Blog

ဦးေရႊေမာင္အား အမတ္ေလာင္းအျဖစ္ လက္မခံမႈ အာဆီယံပါလီမန္ အဖြဲ႕(APHR) ေဝဖန္

ၾသဂုတ္ ၂၅ ၊ ၂၀၁၅
M-Media

လတ္တစ္ေလာတြင္ လက္ရိွလႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးေရႊေမာင္အား ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားက လာမည့္ ႏို၀င္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အျဖစ္ ဟန္႔တားသည့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံပါလီမန္အဖြဲ႕(APHR) မွ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုလိုက္သည္။

လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံ ပါလီမန္အဖြဲ႕(APHR) က ယင္းလုပ္ရပ္ ဆင္ျခင္တံု တရားကင္းမဲ့ေၾကာင္း၊ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား မဲေပးခြင့္ ေရွ႕ဆက္ ရုပ္သိမ္းေနျခင္းမွာ အႏၱရာယ္ႀကီးမားသည့္ သာဓကျဖစ္ေၾကာင္း၊ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲ၏ ခိုင္မာမႈကို တိုက္ရိုက္ အျမစ္လွန္ျခင္း ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ေန႔က ေျပာဆိုကာ အဆိုပါဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းေျပာင္းလဲရန္ တိုက္တြန္းလိုက္သည္။

အာဆီယံ ပါလီမန္အဖြဲ႕(APHR) ၏ အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးလည္းျဖစ္ေသာ ဦးေရႊေမာင္သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္ရွင္ထံမွ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သူ႔အား တစ္သီးပုဂၢလ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္အေရြးခံရန္ေလွ်ာက္ထားျခင္းကို ျငင္းပယ္ေသာ အေၾကာင္းၾကားခ်က္ ရရိွခဲ့သည္။ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေလးႏွစ္ သက္တမ္းႏွင့္ အေထာက္အထားမ်ား မွန္ကန္ေနလင့္ကစား ဦးေရႊေမာင္မွာ ယခု ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္ရန္ ေလ်ာက္ထားမႈကို ျငင္းပယ္ ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။

“ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ႕အဆိုမ်ားဟာ အတိုင္းထက္အလြန္ အဓိပၸာယ္မဲ့ လွပါတယ္။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္က ဒီမိုကရက္တစ္နည္းစဥ္ကို အျမစ္လွန္ၿဖိဳ လွဲလုိက္ျခင္းပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ေရာက္ အေရြးခံပိုင္ခြင့္ဟာ မဲေပးခြင့္လိုပဲ အေျခခံအခြင့္အေရး တစ္ရပ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကို ကိုးကြယ္ရာဘာသာ၊ လူမ်ဳိးကို အေျခခံၿပီး ျငင္းပယ္ခြင့္မရိွပါဘူး။ ဦးေရႊေမာင္ဟာ လက္ရိွ ေရြးခ်ယ္ခံ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ေနျခင္း တစ္ခ်က္ထဲနဲ႔ပင္လွ်င္ ဆက္လက္ယွဥ္ၿပိဳင္သြားဖို႔ ခိုင္မာ တရား၀င္ေနပါၿပီ။ သူ႔ရဲ႕ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ကို ပယ္ခ်တာဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို မဲေပးခြင့္ရုပ္သိမ္းေရး၊ (သူတို႔ကို ႏိုင္ငံတြင္းကေန အၿပီးေမာင္းထုတ္ဖို႔ အစိုးရေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ ကမ္ပိန္းတစ္စိတ္တစ္ေဒသျဖစ္တဲ့) ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ေရး ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ေနာက္ထပ္ေျခလွမ္းတစ္ရပ္မွအပ အျခားမဟုတ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းထင္ရွားေစပါတယ္။ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားက လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈရိွမယ္ဆိုတဲ့ အျမင္ကို လံုး၀ ဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္တာပါပဲ။ လူတစ္သန္းေလာက္ကို မဲေပးခြင့္ပိတ္ပင္တာ – လူမ်ဳိးေရးအေၾကာင္းျပ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင္မေပးတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ခိုင္မာတရား၀င္တဲ့ေရြးေကာက္ ပြဲပါလို႔ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ေၾကြးေၾကာ္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ဒီကိစၥအေပၚ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေဒသတြင္းရဲ႕အသံ ထုတ္ကိုထုတ္ရပါမယ္။ ဒီလိုဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ရပ္မ်ဳိးက လူနည္းစု၀င္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး အတြက္ေရာ အနာဂတ္ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီအတြက္ပါ စိုးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ လံုး၀ ဖ်က္သိမ္းေျပာင္းလဲရပါမယ္” ဟု APHR သဘာပတိ Charles Santiago က ေျပာၾကားသည္။

