News @ M-Media

Category: ဘာသာျပန္

  • ရိုက္တာ အထူး အစီရင္ခံခ်က္ – မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး ဘုန္းၾကီးမ်ားကို အစိုးရမွ တရား၀င္ အမႊန္းတင္

    မူရင္းေဆာငး္ပါးရွင္ – အန္ဒရူး အရ္၊စီ မာရွယ္
    ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း (http://blogs.reuters.com/andrew-rc-marshall)
    ျဖည့္စြက္သတင္းေပးပို႔မွဳ – မင္းေဇယ်ာဦး၊ တည္းျဖတ္ – ဘီလ္ တာရန္႔ ႏွင့္ မိုက္ကယ္ ၀ီလ်ံ
    ရိုက္တာ  Special Report  ( http://www.reuters.com/article/2013/06/27/us-myanmar-969-specialreport-idUSBRE95Q04720130627)

    ဘာသာျပန္ – သာကီထက္ေကာင္း
    တည္းျဖတ္ – အမ္-မီဒီယာ

    Buddhist monk Wirathu, leader of the 969 movement, greets other monks as he attends a meeting on the National Protection Law at a monastery outside Yangon
    Buddhist monk Wirathu (C), leader of the 969 movement, greets other monks as he attends a meeting on the National Protection Law at a monastery outside Yangon June 27, 2013.
    Credit: REUTERS/Soe Zeya Tun

    ရန္ကုန္၊ ရိုက္တာ။    ။ ၉၆၉ ဟုေက်ာ္ၾကားေသာ ျမန္မာဗုဒၶအစြန္းေရာက္လႈပ္ရွားမႈမွာ အေျခခံလူတန္းစားတစ္ရပ္လံုးအတြက္ယံုၾကည္ခ်က္ အျဖစ္ မိမိဖာသာ ရုပ္လံုးေဖာ္လ်က္ရိွ၏။ ၄င္း၏အမာခံေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဦး၀ီရသူသည္ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈ အတြက္ စစ္အစိုးရေဟာင္းမွ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္သလို  ယင္းဘုန္းေတာ္ႀကီးက မိမိကုိယ္ကို “ဗမာဘင္လာဒင္” ဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့ဖူးသည္။

    ၉၆၉ ၏ မူလျမစ္ဖ်ားခံရာကို ရိုက္တာသတင္းေထာက္မ်ားမွ ေျခရာခံၾကည့္ေသာအခါ တစ္ခါက ျမန္မာျပည္၏အာဏာရွင္စနစ္၏ အရာရိွတစ္ဦးမွ စတင္ခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။  ယေန႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစိုးရသည္လည္း ယင္းအာဏာရွင္စနစ္ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းမွ တိုက္ရိုက္ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုတြင္မူ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမွဳတြင္ အထက္တန္းအစိုးရအရာရိွမ်ား၊ ၾသဇာရိွဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသာမက ႏိုဗယ္လ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီ NLD မွ အဖြဲ႕၀င္တစ္ခ်ဳိ႕ပင္လွ်င္ ေထာက္ခံပါ၀င္ေနၾကေပသည္။

    ဦး၀ီရသူမွ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏ဆိုင္မ်ားကို သပိတ္ေမွာက္ရန္အျပင္ ဘာသာျခားတို႕ႏွင့္ထိမ္းျမားမႈပိတ္ပင္ဖို႔ကိုပါ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕အား ႏိႈးေဆာ္လ်က္ရိွသည္။ သူသည္ ဗလီ္မ်ားကို “ရန္သူ႕စစ္စခန္းမ်ား”ဟု ေခၚေ၀ၚ သမုတ္ ေနေပသည္။ သူ႕အားၾကည္ညိဳသူမ်ားအနက္ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနလည္း အပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။

    “ ဦး၀ီရသူရဲ႕ေဟာၾကားခ်က္မ်ားဟာ ေမတၱာတရားကို ေဖာ္က်ဴးျခင္း နဲ႕ ဘာသာတရားမ်ားအၾကားနားလည္မႈထားရိွေရး အေၾကာင္းေတြသာျဖစ္တယ္။ ဘာသာေရးအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္လာေအာင္ သူကလႈံ႕ေဆာ္ေနတယ္ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ ပါဘူး ” ဟု သာသနာေရး၀န္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ားႏွင့္ ပထမဆံုး အင္တာဗ်ဴးလုပ္စဥ္ ရိုက္တာသတင္းဌာနသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ျမန္မာစစ္တပ္၌ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးျဖစ္ခဲ့ေသာ ဦးဆန္းဆင့္သည္ ၉၆၉ သံဃာမ်ားမွဦးေဆာင္၍ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား သပိတ္ေမွာက္ေနျခင္းကို မွားယြင္းခၽြတ္ေခ်ာ္မႈဟု မျမင္သည့္အလား “ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစံနစ္ကို က်င့္သံုးေနပါတယ္။ ဘယ္သူမွ ဒါကို တားလို႕မရပါဘူး။ ဒီစံနစ္က ၀ယ္ယူသူမ်ားအေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္ ” ဟု ဆိုသည္။

    သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္လည္း ၉၆၉ အေပၚ ေပ်ာ့ေျပာင္းသည့္သေဘာထားကို ျပသလာေနသည္။ သမၼတရံုးကမူ ထုိကိစၥႏွင့္ပတ္သတ္၍ တစ္စံုတစ္ရာမွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆိုဖုိ႔ ျငင္းဆိုခဲ့ပါသည္။ ထိုလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ပတ္သက္ေသာအျငင္းပြားဖြယ္မ်ား ႀကီးထြားလာေသာအခါ တုန္႕ျပန္ေခ်ပေသာအားျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္တနဂၤေႏြေန႕က “ ၉၆၉ သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေကၤတ ” ျဖစ္ေၾကာင္း၊  ဦး၀ီရသူသည္ ဗုဒၶ၏သားေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါရွိသည့္ ေၾကညာခ်က္ကို သမၼတရံုးမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

    ဦး၀ီရသူႏွင့္ အျခားေသာ ဘုန္းၾကီးမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပားတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည့္ လူမ်ိဳးေရးအဓိကရုဏ္းမ်ားႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္စပ္ဆက္ေနေပသည္။ ရာစုႏွစ္တစ္၀က္နီးပါး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ အာဏာရွင္္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္၌ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးမွာ တအံုေႏြးေႏြးျဖစ္ေနခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ စစ္တပ္တစ္ပိုင္းလူထုတစ္ပိုင္း အစိုးရမွအာဏာရလာၿပီးမွ အျပင္းထန္ဆံုးတိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ပြားလာသည္။

    ယမန္ႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာအဓိကရုဏ္းတြင္ အနည္းဆံုး လူ ၁၉၂ ဦးေသဆံုးခဲ့ၿပီး၊ တစ္သိန္းေလးေသာင္းအထိ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ထိုသူတို႕ထဲမွအမ်ားစုမွာ ဌာနီမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ရိုက္တာ၏ စံုစမ္းမႈ တစ္ခုကဆိုသည္မွာ ၿပီးခဲ့သည့္ေအာက္တိုဘာလအတြင္း မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား စံနစ္တက်ျပင္ဆင္ တိုက္ခိုက္ရာ၌ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားမွလံႈ႕ေဆာ္ေပးခဲ့ေသာ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီတို႕က ဦးေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ရံဖန္ရံခါ ေဒသတြင္းရိွလံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ ၀င္မ်ားကလည္း ပါ၀င္ကူညီေပးခဲ့ၾကသည္ဟု ဆို၏။

    ယခုႏွစ္ မတ္လအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္း မိတၳီလာၿမိဳ႕အၾကမ္းဖက္မႈ၌ လူ ၄၄ ဦးထက္မနည္း ေသေၾကကာ တစ္ေသာင္းသံုးေထာင္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ယခုတစ္ၾကိမ္တြင္လည္း ဒုကၡသည္အမ်ားစုမွာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ျဖစ္ေနျပန္သည္။ ရိုက္တာ၏ ဧၿပီလမွတ္တမ္း တင္ ခ်က္တြင္ ေသြးဆူေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူရမ္းကားတို႕ကို သံဃာမ်ားဦးေဆာင္လိုက္သည့္ေနာက္မွာမွ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ေမလတြင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း လားရိႈး ၿမိဳ႕၌ ဗုဒၶဘာသာလူရမ္းကားတို႕သည္ မြတ္စ္လင္မ္ရပ္ကြက္မ်ားကို မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီး အၾကမ္းဖက္ခဲ့ျပန္သည္။ သို႕ျဖင့္ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး မၿငိမ္သက္မႈသတင္းမ်ား က်ယ္ျပန္႕လာေတာ့သည္။

    ၉၆၉ နံပါတ္သည္ ဗုဒၶ၊ ဓမၼ၊ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို ရည္ၫႊန္းထားျခင္းျဖစ္၍ ပင္ကိုသဘာ၀အားျဖင့္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစေသာအရာ မဟုတ္။ သုိ႕ရာတြင္ ၉၆၉ ဘုန္းႀကီးတို႕သည္ ေသြးေခ်ာင္းစီးမြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလိႈင္းတံပိုး အတြက္ စိတ္ဓာတ္မႈိင္းတိုက္လ်က္သာရိွေနေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အရိွန္တက္စ ျပန္လည္ျပဳျပင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္အား ႏွင္ထုတ္တြန္းဖယ္ရာေရာက္သြားေစသည္။ နာမည္ေက်ာ္ ၉၆၉ ဘုန္းႀကီးေနာက္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦး၀ိမလဘိ၀ံသ ကလည္း မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား ေလွာင္အိမ္ထဲမွသားေကာင္တို႕ကို သုတ္ခ်ီရန္ ၀င္ေရာက္လာေသာ က်ားအျဖစ္ ခိုင္းႏႈိင္းေနေလ့ရိွသည္။ “ စည္းကမ္းခ်က္မျပ႒ာန္းယင္ လူမ်ဳိးနဲ႕ဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္သြားမယ္။ ႏိုင္ငံကိုပင္လွ်င္ ဆံုးရံႈးသြားႏိုင္တယ္ ” ဟု မၾကာေသးမီက တရားပြဲတစ္ခုတြင္ သူက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာ ဟူ၍ တရား၀င္ မရိွ။ သို႕ေသာ္ အစဥ္အဆက္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက ဗုဒၶဘာသာအား ထိပ္တန္းတင္ဦးစားေပးၾကသည္။ မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ၏ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း(ခန္႕မွန္း)သာရိွၿပီး ႏိုင္ငံသား သန္း ၆၀ ၌ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မွာ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ ရိွေနသည္။ သို႕ပင္သို႕ျငား စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအတြင္း သာသနာေရး ၀န္ႀကီးဌာနအတြင္း၌ ဗုဒၶဘာသာအတြက္ အထူးသီးသန္႕ဌာနတစ္ခုကိုလည္း ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ခဲ့သည္။

    Wimala Biwuntha shows a 969 logo during the introduction speech ceremony in a monastery in Yangon
    Wimala Biwuntha shows a 969 logo during the introduction speech ceremony in a monastery in Yangon Credit: REUTERS/Soe Zeya Tun

    အသံုးခ် ဓားစာခံမ်ား

    ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတို႕သည္ အခန္းက႑မ်ားစြာတြင္ ဆက္စပ္ပါ၀င္ေနသည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႕က်င္ၿပီး ဒီမိုကေရစီကိုေထာက္ခံေသာ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ သံဃာမ်ားသည္ အဓိကအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ လက္ရိွသမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္သူ႕အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ထိပ္တန္းအရာရိွမ်ားအပါအ၀င္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားက သူတို႕အား ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ၾကသည္။ ယခု ဦးသိန္းစိန္၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေမွ်ာ္မွန္းလုပ္ငန္းစဥ္လမ္းၫႊန္ခ်က္၌ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ စုရံုးခြင့္ ေပးထားေလရာ ျပည္တြင္းရိွ ၅ သိန္း၀န္းက်င္ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ (လက္လြတ္စပယ္ေျပာဆိုဖို႔) လြတ္လပ္ေရးရၾကေတာ့သည္။ ဆႏၵရိွသလို ေနရာတိုင္းသို႕ ဗုဒၶတရားေတာ္သာမက ၉၆၉ လမ္းစဥ္သင္ၾကားေရးအတြက္ သြားလာႏိုင္ၾကေတာ့သည္။

    သံဃာေတာ္တို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖူးငံုပြင့္စ ဒီမိုကေရစီစံနစ္၌ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ခါေတာ္မွီႏိုင္ငံေရးအင္အားစုအျဖစ္ ေပၚထြက္လာသည္။ ၄င္းတို႔၏ အသစ္ေသာ လႊမ္းမိုးနိုင္မွဳအင္အားမွာ လွ်ိဳ႕၀ွက္ၾကံစည္ထားသည့္ သီ၀ရီတစ္ခုအား ေပၚထြက္လာေစ၏။ ယင္းသီ၀ရီမွာ ယခင္ စစ္အုပ္စုတြင္းရိွ အမ်က္သိုအမာခံတို႕က ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအား ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး ျပန္လည္ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ျခင္းကို လမ္းေခ်ာ္ေစရန္ ရ့ည္စူးၿပီး တည္ျငိမ္ျငိမ္းခ်မ္းေရး ပ်က္ျပားေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကရံုသာမက ေဒၚစုၾကည္၏ NLD ပါတီအား ေရြးေကာက္ပြဲ၌ အႏိုင္မရေစဖို့လည္း တားဆီးေနၾကသည္ဟူ၏။

    ဤအေတြးကို ခိုင္မာေစဖို႔ရန္ အေထာက္အထား မရိွေသာ္လည္း အစိုးရအာဏာပိုင္အခ်ဳိ႕ကမူ ယင္းအခ်က္ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရိွေနေၾကာင္း ေျပာေနၾကေပသည္။

    “ တစ္ခ်ဳိ႕သူေတြက ျပန္လည္ျပဳျပင္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ဖို႕ စိတ္အားထက္သန္ၾကတယ္။ ျပဳျပင္ေရးကို မလိုခ်င္သူ အခ်ဳိ႕လည္း ရိွေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ျဖစ္ရပ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကိုမလိုလားသူအခ်ဳိ႕ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္ပါတယ္ ” ဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္၏အနီးကပ္အႀကံေပးႏွစ္ဦးအနက္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးစိုးသိန္းမွ ရိုက္တာသတင္းဌာနသို႕ ေျပာျပခဲ့သည္။

    ၉၆၉ ကို ၾသဇာႀကီးမားေသာ အမာခံအုပ္စု၀င္မ်ားမွ ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ထားျခင္း မဟုတ္လွ်င္ပင္ – ရာထူးရာခံႀကီးမားသူမ်ားႏွင့္ေအာက္ေျခအလႊာမ်ားထဲမွ က်ယ္ျပန္႕ေသာ ေထာက္ခံ က်ားကန္မႈ ရိွေနသည္မွာ အမွန္ျဖစ္၏။ ထိုအလႊာထဲတြင္မူ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈမွာ သစၥာခံပမာ စြဲျမဲေနၿပီး ၾကီးထြားလာလ်က္ရွိသည္။

    အာဏာပိုင္မ်ားမွ မ်က္ႏွာလႊဲခဲပစ္ေထာက္ခံမႈေပးထားေၾကာင္း ၉၆၉ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦး၀ိမလ၏ ေအာက္ပါစကားအရ သိရိွႏိုင္သည္။ “ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာကို ကာကြယ္ဖို႕ ေဟာေျပာခြင့္ကိုေပးထား ကတည္းက ဘုန္းၾကီးတို႕ကို ေထာက္ခံေနတယ္လို႕ေတြးမိတယ္ ”။

    ရန္ကုန္ကိုယ္စားျပဳ ျမန္မာမြတ္စလင္အဖြဲ႔အစည္း ကလည္း ထိုအတိုင္း သေဘာမွ်လ်က္ရွိသည္။ မြတ္စလင္ေက်ာင္း ဆရာတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးမ်ဳိး၀င္းမွ “ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလုပ္ရပ္ေတြက ႀကီးထြားလာေနတယ္။ အစိုးရဖက္ကလည္း တားျမစ္ျခင္း မရိွဘူး ” ဟု ဆိုၿပီး ၉၆၉ ကို Ku Klux Klan (အေမရိကန္ႏိုင္ငံရွိ လက္ယာစြန္းေရာက္ လွိ်ဳ႕၀ွက္အၾကမ္းဖက္လွဳပ္ရွားေရးဂိုဏ္း) ႏွင့္ခိုင္းႏိႈင္းျပခဲ့၏။

    သာသနာေရး၀န္ႀကီး ဦးဆန္းဆင့္က ၄င္းလႈပ္ရွားမႈမွာ ႏိုင္ငံေတာ္မွ တရား၀င္ေထာက္ပံ့ေပးထားျခင္းမရွိ ဟု ဆိုေသာ္လည္း “သူတို႕ေဟာေျပာေနတာက ျပႆနာေတြကို ဖန္တီးေနတာမဟုတ္ဘူးလို႕ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္ ” ဟူ၍ ဦး၀ီရသူ ႏွင့္  ယံုၾကည္ခ်က္တူသူ အေပါင္းအပါဘုန္းၾကီးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးခဲ့သည္။

    ေဒသခံအာဏာပိုင္မ်ားကမူ ထိုလႈပ္ရွားမႈအား ရပ္တည္ကူညီေပးလ်က္ရိွေနသည္။ ၉၆၉ ရုပ္ပံုမွာ ယခုတြင္ ျမန္မာျပည္၌ သတိထားမိဖို႔ အလြယ္ဆံုးတံဆိပ္တစ္ခု ျဖစ္လို႔ေနေပၿပီ။ ၄င္း ၉၆၉ တံဆိပ္ကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေရွးေဟာင္းဧကရာဇ္တစ္ပါးျဖစ္သည့္ အာေသာကမင္းႀကီးကို ကိုယ္စားျပဳထားေသာ ျခေသၤ့ေလးေကာင္ပံုပါ၀င္ကာ ျမန္မာဂဏန္းသခ်ၤာပံုစံျဖင့္ ၉၆၉ ကို ေရးသားထားကာ ၂၄ ပစၥည္းစက္၀ိုင္းျဖင့္ ၀ိုင္းရံထားသည္။

