခဏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ထိုစာအုပ္ကို စတင္ေရးသားျဖစ္ေၾကာင္း စာေရးသူက ဆိုသည္။
“အတၳဳပၸတၳိ က်မ္းကိုးက်မ္းကားအတြက္ ေမႊေႏွာက္ေလ့လာလိုက္ခ်ိန္မွာ – ပညာရွင္ေတြကေန အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားအထိ ဘ၀နယ္ပယ္အားလံုးထဲ ဦးေဆာင္ကိုယ္စားျပဳေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ပမာဏကို အံ့ၾသျခင္းႀကီးစြာ ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီအခ်က္က မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီးမ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ပိုမိုက်ယ္ျပန္တဲ့ ကိုးကားက်မ္းတစ္ေစာင္ ျပဳစုဖို႔ ဆံုးျဖတ္ေစခဲ့တာပါပဲ။ အစၥလာမ္ထဲက အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ေခတ္မီအျမင္ေတြကို ခ်ျပထားတဲ့အျပင္၊ အစၥလာမ့္သမိုင္းဦးကေန လက္ရိွေခတ္အထိ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ထူးျခားထိေရာက္တဲ့ စြမ္းေဆာင္မႈပံုရိပ္တစ္ရပ္ကို ရရိွေစပါလိမ့္မယ္”။
“ဒီအဘိဓာန္က တမန္ေတာ္ေခတ္ကေန အၾကမ္းအားျဖင့္ (အစၥလာမ္ ၁၃ ရာစု) ခရစ္ ၁၉ရာစုအလယ္ေခတ္အထိ ကာလအပိုင္းအျခားကို ၿခံဳလႊမ္းထားပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအေပၚ ေစ့စပ္ေသခ်ာစြာ ဆင္ျခင္ေထာက္ရႈမယ္ဆိုရင္ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ဳိးသမီးေတြကို အိမ္တြင္းပုန္း
အာဖဂန္နစၥတန္၊ ဘာလ္ခါတြင္ ရိႈင္းခ္ ဗဟာအုဒၵီးန္ ဗီလာ၏တရားပြဲသုိ႔ ကပ္လ်က္အခန္းတစ္ခုမွ နာယူေနၾကသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား။ ခိုင္းထားျခင္း အလ်ဥ္း မရိွခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ၾကရမွာပါ။ သူတို႔ဟာ က႑အမ်ားအျပားမွာ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ခဲ့ၾကတယ္။ သီးသန္႔ကိစၥတစ္ခုခု ဆိုရံုမွ်သာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရႈပ္ေထြးေပြလီဆက္စပ္ေနသမွ်ေတြထဲ ပါ၀င္ေနခဲ့ၾကတာပါ။ သိၾကတဲ့အတိုင္း အမ်ဳိးသမီးေတြကေတာ့ အရာရာကို သိခ်င္လုပ္ခ်င္ပါ၀င္ခ်င္ၾကတာကိုး။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီအခ်က္က အေကာင္းဆံုး စြမ္းေဆာင္မႈ ျဖစ္သြားေစတတ္တာကို ဒီေဖာ္ျပခ်က္အေၾကာင္းရပ္ေတြထဲမွာ ေတြ႕ၾကရပါလိမ့္မယ္”။
အဆိုပါေဖာ္က်ဴးခ်က္မ်ားမွာ ကိုးကားမွီျငမ္းမႈမ်ားစြာျဖင့္ ျပဳစုထားျခင္းျဖစ္သည္။ အတၳဳပၸတၳိစုစည္းခ်က္ အမ်ားအျပားကို အိဗ္ႏု စအဒ္၏ Tabaqat က်မ္းအတြဲ ၈ ႏွင့္ အလ္စခါ၀ီ၏ ကိသာ့ဗြန္ နိစာ့အ္ ကဲ့သို႔ က်မ္းမ်ားရိွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားဆိုင္ရာ သီးသန္႔ေဖာ္ျပမႈက႑မွ ထုတ္ႏႈတ္မွီျငမ္းထားသည္။ ရံဖန္ရံခါ အျခားရင္းျမစ္မ်ားမွလည္း ကိုးကားသည္။ ေလးစားဖြယ္ ေက်ာ္ၾကားထင္ရွားသည့္ ပညာရွင္စြာတို႔က သူတုိ႔၏ ဆရာအာစိရိယမ်ားကို ေဖာ္ျပရာ၀ယ္ ၎တို႔အနက္ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားအျပား ပါ၀င္ေနပါသည္။ အိဗ္ႏု ဟဂ်ားရ္သည္ အမ်ဳိးသမီး ၅၃ ဦးထံမွ ေလ့လာသည္ ။ စခါစီသည္ အမ်ဳိးသမီး ၆၈ ဦးထံမွ အိဂ်ာဇဟ္ (ျပန္လည္ျဖန္႔ခ်ိေရးခြင့္ျပဳခ်က္) ရရိွသည္။ ဆူယူသြီ၏လမ္းျပဆရာမ်ား အနက္ ေလးပံုတစ္ပံု (၃၃ ဦး)မွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ လက္ရိွကာလတြင္ မွီျငမ္းကိုးကားႏိုင္သည့္ အေကာင္းဆံုးက်မ္းမွာ ‘Umar Rida Kahhala ၏ A’lam an-Nisa’ ျဖစ္၍ ထူးျခားထင္ရွားသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အတြဲ ငါးတြဲအထိပါရိွကာ အထူးပင္ စံုလင္လွေခ်သည္။ (Foot Note 4)
