News @ M-Media

Author: M-Media

  • အဗၺဒြတ္စ္ ဆလာမ္ (ပါကစၥတန္) – ရူပေဗဒဆိုင္ရာ ႏိုဘယ္ဆု ၊ ၁၉၇၉

    အဗၺဒြတ္စ္ ဆလာမ္ (ပါကစၥတန္) – ရူပေဗဒဆိုင္ရာ ႏိုဘယ္ဆု ၊ ၁၉၇၉

    ေအာက္တိုိဘာ၊ ၁၀၊ ၂၀၁၂
    M-Media

     

    ” မိုးကုပ္စက္၀ို္င္းကို ေျမာ္ၾကည္႔လိုက္ပါ။ က်ဳပ္တို႔ ပါကစၥတန္မွာ ဆလာမ္ေနာက္တစ္ေယာက္ေပၚလာဖို႔ဆိုတာ ျမဴမႈန္ေလာက္ရွိတဲ့အရိပ္ အေယာင္ေတာင္ မေတြ႕ရေတာ့ပါ။ ” (usa အေျခစိုက္ pakistanlink သတင္းစာ၊ ၁၉၉၆ ခုနွစ္)
    ေမြး – ၁၉၂၆ ဇန္န၀ါရီလ ၂၉
    ေမြးဖြားရာေနရာ – ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ၊ ဂ်န္းေဒသ
    ကြယ္လြန္ – ၁၉၉၆ ႏို၀ါဘာလ ၂၁

    လူသိမ်ားရသည္႔အေၾကာင္းရင္း – အီလက္ထရို ၀ီက္ သီအိုရီ (electro weak theory) ၊ အိုင္းစတိုင္း-၀ိုင္းဘဂ္-ဆလာမ္ သီအိုရီ (Einstein-Weinberg-Salam theory ) မ်ားအပါအ၀င္ အျခားေသာ ရူပေဗဒ၏ သီအိုရီပိုင္းဆိုင္ရာ ေလ့လာေတြ႔ရွိမႈမ်ား။ ပါကစၥတန္ႏို္င္ငံ၏ ႏူးကလီးယား ဖခင္ၾကီး ။

     

    ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသား ၊ ႏူးကလီးယားဆိုင္ရာ ရူပေဗဒပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၁၉၇၉ တြင္ စတီဗင္၀ိန္းဘာဂ္ႏွင့္ ရွယ္လ္ဒန္လဲ ဂလက္စဂိုတို႔ ႏွင့္အတူ ” အီလက္ထရို ၀ီက္ သီအိုရီ ” ကို ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့မႈေၾကာင့္ ႏိုဘယ္ဆုရရွိခဲ့သည္။ ထိုသီအိုရီက အီလက္ထရိုမဂ္နီတစင္မ္ ဟုေခၚသည္႔ လွ်ပ္စစ္သံလုိက္စက္ကြင္းမ်ား ႏွင့္ အင္အားနည္း ႏူးကလီးယားစြမ္းအင္တို႔ ပူးေပါင္းျခင္းသေဘာတရားကို ရွင္းျပသည္။

    Prof. Dr Abdus Salam ၏ CV အျပည္႔အစံုကိုhttp://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1979/salam-cv…. တြင္ ေလ့လာနိုင္ပါသည္။

     

    ဆလာမ္သည္ လာဟိုရ္ၿမိဳ႕ အစိုးရေကာလိပ္တြင္ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၅၂ ခုႏွစ္၌ ကိန္းဘရစ္ဂ်္ တကၠသိုလ္မွ သီအိုရီပိုင္းဆိုင္ရာ ရူပေဗဒဘာသာရပ္ျဖင့္ Ph.D. ဘြဲ႕ ရရွိေလသည္။၁၉၅၁ မွ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ဆလာမ္သည္ ေမြးရပ္ေျမ၌ သခၤ်ာပါေမာကၡတာ၀န္ကို ထမ္းရြက္ခဲ့ၿပီး အဂၤလန္သို႔ျပန္ကာ ကိန္းဘရစ္ခ်္ တကၠသိုလ္ ၌ပင္ သခၤ်ာကထိကတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။

    ၁၉၅၇ တြင္ ယေန႔ကမၻာ့အေကာင္းဆံုးတကၠသိုလ္ၾကီးမ်ားထဲတြင္ နံပါတ္ ၅ ေနရာလိုက္သည္႔ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ ေတာ္၀င္ေကာလိပ္ (Imperial College of Science and Technology, London ) တြင္ သီအိုရီပိုင္းဆုိင္ရာ ရူပေဗဒပါေမာကၡအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းခဲ့ေလသည္။
    (ရည္ညႊန္း – http://www.usnews.com/sections/education/worlds-best-universities )

    ၁၉၆၄တြင္ ၊ အီတလီနို္င္ငံ ၊ ထရစ္စတီးၿမိဳ႕၌ ႏိုင္ငံတကာ သီအိုရီပိုင္းႏွင့္ဆိုင္ေသာ ရုပေဗဒစင္တာတည္ေထာင္ရာတြင္ founder တစ္ဦး အေနျဖင့္ ပါ၀င္ခဲ့ေလသည္။ ထိုစင္တာက တတိယကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားရွိ ရူပေဗဒပညာရွင္မ်ားအား ကူညီေထာက္ပံ့ရန္ ရည္ရြယ္ေလသည္။ ဆလာမ္သည္ မိမိကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ ထိုစင္တာ၏ ဒါရိုက္တာအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေလသည္။

    ၁၉၆၀ ျပည္႔လြန္ႏွစ္မ်ားတြင္ ဆလာမ္သည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ ေတာ္၀င္ေကာလိပ္ ( Imperial College ) တြင္ပင္ မိမိအား ႏို္ဘယ္ဆုရရွိေစမည္႔ သုေတသနလုပ္ငန္းကို တစိုက္မတ္မတ္ လုပ္ကိုင္ေနခဲ့သည္။

    သူ၏ ရူပေဗဒနိယာမ ရွင္းလင္းတင္ျပခ်က္သည္ လွ်ပ္စစ္သံလိုက္အင္အား (electromagnetic forces) မ်ားႏွင့္ အင္အားနည္း ႏူးကလီးယားအင္အား (weak nuclear forces) တို႔အၾကား အေျခခံ စပ္ဆက္တည္ရွိေနမႈကို ေဖာ္ျပသည္။

    ဘို႕စ္ – အိုင္းစတိုင္းနိယာမ ( Bose-Einstein statistics )

    ပိုမိုၾကီးမားသည္႔ particle အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုမွ ခြဲထြက္လာၿပီး ၀ ၊ ၁ ၊ ၂ ၊ ၃ စသည္ …. အစဥ္အတိုင္း လည္ပတ္ေနေသာ particle အစိတ္အပိုင္းေသးေလးမ်ားျဖစ္ေနျခင္းကို Bosons ဟုေခၚသည္။

    Bosons မ်ားထဲမွ အင္အားနည္း ဗက္တာ Bosons မ်ားကို w – z bosons မ်ားဟုေခၚသည္။ ထို w – z bosons မ်ား၏ အင္အားေၾကာင့္ အင္အားနည္း ႏူးကလီးယား (weak nuclear forces) တို႔သည္ ထုတ္လႊတ္ျခင္းခံရေၾကာင္း (transmit) ကို ဆလာမ္က ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။

    ၀ိန္းဘာဂ္ႏွင့္ ဂလက္စဂိုတို႔သည္လည္း ထိုေဖာ္ျပခ်က္အတုိင္း ေဖာ္ျပႏိုင္ၾကၿပီး အေၾကာင္းအက်ိဳး တင္ျပရာ၌မူ ဆလာမ္၏ တင္ျပခ်က္ႏွင့္ ကြဲျပားေလသည္။ w – z bosons မ်ားတည္ရွိျခင္းကို ၁၉၈၃ တြင္ ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ေလသည္။ ( ရည္ညႊန္း – http://www.britannica.com/EBchecked/topic/518872/Abdus-Salam# )

