စက္တင္ဘာ ၁၉၊ ၂၀၁၉
-ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ဝျပည္ေသြစည္းညီၫြတ္ေရးတပ္မေတာ္ (UWSA) က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဒသက တရား၀င္ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ိဳး မဟုတ္ေသးတဲ့ ပန္႔ဆန္းက ေစ်းဆိုင္ေတြ၊ ဟိုတယ္ေတြနဲ႔ စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ ၀၊ တ႐ုတ္၊ ဗမာစာေတြနဲ႔ ေရးသားထားတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ေတြကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ၿမိဳ႕ထဲမွာေတာ့ ၀၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အျခား တိုင္းရင္းသားစကားေတြကိုသာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေျပာဆိုၾကၿပီး ဗမာစကား ေရးတတ္၊ ေျပာတတ္သူ သိပ္မရွိပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံက အႀကီးဆံုးလူမ်ိဳးစုျဖစ္တဲ့ ဗမာလူမ်ိဳးရဲ႕ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အျခားလႊမ္းမိုးမႈေတြလည္း မရွိသေလာက္ပါပဲ။
UWSA နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕ ဝျပည္ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရးပါတီ (UWSP) တို႔ဟာ တိုင္းျပည္က အျခားတိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြ လိုလားေတာင့္တေနတာေတြ အကုန္လံုးကို ရေနပါတယ္။ ဗဟိုအစိုးရက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈမရွိတဲ့ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ၊ အဆင့္ျမင့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြ တပ္ဆင္ထားတဲ့ စစ္တပ္ေတြျဖစ္ၿပီး အဓိကအက်ဆံုးကေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ႏွစ္ဖက္ အပစ္ရပ္သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရရွိထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲက သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခုဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၾကာ အခုအခ်ိန္အထိ ခိုင္မာေနဆဲပါ။
ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔အတြက္ UWSA က ဖိအားေပး ခံေနရပါတယ္။ NCA ကို အရင္ စစ္တပ္တစ္ပိုင္း အစိုးရလက္ထပ္က စတင္မိတ္ဆက္ခဲ့တာပါ။ လက္ရွိ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံအစိုးရကေတာ့ ရန္မီးမစဲတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕အနာဂတ္ကို တစ္ျပည္ေထာင္စနစ္ သြားမလား၊ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ သြားမလားဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြက္ တင္ႀကိဳသတ္မွတ္ခ်က္အျဖစ္ NCA ကို မွတ္ယူထားပါတယ္။
“အစိုးရက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို လက္နက္စြန္႔ေစခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္ ရမွ၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာသာ ဒါမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္မွာပါ။ အခုေတာ့ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး” လို႔ USWA ေပၚလစ္ဗ်ဴ႐ိုရဲ႕ အၿမဲတမ္းေကာ္မတီက အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ Zhao Guoan က Asia Times နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
Zhao Guoan ဟာ ႏိုင္ငံျခားေရးကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။
“လက္နက္သာမရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာမွ ရမွာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေတြ႕အၾကံဳက ေျပာေနပါတယ္”
တပ္မေတာ္လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ၾကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ၀အဖြဲ႕က ခံစားေနေပမယ့္ အစိုးရနဲ႔ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္ နီးကပ္တဲ့ မဟာမိတ္ဆက္ဆံေရး ရွိေနပါတယ္။
အဲဒီအဖြဲ႕ေတြထဲမွာ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (AA)၊ တေအာင္းပေလာင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (TNLA)၊ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (KIA)၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (ေျမာက္ပိုင္း)၊ ၀ေတာင္တန္း ေျမာက္ပိုင္းက ကိုးကန္႔ျပည္သူ႕စစ္အဖြဲ႕၊ က်ိဳင္းတုန္ေျမာက္ပိုင္းက အပစ္ရပ္အဖြဲ႕ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