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
1 – (ၾကည့္ – Oxford: Interface Publications, 2007 – hardcover and paperback)
2 – (ၾကည့္ – Over the last few years Dr. Nadwi has, on several occasions and in different cities, given an introductory talk on the public authority and achievements of the women scholars of hadîth. One of those talks was given in New York. Carla Power, a London-based journalist attended that occasion, and has since reflected upon Akram Nadwi’s work in a magazine article published by the New York Times (25 February 2007): see A Secret History. A follow-up article, done after an interview with the author in Oxford, was published in the London Times, 14 April 2007. For another article, also after an interview with Akram Nadwi, this one in Arabic. Read also a PDF file (17 pp.) of Akram Nadwi’s introductory talk on the
women scholars in Islam)3 – (ၾကည့္ – Aisha Abdurrahman Bewley, Muslim Women: A Biographical Dictionary, Ta-Ha Publishers, 2004.)
4- (ၾကည့္ – Aisha Abdurrahman Bewley, Muslim Women: A Biographical Dictionary, Ta-Ha Publishers, 2004; introduction.)
ဂႏၳ၀င္ အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားရိွ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏စြမ္းေဆာင္ခ်က္ (၁ ) ဖတ္ရန္
ဂႏၳ၀င္ အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားရိွ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏စြမ္းေဆာင္ခ်က္ (၂) ဖတ္ရန္
ဂႏၳ၀င္ အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားရိွ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏စြမ္းေဆာင္ခ်က္ (၃) ဖတ္ရန္
ဂႏၳ၀င္ အစၥလာမ့္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားရိွ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏စြမ္းေဆာင္ခ်က္ (၄) ဖတ္ရန္
-
ခ်က္ျခင္းေျဖရွင္းရန္ လုိအပ္သည့္ ႏုိင္ငံအတြင္းမွ ေမ့ေလ်ာ့ခံ အိမ္တြင္းကေလးလုပ္သား ျပႆနာ
ဇြန္ ၂၇၊ ၂၀၁၆
M-Media– လုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ ကေလးအလုပ္သမားမ်ားအသံုးျပဳမႈအေပၚ ခ်က္ျခင္းအေရးယူမည္ဟု အစိုးရက ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္တြင္ ကတိျပဳခဲ့သည့္ သတင္းမွာ သတင္းေကာင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။
အသက္ ၁၄ ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္မ်ားအား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အျမတ္ထုတ္အသံုးခ်ေနမႈအေပၚ ထုိကဲ့သုိ႔ အာ႐ံုစုိက္လာျခင္းက ႀကိဳဆုိစရာကိစၥတစ္ခုျဖစ္ေသာ္လည္း ေနအိမ္မ်ားတြင္ ကေလးအလုပ္သမားမ်ားအား အသံုးျပဳေနမႈမွာ ထင္ထင္ေပၚေပၚမရွိဘဲ လႈိက္စားေနသည့္ ျပႆနာတစ္ခု ျဖစ္ေလသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အိမ္ျပင္ထြက္အလုပ္လုပ္ရသည့္ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ အိမ္တြင္ေနရသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအၾကား လႈမႈေရးဆုိင္ရာ စည္းျခားမႈကုိ နိစၥဓူ၀ ျမင္ေနၾကရသကဲ့သုိ႔ ကေလးအလုပ္သမားမ်ားအၾကားတြင္လည္း ထုိစည္းျခားမႈမွာ သိသိသာသာ ရွိေနေလသည္။
လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မ်ား၊ ဘီယာဆုိင္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း အျခားေသာ အမ်ားျပည္သူႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ေနရာမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ကုိင္ေနၾကရေသာ ေယာက်ၤာေလးမ်ားကုိ အလြယ္တကူ ေတြ႕ႏုိင္၊ ျမင္ႏုိင္ၾကသည္။
သုိ႔ရာတြင္ ေနအိမ္မ်ား၌ အိမ္အကူအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ေနၾကရသည့္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားစြာမွာ အိမ္တြင္း၌ လုပ္ကုိင္ရေသာ ၎တုိ႔၏ အလုပ္သဘာ၀ေၾကာင့္ ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရမႈ၊ အႏုိင္က်င့္ခံရမႈ အခြင့္အလမ္း ပုိမ်ားေနသည္ဆုိသည့္ ျပႆနာကုိမူ သိသင့္သေလာက္ မသိၾက။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူကုန္ကူးမႈအေပၚ အာ႐ံုစုိက္မႈမွာ အေတာ္ေလးျမင့္တက္လာခဲ့သည္။ မၾကာေသးမီကပင္ ႏုိင္ငံျခား အထူးသျဖင့္ စင္ကာပူႏုိင္ငံတြင္ အိမ္အကူအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား အႏုိင္က်င့္ခံရမႈမ်ားကုိ တားဆီးေရး ႀကိဳးပမ္းမႈအျဖစ္ ဥေပေဒေၾကာင္းအရ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ရလဒ္မွာ အေကာင္းအဆုိး ၂ မ်ိဳးစလံုး ရွိခဲ့သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း အေရးတယူေဆာင္ရြက္ျခင္းမခံရဘဲ၊ ယခုအခ်ိန္အထိ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေသာ ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ အိမ္အကူအမ်ိဳးသမီးငယ္မ်ား အႏုိင္က်င့္ခံရျခင္းႏွင့္ ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရျခင္းျပႆနာအေပၚ ပုိမုိအာ႐ံုစုိက္ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ လုိအပ္ေနၿပီျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္အတြင္းရွိေနသည့္ ကေလးအိမ္အကူလုပ္သားအေရအတြက္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ တိက်ေသာ ကိန္းဂဏန္း မွတ္တမ္းမ်ားမရွိ။ သုိ႔ေသာ္လည္း အသက္ ၁၀ ႏွစ္မွ ၁၇ ႏွစ္အၾကား ကေလး ၅ ဦးတြင္ ၁ ဦးမွာ ေက်ာင္းမတက္ရဘဲ အလုပ္လုပ္ေနရသည္ဟု သန္ေခါင္စာရင္းေကာက္ယူမႈမွ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မၾကာေသးခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအရ သိရေလသည္။
မိန္းကေလးငယ္မ်ားအား အိမ္အကူအျဖစ္ အသံုးျပဳမႈကုိ ႏုိင္ငံအတြင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတြ႕ရယံုသာမက၊ အမ်ားစုကလည္း ထုိအေျခအေနကုိ လက္ခံထားၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာအေျခအေနမ်ားတြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွ ဆင္းသက္လာေသာ ကေလးမ်ားကုိ ေနရာထုိင္ခင္းႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ေပးသည့္ ထုိအေျခအေနမ်ိဳးကုိ လူမႈဖူလံုေရး ပံုစံတစ္ခုအျဖစ္ပင္ မွတ္ယူၾကသည္။
ထုိကဲ့သုိ အိမ္အကူအျဖစ္ ခုိင္းေစၾကသူ အိမ္ရွင္အခ်ိဳ႕မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းမ်ား ရွိသည္ဆုိေသာ္လည္း အႏုိင္က်င့္ခံရႏုိင္ေျခ ရွိသည္ဆုိသည့္ အေျခအေနကုိေတာ့ ျငင္း၍ မရ။ အိမ္အကူ မိန္းကေလးငယ္္မ်ားအား အလြန္အမင္း ခုိင္းေစျခင္း၊ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာႏွင့္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္မႈ ျပႆနာမ်ားကုိလည္း မၾကာခဏ ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အႏုိင္က်င့္မႈ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တုိင္ၾကားမႈမရွိ၊ အေရးမႈမရွိ ဆုိသည္ကုိလည္း သိရွိရသည္။
