မတ် ၁၇၊ ၂၀၂၁
M-Media
-ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ထွက်ပြေးခိုလှုံလာတဲ့ မြန်မာရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေဟာ မသေချာတဲ့အနာဂတ်ကို ကြုံတွေ့နေရပြီး ကျန်ခဲ့တဲ့ မိသားစုတွေအတွက်လည်း စိုးရိမ်သောက ဖြစ်နေရပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းတဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့နောက်ပိုင်း သီတင်းပတ်အနည်းငယ်အကြာမှာ မြန်မာစစ်တပ်က တပ်သား အသက် ၂၄ နှစ်အရွယ် Kunga ဟာ လုပ်ငန်းတာဝန်အသစ် ပေးခြင်း ခံခဲ့ရပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ် တွန်းဇံမြို့က CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်သူတွေကို စုံစမ်းထောက်လှမ်းဖို့ပါ။
အဲဒီနောက် သိပ်မကြာခင်မှာပဲ သူဟာ စစ်တပ်ကို စွန့်ခွာပြီး CDM လုပ်ကာ အိမ်နီးချင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ထွက်ပြေးခိုလှုံခဲ့ပါတယ်။
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းမှုကိုဆန့်ကျင်တဲ့ ဆန္ဒပြသူတွေအပေါ် ဖြိုခွင်းနေတဲ့အချိန် အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းက မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ကို မြန်မာနိုင်ငံက လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ၊ နိုင်ငံသားတွေ ဒါဇင်နဲ့ချီ ထွက်ပြေးခိုလှုံလာခဲ့ပြီး အဲဒီအထဲမှာ Kunga လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ သေဆုံးသူ အနည်းဆုံး ၁၈၀ ရှိပြီလို့ သတင်းတွေက ဖော်ပြပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံနဲကပ်နေတဲ့ အိန္ဒိေအရှေ့မြောက်ပိုင်းက မီဇိုရမ်နဲ့ မဏိပူရပြည်နယ်တွေကို မြန်မာဖက်က လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ၊ နိုင်ငံသားတွေ အရေအတွက်ဘယ်လောက် ပြေးလာလဲဆိုတာ အတိအကျ မသိရပါဘူး။
၃၁၆ မိုင်ရှည်လျားတဲ့ အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်ကို စောင်ကြပ်တဲ့ အာသံရိုင်ဖယ်အသင်းက ခိုလှုံလာသူအရေအတွက် ၂၆၄ ဦးရှိပြီး အဲဒီအထဲက ၃ ပုံ ၂ ပုံဟာ ရဲတွေဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
မီဇိုရမ်ပြည်ထဲရေးဌာနရဲ့ အကြီးတန်းတာဝန်ရှိသူ Sangchin Chinzah က အရေအတွက် ဘယ်လောက်ရှိလဲဆိုတာ ပြည်နယ်အစိုးရကလည်း မသိဘူးလို့ ပြောပါတယ်။
“ကျွန်မလည်း မပြောတတ်ဘူးရှင့်။ တော်တော်များများက ဆွေမျိုးတွေနဲ့ ရောနှောနေထိုင်ကြတော့ ဘယ်လောက်ရှိလဲဆိုတာ ရေတွက်ဖို့ မဖြစ်နိုင်ဘူး”
မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ကိုယ်စားပြု လွှတ်တော်အမတ် K Vanlalvena က ခိုလှုံလာသူ အရေအတွက်ဟာ နာရီနဲ့အမျှ တိုးတက်လာတယ်လို့ ပြောပါတယ။်
