ကၽြန္မတို. ခ်စ္ၾကတဲ့ ကေလးေလးေတြ က်န္းမာေရးအတြက္ ကၽြန္မတို. ဘာေတြ လုပ္ေပးႏိုင္ပါသလဲ?
ကေလးေတြကို ေမြးစကေန ၆ လ အထိ မိခင္ႏို. တစ္မိ်ဳးတည္း တိုက္ပါ၊ေရေတာင္ မတိုက္ပါႏွင့္ လို. ေျပာေတာ့ ကေလးအတြက္မလံုေလာက္မွာ စိုးလို.ဆိုျပီး ေကၽြးခ်င္တာေကၽြး၊တိုက္ခ်င္တာ တိုက္ၾကပါတယ္……အဲ….အေမေတြ အာဟာရ ျပည့္ေအာင္ ၊ ႏို.စို.ကေလး မွာ လံုေလာက္တဲ့ အာဟာရ ရေအာင္ အေမက အစားမေရွာင္ရဘူးေနာ္၊အသားေရာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေရာ အစံုစားၾကပါ ဆိုေတာ့ ကေလးသန္ထမွာ စိုးလို.တဲ့ေလ……ငါးေၾကာ္ႏွင့္ ဟင္းခါးႏွင့္ပဲ ျပီးၾကျပန္ေရာ။
ၾကံဳဖူးတာေလးေတြ မွ်ေဝခ်င္ပါတယ္…….
(၁)ကၽြန္မ final part 1 စာေမးပြဲ ေျဖတုန္းက အာဟာရခ်ိဳ.တဲ့ တဲ့ ကေလးလူနာေလးေပါ့။သူ.အေမက ႏို.မထြက္လို. ေမြးစ ကေလး ေပါက္စေလးကို ထန္းလ်က္ခဲေတြ ၾကိဳေကၽြးပါတယ္….ခ်ိဳ.တဲ့တဲ့ မိသားစုေလးပါ……တျခား ဘာမွ မေကၽြးပါဘူးတဲ့ရွင္…..ရလာဒ္ကေတာ့ ကေလးေလးက ပိန္လွီေျခာက္ကပ္ျပီး တျခားေရာဂါေတြလည္း ဝင္လို. ေဆးရံုေရာက္လာတာပါ။
(၂)ႏြားနီ ႏို.မႈန္.ေသာက္ရတဲ့ ကေလးေတြ၊ႏို.ဆီေဖ်ာ္တိုက္ခံရတဲ့ ကေလးေတြ လည္း ေဆးရံုမွာ မနည္းပါဘူး…..အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ မိခင္ႏို. မတိုက္ရရင္ ကေလး အသက္အရြယ္အလိုက္ အာဟာရျပည့္ေအာင္ ေဖာ္စပ္ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ ႏို.မႈန္.ေတြ တိုက္ကိုတိုက္ရပါမယ္….ေစ်းကလည္း ၾကီးပါတယ္….ႏို.မႈန္. ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း မိခင္ႏို.ရည္မွာ ပါဝင္တဲ့ ေမတၱာဓာတ္ကေတာ့ ွႏို.မႈန္.တိုင္းမွာ ခ်ိဳ.တဲ့ေနမွာပါ။
ကေလးရဲ့ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္းက မေျခဖ်က္ႏိုင္၊မစုပ္ယူႏိုင္တဲ့ အရာေတြကို ကေလးကို ေကၽြးရင္ အာဟာရ မရတဲ့ အျပင္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။
ကေလးကို မိခင္ႏို.တိုက္ေကၽြးသူေတြႏွင့္ ယွဥ္ရင္ ကေလးႏို.မတိုက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ရင္သားကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ပိုျမင့္တက္တယ္လို. ဆိုပါတယ္။
(၃)အင္းစိန္ေဆးရုံ ကေလးေဆာင္မွာပါ…. ဆရာဝန္ၾကီး လိုက္ၾကည့္ေနတုန္း ေမြးစေလးကို သူ.အဖြားက ေရတိုက္ပါတယ္..ဆရာက မတိုက္ရေၾကာင္း ေျပာေတာ့ ကေလးက ေရငတ္ေနပါတယ္တဲ့ … ဘယ္လို သိလဲ ေမးေတာ့ ငိုေနလို.ပါတဲ့ ေလ….