အစုိးရကေတာ့ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ားအား အလုပ္မခုိင္းရန္ႏွင့္ မလုိက္နာပါက ဒဏ္ေငြ သိန္း ၅၀ မွ၊ သိန္း ၁၀၀ အထိျဖစ္ေစ၊ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လအထိျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္စလံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ခံရမည္ဟု စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္တြင္ သတိေပးခဲ့သည္။ ေဟာ္တယ္လုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္သူမ်ား၊ စားေသာက္ဆုိင္ပုိင္ရွင္မ်ား၊ အလတ္စားႏွင့္ အငယ္စား စက္႐ံုပုိင္ရွင္မ်ား၊ ေစ်းဆုိင္ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ်သူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ထုိကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ထုိအေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အလယ္အလတ္အဆင့္ အိမ္ရွင္မမ်ားအား ရွင္းျပေျပာဆုိရန္ႏွင့္ အိမ္အကူမ်ားအေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္၊ အျမတ္ထုတ္ျခင္းမ်ားကုိ ေရွာင္ရွားေရး သတိေပးရန္မွာလည္း အေရးႀကီးသည့္ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းဆုိင္ရာႏွင့္ပတ္သက္၍ ရည္ရြယ္ျပဌာန္းထားေသာ ဥေပဒမ်ားတြင္ မီးဖုိေဆာင္အပါအ၀င္ အႏၱရာယ္ရွိေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ကေလးငယ္မ်ားအား အလုပ္လုပ္ကုိင္ေစျခင္းမွ တားဆီးေရး သတ္မွတ္ခ်က္လည္း ပါ၀င္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ခ်က္ျခင္းျပဳတ္ျခင္းက အိမ္အကူမ်ား၏ အလုပ္တာ၀န္မ်ားတြင္ ပံုမွန္ပါ၀င္ေနသည့္ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခု ျဖစ္ေလသည္။
လက္ေတြ႕လုိက္နာက်င့္သံုးမႈ နည္းပါးေသာ္လည္း ထုိဥပေဒတြင္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္မွ ၁၆ ႏွစ္ရွိ ကေလးငယ္မ်ားအား တစ္ေန႔လွ်င္ ၄ နာရီထက္ပုိ၍ အလုပ္ခုိင္းေစျခင္းကုိ တားျမစ္ထားသည္။ သုိ႔ဆုိလွ်င္ အိမ္အကူ အမ်ိဳးသမီးငယ္အမ်ားအေပၚ ထုိကဲ့သို႔ အခ်ိန္ပုိင္းအလုပ္ စီစဥ္ေပးသူ၊ သုိ႔မဟုတ္ ခြင့္ျပဳသူ အိမ္ရွင္မည္မွ် ရွိသနည္းဆုိသည္မွာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာပင္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရးအေျခအေနအရ အသက္ ၁၆ ႏွစ္ သုိ႔မဟုတ္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားအား အလုပ္ခုိင္းေစမႈကုိ ခ်က္ျခင္းလက္ငင္း အေရးယူျခင္းမွာ လက္ေတြ႕မက်ဆုိသည္က အမွန္တရားတစ္ခုျဖစ္ၿပီး လူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏မိသာစုမ်ား ၀င္ေငြျပတ္လပ္မႈအထိ ဦးတည္သြားႏုိင္ေလသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ထုိအခ်က္က ကေလးငယ္မ်ားအေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္အျမတ္ထုတ္မႈမ်ားကုိ ဖာေထးရန္ ဆင္ေျခတစ္ခု ျဖစ္၍မရ။ ကေလးငယ္မ်ား အလုပ္လုပ္ေနရမႈအေျခအေနကုိ အဆံုးသတ္ရန္ လုိအပ္သည့္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈတုိင္းကုိ တတ္ႏိုင္သမွ်ျမန္ျမန္ ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္သည္။