ဦးေရႊေမာင္ကမူ အဆုိပါဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အယူခံ၀င္သြားရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

Ref : Asean MP Official Website

August 25, 2015
ေတာင္-ေျမာက္ ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံ တင္းမာမႈမ်ား အဆံုးသတ္

ၾသဂုတ္ ၂၅၊ ၂၀၁၅
M-Media

– အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ႏွစ္ႏုိင္ငံအၾကား တင္းမာမႈမ်ားကုိ အဆံုးသတ္ေရးအတြက္ ေတာင္ကုိရီးယားႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားတုိ႔မွာ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိခဲ့သည္ဟု ေတာင္ကုိရီးယားသတင္းဌာန YTN က ယေန႔တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ႏွစ္ႏုိင္ငံကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေဆြးေႏြးမႈကို နယ္စပ္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရြာျဖစ္ေသာ ပန္မြန္ဂၽြန္းတြင္ စေနေန႔ညပုိင္းမွ စတင္ကာ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းသည္။

ႏွစ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပူးေပါင္းထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယားက ယခုလအေစာပုိင္းတြင္ ေတာင္ကိုရီးနယ္စပ္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ မုိင္းကြဲမႈအေပၚ ေနာင္တရသည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ထုိမုိင္းကြဲမႈေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယား နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႕၀င္ႏွစ္ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ထုိမုိင္းကို ေျမာက္ကုိရီးယားက ၀င္ေရာက္ေထာင္ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေတာင္ကုိရီးယားက စြပ္စြဲခဲ့သည္။

အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ေတာင္ကုိရီးယားကလည္း နယ္စပ္တြင္ အသံခ်ဲ႕စက္မ်ားျဖင့္ ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ေရး ၀ါဒျဖန္႔မႈမ်ား ျပဳလုပ္မႈကုိ ဗုဒၶဟူးေန႔ မြန္းတည့္တြင္ ရပ္တန္႔မည္ျဖစ္သည္။

ထုိ႔ျပင္ ၁၉၅၀-၅၃ ကုိရီးယားစစ္ပြဲတြင္ ကြဲကြာသြားေသာ မိသားစုမ်ား ေပါင္းစည္းေရးကုိ လာမည့္လတြင္ ျပန္လည္ျပဳလုပ္သြားရန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္ဟု ေတာင္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးအႀကံေပး ကင္ကြမ္ဂ်င္က သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။

နယ္စပ္တြင္ မုိင္းကြဲမႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ေတာင္ကုိရီးယားက အသံခ်ဲ႕စက္မ်ားျဖင့္ ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ေရး ၀ါဒျဖန္႔မႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယားက ထုိအသံခ်ဲ႕စက္မ်ားအား ၿပီးခဲ့သည့္တစ္ပတ္က ဒံုးက်ည္ျဖင့္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ကာ ေတာင္ကုိရီးယားကလည္း အေျမႇာက္မ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ပစ္ခတ္ခဲ့သည္။

