ဇူလိုင် ၁၆၊ ၂၀၂၁
M-Media
-ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးပြီး ဗိသုကာပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်အောင် ကြိုးစားခဲ့တဲ့ ဂိုဗင်ဒန် ဂိုပါလာ ကရစ်ရှနန်တစ်ယောက် ကီလာရာပြည်နယ်အတွင်း ဗလီပေါင်း ၁၀၀ ကျော်၊ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း ၄ ခုနဲ့ ဟိန္ဒူဘုရားကျောင်းတစ်ခုကို တည်ဆောက်ပေးထားပါတယ်။
ဒါဇင်နဲ့ချီတဲ့ ဗလီဝတ်ကျောင်းတော်တွေ၊ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း ၄ ခုနဲ့ ဟိန္ဒူဘုရားကျောင်းတစ်ခု တည်ဆောက်ပေးထားတဲ့ အသက် ၈၅ နှစ်အရွယ် ဂိုဗင်ဒန် ဂိုပါလာ ခရစ္စရှနန်ဟာ သမရိုးကျ ဗိသုကာပညာရှစ်တစ်ယောက် မဟုတ်ပါဘူး။
‘ဗလီလူသား’ လို့ နာမည်ကျော်တဲ့ ဒီအဖိုးအိုဟာ နှစ်ပေါင်း ၆၀ ကျော် ဗိသုကာပညာရှင်သက်တမ်းကို ‘လူသားဝါဒအပေါ် တန်ဖိုးထားမှု’ နဲ့ မောင်းနှင်ဖြတ်သန်းလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ကီရာလာပြည်နယ် သီရူဗာနန်သာပူရမ်မြို့မှာ နေထိုင်ပြီး အိမ်မှာ ကုရ်အာန်ကျမ်း၊ သမ္မာကျမ်းနဲ့ ဟိန္ဒူဂီသာကျမ်းတွေကို ထားရှိဖတ်ရှုကာ ဘာသာရေး သဟဇာတဖြစ်မှုကို စွဲစွဲမြဲမြဲယုံကြည်သူဖြစ်တယ်လို့ ဂိုပါလာက ပြောပါတယ်။
“ရမ်ဇာန်ဥပုသ်လမှာ ရိုဇာဥပုသ်ဆောက်တည်ပြီး ဆာဘာရီမာလာဘုရားပွဲမှာလည်း ၄၁ ရက် ဥပုသ်စောင့်ပါတယ်။ ကျွန်တော့်ဇနီးက ခရစ်ယာန်ပါ။ ဒါ့ကြောင့် အီစတာပွဲတော်နေ့မှာလည်း ကျွန်တော် ဥပုသ်စောင့်တယ်”
ဂိုပါလာရဲ့ဇနီး ဂျာယာဟာ အသက် ၆၀ ရှိပါပြီ။
“ကျွန်တော့်သားနှစ်ယောက်မှာ တစ်ယောက်က မွတ်စလင်အမျိုးသမီးနဲ့ အိမ်ထောင်ကျတယ်။ ကျွန်တော့်အိမ်က ဘာသာတရားအားလုံးကို ကြိုဆိုတယ်။ လေးစားမှုလည်း တန်းတူပေးပါတယ်”
မိသားစုက စားဝတ်နေရေး မပြေလည်တဲ့အတွက် ဂိုပါလာတစ်ယောက် အထက်တန်းပြီးတဲ့အခါ တက္ကသိုလ် ဆက်မတက်နိုင်ဘဲ ဆောက်လုပ်ရေးလောကထဲ ဝင်ရောက်ခဲ့ရပါတယ်။
ဆောက်လုပ်ရေးကန်ထရိုက်ဖြစ်တဲ့ ဖခင်ဆီမှာ အလုပ်သင်အဖြစ် စခဲ့ရတာပါ။
ဖခင်ဆောက်လုပ်တဲ့ အဆောက်အဦးတွေရဲ့ ပုံကြမ်းတွေကို ကျကျနန လေ့လာခဲ့ပြီး ပုံကြမ်းနဲ့ အပြင်က အဆောက်အဦးကို နှိုင်းယှဉ်ကာ နည်းပညာတွေ၊ အလင်းအမှောင်၊ အရောင်ခြယ်သမှုအကြောင်းတွေကို ဖခင်ထံ နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ် မေးမြန်းသင်ယူခဲ့ပါတယ်။