အဖြဲ႕အားလံုးေပါင္းကာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းေရးေကာ္မတီ (FPNCC) ကို ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ၀အဖြဲ႕က ဦးေဆာင္ပါတယ္။ FPNCC မွာ ႏိုင္ငံအတြင္း လက္ရွိ လႈပ္ရွားေနတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ပါ၀င္ပါတယ္။
NCA ကို လက္မွတ္မထိုးေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ဟာ အနည္းငယ္သာရွိေတာ့တယ္ ဆိုတဲ့ အစိုးရရဲ႕ ေျပာၾကားမႈကို FPNCC ပါ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြက ျပက္ရယ္ျပဳသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အစိုးရက NCA ကို ေရွ႕ဆက္သြားႏိုင္မယ့္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းအျဖစ္ ႐ႈျမင္ေနေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြက NCA မွာ ဘာေတြ ပါ၀င္ရမလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာင့္ အစိုးရက ေျပာင္းလြယ္ျပင္လြယ္ သေဘာထားမ်ိဳး မရွိဘူးလို႔ ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။
တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတစ္ခု တည္ေထာင္ေပးမယ္ဆိုတာမ်ိဳး၊ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ့ ေဒသေတြက အစိုးရတပ္ေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးမယ္ ဆိုတာမ်ိဳး NCA မွာ ပါ၀င္ေစခ်င္တယ္လို႔ Zhao Guoan က ေျပာပါတယ္။
UWSA က လက္နက္ေတြ အမ်ားအျပား စုေဆာင္းေနတာက တိုက္ဖို႔ခိုက္ဖို႔ မဟုတ္ဘဲ၊ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ UWSA က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ေဒသမွာ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းဖို႔ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူက အေလးထား ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ အရင္ဆံုး မပစ္ပါဘူး။ ျမန္မာစစ္တပ္က တိုက္လာေအာင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ သြားမစပါဘူး”
ေနာက္ဆံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္ ရတဲ့အခါက်ရင္ UWSA နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕လက္နက္ေတြအားလံုး ဘာျဖစ္လာမလဲလို႔ ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ Zhao Guoan က ရယ္ေမာၿပီး မတင္မက် ျပန္ေျဖခဲ့ပါတယ္။
၀တပ္ဖြဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ေဒသႏွစ္ခု (လိမ္ေမာ္ေရာင္ ဧရိယာ) “ဒါကာ အနာဂတ္နဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ေမးခြန္းမ်ိဳးပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ဒီေမးခြန္းအတြက္ မေျဖရမလားေတာင္ မသိဘူး”
လက္ရွိအေနအထားကို ၀က ေရာင့္ရဲေက်နပ္ေနတဲ့ပံုပါ။ အတိုေကာက္ DDR လို႔သိၾကၿပီး ‘လက္နက္စြန္႔၊ တပ္ဖ်က္၊ အစိုးရနဲ႔ေပါင္း’ ဆိုတဲ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ၀က သေဘာတူဖို႔ မရွိပါဘူး။
တ႐ုတ္နဲ႔ UWSA တို႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးက ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရဲ႕ ပင္မေထာက္တိုင္ ျဖစ္ပါတယ္။ နယ္စပ္ထိစပ္မႈအရ ၀ဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ နီးစပ္မႈရွိၿပီး၊ တ႐ုတ္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ေတာင္ အဆက္အသြယ္ ရွိႏိုင္ေပမယ့္ တ႐ုတ္ရဲ႕ ႐ုပ္ေသး႐ုုပ္အျဖစ္ ၀ကို သတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ မွားသြားပါလိမ့္မယ္။
“ပထဝီအေနအထားနဲ႔ သမိုင္းေၾကာင္းေတြအရ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ဆက္ဆံေရး ရွိတာျဖစ္ပါတယ္” လို႔ Zhao Guoan ကဆိုၿပီး အေသးစိတ္ေျပာျပဖို႔ေတာ့ ျငင္းဆိုပါတယ္။
မဟာဗ်ဴဟာ အက်ိဳးစီးပြား ရွိတာေၾကာင့္ ၀ကေနတစ္ဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျခကုပ္တစ္ခုရေနတာကို တ႐ုတ္လည္း ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ ၀ေဒသက သတၱဳေတြကို နယ္စပ္ျဖတ္ၿပီး တင္သြင္းတာလို စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ေတြလည္း တ႐ုတ္မွာ ရွိေနပါတယ္။
