ျမန္မာရာဇ၀င္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရအစား ျမန္မာသမိုင္းဟူေသာ စကားကို ပထမဆံုးအသံုးျပဳသည့္ သမိုင္းပညာရပ္စာအုပ္ ျပဳစုသူ
ေလာကထိပ္ပန္မင္စာကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ သုေတသနျပဳတင္ျပသူ
ေဇယ်ေက်ာ္ထင္ ဗိုလ္မွဴးဘရွင္
(၂၇ ဒီဇင္ဘာ ၁၉၁၅ – ၇ ဇန္န၀ါရီ ၁၉၇၀)
ပ်ဥ္းမနာျမိဳ႕ေန၊ ရြာေကာက္ရပ္ဇာတိျဖစ္သည္။ ၁၉၁၅ ခု ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္ တနလၤာေန႔တြင္ ဖြားျမင္သည္။ အဖ ေက်ာင္းဆရာ ဦးဟိန္၊ အမိ ေဒၚေစာရင္ျဖစ္သည္။ အမည္ရင္းမွာ ဘရွင္ျဖစ္သည္။ အရဗီအမည္မွာ မုဟမၼဒ္ဒါ၀ူဒ္ျဖစ္သည္။ ၁၉၃၃-၃၈ တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ယုဒသန္ေကာလိပ္၌ ပညာသင္ၾကားသည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ အေရွ႕တိုင္းရာဇ၀င္ ဂုဏ္ထူးတန္းေအာင္ျမင္ျပီး ၀ိဇၨာဂုဏ္ထူးဘြဲ႕ရသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အေရွ႕တိုင္းရာဇ၀င္ဌာနတြင္ နည္းျပအျဖစ္ စတင္အမႈထမ္းသည္။ ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ လက္ေထာက္ကထိကရာထူး တိုးျမွင့္ခံရသည္။
၁၉၄၂-၄၃ တြင္ ဂ်ပန္ေခတ္ အာရွလူငယ္အစည္းအရံုး၊ ဥာဏဗလတာ၀န္ခံ၊ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ဗမာ့ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္၌ ဗိုလ္ၾကီး၊ တပ္မေတာ္ပညာေရးအရာရွိ၊ ပဲခူးစံျပတပ္မေတာ္သမိုင္းနည္းျပႏွင့္ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တိုင္း(၄) မွပါ၀င္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၅-၅၆ တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၌ ဗိုလ္မႉး၊ အဂၤလန္တြင္ စစ္သံမႉး၊ ဒုတိယဗိုလ္မႉးၾကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၆၀ မွ ၇၀ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းေကာ္မရွင္ ဆပ္ေကာ္မရွင္(ခ)အလယ္ေခတ္(ေအဒီ၁၃၆-၁၇၅၂) က်မ္းျပဳအရာရွိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ဗိုလ္မႉးဘရွင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုေတသနအသင္း အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ (၁၉၆၅-၆၉)၊ ျမန္မာစာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္၊ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ဘြဲ႔လြန္သင္တန္းမ်ားတြင္ အထူးကထိက တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီဌာနခ်ဳပ္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္(၁၉၅၆-၁၉၇၀)အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ (more…)