ဘာသာျပန္- သာကီထက္ေကာင္း
မူရင္းဆုိဒ္-Asia Sentinel
လူမ်ဳိးစုဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမွာ ၿမံဳေနဆဲ။
ယမန္ႏွစ္က ကၽြႏ္ုပ္သည္ ရွမ္း-ဓႏု မြတ္စ္လင္မ္ ဆယ္ေက်ာ္သက္တစ္ဦးႏွင့္အတူ ရွမ္းျပည္နယ္ လ၀ကရံုးသို႕ ေရာက္ရိွခဲ့၏။ အထက္တန္းေက်ာင္းမွတဆင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည့္ သူမ၏ႏိုင္ငံသားကဒ္ ကိစၥအား ေမးျမန္းစံုစမ္းရန္ အတြက္ျဖစ္၏။ သူမ၏အတန္းေဖာ္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားမွာ မွတ္ပံုတင္ကဒ္တို႕ကို လက္၀ယ္ရရိွၿပီးျဖစ္သည့္တိုင္ သူမအား လ၀ကရံုးသို႕ လာေရာက္ရန္ ဆင့္ေခၚခဲ့သည္။
သူမအား လာေတြ႕ရန္ေခၚယူရသည့္အေၾကာင္းရင္းအား ေမးျမန္းေသာ္ အရာရိွက “ ေသြးေႏွာလား” ဟု ေမးျမန္းရာ မိန္းကေလးငယ္မွ ယင္းေမးခြန္းအား နားမလည္ႏိုင္ခဲ့။
မိန္းကေလးမွာ တရုတ္လူမ်ဳိးႏွင့္ ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ အရာရိွက “တရုတ္လူမ်ဳိးလား” ဟု ထပ္၍ေမးျမန္းေလ၏။ သူမ၏ဖခင္သည္ ဓႏုတိုင္းရင္းသား၊ မိခင္မွာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသူ၊ ၄င္းတို႕ႏွစ္ဦးစလံုးက တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ သူမက “သမီး မြတ္စ္လင္မ္ပါ” ဟု ေျဖၾကားလိုက္၏။
ထိုအခါ အရာရိွျဖစ္သူက အလိုမက်ေသာ ေလသံျဖင့္ “ ေအးေလ၊ အဲ့ဒါေသြးေႏွာေပါ့ အဲ့ဒါေႀကာင့္ ရံုးကိုလာခိုင္းတာ” ဟု စိတ္မရွည္ေသာေလသံျဖင့္ ေျပာေလသည္။
“ ေသြးေႏွာ ” ဟူေသာ စကားလံုးကို သူမ သို႕မဟုတ္ သူမ မိဘမ်ား၏ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအေပၚ ရည္ၫႊန္းျခင္း မဟုတ္ဘဲ ကိုးကြယ္ရာဘာသာတရားအား ရည္ၫႊန္းေန၏။ ေတာင္အာရွသား အႏြယ္ျဖစ္ေစ၊ တရုတ္လူမ်ဳိးျဖစ္ေစ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအဖို႕ေတာ့ ပံုေသသတ္မွတ္ထားခ်က္အလား ျဖစ္လ်က္ရိွသည္။ ေသြးေႏွာဟူေသာ စကားလံုးသံုးရာတြင္ သူမ၏ တိုင္းရင္းသားေရာစပ္မွဳအတြက္မဟုတ္ပဲ ကိုးကြယ္ရာဘာသာတရားအတြက္ ရည္ညြန္းေတာ့သည္။
သူမအား “ေသြးေႏွာ” ဟူသည့္သတ္မွတ္ခ်က္ျဖင့္ အရာရိွက သူမ၏ႏိုင္ငံသားေလွ်ာက္ထားမႈအေပၚ က်ပ္ေငြ ၇၀၀၀ (အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈ နီးပါး) ေတာင္းယူလိုက္သည္။ ထို အခေႀကးေငြ က်ပ္ ၇၀၀၀ အတြက္ အရာရွိငယ္တဦးလုပ္ေပးလိုက္သည့္ အလုပ္မွာ သူမ၏အေထာက္အထားစာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ဖိုင္အေဟာင္း အေပါစားတခုထဲသို ့ထည့္ကာ ဖိုင္တြဲေပးလိုက္ျခင္းသာျဖစ္သည္။
ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္ေလာက၏အေနအထားအေပၚလႊမ္းမိုးေနေသာ ႏိုင္ငံေရးအျငင္းပြားခ်က္ႀကီးထြားလာသည္ႏွင့္အမွ် ယင္းမိန္းကေလးငယ္ကိစၥမ်ဳိးမွာ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရိွသည္။ ဤကိစၥသည္ မူလသတ္မွတ္ခ်က္မွ အလြဲႀကီးလြဲေနသည္သာမက ျမန္မာလူမ်ဳိး မဟုတ္သူမ်ားဟုယူဆခံရသူ မည္သူ႕ကိုမဆို မျမင္သာသည့္နည္းလမ္းျဖင့္ ခြဲျခားခ်ဳိးႏွိမ္ေရး၀ါဒတိုးပြားလာေစရန္ ဆက္လက္အသံုးခ်ေနၾကေပသည္။ ၄င္းမွာ တရား၀င္ ခြဲျခားခံရရန္ စစ္အုပ္စု၏ဖန္တီးမႈ ဟုဆိုက မွားမည္မဟုတ္ပါ။