    ထိုအမွတ္တံဆိပ္ပါ စတစ္ကာမ်ားကိုလည္း တရားပြဲမ်ားတြင္ အခမဲ့ေ၀ငွလ်က္ရိွသည္။ ၄င္းကို ဆိုင္မ်ား၊ အိမ္မ်ား၊ အငွားယာဥ္မ်ား ႏွင့္ ျမန္မာတို႕အထြဋ္အျမတ္အထားဆံုး ေရႊတိဂံုေစတီ၏ အမွတ္တရလက္ေဆာင္ပစၥည္းဆိုင္မ်ား၌ ကပ္ထားၾကသည္။ မတည္ၿငိမ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့သမွ်ေနရာေဒသမ်ားတြင္လည္း ၄င္းတံဆိပ္ကို မျမင္ခ်င္အဆံုး ျဖစ္ေနသည္။

    ယင္းသေကၤတကို အာဏာပိုင္အခ်ဳိ႕က အထူးေလးစားေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဲခူးတိုင္းတရားရံုးတစ္ခုတြင္  ကြမ္းယာဆိုင္မွ ၉၆၉ တံဆိပ္ခြာယူခဲ့ေသာ မြတ္စ္လင္မ္တစ္ဦးကို ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ကိုလိုနီေခတ္ရာဇသတ္ဥပေဒတစ္ခုျဖစ္ေသာ “သာသနာေတာ္အားၫိွဳးႏြမ္းေစမႈ ” ျဖင့္ စီရင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

    ဘူမိနက္သန္

    ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈသည္ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္ကို အစေကာက္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏႊယ္ခဲ့သည္။ ဘာသာေရးအသိုင္းအ၀ုိင္းျပင္ပ၌ ယခုအခါ လူအမ်ားေမ့ေလ်ာ့ေနၿပီျဖစ္ေသာ ဘုန္းႀကီးလူထြက္၊ အစိုးရအရာရိွႏွင့္ စာမ်ားစြာေရးခဲ့သူ ဦးေက်ာ္လြင္၏ တီထြင္ခ်က္ကို (မိမိတို႔ ကူးယူအသံုးခ်ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း) ဦး၀ိမလ၊ ဦး၀ီရသူ ႏွင့္ အျခား ၉၆၉ သံဃာမ်ားမွ ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပၾကေပသည္။

    ျမန္မာအာဏာရွင္ေဟာင္းမ်ားက ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဒီမိုကေရစီအေရးအခင္းအား ရက္စက္စြာ ႏွိပ္ကြက္ၿပီးေနာက္ ဗုဒၶအယူ ဦးစားေပးထြန္းကားျပန္႕ပြားေရးအတြက္ ဦးေက်ာ္လြင္ကို လက္သပ္ေမြးခဲ့သည္။ ရဟန္းသံဃာမ်ားအပါအ၀င္ လက္နက္မဲ့ ဆႏၵျပသူမ်ားကို စစ္တပ္မွ ပစ္ခတ္ခဲ့ရာ ေထာင္ခ်ီၿပီး ဒဏ္ရာရေသေၾကပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ ေနာင္ေသာအခါ မိမိတို႕၏  မုန္းတီးရြံရွာမႈကိုျပသေသာအားျဖင့္ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ၀ါတြင္းသံုးလလံုးလံုး စစ္အာဏာပိုင္မိသားစုတို႕၏ လွဴဖြယ္၀တၳဳမ်ားအား လက္ခံရန္  ျငင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။

    ၄င္းေနာက္တြင္ စစ္တပ္သည္ ပုန္ကန္သူဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားအား အႏုနည္းျဖင့္ကိုင္တြယ္ရန္ ႏွင့္ ၄င္းတို႔၏သိကၡာဆည္ရန္ (၄င္းတို႔မွ ေရြးခ်ယ္ခံထားအပ္ေသာ အဖြဲ႔၀င္မ်ားသာပါ၀င္သည့္ သံဃာအဖြဲ႔အစည္းဆန္ေသာ စိတ္ၾကိဳက္) ဗုဒၶဘာသာပံုစံမ်ိဳးျဖင့္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းခဲ့သည္။ သံဃာမ်ားကို မွတ္ပံုတင္ေစၿပီး ၄င္းတို႕၏ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမ်ားမွာ ကန္႕သတ္ထိန္းခ်ဳပ္ခံရသည္။ ႏိုင္ငံပိုင္မီဒီယာမွလည္း စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားမွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား မြမ္းမံျခင္းကို လွည့္ပတ္ၾကည့္ရႈျခင္း သို႕မဟုတ္ ေက်ာင္းထိုင္မ်ားအား အလွဴေပးအပ္ျခင္းအေၾကာင္းမ်ားကို ေန႕စဥ္လိုလို ထုတ္လႊင့္တင္ျပခဲ့သည္။

    ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ သာသနာေရး၀န္ႀကီးဌာနအတြင္း သာသနာ့စည္ပင္ျပန္႕ပြားေရးဌာနခြဲတစ္ခုကို ဖန္တီးကာ ဦးေက်ာ္လြင္အား ဌာနမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ခဲ့သည္။ Sasana ဆိုသည္မွာ ေထရ၀ါဒနွင့္ဆက္ႏြယ္ေနေသာ ပါဠိဘာသာအရ သာသနာကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္တြင္ ထိုစကားလံုးသည္ ဗုဒၶဘာသာဆိုသည့္စာလံုးႏွင့္ဖလွယ္၍ အသံုးျပဳႏုိင္ေပသည္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ သာသနာ့စည္ပင္ျပန္႕ပြားေရးဌာန Department for the Promotion and Propagation of Sasana – DPPS မွ “ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေကာင္းတစ္ဦးအျဖစ္ ေနထိုင္နည္း”စာအုပ္ကို ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့၏။ ဦးေက်ာ္လြင္၏ သန္႔စင္ထုတ္ႏုတ္ထားသည့္ လက္ရာမ်ားအနက္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္၌ ယင္းစာအုပ္ကိုပင္ “အေကာင္းျမတ္ဆံုးဗုဒၶ၀ါဒီ”အမည္ျဖင့္ ထပ္မံထုတ္ေ၀ေသာအခါ ယင္းစာအုပ္မ်က္ႏွာဖံုးတြင္ ၉၆၉ အမွတ္တံဆိပ္အား  အေစာဆံုးေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ခဲ့ရသည္။

    ဦးေက်ာ္လြင္သည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ အနားယူခဲ့သည္။ လက္ရိွဌာနမွဴးမွာ စစ္အရာရိွေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးခိုင္ေအာင္ျဖစ္သည္။ ဦးေက်ာ္လြင္ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ၄င္း၏ဇနီးႏွင့္သားတို႕မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ရိွ သူပိုင္အိမ္၌ပင္ ေနထိုင္ေနဆဲျဖစ္သည္။ အိမ္၏ဧည့္ခန္းနံရံကပ္စင္တြင္ ဦးေက်ာ္လြင္၏စာအုပ္မ်ား စီတန္းထားၿပီး၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးႏွင့္၀ိပႆနာတရား လမ္းၫႊန္သူဘ၀က မွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ဓာတ္ပံုမ်ားကို မွန္ေဘာင္သြင္းလ်က္ ေတြ႕ရသည္။ ဦးေက်ာ္လြင္ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးခင္ၫြန္႕တို႕ အတူတစ္ကြ စကားေဖာင္ဖြဲ႕ရယ္ေမာေနသည့္ ေနာက္ထပ္ ဓာတ္ပံုတစ္ခုကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။ ဦးခင္ၫြန္႕သည္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေရးအၾကီးဆံုးသူတစ္ဦးအနက္မွ တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္။

    ဦးေက်ာ္လြင္၏ သားျဖစ္သူ ေမာ္ေတာ္ကားသြင္းကုန္လုပ္ငန္းရွင္ ေအာင္လြင္ထြန္း(၃၈ ႏွစ္)မွ ေျပာၾကားသည္မွာ သူ႕ဖခင္သည္ အျခားေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ဆက္ဆံေရးရိွခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့၀ါအရင့္ဆံုး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္မွ သူ႔အား “အေကာင္းျမတ္ဆံုး ဗုဒၶ၀ါဒီ”စာအုပ္ကို ေရးသားရန္ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ၫႊန္ၾကားခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဦးသန္းေရႊႏွင့္လည္း မၾကာခဏေတြ႕ဆံု၍ ဘာသာေရးကိစၥေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ဦးသန္းေရႊသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ အနားယူၿပီးခ်ိန္မွစ၍ ယေန႕တိုင္လူျမင္ကြင္းမွ ကြယ္ေပ်ာက္ေနသည္။

    “အေကာင္းျမတ္ဆံုး ဗုဒၶ၀ါဒီ” စာအုပ္မွာ အေရာင္းမရိွေတာ့သျဖင့္ ေအာင္လြင္ထြန္းမွ ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ရန္စီစဥ္လ်က္ရိွသည္။ သူသည္ ယေန႕ေခတ္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈႏွင့္တစ္ကြ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးသပိတ္ကို ေထာက္ခံသူတစ္ဦးျဖစ္သည္။  “အခုခ်ိန္မွာ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီစာအုပ္ကို ေမးျမန္းေနၾကတယ္။ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဘာသာကို ကာကြယ္ေပးတဲ့ စည္းရိုးတံတိုင္းတစ္ခုနဲ႕ အလားသ႑ာန္တူပါတယ္ ” ဟု သူက ဆိုခဲ့သည္။

    ဦးေက်ာ္လြင္၏ဇနီး(အမည္မေဖာ္လို – ၆၅ ႏွစ္)ကလည္း ၉၆၉ အား ေထာက္ခံအားေပးလ်က္ရိွသည္။ မြတ္စ္လင္မ္ႏွင့္ ထိမ္းျမားေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကို မဂၤလာအခမ္းအနားတြင္ ဗုဒၶရုပ္ပံုအား ေျချဖင့္နင္းရန္ ခိုင္းေစေၾကာင္း၊ ၄င္းအျပင္ တိရစာၦန္တို႕အား လွီးျဖတ္ျခင္းဓေလ့သည္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား လြယ္လင့္တကူ လူသတ္လာေအာင္ လမ္းေၾကာင္းေပးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သူမက ေျပာဆိုေလ့ရိွခဲ့သည္။

    DPPS ဌာနအႀကီးအကဲျဖစ္စဥ္ကာလအတြင္း ဦးေက်ာ္လြင္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည့္ သံဃာတစ္ဦးမွာ ယဥ္ေက်းမႈျမစ္ဖ်ားခံရာျမိဳ႕အျဖစ္ ထင္ရွားသည့္ မႏၱေလးေျမာက္ဖက္ရိွ ေက်ာက္ဆည္ၿမိဳ႕မွ ၀ိစိတၱာ ဘိ၀ံသ ျဖစ္သည္။ သူ႕အား ဦး၀ီရသူ ဟု ပို၍ လူသိမ်ားၾကၿပီး ယခုအခါ (အမုန္းတရား) မီးခိုးမွိဳင္းတိုက္မွဳအျပင္းထန္ဆံုး ၉၆၉ အဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ေန၏။

    ဦး၀ီရသူ ႏွင့္ ဦးေက်ာ္လြင္တို႕သည္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ေတြ႕ဆံုမႈေနာက္ပိုင္း ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ မျပတ္ခဲ့ေပ။ “ အျခားသူေတြ မလုပ္ရဲတဲ့  သာသနာ့ကာကြယ္ေရးနဲ႕ထြန္းကားေရးကို သူ လုပ္ေနတယ္ ” ဟုဆိုကာ ဖခင္ဦးေက်ာ္လြင္က ဦး၀ီရသူအား ၾကည္ညိဳမႈႀကီးမားခဲ့ေၾကာင္း သားျဖစ္သူ ေအာင္လြင္ထြန္း၏အဆိုအရ သိရသည္။

    ဦးေက်ာ္လြင္သည္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္၊ အသက္ ၇၀ ၌ ကြယ္လြန္သည္။ ၄င္းႏွစ္မွာပင္ ဦး၀ီရသူက ၉၆၉ အေၾကာင္း စတင္ ေဟာေျပာၿပီး၊ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈ နက္နက္ရွိဳင္းရွိဳင္းပင္ တိုးပြားလာေၾကာင္း U.S.State Department မွ အစီရင္ခံ တင္ျပထားသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ဘာမီယန္ရိွ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို တာလီဘန္မ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ စက္တင္ဘာလတြင္ အေမရိကန္၌  အလ္ကိုင္ဒါ၏တိုက္ခုိက္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမိုထၾကြလာခဲ့သည္။

    ၂ ႏွစ္ၾကာၿပီးေနာက္ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားျဖန္႕ေ၀ကာ ေက်ာက္ဆည္အေရးအခင္း ျဖစ္ပြားေစမႈျဖင့္ ဦး၀ီရသူအား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ၂၅ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူရမ္းကားတစ္စုမွ မြတ္စ္လင္မ္ ၁၀ ဦးထက္မနည္း သတ္ျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း တရား၀င္သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့၏။

    ၄င္းမွာ ၉၆၉ ၏ ပထမဆံုး ေသြးေခ်ာင္းစီးေစျခင္းတည္း။

    ၉၆၉ ႏွင့္ ၇၈၆

    ဦး၀ီရသူကား ၂၀၁၁ တြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ ေထာင္မွလြတ္လာခဲ့သည္။ ယင္းမွစ၍ ကိုယ့္ကုိကိုယ္ ဘင္လာဒင္ဟု ကင္ပြန္းတပ္ထားသည့္ ဦး၀ီရသူမွာ ၉၆၉ ေနာက္ခံႏွင့္ စစ္ရိပ္စစ္ေငြ႕သန္းေနေသာမ်က္ႏွာပိုင္ရွင္ ျဖစ္လာေပေတာ့သည္။ ဤအေတာအတြင္းမွာပင္ ၉၆၉ လွဳပ္ရွားမွဳၾကီးက ျမန္မာျပည္၀ယ္ ပထမဆံုး ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟု မိမိတို႔ဖာသာ ဂုဏ္ယူေလ့ရွိၾကသည့္ လူမ်ားေနထိုင္ရာ ပင္လယ္ကမ္းေျခႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ဘုန္းၾကီးမ်ား၏ သာသနာ့ အင္အား ကို ေမာင္းႏွင္လ်က္ ရွိေနေပေတာ့သည္။

    ျပီးခဲ့သည့္နွစ္ အဓိကရုဏ္းမ်ားျဖစ္ကတည္းက ၄င္း ၉၆၉ တို႔သည္ ႏိုင္ငံအႏွ႔ံ ကြန္ယက္ၾကီးတစ္ခုကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ မြန္ျပည္နယ္ျမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည့္ ေမာ္လျမိဳင္တြင္ မြတ္စလင္မ္ပိုင္ အေ၀းေပးကားလိုင္းကို ဆန္႔က်င္သပိတ္ေမွာက္ရာ၌ ၉၆၉ တို႔ ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုသည္မွာစ၍ ၉၆၉တို႔၏ ႏိုင္ငံအနွံ႕ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမွဳတို႔မွာ ၄င္း၏ ဗဟိုခ်က္မ (ရယ္ရြယ္ခ်က္) ျဖစ္လာေပေတာ့သည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ်တို႕ထံမွ လြတ္လပ္ေရးရယူႏိုင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အဆင့္ျမင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေနရာမ်ားတြင္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို ေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းၿပီး၊ အရာရိွရာထူးမ်ား၌ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား မခန္႕အပ္ျခင္း၊ ခန္႕အပ္ခံရသူမ်ားကိုလည္း ရာထူးတိုးျမွင့္မေပးျခင္းတို႕ျပဳလုပ္လာသည့္အခါ အေျခအေနအေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ထားသည္၊ ရရိွလာသည့္အျမတ္အစြန္းကို အသံုးျပဳ၍ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းမ်ားကို တည္ေဆာက္ၾကသည္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ေငြျဖင့္၀ယ္ယူ သိမ္းပိုက္ကာ အစၥလာမ့္တရားကိုျဖန္႕ခ်ိၾကသည္ ဟူေသာ အစြဲကို လူသိမ်ားထင္ရွားလာေအာင္ စစ္တပ္ကသြတ္သြင္းျဖန္႕ခ်ိခဲ့ၾက၏။

    မြတ္စ္လင္မ္စီးပြားေရးအေပၚ လက္ရိွသပိတ္ေမွာက္မႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ထိုသည့္အခ်က္မ်ားက ၄င္းသပိတ္ေမွာက္သူမ်ားအဖို႔ (၄င္းတို႔၏လုပ္ရပ္မ်ားအတြက္) တရားမွ်တေနေၾကာင္း သေဘာရရွိေပသည္။ ၉၆၉ ေနာက္လိုက္ႏွင့္ေရွ႕ေနတစ္ဦးျဖစ္သူ မဇာနည္၀င္းထြန္း(၃၁ ႏွစ္) က မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕၏စီးပြားေရးကို အခ်ိန္အတန္ၾကာကပင္ ဖယ္ၾကဥ္ထားခဲ့ၾကေၾကာင္း ႏွင့္ “ ကၽြန္မတို႕က စၿပီး သပိတ္ေမွာက္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး၊ သူတို႕က စလုပ္ခဲ့တာ။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႕က သူတို႕ရဲ႕နည္းလမ္းကို ျပန္အသံုးခ်လိုက္တာဘဲ ” ဟူ၍ ေျပာျပခဲ့၏။

    ထိုသို႔ ေျပာျပျခင္းအားျဖင့္ သိရသည္မွာ သူမက ၇၈၆ နံပါတ္အား ညႊန္းဆိုလိုက္ျဖစ္ေၾကာင္းပင္။ ေတာင္အာရွသားမြတ္စ္လင္မ္မ်ားက မိမိတို႕၏ေနအိမ္ႏွင့္လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ယင္းနံပါတ္ကို ေဖာ္ျပထားေလ့ရိွၾကသည္။ ၄င္းသည္ “ အလြန္တရာ စာနာေထာက္ထားေတာ္မူေသာ အနႏၱကရုဏာေတာ္ရွင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ နာမံေတာ္ျဖင့္ (အစျပဳပါ၏) ” ဟူေသာ ဗ်ာဒိတ္စကားရပ္အား ကိန္းဂဏန္းျဖင့္ ကိုယ္စားျပဳထားျခင္းသာျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ ဂဏန္းနံပါတ္၌ အစြဲႀကီး အက်ေကာက္တတ္ေလ့ရိွသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ထိုနံပါတ္သံုးခုေပါင္းလဒ္သည္ ၂၁ ျဖစ္သျဖင့္၊ ၂၁ ရာစုတြင္ မြတ္စ္လင္မ္တို႕မွ ကမာၻႀကီးကို ႀကီးစိုးလႊမ္းမိုးရန္ ႀကံစည္ခ်က္တစ္ရပ္ဟု ေျပာဆိုလ်က္ရိွသည္။