၁၉၆၀ ခုနှစ်တွေက အဆောက်အဦး ဒီဇိုင်းဆွဲသူအဖြစ် နာမည်ကျော်နဲ့ အင်္ဂလိပ်-အိန္ဒိယ ကပြား အလ်အေ ဆာလ်ဒါနာနဲ့ သိကျွမ်းခဲ့ပြီး သူ့ထံကနေ ပုံကြမ်း၊ ပုံချောဆွဲနည်း အခြေခံတွေကို ဂိုပါလာက ဆည်းပူးသင်ယူခဲ့ပါတယ်။
“ကီရာလာစည်ပင်ဌာနမှာ စေတနာ့ဝန်ထမ်း အလုပ်သင်အဖြစ် ကျွန်တော် လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီမှာ ဆောက်လုပ်ရေးပညာ တော်တော်တတ်ကျွမ်းခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း ကီရာလာရဲ့ သမိုင်းဝင် ‘ပါလာယမ်ဗလီ’ (Palayam) ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်တဲ့ ကျွန်တော့်အဖေရဲ့လုပ်ငန်းမှာ ကျွန်တော် ကူညီပေးခဲ့ပါတယ်”
“ဒီဗလီကို ၅ အနှစ်ကြာ ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့ရပြီး အတွေ့အကြုံ တော်တော်ရခဲ့ပါတယ်။ ဗိသုကာပညာဟာ ကျွန်တော်လျှောက်ရမယ့်လမ်း ဆိုတာလည်း ကျွန်တော် သဘောပေါက်ခဲ့တယ်” လို့ ဂိုပါလာကရစ်ရှနန်က ပြောပါတယ်။
ဂိုပါလာဟာ စီးပွားရေးအဆောက်အဦးနဲ့ လူနေအဆောက်အဦးတွေ၊ ရှောပင်းမောလ်တွေ၊ အများပြည်သူနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ စင်တာတွေ တော်တော်များများကို တာဝန်ယူ ဆောက်လုပ်ခဲ့သူပါ။
ပါလာယမ်ဗလီ(Palayam) ကို ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှာ အဲဒီတုန်းက အိန္ဒိယသမ္မတ ဒေါက်တာ ဇာကီရ်ဟူစိန်က ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပြီး ဂိုပါလာနဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူတို့အတွက် ဂုဏ်ယူဖွယ်ရာ အခိုက်အတန့်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။
“ဟိန္ဒူတစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော် ခရစ်ယာန်သူငယ်ချင်း (လာ ဆလ်ဒါနာ) ရဲ့ အကူအညီနဲ့ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း၊ ဟိန္ဒူဘုရားကျောင်းနှစ်ခုအကြားမှာ ဗလီဆောက်လုပ်ခွင့်ရတာဟာ ဘုရားသခင်ရဲ့ စီစဉ်ဖန်တီးပေးမှုလို့ ကျွတော် ယူဆပါတယ်။ ဘာသာရေးသဟဇတဖြစ်မှုရဲ့ ထင်ရှားတဲ့ ပြယုဂ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်” လို့ ဂိုပါလာက ဆိုပါတယ်။
ဗိသုကာပညာမှာ ကျောင်းတက် ဘွဲ့ရထားမှု မရှိပေမယ့်လည်း ဗိသုကာနည်းစနစ်တွေကို လျင်လျင်မြန်မြန် နားလည်းတတ်ကျွမ်းနိုင်တဲ့ ဗီဇပါရမီပါတာ၊ လုပ်ငန်းခွင် ကျင့်ဝတ်သိက္ခာပိုင်းကောင်းမွန်တာ၊ အလုပ်အပ်သူတွေ မျှော်လင့်ထားတာထက်ပိုပြီး ကျေနပ်အောင် စွမ်းဆောင်ပေးနိုင်တာက ဂိုပါလာအောင်မြင်မှုရဲ့ သော့ချက်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။
