Blog

ဇူလိုင် ၂၆၊ ၂၀၂၄
M-Media

-ဂါဇာကမ်းမြှောင်က ပါလက်စတိုင်းပြည်သူတွေ ထိခိုက်ခံစားနေရမှုနဲ့ ပတ်သက်လာရင် နှုတ်ဆိတ်နေမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ အမေရိကန်ဒုတိယသမ္မတ ကာမာလာ ဟာရစ်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

ကာမာလာဟာ လာမယ့် နို၀င်ဘာရွေးကောက်ပွဲမှာ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ ကိုယ်စားပြု သမ္မတလောင်းအဖြစ် ၀င်ရောက်ယှဥ်ပြိုင်ဖို့ အလားအလာ များနေသူ ဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်ကိုရောက်နေတဲ့ အစ္စရေး၀န်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုနဲ့ တွေ့ဆုံပြီးနောက် ပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ အစ္စရေးရဲ့တည်ရှိမှုနဲ့ လုံခြုံရေးကို ယိမ်းယိုင်မှုမရှိ ထောက်ခံအားပေးသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး၊ ဂါဇာမှာ အပြစ်မဲ့အရပ်သားတွေ အမြောက်အများ သေဆုံးနေတာကိုလည်း ထောက်ပြပြောဆိုသွားပါတယ်။

“ပြီးခဲ့တဲ့ ၉ လအတွင်း ဂါဇာကမ်းမြှောင်မှာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာတွေက တော်တော့်ကို ဆိုးရွားပါတယ်။ ကလေးတွေ သေဆုံးနေတဲ့ ပုံရိပ်တွေ၊ ဆာလောင်မွတ်သိပ်နေသူတွေ အသက်အန္တရာယ်ကြောင့် ထွက်ပြေးရတဲ့ ပုံရိပ်တွေ၊ နှစ်ကြိမ်မြောက်၊ သုံးကြိမ်မြောက်၊ လေးကြိမ်မြောက် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတာတွေ ဖြစ်နေတယ်။ ဒီလို အခြေအနေဆိုးမျိုးတွေကို ကျွန်မတို့ မျက်နှာလွှဲနေလို့ မရပါဘူး။ ဒီလို ခံစားနေရတွေအတွက် ဘာမှမဖြစ်သလိုမျိုး ကျွန်မတို့ နေလို့ မရပါဘူး။ ကျွန်မကတော့ နှုတ်ဆိတ်နေမှာ မဟုတ်ပါဘူး”

နို၀င်ဘာရွေးကောက်ပွဲ သမ္မတအဖြစ် ၀င်ရောက်ယှဥ်ပြိုင်မယ့် စာရင်းကနေ လက်ရှိသမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် နှုတ်ထွက်သွားပြီးနောက်ပိုင်း ကာမာလာဟာ သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကို ယှဥ်မယ့်သူဖြစ် ရေပန်းစားလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်ကထောက်ခံတဲ့ ဂါဇာအပစ်ရပ်ရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်ခံဖို့ နေတန်ယာဟုကို တိုက်တွန်းခဲ့တယ်လို့လည်း ကာမာလာဟာရစ်က ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတဘ်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့က စတင်တဲ့ ဂါဇာက အစ္စရေးရဲ့ တစ်ကျော့ပြန်လူသတ်ပွဲမှာ အသတ်ခံရသူအရေအတွက်ဟာ ၃၉၀၀၀ ကျော်လာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။

“ဂါဇာစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရမယ့် အချိန်ရောက်ပါပြီ။ ဒီလိုအဆုံးသတ်မှသာ အစ္စရေးလည်း လုံခြုံမယ်။ ဓားစားခံတွေအားလုံးလည်း လွတ်မြောက်မယ်။ ဂါဇာက ပါလက်စတိုင်းပြည်သူတွေ ထိခိုက်ခံစားနေရတာတွေလည်း အဆုံးသတ်သွားမယ်။ ပါလက်စတိုင်းတွေလည်း သူတို့ရဲ့အခွင့်အရေးဖြစ်တဲ့ လွတ်မြောက်မှုကို ရရှိပြီး ဂုဏ်သိက္ခာရှိရှိ၊ ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းပိုင်ခွင့်တွေနဲ့ နေထိုင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်” လို့ ကာမာလာက ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

