News @ M-Media

Category: ကမာၻ႔မြတ္စလင္ သတင္းမ်ား

  • စာသင်ခန်းများအတွင်း အမြစ်တွယ်လာပြီဖြစ်သည့် အိန္ဒိယမှ ဘာသာရေးအမုန်းတရား

    စာသင်ခန်းများအတွင်း အမြစ်တွယ်လာပြီဖြစ်သည့် အိန္ဒိယမှ ဘာသာရေးအမုန်းတရား

    သြဂုတ် ၂၇၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -အိန္ဒိယနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း အူတာပရာဒက်ရှ်ပြည်နယ်က ပုဂ္ဂလိက ကျောင်းတစ်ကျောင်းမှာ မွတ်စလင်ကလေးငယ်တစ်ဦးကို အတန်းပိုင်ဆရာမ ကိုယ်တိုင်က ဘာသာရေးအကြမ်းဖက်မှု ကျူးလွန်ခဲ့ပါတယ်။ 

    တရက်တာ တယာဂီလို့ အမည်ရတဲ့ ဆရာမဟာ အသက် ၇ နှစ်အရွယ် မွတ်စလင်ကျောင်းသား မိုဟာမက် အလ်တာမက်ရှ်ကို အတန်းရှေ့ထွက်ရပ်ခိုင်းကာ ဟိန္ဒူကျောင်းသား တစ်ဦးစီ ခေါ်ပြီး ပါးရိုက်ခိုင်းခဲ့တာပါ။ 

    မွတ်စလင်မုန်းတီးရေးစကားတွေကိုလည်း တယာဂီက ပြောကြားခဲ့ပြီး ရိုက်တာ အားမပါရင် ခပ်ပြင်းပြင်းရိုက်ဖို့လည်း ကျောင်းသားတွေကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ 

    တယာဂီဟာ Neha ပုဂ္ဂလိကကျောင်းရဲ့ ကျောက်အုပ်ဆရာမလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

    အလ်တာက်ရှ်ဟာ ၂ နာရီလောက် မတ်တတ်ရပ်ပြီး ပါးရိုက်ခံခဲ့ရပါတယ်။

    သြဂုတ်လ ၂၄ ရက်နေ့က ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဒီအဖြစ်အပျက် ဗီဒီယိုဟာ အွန်လိုင်းစာမျက်နှာမှာ ပြန့်နှံ့သွားပြီး နိုင်ငံတစ်၀ှမ်းက ၀ေဖန်မှုတွေလည်း ရှိလာပါတယ်။ 

    မွတ်စလင်တွေကို ကျောင်းပေးမတက်သင့်ကြောင်း ဆရာမက ပြောဆိုခဲ့ပြီး ကျောင်းတာ၀န်ရှိသူလို့ ယူဆရတဲ့ အမျိုးသားတစ်ဦးကလည်း ဒီစကားကို ထောင်းခံကြောင်း ပြောကြားတာကို ဗီဒီယိုမှာ ကြားရပါတယ်။ 

    “မနေ့က ကျွန်မသားလေး ငိုပြီး ပြန်လာတယ်။ သူစိတ်ဒဏ်ရာ ရသွားပြီ။ ကလေးတွေကို ဒီလိုလုပ်တာမျိုးက မကောင်းပါဘူး” လို့ မိခင် ရူဘီနာက ပြောပါတယ်။ 

    ဖခင် မိုဟာမက် အီရ်ရှက်ကလည်း အတန်းပိုင်ဆရာမဟာ ကျောင်းသားတစ်ဦးချင်းဆီကို ခေါ်ပြီး သူ့ကို ပါးရိုက်ခိုင်းတယ်လို့ သားဖြစ်သူက ပြောကြားကြောင်း ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။ 

    “စာကျက်ခိုင်းတာ မရလို့ဆိုပြီး ဒီလိုလုပ်တယ်လို့ ဆရာမက ပြောတယ်။ ကျွန်တော့်သားက လူတော်ပါ။ ကျူရှင်လည်းတက်တယ်။ ဆရာမက ဘာ့ကြောင့် ဒီလိုလုပ်လဲဆိုတာ ကျွန်တော် နားမလည်နိုင်ဘူး။ အမုန်းတရားတွေ ဖုံးမနိုင် ဖိမရဖြစ်နေပြီ”

