ဇြန္ ၆၊ ၂၀၁၃
ေရးသူ – ေမာင္သမာဓိ
ေမးခြန္းထုတ္စရာ RFA မွထုတ္လြင့္ေသာ အစီအစဥ္ တစ္ခု။
မီဒီယာက်င့္ဝတ္ မသိေသာ RFA အသံလႊွင့္ဌာနမွ အစီအစဥ္တင္ဆက္သူ၊ ႏုိင္ငံေရး၊ အမ်ဴိးသားေရးႏွင့္ က်န္မာေရး ျပႆနာ မ်ားကုိ ေရာေထြး စဥ္းစားေသာ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္မိုးဝင္းႏွင့္ သမားက်င့္ဝတ္ (Medical Ethics) ကို ဂဃနဏ မသိေသာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းတို႔ ၃ ဦးေပါင္းကာ ေသာတ႐ွင္ျပည္သူ အေပါင္းကုိ လမ္းမွားသုိ႔ေရာက္ေအာင္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ဇြန္လ၂ ရက္ေန႔ ည၇:၀၀အခ်ိန္တနဂၤေႏြ စကားဝုိင္း၌ RFA မွ တလြဲပညာေပးမႈ မ်ားထုတ္လြင့္သြားသည္ကို ဝမ္းနည္းဖြယ္ ၾကားေနရခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏို္င္ငံေဆးေလာကမွ ဆရာဝန္ သစ္လြင္ေလးမ်ားအတြက္ စိတ္ပူေနမိပါေတာ့သည္။
လူနာထံမွာ Informed Consent မယူဘဲရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ သေႏၶ တားရန္ အတင္းအၾကပ္ ျပဳမူေနမႈ သည္ နာဇီဟစ္တလာ လက္ထက္က ဂ်ာမန္မဟုတ္သည့္ လူသားမ်ားႏွင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာရက္စက္သည့္ ေဆးဝါး စမ္းသပ္မႈမ်ားတြင္ ပါဝင္က်ဴးလြန္ခဲ့သူ နာဇီဆရာဝန္တုိ႔၏ က်င့္ဝတ္မဲ့ စိ္တ္ဓါတ္ႏွင့္ ခံယူခ်က္မ်ဳိးကို ေနာင္မ်ဳိးဆက္ ဆရာဝန္တုိ႔အား ႐ုိက္သြင္းေပးေနေလေရာ့ သလားဟု ေစ့ငုေနမိပါသည္။
သားဆက္ျခားျခင္းကုိ မလုိက္နာသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အေရးယူ အျပစ္ေပးရန္ အထိ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ရက္ရက္စက္စက္ ေတာင္းဆုိခဲ့ပါသည္။ ဘာသာေရးကို အေျချပဳၿပီး ေမြးဖြားႏႈန္းကန္႕သတ္သည့္ ဥပေဒမ်ဳိးသည္ ကမာၻေပၚ၌ မည္သည့္ တိုင္းႏိုင္ငံမွာမွ မရိွပါ။ တရုတ္ျပည္၏ “ကေလး တစ္ဦးတည္းသာယူရမည္” ဆိုသည့္ တင္းၾကပ္ေသာ မူ၀ါဒသည္ပင္လွ်င္ လူနည္းစုမ်ား အတြက္ ျခြင္းခ်က္ေပး ထားခဲ့သည္။
RFA ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ဦးေဆာင္ထုတ္လႊင့္ေသာ ထုိအသံလႊင့္ခ်က္ကုိ အင္တာနက္မွတဆင့္ တုိက္႐ိုက္ နားဆင္ရင္း ယၡဳေဆာင္းပါးကုိ ဆက္လက္ဖတ္႐ႈ ႏုိင္ပါသည္။
ေျခပခြင့္ရရန္ႏွင့္ Counter Balance ျဖစ္ေစရန္ အလႊာအသီးသီးမွ လူမ်ဳိးစုံပါဝင္ေသာစကားဝိုင္းမ်ဳိးျဖစ္သင့္
ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္းေတာခရုိင္ေန ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔အေပၚ ရခုိ္င္ျပည္နယ္အစုိးရမွ တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလး ႏွစ္ေယာက္သာယူရန္ ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ ဥပေဒ (Two Child Policy) ကုိ ျပဌာန္းခဲ့သည္ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူသိ႐ွင္ၾကားကမာၻသိ ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါသည္။
ထုိကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ကုလသမဂၢ ကေလးငယ္မ်ား အခြင့္ အေရး ေကာ္မတီ၊ ျမန္မာနိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာေသာမတ္ ကင္တားနားႏွင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရမွဴး ဘန္ကီမြန္ တုိ႔မွလည္း အလားတူကန္႔ကြက္ခဲ့ပါသည္။
RFA မွ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ဦးေဆာင္ေသာ စကားဝုိင္းသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဦးေဆာင္ေသာ NLD ပါတီ၏ သေဘာထားကုိဆန္႔က်င္ေသာ စကားဝိုင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္၎၊ ေဆးပညာက်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ေနေသာေၾကာင့္၎၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာတုိ႔ကို ခြဲျခားဆက္ဆံေသာ ဥပေဒအေၾကာင္းအရာကို ေဆြးေႏြးသည့္ အတြက္၎၊ ထုိစကားဝိုိင္းတြင္ NLD ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစုိးရအဖြဲ႔မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္႐ွိသူတစ္ဦးစီ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သမားက်င့္ဝတ္ ကၽြမ္းက်င္သူ Medical Ethics Adjunct Professor Dr. ျမင့္ဦး (GP, ကေလာင္အမည္ ေဒါက္တာေစတနာ)၊ ဥပေဒ ကၽြမ္းက်င္သူ ေ႐ွ႔ေနဦးေအာင္ထူးႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေ႐ႊေမာင္ စသည္ဂုဏ္သေရ႐ွိ လူႀကီးလူေကာင္းမ်ား ပါဝင္သင့္သည့္ အျပင္ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ စကားဝိုင္းအစီအစဥ္ အသစ္တစ္ခုကုိ RFA မွ အျမန္ဆုံး စီစဥ္ထုတ္လႊင့္ သင့္ပါသည္။