ထုိ႔ေနာက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စစ္ေရးတင္းမာမႈမ်ား ျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယားက နယ္စပ္တြင္ တပ္မ်ား တုိးခ်ဲ႕ခ်ထား၍ စစ္ျပင္လာခဲ့ကာ ေတာင္ကုိရီးယားဘက္ကလည္း စစ္တပ္ကုိ တပ္လွန္႔ထားခဲ့သည္။

Ref: Aljazeera

August 25, 2015
လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံျခားသားေၾကာက္ေရာဂါကုိ ဂ်ာမနီ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႏွိမ္နင္းမည္

ၾသဂုတ္ ၂၅၊ ၂၀၁၅
M-Media

– ဟုိင္ဒန္ႏူၿမိဳ႕ရွိ ဒုကၡသည္မ်ားေနထုိင္ရာေနရာ အျပင္ဘက္တြင္ ဆႏၵျပသူမ်ားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားအၾကား တနဂၤေႏြေန႔က ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ လက္ယာယိမ္း စစ္ေသြးႂကြမ်ားႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားသူမ်ားအား ႏွိမ္နင္းရန္ ဂ်ာမနီျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက တုိက္တြန္းေဆာ္ၾသလုိက္သည္။

အဆုိပါ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္မႈမွာ ဒုတိယေျမာက္ေန႔ျဖစ္ၿပီး စေနေန႔ကလည္း ထုိေနရာတြင္ပင္ လူ ၂၀၀ ခန္႔မွာ ဒုကၡသည္ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပခဲ့ၾကကာ မီးပန္းမ်ား၊ ပုလင္းမ်ားျဖင့္ ပစ္ေပါက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ ၃၁ ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ ဆႏၵျပသူမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႕မွာ “ဟုိင္းဟစ္တာလာ” ဟု ေအာ္ခဲ့ၾကသည္။

ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ခုိလႈံလာသူမ်ားအတြက္ ဂ်ာမနီတြင္ လစ္ဘရယ္က်သည့္ ဥပေဒမ်ားရွိၿပီး ယခုႏွစ္အတြင္း ဒုကၡသည္ ၈ သိန္းခန္႔ကုိ လက္ခံရန္ စီစဥ္ထားသည္။ ဂ်ာမနီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အိန္ဂ်လာမာကဲလ္ကမူ အဆုိပါ ဒုကၡသည္ျပႆနာမွာ ဂရိ၏ အေႂကြးျပႆနာထက္ ဥေရာပအတြက္ ပုိမုိႀကီးမားသည့္ ျပႆနာျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး ေသာမက္စ္ ဒီ မုိက္ဇီရီကလည္း ထုိအျခအေနမွာ စိန္ေခၚမႈႀကီးျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသည္မ်ားအား တုိက္ခုိက္မႈကုိ ႐ႈတ္ခ်ခဲ့သည္။

“တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ကူညီခ်င္တဲ့လူေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျမင္ေတြ႕ရသလုိ၊ အမုန္းေတြ၊ ေစာ္ကားမႈေတြနဲ႔ ခုိလႈံလာသူေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြလည္း ျမင့္လာပါတယ္။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ႏုိင္ငံအတြက္ တန္ဖုိးမရွိတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြပါပဲ။ ဒီလုိမ်ိဳးလုပ္တဲ့ ဘယ္သူမဆုိ ဥပေဒကို အျပည့္အ၀ ရင္ဆုိင္ရမွာပါ” ဟု မုိက္ဇီရီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

တရားေရး၀န္ႀကီး ေဟကုိ မက္စ္ကလည္း ဟုိင္ဒန္ႏူၿမိဳ႕ရွိ အဆုိပါအျဖစ္အပ်က္ကုိ ဆန္႔က်င္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံျခားသားေၾကာက္ေရာဂါႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈမ်ားအား လံုး၀ သည္းခံမည္မဟုတ္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဂ်ာမနီႏုိင္ငံအတြင္း ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားအေပၚ ရန္လုိမႈမ်ား ျမင့္တက္လာျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေရးသမား အမ်ားစုက သတိေပးခဲ့ၾကၿပီး ယခုႏွစ္ ပထမႏွစ္၀က္မွာပင္ ဒုကၡသည္မ်ားေနထုိင္ရာ ေနရာမ်ားသုိ႔ မီး႐ႈိ႕မႈႏွင့္ အျခားတုိက္ခုိက္မႈေပါင္း ၁၅၀ ခန္႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

