မတ္လ ၁၅ ၊ ၂၀၁၃
M-Media
ေနသစ္ထြန္း
ရခိုင္ ပဋိပကၡ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္၏ ေနာက္ဆံုး အစီအရင္ခံစာ အမွန္အတိုင္းျဖစ္ရန္ ျပည္သူမ်ား လိုလား
ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ ၏ သမၼတထံ အစီအရင္ခံမည့္ရက္အား ႏို၀င္ဘာ ၁၆-ရက္ေန႔မွ မတ္လ ၃၁- ေန႔သို႔ေရႊ႕ဆိုင္းခဲ့ၿပီး စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၏ ေနာက္ဆံုး တင္ျပမည္႔ အစီအရင္ခံစာရက္ မတ္လ ၃၁-ေန႔ သည္ တျဖည္ျဖည္းနီးကပ္လာသည္။
ရခိုင္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၇-လေက်ာ္ၾကာ ေလ႔လာ သုေတသန ျပဳခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ထံတင္ျပမည့္ ၄င္းအစီအရင္ခံစာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမွန္တရား အတိုင္း ျဖစ္ေစရန္ ျပည္သူမ်ားက လိုလားလ်က္ရွိသည္။
“ မၾကာခင္ ေနာက္ဆံုးအစီအရင္ခံစာ ထြက္မယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ အဲဒီ အစီအရင္ခံစာကို အမွန္ အတိုင္း ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္က သုေတသနအဖြဲ႕ဟာ စက္တင္ဘာ ၁၃-ရက္ေန႔က တစ္ႀကိမ္ ၊ ၂၀၁၃ ဇန္န၀ါရီ လက တစ္ႀကိမ္ ေက်ာ္နီေမာ္ကို ေရာက္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ရခိုင္ လူမ်ိဳးေတြဘက္ နဲ႔ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ ေတြဘက္က ၂-ေယာက္စီက သူတို႔ အဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႕တယ္။ ရခိုင္ေတြ ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ တို႔ကို ဘဂၤလားကလာတဲ႔ ဘဂၤလီေတြ လို႔ စြပ္စြဲတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မူလဇစ္ျမစ္ကို အမွန္အတိုင္းသိရေအာင္ အဲဒီသုေတသန အဖြဲ႕ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေက်ာက္ထရံ ရြာကို ေခၚသြားတယ္။ အဲဒီမွာ ဗလီႀကီးနဲ႔ ဗလီေခ် ဆိုၿပီး ဗလီႏွစ္လံုးရွိတယ္။ အဲဒီ ဗလီႀကီးေတြ ေဆာက္တာ ႏွစ္ေပါင္း ၈၀၀-ေလာက္ရွိၿပီ။ သူတို႔အဖြဲ႕ကို ဗလီႀကီး ရဲ႕ အုတ္ျပား ေတြကို ျပ တယ္။ ဓါတ္ပံုရိုက္ခိုင္းတယ္။ အတိအက်သိခ်င္ရင္ ဒီအုတ္ျပားေတြကို ကာဗြန္နည္းနဲ႔ စစ္ေဆးႏိုင္တယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ တို႔ ေျပာျပခဲ့ တယ္။ သုေတသန အဖြဲ႔လည္း ကြ်န္ေတာ္ျပတဲ႔ အေထာက္ အထား ေတြကို မွတ္တမ္းတင္ျပဳစုသြား တာေတြ႕ရ တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔လည္းအမွန္အတိုင္းရွင္းျပခဲ့တယ္ ” ဟု ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕ နယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
ေက်ာက္နီေမာ္ေက်းရြာရွိ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳး ၁၃၅ စုစာရင္း၀င္ ကမန္ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ႏိုင္ငံသား မွတ္ပုံတင္ရာတြင္ ကန္႔သတ္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ရသည္။ “မိသားစု ၀င္အားလံုးမွာ ႏုိင္ငံသားမွတ္ပံုတင္ရွိၾကေသာ္လည္း ကဒ္မရေသးတဲ႔ မိသားစု၀င္တခ်ဳိ႕ကုိ အခုေနာက္ ပိုင္းမွာ ႏုိင္ငံသား မွတ္ပံုတင္ မထုတ္ ေပးၾကဘူး။ မိဘမွာလည္းႏိုင္ငံသားကဒ္ျပားရွိတယ္ ၊ အစ္ကိုျဖစ္ သူမွာလည္းႏိုင္ငံသားကဒ္ျပားရွိတယ္။ ဒါေပ မယ္႔ ညီျဖစ္သူက်ေတာ့ မထုတ္ေပးတာ ေတြရွိေနတယ္။ ဒါဟာ ဥပေဒနည္းလမ္းမက်ဘူး ” ဟု ၎ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡအား ေလ႔လာ စံုစမ္းေနစဥ္ကာလအတြင္း မွာပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေနရာမ်ားစြာတြင္ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ မ်ားအား ဒုတိယအႀကိမ္ ပစ္မွတ္ထား တိုက္ခိုက္မွဳျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက အေရးယူ ျခင္းမရွိခဲ့ေခ်။
၂၀၁၂၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာက္နီေမာ္ ေတာင္ပိုင္းရပ္ကြက္မွ စက္ေလွငယ္တစ္စီးအား ရခိုင္လူမ်ိဳး ၃၀ ပါ ငါးဖမ္းပိုက္ဆြဲ စက္ေလွ ႀကီးတစ္စီးက ပင္လယ္ျပင္တြင္ တုိက္ပစ္နစ္ျမဳပ္မွဳ တစ္ရပ္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
၂၀၁၃ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၆ရက္ေန႔ တြင္ ေက်ာက္နီေမာ္ေက်းရြာ ဟံုး၀ရြာရွိ မြတ္စလင္ေနအိမ္တစ္လံုးအား မီးကြင္းပစ္ ခဲ့သျဖင့္ အိမ္ေခါင္းမိုး ေလာင္ကြ်မ္းခဲ့ရေသာ္လည္း တရားခံအား ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့ျခင္းမရွိခ့ဲေခ်။
“အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ ျဖစ္ေတာ့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ၊ စား၀တ္ေနေရးေတြ ခက္ခဲသြားတယ္။ အဓိက က ေတာ့ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ၾကတယ္။ ဒုတိယအေက်ာ့ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းမွဳေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ႔ ေနာက္ မွာၿပီးခဲ့တဲ႔ ၂-လေလာက္က ေတာင္ကုတ္ဘက္ ေလွေတြ ေက်ာက္နီေမာ္က ငါးဖမ္းေလွတခ်ဳိ႕ကို တုိက္ခိုက္ ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ပင္လယ္ျပင္ကို သီးျခား မသြားရဲၾကေတာ့ဘူး။ အုပ္စုလုိက္ပဲ ငါးဖမ္း ထြက္ၾက ေတာ႔တယ္” ဟု ေဒသခံမ်ား၏ စီးပြားေရး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎းကရွင္းျပသည္။
စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္သည္ အဖြဲ႔ငယ္ ၈-ခုျဖင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ျပားေစေသာ ပဋိပကၡျဖစ္ ပြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား၊ ပဋိပကၡျဖစ္ ပြား မႈေၾကာင့္ ေသဆုံးဒဏ္ရာရမႈမ်ား၊ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးမႈမ်ားႏွင့္ တျခား ထိခုိက္မႈ မ်ား၊ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္း မႈ ရရွိေစ ရန္အတြက္ ဥပေဒစုိးမုိးေရး ေဆာင္ရြက္မႈ၊ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္း မ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္မႈ၊ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ေပး ႏုိင္မႈ၊ ပဋိပကၡ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရး အတြက္ ေရတုိ၊ ေရရွည္ ေဆာင္ ရြက္သင့္ သည့္ အခ်က္မ်ား၊ ကြဲျပားေသာ ဘာသာ အယူ၀ါဒရွိသူ မတူညီသည့္ လူမ်ဳိးစုမ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူ ယွဥ္တြဲ ေန ထုိင္ႏုိင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ား၊ ဥပေဒ စုိးမုိးေရး အႀကံျပဳခ်က္မ်ား၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးဖြံ႔ၿဖဳိး တုိး တက္မႈဆုိင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ၇-လၾကာ အခ်ိန္ယူေလ႔လာ ခဲ့သည္။
“စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အစီအရင္ခံစာက ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္ ဘာမွ ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔စံုစမ္းမွဳ လုပ္ေနတဲ႔အခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထားတဲ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ ျဖစ္တယ္။ ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ လူေတြပဲ ဒုကၡသည္စခန္းေရာက္သြားတယ္။ ပင္လယ္ထဲထြက္ေျပးခဲ့ရတယ္” ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕ေန ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ၊ တည္ၿငိမ္ေရးကို အေျခခံၿပီး တင္ျပမယ္။ ဒါေပမယ္႔ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ အေျခ ခံ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးမယ္လို႔ မျမင္ဘူး။ သိပ္အားကိုးေလာက္တဲ႔ အစီအရင္ခံစာ လို႔မျမင္ဘူး” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ဦးေက်ာ္မင္းက သံုး သပ္သည္။
ကုလသမဂၢ ၊ အိုအိုင္စီ ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည္႔ေရးအဖြဲ႔ ၊ အာဆီယံ စသည္႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အလယ္တြင္ ရခိုင္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ မ်က္ႏွာမရျဖစ္ခဲ့့ျခင္းအေပၚ ရခိုင္ေကာ္မရွင္ မွ အဖတ္ ဆယ္ႏိုင္ရန္ မွ်မွ်တတ ေဖာ္ျပႏုိင္မည္ ဟု အခ်ိဳ႕က ယံုၾကည္ၾကသည္။
“ကြ်န္ေတာ္႔အထင္ကေတာ့ အခုထြက္မယ္႔ အစီအရင္ခံစာကို ရခိုင္ကေရာ ၊ ရိုဟင္ဂ်ာဘက္ကေရာ သိပ္ၿပီး ႀကိဳက္ၾကမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ ရခိုင္ေတြရဲ႕ လူမ်ိဳးေရး အစြန္းေရာက္မွဳေတြ ၊အၾကမ္းဖက္မွဳေတြ ရွိေန သလို ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ ေတြရွိေနတယ္။ ဒါကို အလယ္လတ္က်က် တင္ျပသြားမယ္႔ပံုရွိတယ္။ ဘက္လုိက္မွဳ ရွိမွာ မဟုတ္ဘူး လို႔ထင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ေကာ္မရွင္အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လွိဳင္က ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ရွိတဲ႔ ပညာရွင္ပဲ ”ဟု ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ေန ႏိုင္ငံေရး ေလ႔လာသူ တစ္ဦး က သံုးသပ္သည္။
၂၀၁၂ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔ သမၼတ႐ုံး ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းေပးလိုက္ေသာ အဖြဲ႔ဝင္ ၂၇ ဦးပါ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ တြင္ အစၥလာမ္ သာသနာေရးရာ ေကာင္စီ ဌာနခ်ဳပ္မွ ဥကၠ႒ ဟာဂ်ီ ဦးညြန္႔ေမာင္သွ်ိန္ႏွင့္ အတြင္းေရးမႉး ဟာဂ်ီ ဦးတင္ေမာင္သန္း တုိ႔အား ႏို၀င္ဘာ ၁ရက္ေန႔တြင္ ခိုင္လံုသည္႔ အေၾကာင္းျပခ်က္မရွိပဲ သမၼတရံုးအမိန္႔ျဖင့္ တာဝန္မွ ရပ္စဲခဲ႔သျဖင့္ ရခိုင္ေကာ္မရွင္တြင္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅-ဦးသာ က်န္ရွိေတာ့ သည္။
