News @ M-Media

Blog

  • ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားတပ်၏ ဖရိုဖရဲဖြစ်မှုများကို ယူကေ ထောက်လှမ်းရေးအကြီးအကဲ ဖွင့်ချ

    ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားတပ်၏ ဖရိုဖရဲဖြစ်မှုများကို ယူကေ ထောက်လှမ်းရေးအကြီးအကဲ ဖွင့်ချ

    မတ် ၃၁၊ ၂၀၂၂

    M-Media


    -ယူကရိန်းစစ်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး ရုရှားသမ္မတ ပူတင်ဟာ အလွန်အကျွံ မှားယွင်းသုံးသပ်မှုတွေ ရှိခဲ့ပြီး၊ အောက်ခြေစစ်တပ်ကလည်း ဖရိုဖရဲ ဖြစ်နေတယ်လို့ ယူကေ ထောက်လှမ်းရေးအကြီးအကဲ ဂျယ်ရီမီ ဖလီမင်က ပြောပါတယ်။ 

    ရုရှားစစ်သားတွေဟာ အမိန့်မနာခံတာတွေ၊ ကိုယ့်လေယာဥ်ကိုယ် မှားယွင်းပစ်ချတာတွေ ရှိပြီး၊ ပူတင်အကြံပေးတွေကလည်း အမှန်တရားကို ပူတင်ဆီ မတင်ပြရဲဘူးလို့ ဖလီမင်က ဆိုပါတယ်။

    ယူကရိန်းကို ရုရှားရဲ့ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုဟာ တစ်လကျော်လာပြီး နိုင်ငံရှေ့ပိုင်းက နယ်မြေတစ်ချို့ကို သိမ်းထားနိုင်ပေမယ့် အဓိက မြို့ကြီးတွေမှာ ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ခုခံမှုတွေကို ခံနေရတာပါ။ 

    စစ်တပ်ရဲ့ စွမ်းဆောင်နိုင်စွမ်းကို ပူတင်ကာ ပိုတွက်ခဲ့ပြီး အချိန်တိုတိုနဲ့ သိမ်းပိုက်နိုင်မယ်လို့ ထင်ခဲ့ကြောင်း ဖလီမင်က ပြောပါတယ်။ 

    “ပူတင်ဟာ သူ့အစီအစဥ်အတိုင်း လိုက်လုပ်ဖို့ ကြိုးစားနေပေမယ့် မအောင်မြင်ပါဘူး။ ဒုတိယအစီအစဥ်အဖြစ် အရပ်သားတွေနဲ့ မြို့ကြီးတွေအပေါ် ပိုပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ခိုက်လာပါတယ်။ ပူတင်က သူ့ပြည်သူတွေကို လိမ်ထားပြီး၊ စစ်တပ်က မစွမ်းဆောင်နိုင်ဘူးဆိုတာ ဖုံးကွယ်ထားတာကို ကျွန်တော်တို့ တွေ့ရပါတယ်”

    လက်နက်ခဲယမ်း ပြတ်လပ်တာ၊ စိတ်ဓာတ်ကျတာတွေကြောင့် ရုရှားစစ်သားတွေ အမိန့်မနာခံတာ၊ ကိုယ့်လက်နက်ခဲယမ်းကို ကိုယ်တိုင် ပြန်ဖျက်ဆီးတာတွေရှိနေကာ ပူတင်ဟာ အခြေအနေကို အလွန်အမင်း မှားယွင်းသုံးသပ်ခဲ့တယ်လို့လည်း ဗြိတိန် ထောက်လှမ်းရေးအကြီးအကဲက ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

    “ယူကရိန်းပြည်သူတွေရဲ့ ခုခံကာကွယ်မှုကို မှားယွင်းသုံးသပ်ခဲ့တာ ထင်ရှားပါတယ်။ သူ့ရဲ့လုပ်ရပ်ကြောင့် မဟာမိတ်နိုင်ငံတွေက တုန့်ပြန်မယ့်အင်အားကို သူလျှော့တွက်ခဲ့တယ်။ အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုတွေကြောင့် ဖြစ်လာမယ့် စီးပွားရေးဆိုးကျိုးတွေ သိပ်မဆိုးနိုင်ဘူးလို့လည်း သူက ထင်ခဲ့ပါတယ်”