    ဆလာမ္၏ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံအတြက္ အဆံုးစြန္ေသာေအာင္ျမင္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစသည္သာမက ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ၏ ႏူးကလီးယားဆိုင္ရာ ေလ့လာေတြ႕ရွိမႈမ်ား ၊ အာကာသဆိုင္ရာ ေလ့လာေတြ႕ရွိမႈမ်ားအတြက္ ထူးကဲသာလြန္သည္႔ စြမ္းေဆာင္မႈတစ္ခုကို ျဖစ္ေပၚေစေလသည္။ ( ရည္ညႊန္း –http://en.wikipedia.org/wiki/Abdus_Salam#Legacy )

    ဆလာမ္သည္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံအတြက္ အာကာသ အစိီအစဥ္တစ္ခုစတင္ရန္ အၾကံျပဳခဲ့ၿပီး ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ၊ အာကာသအစီအစဥ္ ( space program ) ၏ ပထမဆံုး ဥကၠဌအျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။

    “The Holy Quran enjoins us to reflect on the verities of Allah’s created laws of nature; however, that our generation has been privileged to glimpse a part of His design is a bounty and a grace for which I render thanks with a humble heart.” (Professor Dr. Abdus Salam of Pakistan)

    ” က်မ္းျမတ္ကုရ္အာန္က အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္ရဲ႕ ဖန္ဆင္းျခင္းနိယာမဥပေဒအမ်ိဳးမ်ိဳးအျပားျပားကို ခံစား သိျမင္လာေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔မ်ိဳးဆက္ေတြက အလႅာဟ္အရွင္ရဲ႕ ဖန္ဆင္းျခင္းပံုစံထဲက လွ်ပ္တျပက္ေလာက္စာကေလးကို သိနားလည္ခြင့္ဆိုတဲ့ ဆုလာဘ္ေကာင္းခ်ီး ခ်ီးျမႇင့္ေပးသနားခံရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကြ်န္ေတာ္အေနနဲ႔ အရွင္ျမတ္အား ႏွိမ္ခ်ေသာနွလံုးသားျဖင့္ ေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္းေဖာ္ျပလိုပါတယ္။ ” (http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1979/salam-bio… ၏ ဆလာမ္အထုပၸတၱိ ေဖာ္ျပခ်က္မွ)

    ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ႏူးကလီးယားနည္းပညာပိုင္းအတြက္ မည္မွ်အေရးၾကီးေနသည္ကို ဆလာမ္က သိရွိခဲ့သည္။ ဆလာမ္သည္ ပါကစၥတန္ႏူးကလီးယားအစီအစဥ္၌ အခ်က္အခ်ာက်သည္႔ ပံုရိပ္တစ္ခုအျဖစ္ရွိေနေပသည္။

    ပါကစၥတန္၌ နူးကလီးယားသုေတသန တကၠသိုလ္တစ္ခု တည္ေထာင္ရန္ ဆလာမ္အားတာ၀န္ေပးအပ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ၁၉၇၂ တြင္ ပါကစၥတန္အစိုးရက အိႏၵိယ၏ ႏူးကလီးယားလက္နက္အစီအစဥ္ကို ေလ့လာမိေလသည္။ ထိုမွစ၍ ပါကစၥတန္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အလီဘူတိုက ႏူးကလီယားနည္းပညာဆိုင္ရာ သိပၸံပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႕တစ္ခုကို ဖြဲ႕စည္းကာ ဆလာမ္အား ကနဦး ဦးေဆာင္ေစခဲ့သည္။ ဆလာမ္သည္ မိမိ၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္လည္းျဖစ္ ၊ ႏွစ္ရွည္တြဲလာခဲ့သည္႔ သူငယ္ခ်င္းလည္းျဖစ္ေသာ မစၥတာ မူနီး အဟ္မဒ္ခန္း ႏွင့္တြဲ၍ ပါကစၥတန္ႏူးကလီးယား အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းကို သတိ၀ီရိယထားကာ ေျပာင္ေျမာက္စြာလုပ္ေဆာင္ခဲ့ ေလသည္။

    ၁၉၇၂ ဒီဇင္ဘာတြင္ အိုင္စီတီပီ အဖြဲ႕ကို ဆလာမ္က ညႊန္ၾကားခဲ့ၿပီး ေနာင္ ၅ ႏွစ္အၾကာ ဆလာမ္၏ တျပည္႔တဦး ျဖစ္သည္႔ ရီယာဇြတ္ဒင္း ဦးေဆာင္ေသာ္ တီပီဂ်ီအဖြဲ႕က ႏုူးကလီးယားလက္နက္၏ သီအိုရီပိုင္းဆုိင္ရာ ပံုစံကို ေဆာင္ရြက္ေအာင္ျမင္ခဲ့ေလသည္။

    ( ရည္ညႊန္း – http://en.wikipedia.org/wiki/Abdus_Salam#Involvement_in_Pakistan.27… )
    Become the fan of Prof Dr. Abdus Salam on Facebook –

    http://www.facebook.com/#/pages/Dr-Abdus-Salam/11024211686

  • Muslim Cemetery in Bokalay forcibly occupied and an industrial construction project illegally going on

    Muslim Cemetery in Bokalay forcibly occupied and an industrial construction project illegally going on

    October 9, 2012
    M-Media
    Reporter-Thun Tauk

    It has been reported that a Muslim cemetery in Bokalay town, Ayarwaddy Division has been forcibly occupied and a building for an industry is being illegally constructed on the land.
    Regarding that report, an investigation was made, and it was found that about half of the Muslim Cemetery’s land from Bokalay has been
    forcibly occupied by a crony businessman, the tombs in the cemetery have been removed to other places without following a proper procedure and consent, and a construction for an industrial project has been carried out within a short time.

    A petition to the President against the abovementioned case has been signed by more than 800 people, including the committee members for the cemetery and the local Muslims, and sent on October 4, 2012.

    The detailed information about the news will be updated.

  • ရခိုင္ကိစၥ အေမရိကန္မွာ ေဆြးေနြး

    ရခိုင္ကိစၥ အေမရိကန္မွာ ေဆြးေနြး

    ေအာက္တိုဘာ၊ ၁၀ ၊ ၂၀၁၂
    source: ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္း
    အေမရိကန္နိုင္ငံ ဝါရွင္တန္ဒီစီ ျမိဳ႕ေတာ္မွာ Open Society Foundations နဲ့ နိုင္ငံတကာ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ့ Refugees International တို့ ပူးေပါင္းျပီး ရိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥ ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိစၥနဲ့ ပတ္သက္ျပီး အဂၤါေန့က ေဆြးေႏြးခဲ့ျကပါတယ္။

    Burma’s Rohingya: Beyond the Communal Violence ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဉ္နဲ့ ေဆြးေနြးပြဲမွာ လူဦးေရ၊ ဒုကၡသည္နဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ် သူမ်ားဆိုင္ရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Anne Richard နဲ့ ဒုတိယ လက္ေထာက္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီး Kelly Clements တို့လည္း တက္ေရာက္ပါတယ္။အေမရိကန္ လက္ေထာက္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ျကီး Kelly Clements က ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ အတြင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ကို သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့ရာမွာ သူေတြ႔ရွိခဲ့ တာေတြကို ျပန္ေျပာျပခဲ့သလို အကူအညီေတြ ဆက္လက္ ေပးဖို့ အေျကာင္းနဲ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေျကာင္းေတြကို ေျပာသြားတယ္လို့ ဒီပြဲမွာ ပင္တိုင္ ေဆြးေႏြးသူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Refugees International အဖြဲ့က မစၥ Sarnata Reynolds က ေျပာပါတယ္။

    ဒီပြဲ တက္ေရာက္ လာျကတဲ့ လူ့အခြင့္ အေရး ေလ့လာ ေစာင့္ျကည့္ေရး အဖြဲ႕အပါအဝင္ လူ့အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ ၊ ေလ့လာသူေတြ ဘက္ကလည္း အျကံျပု ေဆြးေႏြးရာမွာ အုပ္စု နွစ္ခုကို သီးျခား ေနရာေတြမွာ ခြဲျခား ထားဖို့ စိတ္ကူး တခ်ိဳ႕အေပၚ စိုးရိမ္ျကတဲ့အေျကာင္း၊ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ကိုပဲ လုပ္ေဆာင္သင့္ေျကာင္း၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရး အျမန္လုပ္ေဆာင္သင့္ေျကာင္း၊ ကုလသမဂၢနဲ့ နိုင္ငံတကာ NGO ေတြ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရသင့္ ေျကာင္းေတြ ေျပာျကတယ္လို့ မစၥ Reynolds က ျပန္ေျပာပါတယ္။