Ref: Reuters

August 25, 2015
ဘာကာ၊ အက္သလက္တီကုိတုိ႔ အဖြင့္လွခဲ့ၿပီး၊ ရီးယဲလ္ ၁ မွတ္သာရခဲ့တဲ့ လာလီဂါပြဲစဥ္ ၁

ၾသဂုတ္ ၂၅၊ ၂၀၁၅
M-Media

– စပိန္လာလီဂါရဲ႕အဖြင့္ပြဲစဥ္ေတြကုိ ဒီတစ္ပတ္မွာ စတင္ကစားခဲ့ၿပီး ဘင္နီတက္ဇ္ရဲ႕ ရီးယဲလ္မက္ဒရစ္က တန္းတက္ စပုိ႔တင္းဂီဂၽြန္အသင္းကုိ ဂုိးမရွိသေရသာ ရခဲ့ပါတယ္။ ကစားကြက္အသာရၿပီး ေရာ္နယ္ဒုိ၊ ေဘးလ္တုိ႔ အပုိင္ဂုိးသြင္းခြင့္ေတြရခဲ့ေပမယ့္ အသံုးမခ်ႏုိင္ခဲ့ပါဘူး။

ဘာစီလုိနာက စပိန္စူပါဖလား႐ံႈးေႂကြးကို ျပန္ဆပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဘီဘာလ္အုိကုိ ဆြာရက္ဇ္ရဲ႕ ၅၄ မိနစ္သြင္းဂုိးနဲ႔ အႏုိင္ရခဲ့ပါတယ္။ ၃၁ မိနစ္မွာ မက္ဆီ ပင္နယ္တီရခဲ့ေပမယ့္ ဘီဘာအုိဂုိးသမား ကာကြယ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အက္သလက္တီကုိက အိမ္ကြင္းမွာ ကံေကာင္းခဲ့ၿပီး ဂရီဇ္မန္ရဲ႕ ၁၆ မိနစ္ ဖရီးကစ္ဂုိး လူထိလမ္းေၾကာင္းေျပာင္း၀င္သြားခဲ့လုိ႔ အဲဒီတစ္ဂိုးနဲ႔ တန္းတက္ လက္စ္ပါးလ္မက္စ္အသင္းကုိ အႏုိင္ရခဲ့တာပါ။ တန္းတက္အသင္းရဲ႕ ဂုိးသြင္းခြင့္အခ်ိဳ႕ ဘားထိထြက္တာ၊ ဂုိးသမား အုိဘလက္ တားဆီးႏုိင္တာေတြေၾကာင့္လည္း သက္သာရာရခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ တန္းတက္အသင္းေတြထဲမွာေတာ့ အိုက္ဘာအသင္းဟာ အေ၀းကြင္းမွာ ဂရာနာဒါကုိ အံဖြယ္ ၃ ဂုိး ၁ ဂုိးနဲ႔ အႏုိင္ရခဲ့ပါတယ္။ ယူ႐ုိပါခ်န္ပီယံ ဆီးဗီးလားကေတာ့ အႏုိင္ရသင့္ခဲ့ေပမယ့္ အခြင့္အေရးေတြကုိ အသံုးမခ်ႏုိင္ခဲ့တာေၾကာင့္ မာလာဂါနဲ႔ ဂုိးမရွိသေရက်ခဲ့ပါတယ္။
လာလီဂါအဖြင့္ပြဲစဥ္ ရလဒ္မ်ားကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါတယ္။