မဆုိင္သည့္အေပါက္ ဂလုိင္ႏွင့္ ေခါက္သည့္ ဦးေအာင္မုိးဝင္း။
ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး ေဂၚဘာေခ်ာ့လက္ထက္ ၿပဳိကြဲရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွာ ျပည္ေထာင္စု အတြင္း႐ွိ မြတ္ဆလင္ျပည္နယ္ အသီးသီးတြင္ ႐ု႐ွ အစုိးရအဆက္ဆက္ ဂ႐ုမျပဳမိေသာ မြတ္ဆလင္လူဦးေရ ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ဟု ဦးေအာင္မုိးဝင္းက အတိအလင္းဆုိ၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔အေပၚ တစ္အိမ္ေထာင္ ကေလးႏွစ္ေယာက္သာ ယူရန္ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒသည္ အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံျခဳံေရးအရ မွန္ကန္သည္ဟု ဆုိ၏၊
ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္သည္ ႏုိင္ငံေရး သမား၊ ႏုိင္ငံေရးအျမင္ျဖင့္ မသုံးသပ္ဘဲ၊ လူ႔အခြင့္အေရးသမား၊ လူ႔အခြင့္ အေရးအျမင္ ျဖင့္ ၾကည့္ေသာ ေၾကာင့္သာ ဤဥပေဒကုိကန္႔ကြက္ျခင္း ျဖစ္မည္ဟု ဦးေအာင္မုိးဝင္းက ဆုိ၏။ အမ်ဳိးသားေရးအတြက္ဆုိလွ်င္ လူ႔အခြင့္ အေရးကုိ ယွဥ္တြဲ မစဥ္းစားသင့္သည့္သေဘာ ေျပာသည္ဟု နားလည္လိုက္ပါသည္။
အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံၿခဳံေရးႏွင့္ ဆုိင္လွ်င္ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေဘးဖယ္စဥ္းစားေသာ ဦးေအာင္မုိးဝင္း သည္ လူသားတုိ႔၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ သမားက်င့္ဝတ္ႏွင့္ Patient Right တုိ႔ကုိ လုိက္နာဖို႔ ေယာင္လုိ႔ေတာင္ အိမ္မက္မည္ မဟုတ္ပါ။
တနည္းအားျဖင့္ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ အမ်ဳိးသားေရး လႈပ္႐ွားမႈမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ လႈပ္႐ွားမႈတို႔ကုိ ဥပေဒအားလုံး၏ အထက္တြင္ ႐ွိေနေစခ်င္သည့္ ႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္ အႏၱရာယ္ႀကီးေသာ ဦးေအာင္မုိးဝင္း၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆျဖစ္သည္။
နာဇီတုိ႔သည္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးမ်ားအေပၚ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္သကဲ့သို႔ ဆုိဗီယက္႐ု႐ွားတုိ႔သည္လည္း ၎တုိ႔ သိမ္းပုိက္ ခဲ့ေသာနယ္ေျမမ်ားတြင္ မူလကတည္းက ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည့္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တုိ႔ကုိ လူဦးေရ ေလွ်ာ့နည္းေအာင္ ခြဲျခားဆက္ဆံ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့လွ်င္ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး မၿပဳိကြဲႏုိင္ဟု လူသားမ်ဳိးႏြယ္တုိ႔ အေပၚ အလြန္ အႏၱရာယ္ႀကီးေသာ မွတ္ခ်က္ကုိ ဦးေအာင္မုိးဝင္း သြယ္ဝုိက္ကာ ေျပာခဲ့ေလၿပီ။ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္သီခ်င္းႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနသည့္ မျဖဴစင္ေသာ၊ အလြန္မဲညစ္သည့္ဝါဒ ျဖစ္သည္။ ယဥ္ေက်း ေသာလူ႔ေဘာင္ကို ပ်က္စီးေစမည့္ Genocide ကုိ သိသိသာသာႀကီး အားေပးေနသူအျဖစ္ ေပၚလြင္ ေနပါသည္။
တကယ္ေတာ့ အဇာဘုိင္ဂ်န္၊ တာဂ်ီကစၥတန္၊ ခ်က္ခ်င္းညွာစသည့္ေဒသတုိ႔မွ ေဒသခံတုိ႔မွာ ဒုတိယကမာၻစစ္ မျဖစ္မီကပင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား ျဖစ္ေနၾကၿပီး ဆုိဗီယက္ကသိမ္းပုိက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ ျခင္းသာျဖစ္ သည္ဟု ကၽြႏု္ပ္ မွတ္သားဘူးပါသည္။