    အမေရိကန် အာဏာပိုင်တွေကလည်း ပူတင်ရဲ့ အကြံပေးတွေဟာ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ထိန်ချန်ထားပြီး မြေပြင်မှာ တပ်တွေ မစွမ်းဆောင်နိုင်တာ၊ ပိတ်ဆို့မှုကြောင့် စီးပွားရေး ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်တာတွေကို ပူတင်ထံ တင်ပြမှု မရှိဘူးလို့ သုံသပ်ပါတယ်။ 

    Ref: Financial Times 

  • လန်ဒန်အရှေ့ပိုင်းရှိ ဘင်္ဂါလီလူ့အဖွဲ့အစည်းကို အစိုးရက ဂုဏ်ပြု

    လန်ဒန်အရှေ့ပိုင်းရှိ ဘင်္ဂါလီလူ့အဖွဲ့အစည်းကို အစိုးရက ဂုဏ်ပြု

    မတ် ၃၀၊ ၂၀၂၂

    M-Media 


    -ဘင်္ဂါလီလူမျိုးတွေရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် ကူညီပံ့ပိုးပေးမှုကို ဂုဏ်ပြုတဲ့အနေနဲ့ လန်ဒန်မြို့ မြေအောက်ဘူတာရုံတစ်ခုက လမ်းညွှန် ဆိုင်းဘုတ်တွေကို ဘင်္ဂါလီ ဘာသာစကားနဲ့ပါ ရေးထိုးပေးထားပါတယ်။ 

    လန်ဒန်မြို့အရှေ့ပိုင်းက Whitechapel ဘူတာဖြစ်ပြီး အဲဒီပတ်၀န်းကျင်ဟာ ဘင်္ဂါလီလူမျိုး အများအပြား နေထိုင်ရာဒေသလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

    အာဏာပိုင်တွေဟာ မူရင်း အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားနဲ့ ရေးထားတဲ့ လမ်းညွှန်ဆိုင်းဘုတ်တွေမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် လွတ်လပ်ရေးနှစ်ပတ်လည်နေ့ဖြစ်တဲ့ မတ်လ ၂၆ ရက်နေ့မတိုင်ခင် 

    အင်္ဂလိပ်၊ ဘင်္ဂါလီ နှစ်ဘာသာနဲ့ ဆိုင်းဘုတ်တွေကို အစားထိုးခဲ့တာပါ။

    Whitechapel ဒေသ လူဦးရေရဲ့ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ဘင်္ဂါလီလူမျိုးတွေဖြစ်ပြီး ထင်ရှားကြာညောင်းတဲ့ သမိုင်းကြောင်းမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ 

    “မတူကွဲပြားသူတွေ ညီညွတ်မှုဟာ လန်ဒန်မြို့ရဲ့ အကြီးမားဆုံး အင်အားတစ်ခုပါ။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် လွတ်လပ်ရေးနေ့မတိုင်ခင် Whitechapel ဘူတာမှာ လမ်းညွှန်ဆိုင်းဘုတ်တွေ ပြောင်းလိုက်တာ သိပ်ကောင်းပါတယ်။ ဘင်္ဂါလီ လန်ဒန်သားတွေရဲ့ အရေးပါတဲ့ ကူညီမှုကို အသိအမှတ်ပြု၊  ဂုဏ်ပြုတာမျိုးဟာ ကျွန်တော်တို့မြို့နဲ့ Tower Hamlets ရပ်ကွက်ကို ပိုပြီး ရုပ်လုံးပေါ်သွားစေပါတယ်” လို့ လန်ဒန်မြို့တော်၀န် ဆာဒစ်ခန်းက Facebook မှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ 

    Ref: BBC  

  • ရမ်ဇာန်ဥပုသ်လကြောင့် အာရပ်မဟာမိတ်အဖွဲ့က ယီမင်တွင် အပစ်ရပ်

    ရမ်ဇာန်ဥပုသ်လကြောင့် အာရပ်မဟာမိတ်အဖွဲ့က ယီမင်တွင် အပစ်ရပ်

    မတ် ၃၀၊ ၂၀၂၂

    M-Media 


    -လာမယ့်တစ်ပတ်မှာ ကျရောက်မယ့် ရမ်ဇာန်ဥပုသ်လအတွက် ယီမင်မှာ တစ်လကြာ အပစ်ရပ်မယ်လို့ အာရပ် မဟာမိတ်အဖွဲ့က ဒီကနေ့မှာ ကြေငြာပါတယ်။ 

