Blog

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၂၂
M-Media

-မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ရဲ့ ဖိနှိပ်အကြမ်းဖက်မှုတွေဟာ နှစ်ဆတိုးလာ​ပြီး၊ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်က အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ရင် ဒီကိစ္စကို အလေးထား ပြောကြားသွားမယ်လို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဘလင်ကန်က ဒီကနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်ဟာ အခုလအတွင်း အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေကို အိမ်ဖြူတော်မှာ တွေ့ဆုံဖို့ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်၊ ဩစတေးလျ၊ အိန္ဒိယနဲ့ ဂျပန်တို့ ပေါင်းဖွဲ့ထားတဲ့ Quad အဖွဲ့ရဲ့ မဲလ်ဘုန်းမြို့ အစည်းအဝေးအပြီး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဘလင်ကန်က မြန်မာကိစ္စ ထည့်ပြောခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

“မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာတွေက အလွန့်အလွန် ဆိုးရွားပြင်းထန်နေတယ်ဆိုတာ ထင်ထင်ရှားရှားကို တွေ့နေရပြီး စိတ်လည်းမကောင်းပါဘူး။ စစ်ကောင်စီက ဖိနှိပ်၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေကို နှစ်ဆတိုး လုပ်နေတာကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ မြင်နေရပါတယ်”

မြန်မာနိုင်ငံက ပြဿနာ ဖြေရှင်းရေး အာဆီယံ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို အမေရိကန်က ထောက်ခံပြီး ဒါကို အကောင်အထည်ဖော်ရမယ်လို့လည်း ဘလင်ကန်က ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

“အာဆီယံ​ခေါင်းဆောင်တွေကို ဝါရှင်တန်မှာ သိပ်မကြာခင်တွေ့ဆုံတဲ့အချိန် သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ဒီကိစ္စကို အလေးထား ပြောဆိုသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်”

၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း စစ်ကောင်စီရဲ့ အကြမ်းဖက်သတ်ဖြတ်မှုတွေကြောင့် သေဆုံးသူအရေအတွက်ဟာ ၁၅၀၀ ကျော်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

Ref : Metro

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀၊ ၂၀၂၁
M-Media

-နိုင်ငံတကာသုတေသနအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Economist Intelligence Unit’s (EIU) က ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် ဒီမိုကရေစီအညွှန်းကိန်းကို ထုတ်ပြန်ရာမှာ မြန်မာ၊ အာဖဂန်နစ္စတန်နဲ့ မြောက်ကိုရီးယားတို့က အောက်ဆုံးမှာ ရှိနေပါတယ်။

EIU ရဲ့ အညွှန်းကိန်းအရ ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၆.၆ ရာခိုင်နှုန်းသာ ပြည့်၀တဲဒီမိုကရေစီကို ရရှိကာ လူသားတွေ ရသင့်ရထိုက်တဲ့ အခွင့်အရေးအားလုံးကို စံစားရပြီး၊ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ ၃ ပုံ ၁ ပုံကျော်က အာဏာရှင်တွေအောက် ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှုပေါင်းစုံကို ခံစားနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ၊ တာလီဘန်အဖွဲ့က သိမ်းပိုက်လိုက်တဲ့ အာဖဂန်နစ္စတန်တို့ဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီမိုကရေစီအညွှန်းကိန်းမှာ အဆင့် ၁၆၆ နဲ့ ​၁၆၇ အထိရောက်သွားပြီး၊ ကွန်မြူနစ်အာဏာရှင် ကြီးစိုးတဲ့ မြောက်ကိုရီးယားက ၁၆၅ မှာ ရှိနေပါတယ်။

EIU ရဲ့ အညွန်းကိန်းစာရင်းမှာ နိုင်ငံပေါင်း ၁၆၇ နိုင်ငံ ပါဝင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ မှာ မြန်မာနိုင်ငံက အဆင့် ၁၃၅ ရှိပြီး၊ အာဖဂန်က ၁၃၉နဲ့ မြောက်ကိုရီးယားက ၁၆၇ ရှိတာပါ။

ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံက အဆင့် ၁၁ ကနေ ၈ အထိ တက်လာပြီး ဒုတိယအဆင့်အများဆုံးတက်တဲ့နိုင်ငံက အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။ ၆၄ ကနေ ၅၂ အထိ ရောက်လာတာပါ။

ပြီးခဲ့တဲ့တစ်နှစ်အတွင်း အာဖဂန်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတို့က အဖြစ်အပျက်တွေကြောင့် အာရှတိုက် ပျမ်းမျှဒီမိုကရေစီ အညွန်းကိန်းလည်း သိသိသာသာကို ကျဆင်းသွားပါတယ်။

EIU ရဲ့ ဒီမိုကရေစီအညွှန်းကိန်းဟာ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ဗဟု၀ါဒကျင့်သုံးမှု၊ အစိုးရယန္တရားလည်ပတ်မှု၊ နိုင်ငံသားတွေ နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်နိုင်မှု၊ နိုင်ငံရေးယဉ်ကျေးမှု၊ နိုင်ငံသားများ၏လွတ်လပ်မှု စတဲ့ အချက် ၅ ချက်ကို သုံးသပ်ကာ ၀ ကနေ ၁၀ မှတ်အထိပေးပြီး အဆင့်ခွဲတာဖြစ်ပါတယ်။

၈ မှတ်အထက်ရရင် ပြည့်၀တဲ့ ဒီမိုကရေစီရှိတဲ့ နိုင်ငံအဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး၊ ၆ မှတ်ကျော်ကနေ ၈ မှတ်ရရင်တော့ အပြစ်အနာဆာရှိနေသေးတဲ့ ဒီမိုကရေစီလို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ ၄ မှတ်ကျော်ကနေ ၆ မှတ်အထိရရင် အာဏာရှင်တစ်ပိုင်း ဒီမိုကရေစီ၊ ၀ ကနေ ၄ မှတ်အထိဆိုရင် လုံး၀အာဏာရှင်နိုင်ငံ စသဖြင့် သတ်မှတ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၂၀ စာရင်းအရ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံပေါင်း ၂၃ နိုင်ငံက ပြည့်၀တဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ် ရှိနေပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်စာရင်းမှာတော့ ၂ နိုင်ငံလျော့သွားကာ ၂၁ နိုင်ငံသာ ပြည့်၀တဲ့ဒီမိုကရေစီစနစ် ရှိပါတယ်။

အနာအဆာရှိတဲ့ ဒီမိုကရေစီက ၅၃ နိုင်ငံ၊ အာဏာရှင်တစ်ပိုင်း ဒီမိုကရေစီက ၃၄ နိုင်ငံ၊ လုံး၀ အာဏာရှင်နိုင်ငံက ၅၉ နိုင်ငံ ရှိနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လုံး၀အာဏာရှင်နိုင်ငံတွေမှာ မြန်မာ၊ တရုတ်၊ မြောက်ကိုရီးယား၊ အာဖဂန်နစ္စတန် စတဲ့နိုင်ငံတွေ ပါဝင်ပါတယ်။

Ref: SBS