ကေလးကို ခ်စ္လို. လုပ္ေပးတဲ့ အရာေတြဟာ ကေလးအတြက္ ဥပဒ္ မျဖစ္ေစဖို.ေတာ့ လိုမွာေပါ့ေနာ္။
ေရမလိုအပ္ဘူး ဆိုေပမယ့္ တိုက္ကိုတိုက္ခ်င္တယ္္ဆိုရင္ အသန္.ရွင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရပါမယ္၊ႏို.ဘူးတိုက္သလိုပဲ..ေရကိုၾကိဳ၊အသံုးျပဳမယ့္ ဘူး၊ခြက္၊ဇြန္းေတြကို ျပဳတ္..စသျဖင့္ေပါ့။ ကေလး ဗိုက္ထဲ မသန္.တာ ေရာက္လို. ဝမ္းေလွ်ာရင္ ေရဓာတ္ဆံုးရႈံးရင္ ႏုနယ္တဲ့ ကေလးအတြက္ စိုးရိမ္စရာေကာင္းလွပါတယ္။
(၄)ကၽြန္မ အမ်ိဳးတစ္ေယာက္က ကေလးငိုလို. ေလနာတယ္ဆိုျပီၤး ရပ္ကြက္ထဲက သူနာျပဳဆရာမ ဖြင့္ထားတဲ့ ေဆးဆိုင္ကေန ေဆးဝယ္တိုက္ပါတယ္။
ကေလး ငိုတာ ဘာေၾကာင့္မွန္း သိၾကတာလည္း အဆန္းပါပဲ….ကိုယ္ ခ်စ္တဲ့ ကေလးကို စိုးရိမ္ၾကတာ နားလည္ေပမယ့္….ကေလးငိုတာ ဘာေၾကာင့္ ဆိုျပီး ဘာသာျပန္ မမွားေစခ်င္ပါဘူး…..ကၽြန္မ ဖတ္ဖူးတာကေတာ့ ကေလးေတြဟာ ႏို.ဆာရင္လည္း ငိုမယ္၊ဒါဆို ႏို.တိုက္လိုက္ရင္ ရျပီ၊ ေနာက္တစ္ခုက အခ်ီခံခ်င္ အယုအယခံခ်င္ ေခ်ာ့ျမွဴတာခံခ်င္ရင္လည္း ကေလးေလးေတြ ငိုတတ္ၾကေၾကာင္းပါ၊အခ်စ္ခံခ်င္လို. ငိုတဲ့ ကေလးကို ကေလး ေလနာတယ္ ဆိုျပီး စပ္ေဆးဆိုင္က ေဆးကိုဝယ္တိုက္ေတာ့ ကေလးခမ်ာ သနားစရာပါ။
ကေလးကို ေဆးေပးရင္ ဂရုတစိုက္ ေရြးခ်ယ္ေပးရတာပါ။စပ္ေဆးေရာင္းသူဟာ ကေလးမွာ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစတဲ့ ေဆးေတြအေၾကာင္းေရာ သိပါရဲ့လား။
(၅)ကၽြန္မ အေဒၚ ကေလးေမြးေတာ့ ကၽြန္မက ေမြးခန္းထဲလိုက္ျပီး အားေပးခြင့္ရပါတယ္။မေမြးခင္ကတည္းက တလြဲေတြ ေတြ.ရတာပါ…..အိမ္ေဘးက လာကူညီတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက ဆရာလုပ္ေနတာေတြေပါ့….မေန.တည္းက ဗိုက္နာေနတဲ့ အေဒၚက ကၽြဲရိုင္းတစ္မိ်ဳးတည္း တစ္ဗူးျပီး တစ္ဗူး ေသာက္ထားပါသတဲ့…….ေမြးျပီးထြက္လာေတာ့လည္း Max ပုလင္းကေလးဝယ္ျပီး အသင့္တိုက္ပါတယ္၊အာဟာရ မျဖစ္ပါဘူး…မတိုက္ပါႏွင့္ ေတာင္းပန္ေတာ့လည္း မရ၊ဒီက ေမြးျပီးသား လူနာတိုင္း ေသာက္ေနတာပဲတဲ့ေလ။
