ဒီဇင္ဘာ ၁၂၊ ၂၀၁၅
M-Media
– တီဗီစခရင္ထဲက ပံုရိပ္ေတြကုိ အျပင္မွာ လက္ေတြ႕ႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး ခံစားရတဲ့ Virtual reality နည္းပညာဟာ ဂိမ္းသရဲေတြရဲ႕ နည္းပညာကုိ စြဲလမ္းႏွစ္ၿခိဳက္သူေတြရဲ႕ နယ္ပယ္နဲ႔ပဲ သက္ဆုိင္တယ္လုိ႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေပါ့ပါးေစ်းေပါၿပီး ဦးေခါင္းမွာ စြပ္လုိ႔ရတဲ့ စခရင္ေတြ ထြက္ေပၚလာျခင္းက ဒီနည္းပညာဟာ အဓိက မီဒီယာေစ်းကြက္ထဲကုိ ခုန္၀င္ဖုိ႔ အဆင္သင့္ျဖစ္လာတယ္ဆုိတာကုိ ျပသေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဒၚလာဘီလီယံနဲ႔ခ်ီ ၀င္ေငြရဖုိ႔ အလားအလာရွိေနတဲ့ ဒီနည္းပညာကုိ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး အားကစားလိဂ္ေတြက အသံုးျပဳဖုိ႔ အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။
ဆမ္ေဆာင္းနဲ႔ Facebook တုိ႔ကေတာ့ မၾကာေသးမီက Samsung Gear VR လုိ႔ေခၚတဲ့ ကိရိယာတစ္ခုကုိ ထုတ္လုပ္ခဲ့ၿပီး ဒီကိရိယာကုိ Oculus က ပံ့ပုိးေပးတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါမ်ိဳးေခါင္းစြပ္စခရင္ဟာ သာမန္စားသံုးသူေတြအတြက္ ဒီဇုိင္းဆြဲေဖာ္ေဆာင္ထုတ္လုပ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားမွာ ပထမဆံုးျဖစ္ၿပီး အားကစားအသင္းအဖြဲ႕ေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ပရိတ္သတ္ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ဖုိ႔အတြက္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုကုိ ခ်ဲ႕ထြင္လာႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အခ်ိန္နဲ႔တစ္ေျပးညီ လႊင့္တဲ့ ပြဲေတြကုိ အျပင္မွာၾကည့္ေနသလုိ ခံစားရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ပါပဲ။
စိန္ေခၚမႈမ်ားလည္း ရွိေန
အေမရိကန္က အမ်ိဳးသား ဘက္စကတ္ေဘာအသင္း NBA ဟာ ဒီနည္းပညာအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တုိဘာက NBA ဟာ ဒီနည္းပညာ စမ္းသပ္မႈေတြထဲ တစ္ခုကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ဘရာဇီးလ္က ရီယုိဒီဂ်ေနး႐ုိးၿမိဳ႕မွာ ကစားခဲ့တဲ့ Cleveland Cavaliers နဲ႔ Miami Heat တုိ႔ရဲ႕ သ႐ုပ္ျပပြဲကုိ virtual reality နည္းပညာနဲ႔ ျပသမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
NBA ရဲ႕ ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ မီဒီယာဌာနက ဒုတိယဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဂ်က္ဖ္ မာစီလီယုိက ဒီတီထြင္စမ္းသစ္မႈရဲ႕ သက္ေရာက္မႈအားကုိ အဲဒီစမ္းသပ္မႈမွာ သိရွိခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“ဒုိင္လူႀကီးက ခင္ဗ်ားအနားမွာ (ဘက္စကတ္ေဘာ) ေဘာလံုး ခ်ေပးလုိက္သလုိ၊ ခင္ဗ်ားအနားကုိပဲ လိမ့္လာသလုိပါပဲ။ အဲဒီေဘာလံုးနားသြားၿပီး ေကာက္ႏုိင္သလုိမ်ိဳး ခံစားရပါတယ္။ အဲဒီတစ္ခဏဟာ တကယ့္ကုိ မ်က္စိဖြင့္ေပးလိုက္တဲ့ အခ်ိန္ပါပဲ” လုိ႔ မီစီလီယုိက ေျပာပါတယ္။
ေဖေဖာ္၀ါရီက ႏွစ္ပတ္လည္ All-Star သီတင္းပတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းနဲ႔ ဇူလုိင္လက လက္ဗီးဂက္စ္မွာလုပ္တဲ့ Summer League ပြဲေတြမွာ အျခားေရွ႕ေျပးစမ္းသပ္မႈေတြကုိလည္း NBA က ျပဳလုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ virtual reality နည္းပညာနဲ႔ ပထမဆံုး တုိက္႐ုိက္ထုတ္လႊင့္မႈကုိေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ေအာက္တုိဘာ ဘက္စကတ္ေဘာရာသီအသစ္ ဖြင့္ပြဲညမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။
NBA က ဒီလုိစမ္းသပ္ထုတ္လႊင့္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အျခားေသာ အားကစားအဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း ဒီနည္းပညာကုိ စပ္းသပ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကုိေတာ့ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ျပသျခင္း မျပဳၾကေသးပါဘူး။