ကေလးမ်ား အလုပ္ခန္႔ထားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအား ရွင္းလင္းေျပာၾကားရာတြင္ အလုပ္သမား၊ လူ၀င္မႈႏွင့္ ျပည္သူ႕အင္အား၀န္ႀကီးဌာန၏ စက္႐ံုႏွင့္ အေထြေထြအလုပ္သမားေရးရာ ဥပေဒမ်ား ေလ့လာဆန္းစစ္ေရးဌာနမွ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴးျဖစ္သူ ဦးေအာင္ႏုိင္က ဥပေဒေရးရာ တာ၀န္၀တၱရာမ်ားကုိ အဓိကထား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ႏုိင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္ေတြအရ၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ဆုိရင္ ကေလးလုိ႔ပဲ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီသတ္မွတ္ခ်က္က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံလုိ ဖြံၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံနဲ႔ အဆင္မေျပဘူးေလ။ တကယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ကေလးေတြကုိ အလုပ္မခုိင္းဘူးဆုိရင္ သူတုိ႔ဟာ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းေတြဆံုး႐ံႈးၿပီး သူတုိ႔နဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကလည္း ၀င္ေငြရဖုိ႔ ခက္ခဲမွာပါ” ဟု ညႊန္ၾကားေရးမွဴးကဆုိသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ကေလးမ်ားအား ေက်ာင္းမထားဘဲ ကၽြမ္းက်င္မႈမရွိသည့္ အလုပ္မ်ားတြင္ ခုိင္းေစျခင္းက ေရရွည္တြင္ မိသားစု၏ ဆင္းရဲတြင္းကုိ ပုိ၍ နက္သထက္ နက္လာေစမည္ျဖစ္သည္။ မိန္းကေလးငယ္မ်ားကုိ အိမ္အကူလုပ္ငန္းတြင္သာ ဘ၀တစ္သက္တာလံုး ထည့္သြင္းႏွစ္ျမႇဳပ္ထားျခင္းက ႏုိင္ငံအတြင္း ရွင္သန္ႀကီးထြားရန္ လုိအပ္ေနသည့္ က်ား၊ မ တန္းတူညီမွ်ေရးအတြက္ တုိင္းျပည္ရွိ အခြင့္အလမ္းမ်ားကုိ ဓားျမတုိက္ယူလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
တုိင္းရင္းသားေရးရာ တန္းတူညီမွ်မႈကုိ ေဆာင္ရြက္သည့္အခါမ်ိဳးတြင္ အိမ္တြင္း ကေလးလုပ္သားျပႆနာကုိလည္း အေရးပါသည့္ ကိစၥတစ္ခုအျဖစ္ မွတ္ယူသင့္သည္။ မည္သည့္တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး အသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္မဆုိ ကေလးငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ၎တုိ႔အတြက္ ကုန္က်စားရိတ္ကုိ ျပန္လည္ရွာေဖြေပးရမည္ဆုိသည့္ သေဘာထားမ်ိဳး အခ်ိဳ႕မိသားစုမ်ားတြင္ ရွိေနသည္မွာ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းသည့္ ကိစၥျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ အသုိင္းအ၀ုိင္းမ်ားတြင္ ပုိေကာင္းသည့္ဘ၀တစ္ခုကုိ အလုိအေလ်ာက္ရရွိႏုိင္လိမ့္မည္ဆုိသည့္ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ကေလးမ်ားအား ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ရန္ ေစလႊတ္မႈမ်ားမွာလည္း တြင္က်ယ္သည့္ကိစၥ ျဖစ္ေနၿပီး ထုိျပႆနာမွာလည္း ေျဖရွင္းရမည့္ျပႆနာ ျဖစ္သည္။
ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ေနထုိင္သည့္ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ အလြန္အမင္း ဆင္းရဲမြဲေတမႈကုိ ခံစားရျခင္းေၾကာင့္ ၿမိဳ႕သုိ႔လႊတ္၍ အလုပ္ခိုင္းျခင္းကုိ နားလည္ေပး၍ရသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ မိသားစုမ်ားက ၎တုိ႔ထံတြင္ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ ကေလးမ်ားအား ေက်ာင္းတက္ရန္ ခြင့္ျပဳသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ကေလးငယ္မ်ားအား ၎က်င္လည္ရာအသုိင္းအ၀ုိင္း၊ တတ္ကၽြမ္းရာဘာသာစကားႏွင့္ ေ၀းရာသုိ႔ပုိ႔ျခင္း၊ ေက်ာင္းမထားျခင္း၊ အျမတ္ထုတ္ခံရႏုိင္ဖြယ္ရွိသည့္ အေျခအေနမ်ားသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ျခင္း စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ေရရွည္တြင္ျဖစ္လာမည့္ လူမႈေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာမ်ားကုိမူ တုိင္းျပည္ရွိ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ အနာဂတ္တုိ႔အား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ လုပ္ေဆာင္ရန္ အမွန္တစ္ကယ္ စိတ္ဆႏၵရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ ခ်က္ျခင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္ အေရးႀကီးကိစၥတစ္ခုအျဖစ္ မွတ္ယူသင့္သည္။
