ဇူလုိင္ ၁၅၊ ၂၀၁၅
M-Media
– အီရန္ႏုိင္ငံအေပၚ ထားရွိသည့္ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားႏွင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားၾကာ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းမွ သီးသန္႔ျဖစ္ေနမႈကုိ အဆံုးသတ္သြားမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေသာ ကမၻာ့အင္အားႀကီးႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏ်ဴအေရးသေဘာတူညီခ်က္အတြက္ အီရန္ျပည္သူမ်ားက ယမန္ေန႔က လမ္းမ်ားေပၚသုိ႔ထြက္၍ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾကသည္။
လေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ အဆုိပါေဆြးေႏြးပြဲကုိ အီရန္ျပည္သူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည္ခဲ့ၾကၿပီး ယမန္ေန႔က သေဘာတူညီခ်က္ကုိ တရား၀င္ေၾကညာၿပီးေနာက္ ၿမိဳ႕ေတာ္တီဟီရန္အတြင္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ျပည္သူမ်ားမွာ လမ္းေပၚသုိ႔ထြက္၍ ကားဟြန္းမ်ားတီးကာ၊ သီခ်င္းမ်ားဖြင့္၍ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
အခ်ိဳ႕မွာ သၾကားလံုးမ်ားကုိ လမ္းသြားလမ္းလာမ်ားထံ ေ၀ငွခဲ့ၾကၿပီး လူငယ္မ်ားမွာ ႏုိင္ငံေတာ္အလံကုိ ၎တုိ႔၏ ပုခံုးေပၚ၌ ရစ္ပတ္ကာ “သမၼတ႐ူဟာနီေရ – ေက်းဇူးပါ” ဆုိသည့္ ပုိစတာမ်ားကုိလည္း ကုိင္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။
သေဘာတူညီခ်က္အတြက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲႏွင့္ သမၼတအုိဘားမား၏ မိန္႔ခြန္းမ်ားကုိ အီရန္ႏုိင္ငံပုိင္႐ုပ္သံမွ တုိက္႐ုိက္ထုတ္လႊင္ျပသခဲ့ၿပီး ျပည္သူမ်ားကလည္း ၎တုိ႔၏ အိမ္မ်ား၊ ေစ်းဆုိင္မ်ားတြင္ ၾကည့္႐ႈခဲ့ၾကသည္။
အီရန္ႏွင့္ အင္အားႀကီး ၆ ႏုိင္ငံတုိ႔၏ အဆုိပါ သေဘာတူညီခ်က္အတြက္ အစၥေရးမွလြဲ၍ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ခ်ီးက်ဴးခဲ့ၾကၿပီး အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္အုိဘားမားကမူ ထုိသေဘာတူညီခ်က္မွာ တီဟီရန္ႏွင့္ တင္းမာေသာ ဆက္ဆံေရးကုိ ျပန္လည္သတ္မွတ္ရန္အတြက္ အခြင့္အေရးတစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
“ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ဆီသြားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းတုိင္းကုိ ဖ်က္ေတာက္လုိက္ပါၿပီ” ဟု အုိဘားမားက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး လားရာအသစ္သုိ႔ ေရြ႕လ်ားရန္ အခြင့္အေရးတစ္ခုျဖစ္ကာ မိမိတုိ႔အေနျဖင့္ ထုိအခြင့္အေရးအား ဖမ္းဆုပ္သင့္သည္ဟု ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
အီရန္၏ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ကုိ ရပ္တန္႔ၿပီး အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာမွ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေပးရမည့္ အဆုိပါ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္က အတည္ျပဳရန္ လုိအပ္ေနၿပီး အုိဘားမားကမူ ထုိသေဘာတူညီခ်က္အား မည္သည့္ဆန္႔က်င္မႈမ်ိဳးမဆုိ ဗီတုိသံုး၍ ပယ္ခ်သြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
႐ုရွားသမၼတ ပူတင္ကမူ အဆုိပါ သေဘာတူညီခ်က္မွာ သက္သာရာရမႈႀကီးျဖစ္သည္ဟု ဆုိၿပီး အစၥေရး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘင္ဂ်မင္ ေနတန္ယာဟုကမူ သမုိင္း၀င္အမွားတစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အီရန္၏အဓိပတိ အယာတုိလာခါေမနီက ႏုိင္ငံ၏ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းမႈအဖြဲ႕မွာ ႐ုိသား၍ ျပင္းထန္သည့္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ဟု Twitter စာမ်က္ႏွာမွတစ္ဆင့္ ခ်ီးက်ဴးခဲ့သည္။
အီရန္၏ သေဘာတူညီခ်က္မွာ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းမႈ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကုိ ျပသေနေၾကာင္း၊ မလုိအပ္ေသာ ျပႆနာကုိေျဖရွင္းျခင္းႏွင့္အတူ အလင္းေရာင္သစ္ ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတ ဟာဆန္႐ူဟာနီက Twitter စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသားခဲ့သည္။
“ကၽြန္တာ္တုိ႔ အလွဴခံတာမဟုတ္ပါဘူး။ တရား၊ မွ်တၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးမနာရတဲ့ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းမႈမ်ိဳးကုိ ေတာင္းဆုိခဲ့တာပါ”
အေမရိကန္အပါအ၀င္ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက အီရန္၏ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္မွာ လက္နက္ထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲထားေသာ္လည္း အီရန္ကမူ အရပ္ဘက္အတြက္သာျဖစ္သည္ဟု အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Ref: Reuters, Aljazeera