“အမွတ္ေပးၿပိဳင္ပြဲေတြက ဒါဟာ ဘယ္လုိအလုပ္ျဖစ္မလဲ၊ လူေတြက ဒါကုိႀကိဳက္ပါ့မလားဆုိတာကုိ ၾကည့္ဖုိ႔ ကနဦးစမ္းသပ္မႈပံုစံမ်ိဳးသာ ျပဳလုပ္ေနၾကပါတယ္။ အခုလုိအခ်ိန္မ်ိဳးဟာ ဒီနည္းပညာကုိ အက်ိဳးအျမတ္ရမယ့္အရာ တစ္ခုအျဖစ္ သူတုိ႔က မစဥ္းစားၾကေသးပါဘူး” လုိ႔ SportsEconomics က အႀကံေပးအဖြဲ႕ဥကၠဌ ဒန္နီယဲလ္ ရက္စ္ခ်ာက ဆုိပါတယ္။
အမ်ိဳးသားေဟာ္ကီလိဂ္ကေတာ့ ဒီႏွစ္အေစာပုိင္းမွာ virtual reality နည္းပညာကုိသံုးၿပီး ပထမဆံုး တုိက္႐ုိက္ထုတ္လႊင့္မႈတစ္ခု ျပဳလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီစမ္းသပ္မႈဟာ ကနဦးအဆင့္ေတြသာ ရွိေသးတာမုိ႔ မွတ္ခ်က္ေပးဖုိ႔ ျငင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
အမ်ိဳးသား (အေမရိကန္) ေဘာလံုးလိဂ္ကေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာ ဒီနည္းပညာကုိ မစမ္းသပ္ေသးဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ပြဲေတြကုိ ထုတ္လႊင့္သူေတြက ဒီနည္းပညာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကုိ ေလ့လာစူးစမ္းဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔ဟာ ေထာက္ပံ့ေပးသြားမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ခံစားလုိၾက
ကယ္လီဖုိးနီးယားအေျခစုိက္ vitrual reality နည္းပညာကုမၸဏီတစ္ခုျဖစ္တဲ့ NestVR ကုိ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပက အားကစားအသင္းအဖြဲ႕ေတြဟာ စံုစမ္းေမးျမန္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ကုမၸဏီ ဥကၠဌ ဘရဒ္ အဲလန္က အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“(အားကစားကမၻာက) ဒီနည္းပညာကုိအသံုးျပဳခ်င္တဲ့ အာသာဆႏၵကေတာ့ မယံုၾကည္ႏုိင္ေလာက္စရာပါပဲ။ အမွတ္ေပးၿပိဳင္ပြဲတုိင္း၊ အသင္းတုိင္း၊ အမႈေဆာင္အဖြဲ႕တုိင္း virtual reality နည္းပညာကုိ ဖြံ႕ၿဖိဳးခ်င္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ စီးပြားေရးသမားဘ၀ တစ္ေလွ်ာက္လံုး ျမင္ဖူးသမွ်ထဲမွာ ဒါဟာ မယံုႏုိင္ေလာက္စရာပါပဲ” လုိ႔ အဲလန္က ဆုိပါတယ္။
အားကစားအသင္းအဖြဲ႕ေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ အမာခံပရိတ္သတ္ကုိ တုိးတက္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနၿပီး အိႏၵိယနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတြ အပါအ၀င္ ကမၻာႀကီးရဲ႕ အျခားအစိတ္အပုိင္းမွာ သူတုိ႔ကုိအားေပးသူအေရအတြက္ တုိးလာေအာင္ ပုိမိုေဆာင္ရြက္ခ်င္တယ္လုိ႔က သူက ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Virtual reality ေခါင္းစြပ္မ်က္မွန္နဲ႔ တုိက္႐ုိက္ထုတ္လႊင့္မႈပြဲကုိၾကည့္ရတာဟာ လက္ရွိရေနတဲ့နည္းပညာ အသံုးျပဳၿပီးၾကည့္ရတာနဲ႔ ႏုိင္းယွဥ္ရင္ ပရိတ္သတ္ေတြရဲ႕ ထိေတြ႕ခံစားမႈကုိ သိသိသာသာ တုိးတက္ေစပါတယ္။
“ကြင္းအတြင္းမွာ ထုိင္ေနရသလုိ ခံစားရမယ္။ ေဘးဘက္ကုိၾကည့္ရင္လည္း ေဘးနားမွာ လူထုိင္ေနတာကုိ ေတြ႕ရမယ္။ အေပၚကုိၾကည့္ရင္ ရလဒ္ေဖာ္ျပတဲ့ ဘုတ္ႀကီးကုိ ေတြ႕ရမယ္ ေအက္ကုိၾကည့္ရင္ေတာ့ ၾကမ္းျပင္ကုိျမင္ရမွာပါ။ ဒါဟာ ကြင္းထဲကုိ ကုိယ္တုိင္သြားၾကည့္ဖုိ႔ ေနာက္ထပ္အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းပါပဲ” လုိ႔ အဲလန္က ဆုိပါတယ္။
ဘ႑ာေရးအခြင့္အလမ္း
