ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
.ေက်ာ္မိုးေအာင္ ေရးသည္။
မာတင္လူသာကင္း၏ “I have a Dream” မိန္႔ခြန္း ကမာၻေက်ာ္ခဲ့ပါသည္။ သူ႔ကိုအားက်မိျခင္း ဆုိရမည္လားမသိ ကၽြန္ေတာ္လည္း အိပ္မက္တစ္ခု အတန္ၾကာ မက္ေနခဲ့ဖူးသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္ထဲက ေက်ာင္းကေလးအေၾကာင္း ေဝမၽွ်ခ်င္ပါသည္။
ထိုစိတ္ကူးအိပ္မက္က ထူးဆန္းလွသည္ေတာ့ မဟုတ္။ လြယ္လြယ္ဖြင့္ဆိုရလ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ အမုန္းမရွိေသာ ခ်စ္တတ္ၾကေသာ ေမတၱာတရားကိုအေျခခံေသာ နားလည္ေပးတတ္ၾကေသာ ေက်ာင္းေလးပင္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Oregon ျပည္နယ္ရွိ Woodburn School District အမည္ရွိ ေက်ာင္းေလးသို႔ ေလ့လာေရးေရာက္ခဲ့ဖူးသည္။ ထိုေက်ာင္းေလး၏ အဝင္ဝတြင္ေရးထားေသာ စာသားေလးအား မိမိအသက္ရွင္ေနသေရြ႕ ေမ့ႏိုင္ေတာ့မည္မထင္။ “There is no place for hate at our school.” “အမုန္းတရားအတြက္ တို႔ေက်ာင္းမွာ ေနရာမရွိ” တဲ့။ ထိုသုိ႔ေသာ အမုန္းမရွိသည့္ေက်ာင္းမ်ား ျမန္မာျပည္အႏွ႔ံ စိတ္ကူးယဥ္ ျမင္ေယာင္မိသည္။
တကယ္တမ္းေတာ့ ထိုသို႔ေသာေက်ာင္းမ်ား ျမန္မာျပည္တြင္ အေျမာက္အျမား ရွိခဲ့ဖူးသည္။ အသစ္အဆန္း မဟုတ္ပါ။
ဥပမာအေနျဖင့္ ေဖာ္ျပရလ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကိုလိုနီဘဝက ဖြင့္ခဲ့သည့္ ေနရွင္နယ္ေက်ာင္း ေခၚ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းပင္။ အထူးသျဖင့္ မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ တည္ေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ယခင္က အမ်ဳိးသားအထက္တန္းေက်ာင္း လက္ရွိ အမွတ္ (၂) အထက။ ျမန္မာျပည္တြင္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ကိုယ္ရင္မ်ား သကၤန္းဝတ္ျဖင့္ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ျပဳခဲ့ေသာ ပထမဆံုးေသာေက်ာင္း။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေက်ာင္းသားမ်ား မနက္ေစာေစာ ဘုရားမရွိခိုးပါက မြတ္စလင္မ္ဆရာႀကီးက ႀကိမ္လံုးတစ္ေခ်ာင္းျဖင့္ လိုက္႐ိုက္တတ္ေသာေက်ာင္း။ မြတ္စလင္မ္ေက်ာင္းသားမ်ား ေသာၾကာေန႔လည္တြင္ ဝတ္ျပဳရန္ ဗလီသြားခြင့္ျပဳေသာေက်ာင္း။ ျမန္မာမႈ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္အတြက္ ျမန္မာစာသာမက ပါဠိစာေပပါ သင္ၾကားေပးၿပီး တစ္ဖက္ကလည္း အဂၤလိ္ပ္ဘာသာစကားျဖင့္ မေျပာမေနရ သတ္မွတ္ကာ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းေစေသာေက်ာင္း။ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္မဟုတ္ဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ျဖင့္ တိုင္းျပည္အေပၚ အက်ဳိးျပဳသူမ်ားအား ေမြးထုတ္ေပးေသာေက်ာင္း။ ထိုေက်ာင္းမွထြက္ေသာ လူမ်ဳိးကြဲ ဘာသာကြဲ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား က ညီရင္းအစ္ကို ေမာင္ရင္းႏွမပမာ ရာသက္ပန္ ခ်စ္ခင္ၾကလ်က္ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး နားလည္မႈရွိ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ႏိုင္္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာ့အနာဂတ္အတြက္ ထိုသို႔ေသာေက်ာင္းမ်ား မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေနသည္ဟု အခိုင္အမာ ယံုၾကည္မိပါသည္။
