News @ M-Media

Category: သုတ၊ရသႏွင့္အေထြေထြ

ေဆာင္းပါမ်ား၊ ကဗ်ာမ်ား။ ဝထၳဳမ်ား၊ ဗဟုသုတ ျဖစ္ဖြယ္ရာမ်ား စသျဖင့္

  • ႏိုင္ငံသစ္တည္ ျမန္မာျပည္၏ လက္တြဲေဖာ္မ်ား (သို႔မဟုတ္) ရိုဟင္ဂ်ာ [ဘာသာျပန္ ေဆာင္းပါး]

    ဇန္နဝါရီ ၁၄၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    ဘာသာျပန္ဆိုသူ- ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္

    ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အစဥ္အလာထံုးတမ္း ႏွင့္ ဘာသာစကားစြမ္းရည္မ်ား၌ ထူးထူးျခားျခား ၾကြယ္၀စည္ပင္လွသည့္ တိုင္းျပည္ျဖစ္၏။ ဤႏိုင္ငံ၏ မတူကြဲျပားမႈမ်ားက တိုင္းျပည္၏အင္အားတစ္ရပ္ ျဖစ္ႏိုင္သလို သေဘာထားကြဲလြဲမႈ၏ မ်ဳိးေစ့ကိုလည္း ႀကဲပက္ထားသည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ လွေခ်ၿပီ။ ထိုအရာက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အာရွ၌ ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္လာေစမည့္အစား တိုင္းျပည္ကို ေနာက္ျပန္ဆုတ္ေအာင္၊ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို မြန္းႀကပ္သြားေအာင္၊ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားအတြက္ မလံုၿခံဳမႈေဘးဆိုးမ်ားျဖစ္လာေအာင္ တြန္းပို႔လ်က္ရိွေန၏။
    unnamed
    (ဓာတ္ပံု – ေကာင္းထက္) ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္လူရမ္းကားတစ္စု၏ ဖ်က္ဆီးမႈ၏မေရွးမေႏွာင္းတြင္  စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္မွ ပ်က္စီးသြားရေသာဗလီ၀တ္ေက်ာင္းတစ္ခုအနီး ထိုင္ေနသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားတစ္ဦး

    ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ လူနည္းစု တိုင္းရင္းမ်ဳိးႏြယ္မ်ားအေပၚ အစဥ္တစိုက္ တိက်စြာ သတ္မွတ္ျခင္း ႏွင့္ ပံုေဖာ္တင္ဆက္ျခင္း မရိွေလပဲ မ်ားေသာအားျဖင့္ တစ္ဖက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ေနပါသည္။ အစိုးရအာဏာပိုင္တို႔က လူနည္းစုတိုင္းရင္းမ်ဳိးႏြယ္အုပ္စုကို ၁၃၅ မ်ဳိးဟု တရား၀င္ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း ဤကိန္းဂဏန္းႏွင့္ အမ်ဳိးအမည္စာရင္းကို ေၾကလည္မႈရိွ မေနၾကေခ်။ ထိုစာရင္းဇယား၌ မိမိတို႔မွာ ျဖဳတ္ပယ္ခံထားရသည္ဟု အခ်ဳိ႕ကဆိုၾကသလို အျခား တစ္ဖက္ကလည္း အမ်ဳိးအစားခြဲမႈ မ်ားျပားလြန္းေနသည္ဟု ေျပာသူမ်ား ရိွၾက၏။

    အလားတူ တိုင္းရင္းႏြယ္အုပ္စုတစ္ခုျဖစ္ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏို္င္ငံအတြင္း နက္နက္ရိႈ္င္းရိႈင္း ၀ိ၀ါဒကြဲျပားလ်က္ရိွေနပါ၏။ ကၽြႏ္ုပ္သည္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတစ္ဦး ျဖစ္ပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းက တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈကို ၎၏ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အစိုးရမွ တရားမ၀င္ေၾကာင္း ဆိုလာခဲ့သည္မွာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေနေပၿပီ။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ေနထိုင္ လာၾကေသာ္လည္း ဤတိုင္းရင္းမ်ဳိးႏြယ္စုအား တရား၀င္ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈမွ အဘယ္ေၾကာင့္ ရုပ္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ား၊ သုေတသီမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးေဖာ္ေဆာင္လႈပ္ရွားသူမ်ား၊ မီဒီယာမ်ား စသည္တို႔မွ အခါအားေလ်ာ္စြာ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါသည္။

    ဤေမးခြန္း၏အေျဖမွာကား ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္မွ အခ်ဳိ႕အေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေနပါသည္။ ထိုအခ်က္မ်ား၌ ႏိုင္ငံအတြင္း လူမ်ဳိးေရးႏွင့္ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္လူမႈဆက္ဆံေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ၾသဇာလႊမ္းမိုးစြက္ဖက္တင္စီးမႈ မ်ားလည္း အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ထိုအေျခခံအခ်က္မ်ားက ႏွစ္ေပါင္း ငါးဆယ္ကာလအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ကို သီးျခားျဖစ္စဥ္ လမ္းေၾကာင္းထဲ ဆိုက္ေရာက္သြားေစပါသည္။ ရခိုင္ေဒသ အတြင္း မွီတင္းေနထိုင္ၾကသည့္ ျပည္သူတို႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္မႈ ႏွင့္ တိုးတက္မႈအေပၚ ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္ေစေသာ ခြဲျခားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစခဲ့၏။

    အခ်ဳိ႕ရခိုင္လူမ်ဳိးတို႔အၾကားတြင္ မတင္းတိမ္မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈ ရိွေနလင့္ကစား ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ရခိုင္လူထုတို႔ အပါအ၀င္ ျပည္သူအေပါင္းတို႔ အေနျဖင့္ လံုၿခံဳမႈ ကင္းမဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္ခံ ဘ၀ထက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေသာ ဘ၀ကို ပိုမိုႏွစ္သက္ၾကလိမ့္မည္ဟု ေၾကာင္းက်ဳိးက်က် ေတြးေခၚဖို႔လိုအပ္ပါသည္။ ယင္းျပည္နယ္ အတြင္းေနထိုင္ေနၾကေသာ လူထုအၾကား မေရရာေသာ အက္ေၾကာင္းကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည့္အရာမွာ မည္သည္နည္းဟု ပထမဆံုး ေမးျမန္း လိုေပလိမ့္မည္။  ရွင္းလင္းစြာေတြ႕ႏိုင္သည့္ ပထမဆံုး ပင္မျပႆနာမွာ တရား ဥပေဒစိုးမိုးမႈ ကင္းမဲ့ေနျခင္းပင္။ ထိုအခ်က္က တရားမွ်မွ်တတ တန္းတူညီမွ် တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္မည့္ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားကို အလံုအေလာက္ ခ်ေပးရန္ ပ်က္ကြက္သြားေစခဲ့သည္။

    အုပ္စုႏွစ္ဖက္စလံုးမွ အျပန္အလွန္ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္ထားခဲ့ၾကသည္။ မည္သူက စတင္က်ဴးလြန္သည္၊ မည္သူက စဦး ဓားစာခံျဖစ္ရသည္ ဟူသည္မွာ အေၾကာင္းမဟုတ္။ အၾကမ္းဖက္မႈဟူသမွ် လက္ခံႏိုင္စရာ မရိွေခ်။ အမႈတစ္ခုျဖစ္လာလွ်င္ က်ဴးလြန္သူအား ဖမ္းဆီးရမည္၊ အေရးယူရမည္၊ ျပစ္မႈႏွင့္ ထိုက္တန္ေသာ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ရေပမည္။ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ မည္သို႔ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈ သို႔မဟုတ္ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္ေသာ အျခား လုပ္ရပ္မ်ားကို အားေပး အားေျမွာက္ မျပဳသင့္၊ သို႔သာမက လူတိုင္းအေပၚကို တရားမွ်တစြာ တန္းတူထားရန္ တာ၀န္ရိွေနသည္။ ဤအခ်က္ ပ်က္ကြက္ေလလွ်င္ မင္းမဲ့စရိုက္ ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ပိုမိုတြန္းအားေပးရာ ေရာက္ေစ၏။

    အစၥလာမ့္စီမံကိန္းဟု ယိုးစြပ္ခ်က္တစ္ခု
    —————————————-
    ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရပမာဏ ေပါက္ကြဲမ်ားျပားလာသည္ကို စိုးရိမ္ေၾကာင္း၊ ၎တို႔သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို အစၥလာမ္ပံုသြင္းမႈျပဳရန္ ရည္မွန္းထားေၾကာင္း ရခိုင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက စြပ္စြဲေဖာ္ျပထားၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသရရန္ ႀကိဳးစားေနၾကသည္ဟု ထုိသူတို႔မွ အေၾကာင္းျပၾကသည္။ အေရာင္ဆိုးမိႈင္းတိုက္တတ္သည့္ အုပ္စုငယ္မ်ားအခ်ဳိ႔၏ မခို္င္မာေသာအဆိုမ်ား ႏွင့္ ယံုတမ္းစကား ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပကာ ယင္းသုိ႔သံသယမ်ားႀကီးထြား လာေစေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားက ဆိုေနပါသည္။

    ၎စိုးရိမ္မႈႏွင့္ယိုးစြပ္မႈမ်ားမွာ အစစ္အမွန္ မဟုတ္ေခ်။ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ရခိုင္လူမ်ဳိးတို ႔အၾကား နက္ရိႈင္းစြာ နားလည္မႈ လြဲမွားျခင္းမွ ခြဲျဖာ ထြက္ရိွလာေသာ ေက်ာရိုး အခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး တစ္ခုတည္းအတြက္သာ ကြက္၍ ကၽြႏ္ုပ္မွ ၎တို႔ကိုယ္စား အခိုင္အမာ ေျပာဆုိပါမည္။ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာျပည္ရိွ အျခားျပည္နယ္ တစ္ခုခုမွေသာ္လည္းေကာင္း ခြဲထြက္၍ သီးျခားျပည္နယ္ ထူေထာင္ရန္ ဆႏၵမရိွၾက၊ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္မႈမ်ဳိးလည္း မျပဳၾကပါ။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ား ကာလတြင္ ေမယုနယ္ျခား ခရိုင္ဟု အမည္ရေသာ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ခရိုင္တစ္ခု တည္ေထာင္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည့္ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုငယ္တစ္ခုမွာ လူနည္းစုရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အနက္ အမွန္တကယ္ ရိွခဲ့ပါသည္။ ယင္းလႈပ္ရွားမႈမွာလည္း တစိုက္မတ္မတ္ မဟုတ္ခဲ့။ အၿမဲတမ္း စစ္တပ္လည္း မဟုတ္ခဲ့ေခ်။ ရခိုင္လူမ်ဳိးတို႔အတြင္းမွာသာလွ်င္ အတိတ္ကာလကတည္းက လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈဟုဆိုကာ ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္လာခဲ့ပါသည္။ ကၽြႏ္ုပ္လူမ်ဳိးတို႔၏ သေဘာထား၌ ေျပာင္းလဲ လာေသာေခတ္ ကာလတြင္ ယင္းလႈပ္ရွားမႈမွာ အေျခအျမစ္မဲ့ေသာ အတိတ္ပံုရိပ္တစ္ခုအျဖစ္သာ သေဘာထားလ်က္ရိွေပသည္။

    ရိုဟင္ဂ်ာဟူေသာ အမည္နာမသည္ ကၽြႏ္ုပ္၏လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကို ေခၚဆိုေသာ ေယဘူယ်အသံုးအႏႈန္းျဖစ္၏။ ထိုေ၀ါဟာရမွာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏သမိုင္းတြင္ အျမစ္ခိုင္ခိုင္ရိွေနသည့္အျပင္ ကိုယ္ပိုင္ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္လူဦးေရပမာဏကိုလည္း ေဖာ္ညႊန္းေနပါသည္။ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ထိုေ၀ါဟာရမွာ ၁၇၉၉ ခုႏွစ္မတိုင္မွီကပင္ ရိွႏွင့္ၿပီးျဖစ္ရာ ကၽြႏ္ု္ပ္တို႔၏သမိုင္းႏွင့္အေမြအႏွစ္အဖို႔ ယခုအခ်ိန္တြင္ အလြန္အေရးပါေသာ တန္ဖိုးထားအပ္သည့္အရာဟု ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ခံယူထားပါသည္။ ဤ၀ိေသသကို ခ်ဳိးႏွိမ္ေသာ – ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း အေျခခိုင္ၿပီးျဖစ္သည့္ သိကၡာရိွလူမ်ဳိးအစဥ္အလာကို မခန္႔ေလးစားျပဳေသာ  “ဘဂၤါလီ” အသံုးအႏႈန္းအား ကၽြႏ္ုပ္တို႔မွ လက္မခံဆန္႔က်င္ပါသည္။

