ေအာက္တိုဘာ ၄ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
စစ္ေတြၿမိဳ႕ရိွ Arakan National Party (ANP) ရံုးခ်ဳပ္ (ဓာတ္ပံု – စိုးေဇယ်ာထြန္း – ရိုက္တာသတင္း႒ာန)
တစ္လတာမွ်သာ အခ်ိန္ က်န္ေတာ့သည့္ ျမန္မာ့သမိုင္း၀င္ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ အတူ ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ သေဘာထားတင္းမာသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ ပါတီသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဖိႏွိပ္ခံ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ အေျခအေန အတြက္ ပိုမိုဆိုးရြားလာဖြယ္ ရိွေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္စြန္း ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ လူမ်ဳိးစြဲ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီတို႔ထံ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ လႊဲအပ္ေပးျခင္းမွာ လက္ရိွႏွစ္မ်ားအတြင္း အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေထာင္ခ်ီ၍ ထြက္ေျပးေနၾကရသည့္ ႏိုင္ငံမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ပိုမိုျပင္းထန္လာႏိုင္၏။
ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုကို အစိုးရက မဲေပးခြင့္ႏွင့္ အမတ္ေလာင္းမွတ္ပံုတင္ခြင့္မ်ားမွ တားျမစ္ထားသည္။ ၎အေပၚ ကုသမဂၢမွ ျပတ္ျပတ္သားသား ေ၀ဖန္ထားသလို၊ ယင္းသို႔ ျပဳလုပ္လိုက္ျခင္းက ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ၂၅ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးေသာ လြတ္လပ္မွ်တသည့္ေရြးေကာက္ပြဲအျဖစ္ ေဖာ္ျပႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနျခင္းအား အျမစ္လွန္ရာလည္း ေရာက္သြားေပသည္။
ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ Arakan National Party (ANP) ပါတီကို ယမန္ႏွစ္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ထိုအဖြဲ႕သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားမႈအေျခအေန၌ ရွင္သန္ေနၾကသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာတစ္သန္းအပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ယာယီႏိုင္ငံသားဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကုိ အျပင္းအထန္ ေ၀ဖန္ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ ၎အျပင္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ရုိဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ေနထိုင္လာခဲ့လင့္ကစား သူတို႔မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ တရားမ၀င္ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူမ်ား အျဖစ္ ဆက္လက္ သတ္မွတ္ၾကရန္ ဆြယ္တရားေဟာခဲ့ၾက၏။
ရခိုင္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြရိွ ANP ပါတီ႒ာနခ်ဳပ္ သင္ပုန္းေပၚတြင္ ကိုယ္ရည္ေသြး စိုးမိုးလိုသည့္ စာသားမ်ားေရးသားထားၿပီး၊ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားတြင္လည္း “မိမိလူမ်ဳိးကို ခ်စ္ပါ၊ ေသြးမေႏွာပါေစႏွင့္၊ ရခိုင္ပီသပါ၊ ANP ကို မဲေပးပါ” စသျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ လူဦးေရ၏ သံုးပံုတစ္ပံုခန္႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ၎တို႔အနက္ လူမ်ားစြာမွာ အက်ဥ္းသားဟု အမည္မတပ္ ယံုတမယ္ ဒုကၡသည္စခန္းထဲ၌ လည္းေကာင္း၊ သီးျခားခြဲ ကန္႔ထားသည့္ ရြာငယ္မ်ား၌လည္းေကာင္း ေနထိုင္ေနၾကရသည္။ လြတ္လပ္စြာ ခရီးသြာလာခြင့္ မရိွၾက၊ အခ်ဳိ႕ေဒသမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပညာေရးခံစားခြင့္ မရၾကေပ။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၃ ရက္က ANP ပါတီ ဒုဥကၠ႒ ေဒၚေအးႏုစိန္ (၀ဲဖက္)မွ စစ္ေတြၿမိဳ႕ပါတီ႒ာနခ်ဳပ္ရံုးခန္းတြင္ ရိုက္တာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးျပဳလုပ္ေနစဥ္။ REUTERS/Soe Zeya Tun