ပရိတ္သတ္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႕ခြင့္အျပင္ virtual reality နည္းပညာဟာ အားကစားအသင္းအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ႐ုပ္သံလႊင့္သူေတြအတြက္ အေတာ္ေလး အက်ိဳးအျမတ္ထြက္ႏုိင္ပါတယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ NBA ဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ကန္ေဒၚလာ ၂၀၀၀ တန္တဲ့ ပြဲၾကည့္ထုိင္ခံုကုိ ကြင္းထဲမွာရွိတဲ့ ခံုအေရအတြက္ထက္ အႀကိမ္အေရအမ်ားအျပား ပုိမုိေရာင္းခ်ႏုိင္ၿပီး ဒါဟာ ရပ္တန္႔စရာမလုိတဲ့ လက္မွတ္ေတြကုိ ဖန္တီးေပးႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဘဏ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Piper Jaffray က ေမလမွာထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အလားအလာရွိတဲ့ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်အျမတ္အစြန္း ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၂၅ ခုႏွစ္မွာ ဒီနည္းပညာဟာ NBA ရဲ႕ အပုိလက္မွတ္နဲ႔ ေၾကာ္ျငာအက်ိဳးအျမတ္ ေဒၚလာ သန္း ၅၀၀ ေလာက္ကုိ ရႏုိင္မွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဒီဘဏ္က တြက္ခ်က္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလုိပဲ NFL နဲ႔ အဂၤလန္ပရီးမီးယားလိဂ္ၿပိဳင္ပြဲေတြကေတာ့ ၁.၂ ဘီလီယံနဲ႔ သန္း ၄၀၀ ေလာက္ အသီးသီး အက်ိဳးအျမတ္ရမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
Piper Jaffray ရဲ႕ ခန္႔မွန္းမႈအရေတာ့ NBA ဟာ အေစာဆံုး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ virtual reality နည္းပညာနဲ႔ ပထမဆံုး တုိက္႐ုိက္ထုတ္လႊင့္ႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ NBA က သူတုိ႔ရဲ႕ ခန္႔မွန္းမႈထက္ပုိေစာၿပီး ေအာက္တုိဘာလက ျပသႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
မာစီလီယုိက ေနာက္ထပ္ ထပ္မံထုတ္လႊင့္မယ့္ အခ်ိန္ကာလကုိ အတည္မျပဳခဲ့ေပမယ့္ NBA ဟာ ဒီနည္းပညာအသံုးျပဳမႈုုကုိ တုိးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဒါကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔- စမ္းသပ္မႈကေန ဘယ္လုိ တစ္ဆင့္တက္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မလဲဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နည္လမ္းေတြ ရွာေဖြေနပါတယ္”
Sports Economics က ရက္စ္ခ်ာက အဓိက အားကစားအသင္းအဖြဲ႕အမ်ားစုဟာ ဒီ virtual reality နည္းပညာကုိ စမ္းသပ္ၾကည့္လုိတဲ့ဆႏၵရွိတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“စီးပြားေရး႐ႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္ ဒီနည္းပညာဟာ ပံုေသကုန္က်မႈ ျမင့္မယ့္ နည္းပညာပါ။ အားလံုး ေနသားက်သြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဒါကုိလက္ခံသံုးစြဲဖုိ႔ အားကစားလိဂ္ေတြအတြက္ ေတာ္ေတာ္ေလး အကုန္အက် သက္သာသြားပါလိမ့္မယ္။ အမ်ားစုအတြက္ ဒီနည္းပညာကို မတူညီတဲ့ ေစ်းႏႈန္းေတြနဲ႔ သံုးစြဲႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလး ျပန္႔ႏွံလာမယ့္သေဘာ ရွိပါတယ္” လုိ႔ ရက္စ္ခ်ာက ဆိုပါတယ္။
စားသံုးသူေတြကုိ ပစ္မွတ္ထားတဲ့ virtual reality ေခါင္းစြပ္မ်က္မွန္ေတြဟာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ပုိထြက္လာဖို႔ အလားအလာရွိပါတယ္။ ေလ့လာဆန္းစစ္သူေတြကေတာ့ ဂိမ္းနယ္ပယ္ကေနစၿပီး၊ ႐ုပ္ရွပ္၊ ဂီတနဲ႔ အားကစားေလာကအထိ ေျခဆန္႔မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ virtual reality နည္းပညာနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ပဲ မိတ္ဆက္အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ေစ ပရိတ္သတ္ေတြ ကြင္းအတြင္း လာေရာက္ၾကည့္႐ႈမႈကုိ ထိခုိက္ေစမွာမဟုတ္ဘဲ မိသားစု၊ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔အတူ ၾကည့္႐ႈခံစားတဲ့အရသာကုိေတာ့ ဘာန႔ဲမွ အစားထုိးလုိ႔မရဘူးလုိ႔ မာစီလီယိုက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
(Aljazeera မွ Virtual reality : The real game-changer ကုိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိသည္။)