    မႏုႆေဗဒရႈေထာင့္မွၾကည့္ေလလွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုသည္ အာရိယန္/ေကာ့ေကးရွပ္ ရင္းျမစ္အႏြယ္မ်ားမွ ဆင္းသက္လာသည့္ ဘာသာစကား၊ ဘာသာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေရာယွက္ ဆက္ႏႊယ္မႈမ်ားကို ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားဆဲ ျဖစ္သည္။ ေတာင္အာရွ ႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း အဆက္အႏြယ္မ်ားမွ ျမစ္ဖ်ားခံ ဆင္းသက္လာၿပီး ယခင္က အာရကန္ျပည္ဟု လူသိမ်ားေသာေဒသ၌ ကိုလိုနီေခတ္ကာလအတြင္း ပိုမိုစည္ပင္ မ်ားျပားလာခဲ့သည္။ ယေန႔ ျမန္မာျပည္ အေနာက္ပိုင္းေဒသကို မ်ဳိးဆက္ အလီလီမွ မိမိတို႔၏ ဇာတိေျမအျဖစ္ခံယူေနထိုင္လ်က္ ရိွၾကေသာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား တကယ့္တို င္းရင္း မ်ဳိးႏြယ္မ်ားထဲ ထည့္သြင္းမွသာ သဘာ၀က်မည္ျဖစ္သည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ရခိုင္ရိွ အျခားလူမ်ဳိးစုမ်ားႏွင့္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း အတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ခဲ့ေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားမွာလည္း လိုသည္ထက္ပင္ ပိုလွ်ံေနပါသည္။

    ဘာဆက္ျဖစ္မည္ကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔ မသိ

    လက္ရိွႏွစ္မ်ားအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရ အဆမတန္ေပါက္ကြဲမ်ားျပားလာသည္ဟု တစ္ဖက္သတ္ဆိုေနၾကေသာ္လည္း လူဦးေရစာရင္း အခ်က္အလက္ကိုမူ ေျချမစ္ခိုင္မာစြာ မျပသႏိုင္ၾကေခ်။ ေနရာအသီးသီးမွတင္ျပသည့္ စာရင္းဇယားအမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔မွာလည္း ခန္႔မွန္း ယူဆခ်က္ မ်ားသာ ျဖစ္ေန၏။ ခန္႔မွန္း ယူဆခ်က္မ်ားမွာ အခ်ဳိ႕ကာလ အတြက္ အေခ်အတင္ အျငင္းအခံုျဖစ္ပြားေစပါသည္။ အာဏာပိုင္မ်ားဖက္မွ တရား၀င္ စာရင္းေကာက္ယူမႈ မရိွသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရိွၿပီျဖစ္သည္။ ပြင့္လင္းျမင္သာ၍ တိက်ေသာ စာရင္းေကာက္ယူရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာ လူဦးေရပမာဏသည္ အျခားလူမ်ဳိးအုပ္စုမ်ားထက္ တိုးပြားမႈျမန္ဆန္သည္ဟု ထင္ျမင္သြားႏိုင္ေစမည့္ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ား ရိွပါ၏။ သူတို႔သည္ ႏိုင္ငံ၏ အျခားေဒသမ်ားသို႔ သြားလာ ခြင့္မရဘဲ ျပည္နယ္တစ္ခု၏သီးျခားေဒသ တစ္ခုအတြင္း ဦးတည္ ပိတ္ေလွာင္ခံထားရသည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္မူ ရခိုင္ႏွင့္ အျခားလူမ်ဳိးတို႔သည္ ႏွစ္သက္ရာေဒသ အသီးသီးထံ သြားလာခြင့္ရရိွခဲ့ၾကသည္။ သို႔အားျဖင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကတည္းက ရခိုင္ေဒသတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ၁.၅ သန္း၀န္းက်င္အထိ စုၿပံဳေနရျခင္းဟူသည့္ အခ်က္ကို သတိျပဳအပ္ေပသည္။ ယခုေသာ္ ရိုဟင္ဂ်ာအခ်ဳိ႕မွာ ကမာၻ႕ေဒသ အသီးသီးတြင္ ရိွေနၾက၏။

    ရခိုင္တို႔၏ ပင္တိုင္ စြပ္စြဲခ်က္ကိုၾကည့္လွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာဦးေရ ျမင့္တက္ မ်ားျပားလာျခင္းမွာ တရားမ၀င္ေျပာင္းေရႊ႕ ၀င္ေရာက္လာမႈ(ခိုး၀င္လာျခင္း) ဟူ၍ ေတြ႕ရသည္။ ထုိအဆိုကို ေထာက္ခံ အတည္ျပဳႏိုင္ေသာ မည္သည့္စာရင္းအင္း အခ်က္အလက္မ်ားလည္း ရိွမေနၾက။

    ရခိုင္ျပည္နယ္က လက္ရိွရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရအား အတည္ျပဳမည္၊ တရားမ၀င္ခိုး၀င္လာသူမွန္သမွ် စံုစမ္းထုတ္ေဖာ္သြားမည္ ဆိုေသာ ျမန္မာအစိုးရ၏ ကတိက၀တ္အတိုင္း ပြင့္လင္းျမင္သာေသာလုပ္ငန္းစဥ္ကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔မွ ျမင္ေတြ႕ခ်င္ပါသည္။ ထိုေဒသအတြင္း တရားမ၀င္ခိုး၀င္လာမႈမ်ား၊ တရားမ၀င္ ခိုးသြင္းမႈမ်ား ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေစမည့္ – ႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္နမိတ္အေပၚ ခိုင္မာေတာင့္တင္းေသာ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး တည္ေဆာက္ျခင္းကို ကၽြႏ္ုပ္တို႔မွလည္း အားေပးေထာက္ခံပါသည္။

    ေနာက္ထပ္စြပ္စြဲခ်က္တစ္ခုမွာ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ဘာသာေရး ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈထံုးတမ္းအစဥ္အလာေၾကာင့္ လူဦးေရ ပမာဏ ျမင့္တက္လာသည္ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ပညာသင္ၾကားခြင့္ ႏွင့္ စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ခြင့္ ေပးအပ္မည္ဆိုပါက လတ္တစ္ေလာ၌ မည္သို႔ပင္ရိွေစကာမူ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ကမာၻ႕အျခားေဒသမ်ားနည္းတူ အၾကြင္းမဲ့ အခ်ဳိးညီသြားႏိုင္ပါလိမ့္မည္။

    ေတ့ဆိုင္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာရန္ အေရးႀကီးသည္

    ရိုဟင္ဂ်ာတို႔အား ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ေက်ာရိုးထဲ အဘယ္ေၾကာင့္ ပါ၀င္ခြင့္မေပးသည္ကို အေၾကာင္းျပခ်က္ မရိွေခ်။ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအစဥ္အလာမ်ားကို နားလည္ထားၾကေသာ ရိုဟင္ဂ်ာအုပ္စုႀကီးမွာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ေက်ာရိုး၌ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ လူတစ္ဦးသည္ ကခ်င္ခရစ္ယာန္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္၊ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာ  ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္၊ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စ္လင္မ္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မည္ – သို႔ေသာ္ သူ၏ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာ အယူ၀ါဒသည္ ေခတ္သစ္ျမန္မာျပည္ အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးအတြက္ အတားအဆီး မျဖစ္အပ္ပါေခ်။

    ကမာၻတစ္၀ွန္းရိွ ဘာသာေပါင္းစံု၌ အစြန္းေရာက္အုပ္စုမ်ား ရိွၾကပါသည္။ ၄င္းတု႔ိသည္ သက္ဆိုင္ရာလူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းရိွ အျပစ္မဲ့လူတစ္စုကို ဘာသာေရးဗန္းျပကာ အသံုးခ် အျမတ္ထုတ္ေလ့ရိွသည္။ ထိုအစြန္းေရာက္အုပ္စုမ်ား အသံတိတ္သြားေစရန္ သို႔တည္းမဟုတ္ စိစစ္ခ်ဳိးႏွိမ္လိုက္ရန္ ထိေရာက္ေသာနည္းလမ္းမ်ား ရိွပါသည္။ ၎ေသာ့ခ်က္မွာ ေတြ႕ဆိုင္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းအသီးသီးမွ ဘာသာတရားကို အမွန္တကယ္ နားလည္ ကိုင္းရိႈ္င္းသူမ်ားအၾကား ေတ့ဆိုင္ေဆြးေႏြးအေျဖရွာျခင္းက ေပၚထြက္ေနေသာ ယံုတမ္းစကားအဆိုမ်ားအား ဖယ္ရွားႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ကၽြႏ္ုပ္ ယံုၾကည္မိပါသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ညီညြတ္မႈအေရးအတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုတို႔၏ သစၥာရိွမႈႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ခ်က္မ်ား အေၾကာင္းကိုလည္း သံသယျဖစ္ေနေသာ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားထံ အသိေပးႏိုင္ပါလိမ့္မည္။

    အဆံုးသတ္ဆိုရလွ်င္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားအတိုင္း အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးရရိွေအာင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ရုန္းကန္ခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ၎တို႔သည္ မိမိတို႔၏ တမူထူးကဲေသာ ယဥ္ေက်းမႈအမွတ္သညာမ်ားကို ထိန္းသိမ္းထားလ်က္ တန္းတူႏိုင္ငံသားမ်ား အျဖစ္ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ႏိုင္ စြမ္းရိွပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သစ္ ျဖစ္ထြန္းေရး အတြက္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားကလည္း အင္တိုက္အားတိုက္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ရန္ အသင့္ရိွၾကပါသည္။ ရခိုင္ေဒသ အတြင္းအျပင္မ်ား၌ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး ႏွင့္ လူမႈေရးဆိုင္ရာ အသိပညာမ်ားကို ျမွင့္တင္ေပးျခင္းျဖင့္ တိုင္းျပည္ တိုးတက္ေရးအား လမ္းေဖာ္ေပးႏိုင္သည္သာမက သည္းခံျခင္း၊ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈ၊ ျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ သင့္ျမတ္ေရး ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၏ အုတ္ျမစ္ခ်ေပးရာလည္း ေရာက္ေစမည္ျဖစ္၏။

    ယင္းအိပ္မက္မ်ဳိး အမွန္တကယ္ အေကာင္အထည္မေပၚလာစရာ အေၾကာင္း မရိွပါ။ အလားတူ အေျခအေနအေန အထားမ်ဳိးမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးေနာက္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားႏွင့္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ားအေစာပိုင္းကာလတြင္ ရိွခဲ့ပါသည္။ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီေသာ အထင္လြဲမွားမႈႏွင့္ သံသယမ်ားကို ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ရန္ အခ်ိန္ယူ ရမည္ကို ကၽြႏ္ုပ္ နားလည္လက္ခံပါ၏။ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ခြဲထြက္ေရး သို႔မဟုတ္ သီးျခားကိုယ္ပိုင္ျပည္နယ္ ထူေထာင္ေရးကို ဆႏၵမရိွ၊ သို႔မဟုတ္ ထိုအစြန္းေရာက္အဖြဲ႕အစည္းတို႔၏အဆိုသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ပန္းတိုင္ႏွင့္အက်ဳိးစီးပြားကို ကိုယ္စားမျပဳ ဟူေသာ စကားရပ္အား ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သံသယစြဲၿမဲေနသူမ်ားအဖို႔ လက္ခံခ်င္မွလက္ခံပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ အၾကမ္းဖက္မႈအားျဖင့္ အေျဖထုတ္ႏိုင္မည္လည္း မဟုတ္ပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးအက်ဳိးငွာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ ကြဲျပားျခားနားမႈမ်ား အေပၚ ေတ့ဆိုင္ေဆြးေႏြးအျမင္ဖလွယ္ျခင္းနည္းလမ္းျဖင့္သာလွ်င္ အေျဖရရိွႏို္င္မည္ျဖစ္သည္။ မ်ားမၾကာမီ ျဖစ္လာ လတၱံ႕ေသာ ထိုကဲ့သို႔ ေတ့ဆိုင္ေဆြးေႏြး အေျဖရွာျခင္းတြင္ လက္တြဲပါ၀င္ရန္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွ အဆင္သင့္ရိွေနပါသည္။

    xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
    မူရင္းေဆာင္းပါးလင္=> Click Here
    Myanmar Times တြင္ ေဖာ္ျပေသာ ေဒါက္တာ ၀ါကာအြဒၵီးန္ ၏ The Rohingya: partners in building a new Myanmar အေတြးအျမင္ေဆာင္းပါးကို ျမင့္မိုရ္ေမာင္ေမာင္ မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပန္ဆိုေရးသားပါသည္။

    ေဒါက္တာ ၀ါကာအြဒၵီးန္ Dr Wakar Uddin သည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ပဲန္ဆီေဗးနီးယားျပည္နယ္ တကၠသိုလ္မွ ပါေမာကၡတစ္ဦး၊ အာရကန္ ရိုဟင္ဂ်ာသမဂၢ၏ ဦးစီးဒါရိုက္တာ၊ ၎အျပင္ ျမန္မာရိုဟင္ဂ်ာအသင္း အဖြဲ႕(ေျမာက္အေမရိက) တည္ေထာင္သူႏွင့္ ဥကၠဌလည္း ျဖစ္ပါသည္။ သူ႔အား [email protected] ျဖင့္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္။

  • သခ်ၤာႏွင့္ နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္ၾကီး အူမာရ္ အလ္-ေခယမ္(Umar Al-Khayyam)