    ေနာက္ျပီး အေမရိကန္ အေနနဲ့ လက္ငင္းလိုအပ္တဲ့ အကူအညီ ေပးတာအျပင္ ဒီေဒသမွာ စီးပြားေရး ရင္းနွီးျမွပ္နွံမႈကအစ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဖြံ့ျဖိဳးလာရင္ နွစ္ဘက္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆီ ဦးတည္နိုင္တယ္ ဆိုတာမ်ိုးလည္း ေဆြးေနြး ျကတဲ့ အေျကာင္း သူက ေျပာပါတယ္။ဒီကိစၥက အလြန္ညင္သာ ေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ့ ျပႆနာကို ဘယ္လို အေကာင္းဆံုး ေျဖရွင္း နိုင္မယ္ဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုဖို့ လိုတယ္လို့ Refugees International က ယူဆေျကာင္းလည္း မစၥ Reynolds က ေျပာပါတယ္။

  • ယဥ္ေက်းမွဳ ” စစ္စစ္ ” ဆိုတာကို ေၿခရာေကာက္ၿခင္း

    ယဥ္ေက်းမွဳ ” စစ္စစ္ ” ဆိုတာကို ေၿခရာေကာက္ၿခင္း

    ေအာက္တုိဘာ၊ ၇၊ ၂၀၁၂

    မူရင္း ေရးသားသူ  Spring Flowers

        မ်ားေသာအားၿဖင္႕ လူမ်ိဳးတုိင္းဟာ ကိုယ္႕ယဥ္ေက်းမွဳ ၊ ဓေလ႕ေတြကို အနည္းနဲ႕ အမ်ား ေစာင္႕ထိန္းဂုဏ္ယူတတ္တဲ႕ အေလ႕ရွိတတ္ၾကတယ္ ။ တရားေဟာမလုိ႕ မဟုတ္ရပါဘူး ။ ဒါက မၿဖစ္မေန ေၿပာမွၿဖစ္မယ္႕ နိဒါန္းမုိ႕လုိ ႕ပါ ။

    •               ၿပင္သစ္ဆိုရင္လည္း သူတုိ႕ ၿပင္သစ္စကားေၿပာတဲ႕ လူမွ လူရာ၀င္သလုိလုိ ၊ အီတလီေတြက်ေတာ႕လည္း သူတုိ႕ အစားအစာသည္သာ ကမၻာ႕အေကာင္းဆံုး အစာလိုလုိ  ဂုဏ္ယူတတ္ၾကသတဲ႕ ။ အေမရိကန္ေတြက်ေတာ႕လည္း အေမရိကန္ဆန္ၿခင္းဆိုတဲ႕  Americanism  ဆိုတာကို သိပ္တန္ဖုိးထားတတ္ၾကတယ္လို႕ ၾကားဖူးတယ္  ။ အဲဒါ အၿပစ္လို႕ ဘယ္သူေၿပာတုန္း ။ ဘယ္လူမ်ိဳးမဆို ကိုယ္႕ယဥ္ေက်းမွဳကို အနည္းနဲ႕ အမ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင္႕ေရွာက္ခ်င္တဲ႕စိတ္  ရွိတာ သဘာ၀ မဟုတ္လား  ။ တုိ႕ၿမန္မာလူမ်ိဳးေတြထဲမွာလည္း  ၿမန္မာယဥ္ေက်းမွဳဆိုတာကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေစာင္႕ထိန္း ဂုဏ္ယူတတ္ၾကတဲ႕သူေတြ ရွိတာဘဲ ။  ကိုယ္႕ရိုးရာယဥ္ေက်းမွဳကို ေစာင္႕ထိန္းၿခင္းအားၿဖင္႕ ေကာင္းတဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိတာကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ေၿပာစရာ မလုိပါဘူးေနာ္ ။
    •                     ဒါေပမယ္႕ တဖက္ကလည္း မ်က္စိမွိတ္ၿပီး  ” ငါတုိ႕ ယဥ္ေက်းမွဳ စစ္စစ္ကြ ”  လုိ႕ ေအာ္ေနတာေတြ႕ရင္ ေၿပာစရာေလးေတြ ေပၚေပၚလာတယ္ ။ အထူးသၿဖင္႕   အဲဒီ   ယဥ္ေက်းမွဳ  ” စစ္စစ္ ”  ဆိုတဲ႕ စကားကို လက္ကိုင္သံုးၿပီး ရုပ္တည္ၾကီးနဲ႕ မုန္႕တီစားေနသူမ်ား နည္းနည္းေလး ၿပံဳးသြားရေအာင္ လ်ွာအနည္းငယ္ ရွည္ခြင္႕ၿပဳပါကြယ္ ။

     

    •                    ၀ိနည္းလြတ္ေအာင္ အေမရိကန္လူမ်ိဳးကိုဘဲ ဥပမာထားၿပီး ေၿပာခ်င္ပါတယ္ ။ အေမရိကန္ဆန္ၿခင္းဆိုတာကို ရာႏွဳန္းၿပည္႕  ဂုဏ္ယူတတ္တဲ႕ အေမရိကန္ၾကီးတစ္ေယာက္ ရွိတယ္ဘဲ ထားလုိက္ပါစို႕ ။  သူေန႕စဥ္သံုးေနရတဲ႕ အရာေတြဟာ အရင္းစစ္ရင္ တစ္ခုမွ အေမရိကန္မဆန္ဘူးဆိုရင္  သူေဒါကန္သြားမလား မသိ ။ ေၿပာေနၾကာပါတယ္ ….. စမ္းစစ္ၾကည္႕ရင္မေကာင္းဘူးလား ။ ဒီေတာ႕ ဦးအေမရိကန္ၾကီး ညဘက္ အိပ္ရာ၀င္ရင္ ၀တ္တဲ႕ ည၀တ္အက်ၤ ီ (  pajamas )  က စေၿပာရေအာင္ …….။

     

    •                     pajamas ဆိုတဲ႕ စကားကိုက ပါရွန္းစကားလံုးၿဖစ္ၿပီး ေၿခ၀တ္တန္ဆာ leg garment လို႕ အဓိပၸါယ္ ရသတဲ႕ ။ ေတာင္အာရွကို အဂၤလိပ္ကိုလုိနီေတြ ေရာက္လာၿပီးတဲ႕ေနာက္ အဲဒီ pajamas ၀တ္တဲ႕ ဓေလ႕ဟာ အေနာက္ကမၻာကိုလည္း တၿဖည္းၿဖည္း ၿပန္႕သြားခဲ႕တယ္လုိ႕ ဆိုတယ္ ။
    Pajamas ၀တ္ ပါကစ္စတန္ အမ်ိဳးသမီး ( ၁၈၇၀ )
    •                    ည၀တ္အက်ၤ ီ၀တ္ၿပီး သကာလ ဦးအေမရိကန္ၾကီးဟာ အိပ္မယ္ဆိုၿပီး ကုတင္ေပၚတက္သြားသတဲ႕ ။ ကုတင္ဆိုတဲ႕ ( bed ) ကိုလည္း ပါရွန္းလူမ်ိဳးေတြက စသံုးခဲ႕တယ္လုိ႕ ယူဆၾကတယ္ ။ အဲ….ကုတင္ဆိုတဲ႕ စကားကို ပထမဆံုး စာထဲမွာ ပံုေဖာ္ထားတာက ခရစ္ေတာ္ မေပၚမီ ႏွစ္ ၈၀၀ ေလာက္က ေရးစပ္ခဲ႕တဲ႕ နာမည္ၾကီး ဂရိကဗ်ာ Odyssey ထဲမွာ ၿဖစ္ပါသတဲ႕ ။ နည္းနည္းေနာေနာ ေရွးက်တဲ႕ အခ်ိန္ မဟုတ္ဘူးေနာ္ ။

     

