ဧျပီ-၉-၂၀၁၃
ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး
ေဆာင္းပါးရွင္-ေမာင္ဇာနည္
မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ လူနည္းစုမြတ္စလင္မ်ားအား လူမဆန္စြာ ပစ္မွတ္ထားတုိက္ခုိက္မႈတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ အစြန္းေရာက္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ အဓိကအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ထုိအၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အနည္းဆံုး လူ ၄၀ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး ၁၂၀၀၀ ခန္႔ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစုိးရႏွင့္ ႏုိင္ငံတစ္၀ွန္းရိွ ႀကီးမားသည့္လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားသူမ်ားအၾကားက ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားဦးေဆာင္သည့္ အဆုိပါအဖြဲ႔ကုိ အျပင္ပန္းမွ အေပၚယံအားျဖင့္နားလည္ႏုိင္ရန္ ခက္ခဲလွသည္။ ၄င္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကုိ စူးစမ္းေလ့လာမႈ မျပဳဘဲႏွင့္ နားလည္ေအာင္ရွင္းျပ၍ မရႏုိင္ေပ။
(၁) ဗုဒၶဘာသာနာဇီလက္သစ္ အုပ္စုကုိ အေရးမယူဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္မွ မ်က္ႏွာသာ ေပးထားျခင္း။
(၂) လူနည္းစုမြတ္စလင္မ်ားအား မ်ိဳးျဖဳတ္သုတ္သင္ရန္ လကၡဏာမ်ား ျမင္ေတြ႕ေနရေသာ္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္မွာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရွိျခင္း။
(၃) ျပႆနာမ်ားျဖစ္ေပၚေနစဥ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ အတုိက္အခံမ်ား(အမ်ားစု)က လစ္လ်ဴ႐ႈထားျခင္း တုိ႔ျ့ဖစ္သည္။
ထုိကဲ့သုိ႔ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားက ႏုိင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏ အနာဂတ္အလားအလာ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားႏွင့္ပက္သက္ၿပီး အေရးပါေသာ ေမးခြန္းေျမာက္မ်ားစြာကုိ ေပၚထြက္လာေစသည္။
** ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ မည္မွ်အတိုင္းအတာအထိ လူႀကိဳက္မ်ား၍ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီနည္း ? ႏုိင္ငံတစ္၀ွန္းလံုး ျပန္႕ႏွ႔ံသြားဖုိ႔ အလားအလာ မည္မွ် ရွိေနပါသနည္း ?
အမ်ိဳး၊ ဘာသာ သန္႔ရွင္းေရး ဟူသည့္ ေႂကြးေၾကာ္သံႏွင့္ သစ္လြင္ေသာ အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈ၊ အေတြးမွားအျမင္မွားမ်ား စိမ့္၀င္ေနသည့္ ွွွဗုဒၶဘာသာ၀င္လူစု၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္စီးပြားေရးကုိ အေျချပဳထားသည့္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ စသည္တုိ႔မွာ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္က ဂ်ာမဏီ၌ ေခါင္းေထာင္လာခဲ့သည့္ နာဇီ၀ါဒႏွင့္ ကြဲျပားမႈမရွိ ထပ္တူထပ္မွ်ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈမွာ ေအာက္ပါအခ်က္သံုးခ်က္ေၾကာင့္ လူႀကိဳက္မ်ားလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္ရေပသည္။
ပထမအခ်က္ – ႏုိင္ငံတစ္၀ွန္း အခ်ိတ္အဆက္ေကာင္းသည့္ ဗုဒၶဘာသာေကာလိပ္မ်ားမွ (၉၆၉ ေခါင္းေဆာင္ ဦး၀ီရသူကဲ့သုိ႔ ) အစြန္းေရာက္ဘုန္းႀကီးမ်ားက ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္း၊ ယဥ္ေက်းမႈယုိယြင္းပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ပက္သက္၍ “ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားမွာ မြတ္စလင္တုိ႔၏ စီးပြားေရးအရ ဂုတ္ေသြးစုတ္ အျမတ္ထုတ္ျခင္းကုိခံေနရေသာ သားေကာင္မ်ား ” အျဖစ္ပံုေဖာ္ကာ ႏုိင္ငံတြင္းရွိ မြတ္စလင္မ်ားအား တရားခံအျဖစ္ စြပ္စြဲေျပာဆုိေနျခင္း။
ဒုတိယအခ်က္ – ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူမ်ားစုအတြင္း ေခတ္ကာလၾကာရွည္စြာရွိေနေသာ (လူၿပိန္းႀကိဳက္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး) လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈ၀ါဒကုိ ဆြဲယူအသံုးခ်ျခင္း။
တတိယအခ်က္ – ရဲတပ္ဖြဲ႕၊ ေထာက္လွမ္းေရး၊ စစ္တပ္၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ မီးသတ္တပ္ဖြဲ႔ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံအတြင္း နယ္ပယ္စံုမွ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအဖြဲ႕လက္ေအာက္ရွိ အသင္းအဖြဲ႕အားလံုးနီးပါးက အဆုိပါ နာဇီလက္သစ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႕၏ အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈကုိ အေရးမယူသည္သာမက သြယ္၀ုိက္စြာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနျခင္း တုိ႔ျဖစ္သည္။
** အစြန္းေရာက္လႈပ္ရွားမႈကုိ ျပည့္ျပည့္၀၀ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ေနျပည္ေတာ္အစုိးရအေနျဖင့္ မည္ကဲ့သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ေနသနည္း ?