မာလာဂါ ၀-၀ ဆီးဗီးလား
ဒီပုိ႔တီဗုိ ၀-၀ ဆုိစီဒက္
အက္စ္ပန္ညိဳ ၁-၀ ဂီတာေဖး
အက္သလက္တီကုိ ၁-၀ လက္စ္ပါးလ္မက္စ္
ဗယ္လက္ကာႏုိ ၀-၀ ဗလင္စီယာ
ဘီဘာအုိ ၀-၁ ဘာစီလုိနာ
စပို႔တင္းဂီဂၽြန္ ၀-၀ ရီးယဲလ္
လီဗန္ေတး ၁-၂ ဆဲလ္တာဗီဂုိ
ဘက္တစ္ ၁-၁ ဗီလာရီးယဲလ္
ဂရာနာဒါ ၁-၃ အုိက္ဘာ

August 25, 2015
အေၾကြးႏြံ႕ထဲ အခက္ေတြ႕ေနတဲ့ ယူကရိန္း

ၾသဂုတ္ ၂၄ ၊ ၂၀၁၅
M-Media
ေဆာင္းပါးရွင္- ေမာင္ရဲဝင္း (ေတာင္ၾကီး)

ႏိုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္ျဖစ္ေနရတဲ့ ယူကရိန္းႏိုင္ငံဟာ ယခုႏွစ္အတြင္းမွာ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ GDP ဟာလည္း ဒီႏွစ္ ပထမ သံုးလပတ္မွာ ၁၈ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဒုတိယသံုးလပတ္မွာ ၁၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်ခဲ့ပါတယ္။ အဆိုးရြားဆံုးကေတာ့ ေၾကြးျမီး ထူထပ္ေနတဲ့ကိစၥပါ။ လက္ရွိအေနအထားမွာ ယူကရိန္းရဲ႕ အေၾကြးဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဂ်ီဒီပီ တစ္ခုလံုး စာေလာက္ျဖစ္ေနပါတယ္။

ေၾကြးရွင္ေတြနဲ႔ လေပါင္းမ်ားစြာ ေဆြးေႏြးခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ မၾကာမီ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္ခုရႏိုင္မယ့္ အေနအထားကို ေရာက္လာျပီလို႔ ယူဆလို႔ရပါတယ္။ ညႇီႏိႈင္းေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အခါမွာ သေဘာတူညီမႈမရရင္ ယူကရိန္းအေနနဲ႔ ေဒဝါလီခံမယ္ဆိုတာနဲ႔ ျခိမ္းေျခာက္ရံုသာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ယူကရိန္းက အေၾကြး မဆပ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာထိပါးမွာျဖစ္ျပီး ေနာက္ပိုင္းႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြ ရဖို႔ အလားအလာ မေကာင္းဘဲ ျဖစ္သြားမွာပါ။ လက္ရွိမွာလည္း ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြ ေလ်ာ့က်လာေနပါတယ္။ ယူကရိန္းအေနနဲ႔ အေၾကြး မဆပ္ႏိုင္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ရတဲ့ အရင္းခံစီးပြားေရး ျပႆနာေတြကို မေျဖရွင္းေပးသ၍ ႏိုင္ငံျခား အကူအညီေတြ ထပ္မံ ရရွိဖို႔ကေတာ့ မလြယ္ေလာက္ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ယူကရိန္း ျခိမ္းေျခာက္တယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေဆြးေႏြးဝိုင္းမွာေအာက္သံနဲ႔သာ ဆက္ဆံရမွာပါ။ ယူကရိန္းရဲ႕ အေၾကြးေတြေလ်ာ့ ခ်ေပးဖို႔ လိုေနတယ္ဆိုတာကေတာ့ ေၾကြးရွင္ေတြအားလံုးလက္ခံတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းနဲ႔ ေလ်ာ့ခ်မယ္ ဆိုတာက အဓိကေဆြးေႏြးၾကရတဲ့အခ်က္ပါ။ ေၾကြးရွင္ေတြကေတာ့ ေခ်းေငြျပန္ဆပ္ရမယ့္ သက္တမ္းကာလကို တို႔ျမႇင့္ေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာေတြလည္းရွိေနပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေၾကြးျမီကာလကို ဆြဲဆန္႔မယ္ဆိုရင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႕(IMF) နဲ႔ ယူကရိန္းအၾကား သေဘာတူညီထားတဲ့ အခ်က္နဲ႔ ျငိေနျပန္တယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ယူကရိန္း အသက္ရႈေခ်ာင္ေအာင္ IMF က ကန္ေဒၚလာ (၇) ဘီလီယံ ေခ်းေပး ခဲ့ပါတယ္။ IMF နဲ႔ သေဘာတူခဲ့တာကေတာ့ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ေခ်းေငြ အားလံုးအတြက္ တိုးရင္းေပါင္း (၁၅.၃) ဘီလီယံေလာက္ ျပန္ဆပ္ႏိုင္မယ္၊ ၂၀၂၀ မွာ အေၾကြးနဲ႔ ဂ်ီဒီပီ အခ်ိဳး (၇၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္အထိေလ်ာ့ခ်ႏိုင္မယ္၊ ယူကရိန္း အေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ ဂ်ီဒီပီရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကို အေၾကးဆပ္ဖို႔ သံုးစြဲမယ္ လို႔ ကတိျပဳခဲ့တာေတြရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယူကရိန္းရဲ႕ ေခ်းေငြေတြကို သက္တမ္းတိုးရံုနဲ႔ မေျပလည္သြားပါဘူး။ ျပန္ဆပ္ရမယ့္ အေၾကြးပမာဏကို ေလ်ာ့က်ႏိုင္ဖို႔လိုေနပါတယ္။