ဒီေနရာမွာ RFA သတင္းဌာနမွ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္း ၊ ဦးေအာင္မုိးဝင္းႏွင့္ ေဒါက္တာခင္ေစာဝင္း တုိ႔ကုိ ေျပာခ်င္သည္မွာ အကယ္၍သာ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း လက္႐ွိ ခုိင္လုံေသာသက္ေသ ျပခ်က္မ်ား ကုိ ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ အစုိးရ တရပ္ရပ္ သုိ႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္တရပ္ရပ္္က လက္ခံ လုိက္ခ်ိန္တြင္ အမ်ဳိးသားေရး၊ လုံၿခဳံေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံသူေတြဟာ သမုိင္းတရားခံမ်ား ျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ပါကစၥတန္ ေခါင္းေဆာင္ အလီဂ်င္းနား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကျငာသူဦးႏု၊ ပထမဆုံးသမၼတစဝ္ေ႐ႊသုိက္၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဦးဗေဆြႏွင့္ ေမယုခ႐ုိင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးတုိ႔က တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ လက္ခံေသာ သမုိင္းဝင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတုိ႔ကို ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းႏွင့္ လက္႐ွိ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရကမ်က္ေစ့စုံမွိတ္ ျငင္းေနျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ျပည္နယ္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ အသီးသီးတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တုိင္းရင္းသား မ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ အျဖစ္ တက္ေရာက္ ေနၾကပါသည္။
ဦးေအာင္မုိးဝင္း၏ ေျပာစကားမ်ားကုိနားေထာင္ၿပီးေနာက္ ဦးေအာင္မုိးဝင္းကို လူ႔အခြင့္အေရးမသိ၊ ဥပေဒ မသိ႐ုံမက ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ကုိ လစ္လွ်ဴ႐ႈေသာ ဥပေဒအထက္တြင္ ေနခ်င္သည့္ အမ်ဳိးသားေရးဝါဒီ၊ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္ ဝါဒီအျဖစ္ ကၽြႏု္ပ္ကသတ္မွတ္မည္ဆုိလွ်င္ သင့္ေတာ္၏၊ မေတာ္၏ စာ႐ႈသူကုိယ္တိုင္ RFA ၏ထုတ္လႊင့္ခ်က္ကုိ အင္တာနက္မွတဆင့္ တုိက္႐ုိက္ နားေထာင္ျပီး ဆုံးျဖတ္ ၾကည့္ေစ ခ်င္ပါသည္။
ဥပေဒမစုိးမုိးျခင္းႏွင့္ ဝါဒမျဖဴစင္ျခင္းသည္သာတုိင္းျပည္မ်ားကုိ ၿပဳိကြဲေစေသာတရားခံအစစ္ျဖစ္သည္။
ဥပေဒမစုိးမုိးလွ်င္၊ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒအထက္တြင္ လူတန္းစားတရပ္႐ွိေနမည္ဆုိလွ်င္ ျပည္သူ ျပည္ သားတုိ႔၏ အခြင့္ေရးသည္ တူညီစရာအေၾကာင္းမ႐ွိ၍ ထုိတုိင္းျပည္၏ ဝါဒသည္ ျဖဴစင္စရာ အေၾကာင္း မ႐ွိေသာေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ားအၾကား ရင္ၾကားေစ့ရန္လည္း မျဖစ္ႏုိင္ပါသျဖင့္ တုိင္းျပည္ၿပဳိကြဲရန္ လမ္းစျဖစ္ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ဖိတ္ေခၚေနပါလိမ့္မည္။ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ လွ်င္လည္းထုိႏုိင္ငံမ်ဳိးမ်ားတြင္ ၿငိမ္းသတ္ ရန္မလြယ္ပါ။ မၾကမီက ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ၿပဳိကြဲသြားေသာ ဆူဒန္ႏုိင္ငံကုိ နမူနာ ယူသင့္ပါသည္။
ဂ်ာမဏီၿပဳိကြဲျခင္းသည္ လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒ၊ နာဇီဝါဒေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏၊ ဆုိဗီယက္ ျပည္ေထာင္စု ၿပဳိကြဲျခင္းသည္ တစ္ပါတီ အာဏာ႐ွင္ ဗဟုိဦးစီးစနစ္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏။ ရခုိင္လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ပ႗ိပကၡျဖစ္၏။ ျမန္မာလူမ်ဳိးႀကီး ဝါဒေၾကာင့္ ႐ွိသမွ် က်န္တုိင္းရင္းသား အားလုံးႏွင့္ မတည့္၍ အႏွစ္ ၆၀ ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနသည့္အျပင္ ဘာသာေရးအထိက႐ုံးမ်ားလည္း မၾကာခဏ ျဖစ္ေပၚ ေန႐ုံမက လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္မႈမ်ား (Genocide & Ethnic Cleansing) အထိ ျဖစ္ေပၚေနေလသည္။