    နိုင်ငံတစ်၀ှမ်း အလွန်အမင်းပြန့်နှံ့နေတဲ့ မွတ်စလင် မုန်းတီးရေး လှုပ်ရှားမှု ရလဒ်ဖြစ်တယ်လို့လည်း အီရ်ရှက်က ပြောပါတယ်။ 

    ဆရာမ တယာဂီဟာ အရင်ကလည်း မွတ်စလင်ကျောင်းသားတွေကို ဒီလိုလုပ်လေ့ရှိတယ်လို့ ရူဘီနာက ပြောပါတယ်။ အလ်တာမက်ရှ်မတိုင်ခင် ရက်ပိုင်းအရင်ကလည်း ရူဘီနာတို့ အမျိုး ကျောင်းသားတစ်ဦးလည်း ဒီလိုအကြမ်းဖက်မှုနဲ့ ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ 

    နောင်တမရ 

    ဆိုရှယ်မီဒီယာမှာ အကြီးအကျယ် ၀ေဖန်မှုတွေ ရှိလာခဲ့ပြီးတဲ့နောက် တယာဂီဟာ တောင်းပန်စကား ပြောခဲ့ပါတယ်။ 

    ဒါပေမယ့် ဒီလုပ်ရပ်အတွက် မရှက်ဘူးလို့ သူမက ဆိုပါတယ်။ 

    “ရှက်စရာမလိုဘူးလေ။ တစ်ရွာလုံးကို စာသင်ပေးနေတဲ့ ဆရာမပဲ။ တစ်ရွာလုံး ငါ့ဘက်မှာ ရှိတယ်” 

    ကလေးတွေကို ထိန်းကြောင်းနိုင်ဖို့အတွက် ဒီလိုလုပ်တာဖြစ်တယ်လို့လည်း သူမက ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

    ကျောင်းတည်ရှိရာ မူဇာဖာရ်နာဂါမြို့ ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖခင်ရဲ့ တိုင်ကြားမှုကြောင့် လက်ရှိမှာ အမှုဖွင့်ထားပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

    Ref: NDTV, Aljazeera 

  • လမ်ယာ အလ်-နဟ်ဒီ (သို့) ဘက်စ်ကတ်ဘောသမိုင်းတွင် ဆော်ဒီကို ဂုဏ်တက်စေခဲ့သူ

    လမ်ယာ အလ်-နဟ်ဒီ (သို့) ဘက်စ်ကတ်ဘောသမိုင်းတွင် ဆော်ဒီကို ဂုဏ်တက်စေခဲ့သူ

    သြဂုတ် ၁၉၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    – ကမ္ဘာ့ ဘတ်စ်ကတ်ဘောသမိုင်းမှာ ဆော်ဒီအာရေဗျရဲ့ဂုဏ်ကို ဆောင်နိုင်သူ အမျိုးသမီးတစ်ဦး ရှိပါတယ်။ 

    သူက အလမ်ဘာ အလ်-နဟ်ဒီဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာ ဘတ်စ်ကတ်ဘောနယ်ပယ်မှာ လိုင်စရ ပထမဆုံး ဆော်ဒီဒိုင်လူကြီး ဖြစ်ပါတယ်။ 

    နဟ်ဒီဟာ ငယ်ငယ်က အားကစားနည်းတစ်ချို့ကို စမ်းကစားကြည့်ခဲ့ဖူးပြီး ဘတ်စ်ကတ်ဘောကို နှစ်ခြိုက်သွားခဲ့တာပါ။

    “အသက် ၁၃ နှစ်အရွယ်ကတည်းက ကျွန်မ ဘတ်စ်ကတ်ဘော ကစားခဲ့တာပါ။ လျင်မြန်မှု၊ ဖြတ်ထိုးဉာဏ်နဲ့ အသင်းလိုက်ကစားပုံ အဲဒီ ၃ ခုကို ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ အားကစားနည်းကောင်းတစ်ခု ဖြစ်ပြီး ဒါ့ကြောင့်ပဲ ဒီကစားနည်းကို ကျွမ် စွဲလမ်းခဲ့ပါတယ်”