    ဗုဒၶဘာသာ၀င္အခ်ဳိ႕မွ ၄င္းစကားအေပၚ အဘယ္ေၾကာင့္ ယံုၾကည္စြဲၿမဲသြားသည္ကို နားလည္ႏိုင္ေစမည့္ အေျခအေနမ်ား ရိွ္ပါ၏။ ဥပမာ – ဘာသာေရးဆိုင္ရာႏွင့္အစားအေသာက္ဆိုင္ရာထံုးတမ္းဓေလ့ရ မြတ္စလင္မ္မ်ားအေနျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာစားေသာက္ဆိုင္ မ်ားသို႔ အျမဲတေစ သြားေရာက္ေလ့မရွိျခင္း၊ မြတ္စလင္မ္မ်ားသည္ အငယ္စားႏွင့္ အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္လုပ္ကိုင္ေနျခင္း မ်ားျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၌ အေဆာက္အဦးမ်ားျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးေခတ္ထေနေသာ ယခုအခါသမယတြင္ Naing Group ၊ Motherland ၊ Fatherland စေသာ မြတ္စ္လင္မ္ပိုင္ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီမ်ားက ေက်ာ္ၾကားထင္ရွားလာမွဳမ်ားလည္း ရွိေနသည္။

    မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူ အႀကီးမားဆံုး ေဆာက္လုပ္ေရးသေဘာတူညီခ်က္တို႕ပါ၀င္ေနသည့္ ေဒၚလာ ဘီလီယံ သန္းႏွင့္ခ်ီေသာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ ပေရာဂ်က္မ်ားအား လက္၀ါးႀကီးအုပ္ထားသူမ်ားမွာ အာဏာရွင္စစ္အုပ္စုေဟာင္းတို႕ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနသူမ်ား သာ ျဖစ္ေနေပသည္။ ထိုသူတို႕အားလံုးမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။

    အေဆာက္အဦၿပီးစီးသြားလွ်င္ ၉၆၉ ေနာက္လုိက္မ်ားမွ တိုက္ခိုက္လာမည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕၍ ရန္ကုန္ေျမာက္ပိုင္းခရိုင္ရိွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ မြတ္စ္လင္မ္ပိုင္ေဆာက္လုပ္ေရးကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ ကန္ထရိုက္စာခ်ဳပ္ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရေၾကာင္း သိရသည္။ ဤသည္ကို လက္ရိွအာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ၏ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သလို ၄င္းက ဆက္လက္၍ “ ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုကေန ေနာက္ထပ္ၿမိဳ႕နယ္္ေတြဆီ ဒီကိစၥမ်ဳိး ကူးစက္သြားမွာကို ကၽြန္ေတာ္ စိုးရိမ္မိပါတယ္ ” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    မလံုၿခံဳေသာ ဘ၀မ်ား

    ၉၆၉ ေနာက္လိုက္ မဇာနည္၀င္းထြန္းအဖို႕ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကိုဖယ္ၾကဥ္ျခင္းမွာ လူမ်ိဳးစုျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေသခ်ာေသာ နည္းလမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္ဟု ခံယူထားသည္။ မြတ္စ္လင္မ္ေရႊဆိုင္ပိုင္ရွင္တစ္ဦး ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေရႊေရာင္းသူအၾကား အျငင္းပြားရာမွ စတင္ေပၚေပါက္ေသာ မိတၳီလာအၾကမ္းဖက္မႈကို သူမက ေထာက္ျပ၍ ဤသို႕ေျပာဆိုခဲ့သည္။ “ တကယ္လို႕ သူတို႕ေတြသာ ကိုယ့္လူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္းဆိုင္ကေန ၀ယ္ယူခဲ့ယင္ ဒီျပႆနာျဖစ္ပြားလာခဲ့မွာ မဟုတ္ဘူး ”။

    ခြဲျခားဆက္ဆံမႈသာလွ်င္ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡအတြက္ အေျဖျဖစ္သလို ယင္းသည္ အမ်ဳိးသားေရးမူ၀ါဒကို ထင္ဟပ္ေစေၾကာင္း သူမက တရားေသ လက္ခံထား၏။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္သြားရေသာ မြတ္စ္လင္မ္စုစုေပါင္း ၁၅၃,၀၀၀ အနည္းဆံုးရိွေနၾကသည္။ အမ်ားစုမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ ထိန္းသိမ္းထားေသာဒုကၡသည္စခန္းမ်ား၌ ေရာက္ေနၿပီး မိမိတို႕၏မူလဘ၀အေျခအေနသို႕ ျပန္လွည့္ႏိုင္ရန္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မရိွသေလာက္ ျဖစ္ေနေပသည္။

    ထင္ရွားသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားထဲမွ အနည္းငယ္သာ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈအား လူသိရွင္ၾကား ေ၀ဖန္ရဲၾကသည္။ ေဖ့စ္ဘြတ္အသံုးျပဳသူအခ်ဳိ႕က ၉၆၉ စတစ္ကာကပ္ အငွားယာဥ္မ်ားကို မစီးရန္ လႈံႈ႕ေဆာ္ၾကသည္။ မိတၳီလာေသြးေခ်ာင္းစီးမႈျဖစ္ခ်ိန္မွစတင္ၿပီး ရန္ကုန္လမ္းေဘးေစ်းသည္အခ်ဳိ႕မွ ၉၆၉ ဗီစီဒီေခြမ်ားကို ခ်င့္ခ်ိန္ ေရာင္းခ်မႈျပဳလာၾကသည္။ တနည္းအားျဖင့္ လူအမ်ား၏ တုန္႔ျပန္မွဳ ႏုတ္ပိတ္ခံရျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

    မြန္ဘုန္းႀကီး ဦး၀ိမလသည္ အျခားသံဃာေတာ္မ်ား၏ ေ၀ဖန္မႈအေပၚ “ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ကို တားျမစ္ဖို႕ သူတို႕ မႀကိဳးစားသင့္ဘူး ” ဟု အေရးမပါသည့္သေဘာျဖင့္ ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဇြန္လလယ္ပိုင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အနီးတြင္ က်င္းပေသာ ရာႏွစ္ခ်ီသည့္ သံဃာမ်ားတက္ေရာက္သည့္ အစည္းအေ၀းသို႕ သူႏွင့္ ဦး၀ီရသူတို႕ တက္ေရာက္ခဲ့၏။

    ယင္းအစည္းအေ၀းတြင္ ဗုဒၶဘာသာအမ်ဳိးသမီးမ်ားအား မြတ္စ္လင္မ္ အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္အိမ္ေထာင္မျပဳေစေရးအဆိုတစ္ရပ္ကို ဦး၀ီရသူမွ တင္သြင္းသည္။ ဦး၀ီရသူ၏ပိတ္ပင္တားျမစ္ခ်က္အဆိုကို ဦးဓမၼပီယမွ ေထာက္ခံခဲ့ျပန္သည္။ ယင္းကား ၉၆၉ သည္ ၾသဇာတိကၠမရွိသည့္ သံဃာထုသို႔ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ျခင္း ျပယုဂ္လည္းမည္ေပသည္။ ဦးဓမၼပီယသည္ အာရွေဒသတြင္းရိွ အျခားဗုဒၶဘာသာတကၠသိုလ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ သာသနာျပဳတကၠသိုလ္မွ အေမရိကန္ ပညာေရးသင္ယူဖူးသည့္ ပေရာ္ဖက္ဆာ ဆရာေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။

    ဦးဓမၼပီယက ၉၆၉ အား ၿငိမ္းခ်မ္းေသာလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္၍ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႕ကို အေျပာင္းအလဲကာလရိွ မျငိမ္သက္မွဳမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ေစမည္ဟု ေဖာ္ျပလုိက္သည္။ “ ဘုန္းၾကီးတို႕အတြက္ ၉၆၉ ျပႆနာကို
    ျပႆနာလို႔ မသတ္မွတ္ဘူး။ ဗုဒၶဘာသာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ သဟဇာတျဖစ္ေရးလမ္းစဥ္ေတြထဲ ထာ၀စဥ္ ရွင္သန္သြားမွာျဖစ္တယ္ ” ဟု ရိုက္တာသို႕ေျပာၾကားခဲ့သည္။

    ဒီအရပ္မွာ ဗလီ အလိုမရိွ

    ၉၆၉ ႏွင့္အျပိဳင္ ၾကီးၾကီးက်ယ္က်ယ္လွဳပ္ရွားႏိုင္သည္မွာ NLD ပါတီတစ္ခုတည္းသာျဖစ္သည္။ ၄င္းတို႕ႏွစ္ခု ပတ္သက္မႈမွာ ထိပ္တိုက္ဆန္႕က်င္မႈရိွသလို အျပန္အလွန္အသံုးခ်မႈမ်ဳိးလည္း ရိွေနသည္။ NLD ပါတီႏွင့္ ေဒၚစုၾကည္၏အတြင္းစည္း၌ မြတ္စ္လင္မ္တို႕မွ စိုးမိုးျခယ္လွယ္ထားေၾကာင္း ဦး၀ီရသူ၏ ေျပာၾကားခ်က္ မတ္လေႏွာင္းပိုင္းတြင္ YouTube ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ “ဘယ္ၿမိဳ႕ဘယ္ေဒသက NLD ရံုးကိုၾကည့္ၾကည့္ မုတ္ဆိတ္ေတြကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္ ”။ ဦး၀ိမလ၏ေနာက္လိုက္တို႕က ေဒၚစုၾကည္သည္ ဘာသာေရး ကိုင္းရွိဳင္း ေသာ္လည္း မိမိတို႕အိမ္ရိွ သူမ၏ဓာတ္ပံုမ်ားကို ဖယ္ရွားလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယမန္ႏွစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္အၾကမ္းဖက္မႈ၌ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဖက္မွ ကာကြယ္ေျပာဆိုေပးမႈမရိွသည့္အေပၚ ဆႏၵျပျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရိုက္တာသို ႕ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ေဒၚစုၾကည္၏ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ျခင္းက မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကိုလည္း အမ်က္ထြက္ေစခဲ့သည္။

    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ NLD အဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ ၉၆၉ ၏ လက္ေ၀ခံအလုပ္မ်ားလုပ္ေနေၾကာင္း ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္အဖြဲ႕အစည္းက စြပ္စြဲထားသည္။ NLD ပါတီ၏ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဦးဥာဏ္၀င္းကလည္း “ တစ္ခ်ိဳ႕ NLD ပါတီ၀င္ေတြက ၉၆၉ ထဲမွာ ပါ၀င္ေနတာေတာ့အမွန္ဘဲ။ ဒါေပမယ့္ ပါတီ၀င္ေတြရဲ႕ လြတ္လပ္မႈနဲ႕အခြင့္အေရးကို NLD က ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူမႈေရးနဲ႕ပတ္သက္လို႕ သူတို႕ဆႏၵအတိုင္း လုပ္ခြင့္ရိွပါတယ္ ” ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

    အငွားယာဥ္ေမာင္းျဖစ္သူ မင္းသက္လင္း (၃၆ ႏွစ္) သည္လည္း ထိုအခြင့္အေရးအတိုင္း ျပဳလုပ္သည္။ သူ႕ကား၏ ေရွ႕ဖက္၊ ေနာက္ဖက္မွန္မ်ားေပၚတြင္ ၉၆၉ စတစ္ကာမ်ား ကပ္ထား၏။ သူသည္ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ အလုပ္သမားအမ်ားစုေနရာ ရန္ကုန္တိုင္း ၊ သာေကတၿမိဳ႕နယ္၏ NLD ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။

    ေဖေဖာ္၀ါရီလတုန္းက သာေကတရိွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ မင္းသက္လင္း၏အိမ္အနီးမွ အစၥလာမ္ဘာသာေရးေက်ာင္း တစ္ခုကို ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းအျဖစ္ တိတ္တဆိတ္ ေျပာင္းလဲေဆာက္လုပ္ေနသည္ဟုဆိုကာ ၿဖိဳခ်ခဲ့ၾကသည္။ အေဆာက္အဦး ျဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးေနခ်ိန္အထိ အဓိကရုဏ္းထိန္းသိမ္းေရး ရဲတို႔ကို တာ၀န္ခ်ေပးထားခဲ့သည္။

    ေနာက္တစ္လအၾကာ ဦး၀ိမလႏွင့္မြန္ဘုန္းႀကီး ၂ ဦးတို႕သည္ သာေကတသို႕ေရာက္လာၿပီး ၉၆၉ တရားပြဲ ၃ ရက္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားထံေ၀ငွေသာ “ဓမၼေဆး၀ါး” အမည္တပ္လႈံ႕ေဆာ္စာရြက္ထဲတြင္ “ တုိက္ခိုက္မႈကို မစြန္႕လႊတ္ႏွင့္ ” ဟု တြန္းအားေပးထားသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ယခုေသာ္ ထိုစာသင္ေက်ာင္းအား ခ်ိတ္ပိတ္ထားၿပီး ရဲမ်ားျဖင့္ အေစာင့္ခ်ထားသည္။ “ ဒီမွာ ဗလီရိွေနတာကို လူေတြက မလိုလားဘူး ” ဟု မင္းသက္လင္းက ဆိုသည္။

    သူ၏ စကားအရ ၉၆၉ လႈံ႕ေဆာ္ေရးေတးသီခ်င္းျဖစ္သည့္ “ဘာသာေရး ေသြးအျမဲတေစ တအံု႕ေႏြးေႏြး ျဖစ္ေနဖို႔” ဆိုသည္မွာ ေသာေသာညံသြားခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။ အနီးရိွ ဘုန္းေတာ္ႀကီး စာသင္ေက်ာင္းကလည္း ေက်ာင္းသားမ်ားကိုလက္ခံစဥ္ ထိုသီခ်င္းအား ဖြင့္ထားခဲ့ေပသည္။

    ( သာကီထက္ေကာင္း )

    ရိုက္တာ သတင္းဌာမွ  Special Report Myanmar gives official blessing to anti-Muslim monks ကို သာကီထက္ေကာင္း မွ ျမန္မာလိုဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။

  • ျမန္မာျပည္ မိုဘုိင္းဖုန္းတင္ဒါအႏိုင္စာရင္းက ဘာသာေရးေဒါသူပုန္ထမွဳကို ျဖစ္ေစခဲ့

    M-Media
    ဇြန္လ ၂၉ ရက္၊ ၂၀၁၃
    နယူးေယာက္တိုင္းမ္စ္ပါ ေသာမတ္ဖူလာ၏ ေဆာင္းပါး ကို ျမန္မာျပန္ပါသည္။

    Myanmar-mobile-phoneျမန္မာအစိုးရက ၾကာသပေတးေန႔မွာ တယ္လီဖုန္းဆက္သြယ္ေရးေအာ္ပေရတာ အတြက္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီႏွစ္ခုကို တင္ဒါအႏိုင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ကမၻာကိုဖြင့္လွစ္လိုက္တဲ့ (မ်က္ႏွာစာ) မွာ မွတ္တိုင္သစ္စိုက္ထူလိုက္သလိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီမွတ္တိုင္ကို ဘာသာေရးမုန္းတီးမွဳက ခ်က္ခ်င္းပဲ ပုတ္သိုးေအာင္ လုပ္ျပစ္လိုက္တယ္။

    ဗုဒၶဘာသာ အေျခခံအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒလွဳပ္ရွားမွဳ ကို ေခါင္းေဆာင္တဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ရဟန္းတစ္ပါးက တယ္လီဖုန္းတင္ဒါေအာင္ျမင္တဲ့ ကုမၸဏီ စာရင္း ေၾကညာအၿပီးမွာပဲ ကုမၸဏီႏွစ္ခုထဲက တစ္ခုကို သပိတ္ေမွာက္ ဖို႔ ေဆာ္ၾသခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ ့ အဲဒီကုမၸဏီက မြတ္စလင္ တိုင္းျပည္ ကာတာအေျခဆိုက္ ကုမၸဏီ ျဖစ္ေနလုိ႔ပါပဲ။

    ၉၆၉ လွဳပ္ရွားမွဳေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းၾကီးဦး၀ိမလက – “အစိုးရမွာ ဒီေလာက္ေတာင္ေရြးစရာနဲလား၊ သူတို႔ဘာလို႔ဒီမြတ္စလင္ကုမၸဏီကိုမွ (တင္ဒါ)အႏိုင္ေပး ရတာလဲ” လို႔ ၾကာသပေတးေန႔က တင္ဒါေၾကညာအၿပီး တယ္လီဖုန္းနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးတဲ့အခါ ေျဖၾကားခဲ့တာပါ။

    ကြာလတီနိမ့္ပါးလွတဲ့ မိုဘုန္းတယ္လီဖုန္းဆက္သြယ္ေရးကို အဆင့္ျမႇင့္တည္ေဆာက္ေပးဖို႔နဲ႔ တယ္လီဖုန္းေအာ္ပေရတာလုပ္ပိုင္ခြင့္ ၁၅ႏွစ္ ကန္ထရိုက္ ကို ေအာ္ရီဒိုးကုမၸဏီက ေနာ္ေ၀ကုမၸဏီ တယ္လီေနာ္နဲ႔အတူ အႏိုင္ရရွိခဲ့တာပါ။

    လူဦးေရရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္နွဳန္းေအာက္သာ မိုဘိုင္းသံုးစြဲေနရတဲ့ ျမန္မာျပည္အတြက္ေတာ့ တယ္လီဖုန္းကြန္ယက္က တကယ့္ကို လိုအပ္ခ်က္ၾကီးပါ။ ကမၻာ့အဆင္း ရဲဆံုးႏိုင္ငံေတြမွာေတာင္ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြက ေနရာအႏွံ႕တြင္က်ယ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီလို ၁၀ ရာခုိင္ႏွဳန္းေအာက္ဆိုတဲ့ ပမာဏကေတာ့ သတိျပဳ မိေလာက္ေအာင္ နည္းပါးလြန္းလွပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အိမ္နီးခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ လာအိုမွာေတာ့ ျမန္မာလိုပဲ ဆင္းရဲမွဳႏွဳန္း ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါးရွိေနတာေတာင္ မိုဘိုင္းဖုန္းထိုးေဖာက္ေနရာယူထားမွဳက ၈၇ ရာႏွဳန္းေတာင္ရွိေနပါတယ္။