ဥပေဒစုိးမုိးမႈ (Rule of Law) မ႐ွိေသာ၊ လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒထြန္းကားေသာ၊ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနေသာ၊ ႀက့ံခုိင္ေရးတစ္ပါတီအာဏာ႐ွင္စနစ္ ႀကီးစုိးေသာ၊ လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရး အထိက႐ုံး မ်ား တစ္ၿမဳိ႕ၿပီးတစ္ၿမဳိ႕ေျပာင္းျဖစ္ေနေသာ၊ စသည့္ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ မ်ားမၾကာမီ ၿပဳိကြဲရန္ အလားအလာ ႐ွိေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး မၿပဳိကြဲရန္အတြက္ဟု အေၾကာင္းျပ၍ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ဳိးသမီး မွန္သမွ် မျဖစ္မေန သားဆက္ျခားရန္ ဥပေဒ ျပဌာန္းျခင္းသည္ အလြန္ညံ့ဖ်င္းသည့္ အေတြးအေခၚျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္မုိးဝင္းကုိ သိေစအပ္ပါသည္။
ထိုေဒသဆုိင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းလုိက္ျခင္းသည္ Genocide အသြင္ကုိ ပုိမုိေပၚလြင္ေစေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္မ်ား ကုလသမဂၢမွ မလႊတ္၊ လႊတ္ေအာင္ ဖိတ္ေခၚလုိက္သည္ႏွင့္ တူေနပါသည္။
မြတ္ဆလင္မ်ားကုိ မုန္းခ်င္မုန္းပါ၊ သမားက်င့္ဝတ္၊ ေဆးေလာကႏွင့္ သမားစိတ္ဓါတ္တုိ႔ကုိ မဖ်က္ဆီးသင့္ပါ။
ေရာဂါ အသည္းအသန္ ခံစားေနရသူ လူနာက ၎အား ေသေဆး ေပးရန္ ေတာင္းဆုိမႈကုိ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ လူနာေကာင္းက်ဴိးအတြက္ သမားက်င့္ဝတ္အရ လုိက္ေလွ်ာမႈ မျပဳရပါဟု ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ေျပာပါသည္။ Ethics က Don’t harm the patient. ဟုဆုိေသာေၾကာင့္ မွန္ပါသည္။ လူနာအား ေသေစေသာ ေဆးဝါးကုိ မေပးရန္ ဆရာဝန္တုိင္း က်မ္းႀကိမ္ ကတိျပဳထားရပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူနာကုိ ညွင္သာစြာ ေသေအာင္ (Euthanasia) လုပ္ေပးခြင့္ မ႐ွိပါ။
(က) Consent ။ ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ ခြဲျခားျပဌာန္းေသာ Two Child Policy သည္ မိခင္ေရာ ကေလး အတြက္ပါ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ပညာေရးအတြက္ ေကာင္းက်ဳိး ရေစသည္သာ ျဖစ္၍ တရားမွ်တ ေသာေၾကာင့္ မျဖစ္မေနလုိက္နာရမည္ဟု ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းက ဆုိလုိက္ျခင္းသည္ Ethics ႏွင့္ လုံးဝ လြဲသြား ပါေတာ့ သည္။
မည္သို႔ေသာ ေဆးကုသမႈကုိ မဆုိ လူနာ၏ သေဘာတူညီမႈ (Consent) ႐ွိမွ ေပးခြင့္႐ွိသည္ကို ကထိက ေဒၚခင္ေစာဝင္း လက္ခံမည္ဟု ယုံၾကည္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာဝန္အသင္း မ်ဳိးဆက္ပြား က်န္းမာေရး (RH, reproductive health) စီမံခ်က္၊ IUD Project ႏွင့္ PSI တုိ႔မွ လုပ္ေဆာင္လွ်က္႐ွိေသာ သားဆက္ျခား (Contraception) ေပးျခင္းလုပ္ငန္း အားလုံး မလုပ္ေဆာင္မီအရင္ (Informed Consent) ယူၿပီး နည္းလမ္း အမ်ဳိးမ်ဳိး႐ွိသည့္အနက္ Client အႀကဳိက္ကုိသာ ေ႐ြးခ်ယ္ေစရ ပါသည္။
လက္႐ွိျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အနာႀကီးေရာဂါ႐ွိသူမ်ားႏွင့္ HIV/AIDS ႐ွိသူ အိမ္ေထာင္သည္မ်ားကုိပင္ ၎တို႔ႏွင့္ အမ်ား အက်ဳိးအတြက္ဟု ဆုိကာ အတင္းအဓမၼ သားဆက္ျခားခြင့္၊ သားေၾကာျဖတ္ခြင့္မ႐ွိပါ။ ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္းက အမ်ားျပည္သူ စုေဝးရာတြင္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ရ အမိန္႔ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးသည္ ခေလးႏွစ္ေယာက္ထက္ ပုိမေမြးရ ဥပေဒသည္ အမ်ား ေကာင္းစားေရးျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ျခင္းမဟုတ္ဟု အေျခခံခ်င္း လုံးဝမတူညီသည့္ ကိစၥရပ္ႏွစ္ခုကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ျပ သြားပါသည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ မေကာင္းေသာ အမူအက်င့္ (Behavior) သာျဖစ္ၿပီး၊ ကုိယ္ဝန္ ေဆာင္ျခင္းသည္ မလြဲေ႐ွာင္ႏုိင္ေသာ လူ႔သဘာဝ (Nature) ျဖစ္၏။
Patient has the right to refuse the treatment. ဟု Ethics ကဆုိ၏။ ဥပမာ လူနာက သူ၏ ႏွလုံးခုံျခင္း ရပ္သြားလွ်င္ ႏွလုံးကုိ စက္ျဖင့္ႏႈိးျခင္း (CPR) မျပဳလုပ္ရန္ ႀကဳိတင္ေျပာထားလွ်င္ မည္သုိ႔ပင္ ေကာင္းက်ဳိးကုိ ေဆာင္ေစကာမူ CPR လုပ္ေပးခြင့္မ႐ွိပါ။