    •                    အေမရိကန္ၾကီးဟာ အလုပ္သြားတဲ႕အခါ ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ ေတြ႕တဲ႕အခါ ၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း မိသားစုနဲ႕ ေပ်ာ္ပြဲစားသြားတဲ႕အခါ ဒူးေနရာ ဒူး ၊ ေတာ္ေနရာေတာ္ ၀တ္စားသြားရတာေပါ႕ေနာ္ ။ အဲလုိ သူေန႕စဥ္ ၀တ္ေနတဲ႕ အ၀တ္အစားေတြကို ထုတ္လုပ္ရာမွာ မပါမၿဖစ္တဲ႕ ၀ါဂြမ္း ( cotton )  ကို ပထမဆံုးစိုက္ပ်ိဳးတဲ႕ ေနရာကေတာ႕ အေမရိကန္ မဟုတ္ဘဲ  အခုလက္ရွိ အေနာက္ပါကစၥတန္ရွိတဲ႕ ေနရာပါတဲ႕  ။
    •                     ရာသီဥတု ပူလာၿပီဆိုရင္  ဦေလးၾကီးဟာ လီနင္ ( linen )  အစ ေအးေအးေလးနဲ႕ ခ်ဳပ္တဲ႕ အက်ၤ ီကို ၀တ္တတ္သတဲ႕ ။ ဒါေပမယ္႕ အဲဒီ လီနင္စကို လြန္ခဲ႕တဲ႕ ႏွစ္ေပါင္း  ၄၀၀၀ ေလာက္က အီဂ်စ္မွာ စသံုးခဲ႕တာဆိုတာ သူ သတိမထားမိဘူး ။ ေရွးအီဂ်စ္လူမ်ိဳးေတြဟာ ရာသီဥတုပူလြန္းတာေၾကာင္႕ အၿဖဴေရာင္ လီနင္စကို ၀တ္ေလ႕ရွိၿပီး ေသသူေတြကို မံမီလုပ္ရာမွာလည္း လီနင္စကိုဘဲ သံုးေလ႕ရွိသတဲ႕ ။

     

    •                    အေမရိကန္ၾကီးဟာ ရာသီဥတုေလး ေအးလာေတာ႕ သိုးေမြးအေႏြးထည္ကေလး ေကာက္စြပ္ၿပီး မီးလင္းဖုိေရွ႕မွာ စာအုပ္ကေလးနဲ႕ ၿငိမ္႕ၿပန္တယ္။ ခုေခတ္မွာ အေမြးရေအာင္ ေမြးထားတဲ႕ သိုးဆိုတဲ႕ သတၱ၀ါကေတာ႕ ဥေရာပနဲ႕ အာရွတစ္၀ိုက္မွာ ေနတဲ႕ mouflon ဆိုတဲ႕ အေကာင္ကဆင္းသက္လာတယ္လုိ႕ ဆိုတယ္ ။ အေမြးထူတဲ႕ အဲဒီ mouflon  သိုးေတြေမြးၿမဴေရးကို ဥေရာပမွာ စလုပ္တာ ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ႏွစ္ ၄၀၀၀ ေလာက္ကပါတဲ႕ ။

    •                     ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ဘီစီ ၁၅၀၀ ေလာက္က သဘ၀အေလ်ွာက္ မံမီၿဖစ္သြားခဲ႕တဲ႕ ဒိန္းမတ္လူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေလာင္းေပၚမွာ သိုးေမြးအ၀တ္တခုရဲ႕ အၾကြင္းအက်န္ကို ေတြ႕ရဖူးသတဲ႕ ။ ဒါဟာ ဥေရာပမွာ ေရွးအက်ဆံုး သိုးေမြးအ၀တ္အစားတစ္ခုဆိုရင္ မမွားပါဘူး ။
    Bog body သို႕မဟုတ္ Bog people လို႕ ေခၚတဲ႕ သဘာ၀အေလ်ွာက္ မံမီၿဖစ္သြားတဲ႕ အေလာင္းမ်ား ။
    Bog body တစ္ခုရဲ႕ မ်က္ႏွာ ( ဘီစီ ၄ ရာစု )
    •                      ဒီလုိနဲ႕  အေမရိကန္ၾကီးဟာဟာ ပြဲလမ္းသဘင္ေတြက်ေတာ႕ ပိုးထည္ရွပ္ကေလး ၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း ပိုးနဲ႕ လုပ္တဲ႕ နက္ကတုိင္ေလးကို ရွဳိးက်က် ၀တ္သြားၿပန္တယ္ ။   ပိုး  ( silk ) ဆိုတာဟာ တရုတ္ၿပည္မွာ စၿပီး ေပၚခဲ႕တယ္ဆိုတာ အထူူးေၿပာဖုိ႕မလုိပါဘူးေနာ္  ။ ခရစ္ေတာ္ မေပၚမီ ႏွစ္ေပါင္း ၂၇၀၀ ေလာက္က စသံုးခဲ႕တာဆိုေတာ႕ အခုဆို ပိုးထည္လုပ္ငန္း ေပၚေပါက္ခဲ႕တာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၇၀၀  ေက်ာ္ေလာက္ ရွိၿပီေပါ႕ ။

     

    •                      အဲဒီ လီနင္သား ၊ ၀ါဂြမ္း…စတာေတြကို အ၀တ္အထည္ၿဖစ္ေအာင္ ရက္လုပ္တဲ႕ နည္းကေတာ႕ ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ႏွစ္ေပါင္း ငါးေထာင္ေလာက္ကတည္းက အီဂ်စ္မွာ ရွိေနၿပီတဲ႕ ။

     

    အီဂ်စ္ေရွးေဟာင္း အုတ္ဂူတစ္ခုေပၚမွ အ၀တ္အထည္ ရက္လုပ္ေနပံု ပန္းခ်ီ
    •                    ႏွင္းေတြက်လုိ႕ ရာသီဥတုခုိက္ခုိက္တုန္တဲ႕ အခ်ိန္ေတြမွာ သူဟာ ဘဲငန္းအေမြးထည္႕ၿပီး ခ်ဳပ္ထားတဲ႕ ေစာင္ ( eiderdown quilt )  ကေလးနဲ႕ အိပ္ရာထဲမွာ ေကြးေနတတ္တယ္ ။ အဲဒီ ေစာင္မ်ိဳးကေတာ႕ ဆီြဒင္ ၊ ဖင္လန္ ၊ ေနာ္ေ၀းစတဲ႕ အေသေအးတဲ႕ ႏိုင္ငံေတြရွိရာ စကန္ဒီေနးဗီးယား ေဒသမွာ စတီထြင္ခဲ႕တာပါ ။

    •                       မိုးလင္းလုိ႕ ႏိုးလာေတာ႕ သူနာရီကို လွမ္းၾကည္႕မိတယ္……. ေရွးဦးေပၚေပါက္ခဲ႕တဲ႕ ေနနာရီတုိ႕ သဲနာရီတုိ႕ကို အီဂ်စ္ေတြ ၊ ေဘဘီလံုလူမ်ိဳးေတြက သံုးခဲ႕တယ္လုိ႕ ဆိုတယ္ ။ အဲဒီေနာက္  ဥေရာပအလယ္ေခတ္လုိ႕ေခၚတဲ႕ ၅ ရာစုနဲ႕  ၁၅ ရာစုၾကားမွာ နာရီရဲ႕ ပံုစံဟာ အေတာ္ၾကီး ေခတ္မွီေၿပာင္းလဲတုိးတက္လာခဲ႕သတဲ႕ ။

     