အခ်ိဳရည္ေတြ မေကာင္းေၾကာင္း ႏွင့္ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ေျပာရင္ စာရွည္သြားမွာမို. ေျပာလက္စေလးပဲ ဆက္ပါရေစ……
OG ward က ဆရာဝန္ေတြကလည္း ကၽြန္မ ဆရာဝန္မွန္းသိလို. လိုအပ္တာ ေျပာဖို.လႊဲခဲ့ျပီေနာ္ဆိုျပီး ထားသြားေတာ့…..ကေလးကို မိခင္ႏို.ပဲတိုက္ဖို.၊ေရေတာင္ မတိုက္ဖို. ၆ လအထိ ဘာမွ မေကၽြးဖို.၊ ေကၽြးခ်င္သပ ဆိုရင္လည္း ၄ လ အထိေတာ့ အေမႏို.တစ္မ်ိဳးတည္း တိုက္ပါေပါ့ေလ….ဥပမာေတြ ေပးျပီးရွင္းျပတာကို…..အဲ..ဟိုအမ်ိဳးသမီးက လာျပန္ပါေရာ…ကေလးက ေရငတ္မွာေပါ့၊အေမႏို.ႏွင့္ မလံုေလာက္လို.ေပါ့တဲ့….ျပိဳင္မျငင္းခ်င္ေပမယ့္ ကၽြန္မ ေျပာႏိုင္ရင္ သူတို.ရဲ့ အယူအဆမွားေတြကို ျပင္ေပးႏိုင္ေကာင္းပါတယ္ေလ ဆိုျပီး….ကၽြန္မက ေဆးရုံမွာ ေမြးလူနာေပါင္းမ်ားစြာကို ကၽြန္မတို.က ကိုယ္တိုင္ကေလးေမြးေပးရတာ၊ေမြးစေလးေတြကို ကၽြန္မတို.ကပဲ care ေပးရေတြေျပာေတာ့…..သူက ကေလးဘယ္ႏွစ္ေယာက္ကို ကိုယ္တိုင္ေမြးထားတဲ့ အေတြ.အၾကံဳႏွင့္ပါတဲ့ေလ…အိမ္က သူ.ကေလးေတြ အကုန္ ေမြးတည္းက ထမင္းေကၽြးပါသတဲ့ရွင္…..
ဒါဆိုလည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္လုပ္၊ကၽြန္မ ေမာင္ေလးကိစၥေတာ့ ဝင္မစြက္ႏွင့္လို. ေျပာခ်င္စိတ္ကို မနည္းေအာင့္အည္းထားခဲ့ရပါတယ္….မေျပာခဲ့မိတာ ေကာင္းမွန္း ေနာက္ေန.မွ သိရတာေလ…အဲဒီ ကေလး (၁)ရက္သားေလးကို အားရွိေအာင္ ေစ်းၾကီးၾကီး ပဲႏို.ဝယ္တိုက္ၾကပါတယ္တဲ့ရွင္္……
အဲဒီက စလို. တျခားသူေတြကို က်န္းမာေရးအသိပညာ မွ်ေဝေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေၾသာ္..ငါ့ အမ်ိဳးေတာင္ ေျပာလို. မရတာလို.ေတာ့ ျပန္ျပန္ေတြးမိပါရဲ့။
(၆)ဘာေတြစားလို.ရလဲ၊ဘာေတြ ေရွာင္ရမလဲ လို. ႏို.တိုက္မိခင္တစ္ဦးက ကၽြန္မကို ေမးပါတယ္….သန္.ရွင္းတဲ့ အစားအေသာက္၊အာဟာရ ျဖစ္မယ့္ အစားအကုန္စားပါ…မသန္.မွာစိုးရင္ အျပင္စာေတြကိုေရွာင္ပါလို. ျပန္ေျဖလိုက္ပါတယ္။သူ.အေမ ႏွင့္ သူ. ေယာကၡမ က ေရွာင္ခိုင္းလို. သူစားခ်င္တာေတြ ဘာမွ မစားရပါဘူးတဲ့။