တဖန္ ေထာင္တြင္း ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပ၍ အားနည္း ေသြးေပါင္က် ေနသူ အက်ဥ္းသား တစ္ဦးကုိ အေၾကာတြင္း ေဆးရည္သြင္းကုသရန္ သုိ႔မဟုတ္ ႏွာေခါင္းပုိက္သြင္း၍ အစာထည့္ရန္ ေထာင္ပုိင္ႀကီးက ခုိင္းေစေသာ္လည္း လူနာက လက္မခံလွ်င္ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ လူနာေကာင္းက်ဳိးကုိ အေၾကာင္းျပ၍ အတင္းအၾကပ္ သြင္းခြင့္ မ႐ွိပါဟု Ethic Lecture တစ္ခုတြင္ ေဒါက္တာျမင့္ဦး (GP) ေျပာဘူးပါသည္။
ထုိ႔အတူ ဆရာဝန္တစ္ဦးသည္ လူနာ၏ အတြင္းေရးကုိ လူနာ၏သေဘာတူညီခ်က္ (Consent) မ႐ွိဘဲ ထုတ္ေဖၚ ခြင့္မ႐ွိပါ။ တရာ႐ုံးတြင္ တရားသူႀကီး၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္၎၊ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ရဲစခန္းႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးမွ အလြတ္သေဘာ မဟုတ္ဘဲ တရားဝင္ ႐ုံးစာထုတ္ ေမးျမန္းမွသာ လူနာ၏ အတြင္းေရးကုိ ထုထ္ေဖၚခြင့္ ႐ွိသည့္အတြက္ ဆရာဝန္ တစ္ဦးအဖုိ႔ Ethics သည္ ဥပေဒ အထက္တြင္ ႐ွိသေယာင္ ထင္ရသည္ဟု ေဒါက္တာျမင့္ဦး (ဂ်ီပီ) က Lecture ပုိ႔ခ်ရာ တက္ေရာက္နားေထာင္သူမ်ား အမွတ္မမွားေစရန္ အတြက္ ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ေက်ာ္မွ Ethics အထက္တြင္ ဥပေဒ အျမဲ႐ွိေၾကာင္း ေထာက္ျပပါသည္။ Ethics အေၾကာင္းေျပာဆုိလွ်င္ ထုိကဲ႔သုိ႔ Check & Balance ရွိသင့္ပါသည္ဟု RFA ဦးခင္ေမာင္ညိမ္းကုိ ေျပာခ်င္ပါသည္။
ေဒါက္တာ ေဒးဗစ္ေက်ာ္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ျမင့္ဦး (GP) တုိ႔ေဆြးေႏြးသည္ကုိ နားေထာင္ၿပီးေနာက္ လူနာႏွင့္ ပတ္သက္လာ လွ်င္ ႏုတ္မိန္႔ အထက္တြင္ (Ethics) ႐ွိေၾကာင္း ႐ွင္းလင္းစြာ သိလုိက္ရပါသည္။
(ခ) Equity ။ ။ ဆရာဝန္ တစ္ဦးသည္ အသားအေရာင္၊ လူမ်ဳိး၊ က်ားမ လူတန္းစား မခြဲျခား ဘဲ စမ္းသပ္ခကုိ လူနာတုိင္း အေပၚတြက္ အညီအမွ်ယူၿပီး ကုသမႈကုိလည္း အညီအမွ်ေပးရန္ သမားက်င့္ဝတ္က ျပဌာန္း ထားေသာေၾကာင့္ ျမန္မာတျပည္လုံးမွာမွ ရခုိင္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ၄ ခ႐ုိင္ ႐ွိသည့္အနက္ ေမာင္ေတာခ႐ုိင္ တစ္ခုတည္း၊ ေမာင္ေတာ ခ႐ုိင္တြင္ ၿမဳိ၊ ခမြီ၊ ဒုိင္းနက္၊ သက္၊ မရမာႀကီး၊ ခ်င္းႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတုိ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေနထုိင္ၾကသည့္အနက္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတစ္စုတည္းသာ Two Child Policy ကို လုိက္နာရန္ ျပဌာန္းျခင္းသည္ Ethics အရ တရားမွ်တမႈ ႐ွိပါသလားဟု ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္းကုိ ေမးခ်င္ပါသည္။
(ဂ) Medical Neutrality ။ ။ ရန္သူ ဃီလာနကုိပင္ ဆရာဝန္သည္ ေဆးကုသမႈေပးရမည္ဟု က်မ္းက်ိမ္ၾကရ ပါသည္။ ရခုိင္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေ႐ွာက္မႈ ေပးရန္ ဆရာဝန္ အသင္းမွ အဖြဲ႔တစ္ခု သြားရာတြင္ ရခုိင္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွ ေဆးကုသမႈေပးၿပီး ျပန္လာခ်ိန္တြင္ ၿပဳံး႐ႊင္စြာ ႀကဳိဆုိခဲ့ေသာ စစ္ေတြ ေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္းတုိ႔သည္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းမွ ေဆးကုသမႈေပးၿပီး ျပန္လာခ်ိန္တြင္ ေဆးဝန္ထမ္း က်င့္ဝတ္ ကင္းမဲ့စြာ မေၾကနပ္သည့္ ဟန္အမူအယာမ်ား ေတြ႔လုိက္ၾကရရာ ဆရာဝန္ကေလးမ်ား အ့ံၾသ ထိတ္လန္႔ ခဲ့ရသည္ဟုဆုိ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိအစီစဥ္ကုိ ဆရာဝန္ေလးမ်ား လုံၿခဳံေရးအတြက္ ေခတၱ ရပ္ဆုိင္း လုိက္ရသည္။
ယၡဳရက္ပုိင္းအတြင္း အေျခအေန အတန္ငယ္ ေအးခ်မ္းလာေသာေၾကာင့္ ဆရာဝန္အသင္းမွ ရခုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသုိ႔ ဆရာဝန္မ်ားေစလႊတ္၍ ေဆးကုသမႈ ေပးေစရာတြင္လည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ကုသမႈေပးသူ ဆရာဝန္ တည္းခုိသည့္အိမ္ကုိ ခဲေပါက္ခံရျခင္းႏွင့္ ဝုိင္းဝန္း ဆႏၵျပျခင္းမ်ား ေတြ႔ႀကဳံရ ေၾကာင္းၾကားသိရပါသည္။
လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနေသာေနရာတြင္ ေဆးဝန္ထမ္းတုိ႔၏ ေပးေသာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈသည္ ႏွစ္ဖက္စလုံးတြင္ ညီမွ်မႈ (Medical Neutrality) ႐ွိရမည္ ဆုိသည့္အခ်က္ကုိ ဆရာဝန္အသင္းမွ ဆရာဝန္မ်ားက လက္ေတြ႔က်က်လုိက္နာသည္ကုိ အဘယ္အ တြက္ေၾကာင့္ ေဒသခံတုိ႔က အျပစ္ျမင္ေန ၾကသနည္း။
(ဃ) ဘက္လုိက္ျခင္း(Bias)။ ။စစ္ေတြေဆး႐ုံမွ ေဆးဝန္ထမ္းတုိ႔သည္ သမားက်င့္ဝတ္ႏွင့္ က်မ္းက်ိမ္ခဲ့ရသည္တုိ႔ကုိ ေမ့ေလွ်ာ့ သြားသည္ အထိ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔အေပၚ အမုန္းပြားၾကေလရာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္းသည္လည္း ႐ခုိင္လူမ်ဳိး ျဖစ္ေလေသာေၾကာင့္ Ethics ကတားျမစ္ေသာ ဘက္လုိက္မႈ (Bias) ျဖစ္သြားေလသလားဟု ေစ့ငုေနမိပါသည္။
လက္႐ွိ မြတ္ဆလင္ကုိ အလြန္မုန္းေသာ အစုိးရပင္ ျပန္လည္ သုံးသပ္ပါဦးဟုဆုိကာ မဆုံးျဖတ္ရ ေသးေသာ Two Child Policy ျပႆနာကုိ ဦးခင္ေမာင္ညိမ္္းတုိ႔ တသုိက္ ေထာက္ခံခ်က္ ျမန္လြန္းသည္ဟု ထင္ပါသည္။ အလြန္႐ႈပ္ေထြးေသာ ျပႆနာ (Issue) ႀကီးတစ္ခုကုိ ခပ္လြယ္လြယ္ အေပၚယံ႐ွပ္ ေဆြးေႏြးျပီး အေျဖ မထုတ္သင့္ပါ။
(င) Patient Centered ။ ။ လူနာႏွင့္ လူနာ၏ ဂုဏ္သိကၡာ (Dignity)၊ ဘာသာ၊ ႏုိင္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့စ႐ုိက္ စသည္တုိ႔ကို ဗဟုိျပဳ စဥ္းစားရန္ အေရးႀကီးပါသည္။
ရခုိင္ျပည္မွ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဴိးသမီးမ်ားကုိ ခေလးႏွစ္ေယာက္ေမြးၿပီးေနာက္ သားေၾကာျဖတ္ခြင့္ ေပးျခင္း ကုိ အထူးအခြင့္ေရးေပးသည္ ဟုထင္၍ အျခားျပည္နယ္မ်ားမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက သူတုိ႔ကုိလည္း ခေလး ႏွစ္ေယာက္ ေမြးၿပီးေနာက္ သားေၾကာျဖတ္ေပးရန္ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆုိလာလွ်င္ လုိက္ေလွ်ာႏိုင္ပါမည္လား။
သေႏၱတားရန္ အသုံးျပဳသည့္ မည္သည့္ နည္းမဆုိ ၁၀၀% ကုိယ္ဝန္ မရရန္ အာမ မခံႏုိင္ပါ။ Failure rate ရွိပါသည္။ ပုိမုိေသ ခ်ာေအာင္ သားေၾကာျဖတ္လုိက္သည္ထားဦး၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားတြင္ ဥျပြန္မွားျဖတ္၍ ေသာ္၎၊ ေယာက်ာႍးမ်ားတြင္ သုတ္ျပြန္မွားျဖတ္ ၍ေသာ္၎၊ သားဆက္ျခားထား ေသာ္လည္း သားသမီး ရႏုိင္ ပါေသးသည္။ Technical Failure ေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ ရ႐ွိလာေသာ ႏွစ္ဦး ထက္ပုိလာသည့္ ခေလးအတြက္ မိဘ မ်ားကုိ ေထာင္ခ်လွ်င္ တရားပါသလား။ ေမြးလာေသာ ထုိခေလးကုိ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ မေပးလွ်င္ တရား ပါသလား၊ ထုိကုိယ္ဝန္ (Unwanted or Illegal Pregnancy) ကုိ တရားဝင္ ဖ်က္ခ်ခြင့္ ေပးမွာလား။ ဒါဆုိရင္ အျခား ျပည္နယ္မ်ားက အမ်ဳိးသမီးမ်ား လြယ္ထားေသာ Unwanted Pregnancy မ်ားကိုေရာ တရားဝင္ ဖ်က္ခ်ေပးမွာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ေသခ်ာသည္ထက္ ေသခ်ာေအာင္္ Ethics ကခြင့္မျပဳသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေယာက်ာၤးမ်ားကုိ ေဝွးေစ့ျဖတ္ သင္းကြပ္ျခင္း (Castration) လုပ္ဖုိ႔ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း တုိက္တြန္း အႀကံေပး မည္လား။ ထုိေမးခြန္းမ်ားကုိ အရင္ စဥ္းစားၿပီးမွသာ ဥပေဒတစ္ခု ျပဳသင့္ပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ၈ ေလးလုံး ေက်ာင္းသားေခါင္ေဆာင္ ကုိဂ်င္မီက မတရားမႈတုိ႔ကုိ ေမးခြန္းမ်ား ေမးျခင္းျဖင့္ အလြယ္တကူ ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္သည္ ဆုိေသာေၾကာင့္ ေမးခြန္းမ်ား တရစပ္ ေမးေနရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(စ) Religion and Culture ။ ။ သမားက်င့္ဝတ္သည္ လူနာ၏ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အေလ့အထတုိ႔ကုိ အေလးထားရန္ ညႊန္ျပထားပါသည္။
လူနာေကာင္းက်ဳိးအတြက္ဟုဆုိကာ ဟီဗ႐ူးႏွင့္ ေယေဟာဝါဘာသာဝင္တုိ႔ကုိ ေသြးသြင္း ကုသျခင္း ျပဳလုပ္ခြင့္မ႐ွိပါ။ Patient has the right to refuse treatment. ဟုဆုိ၏။
