News @ M-Media

Author: Ko Lay

  • ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ အာရွ-ပစိဖိတ္၌ ေအာက္ဆံုးနားတြင္ ရွိေန

    ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ အာရွ-ပစိဖိတ္၌ ေအာက္ဆံုးနားတြင္ ရွိေန

    မတ္ ၇၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – ၀ါရွင္တန္အေျခစုိက္ ကမၻာ့ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးအဖြဲ႕ WJP က ထုတ္ျပန္တဲ့ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈ အညႊန္းကိန္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အာရွပစိဖိတ္ေဒသ ၁၅ ႏုိင္ငံမွာ အဆင့္ ၁၄ ေနရာ ရပ္တည္ေနပါတယ္။

    ယခုႏွစ္အတြက္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၂၆ ႏုိင္ငံကုိ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံက အဆင့္ ၁၁၀ မွာ ရွိပါတယ္။

    WJP ရဲ႕ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ အညႊန္းကိန္း (Rule of Law Index) ဟာ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အားထားရတဲ့ ရင္းျမစ္တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ဘ၀ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၁ သိန္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္ ပညာရွင္ေပါင္း ၃၈၀၀ ေလာက္ကုိ ေမးျမန္း စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    စစ္တမ္းေကာက္ယူရာမွာ အစုိးရရဲ႕ အာဏာက်ံဳ႕မႈ၊ ျခစားမႈ ကင္းရွင္းမႈ၊ အစုိးရရဲ႕ပြင့္လင္းမႈ၊ အေျခခံအခြင့္အေရး ရရွိမႈ၊ တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈ၊ ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈ၊ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးဆုိင္ရာ တရားမွ်တမႈ၊ ရာဇ၀တ္မႈဆုိင္ရာ တရားမွ်တမႈ စတဲ့ အဓိက အခ်က္ ၈ ခ်က္ကုိ သံုးသပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

    အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ ကေမၻာဒီးယားဟာ အဆင့္ အနိမ့္ဆံုးျဖစ္ၿပီး သူ႕ရဲ႕ အထက္မွာ ျမန္မာနဲ႔ ဖိလစ္ပုိင္တုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အညႊန္းကိန္းမွာလည္း အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ အဆင့္ ၁၄ ေနရာ ရွိခဲ့ပါတယ္။

    WJP ရဲ႕ မွတ္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဥပေဒစုိးမုိးမႈနဲ႔ လံုၿခံဳေရး ယိုယြင္းလာတယ္လုိ႔ သံုးသပ္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ျပႆနာ၊ ႏုိင္ငံတစ္၀ွမ္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ ျပႆနာေတြကို ေထာက္ျပထားပါတယ္။

    ကမၻာလံုးဆုိင္ရာ ၿခံဳငံုၾကည့္လုိက္ရင္လည္း တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈအေျခအေနဟာ က်ဆင္းလာတယ္လုိ႔ WJP က ဆုိပါတယ္။

    “ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးတက္လာရမယ့္အစား ၂ ႏွစ္ဆက္တုိက္ က်ဆင္းသြားတယ္ဆုိတာ စစ္တမ္းေတြက ျပသေနပါတယ္။ ဒီလုိ ဆက္လက္က်ဆင္းေနမႈက ကမၻာတစ္၀ွမ္း တရားဥပေဒ စိုးမုိးမႈ အားနည္းလာမႈဆီ ဦးတည္ေနပါတယ္” လုိ႔ WJP ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    အစုိးရအာဏာ က်ံဳ႕သြားမႈ ေနာက္ကြယ္က အေၾကာင္းအရင္းေတြထဲက တစ္ခုဟာ အာဏာရွင္၀ါဒ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ WJP က သံုးသပ္ထားၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ႏုိင္ငံေပါင္း ၆၁ ႏုိင္ငံ က်ဆင္းကာ၊ ၂၃ ႏုိင္ငံက ပံုမွန္အတုိင္းရွိၿပီး ၂၉ ႏုိင္ငံက တုိးတက္လာတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    “ေယဘူယ်အေနအထားမွာ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ က်ဆင္းလာတာ၊ အထူးသျဖင့္ အစုိးအာဏာကုိ ထိန္းေက်ာင္းႏုိင္မႈပုိင္းမွာ က်ဆင္းလာတာဟာ ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ စုိးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ အေနအထားပါ” လုိ႔ အဖြဲ႕ရဲ႕ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ အဲလိဇဘက္ အန္ဒါဆန္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    Ref: mmtimes