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က ျမန္မာျပည္အေနာက္ပုိင္း ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ပတ္မွတ္ထားေသာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဦးသိန္းစိန္မွ လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္သြင္းသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈမ်ား ျပန္႔ပြားေနမႈအတြက္ ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားကုိ ျပစ္တင္ေျပာဆုိထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူ၏အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕မွ ႐ုိဟင္ဂ်ာတို႕အားဦးတည္သည့္ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈမ်ား သုိ႔မဟုတ္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးမ်ားကုိ ေပၚေပၚထင္ထင္ လူသိရွင္ၾကား လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့ေသာ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကုိမွ အေရးယူခဲ့ျခင္းဟူ၍ မရွိေခ်။ ထုိမွ်မက ႏုိင္ငံအတြင္း မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ရပ္မ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္လ်က္၊ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးရာအတြင္း ၎တုိ႔၏ပါ၀င္ပက္သက္ေနမႈမ်ားကုိ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ ဖယ္ထုတ္ရွင္းလင္းရန္ ေဆာ္ေၾသာလႈံ႔ေဆာ္ေနၾကသည့္ ဘုန္းႀကီး တစ္ဦးတစ္ေလေသာ္မွ ထိန္းသိမ္း ဟန္႔တားႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။
“ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအခ်ိဳ႕ႏွင့္ အျခား တသီးပုဂၢလ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈမ်ားကုိ ျမင့္မားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္။ ႏုိင္ငံ အတြင္း ႏွင့္ ႏုိင္ငံျပင္ပရွိ (ရခုိင္) လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ခ်ဥ္းကပ္ ၍လည္း လႈံ႕ေဆာ္ေနၾကသည္ ” ဟု ယမန္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လက လႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္သြင္းသည့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။ လူအုပ္စုႀကီး၏အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္ေနမႈကုိ ရဲ၀န္ထမ္းမ်ားက မည္သုိ႔မွ် အေရးမယူဘဲ ရပ္ၾကည့္ေနမႈအား သိျမင္ရၿပီးေနာက္ အေနာက္ႏုိင္ငံရွိ မီဒီယာမ်ားက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ေဖာ္ျပခဲ့ၾကေသာ ဦးသိန္းစိန္၏ သည္းခံျခင္းတရားထားရွိ၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ရန္ အားေပးေသာစကား (ႏွင့္) အေနာက္မီဒီယာမ်ားကပင္ တင္ျပရန္ပ်က္ကြက္ခဲ့ေသာ အစုိးရ၏ မထိန္းသိမ္းခဲ့မႈ တုိ႔ၾကားတြင္ ဆက္စပ္၍မရသည့္ ကြာဟမႈတစ္ခုရွိေနသည္။
မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ဒီဗီဒီမ်ား၊ စီဒီေခြမ်ားႏွင့္ အျခား ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိသည့္အရာမ်ားအားလံုးကုိ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးတြင္ အလြယ္တကူ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္သည္။ ပုိ၍ပြင့္လင္းလာသည့္တုိင္းျပည္ရွိ လူမႈအသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အခ်က္အလက္မ်ား၊ အမုန္းတရားမ်ားကုိ ျဖစ္ပြားေစႏုိင္သည့္ ႐ႈေထာင့္မ်ားမွေျပာဆုိမႈတို႕မွာ တရား၀င္ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေနသည္။ သတၳဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာန၏ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈႏွင့္ပက္သက္၍ သတင္းေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ကုိ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ the Voice Weekly ဂ်ာနယ္ကုိ အစုိးရမွ တရားစြဲခဲ့ေသာ္လည္း တုိင္းျပည္အတြင္းရွိ မြတ္စလင္မ်ားအား အသေရဖ်က္မႈမ်ား၊ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္သည့္ ေကာလဟလမ်ား၊ တလြဲတေခ်ာ္အခ်က္အလက္မ်ားအား ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ႐ုိက္ႏွိပ္ျဖန္႔ေ၀ေနမႈမ်ားကုိမူ မည္သုိ႔မွ် ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိေသးေပ။ သုိ႔ျဖစ္၍ တုိင္းျပည္ကုိ “ မြတ္စလင္မ်ား၏သခ်ႋဳင္း ” အသြင္သုိ႔ ေျပာင္းလဲရန္ မီဒီယာအမ်ိဳးမ်ိဳးမွလႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားကုိ ရပ္တန္႔ေစျခင္းအစား – ၀န္ႀကီးဌာနမ်ား၏ စာရိတၱပ်က္ျပားမႈအား မွန္မွန္ကန္ကန္ေဖာ္ထုတ္မႈႏွင့္ ပက္သက္ေသာကိစၥ၌ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရမွ ပုိမုိ စုိးရိမ္ေနသည္ကုိသာ ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ႏုိင္သည္။