    “ဘတ်စ်ကတ်ဘောဟာ ကျန်းမာရေးကောင်းတယ်၊ ပြိုင်ဆိုင်လိုစိတ် ဖြစ်လာစေတယ်ဆိုတာထက်ကို ပိုပါတယ်။ အသင်းလိုက် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုရဲ့ တန်ဖိုးတွေအများကြီးကို တွေ့နိုင်တယ်။ ကွင်းထဲမှာ ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုခုကို ချမှတ်ရတဲ့အခါမှာ အားကစားနည်းတစ်ခုထက် ပိုတယ်ဆိုတာကို တွေ့ရပါလိမ့်မယ်”

    ဘတ်စ်ကတ်ဘောလစားနည်းမှာ ၁၀ နှစ်ကျော်လောက် ကျင်လည်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း နဟ်ဒီဟာ ကမ္ဘာ့ ဘတ်စ်ကတ်ဘော အဖွဲ့ချုပ် FIBA ရဲ့ ဒိုင်လူကြီးလိုင်စင် စာမေးပွဲကို အောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။ 

    “ကွင်းထဲကကိစ္စတွေအတွက် ပြင်ဆင်လေ့ကျင့်မှု အများကြီး လုပ်ခဲ့ရသလို၊ ဥပဒေတွေ၊ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းတွေကိုလည်း လေ့လာခဲ့ရပါတယ်”

    ဒိုင်လူကြီးတစ်ဦး ဖြစ်လာတာနဲ့အတူ တာ၀န်ယူမှု၊ တာ၀န်ခံမှုလည်း ပိုလာတယ်လို့ နဟ်ဒီက ဆိုပါတယ်။

    “ကိုယ့်ကိုယ်ကိုတင်မကဘဲ ငယ်ငယ်ကတည်းကနေ ၁၀ နှစ်ကျော်လောက် ကစားခဲ့တဲ့ လှပတဲ့ အားကစားနည်းတစ်ရပ်ကို ကိုယ်စားပြုရတာပါ။ ကျွန်မရဲ့ စွဲလမ်းမှု၊ ၀ါသနာကို ကိုယ်စားပြုရတယ်လို့လည်း ပြောလို့ရပါတယ်။ ကျွန်မနိုင်ငံ၊ ကျွန်မသာသနာ၊ ကျွန်မနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ တန်ဖိုးရှိတဲ့အရာ အများအပြားကို ကိုယ်စားပြုရတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်”

    ပညာရှင်နှင့် လုပ်ငန်းရှင်

    ————

    နဟ်ဒီဟာ ပညာတတ််တစ်ယောက်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ Dar Al-Hekma တက္ကသိုလ်ကနေ လူ့စွမ်းအား အရင်းအမြစ် စီမံခန့်ခွဲမှု ဘာသာရပ်နဲ့ ဘွဲ့ရခဲ့ပြီး ဒီနယ်ပယ်မှာ ၅ နှစ်လောက် ထဲထဲ၀င်၀င် လုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ 

    နောက်ပိုင်းမှာတော့ မိသားစု ဖက်ရှင်လုပ်ငန်းဖြစ်တဲ့ Blooming မှာ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု မန်နေဂျာအဖြစ် လုပ်ကိုင်ပါတယ်။ 

    နိုင်ငံတကာ ဘတ်စ်ကတ်ဘောနယ်ပယ်မှာ လိုင်စင်ရထားတဲ့ ဆော်ဒီနိုင်ငံသား နောက်ထပ် ၃ ဦး ရှိနေပါတယ်။ နဟ်ဒီက ပထမဆုံး လမ်းဖောက်ခဲ့သူပါ။ 

    ဆော်ဒီ အားကစား၀န်ကြီးဌာနဟာ နိုင်ငံအတွင်းက အမျိုးသမီးတွေကို စွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်ပေးရေးလုပ်ငန်းတွေ စီမံကိန်းချ ဆောင်ရွက်နေပြီး နဟ်ဒီကလည်း အမျိုးသမီးတွေ ကြိုးစားကြဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ 

    “လက်ရှိ ကျွန်မတို့ရနေတဲ့ ပံ့ပိုးမှုတွေကြောင့် ဆော်ဒီအားကစားလောကမှာ ဘာမဆိုဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ အားကစားလိုက်စားတာ အထူးသဖြင့် ဘတ်စ်ကတ်ဘော ကစားတာကို ကျွန်မနှစ်သက်တယ်။ အမျိုးသမီးအာကစားနယ်ပယ်မှာ နံပါတ် ၁ အားကစားနည်းတစ်ခုလို့တောင် ကျွန်မ ယုံကြည်ပါတယ်။ ဆော်ဒီအမျိုးသမီးတွေကလည်း အခြားအားစားနည်းတွေနဲ့စာရင် ဘတ်စ်ကတ်ဘောကို ပိုပြီး စိတ်၀င်စားကြပါတယ်”