အမ်ားသိၾကသည့္အတိုင္း မၾကာေသးမိကာလမ်ားက ျမန္မာျပည္သူျပည္သား ေမာင္ႏွမမ်ားအၾကား မလိုလားအပ္ဘြယ္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကရသည္။ အိမ္ၾကက္ျခင္း အိုးမည္းသုတ္ခံရသည့္အတြက္ နားလည္မႈလြဲမွားကာ အခ်င္းခ်င္း အမုန္းပြားၾကစရာမ်ား ၾကံဳခဲ့ၾကရသည္မွာ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းလွသည္။ တိုင္းျပည္တြင္းရွိ မတူကြဲျပားေသာသူတို႔အခ်င္းခ်င္း လက္ခ်င္းယွက္ကာ အတူေရွ႕ဆက္ၾကရမည္က မရွိမျဖစ္လိုအပ္ခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည့္နည္းျဖင့္မွ် အမုန္းျဖင့္ ေရရွည္ ေရွ႕ဆက္ႏိုင္ၾကမည္ မဟုတ္။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး တစ္သက္လံုး သူစိမ္းျပင္ျပင္ ရန္သူသဖြယ္ ဆက္ဆံၾကဖို႔ဆိုသည္ကလည္း မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် မျဖစ္ႏိုင္။ မတည့္အတူေနၾကရန္ မျဖစ္သင့္သည့္ တိုင္းသူျပည္သားအခ်င္းခ်င္း မတူဘဲ တည့္ေအာင္ ထိမ္းေၾကာင္း ေပးႏိုင္သည္က စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကပင္။
မတည့္သည့္အေနအထား ျဖစ္ေနရျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းသည္ တစ္ေယာက္အေၾကာင္း တစ္ေယာက္ အမွန္မသိၾကဘဲ နားလည္မႈ လြဲေနၾကျခင္းေၾကာင့္သာ။ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး နားလည္ေဖးမၿပီး ယံုၾကည္မႈ ရွိၾကရန္ လိုအပ္လွသည္။ ထိုအခ်က္ကို ျဖည့္ဆည့္ေပးၾကရမည္က ေက်ာင္းမ်ား၏ တာဝန္တစ္ရပ္္ပင္။ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ မတူကြဲျပားၾကသူအခ်င္းခ်င္း ငယ္စဥ္ကတည္းက လက္ပြန္တတီး ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ေနတတ္သည့္အေလ့အက်င့္ ေက်ာင္းမ်ားက ရႏိုင္ပါသည္။
စကၤာပူႏိုင္ငံ သင္႐ိုးစာအုပ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္မိရင္း အင္မတန္ အားက်အတုယူစရာသင္ခန္းစာမ်ား ေတြ႕မိပါသည္။ မူလတန္းအရြယ္ ကေလးမ်ားအတြက္ လူမႈေရး Social Studies ဖတ္စာပါ အေၾကာင္းအရာက “ကၽြန္ေတာ့္တို႔ အိမ္နီးျခင္းေကာင္းမ်ား Our Neighbours” ဟူသည့္အေၾကာင္းအရာ။ ထိုစာစဥ္၏ သင္ခန္းစာမ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ားအား အျခား ယဥ္ေက်းမႈတို႔ႏွင့္ နီးစပ္ခြင့္ ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။ နည္းစပ္ခြင့္ေပးျခင္း ဆိုသည္ကို နားလည္မႈ မလြဲေစရန္ အလြန္အေရးႀကီးလွသည္။ အျခားဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းေစရန္ သာသနာျပဳျခင္းမဟုတ္ သူတို႔ဘာလုပ္ၾကသလဲ အျပန္အလွန္ သိေစရန္သာ သြန္သင္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဆိုရလ်င္ အိမ္နီးျခင္းတစ္ဦးက ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔၏ ဒီပါဝလီပြဲေတာ္သို႔ သြားလည္ၾကပံု ဟိႏၵဴမိသားစု၏ ဓေလ့ထံုးစံမ်ားကို ေလ့လာခြင့္ ရပံု သူတို႔ ေကၽြးေမြးဧည့္ခံေသာ အခ်ဳိမုန္႔မ်ား စားၾကလ်က္ မီးအတူ ထြန္းၾကပံု စသည္တို႔ကို ဇာတ္လမ္းသဖြယ္ သရုပ္ေဖာ္ထားသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ ခရစ္ယာန္အိမ္နီးျခင္းတို႔၏ ခရစ္စမတ္ပြဲေတာ္အေၾကာင္း မြတ္စလင္မ္တို႔၏ ရမၼဇာန္ ဥပုသ္လႏွင့္ ဝါကၽြတ္ အီးဒ္ပြဲေတာ္အေၾကာင္း တ႐ုတ္ႏွစ္သစ္ကူး အေၾကာင္း ဇာတ္လမ္းသဖြယ္ ပံုေဖာ္ရင္း မတူညီမႈအလွတရားကို အိမ္နီးျခင္းေကာင္းတို႔ အျဖစ္ သြန္သင္သြားသည္က ပညာသား ပါလွသည္။ အမုန္းတရား ျဖစ္ေစစရာကို အျမစ္မွ တြန္းလွန္ေပးထားသည္ ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္လည္း ထိုသို႔သြန္သင္မည့္ေက်ာင္းမ်ား မျဖစ္မေန