သြဂုတ် ၂၈၊ ၂၀၂၃
M-Media
-အာဖဂန်နစ္စတန်ကို အုပ်စိုးနေတဲ့ တာလီဘန်အဖွဲ့ဟာ ပြည်တွင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေ ပညာသင်ခွင့်ယူခွင့်ကို ပိတ်ပင်တဲ့အပြင် နိုင်ငံရပ်ခြားကို ပညာသင်ဆုနဲ့ သွားမယ့် အမျိုးသမီးတွေကိုပါ ထွက်ခွာခွင့်မပေးတော့ဘူးလို့ သိရပါတယ်။
အသက် ၂၀ အရွယ် အာဖဂန်အမျိုးသမီး နတ်ကိုင် (အမည်လွှဲ) က သူခံစားခဲ့ရတာတွေကို ဘီဘီစီသတင်းဌာနထံ ပြောပြပါတယ်။
“အမျိုးသမီးတွေ တက္ကသိုလ်မတက်ရလို့ တာလီဘန်တွေက ပိတ်ပင်လိုက်တော့ ပညာသင်ဆုနဲ့ နိုင်ငံခြားသွားပြီး ပညာဆက်သင်ဖို့ပဲ ကျွန်မအတွက် မျှော်လင့်ချက် ရှိတော့တယ်”
သူမရဲ့ မျှော်လင့်ချက်ကို ဆုပ်ကိုင်ကြိုးစားရင်း အခွင့်အလမ်းတွေ ရှာဖွေခဲ့တဲ့ နတ်ကိုင်ဟာ အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု (ယူအေအီး) နိုင်ငံက ဘီလီယံနာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ရှိခ် ခါလက်ဖ် အဟ်မဒ် အလ် ဟဘ်တူရ်က ပေးအပ်တဲ့ ဒူဘိုင်းတက္ကသိုလ်တက်ရောက်ခွင့် ပညာသင်ဆုကို ရရှိခဲ့ပါတယ်။
တာလီဘန်က တက္ကသိုလ်တွေမှာ အမျိုးသမီးတွေတက်ရောက်ခွင့်ကို ပိတ်ပင်လိုက်တဲ့ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှာ ဟဘ်တူရ်က အာဖဂန်အမျိုးသမီးတွေအတွက် ဒီပညာသင်ဆုကို ဖန်တီးပေးခဲ့တာပါ။
အဲဒီအချိန်ကစလို့ အာဖဂန်အမျိုးသမီး ၁၀၀ လောက် ဒီပညာသင်ဆု ရရှိခဲ့ကြပြီး နိုင်ငံခြားမှာ နေထိုင်နေသူတွေက ဒူဘိုင်းကို သွားရောက်ခဲ့ကြပါတယ်။
ပညာသင်ဆုရခဲ့တဲ့ နတ်ကိုင်ဟာ ဇူလိုင်လ ၂၃ ရက်နေ့က ဒူဘိုင်းကိုသွားဖို့ ကဘူးလ်လေဆိပ်ကို ရောက်တဲ့အချိန်မှာ တာလီဘန်တွေရဲ့ တားမြစ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရပါတယ်။
“ကျွန်မတို့လက်မှတ်တွေနဲ့ ကျောင်းဗီဇာကို မြင်တဲ့အခါ အမျိုးသမီးတွေကို ကျောင်းဗီဇာနဲ့ ထွက်ခွာခွင့်မပြုဘူးလို့ တာလီဘန်တွေက ပြောပါတယ်”
နတ်ကိုင်နဲ့အတူ အခြား ပညာသင်ဆုရတဲ့ အမျိုးသမီးငယ် ၆၀ လည်း ဒီလို တားမြစ်ဟန့်တားမှုမျိုးကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေ တစ်ယောက်တည်း နိုင်ငံခြားသွားတာ၊ ခရီး၀ေးသွားတာတွေကို တာလီဘန်က ခွင့်မပြုဘဲ အမျိုးသားအဖော်တစ်ဦး ပါမှသာ သွားခွင့်ပြုပါတယ်။
အဲဒီလို အမျိုးသားအဖော်ပါတဲ့ ပညာသင်ဆုရ ကျောင်းသူတွေကိုလည်း တာလီဘန်က လေယာဥ်ပေါ်ကနေ မောင်းချခဲ့ပါတယ်။
“လေယာဥ်ပေါ်ရောက်သွားတဲ့ မိန်းကလေး ၃ ဦးမှာ အုပ်ထိန်းသူ အမျိုးသားတွေ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ကိုလည်း တာလီဘန်တွေက လေယာဥ်ပေါ်ကနေ ဆင်းခိုင်းခဲ့ပါတယ်”
တာလီဘန်အဖွဲ့က ရန်ပြုလာမှာကို စိုးရိမ်တဲ့အတွက် ဒီလိုကြုံတွေ့ခံစားရတဲ့ အမျိုးသမီးတော်တော်များများဟာ မီဒီယာတွေကို ထုတ်ပြောဖို့ ၀န်လေးနေကြပါတယ်။
ပညာသင်ဆုရတဲ့ ညီမဖြစ်သူရဲ့ အုပ်ထိန်းသူအဖြစ် ဒူဘိုင်းလိုက်သွားမယ့် ရှမ် အဟ်မဒ်က တာလီဘန်ရဲ့ လုပ်ရပ်ကြောင့် စိတ်ပျက်ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ဒီမှာ တက္ကသိုလ်တွေပိတ်လိုက်တော့ ပညာသင်ဆုဟာ ကျွန်တော့်ညီမအတွက် မျှော်လင့်ချက်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အိမ်ကနေ မျှော်လင့်ချက်အပြည့်နဲ့ ထွက်သွားတဲ့ ကျွန်တော့်ညီမ မျက်ရည်စက်လက်နဲ့ အိမ်ပြန်လာခဲ့ရတယ်။ သူရဲ့ အခွင့်အရေးအားလုံး ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ပြီ”
