မေမ့ႏိုင္ရြယ္ရည္ ၆၆-ႏွစ္တုိင္ေလၿပီ အာဇာနည္ျမတ္ ဦးရာဇတ္

ဇူလုိင္ ၁၇၊ ၂၀၁၃
M-Media
အမ္တူးေအ

မေမ့ႏိုင္ရြယ္ရည္ ၆၆-ႏွစ္တုိင္ေလၿပီ အာဇာနည္ျမတ္ ဦးရာဇတ္ (၆၆-ႏွစ္ေျမာက္ အာဇာနည္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္)

၁၈၉၈-ခု ၊ ဇန္န၀ါရီလ ၂၀-ရက္ေန႔မွာ လူသားတစ္ဦး ကမာၻေျမကုိ ဖြားျမင္ေရာက္႐ွိလာတယ္။ သူ ေရာက္႐ွိလာရာ ဇာတိခ်က္ေၾကြေမြးရပ္ေျမက ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ မိတၳီလာဆုိတဲ့ ၿမိဳ႕ေလးမွာျဖစ္တယ္။ တိုက္ပိုင္အင္စပတ္ေတာ္ မစၥတာ႐ွိတ္ခ္အဗၺဒူရ္ရဟ္မန္ႏွင့္ ေဒၚၿငိမ္းလွ ဆုိတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ မိဘ ၂-ပါးရဲ႕ သားသမီး ၁၃-ေယာက္အနက္ စတုတၳေျမာက္ သားအျဖစ္နဲ႔ ေမြးဖြားခဲ့ျခင္းပါ။ ေမာင္ေမာင္ႀကီးဟု နာမည္႐ွိခဲ့ေပမယ့္ ရာဇတ္လုိ႔သာ နာမည္တြင္ခဲ့ပါတယ္။

ငယ္စဥ္က မႏၲေလးၿမိဳ႕ ၀က္စလီယန္ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ခဲ့ရၿပီး ပညာေရးထူးခၽြန္တာေၾကာင့္ အတန္းေက်ာ္ၿပီး တကၠသုိလ္၀င္တန္းကုိ တက္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့ၿပီး ၁၉၁၂-ခုႏွစ္မွာ တကၠသုိလ္၀င္တန္းေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။ ေကာလိပ္သိပၸံေက်ာင္း အိုင္ေအအထက္တန္းတက္ေနခ်ိန္မွာပဲ အဂၤလိပ္စာ စာစီစာကုံး ပထမဆုရ႐ွိၿပီး Bhai Meah ေရႊတံဆိပ္ဆုရ႐ွိခဲ့တယ္။ ႐ွမ္းျပည္နယ္မွ ၃၆-ေကာင္ ထီအေၾကာင္း ေဆာင္းပါးေရးၿပီး အိႏၵိယႏိုင္ငံထုတ္ New Time မဂၢဇင္းကုိ ေပးပုိ႔ခဲ့ရာမွာလည္း ပထမတန္း ေဆာင္းပါးဆု ရ႐ွိခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ပညာေရးမွာသာမက အားကစားဘက္မွာလည္း ထူးခၽြန္လွသည့္အတြက္ ခရစ္ကတ္၊ ေဘာလုံး၊ တင္းနစ္၊ လက္ေ၀႔ွ စတဲ့ အားကစားေတြမွာ တကၠသုိလ္က သတ္မွတ္ေပးတဲ့ Blue အဆင့္ရ႐ွိခဲ့ၿပီး ေဘာလုံးမွာေတာ့ College First Player တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့သူပါ။