    ယီမင်မှာ ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်နေတာ ၇ နှစ်ကျော်နေပြီး ဆော်ဒီအာရဗျ ဦးဆောင်တဲ့ အာရပ်မဟာမိတ်အဖွဲ့ဟာ ၂၀၁၅ ခုနှစ်က စတင်ကာ ပါ၀င်တိုက်ခိုက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

    လက်ရှိမှာတော့ ယီမင်သူပုန်အဖွဲ့ ဟူသီနဲ့ အာရပ်မဟာမိတ်အဖွဲ့တို့အကြား အပစ်ရပ်ရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိအောင် ကုလသမဂ္ဂက ဦးစီး ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ 

    လူသိန်းချီ သေဆုံးပြီး သန်းချီ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတဲ့ ယီမင်ပြည်တွင်းစစ် အဆုံးသတ်ရေး နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ၀ိုင်းရဲ့ ၃ နှစ်တာ ကြိုးပမ်းမှုမှာ အခုအပစ်ရပ်ရေးက သိသာထင်ရှားတဲ့ ရလဒ်ဖြစ်ပါတယ်။ 

    ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်တွေအတွင်း ဆော်ဒီနဲ့ ယူအေအီးက ရေနံစက်ရုံတွေကို ဒုံးကျည်တွေ၊ ဒရုန်းတွေနဲ့ အဆက်မပြတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ ဟူသီအဖွဲ့ကလည်း တိုက်ခိုက်မှု ရပ်ဆိုင်းကြောင်း အခုတစ်ပတ်အစောပိုင်းမှာ ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ 

    Ref: Aljazeera 

  • ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် ထွက်ပြေးရသူ ဒုက္ခသည် ၄ သန်းကျော်ပြီ

    ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် ထွက်ပြေးရသူ ဒုက္ခသည် ၄ သန်းကျော်ပြီ

    မတ် ၃၀၊ ၂၀၂၂

    M-Media 


    – ရုရှားက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှု တစ်လကျော်လာချိန် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတဲ့ ဒုက္ခသည်အရေအတွက်ဟာ ၄ သန်း ကျော်လာပြီလို့ ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်စောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့  UNHCR က ပြောပါတယ်။ 

    အဲဒီအထဲက ၂.၃ သန်းဟာ အိမ်နီးချင်း ပိုလန်နိုင်ငံထဲကို ထွက်ပြေးခိုလှုံခဲ့ရတာပါ။ ယူကရိန်းတစ်နိုင်ငံလုံးမှာ စစ်ကြောင့် ထွက်ပြေးရသူ ၆.၅ သန်းလောက် ရှိလာပါပြီ။ 

    တင်းမာမှုတွေလျှော့ချရေး ရုရှားနဲ့ ယူကရိန်းတို့ အင်္ဂါနေ့ကစပြီး တူရကီနိုင်ငံ အစ္စတန်ဘူလ်မှာ ဆွေးနွေးနေပေမယ့် ဘာသဘောတူညီချက်မှ မရသေးဘူးလို့ ရုရှားဖက်က ပြောပါတယ်။ 

    နေတိုးအဖွဲ့ထဲ မ၀င်ဘဲ ကြားနေနိုင်ငံအဖြစ်သာနေရေး ရုရှားရဲ့ တောင်းဆိုမှုကို ယူကရိန်းက လိုက်လျောဖို့ရှိတယ်လို့ သတင်းတွေလည်း ထွက်နေပါတယ်။

    Ref: Reuters 

  • ကမ္ဘောဒီးယားအာဏာရှင်ဟွန်ဆန်နဲ့ မြန်မာစစ်အာဏာရှင်တွေ ဘာကွာသလဲ

    ကမ္ဘောဒီးယားအာဏာရှင်ဟွန်ဆန်နဲ့ မြန်မာစစ်အာဏာရှင်တွေ ဘာကွာသလဲ

    မတ် ၃၀၊ ၂၀၂၂

    M-Media 


    -ကမ္ဘောဒီးယား၀န်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်နဲ့ မြန်မာအာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်တို့ဟာ အာဏာရှင်ချင်းတူပေမယ့် မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်က ပိုပြီး သဘောထား သေးသိမ်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သုံးသပ်ပါတယ်။ 