ယခင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္က ထုတ္ေပးခဲ့ေသာ ယာယီႏိုင္ငံသားလက္မွတ္မ်ားကို အသိအမွတ္ မျပဳေတာ့ဘဲ လက္ရိွဖ်က္သိမ္းမႈအေပၚ မူတည္၍ “အခုဆုိရင္ ၀ိႈက္ကဒ္ ကိုင္ေဆာင္သူမ်ားျပားတဲ့ မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ ကၽြန္မတို႔ အႏိုင္ရဖို႔ ပိုၿပီး အခြင့္အလမ္းသာေနပါၿပီ” ဟု ANP ပါတီ ဒုဥကၠ႒ ေဒၚေအးႏုစိန္မွ ဆိုသည္။ “ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက အသံုးျပဳေနတဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို ကၽြန္မတို႔ လက္မခံပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန သူတို႔ လာခဲ့ၾကတာပါ။ သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာ၊ မ်ဳိးႏြယ္၊ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ အသိအျမင္ေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားေတြနဲ႔ အတူတူပါပဲ” ဟူ၍လည္း ထပ္ေလာင္းေျပာၾကားထားသည္။ သူမ၏အဆိုအရ ANP သည္ ရိုဟင္ဂ်ာအားလံုးကို ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ ပို႔ရန္ သို႔တည္းမဟုတ္ တိုင္းျပည္မွႏွင္ထုတ္ရန္ အလုိရိွေနေၾကာင္း သိရ၏။
“ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ အျခားလူနည္းစု၀င္ေတြအေပၚ ဒီေလာက္အထိ ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္ဆက္ဆံေနမႈအေပၚ ကၽြန္ေတာ္ အလြန္စိတ္ပ်က္မိပါတယ္။ အလားတူစြာဘဲ လက္ရိွရိုဟင္ဂ်ာပါလီမန္အမတ္ ျဖစ္ေနသူေတြကို ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္ႏိုင္ေအာင္ တားျမစ္ျခင္းကလည္း အလြန္အင္မတန္ အက်ည္းတန္လွပါတယ္” ဟူ၍ ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းမွ ၿပီးခဲ့သည့္လတြင္ မႏွစ္ၿမိဳ႕စြာ ေျပာၾကားသည္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္၏ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၂၉ ဦးအနက္ သံုးဦးမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ထိုႏွစ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၃၅ ဦးအနက္၌လည္း ရိုဟင္ဂ်ာအမတ္ႏွစ္ဦး ပါ၀င္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ယခုႏွစ္တြင္မူ ANP အဖို႔ လူမ်ဳိးျခားတစ္ဦးမွ် မပါ၀င္ေအာင္ ရွင္းလင္း ဖယ္ရွားေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ပါတီသည္ ျပည္နယ္တြင္းသာမက ျပည္နယ္ျပင္ပရိွ အမတ္ေနရာမ်ား တြင္လည္း ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္သြားမည္ျဖစ္သည္။
“တကယ္လို႔ ANP က ေမွ်ာ္မွန္းထားသလို အျပတ္အသတ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေနရာ အတြက္ အျပင္းအထန္ ေတာင္းဆိုလိမ့္မယ္။ မြတ္စ္လင္မ္ေတြ အေပၚ ထပ္မံ ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေခ်ရိွမႈ အပါအ၀င္ သူတို႔ရဲ႕ႏိုင္ငံေရး အစီအမံကို ပုံေဖာ္ၾကလိမ့္မယ္။ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရးထဲ လက္ရိွ လုပ္ေဆာင္ေနတာထက္ ပိုမိုက်ယ္ေလာင္မယ့္ အသံတစ္ရပ္ရပ္ ထုတ္ေဖာ္ဖို႔လည္း ရိွေနႏိုင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပါလီမန္သစ္ထဲမွာ ေရွးရိုးစြဲ ဗုဒၶ၀ါဒီ အစုအဖြဲ႕ တစ္ခုကုိ ပံုေဖာ္လာႏိုင္ပါတယ္” ဟု ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ အလြတ္တန္းႏိုင္ငံေရး သုေတသီ ရစ္ခ်ဒ္ ေဟာ္စီ Richard Horsey က ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လူမ်ားစု ဗမာလူမ်ဳိးတို႔ႏွင့္ ရခိုင္တို႔သည္ ဗ်ဴဟာဆန္ေသာ ဆက္ဆံေရး ရိွေနၾကသည္။ ဗမာလူမ်ဳိးအမ်ားစုမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ေနၾကေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ မိမိတို႔ဘာသာတရားကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လ်စ္လ်ဴရႈထားၾကသည္ဟု ရခိုင္မ်ားက ဆိုသည္။