ေနာက္ ၁၉၂၀ ေက်ာင္းသားသပိတ္ အေရးေတာ္ပုံကစၿပီး ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ဗဟုိအမ်ဳိးသားေက်ာင္းမွာ အဂၤလိပ္န႔ဲ ပါဠိဘာသာကုိ သင္ၾကားေပးတဲ့ ဆရာတစ္ဦးျဖစ္လာတယ္။ ဆရာ ဦးရာဇတ္ဟာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္တစ္ေယာက္ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ဘာသာေရးမွာ ခြဲျခားမႈ မ႐ွိခဲ့ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး မႏၲေလးၿမိဳ႕က မဟာ၀ိသုတာရာမေက်ာင္းတိုက္ရဲ႕ ဓမၼာ႐ုံစာၾကည့္တိုက္မွာ အသင္းဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူေပးတာဟာ သိသာေနတယ္။ ဒါတင္ မဟုတ္ေသးပါဘူး။  မႏၲေလးၿမိဳ႕ နန္းေတာ္ေ႔႐ွတိုက္ေတာ္ေက်ာင္းတိုက္၊ ခင္မကန္ေက်ာင္းတိုက္၊ အတုမ႐ွိေက်ာင္းတိုက္မ်ား႐ွိ တိုက္အုပ္ဆရာမ်ားထံသြားကာ ျမန္မာစာႏွင့္ ပါဠိကုိ ေလ့လာဆည္းပူးရင္း ရဟန္း႐ွင္လူမ်ားႏွင့္ ခင္မင္ရင္းႏွီးစြာ ေပါင္းသင္းခဲ့ၿပီး ဗုဒၶအယူ၀ါဒကုိလည္း ေလးစားခဲ့သည္။

ဆရာဦးရာဇတ္သည္ ၁၉၂၃-ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ဗဟုိအမ်ဳိးသားေက်ာင္းမွာ ေက်ာင္းဆရာႀကီးအျဖစ္မွတဆင့္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ယခုတုိင္ မႏၲေလး ဗဟုိအမ်ဳိးသားအထက္တန္းေက်ာင္း (ယခု အ.ထ.က-၂) ရဲ႕ ေက်ာင္းေဆာင္ႀကီးေ႔ရွမွာ ထိုင္ေနတဲ့ ျခေသၤ့ပုံ႐ုပ္ထုႀကီးနဲ႔ ‘အတၱာဟိ အတၱာေနာ နာေထာ’ဆုိတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံဟာလည္း ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္လက္ထက္မွာ ေရြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ျပဳခဲ့တာပါ။ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ဟာ သူ႔ရဲ႕ ဗဟုိအမ်ဳိးသားေက်ာင္းႀကီးမွာ အမ်ဳိးသားအေပ်ာ္တမ္းရဲတပ္၊ အမ်ဳိးသားဘင္ခရာတပ္၊ အမ်ဳိးသားရဲညြန္႔တပ္ေတြကုိ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကုိ ပညာေရးသာမက မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ကုိပါ သင္ၾကားေပးခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသားမ်ားအက်ဳိးအတြက္ သမဂၢဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့သူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ဟာ ျမန္မာဘာသာ ပ်ဳိ႕၊ ကဗ်ာ၊ လကၤာ စာေပမ်ားကုိသာမကပဲ အဂၤလိပ္ဘာသာမွာလည္း အလြန္ကုိ ကၽြမ္းက်င္လွတာေၾကာင့္ မ်က္ႏွာျဖဴမင္းႀကီး မစၥတာ႐ွားမင္းက ပုလိပ္အဖြဲ႕(ယခုေခတ္အေခၚ ရဲတပ္ဖြဲ႕)မွာ ၀င္ေရာက္အမႈထမ္းဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚၿပီး အင္စပက္ေတာ္ ရာထူးတိုက္႐ိုက္ခန္႔မယ္ဆုိတာကုိ ျငင္းပယ္ခဲ့တာကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္လည္း မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ျပင္းထန္ေသာ ဆရာႀကီးရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ကုိ ခန္႔မွန္းလုိ႔ ရႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ဆရာႀကီးဟာ ဗဟုိအမ်ဳိးသားအထက္တန္းေက်ာင္းအုပ္ႀကီးဘ၀မွာ သူ႔ရဲ႕ တပည့္ေတြကုိ မၾကာခဏ ႐ြတ္ျပေလ့႐ွိတဲ့ အဂၤလိပ္ကဗ်ာတစ္ပုဒ္႐ွိခဲ့တယ္။ ကဗ်ာရဲ႕ ျမန္မာဘာသာျပန္ ကေတာ့ “ဒါ တုိ႔ျပည္ ဒါတုိ႔ေျမလုိ႔ မဆုိတဲ့သူဟာ အသက္႐ွင္လ်က္ ၀ိညာဥ္မဲ့ေနတဲ့သူလုိ၊ အသက္႐ွင္ေနေပမယ့္ ေသေနတဲ့သူလုိ ဘာမွ အသုံးမက်ဘူး”ဟူ၍ ျဖစ္တယ္။ ကုိယ့္တုိင္းျပည္ ကုိယ့္ႏိုင္ငံကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးတဲ့ ဆရာႀကီးရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ကလည္း ေပၚလြင္လွပါတယ္။

ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အတူ လုပ္ႀကံခံခဲ့ရခ်ိန္မွာ ပညာေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းဌာန ၀န္ႀကီးအျဖစ္ ႏိုင္ငံ့ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနဆဲ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးတစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာႀကီးဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ အမ်ဳိးသားေရးတြင္သာမက စာေပကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးၿပီး ပုိဒ္စုံရတုမ်ား၊ ျမန္မာ-အဂၤလိပ္ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ဘာသာျပန္စာေပမ်ား၊ စာတမ္းမ်ား၊ လုံးခ်င္းစာအုပ္မ်ား၊ သမုိင္းမွတ္တမ္းစာအုပ္မ်ားကုိလည္း ေရးသားခဲ့ေသးတယ္။

ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္၏ အရည္အခ်င္းႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ကုိ သိ႐ွိေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဂ်ပန္ေခတ္မွ အစျပဳကာ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္အား ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္တြင္ ပါ၀င္ေဆာင္႐ြက္ရန္ တုိက္တြန္းေခၚေဆာင္လာခဲ့သျဖင့္ ဆရာႀကီးအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္အတြင္းသုိ႔ ေရာက္လာခဲ့ရျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဗုိလ္ေအာင္ေက်ာ္က်ဆုံးေသာ ၁၉၃၈-ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံး၌ ေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္ေမွာက္ရာတြင္ ဆရာႀကီး၏ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသားမ်ားလည္း ပါ၀င္ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကပါသည္။

၁၉၃၈-ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၃-ရက္ေန႔တြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာ ဗမာမြတ္စလင္မ္လူငယ္မ်ားက ႏုိးၾကားေရးအဖြဲ႕ကုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ႏုိးၾကားေရးအဖြဲ႕သည္ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ုံး၀င္ သခင္မ်ားႏွင့္ နီးစပ္သည့္အတြက္ သခင္မ်ားက အထူးအားေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၀-ခု ေမလ ၄-ရက္ေန႔မွာ ဗမာမြတ္စလင္မ္ဗဟုိႏုိးၾကားေရးအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ မ်က္ႏွာစုံညီ ကြန္ဖရင့္ကုိ ရမည္းသင္းခ႐ိုင္၊ ယင္းေတာ္႐ြာႀကီးတြင္ က်င္းပခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ဗမာမြတ္စလင္မ္အဖြဲ႕ႀကီးတစ္ခုဖြဲ႕ၿပီး ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္က ဥကၠ႒၊ ဦးကုိကုိေလးက အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ယင္းေတာ္ညီလာခံမွာ ဆရာႀကီးေျပာၾကားခဲ့တဲ့မိန္႔ခြန္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမြတ္စလင္မ္ေတြအတြက္ သမုိင္း၀င္မိန္႔ခြန္းတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၄၅-ခု ဒီဇင္ဘာ (၂၄၊ ၂၅၊ ၂၆)မွာ ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ႕၌ ျပည္လုံးကၽြတ္ ဗမာမြတ္စလင္မ္မ်က္ႏွာစုံညီ အစည္းအေ၀းႀကီးကုိ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာ က်င္းပရာ ဖဆပလအဖြဲ႕ ဥကၠဌႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း မတက္ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ဖဆပလဌာနခ်ဳပ္ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ သခင္၀တင္တုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ မ်က္ႏွာစုံညီအစည္းအေ၀းႀကီးမွာ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္က သဘာပတိအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ရၿပီး ဆရာႀကီးတင္သြင္းသည့္ ‘ဗမာမြတ္စလင္မ္ကြန္ဂရက္’အမည္ကုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲ့ဒီ ညီလာခံမွာပဲ အဆုိ(၄)ရပ္တင္သြင္းခဲ့ၾကၿပီး ဗမာကုိ ဗမာကသိေရး၊ ဗမာမြတ္စလင္မ္တုိင္းရင္းသားမ်ားသည္ အစၥလာမ္ဘာသာ ကုိးကြယ္ၾကသည့္ ဗမာအမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟူေသာ ေၾကြးေၾကာ္သံႏွစ္ခုလည္း ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။