ပညာသင်ဆုရတဲ့ တစ်ချို့ကျောင်းသူတွေဟာ အမျိုးသားအုပ်ထိန်းသူပါ တစ်ပါတည်းလိုက်နိုင်ဖို့အတွက် ငွေကြေးချေးငှားကာ ဗီဇာလုပ်ပေးခဲ့ပေမယ့် မောင်းထုတ်ခြင်း ခံခဲ့ရပါတယ်။
“ပညာသင်ဆုရတဲ့ တစ်ချို့ကလေးတွေက ချို့ချို့တဲ့တဲ့ပါ။ ဆင်းလည်းဆင်းရဲကြတယ်။ နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီးဌာနကတောင်းတဲ့ စာရွက်စာတမ်းဖိုး အာဖဂန်ငွေ ၄၀၀ (ကန် ၅ ဒေါ်လာ) တောင် သူတို့မှာ မရှိကြဘူး” လို့ အဟ်မဒ်က ဆိုပါတယ်။
ဒူဘိုင်းတက္ကသိုလ်နဲ့ အလ် ဟဘ်တူရ်တို့ကလည်း ပညာသင်ဆုရ အမျိုးသမီးတွေကို တာလီဘန်တွေက ပိတ်ပင်ခဲ့ကြောင်း အတည်ပြုပါတယ်။
ဆိုရှယ်မီဒီယာ X(Twitter) မှာ တင်ထားတဲ့ ဟဘ်တူရ်ရဲ့ ဗီဒီယိုတစ်ခုမှာ တာလီဘန်တွေရဲ့ ဒီလုပ်ရပ်ကို ၀ေဖန်ထားပြီး အစ္စလာမ်ဟာ အမျိုးသားရော အမျိုးသမီးကိုပါ ပညာသင်ခွင့်ပေးထားတယ်လို့ ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။
တာလီဘန်ရဲ့ တားဆီးခြင်းကို ခံခဲ့ရတဲ့ အာဖဂန်အမျိုးသမီးငယ်တစ်ဦးရဲ့ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားနဲ့ ပြောထားတဲ့ မှတ်ချက်လည်း ဒီဗီဒီယိုမှာ ပါ၀င်ပါတယ်။
“ကျွန်မတို့ လေဆိပ်ရောက်နေပြီ။ ကံမကောင်းစွာနဲ့ဘဲ အစိုးရက ကျွန်မတို့ကို ဒူဘိုင်းသွားခွင့် မပြုပါဘူး။ အမျိုးသားအုပ်ထိန်းသူ ပါတာတောင် သူတို့က သွားခွင့်မပြုဘူးဆိုတော့ ကျွန်မတို့လည်း ဘာလုပ်ရမှန်း မသိပါဘူး။ ကျွန်မတို့ကို ကူညီကြပါ”
မသိဘူး၊ မရှိဘူး
တာလီဘန်ကတော့ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘာဖြေရှင်းချက်မှ မထုတ်ပြန်ပါဘူး။
တာလီဘန်လက်အောက်က အကုသိုလ်ထိန်းချုပ်ရေး၀န်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မိုဟာမက် ဆာဒစ် အကစ်ဖ် မူဟာဂျီရ်က ဒီကိစ္စတွေကို သူတို့မသိဘူးလို့ ဘီဘီစီကို ပြောပါတယ်။
တာလီဘန်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဇဘီဟွလ္လာဟ် မူဂျာဟစ်ကလည်း သူ ခရီးသွားနေတဲ့အတွက် ဒီသတင်းတွေကို မသိရှိကြောင်း၊ မှတ်ချက်မပေးလိုကြောင်း ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။
မျှော်လင့်ချက် ပျက်သုဥ်း
နတ်ကိုင်ဟာ အထက်တန်းအောင်မြင်ခဲ့ပြီး တက္ကသိုလ်၀င်ခွင့် ဖြေဆိုဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့အချိန် ၂၀၂၁ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့မှာ တာလီဘန်က နိုင်ငံကို သိမ်းပိုက်လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
အိပ်မက်တွေကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ဖို့ နည်းလမ်းကို ရှာတွေ့ခဲ့ပြီလို့ သူ ထင်ခဲ့ပေမယ့် ဖြစ်မလာခဲ့ပါဘူး။ တာလီဘန်တွေဟာ အမျိုးသမီးတွေကို မလေးစား၊ လက်မခံလိုတဲ့အတွက် သူတို့နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘာမှတ်ချက်မှ မပေးချင်ဘူးလို့ နတ်ကိုင်က ဆိုပါတယ်။
ကမ္ဘာ့အသိုင်းအ၀ိုင်းက အာဖဂန်အမျိုးသမီးတွေကို ပစ်မထားဖို့လည်း သူက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
“အမျိုးသမီးဖြစ်နေတာကို ရာဇ၀တ်မှုလို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ တိုင်းပြည်မျိုးမှာ ကျွန်မဟာ အခွင့်အလမ်းတွေ ဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်။ အရမ်း၀မ်းနည်းတယ်။ ဘာလုပ်ရမလဲ၊ ရှေ့ဆက် ဘာတွေဖြစ်လာမလဲဆိုတာ မသိတော့ပါဘူး”
Ref: BBC