ဦးသိန္းစိန္အစုိးရသည္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားကိ ုဦးတည္ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားျဖစ္ပြားေအာင္ စီစဥ္ေနသူမ်ား၊ အမုန္းတရား ျဖန္႔ေ၀ေနသူမ်ားအား စံနစ္တက် ဟန္႔တားမႈ မရွိလွ်င္၊ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္အတူ အျခား တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားအေပၚ ကာလၾကာရွည္စြာ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ေနသူမ်ားအား လစ္လ်ဴ႐ႈထားမႈကုိ အဆံုးမသတ္ႏုိင္ပါလွ်င္ – ၉၆၉ ျပန္႔ပြားမႈ အႏၱရာယ္မွသည္ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈမ်ားထံသုိ႔ ေရာက္ရွိသြားေပလိမ့္မည္။ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆီသုိ႔ ဟန္ေရးျပ ေလွ်ာက္လွမ္းေနေသာ္လည္း အာဏာရွင္ေဟာင္း အမ်ားစုပါ၀င္သည့္ စစ္တပ္က က်ားကန္ေပးထားေသာ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရမွာ အတုိက္အခံအဖြဲ႔မ်ားကုိ ႏွိမ္ႏွင္းရာတြင္ စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ အေတြ႕ႀကံဳေကာင္းရွိခဲ့ၾကသည္။ လူထုၾကားထဲတြင္ ၎တုိ႔မွ မပ်ံ႕ႏွံ႔ေစခ်င္ေသာ သတင္းမ်ား၊ လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားကုိ စစ္တပ္မွ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေထာက္လွမ္း ဟန္႔တားႏုိင္ခဲ့ၾကေပသည္။
ေဟာင္ေကာင္တကၠသုိလ္မွ ဆရာတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး၊ ယခုတြင္မူ ဦးသိန္းစိန္၏ ထိပ္တန္းအႀကံေပးတစ္ေယာက္ျဖစ္ကာ အစုိးရက ဖြဲ႔စည္းေပးထားေသာ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရး စင္တာ Myanmar Peace Center (MPC) တြင္ ပါ၀င္ညႊန္ၾကားေနသူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ေသာ ေက်ာ္ရင္လႈိင္သည္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ Fletcher Forum of World Affairs ထုတ္ “ Challenging the Authoritarian State: Buddhist Monks and Peaceful Protests in Burma Issues and Policy ” ေဆာင္းပါးတြင္ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းမ်ား၌ စစ္တပ္၏ အဓိကအခန္း က႑ကုိ ေအာက္ပါကဲ့သို႕ ေရးသားေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။
“ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က မႏၱေလးရွိ ထင္ရွားေသာ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ တစ္ဆူအား ေဒသတြင္းရွိ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ သံသယျဖစ္ဖြယ္ျပင္ဆင္မႈကုိ သံဃာေတာ္မ်ားမွ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမည့္ အစီအစဥ္အား စစ္အစုိးရမွ သတိျပဳမိခဲ့သည္။ သံဃာေတာ္မ်ား ဆႏၵမျပႏုိင္မီ မြတ္စလင ္စီးပြားေရးသမားတစ္ဦးက ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးကုိ မုဒိန္းက်င့္သည္ ဟု ေကာလဟလတစ္ခု ထြက္ေပၚလာသည္။ သံဃာေတာ္မ်ားမွ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားအေပၚရည္ရြယ္ထားမႈအား အစုိးရက မြတ္စလင္ဘက္သုိ႔ ေျပာင္းေပးလုိက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းတစ္ခု ျဖစ္လာေစခဲ့သည္။ သံဃာေတာ္မ်ား၏ အစုိးဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားအား တားဆီးရန္အလုိ႔ငွာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္မ်ားကုိ ေထာက္လွမ္းေရးမ်ားက ရံဖန္ရံခါ ေသြးထုိးလႈံ႕ေဆာ္ေပးေလ့ရိွသည္ ဟု ေလ့လာသူအခ်ိဳ႕က ယူဆၾကသည္။” (စာမ်က္ႏွာ ၁၃၇-၁၃၈)
ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၃၀ရက္ေန႔တြင္ “ The Disorder in Order: the Army-State in Burma since 1962 ”, စာအုပ္ကုိ ေရးသားသူ ပေရာ္ဖက္ဆာ Donald Seekin က မတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔ထုတ္ နယူးေယာက္တုိင္မ္းသတင္းစာတြင္ ပါလာသည့္ ‘ Kristallnacht in Myanmar ’ ေဆာင္းပါးကုိ ေထာက္ခံ၍ ဤကဲ့သုိ႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
“ မြတ္စလင္မုန္းတီးမႈဟာ ျမန္မာလူထုထဲမွာ နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္းကုိ အျမစ္တြယ္ေနပါၿပီ။ ၿပီးေတာ့ ဒီမုန္းတီးမႈကုိ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အတြင္း ဦးေန၀င္းနဲ႔ စစ္အစုိးရလက္ထက္ တစ္ေလွ်ာက္လံုး အားေပးအားေျမႇာက္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔အႀကိဳက္ဆံုး လႈံ႕ေဆာ္မႈနည္းလမ္းကေတာ့ မြတ္စလင္က ဗုဒၶဘာသာ ဗမာအမ်ိဳးသမီးကုိ မုဒိမ္းက်င့္တယ္ ဆိုၿပီး ေကာလဟလသတင္း ျဖန္႔မယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုးကုိ မြတ္စလင္ေတြ ဘက္ ျမွားဦးလွည့္သြားေအာင္ အကြက္ဆင္တာပါပဲ။ အရင္အစုိးရက သံုးခဲ့တဲ့ ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ဟာ တစ္ခါတုန္းက ၿဗိတိသွ်အစုိးရရဲ႕ေပၚလစီျဖစ္ၿပီး လူအဖြဲ႕အစည္းအမ်ားအျပားထဲမွာ စည္းလံုးမႈအနည္းဆံုး ျဖစ္သြားေစတဲ့ပံုစံပါ ”။
ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္မ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရးအက်ိဳးအျမတ္ ႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာအတြက္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုရွိေသာ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႔အစည္းတြင္ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးကုိ အသံုးခ်၍ အျမတ္ထုတ္ခဲ့သည့္ သမုိင္းေၾကာင္းမ်ား ထင္ထင္ရွားရွားရွိခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံေရးတြင္ စစ္တပ္ ႏွင့္ ထိပ္တန္းဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏ အာဏာရွင္စံနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈမ်ိဳး မရွိေတာ့ပါက ျပည္သူလူထုထံ၌ လံုၿခံဳမႈ မရွိႏိုင္ ဟူသည့္ အယူအဆအပါအ၀င္၊ ထုိကဲ့သုိ႔ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အမုန္းတရားမ်ား ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ပ်ံႏွံ႔ေစမႈကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအေနျဖင့္ ၎တုိ႔၏ ႏုိင္ငံေရးအက်ိဳးအျမတ္အတြက္ လုိခ်င္ေကာင္းလုိခ်င္လိမ့္မည္ဟု ရွင္းျပရန္ပင္ မလုိအပ္ေပ။
တုိင္းျပည္အတြင္း ဘာသာေရးအရ သဟဇာတျဖစ္ေရး ႏွင့္ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရး စကားတစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ေပ်ာ့ေျပာင္းစြာထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားေသာ္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္မွာ နာဇီလက္သစ္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကုိ ထိန္းသိမ္းရန္ ယခုအခ်ိန္အထိ မည္သည္ကုိမွ် ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိေသးေပ။ တိတိက်က် ဆုိရလွ်င္ ေနျပည္ေတာ္အစုိးရ၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ တြက္ခ်က္လုပ္ေဆာင္မႈအတြင္း၌ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးတြင္ ၿပိဳင္ဘက္မရွိ ထိန္းခ်ဳပ္မႈႏွင့္လႊမ္းမုိးမႈမ်ား ရရွိလာရန္အတြက္ အစဥ္အျမဲအသံုးျပဳေလ့ရွိခဲ့ေသာ ေသြးခဲြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးနည္းလမ္းအပါအ၀င္ -ေၾကာက္ရြံမႈ၊ မေသခ်ာမႈမ်ား ကိန္းေအာင္းေနေသာအေျခအေနကုိ ဖန္တီးရန္ ထုိအၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈတို႕အား အေရးမယူဘဲ ပုိမုိလစ္လ်ဴ႐ႈထားမည့္ ပံုသ႑ာန္ ရွိေနေလသည္။
** ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၏ ျပယုဂ္ျဖစ္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမကုိေထာက္ခံသူ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအၾကားရိွ အၾကမ္းဖက္လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈအရွိန္ကုိ ရပ္တန္႔ေစရန္ မည္ကဲ့သုိ႔ေဆာင္ရြက္ေနသနည္း ?