၁၉၄၆-ခု စက္တင္ဘာ ၂၃-ရက္ေန႔ သာစည္ၿမိဳ႕မွာက်င္းပတဲ့ အုိလမာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္စတင္ဖြဲ႕စည္းမည့္ ညီလာခံသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး တုိင္းရင္းမြတ္စလင္မ္တုိ႔အား က်မ္းစာမ်ား၏ အမိက်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္ကုိ အဓိပၸါယ္ယတၳႏွင့္တကြ သိနားလည္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းမိန္႔ၾကားခဲ့ျပန္တာကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသား မြတ္စလင္မ္ေတြအတြက္ ေသာကႀကီးမားခဲ့တာကုိလည္း ျမင္ေတြ႕ရျပန္ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၆-ရက္မွ ၈-ရက္ထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဇိနသ္အစၥလာမ္မိန္းကေလးေက်ာင္းမွာ က်င္းပတဲ့ ဗမက ျပည္လုံးကၽြတ္ ညီလာခံႀကီးမွာ ဗမာမြတ္စလင္မ္တုိ႔သည္ လူနည္းစုေလာ လူမ်ားစုေလာဟူ၍ ႏွစ္ဘက္သေဘာကြဲလြဲေနသည္ကုိ ဆရာႀကီးရဲ႕ သဘာပတိမဲျဖင့္ ဗမာမြတ္စလင္မ္ကုိ လူမ်ားစုအျဖစ္ ဆုံးျဖတ္လိုက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

၁၉၄၅-ခုႏွစ္မွာ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ဖဆပလအဖြဲ႕ရဲ႕ ပထမဦးဆုံး ဥကၠဌအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခန္႔အပ္ျခင္းလည္း ခံခဲ့ရၿပီး ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ က်င္းပတဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ မႏၲေလးၿမိဳ႕အေ႔႐ွပိုင္း အမတ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။

မႏၲေလး ဥပစာေကာလိပ္ အျမန္ဆုံး ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၿပီး မႏၲေလးတကၠသုိလ္ႀကီးသည္ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ႏွင့္ ဦးကုိေလးတုိ႔ ႏွစ္ဦး ပူးေပါင္းအားထုတ္မႈရဲ႕ ရလဒ္အျဖစ္ ထြက္ေပၚလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ မႏၲေလးတကၠသုိလ္ရဲ႕ ပထမဦးဆုံးေဆာက္လုပ္တဲ့ အေဆာင္ကုိ ေနာင္အခါမွာ ဆရာႀကီးအား ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ‘ရာဇတ္ခန္းမေဆာင္ (Razak Hall)’လုိ႔ အမည္ေပးထားခဲ့ၿပီး ယခုအခါ မႏၲေလးတကၠသုိလ္ရဲ႕ စာၾကည့္တိုက္ျဖစ္လာပါတယ္။

ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မႏၲေလးတကၠသုိလ္တည္ေထာင္ၿပီးလွ်င္ ပါဠိတကၠသုိလ္ႀကီးတစ္ခု တည္ေထာင္ရန္လည္း ဆရာႀကီးအေနနဲ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ယေန႔ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၱေလးမွာ႐ွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ပရိယတၱိ သာသနာ့တကၠသုိလ္ေတြရဲ႕ ေ႔႐ွေျပးလုိ႔ပင္ ေျပာစမွတ္ျပဳႏိုင္ပါတယ္။

ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ဟာ အမိတုိင္းျပည္ကုိ တန္ဖုိးထား ခ်စ္ျမတ္ႏုိးၿပီး ဘာသာ သာသနာကုိ ၾကည္ညိဳေလးစားသည့္ တုိင္းရင္းသား တုိင္းရင္းဖြားမ်ား ညီညြတ္ေရးကုိ အထူးေမွ်ာ္မွန္းခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္ၿပီး သံဃာေတာ္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ေလးစားခ်စ္ခင္ျခင္းကုိ ခံယူရ႐ွိခဲ့သည္မွာ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္၏ အားက် အတုယူဖြယ္ ထူးခၽြန္ေသာ အရည္အခ်င္းမ်ားအနက္ တစ္ခုပင္ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာသာ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ၊ သံဃာေတာ္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ေလးစားခ်စ္ခင္ျခင္းခံရတဲ့ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ဟာ တုိင္းျပည္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရင္း ၁၉၄၇-ခု၊ ဇူလုိင္လ ၁၉-ရက္ မနက္ ၁၀း၃၇ နာရီမွာ မသမာသူ လူတစ္စုရဲ႕ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ အတြင္း၀န္႐ုံးမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတုိ႔ႏွင့္အတူ ေသြးအိုင္ထဲမွာ တုိင္းျပည္အတြက္ အသက္ေပးသြားခဲ့ရတဲ့ အာဇာနည္တစ္ဦးျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။