“၄၀၀ ကျော်လောက် မီဇိုရမ်ထဲဝင်လာတယ်လို့ သတင်းရပါတယ်” လို့ K Vanlalvena က ဒီနေ့ ပြောပါတယ်။ ခိုလှုံလာသူတွေကို ဒုက္ခသည်အဖြစ် သတ်မှတ်ပေးဖို့လည်း အိန္ဒိယအစိုးရကို မနေ့က သူမ မေတ္တာရပ်ခံခဲ့တာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံကဝင်လာသူတွေကို မကြိုဆိုဘူးလို့ အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက ထုတ်ပြန်ပြီးနောက် မီဇိုရမ်ပြည်နယ်က အာဏာရ Mizo National Front ပါတီရဲ့ ပါတီဝင် K Vanlalvena ရဲ့ ဒီမေတ္တာရပ်ခံမှု ပေါ်ထွက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။
နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဝင်လာတာကို ခွင့်မပြုဖို့ အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက ညွှန်ကြားချက်ထုတ်ပြီးနောက်ပိုင်း အာသံရိုင်ဖယ်အသင်းက မြန်မာနိုင်ငံသား ၈ ဦးကို နေရပ်ပြန်ပို့ခဲ့ပါတယ်။
တနင်္လာနေ့က ရောက်လာတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား ၁၄ ဦးကို အာသံရိုင်ဖယ်အသင်းက ပြန်ပို့ခဲ့တယ်လို့ အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်က Farkawn ရွာရဲ့ ရွာသူကြီးက ပြောပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ ပြည်သူတွေပါ
Kunga ကတော့ ၄ ရက်ကြာ ခရီးနှင်ပြီးတဲ့နောက် မတ်လ ၇ ရက်နေ့မှာ အိန္ဒိယကို ရောက်လာပါတယ်။
ဆိုင်ကယ်နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ရှောင်ရှားကာ ထွက်လာခဲ့ရပြီး ရွာတစ်ရွာမှာ အဲဒီဆိုင်ကယ်ကို ထားခဲ့ရတယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။ အဲဒီနောက် အိန္ဒိယနယ်စပ်ကို ၂ ရက်တာ လမ်းထပ်လျှောက်ခဲ့ရပြီး Tiau မြစ်နားမှာ ခဏနားကာ အိန္ဒိယထဲ ဝင်ရောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။.
“CDM လုပ်သူတွေရဲ့ နေရပ်လိပ်စာနဲ့ အခြားအချက်အလက်တွေကို စုံစမ်းဖို့ ကျွန်တော့်ကို အမိန့်ပေးတယ်။ သူတို့က ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပြည်သူတွေပါ” လို့ မီဇိုရမ်က ခန်းမကြီးတစ်ခုမှာ ထိုင်နေတဲ့ Kunga က ပြောပါတယ်။
အဲဒီခန်းမကြီးမှာ အနည်းဆုံး လူ ၂၅ ဦးလောက် နေထိုင်ကြပြီး အများစုက သူတို့ဟာ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေလို့ ဆိုပါတယ်။
Kunga က အစိမ်းရောက်ကဒ်တစ်ခုကို ပြသခဲ့ပေမယ့် ဒါဟာ တပ်ဖွဲ့ဝင်ကဒ်ပြားလားဆိုတာကို အလ်ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနက အတည်ပြုလို့ မရပါဘူး။
“အမိန့်အတိုင်း လိုက်မလုပ်ချင်လို့ပါ။ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ဆန္ဒပြသူတွေကို ပစ်သစ်တာမြင်ရတာ ကျွန်တော် စိတ်မကောင်းပါဘူး။ ပစ်တဲ့လူတွေမှာလည်း မိသားစုတွေရှိကြတာပဲ။ ဘာလို့ သူများမိသားစုကို ပစ်သတ်ရက်လဲ မသိဘူး” လို့ ဖုန်းထဲက ယူနီဖောင်းဝတ်ထားတဲ့ ပုံကိုပြရင်း သူက ပြောပါတယ်။
Kunga ဟာ ချင်းလူမျိုးတစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်။