သူပထမဆုံး တာဝန်ယူဆောက်လုပ်ရတဲ့ အဆောက်အဦးက သီရူဗာနန်သာပူရမ်မြို့က ၃ ထပ်တိုက်ဖြစ်ပြီး အိမ်ရှင်က သူ့ရဲ့လက်ရာကို အံ့ဩမင်သက်ခဲ့တယ်လို့ ဂိုပါလာက ပြောပါတယ်။
အဲဒီမြို့မှာပဲ ၁၉၇၆ ခုနှစ်မှာ ‘ဘီမာပါလီဂျွမ္မာဗလီ’ (Beemapally Juma) ကို သူဦးစီးကာ ဆောက်လုပ်ခဲ့ပြီး ဒါက သူ့ဘ၀အတွက် အလှည့်အပြောင်းတစ်ခု ဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။ ဘာသာဝင်တွေရဲ့ ငွေကြေးထည့်ဝင်မှုကို စောင့်ဆိုင်းပြီး တစ်ဖြည်းဖြည်းချင်း ဆောက်လုပ်ရတာကြောင့် ဒီဗလီပြီးဖို့ ၁၈ နှစ် ကြာမြင့်ခဲ့ပါတယ်။
ဘဏ္ဍာရေးပိုင်းမှာ ဒီလိုအခက်အခဲတွေ ရှိခဲ့ပေမယ့် ဂိုပါလာဟာ ဆန်းသစ်တီထွင်ဉာဏ်ကွန့်မြူးကာ ဗိသုကာပိုင်းဆိုင်ရာ သမရိုးကျနည်းလမ်းတွေကို ဖောက်ထွက်ပြီး တည်ဆောက်ပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သူတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ ဗလီတစ်လုံးချင်းစီကို ဂိုပါလာက ဆန်းသစ်ခဲ့ပါတယ်။
ကာရူနာဂါပါလီမြို့က ‘ရှိခ်မတ်စ်ဂျစ်ဗလီ’ (Sheikh Masjid) မှာဆိုရင် ဂိုပါလာဟာ မဂိုမင်းဆက်က ချစ်ခြင်းမေတ္တာပြယုဂ်ဖြစ်တဲ့ တဂျ်မဟာလ် အဆောက်အဦးရဲ့ဟန်ပန် ကွန့်မြူးထားပါတယ်။ ကိုလမ်မြို့က ‘ဇီယာရာသူမူဒူဗလီ'(Ziyarathumoodu) မှာ Indo-Saracenic ဗိသုကာလက်ရာ ပေါင်းစပ်ထားပြီး၊ သီရူဗာနန်သာပူရမ်မြို့က ‘ချာလိုင်ဗလီ’ (Chalai) ကိုတော့ ခေတ်ပြိုင် ဗိသုကာလက်ရာတွေနဲ့ ဖန်တီးထားပါတယ်။
ဂိုပါလာဟာ သူ့ရဲ့ဗိသုကာလက်ရာကို အဖက်ဖက်က ပြည့်စုံနေအောင် ဖန်တီးပါတယ်။ ဗလီမျက်နှာစာတွေမှာ ကုရ်အာန်ကျမ်းစာက ကျမ်းပိုဒ်တွေကို အာရဗီလို ရေးသားချယ်မှုန်းထားရုံမကဘဲ ကီရာလာဌာနေစကားဖြစ်တဲ့ ‘မာလာယာလမ်’ ဘာသာစကားနဲ့ ဘာသာပြန်ချက်တွေကိုလည်း ထည့်သွင်းထားပါတယ်။
ဂိုပါလာရဲ့ တီထွင်ဆန်းသစ်မှုတွေကို ဘာသာဝင်တော်တော်များများက ချီးကျူးဩဘာပေးခဲ့ကြပေမယ့် ဝေဖန်မှုတစ်ချို့တော့ ရှိပါတယ်။
‘ဘီမာပါလီဗလီ’ (Beemapally) မှာ ကြာပန်းပုံကနုတ် ထည့်သွင်းထားမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဂိုပါလာတစ်ယောက် ဝေဖန်ခံခဲ့ရပါတယ်။