    လူထုရဲ႕ ၉၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းက ဗုဒၶဘာသာေတြျဖစ္ေနတယ္၊ အဲဒီမွာမွ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အမုန္းတရားၾကီးထြားဖို႔ ေဟာေျပာလွဳံေဆာ္မွဳေတြေၾကာင့္ ပိတ္ပင္ဟန္႔တားမွဳမဲ့ေနတဲ့ မင္းမဲ့စရိုက္ဆန္ရန္လိုတတ္တဲ့ လူအုပ္စုၾကီးကလည္း ရွိေနျပန္ေသးတယ္။ အဲဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ေအာ္ရီဒိုးကို တယ္လီဖုန္း တင္ဒါေပးလိုက္ေတာ့ ေဒါသူပုန္ထစရာ ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာေပါ့။

    အစိုးရရဲ႕ တင္ဒါေအာင္တဲ့သူေတြစာရင္းေဖ့စ္ဘြတ္ေပၚေရာက္လာေတာ့ အေရးတယူျပဳလုပ္ထိုက္တဲ့ မွတ္ခ်က္ေတြလည္း စုျပံဳထြက္ေပၚလာေတာ့ တာပဲ။ တစ္ေယာက္ကေတာ့ “အိုမိုင္ေဂါ့၊ ဘာေၾကာင့္၊ ဘာေၾကာင့္၊ ဘာေၾကာင့္ မြတ္စလင္ကုမၸဏီ (ကိုေပးလိုက္ရတာလဲ)” လုိ႔ မွတ္ခ်က္ေရးခဲ့ သလို ေနာက္ တစ္ေယာက္ကေတာ့ “ေအာ္ရီဒိုးအလိုမရွိ” လို႔ ေရးထားပါတယ္။

    အစိုးရကေတာ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ အာဖရိကေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ေအာ္ရီဒိုးကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ လိုက္တဲ့အေပၚမွာ ရပ္တည္ခဲ့ပါတယ္။ “သူတို႔က စင္ကာပူမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ တယ္လီဖုန္း၀န္ေဆာင္မွဳစနစ္ ေပးေနတယ္၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သူတို႔ကို လိုင္စင္ေပးခဲ့တဲ့ေနရာမွာ သူတို႔ရဲ႕ ၀န္ေဆာင္မွဳေတြေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ေရြးခဲ့တာပါ” လို႔ အစိုးရေျပာခြင့္ရ ဦးရဲထြဋ္က တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ေျဖၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။

    ၉၆၉ လွဳပ္ရွားမွဳေခါင္းေဆာင္ေတြ ျပီးခဲ့တဲ့လေတြတုန္းက မြတ္စလင္ပိုင္ ေစ်းဆိုင္ေတြ၊ မြတ္စလင္ပိုင္ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ပတ္သတ္မွဳရွိေနတယ္လို႔ သူတို႔ကိုယ္ တိုင္ ေျပာဆိုသတ္မွတ္တဲ့ ထုတ္ကုန္ ပစၥည္းေတြကို သပိတ္ေမွာက္ဖို႔ လွဳံေဆာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ၀ိေသသေတြ ျခိမ္းေျခာက္ခံေနရ တယ္လို႔ ၉၆၉ လွဳပ္ရွားသူေတြက ဆိုသလို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းကိုလည္း ပိတ္ပင္ဖို႔ အဆိုျပဳၾကပါတယ္။

    ဗုဒၶဘာသာ မင္းမဲ့စရိုက္ဆန္ လူရမ္းကားအုပ္စုေတြဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အတြင္း မြတ္စလင္ ၂၀၀ ေက်ာ္ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့သလို မြတ္စလင္အမ်ားစုပါ၀င္တဲ့ လူေပါင္း ၁သိန္းခြဲေက်ာ္ကို အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။

    အရွင္၀ီရသူကို “ဘုရားသားေတာ္”၊ (၉၆၉) လွဳပ္ရွားမွဳ၏ ၀ိညာဥ္ေရးေခါင္းေဆာင္လို႔ ေခၚဆိုထားတဲ့ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ သမၼတဦးသိန္းစိန္ ကေတာ့ တနဂၤေႏြေန႔တုန္းက ၉၆၉ လွဳပ္ရွားမွဳကို ေကာင္းခ်ီးေပးခဲ့ပါတယ္။

    ၉၆၉ လွဳပ္ရွားမွဳရဲ႕ သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပတာေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ထိအရာေရာက္သလဲဆိုတာ ျမင္ေတြ႔ရေတာ့မွာပါ။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာအထီးက်န္ခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၅၅ သန္းေသာျပည္သူေတြအတြက္ရည္စူးၿပီး သစ္လြင္တဲ့ လြတ္လပ္ျခင္းဆီသို႔ အသြင္ေျပာင္းေနတဲ့ေနရာမွာ ဒီတယ္ လီဖုန္းဆက္သြယ္ေရးလိုင္စင္က အေရးပါအရာေရာက္တဲ့ သေကၤတျဖစ္လို႔ေနပါတယ္။

    ပါလီမန္မွာ တယ္လီဖုန္းကန္ထရိုက္ေၾကညာဖို႔ရက္ကို တယ္လီဖုန္းဘီလ္ (bill) နဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ဥပေဒျပဌာန္းႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးမွဳေတြျပီးတဲ့ အထိ ေနာက္ ဆုတ္ဖို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရကေတာ့ ကန္ထရိုက္အႏိုင္ရစာရင္းကို ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကေတာ့ (ပါလီမန္က) မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိသူေတြကို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ရလဒ္တစ္ခုထြက္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ အလိုရွိေနသလို အဲဒီရလဒ္ကလည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးအရ ထိန္းခ်ဳပ္မွဳေတြ ေလ်ာ့ပါးေအာင္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရး စတာေတြမွာ ထိေရာက္အက်ိဳးရွိတဲ့ ရလဒ္ျဖစ္ဖုိ႔လည္း သမၼတက အလိုရွိေနပါတယ္။

    ျမန္မာျပည္လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ရွိေနစဥ္က မိုဘုန္းဖုန္းဆိုတာ ခ်မ္းသာသူေတြအတြက္သာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တယ္လီဖုန္းကန္ ထရိုက္ မွာေတာ့ လ်င္ျမန္တဲ့ ရလဒ္တစ္ခုျဖစ္လာဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္၊ ဥပမာ – ဒီတယ္လီဖုန္း၀န္ေဆာင္မွဳက တစ္ႏွစ္အတြင္းမွာတင္ လူဦးေရရဲ႕ ေလးပံုဆီ ကို ေရာက္ရမယ္၊ ငါးႏွစ္အတြင္းမွာ လူဦးေရထက္၀က္က ဆယ္လ္လူလာေဒတာလို႔ေခၚတဲ့ တယ္လီဖုန္းကေန ႏုိင္ငံတကာကြန္ ယက္ဆက္သြယ္မွဳေတြ လုပ္ႏိုင္ေနေစရမယ္၊ လူဦးေရရဲ႕ ေလးပံုသံုးပံုက အသံအသံုးျပဳဆက္သြယ္ေရး ျပဳလုပ္ႏုိင္ျပီးျဖစ္ရမယ္။

    ၾကီးမားတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမွဳလုိအပ္ခ်က္အရ ေဒၚလာဘီလီယံနဲ႔ခ်ီလိုအပ္ခ်က္က ျမန္မာအတြက္ အဓိကအခ်က္ျဖစ္တဲ့အေပၚမွာ ေအာ္ရီဒိုးကုမၸဏီနဲ႔ တယ္လီေနာ္ ကုမၸဏီတို႔ကေတာ့ ေငြေၾကးပိုင္းမွာ ေျပာစရာမရွိဘူးလို႔ ေလ့လာသူေတြက ဆိုပါတယ္။

    ေအာ္ရီဒိုးရဲ႕ ဥေသွ်ာင္ ရွိတ္ခ္အဗၺဒြလႅာဟ္ ဘင္ မုဟမၼဒ္ ဘင္ ဆအုဒ္အလ္ဆာနီကေတာ့ ျမန္မာျပည္သည္ မိမိတို႔ကုမၸဏီအတြက္ ေသာ့ခ်က္ေစ်းကြက္ ဆို တာ သံသယပြားစရာမလုိပါဘူးလို႔ ၾကာသပေတးေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

  • ဗုဒၶျမန္မာတို႕အတြင္းမွ အစြန္းေရာက္ လႈိင္းတံပိုး (ဘာသာျပန္)

    ဇြန္-၂၀၊၂၀၁၃
    The New York Time
    မူရင္း ေဆာငး္ပါးရွင္-
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ- သာကီထက္ေကာင္း

    Bisku Wirathu - Time

    ျမန္မာႏိုုင္ငံတြင္ ေရာ႔ခ္စတား တစ္ဦးလိုု ေနာက္လိုုက္မ်ားစြာရွိေသာ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီး အရွင္၀ီရသူသည္ အစဥ္အလာ အတိုင္း ဘုရားရိွခိုးျခင္း အမႈကို ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးေလေသာ အခါ ေထာင္ခ်ီပရိတ္သတ္ေရွ႕၌ မိန္႕မိန္႕ႀကီး ထိုင္ခ်လိုက္ပါ၏။ ၄င္းေနာက္ သူကိုယ္တိုင္“ရန္သူ” ဟု သမုတ္ထားသည့္ ႏိုင္ငံတြင္းရိွ မြတ္စ္လင္မ္လူနည္းစုအေပၚ  အမူအယာကဲကဲ ဟန္ပါပါျဖင့္ အမုန္းတရား စတင္ေဟာေျပာပါေတာ့သည္။

    “ ဒကာ ဒကာမတို႕အေနနဲ႕ ေမတၱာတရား စာနာမႈတရား အျပည့္အ၀ ရိွႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေခြးရူးတစ္ေကာင္ရဲ႕ နံေဘးမွာ ေကာင္းေကာင္းအိပ္စက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး ” ဟု မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို ရည္ညႊန္းေျပာဆိုခဲ့သည္။

    ႏွစ္နာရီအၾကာ ေဟာေျပာပြဲၿပီးသည့္ေနာက္ “ သူတို႕ဟာ ျပႆနာေကာင္ေတြျဖစ္ေနလို႕ ဦးဇင္းက သူတုိ႕ကို ျပႆနာေကာင္ေတြလို႕ ေခၚဆိုတာ။ ဦးဇင္းကို အစြန္းေရာက္ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးအျဖစ္ သတ္မွတ္ေခၚေ၀ၚတာကို ဦးဇင္း ဂုဏ္ယူတယ္ ” ဟု အရွင္၀ီရသူမွ သတင္းေထာက္တစ္ဦးအား ေျပာၾကားလိုက္သည္။

    ဒလိုင္းလားမား၏ အတၱပယ္ေရးစကားရပ္မ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ဗုဒၶနည္းက်ဘာ၀နာစီးျဖန္းမႈ လူႀကိဳက္မ်ားလာျခင္း ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွရိွ ပို႔စ္ကဒ္ဓာတ္ပံု လွလွပပမ်ား ျဖစ္လာေစမည့္ တင့္တယ္သည့္ရႈခင္းမ်ားေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ေရာင္နီတက္ခ်ိန္ ဖိနပ္မပါေျခဗလာျဖင့္ နီညိဳေရာင္သကၤန္းရံု သံဃာမ်ားအား ရြာသားတို႕မွ ဆြမ္းေလာင္းလွဴပံုျမင္ ကြင္း တို႕ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း  ဗုဒၶဘာသာအား အလြန္ႏွဴးည့ံသိမ္ေမြ႕သည့္ပံုရိပ္အျဖစ္ ကမာၻက ရႈျမင္ထားၾကသည္။

    သို႕ျငားလည္း လြန္ခဲ့သည့္တစ္ႏွစ္ေက်ာ္မွစ၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာမ်ား၏ ဓားတရမ္းရမ္း ေသာင္းက်န္းဖ်က္ဆီးမႈ ပံုရိပ္မ်ား၊ အရွင္၀ီရသူကဲ့သို႕ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၏ အမုန္းပြားအမ်က္သို ေဟာေျပာခ်က္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစြန္းေရာက္ဗုဒၶ၀ါဒ အရွိန္ျမင့္တက္လာေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပသလ်က္ရိွေပသည္။ ထို႕အျပင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာစစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးၿပီးေနာက္ ရရိွလာသည့္ လြတ္လပ္မႈမွာ ပို၍ ပရမ္းပတာျဖစ္ အက်ည္းတန္လာေၾကာင္းလည္း လွစ္ဟျပသေနေပသည္။ တယူသန္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူအုပ္မ်ားမွ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ ၂၀၀ ထက္မနည္းကို သတ္ျဖတ္လိုက္ၾကၿပီ၊ မြတ္စ္လင္မ္အမ်ားစုပါ၀င္ေသာ လူေပါင္း တစ္သိန္းခြဲေက်ာ္ကို အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ေစခဲ့ၿပီ။

    ဖ်က္ဆီးေသာင္းက်န္းမႈ၏ မည္သည့္က႑မွာမွ မိမိ မပါ၀င္ေၾကာင္း အရွင္၀ီရသူက ျငင္းဆိုလ်က္ရိွသည္။ သို႕ေသာ္ သူ၏ မြတ္စ္လင္  ဆန္႕က်င္ေရးေဟာေျပာမႈမ်ားက အၾကမ္းဖက္မႈကိုေပါက္ဖြားလာေစေၾကာင္း သူ၏ေ၀ဖန္အပုပ္ခ်မႈမ်ား၌ ေပၚလြင္ေနေပသည္။

    မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏ေရာင္းကုန္မ်ားကို သပိတ္ေမွာက္ျခင္းအပါအ၀င္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က စတင္ခဲ့သည့္ ၀ါဒျဖန္႕မႈ မွာ ျမန္မာလူ႕အဖြဲ႕အ စည္း၏ေအာက္ေျခအဆင့္တိုင္ ႏိုင္ငံႏွင့္အ၀ွန္း က်ယ္ျပန္႕ႀကီးထြားလာသည္။ ယင္း၀ါဒျဖန္႕ခ်က္သည္  တိုင္းျပည္အႏွံ႕ မျပတ္ တမ္း ေဟာေျပာျခင္းအားျဖင့္ ပ်ံ႕ႏွံ႕လႊမ္းမိုးလ်က္ရိွသည္။ ထိုသို႔လႊမ္းမိုးေစဖို႔  ဒီဗီဒီအေခြမ်ားျဖင့္ မုန္းတီးေရးတရားမ်ားကို အလွမ္းက်ယ္စြာျဖန္႕ခ်ိသည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈႏွင့္ဆက္ႏႊယ္ပတ္သက္ေနေသာ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား လည္း ႏိုင္ငံတစ္ ၀ွမ္းရိွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးငယ္ ၆ ေသာင္းအတြက္ တနဂၤေႏြဘာသာေရးသင္တန္း ဖြင့္လွစ္ေနၾက၏။

    အမုန္းတရားျဖင့္ျပည့္ႏွက္ေနသည့္ အေျပာအေဟာမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းအား ၿခိမ္းေျခာက္လ်က္ ရိွသည္။ တိုင္းျပည္ၿမိဳ႕ရြာမ်ား၏လံုၿခံဳေဘးကင္းေရးအေပၚ  အစိုးရ၏စြမ္းေဆာင္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍မူ အဓိကေမးခြန္းမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုရိွသည့္တိုင္းျပည္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအား ထိန္းသိမ္းလိုျခင္းဆႏၵရိွမရိွဆိုသည္ပင္။

    သတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ားမွာ ေဒသတြင္းမွေက်ာ္လြန္လ်က္ မြတ္စ္လင္မ္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဂယက္ရိုက္ေနၿပီ ျဖစ္၏။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ ဒီမိုကေရစီ သို႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအသြင္ကူးေျပာင္းလိမ့္မည္၊ သမိုင္းတြင္လိမ့္မည္ ဟူေသာ ႏိုင္ငံတကာ၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အျမင္ မွာ ေ၀၀ါးေမွးမွိန္ ခဲ့ေလၿပီ။ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား ေစာ္ကားႏွိပ္စက္မႈကို လက္စားေခ်ေသာအားျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလက ဂ်ကာတာရိွျမန္မာသံရံုးကို ဗံုးခြဲ ရန္ႀကံစည္ခဲ့ရာ မိမိတို႕မွ ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္ခဲ့သည္ ဟု အင္ဒိုနီးရွားအာဏာပိုင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။

    ထိလြယ္ရွလြယ္လွေသာ အကူးအေျပာင္းကာလအတြင္း လူထုထုတ္ေဖာ္မႈမ်ား၌ ကန္႕သတ္မႈေလွ်ာ့ေပးထားျခင္းကို အျမတ္ထုတ္ လ်က္၊ အစြန္းေရာက္လႈပ္ရွားမႈ၏ ေနာက္ကြယ္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ အရွင္၀ီရသူသည္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ ႏွင့္ ထိပါးေစာ္ ကားေျပာဆိုမႈအၾကားမွ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုကို အသံုးခ်ေနျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရိွ စစ္တပ္တစ္ပိုင္းအရပ္သားတစ္ပိုင္းအစိုးရမွ သူ႕အား အာဃာတမီးေမႊးမႈေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၈ ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့ဖူးသည္။ ယမန္ႏွစ္က ရာဂဏန္းရွိႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကို လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ေပးရာတြင္ သူလည္း ညွပ္ပါလြတ္ေျမာက္လာခဲ့၏။

    လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕တစ္ခု၏မွတ္တမ္းမ်ားအရ သူ၏လတ္တေလာေဟာေျပာမႈမ်ားတြင္လည္း မတ္လ၊ မိတၳီလာၿမိဳ႕မွ ေက်ာင္းေန ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္အျခားၿမိဳ႕ခံမြတ္စ္လင္မ္တို႕၏ ျဖစ္ရပ္ဆိုးႀကီးကို (၉၆၉) ခြန္အားထုတ္ေဖာ္မွဳဟု မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။ သူက “ တ ကယ္လို႕ ဦးဇင္းတို႕ ေပ်ာ့ညံ့ေနရင္ ဒီတိုင္းျပည္က မြတ္စ္လင္မ္တိုင္းျပည္ ျဖစ္သြားမယ္ ” ဟု ေျပာခဲ့သည္။

    ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေဘးမသီရန္မခ ရိွေနၾက၏။ လူဆယ္ဦးတြင္ ကိုးဦးမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ စီး ပြားေရးေလာက၏ထိပ္တန္းေနရာမ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စစ္တပ္ ႏွင့္ ရဲဌာနမ်ား၌ရိွသူ အားလံုးနီးပါးမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသာျဖစ္ၾက၏။ လူဦးေရ ၅၅ သန္းရိွျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မြတ္စ္လင္မ္လူနည္းစုမွာ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိသာ ရိွၿပီး၊ က်န္လူနည္းစု၀င္မ်ားမွာ အမ်ားအားျဖင့္ ခရစ္ယာန္ႏွင့္ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ခန္႕မွန္းထားၾက၏။

    အလြန္နည္းပါးသည့္လူဦးေရပမာဏျဖစ္ေသာ္ျငား မိမိဖာသာ အမ်ဳိးသားသူရဲေကာင္းဟု အမည္ေပးထားေသာ အရွင္၀ီရသူက မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားထက္ ကေလးမ်ားစြာ ပိုယူ၍ ဗုဒၶဘာသာပုိင္ေျမမ်ားကို ၀ယ္ယူျခင္းျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာအား ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္ဟု ဆုိလ်က္ရိွသည္။ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္က မြတ္စ္လင္မ္အမ်ားစု ပါ၀င္သည့္ အိႏိၵယသားမ်ားကို အရာရိွမ်ား၊ စစ္သည္မ်ားအျဖစ္ ေခၚသြင္းလာျခင္း ဟူေသာ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း သမိုင္းအပိုင္းအစမ်ားအား အခါအားေလ်ာ္စြာ ဆြဲယူအ သံုးျပဳေနေလသည္။ သူျဖန္႕ခ်ိေနသည့္ ျပင္းထန္ေသာ အမ်ဳိးသားေရးအေၾကာင္းတရားမ်ားမွာ အျခားတိုင္းႏိုင္ငံမ်ားရိွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ကို အလန္႕တၾကား ျဖစ္သြားေစသည္။

    မတ္လအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေနာက္တြင္ ဒလိုင္းလားမား က ဘာသာေရးအမည္ကိုသံုး၍ သတ္ျဖတ္ျခင္းမွာ မႀကံစည္ေကာင္းသည့္ အမႈျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၊ တရားေတာ္အတြက္ ဗုဒၶျမတ္စြာမ်က္ႏွာေတာ္ကို ေထာက္၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျမန္မာမ်ားအေနႏွင့္ ဆင္ျခင္တံုတရားထား ရိွၾကရန္ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

    အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶဓမၼပညာရွင္တစ္ျဖစ္လဲ ထင္ရွားေသာဘုန္းေတာ္ႀကီးျဖစ္သူ ဖရာ့ ပိုင္ဆာ့လ္ ဗီဆာလို (Phra Paisal Visalo) က ျမန္မာ အစြန္းေရာက္ဘုန္းႀကီးမ်ားမွ ထုတ္ေဖာ္ခ်ျပေနေသာ “ ငါတို႕ ႏွင့္ သူတို႕ ” အယူအဆမွာ ဗုဒၶ၀ါဒႏွင့္ သဟဇာတမျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ျပဳ ခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ သူအပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္ျပင္ပမွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေခါင္းေဆာင္တို႕၏ ေ၀ဖန္တိုက္တြန္းခ်က္မ်ားသည္ ဟုတ္တိပတ္တိ အရာမေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း ၀မ္းနည္းစကားဆိုခဲ့သည္။ သူက ဆက္လက္၍ “ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားဟာ ေတာ္ေတာ့္ကို သီးျခားဆန္လာတယ္။ ကမာၻတစ္၀ွန္းမွာရိွေနၾကတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားနဲ႕လည္း ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္မႈ မရိွသေလာက္ ျဖစ္ေနတယ္ ” ဟု ေျပာခဲ့သည္။

    ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံႏွင့္သာ ပတ္သက္မႈမ်ားျပားေနသည္။ ထိုႏိုင္ငံသည္ သမိုင္းေၾကာင္းအရ လူမ်ဳိးေရးျပႆနာမ်ားျဖင့္ အလြန္အက်ည္းတန္ခဲ့သည္။ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးႏွင့္ရဟန္းသံဃာတို႕သည္ သီရိလကၤာရိွ လူမ်ားစုဆင္ဟာလီအတြင္းမွ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီး မ်ား၏ တစ္ယူသန္ႏိုင္ငံေရးမႈိင္းမိလ်က္ရိွေနသည္။

    ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ေတာ့ ေသြးခြဲမႈပိုမိုႀကီးထြားလာၿပီး မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးေဟာေျပာမႈႏွင့္လႈပ္ရွားမႈ၌ ဆရာထက္ တပည့္က လက္ေစာင္းပိုထက္ လာေတာ့သည္။

    အၾကမ္းဖက္မႈပြင့္ထြက္လာျခင္း ၊ ၾသဇာေညာင္းေနသည့္အမုန္းတရား၀ါဒျဖန္႕ျခင္းတို႔နွင့္အတူ စိတ္ပ်က္ဖြယ္အေကာင္းဆံုးအခ်က္ မွာ ေရႊ ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးဆရာေတာ္အခ်ဳိ႕မွ ထိုသည္တို႔တြင္ပါ၀င္ေခါင္းေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးကို စစ္အုပ္ ခ်ဳပ္ေရးကိုဆန္႕က်င္ရန္ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားမွ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဦးေဆာင္ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾက၏။

    ယခုလအေစာပိုင္းတြင္ ဤအေရးႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မြတ္စ္လင္မ္အုပ္စုမ်ားမွစီစဥ္ေသာ ေတြ႕ဆံုမႈတစ္ခု၌ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္တစ္ဦးျဖစ္သူ အရွင္ဥာဏနိက (၅၅ ႏွစ္)မွ “ ဒီအၾကမ္းဖက္မႈမ်ဳိးျဖစ္လာဖို႕ ဘယ္တုန္းကမွ ေမွ်ာ္လင့္မထားခဲ့ဘူး။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တုန္းက တို႕တစ္ေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့သင့္ျမတ္ေရးအတြက္သာ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကတာပါ ” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ (အရွင္ ဟူသည္ ျမန္မာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၏ အမည္ေရွ႕တြင္ ေလးစားသမႈျဖင့္ တပ္ေခၚသည့္အသံုးအႏႈန္းျဖစ္သည္)။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးစာသင္ေက်ာင္းဆ ရာေတာ္တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ အရွင္ဆႏၵ၀ရ ကလည္း ႏိုင္ငံတြင္းရိွသံဃာမ်ားတြင္ အစြန္းေရာက္သူ ႏွင့္ မွ်တသူ ဟူ၍ ႏွစ္ျခမ္းကြဲေနသည္မွာ အင္အားထက္၀က္စီခန္႕ရိွသည္ဟု သံုးသပ္သြားခဲ့သည္။ သူက မိမိသည္ အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္သမားဟု သတ္မွတ္ ထား၏။ သို႕ေသာ္လည္း လူအဖြဲ႕အစည္းအတြင္း၌ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား အေပၚရိွသည့္သံသယမ်ား နက္ရိႈင္းေနသျဖင့္ “မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏လူဦးေရသည္ အလြန္လ်င္ျမန္စြာ တိုးပြားေနသျဖင့္ မိမိသည္ မြတ္စ္လင္မ္ တို႕ကို ေၾကာက္ရြံေၾကာင္း” ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။

    အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွတဆင့္ လူဦးေရေပါက္ကြဲလာသည္ဟူေသာ လူအခ်ဳိ႕၏ေဖာ္ျပခ်က္ကို မွီၿပီး အရွင္၀ီရသူကလည္း ယင္းစိုးရိမ္စိတ္ကို ပံုႀကီးခ်ဲ႕လ်က္ရိွသည္။ လူဦးေရ တစ္သန္းခန္႕ရိွၿပီး ဌာနီမဲ့ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ လူမ်ဳိးစုအနက္အခ်ဳိ႕သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ မွေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ် လာသည္ဟုဆိုကာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မုန္းတီးခ်ဳိးႏွိမ္လိုမႈ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႕ေနသည္။ ယမန္ႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္ရိုဟင္ဂ်ာတို႕အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာျပႆနာသည္ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းသို႕ စိမ့္၀င္လာခဲ့ၿပီးေနာက္၀ယ္ ႏိုင္ငံတစ္ခြင္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ပြင့္အံလာခဲ့သည္။ ၄င္းတို႕သည္ မိမိ၏အေတြးအျမင္ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေထာက္ျပေနသကဲ့သို႕ျဖစ္သည္ဟု အရွင္၀ီရသူမွ ေျပာသည္။ လူတို႕ကိုေျပာၾကားေလ့ရိွသည့္ သူ၏ လက္စြဲစကားမွာ “ ငါတို႕ေျမမွာေန၊ ငါတို႕ေရကိုေသာက္၊ ငါတို႕ကိုေက်းဇူးကန္းသူမ်ား ” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

    “ လိုအပ္ပါလွ်င္ ငါတို႕အရိုးစည္းရိုးထိုး၍ ကာကြယ္သင့္ကကာကြယ္ရမည္ ” ဟူေသာေဆာင္ပုဒ္ကိုထုတ္ေသာ္လည္း ၄င္း၌ မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ဟု ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေဖာ္ျပျခင္း မရိွေခ်။ သို႕ေသာ္ မြတ္စလင္မ္တို႕ကိုပင္ ရည္ညႊန္းသည္ဟု အရွင္၀ီရသူက ဆိုသည္။ သူ႕ေဟာေျပာခ်က္ လက္ကမ္း စာေစာင္၌ “ ျမန္မာတို႕သည္ ယဥ္ေက်းမႈအားလံုးကို အျမစ္လွန္မည့္ အႏၱရာယ္အႀကီးဆံုး ႏွင့္ ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုး အဆိပ္ႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနရသည္ ” ဟူ၍ မြတ္စ္လင္မ္တုိ႕အား ပံုေဖာ္ထား၏။

    ျမန္မာႏိုင္ငံမွလူအမ်ားစုသည္ ခိုင္လံုေသာသက္ေသသာဓက မရိွေသာ္လည္း ထင္ျမင္ယံုၾကည္ေနၾကသည္မွာ –  ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုင္ မႈကို ေမွ်ာ္မွန္းထားေသာ ႏိုင္ငံတြင္းရိွ အမာခံဗုဒၶဘာသာအုပ္စုမ်ားက အရွင္၀ီရသူ၏ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈအား ကႀကိဳးတန္ဆာအျဖစ္အသံုးခ်လို၍ သူႏွင့္ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ထားျခင္းျဖစ္သည္ ဟူ၏။ ယင္းသို႕ ခ်ိတ္ဆက္မႈမ်ဳိး အလ်ဥ္းမရိွေၾကာင္း အရွင္၀ီရသူက ျငင္းဆိုထားသည္။

    သို႕ေသာ္ အစိုးရပိုင္းက သူ႕အား စိုးစဥ္းမွ်ပင္ မထိန္းကြပ္ဘဲ ဇက္လႊတ္ေပးထားေလသည္။ အရွင္၀ီရသူ ေတာင္ႀကီးသို႕ ေရာက္စဥ္က ယာဥ္ထိန္းရဲမ်ား သည္ သူ၏ယာဥ္တန္းအတြက္ လမ္းရွင္းေပးရသည္အထိ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ၾကသည္။

    စည္းရံုးေရးခရီးစဥ္တစ္ခုအေနႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းသို႕ေရာက္လာရာတြင္ သူသြားရာလမ္းတေလွ်ာက္ သူ႕အားဦးခ်သူလူအုပ္မ်ား အၾကားမွ သူ႕ေနာက္လိုက္မ်ားသည္ တန္းစီျဖတ္သန္းသြားခဲ့ၾကသည္။

    အရွင္၀ီရသူ၏လႈပ္ရွားမႈကို ၉၆၉ ဟုအမည္ေပးထားၿပီး ၄င္းမွာ ဗုဒၶ၊ ဓမၼ၊ သံဃ၏ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကို ဂဏန္းသေကၤတျဖင့္ ကိုယ္စားျပဳထားသည္ဟု သံဃာမ်ားက ဆိုၾကသည္။

    ၉၆၉ နံပါတ္ျဖင့္ပံုေဖာ္ထားသည့္အမွတ္တံဆိပ္ စတစ္ကာမ်ားမွာ ႏိုင္ငံတစ္၀ွန္း ေနရာအႏွံ႕ရိွ ကား၊ ဆိုင္ကယ္ ႏွင့္ ဆိုင္မ်ားတြင္ မျမင္ခ်င္မွ အဆံုး ျဖစ္ေနသည္။ တဖန္ ထပ္တိုးလႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ ဘာသာျခားတို႕ႏွင့္လက္ထပ္ျခင္းကို ပိတ္ပင္ေရးအတြက္ လူထု၏ေထာက္ခံ လက္မွတ္ေကာက္ယူမႈ ျပဳလုပ္ေနသည့္အျပင္၊ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္ မြတ္စ္လင္မ္တံဆိပ္ႏွင့္ဆိုင္မ်ားစာရင္းပါ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားကိုလည္း တရားပြဲတြင္ ျဖန္႕ေ၀လ်က္ရိွသည္။

    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏အေရွ႕ေတာင္ဖက္တြင္တည္ရိွၿပီး လူမ်ဳိးဘာသာယဥ္ေက်းမႈစံုရိွသည့္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈ ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတစ္ခုသည္ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ဗုဒၶဘာသာသင္ရိုးတစ္ခုကို ျပ႒ာန္းလိုက္သည္။ ယင္းသင္တန္းကို တနဂၤေႏြ ဓမၼသင္တန္းဟု ေခၚၾကသည္။ ၄င္းေဒသရိွေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းႀကီးမ်ားက  ၄င္းတို႕၏လႈပ္ရွားမႈကို ဗုဒၶဘာသာျပန္လည္ရွင္သန္ေရး ဟုဆိုကာ ရုပ္လံုးေဖာ္ရန္ႀကိဳးစားေနၾကသည္။
    “ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာ မကြယ္ေပ်ာက္ဖို႕က အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္ျဖစ္တယ္ ” ဟု ၿမိဳ႕ျပင္ရိွ ျမေစတီနန္းဦးေက်ာင္းတိုက္မွဆရာေတာ္ အရွင္ဇာသိလက ေျပာဆိုခဲ့သည္။

    ယင္းလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈမွာ မည္သည့္အႏၱရာယ္အေငြ႕အသက္ မပါ၀င္ဟု ဆိုေသာ္လည္း မြတ္စ္လင္မ္အမ်ားအျပားကမူ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္လ်က္ရိွ သည္။

    အရွင္၀ီရသူမွ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္း ဟြန္းသံတညံညံဆိုင္ကယ္အစီး ၆၀ ပါ၀င္သည့္ ယာဥ္တန္းႀကီးျဖင့္ မလွည့္လည္မီ ႏွစ္နာရီအလိုတြင္ ၿမိဳ႕မေစ်းႀကီးရိွမြတ္စ္လင္မ္ဆိုင္ရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ထြန္းထြန္းႏိုင္သည္ အေရာင္းအ၀ယ္ ေခတၱရပ္ဆိုင္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ေပသည္။
    “ ကၽြန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ့္ကို ထိတ္လန္႕ေနပါၿပီ။ မလိုအပ္ဘဲ အျပင္ကိုလံုး၀မထြက္ဖို႕ ကေလးေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ မွာၾကားေျပာဆိုေနရပါတယ္ ”။

    ( သာကီထက္ေကာင္း )

    The New York Time တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ၏  Extremism Rises Among Myanmar Buddhists ေဆာင္းပါးကို သာကီထက္ေကာင္း ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘသာျပန္ဆိုပါသည္။

  • ျမန္မာျပည္မွ စရိုက္ဆိုးမ်ား အတြက္ ‘အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး’ စကားသည္ ခိုင္လံုေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ မဟုတ္

    ဇြန္-၇ ၊၂၀၁၃
    M-Media
    ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္

    min_zin_rohingye_edited

    ၿပီးခဲ့သည့္လတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေဒသ အာဏာပိုင္မ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို ဇနီးတစ္ဦးသာယူရန္ ႏွင့္ ကေလးႏွစ္ဦးထက္ ပိုမယူရန္ တားျမစ္ ပိတ္ပင္ခဲ့ပါသည္။ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာျပည္သူတို႕မွာ လူမ်ဳိးေရးျပႆနာေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕မႈခံရသည့္ၾကားမွ ယင္းအေနာက္ပိုင္းျပည္နယ္မွ အရာရိွမ်ားသည္ လူသိနည္း ေမွးမွိန္ေနခဲ့ေသာ ကန္႕သတ္ခ်က္အား ျပန္လည္ အသက္သြင္းကာ လတ္တစ္ေလာ ႏိုင္ငံေရးအေနအထား အေပၚတုန္႕ျပန္ေသာအားျဖင့္ ျပန္၍ အတည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။

    အဂၤါေန႕တစ္ရက္က ရာေပါင္းမ်ားစြာ ရခိုင္လူမ်ဳိးတို႕သည္ လမ္းမေပၚထြက္ ထိုပိတ္ပင္ခ်က္အား ေထာက္ခံခဲ့ၾကသည့္အျပင္ ျပည္နယ္တစ္ခုလံုး၌ ဥပေဒအျဖစ ္ျပ႒ာန္းရန္အထိ ျမန္မာအစိုးရကို တြန္းအားေပးခဲ့ၾကသည္။

    ယင္းစည္းမ်ဥ္းကိုေထာက္ခံေသာ ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္ သာပြင့္မွ “ ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ သူတို႕ရဲ႕လူဦးေရကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕ လုိအပ္ပါတယ္ ” ဟု ဧရာ၀တီသို႕ ေျပာၾကားသည္။ မြတ္စ္လင္မ္ဦးေရ ၉၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ရိွသည္ဟုဆိုေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕နယ္ႏွစ္ခုတြင္ ထိုအခ်က္ကို လက္ေတြ႕က်င့္ေဆာင္လ်က္ရိွသည္။