    ဘောလုံးလို၊ ဘတ်စ်ကတ်ဘောလို အားကစားနည်းတွေမှာ မိမိတို့ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို ပြသကာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေ အရယူဖို့လည်း ဆော်ဒီအမျိုးသမီးတွေကို နဟ်ဒီက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ 

    “ကျွန်မ ဘတ်စ်ကတ်ဘောကစားတဲ့ အစောပိုင်း ကာလတုန်းကဆိုရင် လူတွေ သိပ်မသိကြဘူး။ အမျိုးသမီးကစားသမားတွေကို လေ့ကျင်ပေးမယ့် နည်းပြတွေလို ပံ့ပိုးမှုလည်း သိပ်မရပါဘူး။ အခုတော့ အချိန်အခါကောင်း ရောက်လာပြီ။ ပံ့ပိုးမှုကောင်းကောင်း ရှိနေပါပြီ။ ကိုယ့်အစွမ်းအစကို ယုံကြည်ပြီး ရည်မှန်းချက် အကောင်အထည်ပေါ်အောင် ကြိုးကြိုးစားစား လုပ်ဖို့ပဲ လိုပါတယ်”

    မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုရှိဖို့က ပထမဖြစ်ပြီး ပံ့ပိုးမှုကောင်းကောင်းရဖို့က ဒုတိယဖြစ်တယ်လို့လည်း နဟ်ဒီက ပြောပါတယ်။ 

    Ref: Arab News 

  • မွတ်စလင်ဆန့်ကျင်ရေး အားကောင်းလာသည့် အိန္ဒိယက ဟာရ်ယာနာ ပြည်နယ်

    မွတ်စလင်ဆန့်ကျင်ရေး အားကောင်းလာသည့် အိန္ဒိယက ဟာရ်ယာနာ ပြည်နယ်

    သြဂုတ် ၁၄၊ ၂၀၂၃

    M-Media


    ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်နေ့ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွင် မွတ်စလင်စျေးဆိုင်များ မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံထားရစဥ်

    -အိန္ဒိယနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ဟာရ်ယာနာပြည်နယ်မှာ မွတ်စလင်တွေကို သပိတ်မှောက်ဖို့နဲ့ မောင်းထုတ်ဖို့ ဟိန္ဒူအစွန်းရောက်အဖွဲ့တွေက ဆော်သြလာပါတယ်။ 

    ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်နေ့ ဟိန္ဒူဘုရားပွဲ လှည့်လည်မှုအတွင်း ဟိန္ဒူလူအုပ်က မွတ်စလင်ရပ်ကွက်တွေကို ၀င်ရောက် တိုက်ခိုက်ဖျက်ဆီးမှု ဖြစ်ပွားပြီးနောက်ပိုင်း ဒီလို လှုပ်ရှားမှုတွေ ပေါ်ပေါက်လာတာပါ။ 

    တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့၀င် ၂ ဦး၊ ဗလီဆရာတစ်ဦး အပါအ၀င် ၆ ဦးသေဆုံးခဲ့ကာ ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော်တစ်လုံး မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။ 

    ပြည်နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့က တိုက်ခိုက်မှုနဲ့ပတ်သက်သူ ၃၁၂ ဦးကို ဖမ်းဆီးထားတယ်လို့ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ 

    အဲဒီနောက်ပိုင်း ဟိန္ဒူအစွန်းရောက် အဖွဲ့အစည်းတွေက ဆန္ဒပြမှုတွေ လုပ်ဆောင်ကာ မွတ်စလင်တွေကို မောင်းထုတ်ဖို့၊ သပိတ်မှောက်ဖို့ ဆော်သြလာကြပါတယ်။ 