မြတ္စလင္မ်ားကုိ အဆက္မျပတ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ မြတ္စလင္ႏွင့္ဗုဒၶဘာသာ လူ႕အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ရပ္အၾကား ေသေၾကပ်က္စီးမႈမ်ားအတြက္ သူမ၏ ႏႈတ္္ဆိတ္ေနမႈက အစၥလာမ္ေၾကာက္ေရာဂါႏွင့္ အမုန္းတရားမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနမႈတြင္ သူမကုိပါ ႀကံရာပါျဖစ္ေစသလားဟု နားမလည္ႏုိင္ေအာင္ျဖစ္ရသည္။ မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစကာမူ
၁။ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ အမုန္းတရားျဖန္႔ေ၀မႈမ်ားက မြတ္စလင္မ်ားကုိသာလွ်င္ တုိက္႐ုိက္ ပစ္မွတ္ထားေနျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ထုိလုပ္ရပ္မ်ားကုိ အခင္းျဖစ္ပြားရာၿမိဳ႕တြင္းရွိ လူမ်ား ႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပင္ရွိလူမ်ားက အစီအစဥ္ရိွရိွပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကျခင္း။
၂။ မြတ္စလင္မ်ား(အပါအ၀င္ ကခ်င္ ကဲ့သုိ႔ အျခားလူနည္းစုမ်ား) က အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ေသေၾကမႈမ်ား၊ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးမႈမ်ားကုိ ခါးစည္းခံေနရျခင္း။
၃။ စစ္တပ္ႏွင့္လုံျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔တို႕အေနႏွင့္ လူအုပ္စုမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းရာ၌ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အေတြ႕အႀကံဳရွိျခင္း
စသည္တုိ႔ အပါအ၀င္ ရွင္းလင္း ထင္ရွားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ သူမက လ်စ္လ်ဴရႈခဲ့သည္။
စင္စစ္၌မူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ မြတ္စလင္မ်ားအား အၾကမ္းဖက္မႈအေပၚ လံုး၀ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့သည္ေတာ့ မဟုတ္။ မိတၳီလာၿမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ သံုးရက္တာ ၾကာျမင့္သည့္ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈမ်ား ၿပီးဆံုးသြားၿပီးေနာက္၊ အၾကမ္းဖက္လူအုပ္စုႀကီးမွ ထင္တိုင္းႀကဲ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ မီး႐ႈိ႕မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနစဥ္တြင္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွာ ထိန္းသိမ္း အေရးမယူဘဲ ရပ္ၾကည့္ေနသည့္ ခုိင္လံုေသာ အေထာက္အထား အမ်ားအျပား ရွိေသာ္လည္း၊ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈ အေျခအေနကုိင္တြယ္ ထိန္းသိမ္းပံုမ်ားအေပၚ သူမက ကာကြယ္ေျပာဆုိသြားခဲ့သည္။ သံုးရက္အတြင္း လက္နက္မ်ား ကုိင္ေဆာင္ထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အုပ္စုက ဗလီမ်ား၊ မြတ္စလင္မ်ား၏အိမ္မ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အပါအ၀င္ အေဆာက္အဦးေပါင္း ၁၀၀၀ နီးပါး ဖ်က္ဆီးခဲ့ျခင္းကို လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက လႊတ္ေပးထားခဲ့သည္။ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ ေဒၚစုၾကည္က လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ တမင္သက္သက္ အေရးမယူျခင္းကုိ “ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားမွာ တုိင္းျပည္၏ ဒီမုိကေရစီ အေျပာင္းအလဲတြင္ အဓိက႐ုဏ္မ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းေသာ အေတြ႕အႀကံဳ မရွိေသး ” ဟု ဆင္ေျခေပး၍ ကာကြယ္ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါသည္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ ျမန္မာစစ္တပ္တုိ႔ ပူေပါင္း၍ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယ္ပုိင္းရွိ သတၳဳတြင္းတစ္ခုတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ဆႏၵျပမႈမ်ား၊ ဆႏၵျပသူတို႕ကို အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြင္းမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ စံုးစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္၏ ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ေသာ သူမ၏ အဆုိပါ မွတ္ခ်က္က လယ္ယာေျမ ဆံုး႐ံႈးသူမ်ား ႏွင့္ ၄င္းတို႕ကို အားေပးေထာက္ခံၾကေသာ သံဃာေတာ္မ်ားအား လူစုခြဲရန္ ေဖာ့စ္ေဖာ့ရပ္စ္ ထည့္ထားေသာ မီးေလာင္ဗံုးမ်ားကုိ အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည့္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏လုပ္ရပ္အား လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနေလသည္။ ၄င္းအျပင္ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မိတၳီလာအၾကမ္းဖက္မႈ၌ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ၾကေသာ မြတ္စလင္မ်ား(ႏွင့္အျခားဒုကၡသည္မ်ား)ထံ သြားေရာက္အားေပးရမည့္ အစား ေဒၚစုၾကည္မွာ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ေန႔အခမ္းအနားသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ တရင္းတႏွီး ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
** မၾကာေသးမီက ျဖစ္ေပၚသြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ႏွင့္ ေကာလဟလမ်ားက မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး၌ ပါ၀င္ေစဖုိ႔ လူအမ်ားကုိ ဆြဲေဆာင္ေတာ့မည္ေလာ ? ၄င္းျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေတြ႕ရသည့္ အစၥလာမ္သာသနာႏွင့္ ပက္သက္၍ ခ်ဲ႕ကားေျပာဆုိထားေသာ ေကာလဟလမ်ားက မည္သည့္ေနရာမွ အစျပဳခဲ့ပါသနည္း ?
လြတ္လပ္ေသာ၊ ပ႐ုိဆန္ေသာ သတင္းထုတ္ျပန္မႈမ်ား ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား မရွိဘဲႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားမွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာကုိ ရယူခဲ့စဥ္ကတည္းက ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေလာကတုိ႔တြင္ ေကာလဟလမ်ားက ရာစုႏွစ္၀က္ၾကာေအာင္ အသက္ေသြးေၾကာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ စစ္တပ္မွ ၀ါဒျဖန္႔ေသာ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈဇာတ္လမ္းမ်ား၊ အသေရဖ်က္မႈမ်ားႏွင့္ ေကာလဟလမ်ားၾကားတြင္ ျမန္မာလူထုမွာ နစ္ျမဳပ္ေနခဲ့သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေခတ္တြင္ပင္ လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာမ်ားက အစြန္းေရာက္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္မ်ားျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရးဆုိင္ရာေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ား၊ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးမ်ားအတြက္ လႈံ႔ေဆာ္ရာတြင္ အဓိကအခန္းက႑မွ ရံဖန္ရံခါ ပါ၀င္ေနေပသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ လူဦးေရ သန္း ၆၀ ၏ ေလးရာခုိင္ႏႈန္းမွ်သာရွိေသာ မြတ္စလင္မ်ားမွာ ေၾကာက္ရြံ႕ ထိတ္လန္႔လ်က္ရွိေနၾကေပသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ေဇာ္ေဌး(မွဴးေဇာ္)ကိုယ္တိုင္ကပင္ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဇြန္လက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈ ပထမလႈိင္း စတင္ကတည္းက မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေကာလဟလမ်ား၊ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံမႈမ်ား၏ အရင္းအျမစ္ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ သူ၏ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမွ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရးႏွင့္ အမုန္တရားမ်ားကုိ မီးထုိးေပးသည့္ တဖက္သတ္အျမင္မ်ားစြာကုိ လႊင့္တင္ခဲ့သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ “ လက္နက္ကုိင္မြတ္စလင္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုတစ္စု ျမန္မာ – ဘဂၤလားနယ္စပ္ကုိ ျဖတ္ေက်ာ္လာေနတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သတင္းရပါတယ္။ ဆက္လက္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနပါရန္ ” ဟူသည့္ သတင္းကုိ လႊင့္တင္ခဲ့ေလသည္။