လက်ရှိ မီဇိုရမ်မှာ လာရောက်ခိုလှုံနေသူ တော်တော်များများဟာ ချင်းလူမျိုးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ချင်းလူမျိုးတွေနဲ့ မီဇိုလူမျိုးတွေဟာ လူမျိုးတူတွေဖြစ်ပြီး နယ်စပ်ရဲ့ ဟိုဖက်ဒီဖက်မှာ မိသားစုဆွေမျိုးတွေ ရှိနေကြပါတယ်။
“ဆန္ဒပြသူတွေကို မဖမ်းချင်ဘူးရှင့်” လို့ တီးတိန်မြို့မှာ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ အသက် ၃၀ အရွယ် အမျိုးသမီး Marli က ပြောပါတယ်။ သူမရဲ့ အသက် ၂၉ နှစ်အရွယ် ခင်ပွန်း Vankung ကလည်း ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်အာဏာမသိမ်းခင် ၂ အလိုက သူတို့နှစ်ယောက် လက်ထပ်ခဲ့ကြတာပါ။
“လူတွေ ဆန္ဒပြတဲ့အခါ အထက်အရာရှိက ဒီလူတွေဖမ်းဖို့ ကျွန်မတို့ကို ပြောပါတယ်”
ဒီဇနီးမောင်နှံနှစ်ဦးလည်း သူတို့ရဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်ကဒ်ပြားတွေကို ပြသခဲ့ပါတယ်။
သူတို့ဟာ တနင်္ဂနွေနေ့က အိန္ဒိယကို ရောက်လာကြတာဖြစ်ပြီး ချိုမ့်ဝှမ်းတစ်ခုကို စီးမြင်နေရတဲ့ တောင်ပေါ်က ဆောက်လက်စ အဆောက်ဦးတစ်ခုရဲ့ ဟောခန်းမှာ နေထိုင်နေတာပါ။ အဲဒီမှာ နေထိုင်သူ အနည်းဆုံး ၂၅ ဦး ရှိပါတယ်။
ဒေသခံတွေပေးတဲ့ မွေ့ယာတွေ၊ အိပ်ရာခင်းတွေကို အဲဒီဟောခန်းထဲမှာခင်းပြီး အိပ်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ကျောပိုးအိပ်ကိုတော့ ခေါင်းအုံးအဖြစ် အသုံးပြုပါတယ်။
“ကျွန်တော်တို့ပြည်သူကို ကျွန်တော်တို့ချစ်တယ်။ စစ်အစိုးရက ပြည်သူတွေကို ထိခိုက်အောင်လုပ်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ကို ဖိအားပေးပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အလုပ်ကနေ ထွက်လိုက်တာပါ” လို့ တီးတိန်မြို့မှာ ရဲတပ်သားအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ Suan က ပြောပါတယ်။
Suan ဟာ အခြားလူတွေနဲ့အတူ မတ်လ ၉ ရက်နေ့က ထွက်လာတာပါ။ သူပိုင်တဲ့ပစ္စည်းတွေကို ခရမ်းရောင် ကျောပိုးအိတ်ထဲမှာ ပြွတ်သိပ်ထည့်ထားပါတယ်။ တစ်ခြားသူတွေလိုပဲ သူ့လည်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ မိသားစု ကျန်ခဲ့ပါတယ်။
မိသားစုတွေ မလုံခြုံ
အိန္ဒိယကိုရောက်ပြီးနောက် Kunga တစ်ယောက် သတင်းဆိုး စကြားရပါတယ်။
“ကျွန်တော်သွားပြီး သိပ်မကြာခင်မှာ ကျွန်တော့်အဖေ ဖမ်းခံရတယ်လို့ ဆွေမျိုးတစ်ယောက်က ပြောပါတယ်။ အဖေ့အခြေအနေ ဘယ်လိုရှိလဲဆိုတာ မသိရပါဘူး”
Kunga ရဲ့အဖေဟာ လက်သမားတစ်ဦးဖြစ်ပြီး အသက် ၆၃ နှစ် ရှိပါပြီ။
မိသားစုကို ဖုန်းခေါ်ဖို့တောင် ကြောက်ရွံ့နေတယ်လို့ Kunga က ပြောပါတယ်။
“ကျွန်တော် ဖုန်းခေါ်တဲ့သူကို သူတို့ ဖမ်းကြမှာဗျ”
အိန္ဒိယကို ထွက်ပြေးလာကြတဲ့ အခြားသူတွေမှာလည်း ဒီလို စိုးရိမ်မှုတွေ ရှိပါတယ်။ Suan က ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ သူ့ရဲ့ဇနီးနဲ့ အသက် ၂ နှစ်အရွယ် ကလေးကို စိုးရိမ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ တစ်ခုခုဖြစ်မှာကို စိုးတာကြောင့် Suan တစ်ယောက် မိသားစုနဲ့ တစ်ကြိမ်သာ စကားပြောရပါသေးတယ်။