    ဟန်စီမြို့မှာ သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့က ပြုလုပ်တဲ့ ဟိန္ဒူအစွန်းရောက်အဖွဲ့ Bajrang Dal ရဲ့ ဆန္ဒပြမှုမှာ ခေါင်းဆောင် ကရစ်ရှ်နား ဂွါဂျာက ဟိန္ဒူစီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ မွတ်စလင်အလုပ်သမားတွေကို အလုပ်ထုတ်ပစ်ဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ 

    “မွတ်စလင်အလုပ်သမားတွေကို ခန့်ထားတဲ့ ဆိုင်တွေရဲ့ရှေ့မှာ အဲဒီဆိုင်ကို သပိတ်မှောက်ကြောင်း ငါတို့ ပိုစတာလာကပ်မယ်။ ဟိန္ဒူသစ္စာဖောက်တွေအဖြစ် ကြေငြာသွားမယ်” 

    မွတ်စလင်စျေးဆိုင်တွေ ထွက်သွားဖို့လည်း ကရစ်ရှ်နားက သတိပေးခဲ့ပါတယ်။ 

    “ဒီမှာ ဟိန္ဒူစျေးဆိုင်တွေပဲရှိရမယ်။ ၂ ရက်အတွင်း မွတ်စလင်စျေးဆိုင်တွေ ရှိနေသေးရင် ဖြစ်လာသမျှနောက်ဆက်တွဲဟာ ဖွင့်တဲ့လူရဲ့တာ၀န်သာ ဖြစ်လိမ့်မယ်” 

    ရိုဟင်ဂျာတွေလို အပြင်ကရောက်လာတဲ့ မွတ်စလင်တွေကိုသာ ဖယ်ရှားပစ်ဖို့ ပြောတာလို့ အလ်ဂျာဇီးရားသတင်းဌာနက မေးမြန်းမှုကို ကရစ်ရှ်နားက ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။ 

    ဟန်ဆီမြို့က မွတ်စလင်တွေအားလုံးကို မောင်းထုတ်ဖို့ ရည်ရွယ်လားလို့ မေးမြန်းရာမှာ

    “Bajrang Dal အဖွဲ့ဟာ ဘယ်သူကိုမှ ခြိမ်းခြောက်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ငါတို့ကိုယ်တိုင်က ကြောက်နေမှာမဟုတ်သလို ဟိန္ဒူလူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် ခြိမ်းခြောက်တာမျိုးကိုလည်း လက်ခံမှာ မဟုတ်ပါဘူး” 

    မွတ်စလင်တွေရဲ့ စီးပွားရေးကို သပိတ်မှောက်ဖို့ တိုက်တွန်းဆော်သြလာတာဟာ လူအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုလုံးကို ပိုမို ဖိနှိပ်အကြမ်းဖက်ဖို့ အစီအစဥ်ရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ကြောင်း အမုန်းစကားကိစ္စ တိုင်ကြားမှုတွေမှာ ပါ၀င်ဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ ရှေ့နေ ရှာရွတ်ခ် အလမ်က ပြောပါတယ်။ 

    “ဒီတိုင်းပြည်မှာ မွတ်စလင်တွေ အခွင့်အရေးမရှိဘူးလို့ သူတို့ ထင်မြင်နေကြောင်း ဒီတောင်းဆိုမှုတွေကနေ သိရပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ မြို့တွေ၊ ခရိုင်တွေကနေ မောင်းထုတ်တာအထိ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ ညီညွတ်မှုနဲ့ လုံခြုံရေးကို ဒီတောင်းဆိုမှုတွေက ထိပါးနေသလို၊ အခြေခံဥပဒေမှာ အာမခံပေးထားတဲ့ အခြေခံအခွင့်အရေးတွေကို ချိုးဖောက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်”

    ဟိန္ဒူအစွန်းရောက်အဖွဲ့တွေရဲ့ ဆန္ဒပြမှုမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့က လိုက်ပါစောင့်ရှောက်ပေးတာတွေကိုလည်း သူမက ထောက်ပြပါတယ်။ 

    “အမုန်းဆောင် ဒီချီတက်မှုတွေကို ရဲတပ်ဖွဲ့၀င်တွေ ဘေးကနေ လိုက်ပါ ကာကွယ်ပေးတာတွေကို တစ်ခါတစ်ရံမှာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒီကိစ္စကို အရေးယူမှုမရှိတာဟာ တရားရုံးချုပ်ရဲ့ အမိန့်ကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ချိုးဖောက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်” 