    သခ်ၤာႏွင့္ နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္ၾကီး အူမာရ္ အလ္-ေခယမ္(Umar Al-Khayyam)

    ဇန္နဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    စုစည္းတင္ဆက္သူ- ကိုေလး

    Umar_al-Khayyam_1

    အူမာရ္ အလ္-ေခယမ္(Umar Al-Khayyam) ဟာ အစၥလာမ္ သိပၸံပညာ သမုိင္း၏ အႀကီးက်ယ္ဆံုးေသာ သခ်ၤာႏွင့္ နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္မ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ထုိ႔ျပင္ ကဗ်ာအေရးေကာင္းသူတစ္ဦျဖစ္ၿပီး ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အေတြးအေခၚနဲ႔ ပက္သက္တဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ျဖစ္တဲ့ ေလးေၾကာင္းတစ္ပုိဒ္ ႐ူဘုိင္ယတ္ (Rubaiyat) ကဗ်ာကုိ ေရးသားခဲ့သူလညး္ျဖစ္ပါတယ္။ ေခယမ္ဟာ သခ်ၤာ နယ္ပယ္ကုိလည္း အက်ိဳးျပဳခဲ့သူျဖစ္ၿပီး သူေရးသားခဲ့ အလ္ဂ်ီဘရာက်မ္းေတြနဲ႔ ေျဖရွင္းခ်က္ေတြမွာ ကုဗတံုးနဲ႔ ပက္သက္တဲ့ ရွင္းလင္းတဲ့ ညီမွ်ျခင္းေတြ၊ သက္ေသျပခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေခယမ္ဟာ အေတြးအေခၚပညာရွင္၊ သခ်ၤာပညာရွင္ႏွင့္ ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး မကၠင္းနစ္၊ ပထ၀ီ၊ တြင္းထြက္ဓာတ္သတၱဳ၊ ဂီတႏွင့္ အစၥလာမ့္ အေတြးအေခၚပုိင္းဆုိင္ရာ က်မ္းေပါင္းမ်ားစြာကုိလည္း ျပဳစုခဲ့သူျဖစ္ပါေသးတယ္။

    ပါရွန္းလူမ်ိဳးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အလ္ ေခယမ္ကုိ ၁၀၄၈ခုႏွစ္ ေမလမွာ နီရွာဘူရ္းၿမိဳ႕(ယခု အီရန္ႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း) ရွိ လက္မႈပညာသည္ မိသားစုမွ ေမြးဖြားခဲ့တာပါ။ ‘အလ္ေခယမ္’ ဆုိသည္မွာ ‘တဲေဆာက္သူ’ လုိ႔ အမည္ရပါတယ္။ ေခယမ္ဟာ မူလတန္းပညာကုိ နီရွာဘူးရ္ႏွင့္ ေဘာ့ခ္ၿမိဳ႕တုိ႔တြင္ သင္ယူခဲ့ၿပီး အစၥဖာဟန္ (ယခုအီရန္ေတာင္ပုိင္း) ႏွင္ စမာကန္ (ယခုဥဇဘက္ကစၥတန္ အေရွ႕ပုိင္း) တုိ႔တြင္ အလုပ္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ စမာကန္တြင္ ရွိစဥ္အခါက ထုိေဒသ၏ အျမင့္ဆုံး အစုိးရအရာရွိျဖစ္သူ အဘူတာဟီရ္ (Abū Tāhir) က ေခယမ္အား ၎လက္ေအာက္တြင္ေခၚကာ အမႈထမ္းခုိင္းခဲ့ပါတယ္။

    ေခယမ္ကုိ ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ ၁၈၉၂ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေခယမ္၏ နာမည္ျဖင့္ စင္တာတစ္ခုကုိ လန္ဒန္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး၊ လေပၚမွ ခ်ိဳင့္ခြက္ တစ္ခုကိုလည္း ၁၉၇၀ တြင္ ေခယမ္ဟု အမည္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႔ျပင္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္က သခ်ၤာနယ္ပယ္တြင္ တီထြင္ႏုိင္ခဲ့သည့္ cone တစ္ခုကုိလည္း ေခယမ္၏ နာမည္မွည့္ေပးခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ နီရွာဘူးရ္ရွိ ၎၏ ဂူဗိမာန္တြင္ ၎ရဲ႕ ပံုတူ႐ုပ္ထုတစ္ခုကုိလည္း ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

    ေခယမ္၏ ကဗ်ာစာေပဆုိင္ရာ ထူးခၽြန္မႈမွာ အေရွ႕တုိင္းတြင္ ေျပာစမွတ္ျပဳၾကေသာ္လည္း၊ ဥေရာပတုိင္းျပည္မ်ားမွာ သူရဲ႕ေက်ာ္ၾကားမႈဟာ သိပ္မၾကာေသးခင္က စခဲ့တာပါ။ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွာေတာ့ ေခယမ္ကုိ အေရွ႕တုိင္း ကဗ်ာဆရာႏွင့္ ပညာရွင္အျဖစ္လူသိမ်ားပါတယ္။ ၁၈၉၅ ခုႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ အက္ဒ၀ပ္ ဖစ္ဇ္ဂ်ရဲလ္(Edward Fitzgerald) က ေခယမ္၏ ေလေၾကာင္း တစ္ပုိဒ္ကဗ်ာရွည္မွ ၇၅ ပုိဒ္ကုိ ဘာသာျပန္ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ယခုတုိင္ လူႀကိဳက္မ်ား လ်က္ရွိပါတယ္။

    442px-Khayyam-paper-1stpage
    Cubic equation and intersection of conic sections” the first page of two-chaptered manuscript kept in Tehran University

    ၁၈၉၅ ခုႏွစ္မတုိင္ခင္ ႏွစ္အနည္းငယ္ကလည္း ေခယမ္၏ အလ္ဂ်ီဘရာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကုိ ဂ်ာမန္လူမ်ိဳး သခ်ၤာပညာရွင္ ဖရန္႔ဖ္ ၀ပ္ကီ(Woepcke) က ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ကာ အေနာက္တုိင္း ပညာရွင္မ်ားထံသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႔ျပင္ ေခယမ္၏ အျခား ကဗ်ာ ေျမာက္မ်ားစြာကုိလည္း ဥေရာပရွိ ဘာသာစကားမ်ိဳးစံုျဖင့္ ျပန္ဆုိကာ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ၾကပါေသးတယ္။

    ေခယမ္၏ ေက်ာ္ၾကားေသာ ကဗ်ာကေတာ့ အေတြးအေခၚပုိင္းဆုိင္ရာနဲ႔ ရသပုိင္းကုိ ေပါင္းစပ္ေရးဖြဲ႕ထားတဲ့ ႐ူဘုိင္ယတ္ ကဗ်ာျဖစ္ၿပီး၊ ထုိကဗ်ာထဲတြင္ လြတ္လပ္တဲ့ အေတြးအေခၚမ်ား၊ လူသား၀ါဒ၊ ျပင္းျပေသာ တရားမွ်တမႈ၊ ကံၾကမၼာ၏  လွည့္ကြက္ႏွင့္ အယံုအၾကည္ကင္း၀ါဒတုိ႔ကိုလည္း ထည့္သြင္းေရးထားပါတယ္။

    ေခယမ္၏ အားထုတ္မႈမွာာ အေရွ႕တုိင္းႏွင့္ အေနာက္တုိင္းရွိ ပညာရွင္မ်ားအေပၚ ႀကီးမားေသာ လႊမ္းမုိးမႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သခ်ၤာ ပညာရပ္တြင္ ေခယမ္၏ အားထုတ္မႈမ်ားမွာ အစၥလာမ္ သခ်ၤာေလာက ရွာရက္ဖ္ အလ္-ဒင္ အလ္-တူစီ (Sharaf al-Din al-Tusi) မေပၚခင္ ၁၂၁၃ ခုႏွစ္အထိႏွင့္ အေနာက္တုိင္း သခ်ၤာေလာကတြင္ ဒက္စ္ကာတီ (Descarte) မေပၚခင္ ၁၆၅၀ ခုႏွစ္အထိ ေက်ာ္ျဖတ္ႏုိင္သူမရွိခဲ့ပါဘူူး။

    ေခယမ္မွာ ေဆးဆရာတစ္ဦးလည္းျဖစ္ၿပီး ဘုရင္မာလစ္ရွား၏ သားမ်ားျဖစ္သည့္ ဘာ့က္ယာ႐ူက္၊(Berkyaruk) မုိဟာမက္ (Muhammad)ႏွင့္ ဆန္ဂ်ာ(Sanjar) တုိ႔ကုိ ေဆးကုသေပးခဲ့ပါတယ္။ စြယ္စံုရ သိပၸံပညာရွင္ အစ္ဗေန႔ ဆီနာ၏ အေတြးမ်ားကုိ ဆက္ခံသူျဖစ္ၿပီး ႐ူပေဗဒႏွင့္ ေဆးပညာတုိ႔ကုိ ေလ့လာခဲ့ကာ ဂီတဘက္တြင္လည္း ေခယမ္ဟာ အက်ိဳးျပဳခဲ့ပါေသးတယ္။

    ၁၀၇၀ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ေခယမ္ဟာ စမာကန္ကုိ ေရာက္လာပါတယ္။ အဲဒီေဒသရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္သူျဖစ္တဲ့ တရားသူႀကီးအဘူတာဟီရ္ (Abū Tāhir) ၏ ေထာက္ပံ့မႈကုိရခဲ့သည့္ ေခယမ္မွာ ႏွစ္မ်ားစြာအရင္ကတည္းက စီစဥ္ထားသည့္ ကုဗတံုး ညီမွ်ျခင္းႏွင့္ ပက္သက္သည့္ ဂဏန္းသခ်ၤာဆုိင္ရာ က်မ္းတစ္ေစာင္ ရီစာလာ (Risala) ကုိ ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။ ထုိက်မ္း၏ ေနာက္ဆက္တြဲကုိလည္း ေခယမ္ဟာ ဘူခါရာၿမိဳ႕၏ ဘုရင္ ရွမ္အလ္မူလူက္(Shams al-Muluk) ရဲ႕ နန္းေတာ္မွာ ဆက္လက္ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။

    ၁၀၇၄-၇၅ ခုႏွစ္မ်ားမွာေတာ့ ဆဲလ္ဂ်ဳက္ ဆူလ္တန္ ဂ်လာလ္ အလ္ ေဒါင္လာ မာလစ္က္ရွား (Jalāl al-Dawla Malik-shāh) ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားမႈေၾကာင့္ အစၥဖာဟန္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး နကၡတေဗဒဆုိင္ရာ စူးစမ္းေလ့လာမႈကုိ ဦးေဆာင္ စီမံခန္႔ခြဲရပါတယ္။ ပါရွန္းေတြရဲ႕ ေနျပကၡဒိန္ ကုိ ျပင္ဆင္ခဲ့ရၿပီး ၁၀၇၉ ခု မတ္လ ၁၆ ရက္ (ဟစ္ဂ်ရီ သကၠရာဇ္ ၄၇၁ ခု ရမ္ဇာန္ ၁၀ ရက္) ေန႔မွာ အၿပီးသတ္ခဲ့ ပါတယ္။ ေခယမ္ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ ျပကၡဒိန္ သစ္ဟာ ႏွစ္ပါင္း ၃၃ ႏွစ္အတြင္း ရက္ထပ္ႏွစ္ ၈ ႏွစ္ ပါ၀င္ၿပီး ယခု သံုးေနတဲ့ ဂရီဂုိရီယန္ ျပကၡဒိန္ထက္လည္း ပုိမုိတိက်ပါတယ္။ ဂရီဂုိရီယန္ ျပကၡဒိန္ဟာ ႏွစ္ ေပါင္း ၃၃၃၀ ေရာက္တဲ့အခါ ၁ ရက္ပုိေပမယ့္၊ ေခယမ္ျပင္ဆင္ခဲ့တဲ့ ပါရွန္းတုိ႔ရဲ႕ ေနျပကၡဒိန္ ကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္မွ တစ္ရက္သာ ပုိတာပါ။

    ေခယမ္ဟာ အစၥဖာဟန္ၿမိဳ႕မွာ ၁၈ ႏွစ္ၾကာေနထုိင္ခဲ့ၿပီး ထုိႏွစ္မ်ားကေတာ့ ၎ရဲ႕ သိပၸံဆုိင္ရာ အသီးအပြင့္ေတြ ေ၀ဆာခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြပါပဲ။  အစၥဖာဟန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ သိပၸံဆုိင္ရာ သုေသသနစင္တာကုိ ထုိေခတ္အခါက အေတာ္ဆံုး နကၡတေဗဒ ပညာရွင္ေတြ စု႐ံုးေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ေခယမ္က ၎တုိ႔အားလုံးကုိ စီမံခန္႔ခြဲေပးရကာ၊ ၎တုိ႔အားလံုးရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈနဲ႔ ‘မာလစ္ရွား နကၡတေဗဒ ဇယား’ ကုိ တီထြင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