ဆရာေတာ္ ဦးကုသလကလည္း ဆရာႀကီးကုိ အေလးထားခဲ့ပုံမွာ – “ခ႐ိုင္ဖဆပလကုိ ဖြဲ႕စည္းမွာမုိ႔ မႏၲေလးခ႐ိုင္ ဖဆပလအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ကုိ မိမိတုိ႔ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားကုိ ေ႐ြးခ်ယ္ေပးပါရန္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက တင္ျပလိုက္တယ္။ မႏၲေလးမွာ သခင္တစ္ေယာက္ကေနၿပီး ဘာေျပာလဲဆုိရင္ ‘မႏၲေလးဟာ ေနာက္ဆုံး ေနျပည္ေတာ္ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာသာသနာ ထြန္းကားတဲ့ေနရာလဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ လုိ ကုလားတစ္ေယာက္ကုိ ဥကၠ႒အျဖစ္တင္ေျမႇာက္တဲ့ကိစၥဟာ မသင့္ပါေၾကာင္း။ သူ႕အစား (အျခားတစ္ေယာက္)ကုိသာ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္သင့္ေၾကာင္း’အဆုိကုိ တင္သြင္းဆႏၵမဲေပးခဲတယ္။ ဂ်ပန္ေတြလက္နက္မခ်ခင္ အထက္ျမန္မာျပည္ ဖဆပလဖြဲ႕မယ့္ အခ်ိန္တုန္းက သခင္ေတြအားလုံး အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျပၿပီး လက္မခံ ၾကဘူး။ ဒီလုိျငင္းေနၾကေတာ့ ဖတပလဥကၠ႒တင္ဖုိ႔ လူ႐ွာ မေတြ႕ တာနဲ႔ အထက္ျမန္မာျပည္ ဖတပလ အဖြဲ႕ကုိ မဖြဲ႕ႏိုင္ဘူး။ တစ္ပတ္ေလာက္ေနမွ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ကုိ သတိရေတာ့ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ဆီ ေျပးရတယ္။ ဆရာႀကီးကုိေျပာေတာ့ ဖတပလဥကၠအျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္တာကုိ သူလက္ခံလိုက္တယ္။ ‘ဘယ္သူမွ လုပ္ခ်င္တဲ့လူမ႐ွိတုန္းက မြတ္စလင္ကုလားဆုိတဲ့လူႀကီးက ဥကၠ႒တာ၀န္ကုိ ယူေပးခဲ့တာပါ။ အခုမွ တုိင္းျပည္ႀကီး အႏၲရာယ္ ကင္း႐ွင္းေတာ့မွ ဒီကုလားႀကီးနဲ႔ ဒီမင္းေနျပည္ေတာ္ၿမိဳ႕ႀကီးနဲ႔ မသင့္ေတာ္ဘူးလုိ႔ ေျပာမွ ေျပာတတ္ပေလတယ္။ ဒါေတြကုိ စဥ္းစား ၾကည့္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဘုန္းႀကီးတုိ႔ရဲ႕ဆႏၵဟာ ဟုိတုန္းကလဲ အနစ္နာခံဥကၠ႒လုပ္ခဲ့တာ ဒီဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ပဲ။ အခုလဲ ဒီဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ကုိပဲ ျပန္တင္သင့္တယ္”ဆုိတာ ဆႏၵျပဳေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းတင္ျပလိုက္တယ္။ (ဆရာေတာ္ ဦးကုသလ-တိတ္ေခြ)
ဆရာမႀကီး လူထုေဒၚအမာကလည္း – “ဆရာႀကီးက ကြၽန္မတုိ႔ဆရာႀကီးေလ၊ ကြၽန္မတုိ႔အမ်ဳိးသား ေန႐ွင္နယ္ေက်ာင္းက (၁၀)တန္းေအာင္လာခဲ့တာ၊ ဆရာႀကီးတုိ႔ ေမြးေပးလိုက္တဲ့ အမ်ဳိးကုိခ်စ္တတ္ဖုိ႔၊ အမ်ားအတြက္ ကုိယ္က်ဳိးအနစ္နာခံဖုိ႔ဆုိတဲ့စိတ္ေတြဟာ ကြၽန္မတုိ႔တစ္သက္လုံးအဖုိ႔ ခုထက္ထိ ပဲ့ကိုင္ထိန္းေက်ာင္းေပးေနတာဆုိေတာ့ ဆရာႀကီးရဲ႕ ေက်းဇူးက ႀကီးပါတယ္။ ကြၽန္မစာေရးဆရာျဖစ္လာရတာ ဆရာႀကီးရဲ႕ တိုက္တြန္းအားေပးမႈေၾကာင့္၊ ေမတၱာေစတနာ ေၾကာင့္လုိ႔ ကြၽန္မက တစ္သက္လုံး ခံယူၿပီး အၿမဲ သတိရေနတာပါ။ ဆရာႀကီးမစၥတာရာဇတ္နဲ႔ ဆက္ဆံရတာကေတာ့ ဗမာေတြကလဲသူ႔ကုိ ဗမာတစ္ေယာက္လုိ၊ ညီရင္းအစ္ကုိလုိ ဆက္ဆံၾက တာပဲ။ မြတ္စလင္မ္ေတြကလဲ သူ႕ကုိ မြတ္စလင္မ္တစ္ေယာက္အတိုင္း ဆက္ဆံတာပါပဲ။ ဆရာႀကီးမွာ ဗမာနဲ႔တစ္သားတည္းေပါင္းထားတဲ့ ေျပာဆုိလုပ္ကိုင္မႈေတြ အျပည့္အ၀႐ွိပါတယ္။ ဗမာမြတ္စလင္မ္ေတြဆုိၿပီး ခြဲျခမ္းခြဲျခမ္းလုပ္မႈ ဘယ္ေတာ့မွ မ႐ွိပါဘူး။ ဆရာႀကီးအျပဳအမူအေန ထိုင္ဟာ အတုယူစရာ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။ ကြၽန္မတုိ႔ႏိုင္ငံဟာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ ေပါင္းစည္း ေနထိုင္ၾကတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံျဖစ္ေလေတာ့ ဆရာႀကီးရာဇတ္ ထား႐ွိတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိးသာထား႐ွိၾကရင္ အခ်င္းခ်င္း စည္းလုံး ညီညြတ္ေရးဟာ တကယ္ခိုင္မာႏိုင္ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဟာလဲ သူ႕တစ္သက္ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ အက်ဳိးကုိ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ေဆာင္ၾကဥ္းသြားၿပီး တပည့္တပန္းနဲ႔ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္ေတြကုိ နမူနာေကာင္းျပသြားႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေပမုိ႔ ထာ၀စဥ္ေလးစားျမတ္ႏုိးလ်က္သာ႐ွိပါတယ္။ (လူထုေဒၚအမာ)