ယူကရိန္းအစိုးရက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ အတြက္ ယူကရိန္းအေနနဲ႔ ဘယ္သူေတြဆီက ေခ်းထားသလဲဆိုတာ အေတာ္မ်ားမ်ား မသိခဲ့ၾကပါဘူး။ ယူကရိန္း ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီး Natalie Jaresko ကိုယ္ႏိုက္ ေၾကြးရွင္ေတြက ဘယ္ကလဲဆိုတာကို ေသခ်ာ မသိျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ အေျခအေန ယိုယြင္းလာခါမွ ေၾကြးရွင္ေတြ အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္လာတဲ့ အခါ အဓိက အေၾကြးရွင္ေတြထဲ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ Franklin Templeton ကုမၸဏီ၊ ဘရာဇီကုမၸဏီရဲ႕ BTG Pactual တို႔အျပင္ ရုရွားႏိုင္ငံလည္း ပါဝင္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္း ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္ရဲ႕ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ စာရင္းအရ ယူကရိန္းရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေခ်းေငြေပါင္းဟာ ကန္ေဒၚလာ (၁၄၇.၇၁) ဘီလီယံရွိေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

စက္တင္ဘာလမွာ ျပန္ဆပ္ရမယ့္ အေၾကြးေတြအျပင္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ကန္ေဒၚလာ (၃) ဘီလီယံကို ရုရွားကိုျပန္ဆပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကြးဆပ္ဖို႔ အခ်ိန္ နီးကပ္ေနျပီျဖစ္လို႔ ေၾကြးရွင္ေတြနဲ႔ ယူကရိန္း အၾကား ေဆြးေႏြးညွီႏိႈင္းေနၾကခ်ိန္မွာ ရုရွားအေနနဲ႔ကေတာ့ ယူကရိန္းနဲ႔ ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔ ျငင္းဆိုေနပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယူကရိန္းအခက္ေတြ႕ေနခ်ိန္မွာ ရုရွားက အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ႏိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္တစ္ခုအေနနဲ႔ ယူကရိန္း အေပၚ ၾသဇာသက္မႈေတြၾကီးထြားလာႏိုင္ဖြယ္ရွိပါတယ္။

Ref: Ukraine’s Debt Saga, by C.W., The Economist, August 19, 2015

August 24, 2015