    အခုနှစ် အာဆီယံဥက္ကဌအဖြစ် တာ၀န်ထမ်းဆောင်မယ့် ကမ္ဘောဒီးယား၀န်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်ဟာ အာဏာရှင်ချင်းတူတာကြောင့်  မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်နဲ့ ညှိနှိုင်းနိုင်မယ်လို့ ထင်ထားပေမယ့် လက်တွေ့မှာ မအောင်မြင်ပါဘူး။ 

    နှစ်ယောက်စလုံးဟာ စစ်တပ်နောက်ခံနဲ့ အာဏာရလာသူတွေပါ။ ၀န်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်ဟာ ခမာနီလို့ကျော်ကြားတဲ့ တပ်ဖွဲ့ကနေ လာသူဖြစ်ပြီး၊ ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က မြန်မာစစ်တပ်ကနေ တက်လာသူ ဖြစ်ပါတယ်။ 

    ခမာနီတပ်ဖွဲ့ရော၊ မြန်မာစစ်တပ်ပါ ရက်စက်မှုအပေါင်း သရဖူဆောင်းတဲ့ အဖွဲ့တွေဖြစ်ပြီး အာဏာသိမ်းတာ၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်တာ၊ နိုင်ငံရေး သဘောထားကွဲသူတွေကို အလုံးအရင်းနဲ့ ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်တာ၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ဒုက္ခရောက်အောင်လုပ်တာ၊ စာနယ်ဇင်းလွတ်လပ်မှု ပိတ်ပင်တာ စတဲ့ ကျူးလွန်မှုတွေလည်း တူပါတယ်။ 

    ဒါပေမယ့် ဟွန်ဆန်က လက်တွေ့ကျပြီး၊ နိုင်ငံရေးနောကျေကာ၊ မြန်မာစစ်ခေါင်းကတော့ ခေါင်းမာပြီး အခြေအနေအမှန်ကို နားမလည်ဘဲ၊ ကိုယ့်အတွက် အမြတ်ထွက်မယ့် ကိစ္စတွေမှာတောင် အလျှော့ပေးဖို့ စိတ်ဆန္ဒမရှိဘူးလို့ နိုင်ငံရေး ကျွမ်းကျင်သူတွေက သုံးသပ်ပါတယ်။ 

    “ဟွန်ဆန်ဟာ နိုင်ငံရေးအယူအဆတစ်ခုကို ဆုပ်ကိုင်ထားတာမျိုး မရှိဘဲ၊ ကိုယ်သက်ဆိုးရှည်ရေး၊ အထွတ်အထိပ်ရောက်ရေးသာ ကြိုးပမ်းကာ အချိန်အကြာကြီး အာဏာရယူထားသူပါ။ လက်တွေ့ ကျကျ ချိန်ဆလုပ်ဆောင်တာ၊ လိုအပ်လာတဲ့အခါမျိုးမှာ ဗျူဟာမြောက် အလျော့ပေးတာလို စွမ်းရည်မျိုးကိုတော့ သူ့ဆီမှာ အခါမလပ် တွေ့ရပါတယ်” လို့ Hun Sen’s Cambodia စာအုပ်ကို ရေးသားသူ ဆီဘက်စတီယန် စထရန်ဂီယိုက ပြောပါတယ်။ 

    ဟွန်ဆန်ဟာ အာဏာဆုပ်ကိုင်ထားတာ ၃၇ နှစ် ကြာပြီဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာ့သက်တမ်းအရှည်ဆုံး ၀န်ကြီးချုပ်၊ နိုင်ငံအကြီးအကဲအဖြစ် မှတ်တမ်း၀င်ပါတယ်။ 

    နိုင်ငံတကာ ဖိအားတွေ လျော့ဖို့အတွက် ဟွန်ဆန်ဟာ အလျော့ပေးတာ၊ ကတိပေးတာမျိုးတွေ လုပ်ဆောင်သလို၊ အာဏာလက်မလွှတ်ရဘဲ အကျိုးအမြတ်ရနိုင်ဖို့  အနောက်နိုင်ငံတွေအကြိုက် လိုက်ပေးတာမျိုး လုပ်တတ်တယ်လို့ စထရန်ဂီယိုက ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

    မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေကတော့ တို့တာ၀န်အရေးသုံးပါးဆိုတဲ့ အထိုင်ပေါ်မှာ ရပ်တည်ပြီး၊ အရင်က အင်္ဂလိပ်ရဲ့ ကျူးကျော်မှုခံထားရဖူးတယ်၊ ဘေးနားမှာလည်း အင်အားကြီးတဲ့ တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယလို နိုင်ငံမျိုး ရှိနေတာကြောင့်  တိုင်းပြည်ကမလုံခြုံဘူး၊ ငါတို့ရှိမှရမယ်ဆိုတဲ့ အတွေးအခေါ်မျိုး ကြီးစိုးနေတယ်လို့ သြစတေးလျ Griffith Asia Institute အဖွဲ့က ပရော်ဖက်ဆာ အန်ဒရူး ဆက်သ်က ပြောပါတယ်။ 

    “ဒီလို နားလည်ရခက်တဲ့ မူ၀ါဒကနေ ထင်ထင်ရှားရှား ပေါ်ထွက်လာတဲ့ အရာတစ်ခုကတော့ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ ဘယ်သူ့ကိုမှ မယုံဘူးဆိုတဲ့ အချက်ပါ။ မိတ်ဆွေဖြစ်ဖြစ်၊ ရန်သူဖြစ်ဖြစ် လူတိုင်းအပေါ်မှာ သူတို့က သံသယမျက်စိနဲ့ ကြည့်ပါတယ်”

    မြန်မာဗိုလ်ချုပ်တွေဟာ ဟွန်ဆန်နဲ့ယှဥ်ရင် ပိုမို သဘောထားသေးသိမ်ပြီး၊ နိုင်ငံကာအသိုင်းအ၀ိုင်းရဲ့ ဖယ်ကျဥ်မှု၊ စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုဒဏ်တွေကို ရင်ဆိုင်ကာ တိုင်းပြည်ရဲ့စီးပွားရေး ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ပြည်သူလူထု ဘယ်ဘ၀ပဲရောက်ရောက် ဂရုမစိုက်တတ်ဘူးလို့ စထရန်ဂီယိုက သုံးသပ်ပါတယ်။  

    ၀န်ကြီးချုပ်ဟွန်ဆန်နဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး မင်းအောင်လှိုင်တို့ သဘောထားကွဲပြားတာကို မြန်မာနိုင်ငံက နိုင်ငံရေးသုံးသပ်သူ ကိုခင်ဇော်၀င်းကလည်း သဘောတူပါတယ်။ 

    “ဟွန်ဆန်နဲ့ မင်းအောင်လှိုင်တို့ဟာ ဘယ်လိုနည်းနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် အာဏာစွဲကိုင်ထားဖို့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိပုံချင်း တူကြတယ်လို့ ထင်ကောင်းထင်ကြမယ်။ ဒါပေမယ့် မတူတာတွေရှိပါတယ်”

    ဟွန်ဆန်ဟာ ခေတ်ရှေ့ပိုပြေးသူတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်တွေကတော့ ထင်ရာစိုင်းလူသတ်နေတဲ့ လူရမ်းကားတွေသာဖြစ်တယ်လို့ ကိုခင်ဇော်၀င်းက ပြောပါတယ်။ 

    မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ပုံမှန်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုသာ ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ ကမ္ဘာကြီးရဲ့အမြင် မှားယွင်းတယ်လို့လည်း သူက ဆိုပါတယ်။ 

    “ဒီလူတွေဟာ နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းတွေကို ဂရုစိုက်ကြသူတွေ မဟုတ်ပါဘူး”

    ပရော်ဖက်ဆာ အန်ဒရူး ဆက်သ်က မြန်မာဗိုလ်ချုပ်တွေရဲ့ စိတ်ဓာတ်ဟာ အများနဲ့မတူ တစ်မူထူးခြားကာ ခေါင်းမာ ပေတေတဲ့စိတ်ဓာတ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း၊ သူတို့စိတ်ဓာတ်ကို နားလည်ရခက်တဲ့အတွက် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအ၀ိုင်းက ဖိအားပေးဖို့ခက်ကြောင်း သုံးသပ်ပါတယ်။ 

    Ref: Aljazeera