    ၄င္းေၾကျငာခ်က္က ရုပ္ပိုင္းႏွင ့္စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ျငင္းခံုမႈ အေျမာက္အမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစသည္။ ထိုမူ၀ါဒသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံတကာမွ အထူးအာရံုစိုက္ေနခ်ိန္၌ ကနဦးကပင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈအား ႀကိဳးကိုင္ရန္ႀကိဳးစားေနသည့္ ႏိုင္ငံေရးသမား အခ်ဳိ႕အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ထြက္ေစသည္။ ဤအျမင္မ်ား ႀကီးထြားလာသည္ႏွင့္အမွ် အၾကမ္းဖက္မႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ဟု တြက္ဆၾကသည္။

    ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရကို ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းသည္ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း တားျမစ္ခ်က ္ေထာက္ခံအားေပးသူမ်ားက ဆိုၾကသည္။ ၄င္းသည္ လူ႕အခြင့္အေရးထက္ ပို၍ဦးစားေပးရမည့္အေရးဟု ၄င္းတို႕မွ ယံုၾကည္ေနၾကသည္။ ယင္းကန္႕သတ္ခ်က္ေပၚ ရပ္တည္ေထာက္ခံသူမ်ားက တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ကေလးတစ္ဦး မူ၀ါဒ၊ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံ၏ ကေလးႏွစ္ဦးမူ၀ါဒ စသည္မ်ားကို လိုရာဆြဲဥပမာေပးၾကသည္။ ထိုတိုင္းျပည္မ်ားသည္ ထိုမူ၀ါဒမ်ားကို မိသားစု စီမံကိန္းအတြက္ ေရြးခ်ယ္ က်င့္သံုးျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း မသိျမင္ၾကဘဲ ႏိႈင္းယွဥ္တင္ျပလိုက္ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။ တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး၏ လူဦးေရထိန္းခ်ဳပ္သည့္ အေၾကာင္းရင္းကို  ရခိုင္ဥပေဒက လူနည္းစုေလး တစ္ခုအတြက္ ပစ္မွတ္ထားအသံုးခ်သည္မွာ လံုးလံုးလ်ားလ်ား မလုပ္အပ္ေခ်။ ( ရိုဟင္ဂ်ာတို႕သည္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး လူဦးေရ၏ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာရိွေၾကာင္း ခန္႕မွန္းရသည္။)

    ေထာက္ခံၾကသူမ်ားက “အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး”ဟု အသံေကာင္းဟစ္ၾကေသာ္လည္း ထိုအခ်က္၏ သေဘာသဘာ၀အား ရွင္းလင္းစြာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း မရိွေပ။ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးအတြက္ အဓိကျပႆနာ တစ္ခုမွာ တရားမ၀င ္ခိုး၀င္လာမႈမ်ားျဖစ္ျခင္း၊ ခိုး၀င္သူမ်ားျပားလာလွ်င္ ျပည္နယ္ခ်ည့္နဲ႕ၿပိဳကြဲသြားႏိုင္ျခင္း ဟူ၍ အထင္ကရ ေထာက္ခံပံ့ပိုးသ ူတစ္ဦးမွ ဆိုသည္။ သို႕ေသာ္ ထူးဆန္းလွသည္မွာ တစ္ခ်ိန္ကလည္း ျပႆနာတစ္ခုအျဖစ္ တည္ရိွေနခဲ့ေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ် တရုတ္လူမ်ဳိးမ်ား အေပၚတြင္မူ ထုိကေလးႏွစ္ေယာက္မူ၀ါဒကို အဆိုမျပဳၾက၊ အသံုးမခ်ၾကေခ်။ ဤအခ်က္ကို ေထာက္ရႈ၍ တရားမ၀င္အေျခခ်မႈသည္ ၄င္းတို႕၏စိုးရိမ္မႈ အစစ္အမွန္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးရန္ လားလားမွ်မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

    သို႕ဆိုလွ်င္ ျပႆနာအစစ္ကား အဘယ္အရာပါနည္း ? တရားမ၀င္အေျခခ်မႈ သို႕မဟုတ္ ယဥ္ေက်းမႈကြဲျပားမႈ မဟုတ္ပါ။ စင္စစ္၌ အစၥလာမ္အားေၾကာက္ရြံ႕ေနသည့္ေရာဂါ သာျဖစ္သည္။ ဤတားျမစ္ကန္႕သတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံၾကမ်ားက ဗုဒၶဘာသာျမန္မာမ်ား၏ႀကီး စိုးလႊမ္းမိုးမႈအား ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းလိုျခင္းသာျဖစ္သည္။ သို႕ရာတြင္ ၄င္းတို႕ သတိလြတ္ေနသည့္ အမွန္တရားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဘာသာ၊လူမ်ဳိး၊ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထားသည့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္ၿပီး၊ ဘာသာလူမ်ဳိးမခြဲ ႏိုင္ငံသားတိုင္းကို တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးေပးမွသာ ဆက္လက္ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏိုင္မည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရ ႀကီးထြားမႈက ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို က်ဳိးပ်က္ေစလိမ့္မည္ဟူေသာ အက်ဳိးမဲ့အေျဖကိုသာ အျမင္ရိွေနၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ မူ၀ါဒ၏ အက်ဳိးဆက္အားျဖင့္ ဖယ္ၾကဥ္မႈႏွင ့္အၾကမ္းဖက္မႈကို တရား၀င္ျပဳခြင့္ရသြားျခင္းျဖစ္သည္။ စင္စစ္ေသာ္ ႏိုင္ငံေတာ္/အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရးက႑မွာ ႏိုင္ငံေတာ္(စစ္တပ္)ထက္ မည္သူမွ်ပိုၿပီး လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ မရိွေခ်။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ရွင္းထုတ္ေရးအတြက္ သူတို႕သည္ ႏိုင္ငံေတာ္အက်ဳိး/ ကယ္တင္ျခင္း ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွ အလြန္စက္ဆုပ္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ေခါင္းေဆာင္ထံ အာဏာျပန္လည္ လႊဲေျပာင္းေရာက္ရိွမည္ ကိုလည္းေကာင္း၊ မိမိတို႕၏ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရား မေၾကညက္မႈကိုလည္းေကာင္း သတိမထားၾကေတာ့ေခ်။

    ဤအတြက္အေကာင္းဆံုးဥပမာသည္ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္မ်ဳိးတည္း၏ အခြင့္ထူးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ ေသြးဆြေနသည့္ တရားမ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အုပ္စုတစ္စုျဖစ္ကာ ကေလးႏွစ္ဦးကန္႕သတ္ေရးကို အျပင္းအထန္ ရပ္တည္ေနၾကေလ၏။ ယင္းအုပ္စုသည္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ႏွင့္ ႏိုင္ငံတြင္းရိွ ရိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္သူ အျခားမြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို ကြဲျပားေအာင္ မခြဲျခားတတ္ၾက။ မြတ္စ္လင္မ္တို႕၏စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဆန္႕က်င္သပိတ္ေမွာက္ရန္ လႈံ႕ေဆာ္ၾကသည့္အျပင္ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား၊ ဘာသာေရးအမည္ခံတရားပြဲမ်ား၊ ဒီဗီဒီမ်ား၊ facebook ေရးသားခ်က္မ်ာ းအပါအ၀င္ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး၀ါဒျဖန္႕မႈိင္းတိုက္လ်က္ရိွၾကသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ လက္ရိွကာလ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမွာ ဤအုပ္စု၏ ေသြးထိုးမီးေမႊးမႈအျဖစ္ ေျပာဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။

    ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအား ေခၽြးသိပ္ျခင္းျဖင့္ အျမတ္ထုတ္ႏိုင္မည့္ သေဘာထားႀကီးျပျခင္း ႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး ရပ္တည္ခ်က္ အၾကား ခ်ိန္ခြင္လွ်ာၫိွရန္ ျပဳလုပ္လာၾကသည္။

    ပမာဆိုရေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္သည္ ယင္းကေလးႏွစ္ဦး မူ၀ါဒသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ထုတ္ျပန္ခ်က္ မဟုတ္ေၾကာင္း ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ ကၽြႏ္ုပ္တို႕မွေဆာင္ရြက္သြားမည္ မဟုတ္ဟု သတင္းဌာနသို႕ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတကာ၏လ က္ခံမႈႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အလြန္အမင္း လိုအပ္လ်က္ရိွေသာ အစိုးရသည္ အနာဂတ္ လူဦးေရ မူ၀ါဒအား ခ်မွတ္ရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ အျမန္ဆံုး သံုးသပ္ရပါေတာ့မည္။ အတိုက္အခံေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္လည္း ဤအေရးကို အေလးအနက္ထားကာ သတိျဖင့္ “ တကယ္လို႕(ဒီမူ၀ါဒကို) ထုတ္ျပန္ခဲ့တာမွန္ယင္ ဒါဟာ ဥပေဒကိုဆန္႕က်င္ေနတာပါဘဲ ” ဟု ထိန္းသိမ္းေျပာဆိုသြားခဲ့သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဗယ္လ္ဆုရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ လူနည္းစု အခြင့္အေရးမ်ားအား ကာကြယ္မႈမရိွခဲ့သည့္အတြက္ ေ၀ဖန္ခံေနရသည္။

    ရပ္တည္ခ်က္အသီးသီး ေနာက္ကြယ္မွ ႏိုင္ငံေရး သို႕မဟုတ္ ကိုယ္က်င့္တရားအေတြးအျမင္မ်ားက အဓိက မက်ပါ။ အေရးႀကီးသည္မွာ အစိုးရအာဏာပိုင္အဆင့္တိုင္းက မိမိ၏ႏိုင္ငံသားတိုင္းကို ေက်ာသားရင္သားမခြဲျခားဘဲ တန္းတူ အခြင့္အေရးရရိွေအာင္ ခိုင္မာျပတ္သားစြာ ကာကြယ္သြားရန္ျဖစ္သည္။

    ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း၏ အသိအမွတ္ျပဳေထာက္ခံလာရန္ လိုအပ္ေနသည္။ လူနည္းစုမြတ္စ္လင္မ္ အုပ္စုတစ္စုအေပၚ ကေလးႏွစ္ဦးသာယူရန္ အဓမၼျပ႒ာန္းျခင္းသည္ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံမႈ၊ ၄င္းျပင္ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးကို ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း ကမာၻ႕ကုလသမဂၢမွ ေျပာဆိုသည္။ “ တစ္ဖက္သတ္ခ်ဳိးႏွိမ္ကန္႕သတ္သည့္ မ်ဳိးဆက္ပြားမူ၀ါဒ ” အား မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ်လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း အေမရိကန္မွလည္း ထုတ္ေဖာ္အသိေပးလိုက္သည္။

    အာဏာရျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအုပ္စု ႏွင့္ အတိုက္အခံအုပ္စုမ်ား ႏွစ္ဖက္စလံုး ႏွလံုးသြင္းအပ္သည္မွာ ဒီမိုကေရစီနည္းစဥ္၌ ပါ၀င္ေသာ ဒီမို ၏ အဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ခ်က္သည္ ႏိုင္ငံသား၀ါဒျဖင့္ႏိုင္ငံေတာ္ကိုတည္ေဆာက္သူမ်ား ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ ဒီမိုကေရစီ၏ အဓိကအေျခခံအခ်က္သည္ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး ဟူသည့္ အေၾကာင္းအရာႏွင့္ လားလားမွ် မသက္ဆိုင္ပါ။

    မည္သည့္ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲကာလအတြက္ျဖစ္ေစ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနႏွင့္ အေရးအပါဆံုး ဖြင့္ဆိုေဖာ္ျပရမည့္ ေမးခြန္းႀကီးႏွစ္ရပ္ရိွေနေပသည္။
    ၁။ မည္သူတို႕သည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသနည္း၊ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒအား မည္သို႕သတ္မွတ္ၾကမည္နည္း ?
    ၂။ ဤေမးခြန္းမ်ားအား သမမွ်တေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းအေပၚမူတည္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အကူးအေျပာင္းၾကားကာလအား သမိုင္းက မည္သို႕ ဆံုးျဖတ္ေျပာင္းလဲေပးလိုက္မည္နည္း ?

     

    ** Foreignpolicy တြင္ မင္းဇင္ ေရးသားသည့္ National security is no excuse for bad behavior (in Burma)  ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုပါသည္။

  • အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒရဲ႕ အက်ည္းတန္စက္ကြင္း (ဘာသာျပန္ ေဆာင္းပါး)

    M-Media
    ျမန္မာျပန္ဆိုသူ – ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

    မတ္လေႏွာင္းပိုင္းအထိ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းတစ္ေၾကာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးအၾကမ္းဖက္မႈလိႈင္းလံုးေတြ ရုိက္ခတ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားဖက္က အေရးပါတဲ့စကားတစ္ရပ္ဆိုလာတယ္။ မတ္လ ၂၉ ရက္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုမွာ “ ဆူပူေသာင္းက်န္းမႈေတြက ဗုဒၶဘာသာ၀င္နဲ႕မြတ္စ္လင္မ္ေတြအၾကား အျပန္အလွန္ ပဋိပကၡကို ကိုယ္စားမျပဳပါဘူး။ စံနစ္က်က်ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္ထားတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက သြတ္သြင္းခဲ့ၾကတယ္ ဆိုတာ ထင္ရွားလြန္းပါတယ္ ” လို႕ မင္းကိုႏိုင္က ေျပာခဲ့တယ္။

    အလားတူ ခါးသည္းလွတဲ့ သင္ခန္းစာတစ္ရပ္ကို ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားကာလတုန္းက ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ေဘာ့စ္နီးယားမွာ ရရိွနားလည္ခဲ့ပါတယ္။ မ်ဳိးႏြယ္သန္႕စင္ေရး (တစ္နည္း) မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈဆိုတာ လွ်ပ္တစ္ျပက္ထေပါက္ကြဲတတ္တဲ့ လူရမ္းကားတစ္စု သို႕တည္းမဟုတ္ အခ်င္းခ်င္းမုန္းတီးေနတဲ့ အေျခခံလူတန္းစားေတြက ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္တတ္ၾကေပဘူး။ စံနစ္တက်ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္ေပးထားၿပီး လက္နက္ပစၥည္းေတြဆင္ယင္ေပးထားတဲ့ စစ္တပ္ဆန္ဆန္(ျပည္သူ႕စစ္)အုပ္စုမ်ားရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ဳိးသာ ျဖစ္ေလ့ရိွပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕လုပ္ငန္းစဥ္က ဘာလဲ။ သူတို႕နဲ႕ တိုက္ရိုက္ခ်ိတ္ဆက္ေနတဲ့ အင္အားစုေတြ၊ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႕ သူတို႕ရဲ႕တြဲဖက္ႏိုင္ငံေရး သမားေတြကို လွစ္ဟမျပဘဲ ေအာက္တန္းက်က်လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ဘဲ ျဖစ္တယ္။

    ျမန္မာျပည္ထဲျဖစ္ပ်က္ေနသမွ်ကို ယခင္ ယူဂိုဆလားဗီးယားမွာျဖစ္ခဲ့တာမ်ဳိးနဲ႕ အေျခခံက်က် ရွင္းျပႏိုင္ဖို႕မလြယ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံေဟာင္းထဲက စစ္ေရးဆန္ဆန္ အုပ္စု(စံနစ္တက်ေလ့က်င္ျပင္ဆင္ေပးထားတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြ)ရဲ႕ အခန္းက႑ေတြ၊ သူတို႕နဲ႕စစ္တပ္ ကိုင္းကၽြန္းမွီ ကၽြန္းကိုင္းမွီျဖစ္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြ အားလံုး အဖို႕ တုန္လႈပ္စရာ သတိေပးခ်က္တစ္ခုပါဘဲ။ သူတို႕ဟာ အစိုးရထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ လႊတ္ေတာ္ထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ အတိုက္အခံထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ မီဒီယာထဲကျဖစ္ျဖစ္၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းထဲကျဖစ္ျဖစ္ ဒီအေျခအေန အတိုင္းျဖစ္ေနတယ္။

    မ်ဳိးႏြယ္အုပ္စုသန္႕စင္ဖယ္ရွားေရးဆိုတာ အလြန္ရႈပ္ေထြးသြားေအာင္ တြက္ခ်က္ျပင္ဆင္စီစဥ္ထားတဲ့ စစ္ဆင္ေရးတစ္မ်ဳိးပါ။ အခ်ဳိ႕အခ်ဳိ႕ေသာႏိုင္ငံေတာ္ အဆင့္ေတြကေန ဗ်ဴဟာနည္းက်က် ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ မရိွဘဲ ဒီလိုကိစၥ ျဖစ္ပြားလာစရာအေၾကာင္း မရိွပါဘူး။ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီ ပညာရွင္ေတြ၊ ကိုယ့္ဖက္ကိုယ္ယက္အစြန္းေရာက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္မီဒီယာေတြကလည္း ဒီအခန္းက႑မွာ အလိုတူအလိုပါေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အာဏာရွင္ေခတ္လြန္ႏို္င္ငံတစ္ခုရဲ႕ ျမင္သာေသာ၊ မျမင္သာေသာ ၾသဇာႀကီးလက္ကိုင္တုတ္ေတြျဖစ္လို႕ အလြယ္တကူ ထိန္းခ်ဳပ္မရတတ္ၾကဘူး။

    ျမန္မာျပည္ကတုန္လႈပ္ဖြယ္ျဖစ္ရပ္မ်ားအတြက္ ဘယ္သူေတြမွာတာ၀န္ရိွသလဲဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ မသိဘူး။ ယခင္က ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံအျဖစ္ကိုအေျခခံၿပီး ႏိႈင္းယွဥ္ေထာက္ျပဖို႕ ကၽြန္ေတာ္ မစြမ္းသာဘူး။ သို႕ပင္သို႕ျငားလည္း ယူတတ္မယ္ဆိုယင္ တူညီတဲ့သင္ခန္းစာေတြ၊ သတိေပးခ်က္ေတြေတာ့ ရိွေနပါတယ္။

    အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီဆိုတာ အာဏာရွင္စံနစ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခံစစ္ေၾကာင္းတစ္ခု