ဥပမာေပးသည့္အေနျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္၏ အေတြ႔အႀကံဳ တစ္ခုကုိ ေျပာျပခ်င္ပါသည္။ တေန႔တြင္ ကၽြႏု္ပ္၏ ေဆးခန္းသုိ႔ ကုလားထုိင္ေပၚမွလိမ့္က်၍ ေခါင္းေပါက္သြားေသာ ၁ ႏွစ္ခြဲ အ႐ြယ္ ဆံပင္ ႐ွည္႐ွည္ ဟိႏၵဴ ခေလးငယ္ တစ္ဦးလာ ျပရာ ကၽြႏု္ပ္က Dressing လုပ္ရန္အတြက္ ဆံပင္ကုိ ညွပ္ဖုိ႔ျပင္ဆင္ေနစဥ္ အတူပါသူ ခေလး၏ မိခင္က ဟိႏၵဴဘာသာတြင္ အသက္ ၂ ႏွစ္ျပည့္မွ ဆံပင္ ရိတ္ရပါသည္ဟု ေျပာလာေသာေၾကာင့္ ဆံပင္ကုိ မျဖတ္၊ မရိတ္ဘဲ ေဆးကုသမႈ ေပးခဲ့ရပါသည္။
အေမရိကား႐ွိ ပဋိသေႏၱတားေပးေသာ မိသားစု စီမံကိန္း ေဆးခန္း (Family Planning Clinic) မ်ားကုိ ႐ုိမန္ ကက္သလစ္ ဘာသာဝင္တုိ႔ တုိက္ခုိက္ေလ့႐ွိသည္ကုိ ကေနဒါတြင္ ေနထုိင္ေသာ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း သိပါ လိမ့္မည္။ ရခုိင္ျပည္တြင္ ႐ွိေသာ ကက္သလစ္ ဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးကုိ သားဆက္ျခားရန္ အတြက္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း က်န္းမာေရး ပညာေပးလွ်င္ လက္ခံမည္ဟု ထင္ပါသလား။ ဒါမွမဟုတ္ လူနာေကာင္းက်ဳိးအတြက္ ထုိကက္သလစ္ဘာသာဝင္ အမ်ဳိသမီးကုိ အတင္းအဓမၼ ဥပေဒျပဳ၍ သားဆက္ ျခားေပးမည္လား၊ သားေၾကာျဖတ္မည္လား။ ကက္သလစ္ဘာသာဝင္ အတြက္ Ethics ရွိျပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ Ethics မ႐ွိဟု ဆုိလွ်င္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း တေယာက္ နာဇီလက္သစ္ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။
ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္းအေနျဖင့္ မြတ္ဆလင္မ်ားကုိ မုန္းခ်င္လွ်င္ မုန္းႏုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆး ေလာကႀကီး ဂုဏ္သေရ တင့္ေစရန္ သမားက်င့္ဝတ္တုိ႔ကုိေတာ့ ခါးဝတ္ပုဆုိးကဲ့သုိ႔ ၿမဲေစခ်င္ပါသည္။
ဘက္လုိက္ျပီး တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ေရးတတ္ေသာ ဥပေဒႏွင့္ လူကုိလူလုိ႐ႈ႕ျမင္ေသာ ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ တုိ႔သည္ တခါတရံ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေနေလ့႐ွိပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာတြင္ လုပ္ရန္ လြယ္ကူ ေသာ Therapeutic Abortion ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လုပ္ေပးရန္ အလြန္ခဲယဥ္း လက္ဝင္ သည္ကုိ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္ေစာဝင္း သိပါသည္။ သမားက်င့္ဝတ္ အထက္တြင္ ဥပေဒ႐ွိသည္ဟု ဆုိသည့္ စကားရပ္ အတြက္ အေကာင္းဆုံး ဥပမာ ျဖစ္ပါသည္။
ေအာ္ႀကီးဟစ္က်ယ္ ျပန္လည္ေတာင္းပန္သင့္သည္။
၈ ေလးလုံး ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကုိဂ်င္မီက မတရားမႈမ်ားကုိ ေမးခြန္းေမးျခင္းျဖင့္ ဆန္႔က်င္ႏိုင္ သည္ဟု ေဟာေျပာပါသည္။
အကယ္၍သာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလက္ခံမည္ဆုိလွ်င္ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ ဦးခင္ေမာင္ၿငိမ္း၊ ဦးေအာင္မုိးဝင္း ႏွင့္ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္းတုိ႔ ၃ ဦးသည္ ေဒၚစုႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ အေၾကအလည္ေျပာဝန္႔ (Debate လုပ္ဝန္႔) ပါသလားဟု ေမးလုိက္ခ်င္ပါသည္။
မည္သူ႔တြင္ တာဝန္႐ွိသည္ျဖစ္ေစ ဤကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမိုိင္းတြင္ နာဇီအျဖစ္ သတ္မွတ္မႈ မခံရေစရန္ RFA သတင္း ဌာန၊ ေဒါက္တာ ခင္ေစာဝင္းႏွင့္ ဦးေအာင္မုိးဝင္းတုိ႔ အလွ်င္အျမန္ႏွင့္ က်ယ္က်ယ္ ေလာင္ေလာင္ ၃ ရက္ခန္႔ ဆက္တုိက္ ေတာင္း ပန္သင့္ပါသည္။
အႀကံေပးရင္းေတာင္းဆိုခ်င္ပါသည္။