လက္ရိွအာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးနွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ USDP ႏွင့္ အတိုက္အခံ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD – ပါတီႏွစ္ခုစလံုး၌ အဓိကအားျဖင့္ ဗမာလူမ်ဳိးမ်ား ပါ၀င္ေနၾက၏။
NLD ေခါင္းေဆာင္ ႏိုဗယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေအာက္တိုဘာ လလယ္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ သြားေရာက္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။ သို႔ေသာ္ သူမသည္ ရိုဟင္ဂ်ာ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားေရးရာတို႔ကို ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဲ့ဒါေတြကို လုပ္ေဆာင္ရင္ သူတို႔က ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို တိုက္ခိုက္လာႏိုင္တယ္။ NLD ကို မဲေပးဖို႔ေလာက္ပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျပာဆုိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု NLD ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ ဦး၀င္းထိန္မွ ရိုက္တာသို႔ ေျပာၾကားသည္။ ရခိုင္လူထုသည္ လြန္ကဲေသာမ်ဳိးခ်စ္မ်ား ျဖစ္ေနၾကေၾကာင္း၊ NLD အား မြတ္စ္လင္မ္ေထာက္ခံသူ – ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကိုစာနာသူအျဖစ္ ရႈျမင္ထားၾကသည့္အတြက္ NLD အဖို႔ ေတာင္ကုန္းတိုက္ပြဲသဖြယ္ ရခုိင္ျပည္မဲဆႏၵနယ္မ်ားတြင္ ANP ႏွင့္အၿပိဳင္ ရင္ဆိုင္ရဖြယ္ရိွရာ အေျခမလွႏိုင္ေၾကာင္းကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္။
ႏိုင္ငံ့အဆင္းရဲဆံုးျပည္နယ္တစ္ခု၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အလ်ဥ္းအေလးမထားဟု အာဏာရ USDP အေပၚ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ အျမင္ထားရိွၾကသည္။ USDP သည္လည္း စစ္တပ္ႀကီးစိုးေသာ ေဒသမ်ားမွအပ ကာလရွည္ပဋိပကၡမ်ား ႀကံဳဆံုႏိုင္ေၾကာင္း ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကစတင္လာခဲ့ေသာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈလိႈင္းလံုးက ANP ကို ပို၍ ေရပန္းစားေအာင္ လုပ္ေပးထားသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လူမ်ဳိးေရးအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားလာရာ အနည္းဆံုး လူ ၂၀၀ အသက္ဆံုးရႈံးၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုပါ၀င္ေသာ လူေပါင္း တစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္သြားခဲ့ရသည္။
ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏အဆိုအရ သူတို႔သည္ ေနာက္တက္လာမည့္ အစိုးရအေပၚ၌လည္း သံသယရိွသင့္သေလာက္ရိွေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕ရိွ ေစ်းဆိုင္ပိုင္ရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္လြင္က ဤသို႔ဆိုပါသည္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ANP ပါတီက အင္အားအေကာင္းဆံုးပဲ။ သူတို႔(တျခားပါတီ)ေတြ ဘယ္လို ႀကိဳးစားၾကပါေစ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရခိုင္ျပည္သူေတြကေတာ့ ရခိုင္ပါတီကိုသာ မဲေပးမွာျဖစ္ပါတယ္”။
Xxxxxxxxxxxxxxxxxx
Timothy Mclaughlin ၏ Rising Rakhine Party looming threat to Myanmar Muslim minority ရိုက္တာေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုသည္။