  • အေမရိကန္အစုိးရကုိ ဟြာေ၀းကုမၸဏီက တရားစြဲ

    အေမရိကန္အစုိးရကုိ ဟြာေ၀းကုမၸဏီက တရားစြဲ

    မတ္ ၇၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေတြ႕ရသည့္ ဟြာေ၀းဥကၠဌ ေဂၚပင္ (လယ္)

    – အစုိးရ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ကန္ထ႐ုိက္တာေတြကုိ ဟြာေ၀းပစၥည္းေတြ အသံုးျပဳခြင့္မေပးမႈအတြက္ အေမရိကန္အစုိးရကုိ ဟြာေ၀းကုမၸဏီက ဒီကေန႔မွာ တရားစြဲဆုိလုိက္ၿပီး၊ တ႐ုတ္အစုိးရအတြက္ သူလွ်ိဳလုပ္ငန္း လုပ္ေပးေနတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကုိ တုိက္ဖ်က္မႈလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း ရွန္ဇန္းၿမိဳ႕မွာျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ Huawei ဥကၠဌ ေဂၚပင္က အေမရိကန္အစုိးရရဲ႕ ဒီလုိပိတ္ပင္မႈဟာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကုိ ဆန္႔က်င္တာျဖစ္ေၾကာင္း မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ ‘ဘယ္တုန္းကမွ သူလွ်ိဳအလုပ္ မလုပ္ခဲ့သလုိ ဘယ္ေတာ့မွလဲ လုပ္မွာမဟုတ္ဘူး’ လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    အေမရိကန္အစုိးရဟာ ဟြာေ၀းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြကုိ အထင္အျမင္လြဲမွားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး စြပ္စြဲခ်က္ေတြအတြက္ သက္ေသအေထာက္အထား ေဖာ္ျပတာမ်ိဳးလည္း မရွိဘူးလုိ႔ ေဂၚပင္က ဆုိပါတယ္။

    ဟြာေ၀းနဲ႔ အျခား တ႐ုတ္ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း ZTE တုိ႔က ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကုိ မသံုးစြဲေရး အမိန႔္ကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ အေမရိကန္အစုိးရက ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ကာကြယ္ေရးခြင့္ျပဳမႈဆုိင္ရာ အက္ဥပေဒ Defense Authorization Act ရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

    ဟြာေ၀းဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ႐ံုးခ်ဳပ္ရွိရာ တကၠဆက္ျပည္နယ္က အေရွ႕ပုိင္းခ႐ုိင္ တရား႐ံုးမွာ အေမရိကန္အစုိးရကုိ တရားစြဲဆုိခဲ့တာပါ။ တရားစြဲဆုိမႈဖုိင္ထဲမွာ စြပ္စြဲခ်က္ေတြအတြက္ ကုမၸဏီအေနနဲ႔ ခုခံကာကြယ္ပုိင္ခြင့္မရွိဘူးလုိ႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။

    ဥပေဒပညာရွင္ေတြက ဟြာေ၀းရဲ႕ အခုလုိ တရားစြဲမႈဟာ ႏုိင္ေခ်မရွိေပမယ့္ အေမရိကန္အစုိးရဖက္က ပိတ္ပင္မႈအတြက္ အေထာက္အထားေတြ ပုိမိုထုတ္ျပဖုိ႔ ဖိအားေပးလုိက္သလုိ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။

    ဟြာေ၀းဟာ ဥေရာပႏုိင္ငံတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ 5G ကြန္ယက္ တည္ေဆာက္မႈမွာ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္လုပ္ကုိင္ေနၿပီး အေမရိကန္က မဟာမိတ္ႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ ဟြာေ၀းနဲ႔ ဆက္ဆံမယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔နဲ႔ဆက္ဆံေရးကုိ ထိခုိက္မယ္လုိ႔ သတိေပးထားပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကိစၥ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျပာရန္ တ႐ုတ္ကုိ မဟာသီ ေတာင္းဆုိ

    ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကိစၥ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျပာရန္ တ႐ုတ္ကုိ မဟာသီ ေတာင္းဆုိ

    မတ္ ၇၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကုိ ပုိင္ဆုိင္တယ္ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိခ်က္ကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက တိတိက်က် အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိသင့္တယ္လုိ႔ မေလးရွား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မဟာသီယာ မုိဟာမက္က ေျပာၾကားလုိက္ၿပီး ဒါမွသာ ပုိင္ဆုိင္ေၾကာင္း ေျပာေနတဲ့ အျခားႏုိင္ငံေတြကလည္း အက်ိဳးအျမတ္ ရရွိခံစားႏုိင္မယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံ မနီလာၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္ရွိေနတဲ့ မဟာသီဟာ ABS-CBN သတင္းဌာနနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈအတြင္း အခုလုိ ေျပာၾကားလုိက္တာျဖစ္ၿပီး လြတ္လပ္စြာ ေရေၾကာင္းသြားလာခြင့္ရေရးက ပုိမုိအေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

    “ေရေၾကာင္းသြားလာမႈကုိ ကန္႔သတ္တာမ်ိဳး မရွိဘူးဆုိရင္ တ႐ုတ္က ပင္လယ္တစ္ခုလံုးကုိ ပုိင္တယ္ဆုိလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေပၚ ထိခုိက္မႈ မ်ားမ်ားစားစား ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး”

    အရင္းအျမစ္ႂကြယ္၀တဲ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ပုိင္ဆုိင္မႈအတြက္ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပုိင္တုိ႔ အပါအ၀င္ အာဆီယံႏုိင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တ႐ုတ္နဲ႔ အျငင္းပြားေနၾကတာပါ။ တ႐ုတ္ကေတာ့ ပင္လယ္တစ္ခုလံုးဟာ သူတုိ႔ ဘုိးဘြားေတြရဲ႕ အေမြအႏွစ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားထားပါတယ္။

    တ႐ုတ္က ပုိင္ဆုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားထားတဲ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကုိ အေမရိကန္ စစ္သေဘၤာ ျဖတ္ေမာင္းတာေတြ ရွိတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္အၾကား တင္းမာမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။

    မနီလာကုိ ေရာက္ရွိေနတဲ့ မဟာသီဟာ သမၼတ ေရာ္ဒရီဂုိ ဒူတာေတး၊ အျခား အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိေနပါတယ္။ ေတာင္ပုိင္းက သူပုန္ကိစၥမွာ မေလးရွားက ၾကား၀င္ ေစ့စပ္ေပးခဲ့မႈအတြက္လည္း ဖိလစ္ပုိင္အစုိးရ မဟာသီကုိ ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

    Ref : Aljazeera

  • အိႏၵိယတြင္ လူနည္းစုမ်ားအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈ ျမင့္တက္လာျခင္းအတြက္ ကုလ သတိေပး

    အိႏၵိယတြင္ လူနည္းစုမ်ားအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈ ျမင့္တက္လာျခင္းအတြက္ ကုလ သတိေပး

    မတ္ ၇၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    – အိႏၵိယႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ဇာတ္နိမ့္ ဒါလစ္ေတြအပါအ၀င္ လူနည္းစုေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈ၊ အရွက္ရေအာင္လုပ္မႈ ျမင့္တက္လာတဲ့အေပၚ ကုလ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အႀကီးအကဲက သတိေပးလုိက္ၿပီး ဒီလုိ ေသြးခြဲတဲ့ ေပၚလစီေတြဟာ စီးပြားေရးတုိးတက္မႈကုိ ထိခုိက္ေစႏိုင္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “လူနည္းစုေတြ – အထူးသျဖင့္ မြတ္စလင္ေတြ၊ ဒါလစ္နဲ႔ အဒီ၀ါစစ္တုိ႔လုိ႔ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဖယ္က်ဥ္ခံထားရတဲ့သူေတြကုိ ပစ္မွတ္ထားမႈ၊ အရွက္ရေအာင္လုပ္ေဆာင္မႈ ေတြ ျမင့္တက္လာတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ ကၽြန္မတုိ႔ ရရွိေနပါတယ္” လုိ႔ မေန႔က ဂ်ီနီဗာ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ တင္သြင္းတဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္အစီရင္ခံစာမွာ လူ႕အခြင့္အေရးအႀကီးအကဲ မီခ်ဲလ္ ဘာခ်ီလက္က ေရးသားထားပါတယ္။