    ဒီမိုကေရစီေလာကတစ္ခုလံုးရဲ႕ ပထမဆံုးပင္မေက်ာရိုးက လူ႕အုပ္စုအသီးသီးရဲ႕ ပတ္သက္ဆက္ဆံမႈေတြ ျဖစ္တယ္။ ႏို္င္ငံေရးပြင့္လင္းလာျခင္းနဲ႕အတူ အဖိႏွိပ္ခံ၊ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံခံရတဲ့ အုပ္စုမ်ားရဲ႕ ပရိေဒ၀ေတြ၊ ေတာင္းဆိုမႈေတြက လူ႕ျမင္ကြင္းမွာ ေပၚလြင္လာေလ့ရိွတယ္။ ပါတီစံုစံနစ္၊ မီဒီယာလြတ္လပ္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာအသင္းအဖြဲ႕ ထူေထာင္ႏိုင္ျခင္း တို႕ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာင္းဆိုခ်က္၊ နစ္နာခ်က္မ်ားစြာက ခံစားခ်က္ျပင္းတဲ့အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို မီးေမႊးေပးတယ္။ မီးေမႊးခံရတဲ့အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒက ဒီမိုကေရစီနည္းက် အသိတရားထြက္ေပၚလာေရးအတြက္ ဧရာမ ဖိအားႀကီးတစ္ရပ္ ျဖစ္သြားေစတယ္။

    miketae lar case3
    မိတၳီလာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ခ်ိန္ အမ်ိဳးသားေရး အမည္ခံ လံႈေဆာ္မႈမ်ား –
    Screen Shot Credit Lu Cifer FB

    ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းမႈအေပၚ အႏ ၱရာယ္ျဖစ္သြားေစမယ့္ ေနာက္ထပ္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒတစ္မ်ဳိး ရိွေနတယ္။ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာရိွတဲ့ အစြန္းေရာက္ အမ်ဳိးသားေရး ၀ါဒကိုၾကည့္လိုက္ယင္ တစ္ခ်ိန္ကအာဏာရွင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခံစစ္ေၾကာင္းျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရေလ့ရိွတယ္။ ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံေဟာင္းက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး သက္ဆိုးရွည္ေအာင္ စလုိဘိုဒန္ မီလိုစီဗစ္က အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒနဲ႕ ဘယ္လိုဆြဲဆန္႕ခဲ့တယ္ – ျပည္သူေတြရဲ႕ဒဏ္ခတ္မႈ ဘာျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ ေျပာပါရေစ။

    ယူဂိုဆလားဗီးယားဟာ ဆိုဗီယက္လက္ေအာက္ ခံစစ္စစ္ မဟုတ္ေပမယ့္ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံတစ္ခုပါ။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္အတြင္း ဗဟိုဥေရာပနဲ႕အေရွ႕ဥေရာပမွာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒၿပိဳလဲျခင္းနဲ႕အတူ ယူဂိုဆလားဗီးယားထဲက မေလာက္မလား ကြန္ျမဴနစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈဟာလည္း ဆက္လက္ဆုပ္ကိုင္ထားလို႕ မျဖစ္ေတာ့တဲ့အေျခအေနေရာက္သြားပါတယ္။

    ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုေတြက ေယဘူယ်အားျဖင့္ အေၾကာင္းႏွစ္ရပ္ကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ဖို႕ အလြန္ေသြးေၾကာင္ေလ့ရိွတယ္။ ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ ဒီလုိပါ။ မိမိတို႕ရဲ႕ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑ကို စြန္႕လႊတ္ျခင္း နဲ႕ မိမိကိုယ္ကို ဆိုရွယ္လစ္ (လူထုနဲ႕တစ္သားတည္းျဖစ္တဲ့)အုပ္စုအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းယူျခင္း ျဖစ္တယ္။ သူတို႕တစ္ေတြဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ယွဥ္ၿပိဳင္အေရြးခံမႈကို လက္ခံေကာင္းလက္ခံမယ္။ ပထမဆံုးေရြးေကာက္မႈေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ ရႈႈံးနိမ့္ႏိုင္ေခ်ကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေကာင္းရင္ဆိုင္ႏိုင္မယ္။ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈအေနနဲ႕ အဓမၼ၀ါဒီေဟာင္းေတြဟာ မိမိရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ရာထူးရာခံေတြကို ဖယ္ရွားလို႕ ၿပိဳင္ဖက္ဗ်ဴဟာရွင္ေတြအျဖစ္ ရပ္တည္ေကာင္းရပ္တည္လာပါမယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ပထမဆံုး လြတ္လပ္ၿပီးတရားမွ်တတဲ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အုပ္စုသစ္ပါတီသစ္ေတြကို ဆႏၵမဲထည့္၀င္သူေတြအေပၚ မ်ားမၾကာမီ ၿငိဳးေတးစိတ္ကြက္လာၾကတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ ဆိုရွယ္လစ္ အသြင္ေျပာင္း (အာဏာရွင္)ကြန္ျမဴနစ္ေဟာင္းေတြက လက္ခြဲအရံအုပ္စုေတြဖန္တီးၿပီး ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲအလြန္ ဒုတိယ သို႕မဟုတ္ တတိယေရြးေကာက္ ပြဲေတြမွာ ျပန္လည္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အခြင့္အလမ္းေကာင္းတစ္ခုကို ေဖာ္ေဆာင္ၾကတယ္။

    ဥေရာပကြန္ျမဴနစ္တိုင္းျပည္မ်ားစြာမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ စပ္ကူးမတ္ကူးအေျပာင္းအလဲကာလကို ၾကည့္ရႈေလ့လာၾကည့္ယင္ ဒီပံုအတိုင္းျဖစ္ခဲ့တာခ်ည္းပါဘဲ။

    ေနာက္ထပ္အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ ဒီလုိပါ။ (အာဏာရွင္)ကြန္ျမဴနစ္အုပ္စုေတြဟာ ရတဲ့နည္းလမ္းနဲ႕ အာဏာၾသဇာကို အာသာငမ္းငမ္းဖက္တြယ္ထားေလ့ရိွၾကတယ္။ စလိုဘိုဒန္ မီလိုစီဗစ္နဲ႕ သူ႕ရဲ႕ ဆာဗီးယားကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုေလွ်ာက္ခဲ့ၾကတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒဆိုတာကေတာ့ အေငြ႕ပ်ံေပ်ာက္ကြယ္သြားေပမယ့္ စံနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းျပင္ဆင္ထားတဲ့ သူတို႕ရဲ႕ ယႏ ၱရားကေတာ့ တည္ရိွေနဆဲပါ။ စီးပြားေရး၊ မီဒီယာ၊ စစ္တပ္၊ ရဲ၊ ေထာက္လွမ္းေရး စတဲ့ က႑မ်ားအေပၚမွာလည္း ခ်ဳပ္ကိုင္ထားၿမဲျဖစ္တယ္။

    အတိုက္အခံေတြအေပၚ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ခဲ့ၾကတဲ့ – စက္ရံုမွဴးေတြ၊ လယ္ယာနဲ႕စိုက္ပ်ဳိးေရးစီမံသူေတြ၊ ဘဏ္အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ၊ ကုန္သြယ္ေရး အႀကီးအကဲေတြ၊ ျပည္တြင္းေရဒီယိုနဲ႕ရုပ္ျမင္သံၾကားကို ကိုင္တြယ္ညြန္ၾကားသူေတြ၊ စစ္တပ္ကဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ ရဲမွဴးရဲခ်ဳပ္ေတြ၊ ေထာက္လွမ္းေရးေအးဂ်င့္ေတြက မိမိတို႕အေပၚျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အေျပာင္းအလဲေတြကို ေသလုမတတ္ေၾကာက္ရြံ႕ၾကတယ္။ မီလိုစီဗစ္ကလည္း သူတို႕တစ္ေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္ဖို႕၊ ၾသဇာအာဏာတည္ၿမဲေနဖို႕ သီးသန္႕လမ္းေၾကာင္းတစ္စ ေဖာ္ထားေပးခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီလူေတြအားလံုးကလည္း တစ္ႏြယ္ငင္ တစ္စင္ပါ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ခဲ့ၾကတယ္။

    တစ္ခ်ိန္က အခြင့္ထူးခံ အထက္တန္းနဲ႕အလယ္အလတ္တန္းရာထူးပိုင္ရွင္ေတြ၊ ဗ်ဴဟာရွင္ေတြရဲ႕ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားကာကြယ္မႈမ်ားက ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲမွာ လံုေလာက္တဲ့မဲမ်ားကို မရေစေတာ့ဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာက႑တိုင္းမွာ သူတို႕ရဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္မႈစံနစ္ကလည္ပတ္ေနဆဲျဖစ္ေသာ္လည္း ျပည္သူေတြကို မဲဆြယ္ႏိုင္ဖို႕ ပံုရိပ္ေကာင္းေတြ၊ အျမင္ေကာင္းေတြ တစ္စံုတစ္ရာမွ မရိွၾကေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ အလြယ္ကူဆံုး နဲ႕ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းသစ္ကေတာ့ အႀကံကုန္ဂဠဳန္ဆားခ်က္မယ့္ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို အသံုးျပဳၾကပါေတာ့တယ္။

    rakhine case 2012
    ၂၀၁၂ ဇြန္လအတြင္း ရခိုင္ အၾကမ္းဖက္မႈ စတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး ညြန္ၾကားေရးမႈး၏ FB စာမ်က္နွာမွ မဟုတ္မမွန္ လႈံေဆာ္ခဲ့မႈမ်ား
    မွတ္ခ်က္- အဆိုပါအခ်က္အလက္မ်ား အားလုံုး ျပန္ဖ်က္သြားျပီျဖစ္သည္။
    Screen Shot Credit -Maung Khin FB

    အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီပညာရွင္မ်ား နဲ႕ မ်ဳိးခ်စ္မီဒီယာ အခန္းက႑

    သမၼတနဲ႕အာဏာရပါတီေနာက္ကြယ္ကလူေတြကို စုစည္းႏိုင္ဖို႕အတြက္ အေၾကာက္တရားနဲ႕အာဃာတတရား၀န္းက်င္ တစ္ခုကို ဖန္တီးဖို႕လိုအပ္တယ္ေလ။ ပထမဆံုး လႈပ္ရွားမႈေျခလွမ္းကေတာ့ အမာခံ အရံ တပ္သားေတြပါဘဲ။ သူတို႕ဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ လက္သပ္ေမြးျခင္းခံထားရသလို ၊ မီဒီယာနဲ႕လူ႕၀န္းက်င္အတြင္း ထိန္းခ်ဳပ္ စိုးမိုးထားဆဲျဖစ္ၾကတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီပညာတတ္/ပညာရွင္ေတြ နဲ႕ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ၾကတယ္သူတို႕ကို ဇက္လႊတ္ေပးလိုက္ၾကတဲ့အခါ တစ္ခ်ိန္က ဖိႏွိပ္ၫွင္းဆဲခံထားရတဲ့ျပည္သူမ်ားက မထင္မွတ္ဘဲ အာရံုေျပာင္းသိမ္းသြင္းခံၾကရေတာ့တယ္။ သူတို႕ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေရးနဲ႕ဘာသာေရးဆိုင္ရာယံုၾကည္ခ်က္ေတြဟာ ရုပ္ျမင္သံၾကားမွာ ရုတ္တရက္ေပၚေပါက္လာၾကတယ္။ လူထုတရားပြဲေတြ လုပ္ေစတယ္။ အျငင္းပြားစရာျဖစ္မယ့္ အေၾကာင္းေတြ၊ စာေတြကို ပံုႏွိပ္မီဒီယာကေနတစ္ဆင့္ ေရးသားေဖာ္ျပေစတယ္။ သူတို႕တစ္ေတြဟာ အဓိကအားျဖင့္ အတိတ္သမိုင္းေဟာင္းက မေၾကလည္မႈေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ “ ငါတို႕ခံရတဲ့မတရားမႈနဲ႕က်ဴးလြန္မႈမွန္သမွ်ဟာ တျခားသူ(လူမ်ဳိးျခား)ေတြေၾကာင့္ ”ဆိုတဲ့စကားမ်ဳိးေတြကိုသာ မရိုးအီႏိုင္ေအာင္ တသြင္သြင္ေျပာဆိုၾကတယ္။

    သူတို႕လိုခ်င္ေနတဲ့ ၀န္းက်င္တစ္ခုက လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ ေခါင္းေထာင္လာပါေတာ့တယ္။ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္၀ါဒဆိုတာ အျခားသူေတြအေပၚ မိမိတို႕ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ အမ်ဳိးသားေရးအျမင္ကို တစ္ဖက္သတ္ လက္ခံေအာင္ လုပ္ေနျခင္းသာျဖစ္တယ္။ အျခားသူမ်ားဆီမွာလည္း သမိုင္းေၾကာင္းေတြ၊ နာၾကည္းမႈေတြ၊ စာေပပညာရွင္ေတြ၊ ကိုယ္ပိုင္အမွတ္သညာ/ျဖစ္တည္မႈကိုထိန္းသိမ္းသူေတြ ကိုယ္စီကိုယ္ငွ ရိွေနတာခ်ည္းဘဲျဖစ္တယ္။ ထို႕နည္းတူ အာဏာရွင္ေခတ္လြန္ ဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ကိုယ္ပိုင္အေတြးအျမင္နဲ႕ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြလည္း ရိွေနၾကတာပါဘဲ။

    အတိတ္သမိုင္းေဟာင္းက မေၾကလည္မႈေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ ဂုဏ္ထယ္မႈေတြ၊ “ ငါတို႕ခံခဲ့ရတဲ့ မတရားမႈနဲ႕က်ဴးလြန္မႈမွန္သမွ်ဟာ တျခားသူ(လူမ်ဳိးျခား)ေတြေၾကာင့္ ”ဆိုတဲ့စကားမ်ဳိးေတြဟာ လူထုၾကားထဲ အတိုင္းထက္အလြန္ ေအာင္ျမင္တြင္က်ယ္သြားၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ မီဒီယာကေန အသစ္အဆန္းပံုစံနဲ႕ အရွိန္အဟုန္ျပင္းျပင္း ပမာဏႀကီးႀကီး တင္ျပေဖာ္ေဆာင္လိုက္လို႕ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုလုပ္ႀကံတိုက္ခိုက္မႈေတြကို လူထုေတြအေနနဲ႕ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မထားႏိုင္ခဲ့ၾကဘူး။ သူတို႕ဟာ ေရွးရိုးစြဲမႈိင္းသြင္းမႈထဲမွာ အသားက်ေနရာကေန ေခတ္သစ္မီဒီယာမ်ဳိးစံုရဲ႕ဆြဲေဆာင္မႈေတြေၾကာင့္ တမဟုတ္ခ်င္း ႏိုင္ငံေရးဆင္လံုးျဖစ္တဲ့ မ်က္ကန္းမ်ဳိးခ်စ္ေလွာင္အိမ္ထဲ ေရာက္မွန္းမသိ သက္ဆင္းေရာက္ရိွသြားပါေတာ့တယ္။

    အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီအုပ္စုမ်ားကို ပိုမိုအင္အားႀကီးလာေအာင္ လႊတ္ထားၾကတယ္။ သူတို႕ထဲက အခ်ဳိ႕ကို ေထာက္လွမ္းေရးေအးဂ်င့္ေဟာင္းေတြနဲ႕ ဦးေဆာင္ေစခဲ့တယ္။ သူတို႕ရဲ႕မႈိင္းသြင္းမႈကို မေျပာသာေတာ့တဲ့အဆင့္အထိ တိုးျမွင့္ႀကီးထြားေစတယ္။ ေခြးေပါက္ေလးေတြကို ေဟာင္လာေအာင္လုပ္ၿပီး အသံက်ယ္သထက္က်ယ္ေအာင္ လႊတ္ေပးထားတာက အာဏာရွင္စံနစ္ဖက္ျပန္လွည့္လိုတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းပါဘဲ။ ဒါမွ လူမ်ဳိးစုအမ်ဳိးမ်ဳိးၾကားမွာ မယံုၾကည္မႈေတြ၊ သံသယေတြ ဖြံ႕ထြားအျမစ္တြယ္လာမွာကိုးဗ်။

    miketae lar case
    မိတၳီလာ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ခ်ိန္ လံႈေဆာ္ေရး သတင္းဆိုဒ္မ်ား လူထုကို ေသြးထိုးလံႈေဆာ္ခဲ့ပံု
    Screen Shot Credit Lu Cifer FB

    ညစ္စုတ္တဲ့ မုဒိမ္းမႈကို ေမာင္းခလုတ္အျဖစ္ အသံုးခ်မယ္

    ဒါေတြအားလံုးသံုးရံုနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲမွာႏိုင္ဖို႕ မလံုေလာက္ေသးဘူး။ တျမည့္ျမည့္နဲ႕မေမ့ႏိုင္တဲ့ဒဏ္ရာ ေပးတဲ့နည္းကို ထပ္သံုးဖို႕လိုအပ္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ညစ္စုတ္လြန္းတဲ့ အက်ည္းတန္လြန္းတဲ့ ရြံစရာေကာင္းတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို အသံုးခ်မွာေပါ့။ အဲ့ဒီလိုအရာေတြကို မီဒီယာကေနတစ္ဆင့္ အျပန္တလဲလဲ ထုတ္လႊင့္ေဖာ္ျပပါမွ ပိုဆိုးတဲ့ကိစၥေတြ ျဖစ္လာမယ္ မဟုတ္လား။ ဒီလိုနဲ႕ ပံုမွန္အသိရိွသူေတြ၊ ဆင္ျခင္ဥာဏ္ထားသူေတြ၊ သမမွ်တတဲ့လူေတြပင္လွ်င္ အမွန္တရားကို မ်က္ကြယ္ျပဳလာၿပီး ကာကြယ္ေရးဆိုၿပီး အုပ္စုဖြဲ႕လာၾကေတာ့တယ္။ အဲ့ဒီအခါမွာ ကိုယ္နဲ႕မတူ ကိုယ့္ရန္သူအျဖစ္သေဘာထားၿပီး တစ္ပါးသူေတြကို သတ္ျဖတ္ဖို႕၊ အိုးအိမ္ေတြကို မီးေလာင္တိုက္သြင္းဖို႕ ၀န္မေလးၾကေတာ့ဘူးေလ။