    အမုန်းစကားပြောဆိုမှုကိစ္စတွေမှာ တိုင်ကြားတာကိုမစောင့်ဘဲ ချက်ခြင်းအရေးယူရမယ်လို့ အိန္ဒိယ တရားရုံးချုပ်က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလမှာ အမိန့်ထုတ်ပြန်ထားတာပါ။ 

    တီဂရာဆိုတဲ့ ရွာတစ်ခုမှာ ဟိန္ဒူလူအုပ်က သြဂုတ်လ ၆ ရက်နေ့မှာ ဆန္ဒပြပွဲတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဂရူဂရမ်ခရိုင် အန်ဂျူမန် ဂျာမေဗလီက ဗလီဆရာတစ်ဦးကို သတ်ဖြတ်မှုအတွက် ဖမ်းဆီးခံထားရတဲ့သူတွေကို လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

    Bajrang Dal အစွန်းရောက်အဖွဲ့က ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ကူဘူရှန် ဘာဒွက်ဂျ်က မွတ်စလင်တွေဟာ ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို နှောက်ယှက်ဖျက်ဆီးနေသူတွေဖြစ်ကြောင်း၊ မြို့အတွင်းမှာ နေထိုင်တာ၊ အလုပ်လုပ်တာ၊ နေအိမ်ငှားတာတွေကို ခွင့်ပြုမှာမဟုတ်ကြောင်း ဆန္ဒပြမှုမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

    ပြည်နယ်အတွင်း ခရိုင် ၃ ခုက ရွာပေါင်း ၅၀ ကျော်မှာ ရွာအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေက မွတ်စလင်တွေ ရွာအတွင်း မ၀င်ရောက်ရဘူးလို့ စာထုတ်ဟန့်တားခဲ့ပါတယ်။ 

    ဒီလိုဟန့်တားမှုကို ၀န်ကြီးချုပ် နရန်ဒရာမိုဒီ ကြည်ညိုတဲ့ ဟိန္ဒူလက်ယာစွန်းရောက် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက ထောက်ခံကြောင်း Twitter စာမျက်နှာမှာ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။ 

    Ref: Aljazeera 

  • နှစ်ပေါင်း ၆၀၀ ကျော် တည်တံ့နေသည့် ဖိလစ်ပိုင်မှ သမိုင်း၀င် ဗလီ

    နှစ်ပေါင်း ၆၀၀ ကျော် တည်တံ့နေသည့် ဖိလစ်ပိုင်မှ သမိုင်း၀င် ဗလီ

    သြဂုတ် ၁၃၊ ၂၀၂၃

    M-Media 

    -ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတောင်ပိုင်းက တာ၀ီ-တာ၀ီဆိုတဲ့ မြို့လေးမှာ ရှေးဟောင်း သမိုင်း၀င် အမျိုးသားအမွေအနှစ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရတဲ့ ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော်တစ်လုံး ရှိနေပါတယ်။ 

    ရှိခ် ကာရီမွလ် မက််ခ်ဒွမ် ဗလီလို့ အမည်ရပြီး ၁၃၈၀ ခုနှစ်က တည်ဆောက်ခဲ့တာလို့ ဒေသတွင်း မှတ်တမ်းတွေက ဆိုပါတယ်။ အာရပ်လူမျိုး ကုန်သည်နဲ့ သာသနာပြု မက်ခ်ဒွမ် ကရင်မ်က တည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး သူ့အမည်ကို အစွဲပြု မှည့်ခေါ်ထားတာပါ။ 

    အရှေ့တောင်အာရှဒေသအတွင်း ရှေးအကျဆုံး ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော်တွေထဲက တစ်ခုလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

    “၁၄ ရာစုမှာ တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ ရှိခ် မက်ခ်ဒွမ် ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော်ဟာ ဖိလစ်ပိုင်မှာ အစ္စလာမ်သာသနာ စတင်ပြန့်ပွားမှုကို ဖော်ကျူးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်” လို့ ဖိလစ်ပိုင်တက္ကသိုလ် အစ္စလာမ့်ရေးရာ လေ့လာမှုဌာနက ပရော်ဖက်ဆာ ဂျူကီပလီ ၀ါဒီက ပြောပါတယ်။ 