    မာလစ္က္ရွား ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီး သူ႕ရဲ႕အရာရွိ နစ္ဇမ္ အလ္-မြလ္က္ အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ၁၀၉၂ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ ေခယမ္ရဲ႕ အေျခအေနဟာ အဆုိးဘက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး မာလစ္က္ရွား လက္ထက္က ရရွိခဲ့တဲ့ သုေသသနဆုိင္ရာ ေထာက္ပ့ံမႈေတြ အားလံုး ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရပါတယ္။ မာလစ္က္ရွားရဲ႕သား ဆန္ဂ်ာနန္းတက္တဲ့ ၁၁၁၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေခယမ္ဟာ အစၥဖာဟန္ၿမိဳ႕ကုိ စြန္႔ခြာခဲ့ၿပီး ခူရာဆန္ၿမိဳ႕ကုိ ျပန္လာခဲ့ကာ က်န္ရွိတဲ့ ဘ၀သက္တမ္းကုိ ေမာ္ရ္နဲ႔ နီရွာပူးရ္ၿမိဳ႕မွာ ကုန္ဆံုးခဲ့ၿပီး ၁၁၃၁ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ေခယာမ္ရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းကုိ နီရွာပူးရ္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ သိပၸံနယ္ပယ္မွာ ေခယမ္ရဲ႕ အေထာက္အကူျပဳမႈေတြကေတာ့ သခ်ၤာ၊ နကၡတေဗဒတုိ႔နဲ႔ ဆက္စပ္ေနၿပီး အက္ဘ္ဒဲလ္-ရဟ္မာန္ အလ္-ခါဇီနီ (Abd al-Rahmān al- Khāzinī) ေရးတဲ့ ကီသာဗ့္ မီဇာန္ အလ္-ဟစ္ကမာ (Kitāb Mīzān alhikma) စာအုပ္ရဲ႕ သကၠရာဇ္ ၅၁၅ မွ ၁၁၂၁ အထိကာလအတြင္း မွတ္တမ္းမ်ားမွာ ေခယမ္ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကုိ မၾကာခဏ ေဖာ္ျပညႊန္းဆုိထားပါတယ္။

    အလ္ေခယမ္ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါတယ္။

    ၁။ ႐ူဘုိင္ယတ္ (Rubaiyat)။ ။ ေလးေၾကာင္းတစ္ပုိဒ္ကဗ်ာျဖစ္ၿပီး ရသနဲ႔၊ အေတြးအေခၚပုိင္းဆုိင္ရာကုိ ေပါင္းစပ္ေရးဖြဲ႕ထားတဲ့ ကဗ်ာျဖစ္ကာ ေခယမ္ရဲ႕ လက္ရာေတြထဲက အလြန္ေက်ာ္ၾကားတဲ့ လက္ရာတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၅၉ ခုႏွစ္က အဂၤလိပ္ကဗ်ာဆရာ အက္ဒ၀ပ္ ဖစ္ဇ္ဂ်ရဲလ္က အဂၤလိပ္ဘာသာသုိ႔ ျပန္ဆုိခဲ့ၿပီး၊ ဂႏၱ၀င္စာေပေတြထဲမွာ လူႀကိဳက္အမ်ားဆံုး ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ၂။ ရီစာလာ ဖီ တက္ဆင္မ္ ႐ုဘ္ အလ္-ဒါအီရာ (Risala fi taksim rub al-daira)။ ။ စက္၀ုိင္းစိတ္တစ္ခုအား ပုိင္းျခားျခင္းက်မ္း လုိ႔ အမည္ရၿပီး မ်ဥ္းေျဖာင့္၊ စက္၀ုိင္းစိတ္၊ ကုဗတံုး ညီမွ်ျခင္းေတြကုိ အျပည့္စံုဆံုး အရွင္းအလင္းဆံုး ေဖာ္ျပထားတဲ့ က်မ္းျဖစ္ပါတယ္။ ညီမွ်ျခင္းမ်ားကုိ ကိန္းဂဏန္းေတြနဲ႔ ေျဖရွင္းျပထားတဲ့ ဒီက်မ္းကုိ ကမၻာ့ဘာသာ စကားေပါင္း မ်ားစြာကုိ ျပန္ဆုိထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိ႔ျပင္ သခ်ၤာ၊ ပထ၀ီ၀င္နဲ႔ ပက္သက္တဲ့ အျခားက်မ္း သံုးက်မ္းကုိလည္း ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။ ရီစာလာ ဖီလ္ ဘာရာဟင္ အာလာ မာစာအီလ္ အလ္-ဂ်ဘာရ္ ၀ါလ္မူကာဘာလာ (Risala fil-barahin ala masail al-jabar wal-muqabala) ဆုိတဲ့ အလ္ဂ်ီဘရာက်မ္းကေတာ့ ေခတ္သစ္ အလ္ဂ်ီဘရာ ပညာရပ္ေတြ မေပၚလာမီက သခ်ၤာပညာနယ္ပယ္မွာ အေရးပါဆံုးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

    ၃။ ေနာင္႐ူဇ္ နာမ (Nawruz-nama)။ ။ ပါရွန္းလူမ်ိဳးမ်ားရဲ႕ ႏွစ္သစ္က်မ္းျဖစ္ၿပီး အီရန္တုိ႔ရဲ႕ ျပကၡဒိန္ကုိ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ က်မ္းျဖစ္ကာ အစၥဖာဟန္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ေခယမ္ရဲ႕ နကၡတေဗဒ သုေသသနစင္တာ ၿဖိဳဖ်က္ခံခဲ့ရၿပီးတဲ့ေနာက္ ေရးသားခဲ့တာပါ။

    ဒါ့အျပင္ မက္ကန္းနစ္၊ ပထ၀ီနဲ႔ အေတြးအေခၚပုိင္းဆုိင္ရာ က်မ္းေပါင္း ၉ က်မ္းကုိ ေရးသားျပဳစုခဲ့ပါေသးတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ အလ္ေခယမ္ဟာ ဂီတနဲ႔ ပက္သက္တဲ့ စာအုပ္ႏွစ္အုပ္ကုိလည္း ျပဳစုခဲ့တာပါပဲ……

    —————————————-
    ** M-Media ၏ မူပိုင္ သတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ဘာသာျပန္ မ်ားကို အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ မည္သူမဆို လြတ္လပ္စြာကူးယူေဖာ္ျပႏို္င္ပါသည္။ ကူးယူေဖာ္ျပသူမ်ားအေနျဖင့္ M-Media မူရင္းလင့္ခ္ကို ထည့္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။

    M-Media ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရိွဘဲ စီးပြားျဖစ္ ထုတ္ေဝေသာ Print Media မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပျခင္းမ်ား လုံးဝ ခြင့္မျပဳပါ။
    ဆက္သြယ္ရန္ [email protected]

  • တို႔ေနရာ (ေဆာင္းပါး)

    ဇန္နဝါရီ ၁၁၊ ၂၀၁၄
    M-Media
    ေဆာင္းပါးရွင္-ခင္ခင္ရီ (အန္ဆြာရီ)

    forpage21fq

    ၂၀၁၃-ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာ (၁၆)ရက္ထုတ္ ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္ဂ်ာနယ္ထဲမွ လာကေပၚႏွင့္ ေအာင္ေက်ာ္ ေဆြးေႏြးခန္းကို အိမ္ေရွ႕သစ္ပင္ရိပ္မွာ ဖတ္ေနစဥ္ ငယ္ေပါင္းႀကီးေဖာ္ ရြယ္တူ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ေရာက္လာပါသည္။
    သူမက ဘာသာျခားေပမယ့္ ကြ်န္မတို႔ ႏွစ္အိမ့္တစ္အိမ္ဆိုတာလို ေနထိုင္ခဲ့သူပါ။ ကြ်န္မေဘးနားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အိုအိုင္စီ အေျခစိုက္ ႐ံုးလာဖြင့္မွာကို တစ္ခဲနက္ တားျမစ္ေနၾကတဲ့ မ်က္ႏွာဖံုးပါ ဂ်ာနယ္ေတြကလည္း ရွိေနေတာ့ ကြ်န္မဖတ္ၿပီး ျမင္ၿပီးဆိုတာ သူသိပါသည္။ ကြ်န္မတို႔ႏွစ္ေယာက္ ၂၀၁၂-ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အဆက္အဆံက်ဲသြားခဲ့ၿပီး ကြ်န္မဘက္က အစစ ပါးစပ္တင္းတင္းေစ့ထားတာကို ရိပ္မိသိရွိ ကသိကေအာက္ႏွင့္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနပံုရပါသည္။
    အရင္ကလို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း အေကာင္းျမင္ စကားေတြ ေျပာခဲ့ၾကတဲ့ေန႔ရက္ေတြဆီ ျပန္သြားခ်င္သည့္ ဆႏၵမ်ိဳးႏွင္႔ ကြ်န္မကို စကားစလာခဲ့သည္။

    ‘ေမးရမွာေတာ့ မ်က္ႏွာပူပါတယ္ဟယ္။ မင္းဒါေတြဖတ္ၿပီးၿပီမဟုတ္လား။’
    ‘ကိုယ္သိပ္နား မလည္ဘူး၊ နားလည္ေအာင္လည္း မႀကိဳးစားခ်င္ဘူး၊ ဘာမွလည္း ေမွ်ာ္လင့္မထားေတာ့ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားၿပီး ေအးေဆးပဲေနခ်င္တယ္။’

    ‘လုပ္မေနနဲ႔၊ မင္းဒီကိစၥ ကိုယ္နဲ႔စကားမေျပာခ်င္လို႔ လက္ေရွာင္ေနတာ ကိုယ္သိတယ္၊ ရင္ထဲမွာ ႀကိတ္သိမ္းမထားဘဲ အရင္တုန္းကလို ဖြင့္ေျပာစမ္းပါ၊ ကိုယ္သိပ္သိခ်င္တာပဲ။’
    ‘ဪ စိတ္မဝင္စားပါဘူးဆို၊ ကိုယ့္ရင္ထဲက စကားေျပာေတာ့ မင္းနာသာခံခက္ ျဖစ္ေနမွာေပါ့၊’ အေၾကာင္းထူးမွာလည္းမဟုတ္။ သူမက ဂ်ာနယ္မ်က္ႏွာဖံုး ပံုေတြၾကည့္ရင္း ကြ်န္မနဲ႔ စကားဆက္ေျပာႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပံုရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကြ်န္မကလည္း လည္ေခ်ာင္းဝက တစ္လိပ္လိပ္တက္လာသည့္ စကားေတြ ခ်ေျပာဖို႔ ပါးစပ္ဖ်ားမွာ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။

    ‘မိတ္ေဆြစစ္ေယာင္ေဆာင္ၿပီး ဝင္လာမယ့္မိတ္ေဆြတု’ ‘ဒို႔ႏိုင္ငံအတြင္းေရး ဝင္စြက္ဖက္တာကို အလိုမရွိ’ ‘အစၥလာမ္မစ္ေတြကို ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ္ေခၚသြားၾက’ ဆိုသည့္ ေခါင္းစဥ္ေတြ မ်က္ႏွာပ်က္ပ်က္နဲ႔ ဖတ္ေနတာ မျမင္ေယာင္ေဆာင္ေနလိုက္သည္။

    ‘တစ္ဘက္သက္ ရန္ျဖစ္ေနသလိုပဲ။’
    ‘အဲ့ဒါမင္းေျပာတာေနာ္။’
    သူက ကြ်န္မပခံုုးကို လွမ္းပုတ္ၿပီး ရယ္ပါသည္။

    ‘ဒီပံုေတြနဲ႕ ဒီစာတမ္းေတြအေပၚမွာ မင္းဘယ္လိုျမင္သလဲဟင္။’
    ‘လွည့္လည္ ဆႏၵျပေနၾကတယ္ဆိုတာက လြဲလို႔ ကိုယ္ဘာမွ နားမလည္ဘူး၊ ကိုယ္ဘာမွ ေျပာစရာမရွိဘူး။’

    ‘မင္းမွာ ဘာမွေျပာစရာ မရွိဘူးဆိုတာနဲ႔ ကိုယ္က ယံုမယ္တဲ့လား၊ မင္းရဲ႕သေဘာထားေတြကို ကိုယ္သိခ်င္လို႔ပါ၊ ေျပာစမ္းပါ’
    ‘ေရာ္- ခက္ပါၿပီ။ ကိုယ့္ရင္ထဲက စကားကို မင္းကေရာ အရင္လိုစိတ္နဲ႔ နားေထာင္မွာမို႔လား၊ အခု ကိုယ္ဖတ္ေနတဲ့ စည္သူေအာင္ျမင့္ရဲ႕ ေဆာင္းပါးထဲက ေဆြးေႏြးခန္းလို သမာသမတ္က်က် စကားေတြ အျမင္ေတြကို ကိုယ္သေဘာက်တယ္၊ ဒါကိုပဲ မင္းဖတ္ၾကည့္။’