ထိုစဥ္က ႏုိင္ငံပုိင္မီဒီယာမ်ားကလည္း ‘ ကုလား ’ ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းကုိ အသံုးျပဳ၍ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး ႐ႈေထာင့္မွ ေဆာင္းပါးေျမာက္ မ်ားစြာကုိ ေရးထား ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ ထုိ ‘ ကုလား ’ ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းမွာ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ အိႏၵိယတုိက္သားမ်ားကုိ ရည္ညႊန္းသည့္ အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ၿပီး၊ အဂၤလိပ္စကားလံုး niger (ငမဲေကာင္) ႏွင့္ အဓိပၸါယ္အားျဖင့္ အတူတူပင္ျဖစ္သည္။ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ား ႏွင့္ ၀ါဒျဖန္႔ေအဂ်င္စီမ်ား၊ ႐ုိးရာဓေလ့ ထံုးတမ္းအရ ၾသဇာရွိသူမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ၾသဇာရွိသူမ်ားက မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကုိ ခ်ိန္သားကုိက ္မီးထုိးေပးခဲ့ၾကၿပီး၊ လူထု၏ ထင္ျမင္ခ်က္မွာလည္း ၎တုိ႔ေနာက္သုိ႔ လုိက္သြားၾကသည္။ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈအရ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၊ အတုိက္အခံမ်ားထက္ ဗမာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတြင္း ပုိ၍ၾသဇာေညာင္းသည္။ ႏုိင္ငံေရးသေဘာတရားအရၾကည့္လွ်င္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတတ္ေလ့ရိွေသာ လူထုမွာ အစုိးရဘက္မွလာေသာ အျခား အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ပက္သက္ေသာ သတင္းမ်ားကုိ သံသယျဖစ္ၾကသည့္တိုင္ အစုိးရ၏ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေကာလဟလသတင္းမ်ား၊ လုပ္ႀကံဇာတ္လမ္းမ်ားကုိမူ ယံုၾကည္ဟန္ရွိသည္။
အစုိးရ၏ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား၊ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ီမႈမ်ား ႏွင့္ ထုိလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ပင္တိုင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ ၾသဇာေညာင္းသည့္ သံဃာမ်ားအၾကားမွ ပတ္သက္ဆက္ဆံေရးကုိ ဆန္းစစ္ရန္ အလြန္ပင္ ခက္ခဲလွသည္။ မိတၳီလာတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေသေၾကပ်က္စီးမႈမ်ားအပါအ၀င္ ေဖ့စ္ဘုတ္ စာမ်က္ႏွာေပၚ၌ လႊင့္တင္ထားေသာ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာက ‘ like ’ လုပ္ထားၿပီး၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား၏ အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳသံမ်ား၊ နာဇီလက္သစ္အျမင္မ်ားကုိ ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။
၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည့္ ဆရာေတာ္၀ီရသူႏွင့္ မၾကားေသးခင္က ျပဳလုပ္သည့္ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ သူက မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကုိ တားျမစ္ခဲ့သည္ ဟု အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ႐ႈတ္ခ်သေယာင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
** ဦး၀ီရသူ၏ အေျပာတစ္မ်ုဳိးအလုပ္တစ္မ်ဳိး ႏႈတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ စည္းမေစာင့္ထိန္းမႈမ်ားက ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရွိ မြတ္စလင္တို႕အား ရွင္းလင္းရန္အတြက္္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဆက္လက္ျဖစ္ပြားေစရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေနဦးမည္ေလာ ?