    ဆာဗီးယားရြာသား Djordje Martinovic ကို မုဒိမ္းက်င့္တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥဟာ မီလိုစီဗစ္ရဲ႕ေက်ာ္ၾကားမႈကို ပိုမိုအားျဖည့္ေပးလိုက္ယံုသာမက သူ႕ေနာက္ကြယ္ရိွ ဆာဗီးယားလူမ်ဳိး အားလံုးနီးပါးကိုလည္း စည္းရံုးၿပီးသား ျဖစ္သြားခဲ့တယ္။ စြပ္စြဲသတင္း လႊင့္ခဲ့ပံုက ကိုဆိုဗို အယ္လ္ေဘးနီးယန္း အစြန္းေရာက္မ်ားက အဲ့ဒီဆာဗီးယားရြာသားကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားၿပီး ဘီယာပုလင္းတစ္လံုးနဲ႕ သူ႕ကို မဖြယ္မရာ မုဒိမ္းက်င့္ခဲ့တယ္ လို႕ဆိုတယ္။ ထုတ္ျပလုိက္တဲ့ဇာတ္လမ္းတစ္ခုလံုးမွာ ညစ္စုတ္ရြံရွာမႈမ်ားနဲ႕့ျပည့္ႏွက္ေနခဲ့ၿပီး အျဖစ္မွန္ကိုေတာ့ ယေန႕ထက္ထိ ဘယ္္သူမွွ မသိခဲ့ၾကဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဆာဗီးယားမ်ဳိးခ်စ္ေတြ၊ အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒီေတြရဲ႕ မီဒီယာေတြမွာေတာ့ အယ္လ္ေဘးနီးယန္းလူမ်ဳိးေတြဟာ ဆာ့ဘ္ေတြကို အႏ ၱရာယ္ေပးေနတဲ့ အၾကြင္းမဲ့ဒုစရိုက္သားေတြ အျဖစ္ ရုပ္လံုးေဖာ္ခဲ့ၾကတယ္။

    ကိုဆိုဗိုက မီလုိစီဗစ္ရဲ႕ ခြဲျခားႏွိမ့္ခ် ဆက္ဆံေရးမူ၀ါဒေတြကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေ၀ဖန္ခ်က္က ျပည္တြင္းေရာျပည္ပပါ အႏ ၱရာယ္၀ိုင္းရံေနပါေပါ့လား ဆိုၿပီး ဆာ့ဘ္အမ်ားစုရဲ႕ ရင္ထဲကိုစူး၀င္သြားခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲမွာ မီလိုစီဗစ္ရဲ႕ေပၚလစီကို ေ၀ဖန္ရဲတဲ့သူ မည္သူ႕ကိုမဆို အမ်ဳိးသားသစၥာေဖာက္/ႏိုင္ငံ့သစၥာေဖာက္ လုိ႕ တံဆိပ္တပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီမိုကေရစီယွဥ္ၿပိဳင္မႈ သို႕မဟုတ္ ဒီမိုကေရစီေဆြးေႏြး၀ိုင္းေတြဟာ ဒီအျမင္ေတြအၾကား ေခါင္းမျပဴ၀ံ့ေတာ့ဘူး။ “သူတို႕ ” နဲ႕ “ငါတို႕” ဆိုတာဘဲ က်န္ရစ္ေတာ့တယ္။ “ငါတို႕”ဆိုတာက အဲ့ဒီႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားေနာက္ကြယ္က မေ၀ဖန္မသံုးသပ္ၾကတဲ့ (အထက္ပါ အခ်က္ေတြကို မ်က္ေစ့မွိတ္ယံုလိုက္ၾကတဲ့) လူေတြအားလံုးကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္တယ္။

    စစ္တပ္နဲ႕ျပည္သူ႕စစ္ အခန္းက႑ မရိွမျဖစ္လိုတယ္လို႕ ထင္ျမင္ေစတယ္

    မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ရွင္းလင္းေရးမွာ တရား၀င္စစ္တပ္ နဲ႕ တရားမ၀င္စစ္တပ္တို႕ရဲ႕ အျပန္အလွန္ဆက္ႏႊယ္ပတ္သက္မႈက အဓိကဇာတ္ေကာင္ပါဘဲ။ ၂၀ ရာစုေႏွာင္းပိုင္း ဥေရာပ ရာဇ၀င္ထဲက တုန္လႈပ္ဖြယ္ ဒီ အျဖစ္သနစ္ဟာ ထာ၀စဥ္ တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္ေနခဲ့ၾကတဲ့ ေရွးေဟာင္း ေဗာ္လကန္မ်ဳိးႏြယ္အုပ္စုအခ်င္းခ်င္းအၾကားက ရန္ၿငိဳးေၾကာင့္ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္တယ္လို႕  ႏိုင္ငံျခားသုေတသီမ်ားက အလြယ္တကူ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့ၾကတယ္။ သို႕ေသာ္ ခရိုေအးရွားမွာျဖစ္တဲ့ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ေရးမွာေတာ့ ဒီအခ်က္နဲ႕ ေၾကာင္းက်ဳိးညီညြတ္မႈ မရိွတာေတြ႕ရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကိုဆိုဗို နဲ႕ ေဘာ့စ္နီးယားမွာ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ ဒီအေၾကာင္းရင္းနဲ႕ဆန္႕က်င္လုိ႕ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ရွင္းလင္းေရးဆိုတာ အလြန္အင္မတန္ က်ဳိးေၾကာင္းက်နေအာင္ စီစဥ္ထားတဲ့- အကြက္ခ်စီမံထားတဲ့- ေသေသခ်ာခ်ာျပင္ဆင္ထားတဲ့ အားထုတ္ေဆာင္ရြက္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ထင္ရွားေပါက္ေရာက္လာတဲ့ အျခားအျခားေသာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၀င္ကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး ေျဗာင္က်က် ရက္စက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ၾကမယ္၊ ပိုင္ဆိုင္မႈရယ္လို႕ မက်န္ရစ္ေအာင္ ေနအိမ္ေတြကို မီးေလာင္တိုက္သြင္းမယ္ ဒါမွမဟုတ္ ၿဖိဳလဲဖ်က္ဆီးၾကမယ္။ “သူတို႕”ရဲ႕ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ နဲ႕ သမိုင္း၀င္အေထာက္အထားေတြ တစ္စမက်န္ဖို႕ ေျမျမဳပ္ပစ္မယ္၊ အဲ့ဒီေျမေပၚမွာ “ငါတို႕”ရဲ႕ဟာေတြပဲ က်န္ရိွေနရမယ္၊ “ငါတို႕”ရဲ႕ ပိုင္နက္သာျဖစ္ရမယ္။ ဒါဟာ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္ျခင္းပါဘဲ။

    တရား၀င္စစ္တပ္က က်ားကန္ေပးထားတဲ့ တရားမ၀င္စစ္တပ္ေတြကို စံနစ္တက် လက္နက္တပ္ဆင္ေပးထားတယ္။ ေထာက္လွမ္းေရးအရာရိွေဟာင္းေတြ၊ ေၾကးစားစစ္သားေတြ၊ အက်ဥ္းေထာင္ကေနတမင္လႊတ္ေပးထားတဲ့ ဒုစရိုက္ေကာင္ေတြ၊ အေတြးတိမ္တဲ့လူငယ္ေတြနဲ႕ ေရာစပ္ဖြဲ႕စည္းေပးထားၾကတယ္။

    ဒီလိုစစ္တပ္မ်ဳိးကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္းမွာ မပါ၀င္ရလို႕ လမ္းေၾကာင္းခ်ေပးထားတယ္။ ဒါကလည္း အစပိုင္းမွာပါဘဲ။ လုံၿခံဳေရးနဲ႕ကာကြယ္ေရးအတြက္၊ တည္ၿငိမ္ေအာင္ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ဖြဲ႕စည္းေပးတာလို႕ ေျပာဆိုေလ့ရွိတတ္ၾကတယ္။ အမွန္တကယ္တမ္းက်ေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕အခန္းက႑ဟာ စစ္ေရးအရ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ေနရာေတြကိုထိန္းခ်ဳပ္ရတယ္၊ လမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႕အျခားအေရးႀကီးအရင္းအျမစ္ေတြရဲ႕လံုၿခံဳေရးကို တာ၀န္ယူရတယ္။ က်ဴးေက်ာ္နယ္ခ်ဲ႕လာသူေတြကို တားဆီးပိတ္ဆို႕ရမယ္ စသျဖင့္ အကန္႕အသတ္ရိွေနတယ္။ တရားမ၀င္စစ္တပ္ေတြက်ေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လႈပ္ရွားလို႕ရေနတယ္ေလ။ သူတို႕ဟာ သူတို႕ဦးတည္ထားတဲ့ လူနည္းစုေတြအေပၚ လက္နက္ကိုင္တြယ္ခြင့္၊ စုရံုးခြင့္ ပိတ္ပင္လို႕ရတယ္။ လူေပါင္းမ်ားစြာကို စီမံကိုင္တြယ္ခြင့္ရိွေနတယ္။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္အေနနဲ႕ ပိုင္နက္လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႕ “သူတို႕”ဆိုတာကို လက္စတုန္းရွင္းထုတ္တဲ့အထိ လုပ္ခြင့္ရၾကတယ္။

    အဲ့ဒီတရားမ၀င္စစ္တပ္အုပ္စုေတြက ေအာက္တန္းက်စြာလုပ္ေဆာင္ၾကေလတိုင္း စစ္တပ္၊ အစိုးရ နဲ႕ သမၼတ မီလုိစီဗစ္တို႕က မိမိတို႕မွာ တာ၀န္မရိွေၾကာင္း၊ မိမိတို႕အေနႏွင့္ အေျခအေနကိုထိန္းသိမ္းေပးရန္သာ တတ္စြမ္းႏိုင္ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႕ျပည္တြင္း“ပရိသတ္”ကို အခါခပ္သိမ္း ေျပာဆိုေနေလ့သာရိွခဲ့တယ္။ သူတို႕အဆိုအရ ႏွိပ္စက္ခံရသူေတြက မိမိကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္တဲ့အတြက္ တိုက္ခိုက္မႈပိုမိုအရိွန္ျမွင့္တက္လာရတယ္တဲ့ေလ။

    အခ်ိန္တန္တဲ့အခါ မုဒိမ္းမႈ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႕ထြင္လံုးဆင္ထားတဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြ မလိုအပ္ေတာ့ဘူး။ သူတို႕လိုခ်င္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ အမွန္တကယ္အေကာင္အထည္ေပၚလာၿပီး ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရပြင့္အံလာတယ္။ “ငါတို႕”အင္အားစုက “သူတို႕”အေပၚ ေသြးပ်က္ဖြယ္က်ဴးလြန္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၾကတယ္။ “သူတို႕” နဲ႕“တျခားသူေတြ”ကလည္း ေရရွည္မွာ ငံု႕ခံလို႕ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ မိမိကိုယ္ကိုကာကြယ္ေရးအတြက္ “ငါတို႕”အေပၚ အလားတူ တန္ျပန္လုပ္ေဆာင္လာၾကေတာ့တယ္။ ျပည္တြင္းက မ်ဳိးခ်စ္၊ အမ်ဳိးသားေရးမီဒီယာေတြက “ငါတို႕အုပ္စု”ေတြရဲ႕ တစ္ဖက္သတ္အၾကမ္းဖက္မႈေတြအေၾကာင္း ဘယ္ေတာ့မွ မေဖာ္ျပခဲ့ၾကဘူး။ “တျခားသူေတြ”ရဲ႕ အျပစ္ေတြကိုေတာ့ မတုန္႕မဆိုင္းအလြန္ျမန္ဆန္စြာ တင္ျပေလ့သာရိွခဲ့ၾကတယ္။ ဒီအေျခအေနက စိုးရိမ္ေသာကနဲ႕အမ်က္ေဒါသကို ပိုမို ႀကီးထြားလာေစၿပီး၊  (“ငါတို႕” လို႕ မိႈင္းမိသြားတဲ့ ျပည္သူေတြကို)  “ကာကြယ္ျခင္း”ေခါင္းစဥ္နဲ႕ “တျခားသူေတြ”ကို ေမာင္းထုတ္ၾကေအာင္၊ ေသြးေခ်ာင္းစီးသတ္ျဖတ္ေစေအာင္ တြန္းပို႕လိုက္ျခင္းသာျဖစ္တယ္။

    ဒါဟာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအတြက္ ယခင္ယူဂိုဆလားဗီးယားႏိုင္ငံတစ္၀ွန္း အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒကို လွိမ့္သြင္းခဲ့တဲ့နည္းလမ္းပါဘဲ။ အဲ့ဒီေခတ္မွာ မီလိုစီဗစ္နဲ႕အေပါင္းအပါတစ္စုဟာ ၁၉၉၀၊ ၁၉၉၂ နဲ႕ ၁၉၉၇ ေရြးေကာက္ပြဲ ေတြမွာ အတားအဆီးမရိွ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး သမၼတေနရာအတြက္ ျပႆနာမေပၚခဲ့ဘူး။ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ အာဏာဆုပ္ကိုင္မႈ အတြက္ ေပးဆပ္လိုက္ရတာကေတာ့ ႏိုင္ငံၿပိဳကြဲျခင္း နဲ႕ ရန္ၿငိဳးစစ္ပြဲႀကီး ၄ ခုဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕အသက္ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ ဆံုးရႈံးခဲ့တယ္။ ေထာင္နဲ႕ခ်ီတဲ့ရြာေတြ ျပာပံုဘ၀ေရာက္ခဲ့တယ္။ ၿမိဳ႕ျပႀကီးေတြမွာ က်ည္ခြံေတြဖံုးလႊမ္းခဲ့တယ္။ သန္းနဲ႕ခ်ီတဲ့သူေတြ နယ္ေျမစြန္႕ရတယ္။ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့တယ္။ စီးပြားေရး အဖတ္ဆည္မရေအာင္ ပ်က္စီးသြားခဲ့တယ္။

    အဆံုးသတ္မွာေတာ့ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူခိုးႀကီးထပ္လုပ္ဖို႕ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ မီလိုစီဗစ္ကို ဆာဗီးယားလူငယ္တန္ျပန္လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕( Serbian youth movement Otpor ) နဲ႕ စုေပါင္းအတိုက္အခံအင္အားစုက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ့တယ္။ လူမဆန္ေအာင္ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္ေကာင္အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာခံုရံုးတင္ခဲ့ၾကတယ္။ စီရင္ခ်က္မခ်ခင္မွာဘဲ သူ႕အခန္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ သူ႕အကုသိုလ္နဲ႕သူ ႏွလံုးရပ္ၿပီး နိဂံုးခ်ဳပ္သြားခဲ့တယ္။

    ေဗာ္လကန္ရဲ႕သားသတ္သမားႀကီး မီလိုစီဗစ္ နဲ႕ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို ႏိႈင္းယွဥ္ခ်ိန္ထိုးတာမဟုတ္ေၾကာင္း နားလည္မႈ မလြဲမွားဖို႕ ကၽြန္ေတာ္ေျပာလိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ေ၀မွ်ေပးခ်င္တဲ့ အခ်က္က လူမ်ဳိးစုရွင္းလင္းသန္႕စင္ေရးတို႕၊ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈတို႕ဆိုတာ အျပန္အလွန္အၾကမ္းဖက္မႈအဆက္မျပတ္ျဖစ္ပြားရာကေန ပြင့္ထြက္လာတတ္တဲ့ အရာမ်ဳိး မဟုတ္ေၾကာင္း သိေစခ်င္တာျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ မြတ္စ္လင္မ္အားလံုးအထိ ၿခံဳလႊမ္းဦးတည္လာေနတဲ့ မ်ဳိးျဖဳတ္သုတ္သင္မႈဆိုတာမ်ဳိးဟာ “စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရး”အားျဖင့္ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ႀကိဳတင္ႀကံစည္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ ႏို္င္ငံေတာ္ရဲ႕ထိပ္သီးယႏ ၱရားတစ္ခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈမရိွဘဲနဲ႕ ဘယ္လိုမွျဖစ္ေပၚလာစရာအေၾကာင္းမရိွဘူး ဆိုတာပါဘဲ။

    အခ်ိန္မလြန္ခင္ အစြန္းေရာက္အမ်ဳိးသားေရး၀ါဒရဲ႕အက်ည္းတန္စက္ကြင္းကို ခ်ဳိးဖ်က္ဖို႕ဆိုတာ မင္းကိုႏိုင္နဲ႕၈၈မ်ဳိးဆက္ တို႕လို႕ သတၱိေကာင္းတဲ့၊ တာ၀န္ယူရဲတဲ့ လူထုေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႕တင္ မလံုေလာက္ပါဘူး။ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ေလးစားလက္ခံအပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ သမွ်တအျမင္ရိွတဲ့ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့မီဒီယာေတြ၊ အတိုက္အခံေတြအားလံုး လက္တြဲညီညီနဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈကို တန္ျပန္ဆန္႕က်င္သြားရမွာျဖစ္တယ္။ ကာကြယ္တားဆီးရမွာျဖစ္တယ္။ အဆံုးသတ္အားျဖင့္ မိမိႏို္င္ငံနယ္နမိတ္အတြင္း အလားတူအျဖစ္မ်ဳိး ထပ္မံမျဖစ္ပြားေတာ့ေအာင္ အစိုးရပိုင္းနဲ႕ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာပိုင္ေတြသာလွ်င္ အဓိကတာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လႈံ႕ေဆာ္ေနၾကတဲ့ တရား၀င္၊ တရားမ၀င္ အင္အားစုအားလံုးအေပၚ ထိေရာက္ျပတ္သားတဲ့ အေရးယူမႈကို အျမန္ဆံုးျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး အဆံုးသတ္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    ***  ေဆာင္းပါးရွင္ Igor Blazevic သည္ ေဘာ့စနီးယားႏို္င္ငံသားတစ္ဦး၊ ခ်က္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ တစ္ဦး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ပညာေရးဦးေဆာင္မႈအဖြဲ႕ဒါရိုက္တာတစ္ဦးျဖစ္သည္။  ***

    ဧရာဝတီ အဂၤလိပ္ပိုင္းသတင္းဆိုဒ္တြင္ ေဆာင္းပါးရွင္Igor Blazevic ေဖာ္ျပခဲ့သည့္  The Vicious Cycle of Extreme Nationalism ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျမန္မာျပန္ဆိုပါသည္။