ကေလးသန္ထမွာ စိုးလို. အသား မစားတဲ့ အေမေတြေၾကာင့္ ကေလးေတြ ေဆးရံုေရာက္ေရာက္လာတာလည္း ခဏခဏပါပဲ။
ႏို.တိုက္မိခင္က အစာအာဟာရ ျပည့္ဝေအာင္ မစားရင္ ကေလးမွာ အာဟာရခ်ိဳ.တဲ့တဲ့ ေရာဂါေတြ ဝင္ပါတယ္…..အေမ အစားေရွာင္တာေၾကာင့္ vitamin B1 ခ်ိဳ.တဲ့လို. ျဖစ္တဲ့ Beri Beri ေရာဂါ ရျပီး ေရာက္လာတဲ့ ကေလးကို ကုသမႈ အခ်ိန္မမီရင္ အသက္ဆံုးရႈံးႏိုင္ပါတယ္။
ငါးေၾကာ္တစ္မ်ိဳးပဲ စားလို.လည္း မရပါဘူး..တခ်ိဳ. ငါးေတြမွာ vitamin B1 ကို ေခ်ဖ်က္မယ့္ enzyme တစ္မ်ိဳးပါတာေၾကာင့္ပါ…..ငါး မစားႏွင့္ ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး…အားလံုး မွ်တေအာင္ စားရမွာပါ။
တခ်ိဳ.မိခင္ေတြက သားသမီးကို ခ်စ္တဲ့ ေဇာ ႏွင့္ အကုန္ေရွာင္ၾကပါတယ္…အသား၊ဟင္းရြက္၊ေျပာင္းဖူး အားလံုးေရွာင္တာပါ။
ဒါလုပ္သင့္တယ္၊ဒါမလုပ္ပါႏွင့္ ဆိုတာေတြဟာ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြရဲ့ စိတ္ခံစားခ်က္၊ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ႏိုင္ငံတကာ က်န္းမာေရး သုေတသန အဖြဲ.အစည္းေတြက လူေပါင္းမ်ားစြာကို ေလ့လာစမ္းစစ္ျပီးမွ ရရွိလာတဲ့ အေျဖေတြပါ။
တိုးတက္လာတာႏွင့္ အမွ် အသစ္ေတြ.ရိွခ်က္ေတြကိုလည္း ကၽြန္မတို. လက္ခံရပါလိမ့္မယ္။ဥပမာ…အရင္က ကေလးေတြကို ေမြးျပီးျပီးခ်င္း ေရခ်ဳိးေပးၾကပါတယ္….ေရခ်ိဳးမေပးတာဘဲ ေျခာက္ေအာင္ သုတ္ေပးျပီး ေႏြးေႏြးေထြးေထြးထားတာ ကေလးေတြအတြက္ ပိုေကာင္းတယ္လို. ေတြ.ရွိလာေတာ့ ေရမခ်ိဳးေပးရေတာ့ပါဘူး။
Inshar ALLAH,ဒီစာ ဖတ္မိတဲ့ ေမာင္ႏွမေတြက အယူအဆမွားေနသူေတြကို က်န္းမာေရးအသိပညာေပးျပီး နည္းနည္းျဖစ္ျဖစ္ ျပဳျပင္ေပးႏိုင္တယ္ ဆိုရင္ ကေလးေလးေတြကို ကယ္တင္ရာေရာက္မွာပါ။
ကၽြန္မ ေရးတာကို ျပဳျပင္ေပးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေမးခ်င္တာရွိရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၾကိဳဆိုပါတယ္ရွင္။
ေလးစားစြာျဖင့္
Dr.Raihana