    ‘မင္းပါးစပ္ကေျပာ’
    ‘ေကာင္းၿပီေလ။ ကိုယ္ေျပာမယ္၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အေျခစိုက္႐ံုး လာဖြင့္ၿပီး ဘာေတြေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတာေတာ့ ကိုယ္မသိဘူး။ ခြင့္ေတာင္းသူနဲ႔ ခြင့္ျပဳသူ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူဖို႔ေတာ့ လိုတယ္ မဟုတ္လား။ ဒီႏိုင္ငံအာဏာပိုင္ေတြကလည္း ပညာတက္ လည္လည္ပတ္ပတ္ေတြပဲဟာ၊ သူ႔အက်ိဳး ကိုယ့္အက်ိဳး ေမွ်ာ္ကိုးၿပီး ဆံုးျဖတ္ၾကမွာေပါ့။ လာေလ့လာတယ္ဆိုေတာ့လည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံပိုင္နက္ထဲမွာ သူတို႔ၾကားသလို၊ ျမင္သလို၊ ထင္သလို မတရားျပဳမူထားတာ မရွိဘူးေသခ်ာရင္ မိုးေပၚက သိၾကားမင္းႀကီး အဖြဲ႔႕လိုက္ဆင္းလာၾကည့္ေတာင္ ရင္ေကာ့ရပ္ျပလိုက္ေပါ့။’

    ‘ေအးေလ၊ ဟိုး တစ္ႏိုင္ငံတစ္ရပ္ျခားက လာေမးျမန္းၾက စနည္းနာၾကတယ္ဆိုေတာ့ ဒီမွာရွိတဲ့ သူေတြက ကိုယ့္ႏိုင္ငံေရး ဝင္စြက္ဖက္တယ္လို႔ ျမင္ၾကထင္ၾကတာေပါ့။’
    ‘လာတဲ့လူေတြက ဒီႏိုင္ငံပထဝီ ေျမျပင္ေပၚက ကြ်န္းသစ္၊ ကြ်ဲ၊ ႏြား မရအရ ဒႆကခ်ိဳင္ၿပီး အျမတ္ထုတ္ဖို႔ လာတာတဲ့လား၊ ဒီႏိုင္ငံပိုင္ သယံဇာတ အရင္းအျမစ္ေတြကို အထုပ္ႀကီးေတြ ထုတ္ၿပီး ေက်ာပိုးၿပီး ျပန္ၾကမွာတဲ့လား။’

    ‘ေဟ့ – မရြတ္နဲ႔ကြာ ကိုယ္အတည္ေျပာေနတာ။’
    ‘ေၾသာ္ … ကိုယ္ကလည္း နားမလည္လို႔ ေမးတာေပါ့၊ မင္းက ကိုယ္ မစားဝါးမိတဲ့ကိစၥ အႀကီးႀကီးကို က်ယ္သထက္ က်ယ္ေအာင္ခ်ဲ႕ၿပီး စကားေတာက္ေနတာကိုး။’

    ‘ကိုယ္တို႔ တစ္သက္လံုး တစ္အူတံုဆင္း ညီအစ္မအရင္းေတြလို ေနခဲ့ၾကတာပါကြာ၊ ဘာလဲ၊ မင္းက ေလစိမ္းတိုက္ေနတာလား။’
    ‘မင္းေျပာတဲ့ စကားက နားေထာင္လို႔ေကာင္းလိုက္တာ၊ မေန႔ကေျပာရင္ေတာ့ ကိုယ္ယံုပါတယ္။’

    ‘ေဟ့ေကာင္၊ မႏၲေလးသူပီပီ စကားတန္ဆာဆင္ၿပီး ကိုယ့္စိတ္မေကာင္းေအာင္ လုပ္မေနနဲ႔၊ မင္းေျပာခ်င္ တာေတြေျပာ၊ ကိုယ္အျမင္ရွင္းရွင္းနဲ႔ နားေထာင္ေပးမွာ။’
    ‘တကယ္ေျပာတာပါ၊ အဲ့ဒီမ်က္ႏွာဖံုးစာတမ္းေတြၾကည့္ၿပီး ကိုယ္နားမလည္ဘူးျဖစ္ေနတယ္၊ အဲ့ဒီလာတဲ့ အဖြဲ႕ဆိုတာ တစ္မတ္ေပးၿပီး တစ္က်ပ္ျပန္ယူမယ့္ အဖြဲ႕တဲ့လား၊ တို႔ေတြဘယ္ေလာက္ ၾကြယ္ၾကြယ္၀၀ ျဖစ္ေနသလဲလို႔ လာေလ့လာတာတဲ့လား၊ တစ္ျခားအိမ္နီးခ်င္း ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ေတြက ေခ်ာင္းသြယ္၊ ေျမာင္းသြယ္ၿပီး ေျမေပၚေျမေအာက္ ပစၥည္းေတြ ကဲ့ထုတ္လို႔ ကုန္သေလာက္ျဖစ္ေနတာ သူတို႔က ဘာရဦးမွာတဲ့တုန္း။’

    ‘သူတို႔က ယူဖို႔လာတာ မဟုတ္ပါဘူး’
    ‘သိဘူးေလ၊ အံုးအံုးကြ်တ္ကြ်တ္နဲ႔ ေဆြ႕ေဆြ႕ခုန္ေနလို႔ ေမးၾကည့္တာ၊ တို႔ျမန္မာျပည္ဖြား မြတ္စလင္မ္ေတြ ကေတာ့ ဟိုးပေဝသဏီကတည္းက မင္းတို႔နဲ႔အတူတူ နင္းျပားဘဝမွာ ဆိုးတူခံဖက္ ေနလာခဲ့ၾကတာ။ အခုေတာ့လည္း ဒို႔ခ်ည္းပဲ ျပားမတတ္နင္းေနၾကေတာ့တာပဲ၊ ဆရာစံသူပုန္ထတုန္းက သတင္းမပို႔လို႔ မီး႐ိႈ႕၊ လွံထိုး၊ မ်ိဳးလံုးကြ်တ္၊ ရြာလံုးကြ်တ္ မြတ္စလင္မ္ေတြ အသက္ေပးခဲ့ရတာ။ ဘယ္သမိုင္းမွာမွ မွတ္တမ္းမွာ မေတြ႕ရဘူး။ ေရနံေျမသပိတ္မွာလည္း ကိုယ့္အသက္ကိုယ္ ဘုရားသခင္ထံ အပ္ႏွံၿပီး ကိုလိုနီေတြရဲ႕ ျမင္းခြာ ဖေနာင့္ေအာက္ ေတာက္ေလွ်ာက္ တိုးဝင္ခဲ့ၾကတဲ့ မြတ္စလင္မ္နာမည္ေတြ ေပ်ာက္ေနပါေရာလား။

    လြတ္လပ္ေရးအတြက္ အတူတူတိုက္ပြဲဝင္ အသက္ စြန္႔ခဲ့ၾကတာဟာလည္း သမိုင္းဝင္ျဖစ္ရပ္တိုင္းမွာ အမည္ေတြသီးျခား မေပၚေတာ့ရင္သာရွိမယ္၊ မြတ္စလင္မ္ က႑ကေတာ့ တန္းတူပါခဲ့တာခ်ည္းပဲ။ အဲဒီေခတ္ကာလတုန္းက အိုအိုင္စီ မေျပာနဲ႔ ဘယ္ႏိုင္ငံ ဘယ္အမ်ိဳးကမွ ဟဲ့ – ေရသာခိုေနၾက၊ လည္သလိုၾကည့္ေရွာင္ၾက၊ အနာမခံၾကနဲ႕၊ ေနာက္မွ ကုလားထိုင္ဝင္လုၾကလို႔ ေျမႇာက္မေပးခဲ့ၾကပါဘူး။

    (မိမိေမြးရာဇာတိအေပၚမွာ ခ်င္ခင္ျမတ္ႏိုးၾက၊ သစၥာရွိၾက)ဆိုတဲ့ တရားေတာ္ကို မမွိတ္မသုန္ လိုက္နာ လက္ခံခဲ့ၾကတာပါ။ ဘယ္မြတ္စလင္မ္ကမွလည္း ကုလားထိုင္လုဖို႔ စိတ္ကူးမယဥ္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု အုပ္စိုးစဥ္က ဦးႏုက အမဲသား (ႏြားသား)မစားလို႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို အမဲသား ေရာင္းဝယ္ခြင့္ ပိတ္ထားေတာ့ တိတ္တိတ္ ႏြားသတ္ၿပီးလည္ေရာင္းတဲ့ (တိုးတိုးသား)ကို ဒို႔အဘိုးအဘြားမ်ားက ဝယ္မစားခဲ့ဘူး။ အထက္အုပ္ခ်ဳပ္သူမင္းရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ တားျမစ္ထားတာမို႔ မစားေကာင္းေသာအသား (ဟရာမ္)လို႔ သတ္မွတ္ခဲ့တယ္။ ခိုးဝွက္စားရတာမ်ိဳးကိုေတာင္ ေရွာင္ခဲ့ၿပီး အထက္အမိန္႔ကို ျပားျပားဝပ္ နာခံခဲ့ၾကပါတယ္။

    (သနားရင္ အစၥလာမ္ေတြကို ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုယ္ျပန္ေခၚသြားၾက)တဲ့ ဟုတ္လား၊ ရင္ေျမကတုတ္၊ မဆုတ္မနစ္ အသက္စြန္႔ အနစ္နာခံခဲ့ၾကတုန္းကေတာ့ ႏွင္ထုတ္ဖို႔ သတိမရၾကပဲကိုး။
    (မင္းတို႔ ဧည့္သည္ေတြ သက္သက္ သာသာေနၾကပါ၊ ဒို႔ႏိုင္ငံမို႔ ဒို႔ပဲအသက္စြန္႔မယ္)လို႔ မေျပာခဲ့ၾကပါ ကလား။ တို႔အၿမဲ ၾကားနာခဲ့ရတဲ့ တရားစကားေတြကေတာ့ ေမတၲာကိုေရွ႕တန္းတင္တဲ့ အဆံုးအမ၊ ေအးၿငိမ္းတဲ့ အဆံုးအမ၊ ေအးၿငိမ္းတဲ့ ႏွလံုးသားကို စြမ္းအားျဖည့္တဲ့ ကိုယ္က်င့္တရား၊ အျပဳအမူေတြ ခ်ည္းပါပဲ။ မင္းတို႔ရင္ထဲကို အမုန္းေတြ လြယ္လြယ္ဝင္ႏိုင္ေပမယ့္ ဒို႔ကေတာ့ ခုထိမလြယ္ဘူး။ ဒါဟာ  ျမန္မာဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္ရဲ႕ စ႐ိုက္လကၡဏာ မဟုတ္ဘူးလို႔ အခုထိ ယံုၾကည္ၾကတုန္းပဲ။ အမုန္းကို အမုန္းနဲ႔ တုန္႔ျပန္ဖို႔ တို႔တရားက မၫႊန္ဘူး၊ အဲဒါေၾကာင့္ အမုန္းႀကိဳးစမရွည္ေအာင္ ဒို႔မ်ားပါးစပ္ေတြ တင္းတင္းေစ့ၿပီး ခံစားေနခဲ့ၾကပါတယ္။

    ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္ေတြဟာ မင္းတို႔ တစ္မ်ိဳးသားလံုးကို ကိုယ္စားမျပဳဘူးလို႔ တို႔လက္ခံခဲ့တယ္။ အခုမ်ား က်ေတာ့လည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ ရန္စေနသလိုမ်ိဳး ပံုေဖာ္ေနၾကတယ္။ လင္းကြင္းႏွစ္ဖက္တီးလို႔ ျမည္တာဆို။ ႏွစ္ဖက္စလံုးသည္းခံၾက၊ ထိန္းခ်ဳပ္ၾကတဲ့၊ အမုန္းေတြကို ႐ုတ္သိမ္းၾကတဲ့။ မင္းတို႔ရဲ႕ တစ္ဖက္သက္အမုန္းကို တို႔ခါးခါးသီးသီး ခံေနရတာပါ။ တို႔ဘက္က ႐ုပ္သိမ္းေပးရရင္ အခ်စ္ပဲရွိတယ္။

    အခုနက မင္းေျပာခ်င္ေနတဲ့၊ သိခ်င္ေနတဲ့စကားကို ဆက္ရရင္ ကိုယ္ဥပမာတစ္ခုနဲ႔ ေျဖခ်င္တယ္။ အိမ္တစ္အိမ္ အတြင္းမွာ ပူညံပူညံၾကားလို႔ အိမ္နီးခ်င္းေတြက (ေရေႏြးပူေလာင္တာလား၊ ကေလးလိမ့္က်တာလား၊ ဓားျပအတိုက္ခံရတာလား) ေမးလာၾကရင္ အိမ္ရွင္ျဖစ္သူက အမွန္တရားကို ရွင္းျပရမွာပါ။ ဝင္ဝင္လာသမွ် အိမ္နီးခ်င္းေတြကို အေပါက္ဝကဆီးႀကိဳၿပီး ရန္ေတြ႕လႊတ္တဲ့ အိမ္ရွင္မ်ိဳးကေတာ့ တကယ္တမ္း က်ားဝင္ဆြဲေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္မွာလဲ။

