စုစည္းတင္ျပသူ – လင္းယုန္နက္ (ျခေသၤ့ျမိဳ႕ေတာ္)
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံေရး ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႕မ်ား၊ အႏုပညာရွင္မ်ား၊ နယ္ပယ္အသီးသိးမွ ထင္ရွားသူမ်ားရဲ႕ ေျပာၾကားခဲ့သည္မ်ားကို လက္လွမ္းမွီသေလာက္ စုစည္းေပးလိုက္ပါတယ္
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အေရးႀကီးတယ္။ အဲဒီပဋိပကၡေတြ စတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္မွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ အေရးယူတာမ်ိဳး မရွိခဲ့တာေၾကာင့္ အခုလို မလိုလားအပ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြ ထပ္ျဖစ္လာရတာ။ ဒါအျပင္ ဒီပဋိပကၡေတြမွာ လံႈေဆာ္ေနတဲ့ သူေတြမ်ားရွိမလားလို႔ သံသယျဖစ္မိတယ္။
လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ (ဇြန္လ ၆-ရက္ ေရႊဂံုတိုင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရံုးခ်ဳပ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ)
ကြၽန္ေတာ္ တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဘာသာေရးအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့လုပ္တာ ဖြဲ႕စည္းပံု ထဲမွာမပါဘူး။ ဘာသာေရးက အားလံုး လြတ္လပ္ခြင့္ရွိတယ္။ ဘာသာေရးအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြအားလံုး အတြက္ အက်ဳိးမရွိဘူးလို႔ ကြၽန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တယ္။
ဦးဥာဏ္၀င္း [အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ] (ဇြန္လ ၆-ရက္)
အေျခခံဥပေဒမွာ ႏုိင္ငံေတာ္က အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ဘာသာမ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္က ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ရမယ္လို႔ ပုဒ္မ ၃၆၂ တို႔၊ ၃၆၃ တို႔မွာ ေဖာ္ျပထားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီ အေျခခံဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ကို ႏိုင္ငံ ရဲ႕လူနည္းစုလည္း ခံစားပိုင္ခြင့္ရွိ တယ္။ အခုေပၚေပါက္တဲ့ကိစၥကို ၾကည့္ရင္ ျဖစ္ရပ္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သေဘာမေပါက္ၾကတာပါ ပါတယ္။ အခုအဓမၼျပဳက်င့္ခံရတဲ့ ကိစၥမွာ အဓမၼျပဳက်င့္မႈနဲ႔ အေရးယူဖို႔ ဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းၿပီးသားျဖစ္တယ္။ အဲဒါကို တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္း ကပဲ ေျဖရွင္းရမယ္။
ဦးသိန္းညြန္႔ [ျပည္သူလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္] (ဇြန္လ ၆-ရက္)
မသီတာေထြး အဓမၼျပဳက်င့္ၿပီး သတ္ခံရတယ္တဲ့ကိစၥဟာ လူပုဂၢဳိလ္ခ်င္းျဖစ္တဲ့ကိစၥေပါ့။ အမႈမွန္ေဖာ္ ထုတ္ဖုိ႔နဲ႔ က်ဴးလြန္တဲ့သူေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖုိ႔ ဥပေဒ အေၾကာင္းအရ အေရးႀကီးတယ္။ မသီတာေထြး ကိစၥၿပီးတဲ့အခ်ိန္ ေတာင္ကုတ္မွာ ေနာက္ထပ္လူသတ္ မႈထပ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြက စိတ္ဆႏၵ အေလ်ာက္ ေဒါသမေက်နပ္မႈအေလ်ာက္ လုပ္တယ္ဆုိရင္ေတာင္မွ ဒါဟာ ရာဇ၀တ္မႈေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဦးကုိကုိႀကီး [ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ](ဇြန္လ ၆-ရက္)
ဒီကိစၥမွာ အၿငိမ္းခ်မ္းဆံုးနည္းလမ္းနဲ႔ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းၾကေစခ်င္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေတြ အတြက္ သာမကဘဲ အားလံုးအတြက္ ေျပေျပလည္လည္ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ရိွေစခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီလိုေျပလည္ပါေစလို႔ လည္း ဆုေတာင္းေပးေနပါတယ္။
ရခိုင္လူမ်ဳိး သ႐ုပ္ေဆာင္ေနတိုး (ဇြန္လ ၆-ရက္)
လက္ရွိ ရခုိင္မွာျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ တရားခံထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ယိုယြင္းခဲ့တဲ့ တရားစီရင္ေရးလည္းပါ မယ္လို႔ျမင္တယ္။ ျပည္သူေတြက အမႈ ျဖစ္တိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္အေရး ယူပါ့မလားလို႔ ကနဦးစိုးရိမ္ၿပီးျဖစ္တာ လည္းပါမယ္။
UMFCCI ၏ တြဲဖက္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးလြင္ (ဇြန္လ ၆-ရက္)