“ကြာပန်းဟာ လှပတဲ့ ပန်းပါ။ အိန္ဒိယရဲ့ နိုင်ငံတော်အမှတ်အသားလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အနုပညာရှင်တစ်ယောက်အနေနဲ့ ဒီပန်းကို အလေးထားကြောင်းဖော်ပြတာဟာ ဘယ်သူ့ကိုမှ မထိခိုက်ဘူးလို့ ကျွန်တော် မြင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တစ်ချို့လူတွေကတော့ ဒီလိုမမြင်ကြပါဘူး” လို့ ဂိုပါလာက ပြန်လည်တုန့်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
ကြာပန်းဟာ ဟိန္ဒူနတ်ဘုရား တော်တော်များများရဲ့ ပုံမှာ ပါဝင်ပြီး အာဏာရ ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးပါတီ BJP ရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ အမှတ်တံဆိပ်ကလည်း ကြာပန်းပုံဖြစ်ပါတယ်။
ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်း ပြန်လည်ဆန်းသစ်မှုအပေါ် ထောက်ပြမှုတစ်ချို့ ရှိနေပေမယ့်လည်း ဘုရားသခင်ရဲ့ အိမ်တော်တွေကို တည်ဆောက်တဲ့အခါမျိုးမှာ ထင်မြင်ယူဆချက်တွေကို အခြေမခံဘဲ နှလုံးသားရဲ့ စေစားမှုအတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ဂိုပါလာက ပြောပါတယ်။
ဂိုပါလာနဲ့ နောက်ထပ် ထူးခြားမှုတစ်ခုက ကီရာလာအပြင်ဘက်က အစ္စလာမ့်ဗိသုကာလက်ရာတွေကို လေ့လာဖူးခြင်း မရှိတာပါ။
အလုပ်တွေကနေသင်ယူကာ ထက်မြက်တဲ့ ထိုးထွင်းဉာဏ်နဲ့ ပေါင်းစပ်ပြီး တည်ဆောက်သမျှအဆောက်အဦးတိုင်းမှာ အနုသုခုမလက်ရာသစ်တွေကို တီထွင်ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။
ဗိသုကာမှာ Indo-Saracenic စတိုင်ကို လိုက်ပြီး နာမည်ကျော် ဗြိတိသျှ စာရေးဆရာနဲ့ သမိုင်းပညာရှင် ပါစီဘရောင်းရေးသားတဲ့ Indian Architecture: Islamic Period၊ Indian Architecture: Hindu Period စာအုပ်ကို အဘိဓာန်အဖြစ် ကိုကားအသုံးပြုတယ်လို့ ဂိုပါလာက ဆိုပါတယ်။
ဆန်းသစ်တဲ့ဒီဇိုင်းနဲ့ ဂိုပါလာရဲ့ လက်ရာတွေဟာ ဝတ်ပြုရာအဆောက်အဦး တည်ဆောက်ရာမှာ ဗိသုကာမျိုးဆက်သစ်တစ်ခု ဖန်တီးဖို့ ကြိုးပမ်းမှုအဖြစ် မှတ်ယူခံရပါတယ်။ ဂိုပါလာဟာ အရောင်ကွန့်မြူးသူတစ်ယောက်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ သူတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ ဗလီတွေကို ပန်းရောင်၊ နို့စိမ်းရောင် စတာတွေနဲ့ ရောင်စုံခြယ်မှုန်းထားပါတယ်။
သူကျင်လည်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ကို ပြောင်းပြန်လှန်လိုက်တဲ့ ကပ်ရောဂါကာလမှာ ဂိုပါလာတစ်ယောက် ဘယ်လို ရှင်သန်နေထိုင်နေပါသလဲ???