အခု ဇူလိုင္လ (၁၉)ရက္ အာဇာနည္ေန႔မွာဆုိရင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔တကြ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က်ဆုံးခဲ့ရတာ ၆၆-ႏွစ္တုိင္ခဲ့ေလၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အာဇာနည္ေန႔ကုိေတာ့ မေမ့သင့္ပါေပ ဆိုတဲ့ စာသားအတုိင္း အာဇာနည္ေန႔နဲ႔အတူ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္အပါအ၀င္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားကုိ အၿမဲ လြမ္းဆြတ္တသ ဂုဏ္ယူေနၾကဦးမွာပါ။

ဘာသာလူမ်ဳိးတုိင္းရဲ႕ ႏွလုံးသားမွာ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ရဲ႕ ပုံရိပ္က စြဲထင္က်န္ေနခဲ့တာ ယခုဆုိရင္ ၁၁၅-ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ကုိ ေအာက္ေမ့တသတဲ့ ဂုဏ္ျပဳအခမ္းအနားကုိ ၂၀၁၂-ခုႏွစ္က မႏၲေလးၿမိဳ႕မွာ ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ လူမ်ဳိးဘာသာေပါင္းစုံ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသလုိ အခု ၂၀၁၃-ခုႏွစ္မွာ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားဂုဏ္ျပဳပြဲႏွင့္ ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ (၁၁၅)ႏွစ္ေျမာက္ အခမ္းအနားကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာလည္း ရဟန္းသံဃာမ်ား၊ ဘာသာေပါင္းစုံ၊ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ အလႊာအသီးသီးမွ ဆရာႀကီးအား ျမတ္ႏုိးေလးစား အေလးထားသူမ်ားက ပါ၀င္က်င္းပႏိုင္ခဲ့တာဟာလည္း ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္အတြက္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

–  ကုိလုိနီေခတ္ ျမန္မာ့သမုိင္း အဘိဓာန္၊ ျမဟန္
–  စာေရးဆရာအမည္မခံလုိေသာ စာဆုိ႐ွင္ ဦးရာဇတ္၊ ေက်ာ္၀င္းေမာင္
–  ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း
–  ကၽြန္မတုိ႔အေဖ ကၽြန္မတုိ႔အေမ၊ ခင္ခင္စိန္၊ ေသြးေသာက္မဂၢဇင္း၊ ၁၉၅၄ – ဇူလိုင္
–  ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ အထၳဳပၸတၱိ(ပထမတြဲ)၊ ၀မ္းအုိ၀မ္းေက်ာ္၀င္းေမာင္
–  မႏၲေလး ၁၃၀၀-ျပည့္ အေရးေတာ္ပုံမွသည္ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးသုိ႔၊ ၀မ္းအုိ၀မ္းေက်ာ္၀င္းေမာင္
–  စံပယ္ၾကဴလွ်င္ ပန္ခ်င္သူေကာက္ၿမဲ၊ သုေတသီတစ္ဦး
–  ၇၅-ႏွစ္ေျမာက္ အမ်ဳိးသားေန႔ စိန္ရတုသဘင္မဂၢဇင္း။
–  ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ M-Media