အောက်တိုဘာ ၁၃၊ ၂၀၂၀
M-Media
ဆန္ဒပြမှုမြင်ကွင်းတစ်ခု
-ရခိုင်ပြည်နယ်က ပြည်သူတွေ ထိခိုက်ခံစားရမှုတွေအတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်က ရခိုင်လူမျိုးတွေက တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရခိုင်လူမျိုးတွေဟာ လူမျိုးစုလိုက် ရှင်းလင်းမှုကို ခံနေရတယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်တို့အကြား တိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ ၂၀၁၉ ခုနှစ် အစပိုင်းလောက်ကတည်းက ပိုမိုပြင်းထန်လာပြီး အရပ်သားသေဆုံးမှုတွေ၊ အိုးအိမ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရသူတွေရဲ့ အရေအတွက်လည်း မြင့်တက်လာပါတယ်။
မြို့တော်ဒါကာက ရခိုင်လူမျိုးတွေရဲ့ ဆန္ဒပြမှုမှာတော့ မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ရခိုင်လူမျိုးတွေကို လူမျိုးစုလိုက်ရှင်းလင်းမှုလုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ စွပ်စွဲခဲ့ပြီး နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက ပိုမိုဖိအားပေးဖို့လည်း တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
“မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ရခိုင်လူမျိုးစုတစ်ခုလုံး ပပျောက်သွားရေးဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ကြိုတင်စီစဉ်ပြီး ရခိုင်ပြည်သူတွေအပေါ် ဆိုးရွားတဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေ လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ စစ်ဆင်ရေးမှာ လက်နက်ကြီးတွေ၊ ရေတပ်နဲ့ လေတပ်တွေကို အသုံးပြုပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်က ၄ သန်းသော ရခိုင်လူမျိုးတွေကို ကယ်တင်နိုင်ရေး မြန်မာနိုင်ငံကို ဖိအားပေးဖို့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ရခိုင်လူ့အဖွဲ့အစည်းက နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို တိုက်တွန်းပါတယ်” လို့ ဆန္ဒပြပွဲကို စီစဉ်သူ Kyawo Nyin က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ထွက်ပြေးရသူအရေအတွက်ဟာ ၈ သောင်းလောက်ရှိတယ်လို့ စာရင်းအရ သိရပေမယ့် အမှန်တကယ်အရေအတွက်ဟာ ဒီထက်ပိုများနိုင်ပြီး ရိုဟင်ဂျာတွေလိုပဲ ရခိုင်တွေလည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဖက်ကို အစုလိုက်အပြုံလိုက် ထွက်ပြေးရဖွယ် ရှိနေတယ်လို့ ရခိုင်ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ Rakhine Culture Group ရဲ့ ဥက္ကဌဖြစ်သူ Maung Chit Hree က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“စစ်တပ်က အိမ်တွေကိုမီးရှို့လိုက်တာကြောင့် တောထဲမှာနေထိုင်နေရတဲ့ ရခိုင်ပြည်သူအရေအတွက်ဟာ အနည်းဆုံး ၂ သိန်း ၆ သောင်းလောက် ရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာနေလို့မရရင် တိုင်းပြည်ကိုစွန့်ခွာဖို့ကလွဲပြီး သူတို့မှာ တစ်ခြားရွေးချယ်စရာ မရှိပါဘူး။ အနီးဆုံးဖြစ်တဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဖက်ကို ထွက်ပြေးဖို့ သူတို့ စဉ်းစားကြမှာပါ”
ရခိုင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ AA ဟာ ရခိုင်ပြည်သူတွေကို ကိုယ်စားပြုတယ်လို့ ယုံကြည်တဲ့အတွက် ထောက်ခံတယ်လို့လည်း ဆန္ဒပြသူတွေက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
စစ်တပ်ရော AA ပါ ကျူးလွန်မှုရှိ
နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Amnesty International (AI) ရဲ့ မနေ့က အစီရင်ခံစာမှာတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်က လတ်တလော တိုက်ပွဲတွေအတွင်း မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ AA တို့ နှစ်ဖက်စလုံးက အရပ်သားတွေအပေါ် ကျူးလွန်မှုရှိတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။
မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ ကြုံတွေ့ရသူတွေ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက ရရှိထားတဲ့ ဓာတ်ပုံတွေ၊ ဗီဒီယိုတွေ၊ မီဒီယာက ဖော်ပြချက်တွေ၊ ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံတွေ၊ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ လေ့လာဆန်းစစ်မှုတွေကို အခြေခံပြီး သုံးသပ်ထားတာဖြစ်တယ်လို့ AI က ဆိုပါတယ်။
လတ်တလော တိုက်ပွဲတွေအတွင်း မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ရွာတွေကို မီးရှို့တာ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားပြီး တိုက်ခိုက်တာတွေ ရှိခဲ့ကြောင်း၊ အရပ်သားတွေနေထိုင်တဲ့နေရာအနီး ထောင်ထားတာတွေ့ရတဲ့ မိုင်းတွေကို မိမိတို့ရဲ့ လက်နက်ရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ဆန်းစစ်ရာမှာ မြန်မာစစ်တပ်က မကြာခဏအသုံးပြုတဲ့ MM2 မြေမြှုပ်မိုင်းတွေ ဖြစ်နေကြောင်း အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
“AA နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်တို့အကြား ပဋိပက္ခတွေ လျော့ပါးဖို့ လက္ခဏာမရှိသေးပါဘူး။ အရပ်သားတွေကတော့ ဆက်လက်ပြီးထိခိုက်ခံစားရအုံးမှာပါ” လို့ AI အဖွဲ့က တာဝန်ရှိသူ Ming Yu Hah က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
Ref: Anadolu Agency, Benar News