    •                        ဒီလုိနဲ႕ အေမရိကန္ၾကီးဟာ အိပ္ရာက ထလာၿပီး ခန္းနားၾကီးက်ယ္တဲ႕ ေရခ်ိဳးခန္းထဲ ၀င္သြားတယ္ ။ အဲဒီေရခ်ိဳးခန္းၾကီးထဲမွာ သံုးထားတဲ႕ ပိုက္ဆက္စနစ္ plumbing ဆိုတာ Indus ဆိုတဲ႕ ေဒသမွာ ဘီစီ ၂၇၀၀ ေလာက္ကတည္းက ေပၚေနၿပီဆိုတာ သူမသိရွာဘူး ။ Indus Valley ဆိုတာ အခု ပါကစၥတန္ နဲ႕ အိႏၵိယဆက္ေနတဲ႕ ေနရာနားတ၀ိုက္ပါ ။ အဲဒီမွာ Indus Valley Civilization ဆိုတာ ဘီစီ သံုးေထာင္ေက်ာ္ေလာက္က ေပၚခဲ႕တယ္ ။ အမ်ားၿပည္သူအတြက္ေဆာက္ထားတဲ႕ ေရတြင္းေရကန္ေတြအတြက္ ေရစီးေရလာေကာင္းေအာင္ ပိုက္ဆက္စနစ္ကို သံုးခဲ႕သူမ်ားထဲမွာ တရုတ္ေတြ ၊ ပါရွန္ေတြ ၊ ေရာမသားေတြ နဲ႕ ဂရိေတြလည္း ပါသတဲ႕ ။
    terracotta plumbing ေခၚ ေၿမပိုက္မ်ား
    မိုက္သကြာ………..။ ေရာမလူမ်ိဳးမ်ားေဆာက္ခဲ႕ေသာ Public Latrine ေခၚ အမ်ားသံုးအိမ္သာ ( ေနရာ ….ယခင္က ဂရိ ႏွင္႕ ရိုမန္ၿမိဳ႕ အသီးသီးၿဖစ္ခဲ႕ရာ Ephesus ၿမိဳ႕ .ယခုေခတ္ တူရကီႏိုင္ငံ )
    •                         ေရခ်ိဳးခန္းမွာတပ္ထားတဲ႕ မွန္ကေရာ ။ အဲဒါကိုေတာ႕ မက္ဆိုပိုေတးမီးယားလုိ႕ ေခၚတဲ႕ အရပ္မွာ ဘီစီ ၃၅၀၀ ေလာက္က စသံုးခဲ႕တယ္လုိ႕ ဆိုတယ္ ။ မက္ဆိုပိုးေတးမီးယားဆိုတာ ခုေခတ္ အီရန္ ၊ အီရတ္ ၊ ဆီးရီးယား ၊ တူရကီ စတဲ႕ႏိုင္ငံေတြ နည္းနည္းစီ ပါ၀င္တဲ႕ အရပ္တစ္ခုၿဖစ္တယ္ ။ ေရခ်ိဳးခန္းမွာ ခင္ထားတဲ႕ ေၾကြၿပားေတြနဲ႕ ေၾကြအစစ္ေတြကိုေတာ႕ တရုတ္ၿပည္မွာ စတီထြင္ခဲ႕တာပါ ။ ဖန္ကို ၾကိဳခ်က္ ၊ အေရာင္ထည္႕ၿပီး ပစၥည္းပစၥယေတြေပၚမွာ ေဆးခ်ယ္တဲ႕အတတ္ပညာကေတာ႕ ေရွးေခတ္အီဂ်စ္ေတြ ေတြ႕ရွိခဲ႕တဲ႕ အတတ္ပါတဲ႕ ။
    Enameling ဟုေခၚတဲ႕ ဖန္ကို ၾကိဳခ်က္ လုိရာအေရာင္သြင္း ေဆးခ်ယ္တဲ႕ အတတ္

    •                       သူ စိန္ေၿပနေၿပ ေရစိမ္ခ်ိဳးတဲ႕ ေရခ်ိဳးကန္ bathtub က  Indus Valley ေဒသမွာ စသံုးခဲ႕ၿပီး  ေရွးအက်ဆံုး ေရသံုး အိမ္သာ toilet ကို ေတြ႕ရွိခဲ႕တဲ႕ ေနရတစ္ခုကေတာ႕ စေကာ႕တလန္ႏိုင္ငံက Skara Brae ဆိုတဲ႕ ေရွးေဟာင္းေနရာတစ္ခုမွာပါ ။ ေမႊးၾကိဳင္ဆြတ္ပ်႕ံတဲ႕ ရနံရွိတဲ႕ ဆပ္ၿပာၿမဳပ္ထဲမွာ စိမ္ေနတဲ႕  အေမရိကန္လူမ်ိဳးၾကီးဟာ ေရွးေခတ္အီဂ်စ္ေတြလည္း တိရစၦန္ဆီ ၊ အပင္ေတြကရတဲ႕ အဆီေတြကိုသံုးၿပီး ဆပ္ၿပာအၿဖစ္ စသံုးခဲ႕ၾကတယ္ဆိုတာ သတိရခ်င္မွ ရမွာပါ ။ ေနာက္ေတာ႕ သူဟာ သြားတုိက္ပါေလေရာ ….သြားတုိက္ၿခင္းအၿပဳအမူကေတာ႕ ၁၈ ရာစုေနွာင္းပိုင္းေလာက္မွ ဥေရာပကေန အေမရိကကို ေရာက္လာခဲ႕တာပါ ။

     

    ( ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ) ဘီစီ ၁၃၀၀ ခန္႕က ဂရိ ေရခ်ိဳးကန္
    အႏွစ္ ၂၀၀၀ သက္တမ္းရွိၿပီၿဖစ္တဲ႕ ေရခ်ိဳးကန္ ( အီတလီေတာင္ပိုင္း ပြန္ေပ Pompei ၿမိဳ႕ေဟာင္းမွ )
    •                          ဂလုိနဲ႕ ဦးအေမရိကန္ၾကီးဟာ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ပါတယ္ ။ သူ  မေတြးမိတာတစ္ခုကေတာ႕ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ၿခင္းဆိုတာ တခ်ိန္တခါတုန္းက အီဂ်စ္ၿပည္က ဘာသာမဲ႕အရည္းၾကီးေတြ က်င္႕သံုးခဲ႕ဖူးတဲ႕ ဓေလ႕တစ္ခုဆိုတာပါဘဲ ။ တစ္ခုရွိတာက အေမရိကန္ၾကီး သံုးတဲ႕ ဓါးဟာ စတီး ( သံနဲ႕ ကာဘြန္ေရာစပ္ထားတဲ႕ ၿဒပ္ ) နဲ႕လုပ္ထားၿပီး ေခတ္မွီစြာ ေၿပာင္လက္ထက္ရွေနတာဆိုေတာ႕ ေရွးအီဂ်စ္ၾကီးေတြ သံုးထက္ေတာ႕ ဓါးေတြထက္ေတာ႕ အမ်ားၾကီး နာက်င္မွဳကို ေလ်ာ႕နည္းေစတာေပါ႕ ။ ေရွးအက်ဆံုး စတီးနဲ႕ လုပ္ထားတဲ႕ ပစၥည္းဟာ အႏွစ္ ၄၀၀၀ ေလာက္သက္တမ္းရွိၿပီး  ေတြ႕တဲ႕ေနရာကေတာ႕ Anotolia ဆိုတဲ႕ အရပ္တဲ႕ ။ ( ယခုေခတ္ တူရကီေနရာ )

    (  စကားမစပ္ တခ်ိန္လံုး တူရကီ တူရကီဆိုလို႕ မေမ႕ခင္ ထည္႕ေၿပာခ်င္ပါတယ္ ။ တူရကီဟာ ဂရိအင္ပါယာ ၊ ေရာမအင္ပါယာ ၊ မြန္ဂိုအင္ပါယာ လက္ေအာက္ကို က်ေရာက္ခဲ႕ဖူးတယ္ ။ ဒါေၾကာင္႕အလြန္ေရွးက်တဲ႕ ဂရိယဥ္ေက်းမွဳ ေရာမယဥ္ေက်းမွဳအၾကြင္းအက်န္ေတြ မ်ားစြာရွိရာေနရာတစ္ခုပါ )

    •                       ေရခ်ိဳးၿပီးေတာ႕ သူဟာ တူရကီႏုိင္ငံမွာ စတီထြင္ခဲ႕တဲ႕ တဘက္နဲ႕ သုတ္ပါေတာ႕တယ္ ။ တူရကီႏိုင္ငံက Bursa ဆိုတဲ႕ ၿမိဳ႕ဟာ Turkish towel ေတြထုတ္လုပ္တဲ႕ ၿမိဳ႕ဆိုၿပီး ခုထိ နာမည္ၾကီးတုန္းပါတဲ႕ ။ ၿပီးေတာ႕ ဦးေလးၾကီးဟာ ကုလားထိုင္မွာ တင္ထားတဲ႕ အ၀တ္အစားေတြကို ယူ၀တ္ပါတယ္ ။ ကုလားထုိင္ဆိုတာက ေရွးေခတ္ အီဂ်စ္တုိ႕ ၊ ဂရိတုိ႕မွာ တြင္က်ယ္စြာသံုးခဲ႕တဲ႕ ယဥ္ေက်းမွဳတစ္ရပ္ ၿဖစ္ပါတယ္ ။
    ကုလားထုိင္ပါတဲ႕ ဂရိအရုပ္တစ္ခု ( ဘီစီ ၄၃၀ ခန္႕က )
    •                      သူ႕အက်ီ ၤေတြဟာ ကြက္တိတုိင္းၿပီးခ်ဳပ္ထားလုိ႕ သူနဲ႕ ကြက္စတိပါဘဲတဲ႕ ။ အဲဒီအ၀တ္အစားေတြရဲ႕ မူရင္းပံုစံဟာ ေရွးအာရွတုိက္သားေတြ ၀တ္တဲ႕ တိရစၦာန္သားေရနဲ႕ခ်ဳပ္ထားတဲ႕ အ၀တ္ေတြက ဆင္းသက္လာမွန္း သူသိခ်င္မွလည္း သိမယ္ ။ အဲဒီ အ၀တ္အစားေတြမွာ တပ္ထားတဲ႕ ၾကယ္သီးေတြရဲ႕ ပံုစံဟာ ၁၃ ရာစုမွာ ဂ်ာမနီမွာ စသံုးခဲ႕တယ္ဆိုတာလည္း သူသိခ်င္မွ သိမွာေပါ႕ ။( မတိေတာ႕ ဘာဖစ္တုန္းကြာ )