ျမန္မာဘာသာျဖင့္လႊင့္တင္ထားေသာ သူ၏ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာတြင္ အခဲမေၾကႏုိင္ေသာ ဇာတ္လမ္းမ်ားစြာကိုေရးသားထားသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ နံနက္ပုိင္းတြင္ ေမတၱာတရား၊ ဘာသာေရးအရ သည္းခံႏုိင္မႈႏွင့္ပက္သက္သည့္ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိေရးသားထားၿပီး၊ ထုိေန႔ ညေနပုိင္းတြင္မူ မြတ္စလင္မိသားစုမွ ဗမာအမ်ိဳးသမီးကုိ လက္ထပ္၍ အတင္းအၾကပ္ဘာသာေျပာင္းခုိင္းျခင္း၊ ဗမာအမည္မွ မြတ္စလင္ အမည္ သုိ႔မဟုတ္ အိႏၵိယအမည္သုိ႔ ေျပာင္းခုိင္းျခင္းကုိ သတိေပးျခင္း အပါအ၀င္ အႏၱရာယ္ရွိသည့္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ ေရးသားေဖာ္ျပထားျပန္သည္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕တြင္ မြတ္စလင္မိသားစုအား ေနအိမ္ထဲ မီးေလာက္တုိက္သြင္း သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာအၾကမ္းဖက္မႈကုိ လႈံ႕ေဆာ္ခဲ့မႈေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခဲ့ရသူ ဦး၀ီရသူကဲ့သုိ႔ ဘုန္းႀကီးအေနႏွင့္ ဤကဲ့သုိ႔ေသာလုပ္ရပ္မ်ားကိုေထာက္၍ သူ၏အၾကမ္းဖက္မႈ လႈံ႔ေဆာ္တရားမ်ားအတြက္ ေနာင္တရခ့ဲသည့္ အသြင္သ႑ာန္မ်ိဳး မရိွေပ။ မၾကာေသးခင္ကျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ သူ၏အခန္းက႑ႏွင့္ပက္သက္၍ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ေနာင္တရသည့္လကၡဏာကိုလည္း မျပသေသးေခ်။
လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔က ၀ီရသူမွာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရးအျမင္မ်ားကုိ ဟုိတစ္စ ဒီတစ္စ ျဖန္႔ေ၀သူျဖစ္ၿပီး လူသိနည္းသည္။ ယခုတြင္မူ ႏုိင္ငံေတာ္မွ ပစားေပးထားေသာ နာဇီလက္သစ္လႈပ္ရွားမႈ ထြက္ေပၚလာျခင္းႏွင့္အတူ ဘာသာေရးအေျချပဳ အမုန္းတရားမ်ားကုိ ျဖန္႔ျဖဴးသူျဖစ္လာခဲ့ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားမွ ေတြ႕ဆံုရမည့္ လူတစ္ေယာက္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ နာဇီလက္သစ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးအား လူႀကိဳက္မ်ားလာမႈမွာ တုိင္းျပည္၏ အနာဂတ္ ဒီမုိကေရစီ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အတိတ္နိမိတ္ မေကာင္းေတာ့သလို မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ားကဲ့သို႕ အျခားလူနည္းစုမ်ား အတြက္ လည္း ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂတ္ မျဖစ္ႏုိင္ေခ်။
ဦး၀ီရသူသည္ စစ္ေထာက္လွမ္းအေရး အႀကီးကဲေဟာင္း ဦးခင္ညြန္႔၊ စစ္တပ္ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ အတိုင္ပင္ခံ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးေအာင္ေသာင္း အပါအ၀င္ ယခင္အာဏာရွင္ လက္ထက္က အစုိးရအရာရွိမ်ား အခ်ိဳ႕ႏွင့္ အနီးကပ္ ဆက္ဆံေရး ရွိေနသည္ဟု ျပည္တြင္းရွိ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္သူမ်ားမွ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာကပင္ သံသယ၀င္ေနခဲ့ၾကသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနမႈ အေနအထားမ်ားေၾကာင့္ – “ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ လူနည္းစုမြတ္စလင္မ်ားအား တုိက္ခုိက္ေနသည္ကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရမွ အဘယ့္ေၾကာင့္ အေရးမယူဘဲ ရိွေနသနည္း ” ဆုိသည့္ေမးခြန္းအတြက္ အလြန္ပင္ရွည္လ်ားစြာ ေျဖၾကားရွင္းျပရေပဦးေတာ့မည္။
ေမာင္ဇာနည္ေရးသားေသာ Myanmar’s neo-Nazi Buddhists get free rein ေဆာင္းပါးကို ဇင္ေဝ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။
သို႕ေသာ္လည္း ဒီ လိုဂိုဟာ မြတ္စ္လင္မ္လူဦးေရအေတာ္အတန္ရိွေနတဲ့ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအတြင္းေရးမွဴး အရွင္ ေဆဒမာ ဖန္တီးထုတ္လုပ္ခဲ့တာပါ။ ျဖန္႕ခ်ိလိုက္တာ ၇ လရိွပါၿပီ။ အဲ့ဒီ အသက္ ၃၇ ႏွစ္အရြယ္ ျမေစတီေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္က စတစ္ကာေတြ၊ ေရာင္စံုလက္ကမ္းစာေစာင္ေတြ အစုအၿပဳံလိုက္ရိွေနတဲ့ ရံုးခန္းထဲမွာ သူ႕ဒီဇုိင္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဒီလို အားတက္သေရာ ေျပာၾကားရွင္းလင္းခဲ့ပါတယ္။