    အိႏၵိယက အာဏာရ ဟိႏၵဴအမ်ိဳးသားေရးပါတီ BJP ရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ တစ္ဦးက ဘာခ်ီလက္ရဲ႕ မွတ္ခ်က္ေတြဟာ အေျခအျမစ္မရွိဘူးလုိ႔ တုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

    “လူ႕အခြင့္အေရးအႀကီးအကဲရဲ႕ အစီရင္ခံစာကုိ ကၽြန္ေတာ္ ပယ္ခ်ပါတယ္။ ဒါဟာ အိႏၵိယရဲ႕ပံုရိပ္ကုိ ဖ်က္ဆီးဖုိ႔အတြက္ အေျခအျမစ္မရွိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယဟာ ကမၻာေပၚမွာ မြတ္စလင္တြအတြက္ အေကာင္းဆံုးႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ဟိႏၵဴေတြကလည္း သူတုိ႔အတြက္ အေကာင္းဆံုး မိတ္ေဆြေတြပါပဲ”

    ႏုိင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ Amnesty International ရဲ႕ အိႏၵိယ႐ံုးခြဲက ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္း ဖယ္က်ဥ္ခံ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြအေပၚ လက္ေရာက္က်ဴးလြန္မႈ၊ အဓမၼက်င့္မႈ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြအပါအ၀င္ အမုန္းအေျခခံ ရာဇ၀တ္မႈေတြဟာ စုိးရိမ္စရာေကာင္းေအာင္ ျမင့္တက္လာတယ္လုိ႔ အဂၤါေန႔က သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

    မီဒီယာေတြမွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာေတြကုိ စုစည္းမႈအရ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း အမုန္းအေျခခံ ရာဇ၀တ္မႈေပါင္း ၂၁၈ ခု ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဇာတ္နိမ့္ ဒါလစ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္မႈ ၁၄၂ ခု၊ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္မႈ အခု ၅၀ ရွိတယ္လုိ႔ Amnesty က ဆုိပါတယ္။

    Amnesty India ရဲ႕ အမႈေဆာင္ဒါ႐ုိက္တာျဖစ္သူ ေအကာ ပေတးလ္က အိႏၵိယဥပေဒအရ အမုန္းေဆာင္ ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ သီးျခား ရာဇတ္မႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းမရွိတာေၾကာင့္ အေရးယူခံရမႈကေန ကင္းလြတ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ အေနနဲ႔ ဒီလုိ ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ ပုိမုိ႐ႈတ္ခ်ေပးဖုိ႔၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကလည္း အမုန္းေဆာင္ရာဇ၀တ္မႈ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ ခြဲျခားလႈံ႕ေဆာ္မႈေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

    Ref: Aljazeera

  • ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို လက္ခံရန္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တ႐ုတ္ ဖိအားေပး

    ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို လက္ခံရန္ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအား တ႐ုတ္ ဖိအားေပး

    မတ္ ၆၊ ၂၀၁၉
    M-Media

    KBC ဥကၠဌ သိကၡာေတာ္ရဆရာေတာ္ Hkalam Samson

    – ရပ္တန္႔ေနတဲ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ျပန္လည္စတင္မႈကုိ ေထာက္ခံဖုိ႔ တ႐ုတ္အာဏာပုိင္ေတြက ကခ်င္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကုိ ဖိအားေပးခဲ့ၿပီး၊ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အေနနဲ႔ NCA စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

    ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္ KBC က ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္အစုိးရ ထိပ္တန္း တာ၀န္ရွိသူ ၇ ဦးဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္ ေသာၾကာေန႔မွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကတာပါ။ တ႐ုတ္အာဏာပုိင္ေတြက သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ဟာ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းကုိ ေတာ္ေတာ္ေလး အားေပးေထာက္ခံတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လက္ခံမယ္ဆုိရင္ ပုိေကာင္းမယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ေျပာပါတယ္။ ေသခံေတြအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ရမယ္ေပါ့” လုိ႔ KBC ဥကၠဌ သိကၡာေတာ္ရဆရာေတာ္ Hkalam Samson က ေျပာပါတယ္။

    ကန္ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလီယံ တန္ဖုိးရွိတဲ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ျပည္သူေတြက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္မႈေၾကာင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဆုိင္းငံ့ထားခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္က ဒီစီမံကိန္းကို ျပန္လည္စတင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားလာၿပီး တ႐ုတ္သံအမတ္ ဟုန္လ်န္ ဒီဇင္ဘာလက ကခ်င္ျပည္နယ္ကုိ သြားေရာက္ကာ
    စီမံကိန္းကုိ ကခ်င္ျပည္သူေတြ မကန္႔ကြက္ဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္း တစ္ေက်ာ့ျပန္ ႐ုိက္ခတ္လာခဲ့ပါတယ္။

    ဟုန္က ျမစ္ဆံုဆည္ဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ Belt and Road Initiative (BRI) စီမံကိန္းေအာက္မွာ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခုျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    ယူနန္အာဏာပုိင္ေတြက ကခ်င္လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ဟာ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္မွာ အျမန္ဆံုး လက္မွတ္ေရးထုိးဖုိ႔ လုိအပ္ၿပီး ဒါမွသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္တာ၊ စစ္ေရွာင္ေတြ ေနရပ္ျပန္တာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္လုိ႔ KBC တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ထုိးလုိက္ရင္ ျပည္နယ္အတြင္းက သူတုိ႔ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ အာမခံခ်က္ရွိသြားမယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ထင္ေနတာ။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္နဲ႔ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးကုိ ရရွိဖုိ႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဖက္ဒရယ္လုိခ်င္တယ္။ အဲဒီလုိ ကြာဟခ်က္ ႀကီးႀကီးမားမား ရွိေနပါတယ္။ BRI စီမံကိန္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖုိ႔အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္လိ့မ္မယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကပဲ အက်ိဳးအျမတ္ခံစားရမယ္လုိ႔
    မထင္သင့္ဘူးလုိ႔ သူတုိ႔က ေျပာပါတယ္။ BRI ကုိ နားလည္မႈမလြဲဖုိ႔ သူတုိ႔က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ တုိက္တြန္းပါတယ္” လုိ႔ Hkalam Samson က ေျပာပါတယ္။

    ကခ်င္ျပည္နယ္က ကခ်င္ဒီမုိကေရစီသစ္တပ္မေတာ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ေဒသတစ္ခုမွာ ကန္ေဒၚလာ ၅ သန္း တန္ဖုိးရွိမယ့္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဇုန္တစ္ခု ဖန္တီးဖုိ႔ ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္တုိ႔က အစီအစဥ္ ရွိေနၿပီး၊ ျမစ္ႀကီးနားမွာလည္း ကန္ေဒၚလာ ၃ သန္းရွိမယ့္ တ႐ုတ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ စက္မႈဇုန္တစ္ခု
    စတင္ တည္ေထာင္ေနပါတယ္။

    ၿပီးခဲ့တဲ့တစ္ပတ္ ေသာၾကာေန႔က ေတြ႕ဆံုမႈအတြင္း ယူနန္အာဏာပုိင္ေတြက သူတုိ႔အေနနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးသူေတြ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေရး ကူညီေပးမယ္လုိ႔ KBC တာ၀န္ရွိသူေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

    “နယ္စပ္ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဟာ သမၼတရွီရဲ႕ ေပၚလစီမွာ အေရးပါတယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ေျပာတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာေနတယ္ေပါ့။ သိပ္မၾကာခင္မွာ ဒါကုိ မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ တြန္းလုပ္မယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္”

    Ref: Irrawaddy

    (ဧရာ၀တီ သတင္းဌာန အဂၤလိပ္ပုိင္းမွ သတင္းကုိ ေကာက္ႏႈတ္ ဘာသာျပန္ဆုိပါသည္)