    ဆိုင္းဘုတ္ေထာင္ၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဝင္လာသူေတြကို ကိုယ့္ဘက္ကလည္း ဆိုင္းဘုတ္ေထာင္ၿပီး ကန္႔ကြက္ၾကတာ လူ႔အခြင့္အေရးပါ။ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ ဆိုင္းဘုတ္မေထာင္ဘဲ ဝင္လာခဲ့သူေတြ ကေတာ့ ဒီပိုင္နက္ထဲမွာ အျမစ္တြယ္ေနခဲ့ၿပီ မဟုတ္လား။

    နာဂစ္မုန္တိုင္းဝင္လာတုန္းက လူမ်ိဳးဘာသာမေရြးဆြဲခ်သြားတာပါ။ လူေတြလုပ္ေတာ့မွပဲ အမ်ိဳးဘာသာခြဲၿပီး အနစ္နာခံက တစ္အုပ္စု၊ အခြင့္ထူးခံက တစ္အုပ္စုခြဲလိုက္တာပါ။ ေ႐ႊဝါေရာင္အေရးခင္းတုန္းက ဆူးေလဘုရားအနီးက ဆိုင္ရွင္၊ ဆိုင္ငွားမြတ္စလင္မ္ေတြက သံဃာေတာ္ေတြကို ေရသန္႔ဗူးေတြလွဴတာ ဓာတ္ပံု႐ိုက္သြားၿပီး ေနာက္ရက္ အဖမ္းခံခဲ့ရတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဘယ္မြတ္စလင္မ္ကမွ ယေန႔ – ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေရာေႏွာနစ္နာခဲ့ပါတယ္လို႔ လူလံုးထြက္ မျပပါဘူး၊ အမွတ္မယူပါဘူး။

    (၃.၁၁.၂၀ဝ၉) ပဲခူးတိုင္း၊ အင္းတေကာ္ေက်းရြာမွာ (၇)ႏွစ္အရြယ္ မြတ္စလင္မ္မိန္းကေလး မုဒိန္းက်င့္ခံရတာ ေသသြားခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္ဂ်ာနယ္၊ ဘယ္သတင္းစာကမွ ျဖစ္မွျဖစ္ရေလျခင္းလို႔ ျပဴးျပဴးၿပဲၿပဲ မေဖာ္ျပခဲ့ပါဘူး။ ဒီဘက္ကလည္း မိုက္႐ိုင္းယုတ္မာသူရဲ႕ အမူအက်င့္၊ သူ႔ဘာသာ ကိုးကြယ္ရာကို သတၲဳခ်မျပခဲ့ပါဘူး။ သူကိုးကြယ္တဲ့ဘုရား၊ သူနာယူတဲ့တရား၊ သူ႔လုပ္ရပ္အေပၚမွာ သူရွက္ရပါလိမ့္မယ္။

    အခြင့္အေရးရရင္ အႏိုင္က်င့္လိုက္မယ္ဆိုတဲ့ လူေတြကသာ ရွက္တက္ရင္ ရွက္ဖို႔ပါပဲ။ (၂၇.၁၀.၂၀၁၀) ေစာင့္ၾကည့္ဂ်ာနယ္မွာ မဟတၲမဂႏၵီကို လုပ္ႀကံတာ အစြန္းေရာက္ မြတ္စလင္မ္ တစ္ဦးကလို႔ ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါး ထည့္သြင္းေပးခဲ့ပါတယ္ ေရးသူက အမ်ိဳးသမီး ေဒါက္တာတစ္ေယာက္ပါ။ (၁၀.၃.၂၀ဝ၃) ႏိုင္ငံပိုင္ မႏၱေလးသတင္းစာမွာလည္း ဂႏီၵရဲ႕ဖိနပ္ေလလံတင္တဲ့သတင္းမွာ ဘာမွမဆိုင္ပဲ အစြန္းေရာက္ မြတ္စလင္မ္ (နာသူရမ္ေဂါဒ္ေဆး) ဆိုသူက ၁၉၄၈-ခုႏွစ္မွာ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။အမွန္တရားကို သိႏိုင္ၿပီးေတာ့ မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးရ လူတန္းစားေတြက ဒီတာဝန္အမွားကို ရဲရဲႀကီးလုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္၊ ကိုယ့္ဂုဏ္သေရကို အမည္းေရာင္ဆိုးခဲ့ႏိုင္တာ ဝမ္းသာေပ်ာ္႐ႊင္မိပါတယ္၊ ဆိုရင္ ကတၲရာပံုးအေလာင္းခံရတဲ့ မြတ္စလင္မ္ေတြကေတာ့ဘာမွ ေျပာစရာမရွိပါဘူး။

    မြတ္စလင္မ္ေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ခ်က္ မဏၰိဳင္ကိုက ဘုရားသခင္ထံမွာ အေကာင္းအဆိုး ဟူသမွ်ကို အပ္ႏွံၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မတရားျပဳမႈသူ၊ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို ဘုရားသခင္႐ိုက္လိမ့္မယ္လို႕ ယံုၾကည္ၾကတယ္၊ က်ဴးလြန္ေစာ္ကားသူနဲ႕ ဘုရားသခင္ ႐ွင္းရမယ့္ ကိစၥပါ ဘုရား႐ိုက္ရင္ လူလူျခင္း ႐ိုက္တာထက္ နာပါလိမ့္မယ္။

    သူငယ္ခ်င္း – မင္းက အိုအိုင္စီနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ရင္းႏွီးပြင္းလင္းစြာ သိခ်င္တယ္လို႕ေျပာခဲ့တယ္။ ကိုယ္ကလည္း သိပ္နားမလည္ဘူးေနာ္လို႕ စကားခံခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ႐ံုး အေျခစိုက္လာရင္ တို႔အတြက္ ဘာေတြထူးျခားလာမွာလည္း။ ဘာအက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ခံစားရမွာလည္။ မိတၳီလာမွာ မီးပံုတြင္း အရွင္လတ္လတ္ ပစ္သြင္းခံခဲ့ရတဲ့ လူမမယ္ကေလးေတြ အသက္႐ွင္လာမွာလား။ တို႔ကေတာ့ ဖြတ္ဖြတ္ညက္ညက္ေက်ၿပီးသားပါ။ ဘာမွမေမွ်ာ္လင့္ရဲေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တားျမစ္တယ္ ကန္႔ကြက္ တယ္ဆိုတဲ့ လူေတြကေတာ့ မြတ္စလင္မ္ေတြ အက်ိဳးထူးေတြ ခံစားရေတာ့မွာပဲ။ တို႔အလြယ္တကူ အႏိုင္က်င့္ၿပီး အမွန္တရား ေဖ်ာက္ဖ်က္လို႕မရဘူးလို႕ ယံုၾကည္လို႕ တားၾကတာေပါ့။

    အဲဒီအဖြဲ႕က သူတို႕အက်ိဳးစီးပြားအတြတ္ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ဘာမ်ားမက္စရာ က်န္ေသးလို႔လဲ။မင္းတို႔ ခဝပ္ကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရားနဲ႕ တစ္တန္းစား တည္းထားၿပီး လက္အုပ္ခ်ီခဲ့တဲ့ လူေတြေရာင္းစားလို႕ အခြံခ်ည္းနီးပါး က်န္ပါေရာလား။

    တခ်ိဳ႕ဂ်ာနယ္ေတြမွာေတာ့ တာလီဘန္ အစြန္းေရာက္ မြတ္စလင္မ္ေတြ ဝင္လာဖို႔ လမ္းေၾကာင္းလာဖြင့္ တာတဲ့။ အဲဒီ အစြန္းေရာက္ အေတြးအေခၚေတြ၊ အၾကင္နာမဲ့ သတ္ျဖတ္ေနၾကတာေတြကို တို႔ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား မြတ္စလင္မ္ေတြ ကိုယ္တိုင္က လက္မခံႏိုင္လို႔ ဘာသာေရး အတြင္း လြန္ဆြဲပဲ ျဖစ္ေနတာလည္းၾကာပါၿပီ။ တို႔ျမန္မာ မြတ္စလင္မ္ စစ္စစ္ေတြကို ဟိုဘက္က ဗမာေတြလို႕ စြပ္စြဲတယ္။ ဒီဘက္က ကုလားေတြလို႔ သမုတ္တယ္၊ တုိ႔လည္း (ဘာလိုလို) လူမ်ိဳးအျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့ရတာ စိတ္ထိခိုက္လွပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ေ႐ွးဘုရင္ေတြ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တဲ့ ပသီ ဆိုတဲ့ အမည္ပိုင္နဲ႕ ရင္ေတာ့ ေခါင္းေမာ့ေနခ်င္ ၾကပါတယ္။

    ေသြး၊ ေခြ်း၊ ေျမက် အနစ္နာခံခဲ့တုန္းက တားမဲ့လူမရွိဘဲ တစ္ေျမတည္းဖြား တစ္ေရတည္းေသာက္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ႀကီးစြာ တုိ႔ေလွ်ာက္ခဲ့တာပါ။ တုိ႔အဘိုးအဘြားမ်ားကလည္း လြတ္လပ္ေရး အသီးအပြင့္ကို ခ်ိဳၿမိန္စြာ စားသံုးရစ္ၾကရလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ၿပီး သူတို႕အသက္ေတြ ေခၽြးေသြးေတြနဲ႕ လဲေပးထားခဲ့ၾကပါတယ္။

    အခုေတာ့ ေလာကအလယ္ အရွက္ရတာမပူပဲ လူနည္းစု/လူမ်ားစုျပႆနာေတြ ရွာေနလိုက္ၾကတာ။ဟိုဂ်ာနယ္ တစ္ေစာင္မွာ ေျပာခဲ့သလို (အိမ္ေရွ႕အာ႐ံုစိုက္ေနလိုက္ၾကတာ၊ အိမ္ေနာက္ေက်ာက သယံဇာတေတြ အခိုးခံလိုက္ရလို႔ ကုန္ပါေရာလား)ဆိုတာမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါၿပီ။

    ျပည္တြင္းေန မြတ္စလင္မ္ေတြ ေကာင္းစားေတာ့မွာပဲလို႔ ေတြးမိၾကရင္ေတာ့ အခ်ိန္ကုန္မခံနဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေရ။ တို႔က ဘာတစ္ခုမွ အခြင့္ထူးမခံခဲ့ဘူးေတာ့။ ေက်ာက္စိမ္းတြင္းႀကီးလည္း မ်က္စိထဲ မျမင္ဘူး။ သူတစ္ပါးပိုင္လယ္ယာေျမေတြ တစ္ဖက္လွည့္နဲ႕ ႐ိုက္စားဖို႔လည္း စိတ္မကူးဘူး။ သိန္း၁၀ဝ၊ ၂၀ဝ ရလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္ကိုးၿပီး ဘယ္ ဗိုလ္မွဴးသမီးကိုမွလည္း ကိုယ္တို႔သားေတြ မ်က္စပစ္မခိုင္းဘူး။ ဒီေန႔ေခတ္စားေနတဲ့ လူကုန္ကူးလုပ္ငန္းမွာလည္း တို႔လူေတြမရွိဘူး။ (အေယာင္ေဆာင္ မြတ္စလင္မ္က လူကုန္ကူးလို႔ ဂ်ာနယ္မ်က္ႏွာဖံုးမွာ ပါလာရင္ေတာ့ မတတ္ႏိုင္ဘူး။)

    ႀကံဳတုန္းေျပာရဦးမယ္၊ (၇၈၆)နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထင္ရာျမင္ရာ ဆြဲေစ့ေနၾကတာ စံုလို႔ပဲ။ အဲဒီသံုးလံုး ေပါင္းေတာ့ (၂၁)ရသတဲ့။ အဲ့ဒါကို ထပ္ေပါင္းၾကည့္ပါလား (၃)ရတယ္ေလ။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ သံုးပါးကို ၫႊန္းတယ္ဆိုေတာ့ မျဖစ္ဘူးလား။ တို႔ကေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ မကန္႔ကြက္ပါဘူး။ (၇၈၆)ဆိုတာ ဘုရားေဟာတရားမွ မဟုတ္ပဲကိုး။ မ႐ူးသြပ္ၾကပါဘူး။

    ေနာက္တစ္ခုက (၇၈၆)ဆိုင္းဘုတ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မင္းတို႔တလြဲအဓိပၸါယ္ဖြင့္ၿပီး လန္႔ျဖန္႔ေနတာ ကိုလည္း တို႔မ်ားက ရယ္ခ်င္တယ္။ တို႔ဖြင့္ဆိုခ်က္ထဲမွာ အဲဒီဆိုင္းဘုတ္ကို ျမင္ျခင္းအားျဖင့္ (ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အလွဴခံပုဂိၢဳလ္ေတြ တစ္ျခား ဘာသာဝင္ေတြထံသြားၿပီး လက္မျဖန္႔ၾကပါနဲ႔။ အလွဴမခံ ၾကပါနဲ႔။ မၾကည္ျဖဴဘဲ လွဴလိုက္တဲ့ေငြကိုလည္း တရားေတာ္အရ သံုးစြဲခြင့္၊ ျပန္လည္လွဴဒါန္းခြင့္မရွိလို႔ လိုအပ္ရင္ ဒီဆိုင္၊ ဒီအိမ္၊ ဒီေနရာကိုပဲ လာေရာက္ေကာက္ခံပါ)လို႔ ဆိုထားတာလည္းျဖစ္တယ္။ သူမ်ား မသဒၶါတဲ့ေငြကို ျပန္လွဴတာ တို႔ဘာသာမွာ မပိုင္ဘူး၊ သူေဌးဆီက ဓားျမတိုက္ၿပီး ဆင္းရဲသားဆီ သြားၿပီး ႀကဲတာလည္း ကုသိုလ္မရဘူး။