လိုအပ္ေနပါသည္။ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဘာသာေပါင္းစံု လူမ်ဳိးေပါင္းစံု ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ စုေပါင္းေနတတ္ၾကပံုကို (implicitly and explicitly) မသိမသာ ကၽြဲကူးေရပါ သင္႐ံုမွ်မက သိသိသာသာလည္း သြန္သင္ေပးသင့္ပါသည္။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္သီး သူစိမ္းျပင္ျပင္ တစ္ေယာက္အေၾကာင္းတစ္ေယာက္မသိသည့္ အေနအထားျဖင့္ ႀကီးျပင္းလာၾကလ်င္ ပတ္ဝန္းက်င္က ၾကားသိသမွ်ျဖင့္သာ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး အျမင္လြဲမွားၾကႏိုင္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္ စိတ္ကူးယဥ္အိပ္မက္ ေက်ာင္းကေလးတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကိုလိုလားေသာ ေမတၱာတရားထြန္းကားေစလိုေသာ လူမ်ဳိးဘာသာ အသီးသီးမွ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား ေမတၱာတရားအေၾကာင္း အခ်စ္အေၾကာင္း ဟန္ျပမဟုတ္ဘဲ စံျပအျဖစ္ သြန္သင္ေပးေနမိပါသည္။ ထိုေက်ာင္းေလးတြင္ ဘာသာစံု လူမ်ဳိးစံုမွ ေက်ာင္းသားေလးမ်ား တစ္ေယာက္အေၾကာင္းတစ္ေယာက္ သိေစရန္ ဘာသာစံု လူမ်ဳိးစံုတို႔၏ ပြဲေတာ္မ်ား ဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားကို အားလံုးပါဝင္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ျဖင့္ စိတ္ကူးယဥ္ က်င္းပေပးေနမိသည္။ ထိုေက်ာင္းေလးတြင္ မည္သည့္ဘာသာတရားတစ္ခုခု၏ လႊမ္းမိုးမႈမွမရွိ သို႔ေသာ္ အားလံုးေသာသူတို႔ ကိုယ့္ဘာသာတရားအတြက္ကိုယ္ ဂုဏ္ယူ ေပ်ာ္ရႊင္တတ္ေစရန္ ခြင့္ျပဳေပးထားသည္။ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္တြင္လည္း ဘာသာေပါင္းစံု လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၏ ခ်စ္စရာ့ အလွတရားမ်ားကို ေဖာ္ညႊန္းထားသည့္ စာအဆိပ္မသင့္မည့္ စာေကာင္းေပမြန္မ်ား ထားေပးထားခ်င္သည္ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္ ဦးေဆာင္သူမ်ား ျဖစ္လာၾကသည့္အခါ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ နားလည္မႈရွိရွိ ေရႊလက္တြဲလ်က္ တိုင္းျပည္ကို ထူေထာင္သူမ်ား ျဖစ္ေစရန္ မတူညီျခင္းကို ျပသနာအျဖစ္ မ႐ႈျမင္ဘဲ မတူကြဲျပားျခင္း၏အားကို အသံုးခ်တတ္သူမ်ား ျဖစ္ေစရန္ သြန္သင္ေပးခ်င္လွပါသည္။ ဘာသာစံု လူမ်ဳိးစံုမွ ဆရာမ်ားကလည္း စံနမူနာလက္တြဲကာ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း အလွတရားကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးေနသည့္ စံျပေက်ာင္းေလးကို စိတ္ကူးယဥ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနမိသည္။
“There is no place for hate in our school အမုန္းတရားအတြက္ တို႔ေက်ာင္းမွာ ေနရာမရွိ”ဆိုသည္မွ ေနာက္တဆင့္တက္ကာ “There is no place for hate in our society အမုန္းတရားအတြက္ တို႔အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ေနရာမရွိ” “There is no place for hate in our country အမုန္းတရားအတြက္ တို႔ႏိုင္ငံမွာ ေနရာမရွိ” “There is no place for hate in our world အမုန္းတရားအတြက္ တိုကမာၻမွာ ေနရာမရွိ”ဆိုသည့္ အဆင့္ဆင့္ တက္လွမ္းခ်င္မိသည္။
ကေလးမ်ားႏွင့္ေနရေသာ ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦး၊ ရင္ေသြးငယ္ရွိေသာ ဖခင္တစ္ဦး၏ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္ ျဖစ္ပါသည္။ ကေလးကလားဆန္သည္ ဆိုခ်င္ဆိုႏိုင္ပါသည္။ လက္ေတြ႕ ျဖစ္လာဖို႔ကေတာ့ “ၿပိဳင္တူ တြန္းလ်င္ ေ႐ြ႕ႏိုင္ပါသည္” ဟူ၍သာ။