(၁) ျမန္မာႏုိင္ငံ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအတြင္းတြင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမား မ႐ွိပါဟု ဇြတ္ျငင္းခဲ့ေသာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကုိယ္တုိင္ ယၡင္ေခတ္ အဆက္ဆက္က (၎ကုိယ္တုိင္ပါေသာေခတ္က) ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ ရာဇတ္မႈတုိ႔ကုိ ေရာေထြးကာ တရားစီရင္ခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္က်ခံေနရေသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလုံးကုိ လႊတ္ပါေတာ့မည္ဟု ဇြန္လ ၄ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ ေၾကျငာခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ႐ွိပါဟု တစ္ခ်ိန္လုံးျငင္းဆုိေနရာမွ ထုိင္းႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ေသာ ဖုိရမ္ တစ္ခုတြင္ ရခုိင္ လူမ်ဳိးသမုိင္း ဆရာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းက သမုိင္းဝင္ ေ႐ွးေဟာင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးဆုိသည္မွာ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားကုိ ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဇြတ္ေရာ အဓမၼပါ ေၾကျငာပါေတာ့သည္။
အထက္ပါ ဦးသိ္န္းစိန္ႏွင့္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းတုိ႔၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အေျခခံစဥ္းစားေသာ္ မူလေဒသခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ခုိးဝင္လာသူ ဘဂၤလာလီမ်ားကုိ ေရာေထြးျပႆနာ ႐ွာေနမႈမ်ားကုိ ရပ္တန္႔ၿပီး သမုိင္းဝင္ ေဒသခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔ကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳပါေတာ့မည္ဟု တေန႔ေန႔တြင္ ေၾကျငာရန္ အလားအလာ ႐ွိပါသည္ဟု ဒႆနိကေဗဒ (Logic) နည္းျဖင့္တြက္ၾကည့္လွ်င္ မမွားႏိုင္ေၾကာင္း သမုိင္းကို ႏွံ႕စပ္သူတုိင္း သိပါလိမ့္မည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ Two Child Policy ျပဌာန္း သူႏွင့္ ေထာက္ခံသူတုိ႔ ဒုကၡေတြ႔မည္ကုိ ျမင္ေယာင္ေနမိပါသည္။
(၂) ယေန႔ေခတ္သည္ နာဇီဟစ္တလာေခတ္ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ လူသားတုိ႔ အတြက္သာမက တိရိစာၦန္တုိ႔ အတြက္ ကုသေရးႏွင့္ ေဆးသုေတသနဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားကုိ ျပဌာန္းသည့္အခါ ဥပေဒ ပညာ႐ွင္ တုိ႔သည္ သမားက်င့္ဝတ္ (ေဆးပညာက်င့္ဝတ္) ပညာ႐ွင္မ်ားႏွင့္ ညိွႏႈိင္းေရးဆြဲ ျပဌာန္းၾကရပါသည္။
(၃) M.B.,B.Sေအာင္႐ုံ၊ MRCP ရ႐ုံမွ်ႏွင့္ သမားက်င့္ဝတ္မ်ားတတ္သိနားလည္ၿပီဟု မမွတ္ယူသင့္ပါ။ ေဆးသုေတသနႏွင့္ ကုသေရး အပုိင္းတြင္သာမက ကုိယ္ခႏၱာ အစိတ္အပုိင္းမ်ား အစားထုိး ကုသျခင္းဆုိင္ရာ က်ယ္ဝန္းသည့္ ေဆးပညာက်င့္ဝတ္ (Medical Ethics) မ်ားကုိသီးသန္႔ အထူးျပဳေလ့လာထားမွသာက်င့္ဝတ္ ခ်ဳိးေဖါက္မႈမ်ားကုိ ခ်က္ (ဂ်က္) က်က် ေထာက္ျပႏိုင္ပါမည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာဝန္တုိင္း သိသင့္သည့္ Medical Governance and Humanity workshop ကုိ ဇြန္ ၁၇၊ ၁၈၊ ၁၉ သုံးရက္တိတိ ျမန္မာႏိုင္ငံဆရာဝန္ အသင္းတုိက္တြင္ အေထြေထြေရာဂါကု အသင္း ေဆးပညာ က်င့္ဝတ္ ေကာ္မတီမွ ဦးစီးက်င္းပရန္ ႐ွိပါသျဖင့္ ေဒါက္တာေဒၚခင္ေစာဝင္း တက္လုိပါက [email protected] ကုိဆက္သြယ္ကာ စာရင္းေပးသြင္းႏိုင္သည့္အေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးအပ္ပါသည္။
(၄) RFA မွ ဦးခင္ေမာင္ၿငိမ္းကုိ အႀကံေပးခ်င္ပါသည္။ ေဆးပညာ႐ွင္ သမားက်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ လွ်င္ Ethics ပညာ႐ွင္မ်ားျဖစ္ေသာ မာမီႀကီးေဒါက္တာေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္၊ ေဒါက္တာဦးရဲေသြး၊ မႈခင္းဆရာဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဦးသိန္းေဇာ္၊ ေဒါက္တာေဒးဗစ္ေက်ာ္ႏွင့္ လူငယ္လက္တက္ ေဒါက္တာ ျမင့္ဦး (ဂ်ီပီ) စသည္တုိ႔ႏွင့္ ဒုတိယ ေဆြးေႏြးျခင္း (Second Consultation) မလုပ္ဘဲ မထုတ္လႊင့္သင့္ေၾကာင္း RFA အသံလႊင့္ဌာနကို အႀကံ ေကာင္းတစ္ခု ေပးခ်င္ပါသည္ ခင္ဗ်ား။
** M-Media သို႔ အီးေမးလ္မွ တဆင့္ေပးပို႔လာေသာ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။
ေဆာင္းပါးရွင္၏ အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္။