    အရှေ့တောင်အာရှ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို စပိန်တွေက ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ပြီး အနောက်တိုင်း ခရစ်ယာန်ပုံစံ မသွတ်သွင်းခင် နှစ် ၂၀၀ လောက်စောပြီး ဖိလစ်ပိုင်မှာ အစ္စလာမ်သာသနာ ပြန့်နှံ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ် 

    မင်နာရာ၏ ထူးခြားမှု 

    —————

    ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော်ရဲ့ နှစ်ပေါင်း ၆၀၀ ကျော် သက်တမ်းအတွင်း ဖျက်ဆီးခံရမှုနဲ့ အကြိမ်ကြိမ် ကြုံတွေ့ခဲ့ရပါတယ်။ 

    ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော်ရဲ့ အဓိက အဆောက်အဦး ပြာပုံအတိ ဖြစ်ခဲ့ပေမယ့် မင်နာရာ မျှော်စင်ကတော့ မပျက်မဆီး အကောင်းအတိုင်း ကျန်ရစ်နေခဲ့ပါတယ်။ 

    ၁၉၄၁ ခုနှစ် ဂျပန်တွေ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်မှုမှာ ဒီဗလီ၀တ်ကျောင်းတော် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပါတယ်။ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွေမှာ ဗလီကို ပြန်ဆောက်ခဲ့ပြီး သိပ်မကြာခင်ကပဲ မွမ်းမံပြင်ဆင်မှုတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ 

    ဗလီရဲ့မင်နာရာဟာ ကံကောင်းစေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ယုံကြည်နေကြပါတယ်။ 

    “ဒီဗလီကို ဖျက်ဆီးဖို့ အကြိမ်ကြိမ် ကြိုးစားခဲ့ကြတယ်လို့ သမိုင်းတွေမှာ ရေးပါတယ်။ မင်နာရာကိုတော့ ဖျက်ဆီးလို့ မရခဲ့ဘူး။ ဒါ့ကြောင့် ဒီမျှော်စင်မှာ အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်ရဲ့ ကောင်းချီးတွေရှိတယ်လို့ ဒေသခံတစ်ချို့က ယုံကြည်ကြပြီး မျှော်စင်အစိတ်အပိုင်းတွေကို ကံကောင်းစေမယ့် အဆောင်အဖြစ် ယူဆောင်ကြတာတွေ ရှိပါတယ်” လို့ ပရော်ဖက်ဆာ ၀ါဒီက ပြောပါတယ်။ 

    “ဒါ့ကြောင့် အစိုးရက မျှော်စင်ကို ပလက်စတစ်အကြည် သွန်းလောင်းခဲ့ပြီး လူတွေ ဖဲ့ယူလို့မရအောင် လုပ်ခဲ့ရပါတယ်”

    သမိုင်းအမွေအနှစ် 

    ——————

    ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှာ ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ အကွီနိုက ရှိခ် ကာရီမွလ် မက််ခ်ဒွမ် ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော်ကို အမျိုးသား သမိုင်းအမွေအနှစ်အဖြစ် သတ်မှတ်ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ 

    မင်ဒါနာအိုနဲ့ ဆူးလူးကျွန်းတို့ကို ရေလမ်းကနေ ရောက်လာပြီး အစ္စလာမ်သာသနာ ပြုခဲ့တဲ့ ထင်ရှားတဲ့ သာသာနာပြု ၇ ဦးထဲမှာ ရှိခ် မက်ခ်ဒွမ်လည်း ပါ၀င်ပါတယ်။ 

    ဒီ ၇ ဦးစလုံးဟာ စွန်နီမွတ်စလင် ၀ိပဿနာဂိုဏ်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ နက်ရှ်ဘန်ဒီအဖွဲ့၀င်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ နက်ရှ်ဘန်ဒီ၀ါဒဟာ အလယ်အာရှမှာ ထွန်ကားခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းမှာ အိန္ဒိယတိုက်ငယ်အထိ ပြန့်နှံ့ခဲ့ပါတယ်။ 

    “ဒီဗလီဟာ ဖိလစ်ပိုင်မှာ အစ္စလာမ်သာသနာ ပြန့်နှံ့တည်တံ့မှု အထောက်အထား ဖြစ်ပြီး ဖိလစ်ပိုင်ကို အရှေ့တောင်အာရှ၊  အစ္စလာမ်ကမ္ဘာက မွတ်စလင်တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ပေးထားပါတယ်” လို့ ဖိလစ်ပိုင်တက္ကသိုလ် အစ္စလာမ့်ရေးရာ လေ့လာမှုဌာန ပရော်ဖက်ဆာ ဒါ၀င် အဘ်ဆာရီက ပြောပါတယ်