Zhao Guoan က ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းမရွိေပမယ့္ UWSA မွာ တပ္ဖြဲ႕၀င္ ၂ ေသာင္းကေန ၃ ေသာင္းအၾကား ရွိေနၿပီး၊ ေလယာဥ္ပစ္ ပခံုးထမ္းေလာင္ခ်ာေတြ၊ လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ လက္နက္တပ္ယာဥ္ေတြလို စစ္လက္နက္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီလက္နက္အားလံုးဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက လာတာျဖစ္ၿပီး မေတာ္တဆ တစ္ဖက္လွည့္နဲ႔ ေရာက္လာတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီလက္နက္ေတြဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ယူနန္ျပည္နယ္ နယ္စပ္က ေဒသတြင္း လက္နက္ကုန္သည္ေတြရဲ႕ ေမွာင္ခိုလက္နက္ေစ်းကြက္မွာ ေပၚတင္တစ္မ်ိဳး၊ ပုန္းလွ်ိဳးကြယ္လွ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ေရာင္းေနၾကတဲ့ လက္နက္မ်ိဳးေတြလည္း မဟုတ္ပါဘူး။
ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ စစ္ပြဲျဖစ္ပြားမႈမရွိဘဲ လက္နက္အင္အားေတာင့္တင္းတဲ့ UWSA ဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ိဳးစီးပြားမွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ ကုန္သြယ္ေရး၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ ဆိပ္ကမ္းေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ၿပီး အိႏၵိသမုဒၵရာ ထြက္ေပါက္ရေရး စတဲ့ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးရာမွာ အသာရေစတာမ်ိဳးပါ။
ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အရင္အစိုးရလက္ထက္ လက္ပံေတာင္းက အျငင္းပြားစရာ တ႐ုတ္စီမံကိန္းကို
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ တ႐ုတ္ကိုေၾကာက္ရတယ္။ သူတို႔နဲ႔ ျပႆနာျဖစ္လို႔မရဘူး။ သူတို႔စီမံကိန္းေတြ ပိတ္ရလို႔ ေဒါသထြက္ၿပီး ကြန္ျမဴနစ္ေတြကို ျပန္ေထာက္ပံ့ရင္ နယ္စပ္က စီးပြားေရး ေနာက္ျပန္ေရာက္သြားလိမ့္မယ္”
ကြန္ျမဴနစ္ဆိုတာ UWSA ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ၫႊန္းသြားတာပါ။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ဟာ ၀ကိုပဲ လက္နက္တပ္ဆင္ေပးေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သံတမန္ေဟာင္း Sun Guoxiang လို ကိုယ္စားလွယ္မ်ိဳး လႊတ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာလည္း ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ Sun Guoxiang ဟာ အစိုးရနဲ႔ေရာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ပါ အဆက္အသြယ္ရွိသူပါ။
ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြဟာ ၀ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရး စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကလြဲလို႔ ျပည္ေထာင္စုထဲ ပါ၀င္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈ သိပ္မရွိဘူးလို႔ စင္ကာပူ သုေတသနပညာရွင္ အန္ဒ႐ူးအြန္ ေမလအတြင္းက Irrawaddy သတင္းဆိုက္မွာ ေရးသားခဲ့သလို ေျပာဆိုမႈမ်ိဳးေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
တစ္ဖက္မွာလည္း UWSA ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုမႈေတြက သိပ္ကိုရွင္းပါတယ္။ Zhao Guoan က ၀အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ခြဲမထြက္လိုေပမယ့္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းက အထူးေဒသပံုစံမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္မ်ိဳးကို အလိုရွိတယ္လို႔ အခိုင္အမာေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အနာဂတ္ ဝျပည္နယ္မွာ တ႐ုတ္နဲ႔ကပ္ေနၿပီး တစ္ခ်ိန္က ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ‘ေျမာက္ပိုင္းေဒသေတြ’နဲ႔ ထိုင္းနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္က ‘ေတာင္ပိုင္းေဒသေတြ’ ပါ၀င္ရမယ္လို႔ Zhao Guoan နဲ႔ အျခား ၀ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျပာၾကားထားပါတယ္။
‘ေတာင္ပိုင္းေဒသ’ ဆိုတာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြက ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ၀လူမ်ိဳးေတြကို ထိုင္းနယ္စပ္မွာ ေနရာခ်ထားၿပီးတဲ့ေနာက္ ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ အဓမၼ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္တာမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး အရင္က အဲဒီေဒသမွာရွိေနတဲ့ ေဒသခံအမ်ားအျပား ထိုင္းဖက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီ ‘ေတာင္ပိုင္းေဒသ’ မွာ အရင္က ေနထိုင္ၾကတဲ့ ေဒသခံအမ်ားစုဟာ ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု ေသဆံုးသြားၿပီျဖစ္တဲ့ နာမည္ဆိုးနဲ႔ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ဘိန္းဘုရင္ ခြန္ဆာရဲ႕ Möng Tai တပ္ဖြဲ႕ကို တိုက္ထုတ္တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက UWSA ကို ျမန္မာစစ္တပ္က အဲဒီ ေတာင္ပိုင္းေဒသေတြကို အပ္ခဲ့တာပါ။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ျမန္မာစစ္တပ္ထံ ခြန္ဆာ လက္နက္ခ်ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီေဒသေတြကေန ထြက္ခြာၿပီး မူရင္း ေျမာက္ဖက္ကို ျပန္သြားဖို႔ စစ္တပ္က ေျပာခဲ့ေပမယ့္ UWSA က လက္မခံဘဲ ေနာက္ထပ္ ၀လူမ်ိဳးေတြကို ထပ္မံ ေနရာခ် ေနထိုင္ေစခဲ့ပါတယ္။