Ref: CNN

ဇူလိုင် ၂၃၊ ၂၀၂၄
M-Media

-ပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောက်ရေး ကြိုးပမ်းနေတဲ့ အဖွဲ့နှစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဖာတာနဲ့ ဟားမက်စ်တို့ဟာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ကို ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့မှာ လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

အစ္စရေးရဲ့ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရပ်တန့်သွားတဲ့အခါ ဂါဇာကမ်းမြှောင်ကို ပါလက်စတိုင်းတွေသာ စိုးမိုးအုပ်ချုပ်နိုင်ရေးအတွက် ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီသဘောတူညီချက်ရဖို့အတွက် တရုတ်နိုင်ငံက ကြား၀င်ညှိနှိုင်းပေးခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဘေဂျင်းမှာ ၃ ရက်ကြာ ခေါင်းချင်းဆိုင် ဆွေးနွေးခဲ့ကြတာပါ။ ဟားမက်စ်နဲ့ ဖာတာအပြင် အခြားပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောရေးအဖွဲ့ ၁၂ ခုကလည်း လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြပါတယ်။

“အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတွက် ကျွန်တော်တို့ ဒီကနေ့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြတယ်။ ဒီခရီးလမ်းရဲ့ အဆုံးဟာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးမှာ အဆုံးသတ်ဖို့ဖြစ်တယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ ပြောလိုပါတယ်” လို့ ဟားမက်စ် အကြီးတန်းခေါင်းဆောင် မူဆာ အဘူ မာဇူက်က ပြောပါတယ်။

သဘောတူညီချက်မှာ အချက် ၄ ချက်ပါ၀င်ပါတယ်။ ကြားဖြတ် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ ဖွဲ့စည်းရေး၊ အနာဂတ် ရွေးကောက်ပွဲတွေ မတိုင်ခင် ညီညွတ်တဲ့ ပါလက်စတိုင်း ခေါင်းဆောင်မှုတစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာရေး၊ ပါလက်စတိုင်း အမျိုးသားကောင်စီ ဖွဲ့စည်းနိုင်ရေးအတွက် လွတ်လပ်တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ် ကျင်းပဖို့နဲ့ အစ္စရေးရဲ့ လက်ရှိတိုက်ခိုက်မှုတွေကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း တညီတညွတ်တည်း ကြေငြာချက် ထုတ်ပြန်ရေးတို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဖာတာနဲ့ ဟားမက်စ်တို့ဟာ ပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောက်ရေး ကြိုးပမ်းနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေထဲမှာ အကြီးဆုံး အဖွဲ့နှစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှာ သဘောထားကွဲလွဲကာ ဖာတာက ဂျော်ဒန်မြစ် အနောက်ဖက်ကမ်းက ပါလက်စတိုင်းပိုင်နက်တွေ၊ ဟားမက်စ်က ဂါဇာကမ်းမြှောင်တို့ကို သီးခြားစီ ထိန်းချုပ်ခဲ့ပါတယ်။

ဟားမက်စ်က ပါလက်စတိုင်းလွတ်မြောက်ရေးအတွက် လက်နက်ကိုင် တိုင်ပွဲ၀င်ရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောထားမျိုးရှိပြီး၊ ဖာတာက အစ္စရေးနဲ့ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောထားရှိပါတယ်။ ဒီအဖွဲ့နှစ်ခုအကြား အရင်က ရင်ကြားစေ့ရေး ဆွေးနွေးခဲ့ကြပေမယ့် မအောင်မြင်ခဲ့ပါဘူး။

“ကျွန်တော်တို့ သမိုင်းတစ်ကွေ့ကို ရောက်နေပြီ။ ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူတွေလည်း လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ထကြွနိုးကြားလာကြပါပြီ” လို့ အဘူ မာဇူက်က ပြောပါတယ်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့ကစတင်တဲ့ ဂါဇာက အစ္စရေးရဲ့ တစ်ကျော့ပြန်လူသတ်ပွဲဟာ ပါလက်စတိုင်းအဖွဲ့တွေ ပေါင်းစည်းဖို့ တွန်းအားတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ၉ လကျော်အတွင်း ပါလက်စတိုင်းပြည်သူ ၃၉၀၉၀ ဦးကို အစ္စရေးက သတ်ဖြတ်ထားပြီး အများစုက အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။
Ref: Aljazeera