     

    •                       ဒီလုိနဲ႕ သူဟာ သားေရနဲ႕လုပ္ထားတဲ႕ ဖိနပ္ကို စီးတယ္ ။ တိရစၦာန္သားေရနဲ႕  အသံုးအေဆာင္ေတြလုပ္နည္းကေတာ႕ ေရွးအီဂ်စ္ေတြ တီထြင္ခဲ႕ၿပီး ဖိနပ္ရဲ႕ ပံုစံကို ေၿခရာခံရရင္ေတာ႕ ဂရိလူမ်ိဳးေတြ ထြင္ခဲ႕တဲ႕ ဒီဇိုင္းပါတဲ႕ ။ ဖိနပ္ေတြ ေၿပာင္လက္ေနရဲ႕လားလုိ႕ စစ္ေဆးတတ္ေပမယ္႕ အဲလုိလုပ္တာဟာ ဂရိလူမ်ိဳးေတြက စတယ္ဆိုတာ သူမသိၿပန္ ။

     

    •                      သူဟာ နက္ခ္တုိင္ ( necktie )  ကို ကၽြမ္းက်င္စြာ တပ္လုိက္တယ္ ။ နက္ခ္တုိင္ဆိုတာကေတာ႕ ၁၇ ရာစုေလာက္တုန္းက ခရုတ္ထ္ Croats လူမ်ိဳး ( ခရိုးေအးရွား ၊ ေဘာ႕စ္နီးယားဘက္မွ ေဒသခံမ်ား ) ေတြရဲ႕ ၀တ္စားပံုဓေလ႕က အၾကြင္းအက်န္ပါ ။
    Croat လူမ်ိဳး စစ္သားတစ္ဦး
    •                     မွန္ထဲမွာ ကိုယ္႕ကိုယ္႕ကို အားရေက်နပ္စြာၾကည္႕လိုက္တဲ႕ သူဟာ မွန္ရဲ႕ မူလအစၿဖစ္တဲ႕ ေၿပာင္ေနေအာင္ တုိက္ထားတဲ႕ ေက်ာက္တုန္းကို Anatolia အရပ္ေဒသ ( လက္ရွိ တူရကီ ) မွာ သံုးခဲ႕ေၾကာင္းနဲ႕ လက္ရွိပံုစံ မွန္ကို ရေအာင္ တီထြင္ခဲ႕တဲ႕ ၁၉ ရာစု ဂ်ာမန္ပညာရွင္ Justus von Liebig တုိ႕အေၾကာင္း သိဖုိ႕ လုိတယ္လုိ႕ စာဖတ္သူ ထင္ပါသလား ။ ( ငါလည္း မသိဘူး )

    လက္နက္အၿဖစ္ေရာ ေရွးဦး မွန္အၿဖစ္ေရာ သံုးခဲ႕တဲ႕ Obsidian ေက်ာက္
    •                    စတုိင္နဲ႕ မလုိင္နဲ႕ ၀တ္စားဆင္ယင္ၿပီးသြားတဲ႕ သူဟာ မနက္စာစားဖုိ႕ ေအာက္ထပ္ကို ဆင္းလာခဲ႕ပါတယ္ ။ အဲဒီမွာလည္း ဘူမိနက္သန္ အေမရိကန္မဟုတ္တဲ႕ ပစၥည္းတစ္ပံုတစ္ေခါင္းက သူ႕ကို ၾကိဳေနပါတယ္ ။ မုန္႕၊ ေကာ္ဖီ ၊ အခ်ိဳရည္စတဲ႕ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြထည္႕ထားတာက တရုတ္ေၾကြေတြ မဟုတ္လား ။ စကားမစပ္ China ဆိုတာ တရုပ္ၿပည္တင္မကဘဲ ေၾကြထည္ပစၥည္းေတြကိုလည္း ေခၚတဲ႕နာမည္ေလ ။ ဆိုလိုတာက ေၾကြနဲ႕ တရုတ္ ၊ တရုတ္နဲ႕ ေၾကြခြဲမရေလတဲ႕ သေဘာေပါ႕ ။ ဦးေလးၾကီးဟာ ကိတ္မုန္႕တစ္ပိုင္းကို ခက္ရင္းေလးနဲ႕ ေကာ္ၿပီး ဟန္ပါပါ စားလုိက္တယ္ ။  စားေသာက္ရာမွာ သံုးတဲ႕ ခက္ရင္းကို  ၁၄ နဲ႕ ၁၆ ရာစုအတြင္းမွာ  အီတလီေတြက တီထြင္ခဲ႕တာေလ ။ ေၾကးဇြန္းတုိ႕ ၊ ေငြဇြန္းတုိ႕ကိုေတာ႕ မ်ားေသာအားၿဖင္႕ ဂရိေတြ ၊ ေရာမသားေတြ သံုးခဲ႕တာမ်ားသတဲ႕ ။

     

    1590 မွ-1610 အတြင္း အီတလီ သူၾကြယ္တစ္ေယာက္၏ ဇြန္း
    •                       သူမနက္တုိင္း မေသာက္ရမေနႏိုင္တဲ႕ ေကာ္ဖီရဲ႕ စြမ္းပကားကိုေတာ႕ အီသီယိုးပီးယန္းလူမ်ိဳးေတြက အရင္ဆံုး သိခဲ႕တာပါ ။ ဟဲဟဲ…ညက ေသာက္ထားတဲ႕ ယမကာေလးေတြရဲ႕ အရွိန္ကို ေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ဖုိ႕ မနက္မွာ ေကာ္ဖီကေတာ႕ လုိကိုလုိတယ္ေလ ။ ေႀသာ္ …ဒါနဲ႕ ယမကာအရက္ေသစာေတြကိုေတာ႕ ၁၁ ရာစုေလာက္မွာ ဂရိလူမ်ိဳး alchemist ေတြက အရင္သံုးခဲ႕တယ္လုိ႕ ဆိုတယ္ ။ ဘုိလိုေတြပါ ေရးေနလုိ႕ ဘူးယိုလုိ႕ မထင္လုိက္ပါနဲ႕ ။ အဲဒီစကားေတြကို အဘိဓါန္မွာ ရွာလုိက ရွာႏိုင္ေအာင္ ထည္႕ေရးထားတာပါကြယ္ ။ တခါတေလလည္း ဘာသာၿပန္ရတာခက္လို႕ပါ ။
    •                         alchemist  ဆိုတာက မေသေဆး ( elixir of life ) ကို ေဖာ္ဖုိ႕ ၾကိဳးစားတဲ႕လူေတြကို ေခၚတာပါ ။  ၿမန္မာလုိဆိုရင္ ေဇာ္ဂ်ီၿဖစ္ဖုိ႕ ၾကိဳးစားတဲ႕ လူေတြလုိ႕ ဆိုရမလား မသိဘူး ။ သူတုိ႕ရွာတဲ႕  မေသေဆးကို ဓါတ္လံုး ( Philosopher’s stone ) လုိ႕လည္း ေခၚၾကတယ္ ။ အဲဒါနဲ႕ ထိလုိက္ရင္ အရာရာဟာ ေရႊ သို႕မဟုတ္ ေငြ ၿဖစ္သြားသတဲ႕ ။ ( ေတြ႕လား…..ငါတုိ႕ခ်ည္း ဂလုိ အယူရွိတာမဟုတ္ဘူးေနာ္ …အေဖာ္ရွိတယ္  )
    အီဂ်စ္ နံရံေဆးေရး ပန္းခ်ီမွ alchemist တစ္ဦး
    •                     ဆက္ရရင္ တုိ႕ဇာတ္လုိက္ေက်ာ္ ဦးေလးၾကီးဟာ ေကာ္ဖီထဲကို  ( အိႏၵိယမွာ စတင္စပ်ိဳးခဲ႕တဲ႕ ) သၾကားတစ္ဇြန္း ခတ္လုိက္သတဲ႕ ….။ အဲဒါနဲ႕ မလံုေလာက္ေသး ခရင္မ္ေလးလည္း ထည္႕ဦးမွ ဆိုၿပီး အာရွမိုင္းနားေဒသ ( ယေန႕ေခတ္ တူရကီပတ္၀န္းက်င္  ) မွာ စတင္ ထုတ္လုပ္သံုးစြဲခဲ႕တဲ႕ cream ကိုပါ ထည္႕လုိက္ပါေသးတယ္ ။ တခါတေလလည္း အေမရိကန္ဆန္ဆန္ မနက္စာမွာ ( ေၿမထဲပင္လယ္ေဒသမွာ စိုက္ေလ႕ရွိတဲ႕ လိေမၼာ္ပင္ေတြကလာတဲ႕ )  လိေမၼာ္ရည္ေလးတစ္ခြက္လည္း ပါတတ္ေသးတယ္ ။  ဒါမွမဟုတ္လည္း ပါရွန္းေဒသထြက္ သခြားေမႊး ၊ သိုမဟုတ္ အာရွမိုင္းနားေဒသထြက္ စပ်စ္သီးနဲ႕လုပ္တဲ႕ စပ်စ္ရည္ေလးေပါ႕ ။