    ဗလီ၀တ်ကျောင်းတော် တည်ရှိရာ မင်ဒါနာအိုကျွန်း ဘန်ဆာမိုရို ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသမှာ နို၀င်ဘာ ၇ ရက်နေ့ကို ရှိခ် ကာရီမွလ် မက်ခ်ဒွမ်နေ့အဖြစ် ရုံးပိတ်ရက် သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ 

    Ref: Arab News 

  • ကုရ်အာန်ကျမ်းစာ မီးရှို့မှုကို ဥပဒေဖြင့်တားဆီးနိုင်ရေး ဒိန်းမတ်နှင့် ဆွီဒင် စီစဥ်နေ

    ကုရ်အာန်ကျမ်းစာ မီးရှို့မှုကို ဥပဒေဖြင့်တားဆီးနိုင်ရေး ဒိန်းမတ်နှင့် ဆွီဒင် စီစဥ်နေ

    ဇူလိုင် ၃၁၊ ၂၀၂၃

    M-Media 


    -အခြားနိုင်ငံ သံရုံးတွေရှေ့မှာ ကုန်အာန်ကျမ်းစာ မီးရှို့တဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ဥပဒေထုတ် တားဆီးနိုင်ဖို့ အစိုးရက ဆောင်ရွက်မယ်လို့ ဒိန်းမတ် နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီး Lars Lokke Rasmussen က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

    “ဒီလိုမီးရှို့တာတွေဟာ လူတစ်ချို့က ဆောင်ရွက်တဲ့ အဆင်ခြင်မဲ့ စော်ကားတဲ့ လုပ်ရပ်တွေပါ။ အဲဒီလူတစ်ချို့ဟာ ဒိန်းမတ်လူ့အဖွဲ့အစည်းကို တည်ဆောက်ထားတဲ့ တန်ဖိုးတွေကို ကိုယ်စား မပြုပါဘူး” လို့ နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီးရဲ့ မနေ့က ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ 

    အခြားနိုင်ငံတွေရဲ့ ယဥ်ကျေးမှု၊ ဘာသာတရားတွေကို စော်ကားတဲ့ လုပ်ရပ်မျိုး၊ လုံခြုံရေးကိစ္စသာမကဘဲ ဒိန်းမတ်နိုင်ငံအတွက် အနှုတ်လက္ခဏာဆောင်စေတဲ့ လုပ်ရပ်မျိုးလို အထူးအခြေအနေအမျိုးတွေမှာ အစိုးရက ၀င်ရောက်ဟန့်တားနိုင်မယ့် နည်းလမ်းတွေကို ရှာဖွေနေတယ်လို့လည်း Rasmussen က ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။  

    ဒိန်းမတ်နဲ့ ဆွီဒင်နိုင်ငံတွေမှာ လက်ယာအစွန်းရောက်တွေက ကုရ်အာန်ကျမ်းစာ မီးရှို့မှုတွေ မကြာခဏ လုပ်ဆောင်လေ့ရှိပါတယ်။ ဒီအတွက် ကမ္ဘာတစ်၀ှမ်းက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဆန့်ကျင်မှုတွေ ရှိလာတာကြောင့် အခုလို ဥပဒေနဲ့ တားမြစ်ဖို့ ကြိုးစားလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

    ဆွီဒင်၀န်ကြီးချုပ်ရဲ့ မနေ့က ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ကုရ်အာန်ကျမ်းစာ မီးရှို့မှုကို ဥပဒေနဲ့ တားဆီးနိုင်ရေးအတွက် ဒိန်းမတ်နိုင်ငံနဲ့ ပူးပေါင်းကာ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။ 

    ဒိန်းမတ်နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီးက ဥပဒေနဲ့ တားဆီးမှုတွေဟာ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေက အာမခံထားတဲ့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ကို မထိခိုက်စေမယ့် ရှုထောင့်မျိုးကနေ လုပ်ဆောင်သွားမယ်လို့လည်း ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

    Ref: Aljazeera