“မနက်ဆို ၆ နာရီထတယ်။ သတင်းစာဖတ်တယ်။ ၈ နာရီခွဲမှာ မနက်စာစားတယ်။ အဲဒါပြီးရင် စာပွဲမှာထိုင်ပြီး Njaan Kanda Quran ဆိုတဲ့ စာအုပ်ကို တည်းဖြတ်ပြင်ဆင်ပါတယ်။ ‘ကုရ်အာန်ကျမ်းစာမှ နားလည်သဘောပေါက်သည့်အရာများ’ လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်’”
စာမျက်နှာ ၁၂၀၀ လောက်ရှိတဲ့ အဲဒီစာအုပ်ကို ၆ နှစ်ကြာ ရေးသားခဲ့ရပြီး ‘ဖတ်ရှုသူတွေအနေနဲ့ ကုရ်အာန်ကျမ်းစာကို အလွယ်တကူ နားလည်သဘောပေါက်စေလိမ့်မယ်’ လို့ ဂိုပါလာက ပြောပါတယ်။
“ကုရ်အာန်ကို ဖတ်တဲ့အချိန်မှာ သမ္မာကျမ်းစာ၊ ဂီသာကျမ်းစာနဲ့ တူတဲ့အချက်တွေကို တွေ့ပါတယ်။ ကုရ်အာန်က ကျမ်းချက်တစ်ခုချင်းစီယူပြီး ဒီကျမ်းနှစ်အုပ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်လေ့လာကာ ကျွန်တော့်တွေ့ရှိချက်ကို အသေးစိတ် ချရေးပါတယ်။ ကျွန်တော့်စာအုပ်ဟာ ဒီနည်းကိုအသုံးပြုပြီး ရေးသားထားတာပါ။ တစ်ချိန်ချိန်ကျရင် ဒီစာအုပ်ကို ထုတ်ဝေနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်”
လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့ Maanavamaitri ကိုလည်း ဂိုပါလာတစ်ယောက် ထူထောင်ထားပါတယ်။ ဒီအဖွဲ့ဟာ ဘာသာရေးသည်းခံမှုနဲ့ နားလည်နိုင်စွမ်း တိုးမြှင့်ရေး၊ လူမျိုး၊ ဘာသာ၊ မျိုးရိုးဇာတ်ခွဲခြားမှု ဆန့်ကျင်ရေး ဆောင်ရွက်နေတဲ့အဖွဲ့လည်းဖြစ်ပါတယ်။
ဘာသာရေးအဆောက်အဦးတွေ ဆောက်လုပ်မှုမှာ ဘ၀တစ်ခုလုံး မြှုပ်နှံထားတဲ့ ဂိုပါလာမှာ အကောင်အထည်ဖော်ချင်တဲ့ နောက်ထပ် ရည်မှန်းချက်တစ်ခု ရှိနေပါတယ်။ ဒါကတော့ ဂီသာ၊ ကုန်အာန်နဲ့ သမ္မာကျမ်းက သွန်သင်ချက်တွေကို တစ်နေရာတည်းမှာ သင်ကြားပေးနိုင်မယ့် ကျောင်းတစ်ခု ထူထောင်ချင်တာပါ။
“ကျွန်တော့်ရဲ့ ဒီအိပ်မက်ကို တစ်နေ့နေ့မှာ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ ဘုရားသခင်ဟာ တစ်ဆူတည်းရှိတယ်၊ ဘာသာတရားဆိုတာက ဘုရားသခင်စီကိုရောက်အောင်သွားတဲ့ အစီအနင်းသာဖြစ်တယ်ဆိုတာမျိုး ကျွန်တော်တို့အားလုံး သဘောပေါက်ရင် သိပ်ကောင်းမှာပါ”
“ဒါကို ကျွန်တော်တို့နားလည်ပြီး ဘာသာတရားအားလုံးကို လေးစားမယ်ဆိုရင် ပြဿနာတွေအားလုံး အဆုံးသတ်သွားပါလိမ့်မယ်။ ကမ္ဘာကြီးဟာ ပိုမိုကြွယ်၀တဲ့နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်”
Ref: Aljazeera
(Aljazeera သတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားသည့် ‘Mosque Man’: India’s Hindu architect designs dozens of mosques ဆောင်းပါးကို လေးမောင်က ဘာသာပြန်ဆိုပါသည်)