ႏိုင္ငံကို အားလံုးက လက္တဲြၿပီး တည္ေဆာက္ၾကရမည့္ အခ်ိန္။ လူလူခ်င္းဆိုသည့္ အျမင္ျဖင့္ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းၾကေစခ်င္ပါတယ္္။
ဒါ႐ိုက္တာ ၀ိုင္း (ဇြန္လ ၆-ရက္)
အခုျပႆနာဟာ နယ္စပ္ကေနခုိးဝင္လာတဲ့ျပမဟုတ္ေတာ့ဘဲ အေျခတက်၀င္ၿပီးေတာ၊့ ေနရာစိုက္ထူၿပီး ကိုယ့္အရပ္ကိုယ့္ရြာ ကိုယ့္တုိင္းျပည္လို ေတာင္းဆိုတာေတြ ရပ္တည္လာတာေတြျဖစ္လာတဲ့ အေနအထားျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္အေနနဲ႕ သူတို႕ကိုယ္သူတို႕ ျမန္မာလူမ်ိဳးပါ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားျဖစ္တယ္ အဲဒါေၾကာင့္သူတို႕ကို အခြင့္အေရးေတြေပးရမယ္။ အဲဒီကေနတဆင့္ ျပည္နယ္ေတာင္းတဲ့အဆင့္ တျပည္လံုးမွာ ျပည္နယ္ခြဲထြက္တဲ့အဆင့္ေတြေတာင္ေရာက္နုိင္တဲ့ အေနအထားေတြျဖစ္သြားနုိင္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD နာယက ဦးဝင္းတင္ (ဇြန္လ ၁၅-ရက္)
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆက္ၿပီးဒီေျမေပၚမွာအတူတူေနသြားရမယ့္ သူေတြအေနနဲ႔ ကေတာ့ သေဘာထားႀကီးမႈ ျပကိုျပရမယ္။ တစ္ဖက္ႏုိင္ငံက၀င္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ကိစၥကို သပ္သပ္ စည္းစားရမယ္။ ပိုင္းျခားၿပီးျမင္ရမယ္။ ဒုကၡသည္ကို ဒုကၡသည္ လို႔ျမင္ရမယ္။ ႏိုင္ငံသားေပးတဲ့လူကို ႏုိင္ငံသားအေနနဲ႔ ျမင္ရမယ္။ လူဆိုၿပီးၿခံဳၿပီးေတာ့ ၾကည့္တဲ့အျမင္လည္းရွိပါတယ္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးမင္းကိုႏုိင္ (ဇြန္လ ၂၂-ရက္)
ရခိုင္အေရးနဲ႕ပတ္သက္လို႕ လက္ေတြ႕က်က်ေျဖရွင္းႏိုင္မယ့္ ျပသနာေတြကို ပထမေျဖရွင္းရမယ္။ ကိုယ့္ရဲ့ဘာသာကို ကိုယ္ေလးစားသလို ကိုယ့္ရဲ့လူမ်ိဳးကို ကိုယ္တန္ဖိုးထားသလို တျခားဘာသာဝင္ေတြကိုလည္း ေလးစားရမယ္၊ နားလည္မႈရွိရမယ္။
လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္္ အဂၤလန္ေရာက္ရိွစဥ္ (ဇြန္လ ၂၃-ရက္)
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒေၾကာင္းအရ၊ သမိုင္းေၾကာင္းအရ၊ ပထဝီအေနအထားအရ၊ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရား အရ ႐ိုးသားစြာေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လတ္တေလာေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈမွန္သမွ်ကို မလိုလားဘူး။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ တတ္ႏိုင္တဲ့ ဘက္က အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားသြားမယ္။
ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဖဲြ႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္ခင္ (ဇြန္လ ၂၆-ရက္)
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ားကို ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္နီးကပ္မႈမရွိေအာင္ သင့္ေတာ္ရာမွာယာယီေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ တတိယႏိုင္ငံဆီေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ေရးကို လိုလားပါတယ္။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတိုးတက္ေရးပါတီ RNDP (ဇြန္လ ၂၆-ရက္)
NGO က လာေတာ့ ဘာလုပ္ေပးမလဲလို႔ ေမးေတာ့၊ ဘာလုပ္ေပးရမလဲလို႔ လာၾကည့္တာတဲ့၊ ဒီေတာ့ မင္းတို႔မွာ ဦးတည္ခ်က္ ေပ်ာက္ေနတယ္၊ မင္းတို႔ အကူအညီလည္း က်ဳပ္တို႔ မလိုအပ္ဘူးလို႔ ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။ မယုံၾကည္လို႔ လက္မခံဘူးလို႔ ေျပာရမွာေပါ့၊ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြကုိ နည္းနည္းေလး ကူညီေပးၿပီးေတာ့ ဒီေဒသေတြကုိ ျပန္၀င္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ျမင္တယ္။
အလိုေတာ္ျပည့္ ေက်ာင္းတိုက္မွ ဦးမဏိစာရ (ဇူလိုင္လ ၆-ရက္)
က်ေနာ္တို႔ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ေတြလည္းပဲ World Food Program (WFP) က လွဴတဲ့ ဆန္ေလာက္ပဲ ရပါတယ္၊ ဒုကၡသည္ေတြက လိုအပ္တာေတြမ်ား ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္းပဲ အလွဴခံတာေတြ လုပ္ေနဆဲပါ။
အိုလမာ အစၥလာမ္ ဘာသာေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ဦးရဲေနာင္သိမ္း (ဇူလိုင္လ ၆-ရက္)
References: Eleven Media Group, The Voice Weekly, Popular Myanmar News Journal, The Irrawaddy Blog, DVB TV News