အခ်ဳပ္ဆုိရလွ်င္ မည္သည့္တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္မဆုိ၊ ေယာက်္ားေလးျဖစ္ေစ၊ မိန္းကေလးျဖစ္ေစ ကေလးငယ္တုိင္းမွာ အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ အေျခအအေနမ်ိဳးတြင္ ထိခိုက္ခံစားေနရသည္ကုိ မိမိတုိ႔က သတိတရ ရွိရမည္ျဖစ္သည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကေလးငယ္မ်ား ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ခံေနရမႈမ်ားကုိ ေျဖရွင္းရန္ အစုိးရက ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကုိ ျမင္ရျခင္းမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အေျခအေနျဖစ္သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ေနအိမ္မ်ားအတြင္း ျဖစ္ေနသည့္ ကေလးငယ္မ်ားအေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္မႈမ်ားမွာလည္း ေမ့ေလ်ာ့ထား၍မရသည့္ ကိစၥပင္ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။
Ref: mmtimes
(Myanmar Times တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ The fight against child labour begin at home ေဆာင္းပါးအား ေလးေမာင္မွ
ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္) -
ေဆာ္ဒီတြင္ မြတ္စလင္မဟုတ္သည့္ အဖြဲ႕တစ္ခုက အစ္ဖ္သာရ္၀ါေျဖပြဲမ်ား လွဴဒါန္း
ဇြန္ ၂၇၊ ၂၀၁၆
M-Media– အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လအတြင္း ေဆာ္ဒီက မြတ္စလင္မဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုဟာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္မွာသြားေရာက္ၿပီး မြတ္စလင္ေတြအတြက္ အစ္ဖ္သာရ္၀ါေျဖပြဲ စီစဥ္ေပးတဲ့ လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ေဆာ္ဒီမွာ အၾကံေပးနဲ႔ အတုိင္ပင္ခံမ်ားအျဖစ္ အလုပ္အလုပ္ေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသားအုပ္စုတစ္ခုက ရီယာဒ့္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ န၀ဖ္ ဘင္ ဖုိင္ဆယ္ ဘင္ ဖါဟဒ္ ဗလီကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္က သြားေရာက္ကာ စီစဥ္ေပးခဲ့တာျဖစ္ၿပီး မြတ္စလင္ညီေနာင္ေတြနဲ႔အတူ စုေပါင္း ၀ါေျဖခဲ့ၾကပါတယ္။
ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းေတာ္ရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္အီမာမ္ျဖစ္သူ ၀ါလစ္ ဘင္ အီဘရာဟင္ အလ္-အာဂ်ာဂ်ီက မြတ္စလင္မဟုတ္သူေတြရဲ႕ ဒီလုိ လွဴဒါန္းမႈအတြက္ ေက်ဇူးတင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ ႏုိင္ငံျခားသားေတြဟာ အီမာမ္ႀကီးနဲ႕ အျခားသူေတြကို အစၥလာမ္သာသနာအေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္နဲ႔ မြတ္စလင္မဟုတ္သူေတြအၾကား အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္မႈေတြအေၾကာင္း စတာေတြကုိလည္း ေမးျမန္းခဲ့ၾကပါတယ္။
ေဆာ္ဒီအာေရဗ်မွာ ရမ္ဇာန္ဥပုသ္လအတြင္း အစ္ဖ္သာရ္၀ါေျဖပြဲ အခမဲ့ေ၀ငွတာ အပါအ၀င္ လူမ်ိဳးဘာသာမေရြး အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္တဲ့ ပရဟိတလုပ္ငန္းအမ်ားအျပားကုိ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
Ref: IINA