“အခြေအနေက ဒီလိုပဲ ဆက်ဖြစ်နေပြီး ဒီမိုကရေစီအစိုးရ မတက်လာရင် မီဇိုရမ်မှာ ဘယ်လောက်ကြာမယ်မှန်း မသိဘူးလို့ ကျွန်တော့်အမျိုးသမီးကို ပြောထားပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ အနာဂတ် ဘာဖြစ်မလဲဆိုတာ ဘယ်သူက ပြောနိုင်မှာလဲ”
ခိုလှုံလာသူ တော်တော်များများက မြန်မာနိုင်ငံ ပြန်ပို့မှာကို စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ဒုက္ခသည်ဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်ကို အိန္ဒိယက လက်မှတ်မထိုးထားပါဘူး။
နယ်စပ်က ပြည်နယ်တွေအတွက် အိန္ဒိယ ပြည်ထဲရေးအစိုးရရဲ့ မတ်လ ၁၀ ရက်နေ့
ညွှန်ကြားချက်မှာ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသူတွေကို ဖော်ထုတ်ဖို့နဲ့ ကြန့့်ကြာမှုမရှိစေဘဲ နေရပ်ပြန်ပို့ဖို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
“ပြန်ပို့တာမျိုး ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ ပြန်ပို့ဖို့လုပ်လာရင်တော့ ကျွန်မတို့ ပြေးရ ပုန်းရတော့မှာပေါ့”လို့ Marlie က ပြောပါတယ်။
Suan က သူဟာ CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျွန်တော်တို့အတွက် တော်တော်လေး အန္တရာယ်ရှိပါတယ်”
နောက်ဆုံးမှာ အိန္ဒိယက ဒုက္ခသည်အဖြစ် သတ်မှတ်လိမ့်မယ်လို့ Kunga က မျှော်လင့်နေပါတယ်။
ဒုက္ခသည်ကိစ္စအတွက် အိန္ဒိယမှာ မူဝါဒမရှိပေမယ့် အရင်က မြန်မာနိုင်ငံမှာ မတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် ခိုလှုံလာတဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေကို ဒုက္ခသည်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုကတ်ပြားတွေ ထုတ်ပေးထားတယ်လို့ UNHCR က ပြောပါတယ်။ ကဒ်ရသူ တော်တော်များများဟာ နယူးဒေလီမှာ နေထိုင်နေကြတာပါ။
“ဒီလိုဖြစ်လာရင် ကျွန်တော့်မိသားစုကို ကျွန်တော်ခေါ်မယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကြုံရာကျပန်း လုပ်စားမယ်” လို့ မီဇိုရမ်က သူခေတ္တနေထိုင်ရာ ခန်းမကနေ Lushai တောင်ကုန်းလေးကို ငေးကြည့်ရင် Kunga က ပြောပါတယ်။
“အိန္ဒိယအစိုးရက ကျွန်တော့်ကိုဖမ်းပြီး ပြန်ပို့ရင်တော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျွန်တော့်အတွက် သေဒဏ်က စောင့်ကြိုနေမှာပါ”
(ခိုလှုံသူများ၏ လုံခြုံရေးကြောင့် အမည်များကို လွှဲ၍ ဖော်ပြထားပါသည်)
Ref: Aljazeera
(Aljazeera သတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားသည့် ‘Death sentence awaits us’: Coup-hit Myanmar officers in India ဆောင်းပါးကို လေးမောင်က ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုပါသည်)