     

    •                 မနက္စာမွာပါတဲ႕ cereal ( ဂ်ံဳေစ႕နဲ႕လုပ္ထားတဲ႕ အစားအစာ ) ေတြကလည္း တကယ္ေတာ႕ အေမရိကန္မွာ စိုက္ပ်ိဳးတာနည္းပါတယ္ ။ ေထာပတ္မ်ားမ်ားသုတ္ထားတဲ႕ ေ၀ဖာေတြကေတာ႕ စကန္ဒီေနးဗီးယားကၽြန္းဘက္မွာ ဘူမိနက္သန္ ေမြးဖြားခဲ႕တာပါ  ။ အဲဒီေနာက္မွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွဘက္က ၾကက္တစ္ေကာင္ေကာင္ဥလုိက္တဲ႕ ၾကက္ဥေၾကာ္ စားၿပန္တယ္ ….. ။ ဒါမွမဟုတ္လည္း ဥေရာပ ေၿမာက္ပိုင္းမွာ စတီထြင္ခဲ႕တဲ႕ နည္းနဲ႕ က်ပ္တုိက္ထားတဲ႕ အသားတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေတာ႕ ပါမွ သူက ေက်နပ္တတ္တယ္ေလ  ။

     

    •                    စားၿပီးလုိ႕ အၿပင္ထြက္မယ္ဆိုေတာ႕ အေရွ႕အာရွက ေၿခသလံုးအိမ္တုိင္ေလ်ာက္သြားတတ္တဲ႕ nomad  ေတြ စတင္အသံုးၿပဳခဲ႕တဲ႕  ဦးထုပ္ကို ေကာက္ေဆာင္းလုိက္တယ္ ။ တကယ္လုိ႕ မိုးရြာမယ္႕ အရိပ္အေယာင္ၿမင္ရင္ေတာ႕ ေရွးေခတ္မကၠစီကိုလူမ်ိဳးေတြ ေတြ႕ရွိခဲ႕တဲ႕ ရာဘာသံုး ရွဴးဖိနပ္ေတြကို ထုတ္စီးတတ္တယ္ ။ ၿပီးေတာ႕ လုိလုိမယ္မယ္ ( အိႏၵိယမွာ စသံုးခဲ႕တဲ႕ ) ထီးတစ္ေခ်ာင္းလည္း ယူသြားတာေပါ႕ ။

     

    •               ကိုယ္ေတာ္ေခ်ာဟာ တခါတေလလည္း ရထားလြတ္သြားမွာစိုးလုိ႕ ဘူတာရံုကို အေၿပးကေလး သြားတတ္တယ္ ။ ရထား = လက္ရွိပံုစံရထားကို အဂၤလိပ္ေတြ စတင္တီထြင္ခဲ႕တာေလ ။

    •                         ရထားဘူတာမွာ သတင္းစာ၀ယ္ဖုိ႕ ခဏရပ္တယ္ ။ အဲဒီမွာ ေပးလုိက္တဲ႕ ပိုက္ဆံအေၾကြေစ႕က ခရစ္ေတာ္မေပၚမီ ( ၇ ) ရာစုမွာ Lydia ( ယခု တူရကီ ) မွာ စတင္သံုးခဲ႕တယ္ ။ ရထားေပၚေရာက္လုိ႕ စိတ္ေအးလက္ေအး ေသာက္တဲ႕ စီးကရက္ရဲ႕ မူလေပါက္ဖြားရာေနရာကေတာ႕ မကၠစီကို ႏိုင္ငံပါတဲ႕ ……အဲ….တကယ္လုိ႕သာ ေဆးေပါ႕လိပ္ေသာက္မယ္ဆုိရင္ေတာ႕ ဘူမိနက္သန္ေနရာက ဘရာဇီးလုိ႕ ေၿပာရမွာေပါ႕ ။
    Lydia ၿမိဳ႕မွာ သံုးခဲ႕တဲ႕ အေၾကြေစ႕ coins မ်ား
    •                         ရထားစီးရင္း ဖတ္လုိက္တဲ႕ သတင္းစာ ( စကၠဴ ) က တရုတ္ၿပည္မွာ စထြင္ခဲ႕ၿပီး စာလံုးေတြကေတာ႕ ရိုမန္လက္တင္စာလံုးေတြက ဆင္းသက္လာတာေပါ႕ ။ သတင္းစာမွာ ပါတတ္တဲ႕ တၿခားႏိုင္ငံေတြက သတင္းဆိုးေတြကို ဖတ္ရင္း သူဟာ အေမရိကန္ၿဖစ္ရတဲ႕ အတြက္ ဘုရားသခင္ကို ေက်းဇူးတင္တတ္တယ္ ။ သူေက်းဇူးတင္တတ္တဲ႕ ေယရွဳဘုရားသခင္ဟာ ဟီဘရူးလူမ်ိဳးတစ္ေယာက္လို႕ မ်ားစြာေသာ သမိုင္းပညာရွင္ေတြက ယူဆထားၾကပါသတဲ႕ ။
    •                       ေက်းဇူးတင္စကားကို မသိမသာ ေရရြတ္္ရင္း သတိမထားမိလုိက္တာက သူေၿပာတဲ႕ အဂၤလိပ္စကားဟာ အင္ဒိုဥေရာပဘာသာေတြ Indo-European languages  ထဲမွာ ပါတယ္ဆိုတာပါဘဲ ။  ” အေမရိကန္စစ္စစ္ ရာႏွဳန္းၿပည္႕ ၿဖစ္ရတာ ဂုဏ္ယူစရာပါဘဲ  ” လုိ႕ မၾကာခဏစဥ္းစားမိတတ္တဲ႕သူ သတိမထားမိလုိက္တဲ႕ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ႕ ရာႏွဳန္းဆိုတဲ႕ အတုိင္းအတာကို တီထြင္ခဲ႕သူဟာ ဂရိေတြဆိုတာပါဘဲ  ။
    •                        ေနာက္ဆံုးတခ်က္ၿဖစ္တဲ႕ America ဆိုတဲ႕ စကားလံုးဟာ အီတလီပထ၀ီပညာရွင္ Amerigo Vespucci ကို အစြဲၿပဳၿပီး ထည္႕ခဲ႕တယ္ဆိုတာကေတာ႕ အေ၀းၾကီးေပါ႕ေလ ……..။
    အီတလီႏိုင္ငံ Florence ၿမိဳ႕မွ Amerigo Vespucci ရုပ္တု
    Amerigo Vespucci သြားခဲ႕တဲ႕ အေမရိကသို႕ ေရလမ္းခရီး
    •                      ကဲ…….ဘာယဥ္ေက်းမွဳ ၊ ညာယဥ္ေက်းမွဳလုိ႕ ေၿပာတဲ႕ေနရာမွာ  ” စစ္စစ္ ” ဆိုတာၾကီးကို ထည္႕ခ်င္ေသးသလား ကို္ယ္႕လူ ။
    •                      အဲဒီေတာ႕ ” ယဥ္ေက်းမွဳ စစ္စစ္  pure culture  ”  ဆိုတာ ကမၻာေပၚမွာ မရွိပါဘူးဆိုရင္ ၿပည္ပအားကိုး ပုဆိန္ရိုးလုိ႕ ဆိုခ်င္မလားဟင္ ။ လူ႕သမိုင္းတေလ်ွာက္မွာ အဲဒီလုိ culture လုိ႕ ေခၚတဲ႕ ယဥ္ေက်းမွဳေတြ ေပါင္းယွက္ေနတတ္တာကို acculturation လုိ႕ ေခၚသတဲ႕ ။ culture တိုင္းဟာ တၿခား culture ေတြနဲ႕ ေပါင္းၿပီး ဖက္စပ္ပံုစံေတြနဲ႕ ေနာက္ culture ေတြအၿဖစ္  ေၿပာင္းလဲတည္ရွိေနတတ္ၾကတယ္ ။