ရွမ္းျပည္နယ္ကိုဖဲ့ၿပီး သီးျခားဝျပည္နယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးေရး အယူအဆကို ရွမ္းလူမ်ိဳး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဆန္႔က်င္ၾကၿပီး ေဒသတြင္းမွာရွိတဲ့ ပအို႔၊ ပေလာင္နဲ႔ ကိုးကန္႔တ႐ုတ္ေတြလည္း ဒီလိုေတာင္းဆိုမႈမ်ိဳး ရွိလာႏိုင္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
အက်ယ္အ၀န္း ၁၅၀ ကေန ၂၀၀ ကီလိုမီတာေလာက္ရွိၿပီး ျမန္မာအစိုးရအုပ္စိုးရာ ေဒသတစ္ခုျခားထားတဲ့ ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းေဒသေတြကို ၀ေတြအၿမဲတမ္းထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဒသအျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႔ ဗဟိုအစိုးရကလည္း ဆႏၵမရွိသလို ရွမ္းေတြကလည္း အလိုမရွိပါဘူး။
တစ္ဖက္မွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အျမစ္တြယ္ေနတဲ့ တိုင္းရင္းသားျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ဟာ သိပ္မလြယ္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး NCA ကို လက္မွတ္ထိုးခိုင္းတာ၊ ႏိုင္ငံေရး အာမခံခ်က္မရွိဘဲ လက္နက္စြန္႔ခိုင္းတာထက္ ပိုၿပီး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က တစ္ခမ္းတနား ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ NCA လက္မွတ္ထိုးပြဲဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ပံုရိပ္ေကာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳး၊ ဘယ္ဆီေနမွန္းမသိတဲ့ ‘ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စီမံကိန္း’ အတြက္ ႏိုင္ငံျခားအလႇဴရွင္ေတြထံကေန ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့ရေအာင္ လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳးအျဖစ္သာ အမ်ားက ႐ႈျမင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အေျဖမထြက္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈေတြ၊ ျပင္းထန္တဲ့ တိုက္ပြဲေတြ ႏွစ္မ်ားစြာ ဆက္ျဖစ္၊ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဖယ္က်ဥ္မႈ ခံလာရတဲ့ တ႐ုတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အကန္႔အသတ္ရွိေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အဓိကအေရးပါတဲ့ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္တစ္ခု ျဖစ္လာေနတဲ့ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အျခအေနက ပိုၿပီး မေရမရာ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္တုန္းက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔ NCA ကို လက္မွတ္မထိုးခင္ အေသအခ်ာစဥ္းစားဖို႔အတြက္ လက္ရွိအရပ္သားအစိုးရေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့တာကို Zhao က ေထာက္ျပပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ သူမဟာ ခ်က္ျခင္းကို ေလသံေျပာင္းသြားၿပီး အရင္ စစ္တစ္ပိုင္း အစိုးရရဲ႕ မေအာင္ျမင္တဲ့ ေပၚလစီေနာက္ကိုပဲ ထပ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။
“ဘာကို ယံုရမလဲဆိုတာေတာင္ မသိေတာ့ပါဘူး” လို႔ Zhao က ေျပာပါတယ္။
ေသခ်ာတာက ယံုၾကည္မႈမရွိဘဲ ျမန္မာအစိုးရကလည္း NCA ကို ေခါင္းမာမာနဲ႔ ကိုင္စြဲထားအံုးမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ပိုမို ျဖစ္ေနအံုးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
FPNCC မွာ အဓိကေနရာကေန ပါ၀င္ေနတဲ့ အေနအထား၊ တ႐ုတ္နဲ႔ နီးကပ္တဲ့ဆက္ဆံေရး ရွိေနမႈ စတာေတြေၾကာင့္ ‘၀’ ဟာ ေနာက္ဆံုးမွာ သူတို႔ လိုခ်င္တာကို ရရွိမယ့္အေနအထားေကာင္းတစ္ခု ရရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
Ref: Asia Times
(Asia Times သတင္းဌာနတြင္ ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ BERTIL LINTNER ေရးသားသည့္ Why Myanmar’s Wa always get what they want ေဆာင္းပါးကို ေလးေမာင္က ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္)