    ၿပီးေတာ့ မြတ္စလင္မ္အစြန္းေရာက္တို႔ အၾကမ္းဖက္ဝါဒီ ဆိုတာေတြက တို႔ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဘြဲ႕ မဟုတ္ပါဘူး။ သတ္ၾက၊ ျဖတ္ၾက၊ ေသၾက၊ ေက်ၾက၊ ျပႆနာေတြ ဖန္တီးသူေတြကိုသာ ေခၚၾကတာပါ။ တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ မြတ္စလင္မ္ေတြကလည္း အစြန္းေရာက္ အေတြးအေခၚရွိတဲ့သူေတြကို မုန္းပါတယ္။ တိုက္ဖ်က္ပါတယ္။ ဒို႔ကအၿမဲရန္လိုေနတဲ့အုပ္စု၊ ေသြးဆာေနတဲ့အုပ္စု မဟုတ္ပါဘူး။ နားေအးပါးေအး ေနခ်င္ၾကတာ တစ္ျခားဘာသာဝင္ေတြနဲ႕ အတူတူပါပဲ။’

    ကြ်န္မ မနားတမ္းေျပာေနေသာ စကားတြင္ ေမာသံပါလာ၍ ရပ္လိုက္သည္ကို သူငယ္ခ်င္းမက ေရတစ္ခြက္ ထခပ္ေပးရင္း ၿပံဳးေန၏။

    ‘ရင္ေပါ့သြားၿပီလား၊ ဒါေၾကာင့္ က်ိတ္ခံစားမေနဘဲ ဖြင့္ေျပာပါလို႔ ေျပာတာ။’

    ကြ်န္မကလည္း သူ႔ကို မ်က္ေစာင္းတစ္ခ်က္ထိုးရင္း ရယ္မိ၏။

    ‘လုပ္ပါ ရယ္စမ္းပါ။ ရယ္ေသာသူသည္ အသက္ရွည္၏တဲ့။’
    တို႔တရားမွာလည္း ၿပံဳးရယ္ျပျခင္းဟာ အလွဴဒါနတစ္ရပ္ပဲလို႔ ဆိုပါတယ္၊ ဒီအလွဴမ်ိဳးကို ကိုယ္တို႔ အၿမဲလုပ္ခ်င္ပါတယ္။’

    ‘ကဲ ကဲ ေျပာလက္စနဲ႔ ရင္ရွင္းသြားေအာင္ နိဂံုးခ်ဳပ္ကေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ ထည့္ေျပာပါဦး။’
    ‘ကိုယ္သတိထားမိတာ တစ္ခုက တို႔မႏၱေလးမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက အဓိကက်တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ဘုရားေဟာအဆံုးအမကို လက္ကိုင္ျပဳတယ္။ ေအးၿငိမ္းတဲ့ တရားကိုေဟာတယ္။ လူမ်ိဳး ဘာသာမေရြး တစ္တန္းစားတည္းလို႔ျမင္တယ္။ ဒို႔အရင္ေနခဲ့တဲ့ မဟာၿမိဳင္ရပ္ကြက္ မီးေလာင္ေတာ့ မဟာၿမိဳင္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက ဘုန္းႀကီးေတြ ကိုရင္ေတြ အကုန္ထြက္လာၿပီး ပစၥည္းေတြ ကူထုတ္ေပးတယ္ေလ။ ကိုယ္တို ႔မိသားစုကိုျမင္ေတာ့ ဒကာမေလးတို႔ မစိုးရိမ္ၾကနဲ႔၊ ဘုန္းႀကီးတို႔ဝိုင္းထဲမွာ စုပံုေပးထားမယ္၊ မေပ်ာက္ေစရဘူးလို႔ အထူးတလည္ေျပာခဲ့တဲ့အျပင္ မီးေဘးဒုကၡသည္ေတြ ပစၥည္းေဝငွရာ၊ ထမင္းထုပ္ ေဝငွရာမွာ ဟဲ့ ဒီမိသားစု ရၾကရဲ႕လားလို႔ ဂ႐ုတစိုက္ လာလာေမးတတ္တယ္။ ဘာသာျခားေသာ္လည္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထဲမွာေတာ့ မသိမ္ငယ္ခဲ့ရပါဘူး။

    အခုတစ္ေလာ ဂ်ာနယ္ေတြထဲမွာ ေ႐ႊဝါေရာင္ အေရးအခင္းမွာ အျပစ္သားဆိုတဲ့အျမင္နဲ႔ အဖမ္းခံရ၊ အႏွိပ္စက္ခံရတာေတြ၊ ေၾကးနီေတာင္စီမံကိန္းမွာ မီးေလာင္ဗံုးထိခဲ့တာေတြ အၿမဲေတြ႕ရ၊ ဖတ္ရပါတယ္။ အခု အိုအိုင္စီမလာရလို႔ တားျမစ္ရာမွာလည္း ဘုန္းႀကီးေတြ ေရွ႕တန္းက ပါပါတယ္။

    တို႔သိတာကေတာ့ သံဃာေတြဟာ ဘယ္ကိစၥကိုမွ မသိက်ိဳးကြ်ံမေနခဲ့ဘူးဆိုတာပါပဲ။ ဒို႔ဘိုးဘြားမ်ား ေခတ္က မိန္းမေတြ မွန္ႏိုင္လြန္အက်ႌပါးဝတ္လို႔ ႀကိမ္နဲ႔႐ိုက္ ဆံုးမခဲ့တာလည္းရွိတယ္။ ဖ.ဆ.ပ.လ အဖြဲ႕ႀကီး စဖြဲ႕တာ့ ဥကၠဌနာမည္ခံရဲတဲ့သူမရွိလို႔ ရဟန္းပ်ိဳအဖြဲ႕ကပဲ လက္မွတ္ထိုးစာတင္ၿပီး ဦးရာဇတ္ကို ဥကၠဌ ေရြးေပးခဲ့ၾကတာ သမိုင္းမွန္ရွိပါတယ္။ လူမွန္ေနရာမွန္ကို ေရြးတတ္ၾကတယ္လို႔ ဒို႔သိခဲ့ရတယ္။

    အခုလို တားျမစ္တဲ့ကိစၥမွာလည္း သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္တယ္ ယံုၾကည္လို႔ ဝင္ပါၾကတာေပါ့။ မလာရဘူးဆိုေတာ့လည္း တို႔လက္သီးလက္ေမာင္း တန္းခြင့္မရွိပါဘူး။ (ေအာ္၊ ဟုတ္လား၊ အင္း၊ အင္း)ဆိုၿပီး ေနၾက႐ံုေပါ့ေလ ။ ကိုယ့္ထက္ခ်မ္းသာတဲ့ႏိုင္ငံက လူေတြလာၿပီး ေလ့လာၾက၊ ေပးၾက၊ ကမ္းၾကမယ္ဆိုရင္လည္း အမ်ားအက်ိဳးရွိတယ္၊ မရွိဘူး အျပည့္အစံု နားလည္ၾကားနာၿပီး ဆံုးျဖတ္ၾကေပါ့။

    ေသခ်ာတာကေတာ့ အင္မတန္ အရွာအေဖြၾကမ္း၊ အဖမ္းအဆီးၾကမ္းတဲ့ေခတ္ကာလမွာေတာင္ မြတ္စလင္မ္ေတြရဲ႕ ဝတ္ျပဳေဆာင္ဗလီထဲမွာ ဝွက္ထားတဲ့လက္နက္ဆိုတာ တစ္မႈန္တစ္မႊားမွ ရွာမေတြ႕ခဲ့ဖူးသလို အရပ္ကူပါ၊ လူဝိုင္းၾကမယ့္ ႏိုင္ငံေတြကလည္း လက္နက္ေတြ သယ္လာမေပးဘူးဆိုတာပါပဲ။

    မေကာင္းေသာ (ေလ) ဝင္မလာေအာင္ တံခါးပိတ္ထားေတာ့ ေကာင္းေသာ (ေလ) လည္း အဝင္ရ ခက္မွာေပါ့။ လာျခင္းေကာင္းတာ မေကာင္းတာကေတာ့ အခ်ိန္က (အင္း … အထုပ္ႀကီးေတြက) ေျပာေပးပါလိမ့္မယ္။ အခုေတာ့ တို႔တစ္ေတြ ပါးစပ္ေတြ ပိတ္ထားၾကတုန္းပဲ။’

    ခင္ခင္ရီ (အန္ဆြာရီ)
    မႏၲေလး

     

  • ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာင္းသားသမဂၢ သမိုင္းႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္ တို႔အခန္းက႑

    ဇန္နဝါရီ ၉ ၊ ၂၀၁၄
    M-Media

    rusu

    ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၉ ရက္ (ယေန႔) သည္ တ.က.သ ဟု ေခၚေသာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ (တ.က.သ) စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ႔သည့္ ၈၃-ႏွစ္ေျမာက္ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုုင္ငံ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ႏွင့္ ျမန္မာမြတ္စလင္တို႔ရဲ႕ အခန္းက႑ကို လက္လွမ္းမီွသေလာက္ စုစည္း ေပးလိုက္ပါတယ္။

    ၁) ဦးေက်ာ္ခင္၊ ဦးရာရွစ္ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ စည္းမ်ဥ္းေရးဆြဲေရး ေကာ္မတီဝင္ (၁၂) ဦးပါဝင္ခဲ့သူမ်ား)၊

    ၂) ဦးထြန္းစိန္ ( ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ (တ.က.သ) ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံရသည့္ ပထမဆံုး ဥကၠဌ)

    ၃) ဦးရာရွစ္ (ဒုတိယေက်ာင္းသား သပိတ္ေခါင္းေဆာင္၊ တ.က.သ ဥကၠဌႏွင့္ ပထမဆုံး ဗ.က.သ ဥကၠဌ၊ )

    ၄) ဦးတင္ထြန္း (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ ဥကၠ႒ ၁၉၅၄-၅၅ )

    ၅) ကိုေအာင္ထြန္း ( ျမန္မာႏိုင္ငံ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈ႔သမိုင္း ျပဳစုေရးသားသူ)

    မွတ္ခ်က္- အခ်ိဳ႕ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားမွ စနစ္တက် ပံုဖ်က္၊ ဖ်က္ဆီး ထိန္ခ်န္ထားခံရေသာေၾကာင့္ M-Media မွာ လက္လွမ္းမွီသေလာက္ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံျပီး ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

  • လူသားတို႕တီထြင္ထားေသာ ေရဒါ၊ ဆိုနာ မ်ားထက္ ေခတ္ေရွ႕ေျပးေနေသာ လင္းႏို႕မ်ား

     

    ဇန္နဝါရီ ၉ ၊ ၂၀၁၃
    M-Media
    ေဆာင္းပါးရွင္- ေအးထြန္း
    about bats
    လင္းႏို္႔ေတြဟာ အလြန္ကုိစိတ္၀င္စားစရာေကာင္းမြန္တဲ႔ေကာင္ေတြပါ။သူတုိ႔ရဲ႕ အထူးျခားဆံုး စြမ္းရည္ကေတာ့ သူတုိ႔ဟာ အရာဝတၳဳတစ္ခုရဲ႕တည္ေနရာကုိ ပဲ့တင္သံဖမ္း နည္းစနစ္ အသံုးျပဳၿပီး ရွာေဖြႏုိင္စြမ္းပါပဲ။ ဒါကုိ (EcholocativeAbility) လုိ႔ေခၚပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဒီစြမ္းရည္ဟာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ေကာင္းမြန္ပါသလဲဆုိတာကုိ သိရွိႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပညာရွင္ေတြဟာ စမ္းသပ္ခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

    အခု ကၽြန္ေတာ္္တို႔ဒီအေကာင္ေတြရဲ႕အံဖြယ္ဒီဇိုင္းေတြကုိ ေသခ်ာၾကည့္ရေအာင္ (J.A.Summer Maria Torres, Scientific Research about bats, Boston: National Academic Press ,September 1996, pp 192-195) ပထမဆံုး စမ္းသပ္ခ်က္မွာ လင္းႏို႔တစ္ေကာင္ကုိ လံုး၀ေမွာင္မိုက္ေနတဲ့ အခန္းတစ္ခုထဲမွာ ထည့္ထားလုိက္ပါတယ္။အဲဒီအခန္းရဲ႕ ေထာင့္တစ္ေနရာမွာ ယင္ေကာင္တစ္ေကာင္ကုိ လင္းႏို႔ရဲ႕သားေကာင္ (အစာ)အျဖစ္ ထားရွိလုိက္ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဒီအခန္းထဲက အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ ညဘက္ၾကည့္ ကင္မရာေတြထားရွိၿပီး ပညာရွင္ေတြဟာ လႈိ႔ဝွက္ ေစာင့္ၾကည္ခဲ့့ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ ေတြ႕ရွိလုိက္တာကေတာ့ ယင္ေကာင္ဟာေလထဲက စတင္ေရာက္ရွိတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ တျခားေထာင့္ကေနရာမွာ ရွိတဲ့လင္းႏုိ႔ဟာဒီ ယင္ ေကာင္ဆီကုိ တုိက္ရိုက္ခ်က္ခ်င္း လွ်င္ျမန္စြာသြားၿပီး ခ်က္ခ်င္း ဖမ္းဆီးလုိက္ႏိုင္ပါတယ္။