    ဟင္….ဒီလုိဆိုရင္ ငါတုိ႕က ကိုယ္႕ယဥ္ေက်းမွဳကို ကိုယ္မထိန္းသိမ္းရေတာ႕ဘူးလားကြ ။ အဲဒီလုိ မဟုတ္ပါဘူး ။ ကိုယ္ဟာ ဘယ္သူပါဆိုတာကို ခြဲၿခားသိၿမင္ေစတဲ႕ national identity ကိုေတာ႕ ထိန္းသိမ္းသင္႕တယ္ ။  ကိုယ္႕တိုင္းၿပည္အေပၚမွာ ခ်စ္ခင္ေပးဆပ္လုိမွဳ သို႕မဟုတ္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္  Patriotism  ဆိုတာလည္း ရွိသင္႕ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ္႕ ဒူးေနရာဒူး ေတာ္ေနရာေတာ္လည္း ရွိသင္႕တယ္ဆိုတာကို မေမ႕လုိက္ပါနဲ႕ ။

    •                           အဲဒီ Patriotism   အလြန္အကၽြံ  ၿဖစ္ၿပီး  မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္၀ါဒ  Chauvinism  ဆိုၿပီး ၿဖစ္မသြားဖုိ႕လည္း လုိေသးတာေပါ႕ေလ ……………..။

    ( Miss International ကို ဆဲတဲ႕ ကြန္းမန္႕မ်ားကို ၾကည္႕ရင္း သတိရသြားလုိ႕ ေရးမိတာၿဖစ္သည္ ။ ဆိုင္ခ်င္ဆိုင္ မဆိုင္ခ်င္ ေနပါေစေလ  )

    Ref: http://en.wikipedia.org/wiki/Acculturation

    http://www.vagablogging.net/one-hundred-percent-american-by-ralph-linton.html  ႏွင္႕ ဒီစာမွာပါတဲ႕ အဂၤလိပ္စာလံုးမ်ားကို ဂူဂယ္မွာ ရိုက္ထည္႕ၾကည္႕ရင္ တၿခားဆိုင္ရာ Link မ်ားးေပၚလာမည္ ။

     

    Spring Flowers  FB မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

  • ရခိုင္မ်ားကိုပါ ကူညီရန္ OIC အား မေလးရွား ေတာင္းဆို

    ရခိုင္မ်ားကိုပါ ကူညီရန္ OIC အား မေလးရွား ေတာင္းဆို

    ေအာက္တိုဘာ၊ ၉ ရက္၊

    Source: မဇၥ်ိမ

    နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။       ။ ကမၻာ့မူဆလင္အဖြဲ႔ႀကီး OIC မွ ေကာက္ခံရရွိထားေသာ လႉဒါန္းမႈမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္သာမကဘဲ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အတြက္ပါ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားရန္ မေလးရွားႏိုင္ငံက ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။

    OIC အဖြဲ႔ဝင္ မူဆလင္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး အနီဖာ့ အမန္း Anifah Aman က အဂၤါေန႔ ပါလီမန္အတြင္း ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ကြာလာလန္ပူ အေျခစိုက္ Bernama သတင္းတရပ္တြင္ေဖာ္ျပပါရွိသည္။

    မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး အနီဖာ့ အမန္း

    ေသာၾကာေန႔က ကာတာႏိုင္ငံ၊ ဒိုဟာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ OIC အထူး အစည္းအေဝးႀကီးအတြင္း ေကာက္ခံ ရရွိခဲ့ေသာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၅ သန္းႏွင့္ ေနာက္ထပ္ ထည့္ဝင္ရန္ရွိေသာ ေဒၚလာ သန္း ၁ဝဝ ခန္႔တို႔ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ား၏ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏွင့္ ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အသံုးျပဳ သြားမည္ဟု OIC က ရည္ရြယ္ထား၍ ယခုကဲ့သို႔ မေလးရွားႏိုင္ငံက သေဘာထား ေပးလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

    စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ စာရင္းအရ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေပါင္း ၉၁,၁၉ဝ ေယာက္ ရွိေနၿပီျဖစ္၍ ေနာက္ထပ္ ထြက္ေျပးေရာက္ရွိလာမႈမ်ဳိးကိုလည္း ၎တို႔အစိုးရအေနႏွင့္ မလိုလားေပ။

    တနလၤာေန႔ကလည္း မေလးရွား ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္၏ မိတ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ Kelab Putera 1 အဖြဲ႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မူဆလင္ႏွင့္ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ဆန္အိတ္၊ သၾကားအိတ္၊ အဝတ္အထည္ပံုးမ်ား၊ ေဆးဝါးပံုး မ်ားႏွင့္ ေရသန္႔ဗူးမ်ား စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔ လာေရာက္ လႉဒါန္းသြားခဲ့ေသးသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အဆိုပါ “အရႈပ္ေတာ္ပံုၾကီး” အား မွ်တစြာႏွင့္ သမာသမတ္က်စြာ ေျဖရွင္းမႈျဖစ္ရန္ ၾကိဳးစားသြားမည္ဟု ပါလီမန္တြင္း ေမးခြန္း တရပ္ကို ေျဖဆိုစဥ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးက ေျပာဆိုသြားသည္။

    ႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔တခုကမူ ယခုကဲ့သို႔ ၎တို႔အေပၚ OIC ၏ ေထာက္ပံ့မႈအေပၚ ေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း စာတေစာင္ ေရးသားေပးပို႔ခဲ့သည္။

    ရခိုင္႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔ ARU ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဝါကာအူဒင္ က OIC အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ထံ ေရးသားလိုက္ေသာ စာတြင္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လက ကဇာ့ခ္စတန္ႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ OIC ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီးမ်ား ေကာင္စီ အစည္းအေဝးမွ စတင္ကာ ျမန္မာျပည္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ OIC ၏ ေဆာင္ရြက္မႈ အဆင့္ဆင့္ကို ေဖာ္ထုတ္ ခ်ီးက်ဴးထားသည္။

    ယခုဆိုလွ်င္ OIC ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔ ဆက္ဆံေရးမ်ား ထူေထာင္လာႏိုင္ကာ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ႏွစ္ႀကိမ္ေစလႊတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ေစာင့္ၾကည့္ေရး႐ုံး ႏွစ္႐ုံးကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဖြင့္လွစ္ သြားရန္ အစိုးရႏွင့္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

    သို႔ေသာ္ အဆိုပါ OIC ႐ုံးမ်ား ႏိုင္ငံတြင္း လာေရာက္ဖြင့္လွစ္ထားရွိျခင္းအား ေဒသခံ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားက ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚေနသည္။

    ကမၻာတဝွန္းရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား စုစည္းရန္အတြက္ ARU ကို OIC အဖြဲ႔ၾကီးမွ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္၊ ေမလအတြင္းက ဖြဲ႔စည္းေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။