    ဒီစမ္း သပ္ခ်က္အရ လင္းႏို႔ေတြဟာ အလြန္ေကာင္းတဲ့ အာရံုခံႏုိင္မူစြမ္းရည္ဟာပိန္းပိတ္တဲ့ အ ေမွာင္ထဲမွာ ေတာင္ ရွိတယ္လုိ႔ေကာက္ခ်က္ခ် ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီ အာရံုခံႏုိင္မူ စြမ္းရည္ဟာ အၾကားအာရံု ေၾကာင့္လား ဒါမွမဟုတ္ လင္းႏုိ႔မွာ ဇီးကြက္ေတြလုိ အေမွာင္ထုထဲမွာ ျမင္ႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ မ်က္လံုးမ်ား ရွိေနလုိ႔လားဆုိတာ ပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔ မေဝခြဲႏုိင္ၾကေသးပါဘူး။

    ဒါေၾကာင့္ဒီေမးခြန္းေတြရဲ႕ အေျဖကိုရရွိဖုိ႔အတြက္ ဒုတိယ စမ္းသပ္ခ်က္ကိုေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခန္းထဲမွာပဲ ခူေကာင္ ေတြကုိထားရွိၿပီး အဲဒီ ခူေကာင္ေတြရဲ႕အေပၚကုိသတင္းစာ စာရြက္ တစ္ထပ္္နဲ႔ လင္းႏုိ႔အေနနဲ႔ မျမင္ႏုိင္ေအာင္လံုလံုျခံဳျခံဳ အုပ္ထားလုိက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပညာရွင္ေတြဟာ ကင္မရာကေန တစ္ဆင့္ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ဒီအခါမွာ သူတုိ႔ေတြ႕ျမင္ၾက ရတာကေတာ့ လင္းႏုိ႔ဟာ လႊတ္လုိက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္၊ အခ်ိန္လံုး၀ မဆြဲပဲ သတင္းစာရွိရာ သုိ႔သြားေရာက္ ဖယ္ရွားၿပီး၊ခူ ေကာင္ေတြကုိ စားေသာက္ ပစ္လုိက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစမ္းသပ္မူအရ လင္းႏုိ႔ေတြရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းရွာေဖြႏုိင္မူ စြမ္းရည္ ဟာ အျမင္အာရံုေၾကာင့္ မဟုတ္ ဘူးဆုိတာ ပညာရွင္ေတြ သိရွိခဲ့ၾကပါတယ္။

    သိပံၸညာရွင္ေတြဟာတတိယေျမာက္ စမ္းသပ္ခ်က္ကုိ ထပ္မံျပဳလုပ္ပါတယ္။ ရွည္လ်ားတဲ့ ေလွ်ာက္လမ္းတစ္ခုရဲ႕တစ္ဘက္ျခမ္းမွာ တစ္ဖက္ျခမ္းမွာ လင္းႏုိ႔ တစ္ေကာင္ကုိ ထားရွိၿပီး တစ္ျခား တစ္ဘက္ျခမ္းမွာေတာ့ လိပ္ျပာတစ္ေကာင္ကုိ ထားရွိလုိက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လင္းႏုိ႔နဲ႔ လိပ္ျပာၾကား လမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ နံရံမ်ားစြာကုိ အစီအစဥ္အလုိက္ ထားရွိလုိက္ၾကပါတယ္။နံရံတစ္ခု ဆီမွာလင္းႏုိ႔တစ္ေကာင္သာ ၀င္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေပါက္ငယ္ေလးကုိပဲ ထားထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေပါက္ေတြရဲ႕ တည္ေနရာဟာ နံရံတစ္ခုစီမွာ တည္ေနရာထားရွိပံုေတြ မတူညီၾကပါဘူး။ ဆိုလုိတာက လင္းႏုိ႔ဟာလိပ္ျပာဆီေရာက္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ တည့္တည့္ျခင္းပဲ သြားလုိ႔မရဘူးေပါ႔။ Zigzag ပံုစံသြားရပါမယ္ သိပၸ ံပညာရွင္ေတြဟာ ဒီေမွာင္ေနတဲ့ေလွ်ာက္လမ္း ထဲမွာ လင္းႏုိ႔ကို လႊတ္ၿပီး စတင္ေစာင့္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ အံ့ဖြယ္ပါပဲ။ လင္းႏုိ႔ဟာ ပထမအကန္႔နံရံ ကုိေရာက္တာနဲ႔ အေပါက္ဆီကုိေအးေဆးျဖစ္သန္း သြားပါတယ္။ အကန္႔နံရံအားလံုးကုိသူဟာ လြယ္ကူစြာပဲ ျဖစ္သန္းသြားႏုိင္ပါတယ္။လင္းႏုိ႔ဟာ နံရံရွိတယ္ဆုိတာ သိရံုမက အေပါက္ဘယ္ မွာရွိေနတယ္ဆုိတာကုိပါ သိရွိေနပါတယ္။ေနာက္ဆံုး အေပါက္ကုိ ျဖစ္ေက်ာ္ၿပီးတဲ့ အခါမွာေတာ့ သူ၀မ္းစာ ျပည့္ၿပီေပါ ။့

    အရမ္းအံၾသသြားတဲ့ သိပံၸပညာရွင္ေတြဟာလင္းႏုိ႔ရဲ႕ အာရံုခံႏုိင္မူ စြမ္းရည္ဟာ ဘယ္ေလာက္ထိႏူးညံ့ပါသလဲ ဆုိတာကုိ နား လည္သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ ေနာက္ဆံုး စမ္းသပ္ခ်က္ တစ္ခုကုိ ထပ္မံျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။

    ရွည္လ်ားတဲ့ လိႈဏ္ေခါင္းတစ္ခုမွာ ၀.၆ မီလီမီတာေလးပဲ အခ်င္းရွိတဲ့ စတီးႀကိဳး မ်ားကုိ အေပၚဘက္စီလင္က ေနၾကမ္းျပင္ေပၚဆီသုိ႔ က်ပန္း ပံုစံ ထားရွိလုိက္ၾကပါတယ္။အဲဒီမွာ ပညာရွင္ေတြဟာ ဆထက္ထမ္းပုိး အံအားသင့္သြားၾကပါတယ္။ လင္းႏို႔ဟာ (0.6mm) အထူပဲရွိတဲ့ အဟန္႔အတားေတြကုိေတာင္ သိရွိေရွာင္ကြင္းၿပီးသြားႏုိင္ခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီ သုေသသန အရ လင္းႏုိ႔ဟာ မယံုႏုိင္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ အာရံုခံ စြမ္းရည္ကုိ သူတို႔ရဲ႕ ပဲ့တင္သံသံုး တည္ေနရာ ရွာေဖြေရး စနစ္ (Echolocative Ability) နဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ပုိင္ဆုိင္ ရရွိေနတယ္ဆုိတာကုိပညာရွင္ေတြသိရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ လင္းႏို႔ေတြဟာ သူတုိ႔နား က အရာဝတၳဳေတြကို ေထာက္လွမ္းႏုိ္င္ ဖုိ႔ ျမင့္မားတဲ့ ႀကိမ္ႏႈန္း (Frequency)ရွိတဲ့ အသံလႈိင္း ေတြကုိထုတ္လႊတ္ပါတယ္။ ဒီအသံလႈိင္းေတြဟာ အရာဝတၳဳေတြဆီကေန ျပန္ကန္ ထြက္လာပါတယ္။ ျပန္လာတဲ့ ဒီအသံေတြဟာ လူသားေတြ မၾကားႏုိင္ေပမဲ့ သူတုိ႔ အတြက္ေတာ့ေျမပံု တစ္ပံုလုိ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။ (Donald Griffin, Animal Engineering, San Francisco, The Rockefeller university-W.H freeman Com p72-75)

    လင္းႏုိ႔ဟာသူထုတ္လႊတ္လုိက္တဲ့ အသံနဲ႔ အရာဝတၳဳ ဆီမွျပန္ကန္ထြက္လာၿပီးသူျပန္လည္ၾကားရွိလုိက္ရတဲ့ အသံ၂ခုၾကား အခ်ိန္ကုိ မွတ္သားၿပီး အဲဒီအရာဝတၳဳနဲ႔ သူနဲ႔ၾကား အကြာအေဝးကုိ တြက္ခ်က္ႏုိင္ပါတယ္။ အဟိတ္ တိရစာၧန္တစ္ေကာင္ရဲ႕ ဒီလုိတြက္ခ်က္ႏုိင္ စြမ္းရည္ဟာ အံ့ဖြယ္ဒီဇုိင္း တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ လင္းႏုိ႔ရဲ႕သိနားလည္မူ စြမ္းရည္ဟာ ဒီမွာတင္မရပ္ေသးပါဘူး။ သူဟာ Doppler Effect ကုိပါ နားလည္ေနပါတယ္။

    ဒီလုိပါ ။ တကယ္ေတာ့ လင္းႏုိ႔ရဲ႕ ၾကားႏုိင္ေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းေဘာင္ (Spectrumof Frequency) ဟာ အလြန္က်ဥ္းေျမာင္းပါတယ္။ Doppler Effect ဆုိတာက ဒီလုိပါ။ အကယ္၍ အရာဝတၳဳ ၂ ခုသည္ ရပ္တည္ေနသည္ဆုိပါက ပုိ႔လႊတ္လုိက္ေသာႀကိမ္ႏႈန္း (Frequency) ႏွင့္ ျပန္လည္ ကန္ထြက္လာေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းသည္ တူညီပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လႈပ္ရွားေနေသာ အရာဝတၳဳျဖစ္ပါက (ဥပမာ ဝဲပ်ံေနေသာ ယင္ေကာင္)၊ ျပန္ကန္ထြက္လာေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းသည္ ပုိ႔လႊတ္လုိက္ေသာႀကိမ္ႏႈန္းႏွင့္ မတူညီပါ။ ဒီအခါမွာ လင္းႏုိ႔ၾကံဳေတြ႕ႏုိင္တဲ့ျပႆနာကေတာ့ ဥပမာ လႈပ္ရွားေနေသာ ယင္ေကာင္ဆီမွ ျပန္ကန္ထြက္လာေသာ ပဲ့တင္သံသည္ သူၾကားႏုိင္ေသာ ႀကိမ္ႏႈန္းေဘာင္ အတြင္းမဝင္ပါက သူၾကားလုိက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ လင္းႏုိ႔ေတြဟာဒီ Doppler Effect ကုိသိနားလည္ေနတဲ့အလားလႈပ္ရွားေနတဲ့ အရာဝတၳဳေတြဆီ ဆုိရင္ေတာ့ သူဟာစတင္ အသံပုိ႔လႊတ္ကတည္းက သူ႔ရဲ႕ အျမင့္ဆံုး ႀကိမ္ႏႈန္းရွိတဲ့အသံကုိပုိ႔လႊတ္လုိက္ပါတယ္။

    ဒါမွသာလွ်င္ျပန္ကန္ထြက္လာတဲ့ အသံလႈိင္းဟာ သူၾကားႏုိင္တဲ့ ႀကိမ္ႏႈန္းေဘာင္ထက္ကို နိမ့္မက်သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိခ်ိန္ညိႇႏုိင္မူကုိ ဘယ္လုိေၾကာင့္မ်ား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါသလဲ။ လင္းႏုိ႔တစ္ေကာင္ရဲ႕ ဦးေႏွာက္မွာသူရဲ႕ အသံလႈိင္းအာရံုခံ စနစ္ကုိထိန္းခ်ဳပ္ေနတဲ့ Neurons (အာရံုေၾကာဆဲလ္) ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ တစ္မ်ဳိးက ျပန္ကန္ထြက္လာတဲ့ ပဲ့တင္သံကုိ ဖမ္းယူေပးၿပီးေနာက္ တစ္မ်ဳိးက ၾကြက္သားေတြကုိ တည္ေနရာရွာ အသံလႈိင္းေတြကုိ ထုတ္လုပ္ပါဆုိတဲ ့အမိန္႔ကုိေပးေနပါတယ္။ ဒီ Neuron ႏွစ္မ်ဳိးဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ၿပီးျပည့္စံုစြာ ခ်ိန္ကုိက္အလုပ္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။

    ေအာက္မွာ လင္းႏုိ႔ရဲ႕ စြမ္းရည္ဟာ လူလုပ္ေရဒါေတြ၊ ဆုိနာ ေတြထက္ မႏႈိင္းေကာင္းေလာက္ေအာင္ သာလြန္ေကာင္းမြန္ေနတဲ့ ယွဥ္တြဲျပမူကုိေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

    1000267_412659642202322_112918775_n