ျမန္မာအစိုးရမွေနာက္ဆံုးထုတ္ျပန္ထားသည့္ သန္းေခါင္စာရင္းအရ စြႏၷီအမ်ားစုျဖစ္ေသာ မြတ္စ္လင္မ္တို႕သည္ ႏိုင္ငံ့လူဦးေရ၏ ၄ % မွ်သာဟု ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း ေဒသတြင္း ဘာသာေရး ပညာရွင္မ်ား၏ အဆိုအရ ၆ % မွ ၁၀ % အထိ သို႕မဟုတ္ ၄င္းထက္ ပိုမိုႏိုင္သည္ဟု သိရသည္။ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအျဖစ္ မိမိကိုယ္ကိုေဖာ္ၫႊန္းထားေသာ ၈၉ % ရိွ လူမ်ားစု၏ေခါင္းေဆာင္တို႕သည္ လက္ရိွ လပိုင္း ကာလမ်ားအတြင္း မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား မေကာင္းဆိုး၀ါးမ်ားဟူ၍ ပံုေဖာ္လ်က္ရိွၾကသည္။ တိုင္းျပည္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ အစိုးရအဖြဲ႕အား ျမင္ကြင္းေနာက္ကြယ္မွ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားသည့္ စစ္တပ္က – ဘဂၤါလီမ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္သမားႏွင့္ျပႆနာရွာသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္၊ ၄င္းတို႕သည္ အၾကမ္းဖက္မႈကို ေမြးဖြားေပၚေပါက္ေစသည္၊ ထို႕ေၾကာင့္ ၄င္းတို႕ႏွင့္၄င္းတို႕၏ဘာသာတရားကို ႏွိပ္ကြပ္ရမည္ – ဟု ႏိုင္ငံ့လူမ်ားစုထံသို႕ ထပ္ျပန္တလဲလဲ နားသြင္းခဲ့ၾကသည္။ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားသည္ ခ်က္ျခင္းရပ္ရမည့္ကိစၥျဖစ္သည္ကို လူမ်ားစုမွ လက္ခံေသးပံုမရ။ နားလည္မႈလြဲမွားျခင္းႏွင့္ျပႆနာမ်ား ရွင္းလင္းသြားရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္သည္ဟူေသာအခ်က္ကိုလည္း လက္မခံႏိုင္ျဖစ္ေနၾကသည္။
ေန႕စဥ္ႏွင့္အမွ် လူမႈမီဒီယာ၀က္ဘ္ဆိုဒ္မ်ား၊ ပံုႏွိပ္မီဒီယာမ်ားတြင္ တို႕ေထာင္မီးေမႊးလ်က္ရိွေနေသာ မြတ္စ္လင္မ္ ဆန္႕က်င္ေရး အစြန္းေရာက္ ၀ါဒျဖန္႕ခ်က္မ်ားအတိုင္း ၄င္းလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒလမ္းေၾကာင္းကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာရိွ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႕ အင္အားဦးစီးဌာနတိုင္းတြင္ ဆိုင္းဘုတ္မ်ားျဖင့္ ခ်ိတ္ဆြဲေဖာ္ျပထားေၾကာင္းလည္း ေတြ႕ႏိုင္ေပသည္။ ယင္းေဖာ္ျပခ်က္ကား “ ေျမမ်ဳိ၍လူမ်ဳိးမျပဳတ္၊ လူမ်ဳိမွ လူမ်ဳိးျပဳတ္မည္ ” ဟူ၍ ျဖစ္၏။
သိမ္ငယ္စိတ္၀င္ေအာင္ႏွိမ့္ခ်ခ်ဳိးႏွိမ္ေစေသာ နိုင္ငံေရးကစားကြက္မွာ အခ်ိန္တိုအတြင္း မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈကို သြတ္သြင္းေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္၏။ ၄င္းေနာက္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို အတိုင္းထက္အလြန္ ထြက္ေပၚထင္ရွားလာေစခဲ့ေပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားအက္ဥပေဒကို က်င့္သံုးေနဆဲျဖစ္သည္။ ၄င္း၌ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၉၀ က အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ပထမစစ္ပြဲ မျဖစ္မီတစ္ႏွစ္အလို ၁၈၂၃ ခုႏွစ္ မတိုင္မီကတည္းက ျမန္မာ့နယ္နမိတ္အတြင္း ဘုိးစဥ္ေဘာင္ဆက္ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း အေထာက္အထား မျပသႏိုင္သူမ်ားအား တိုင္းရင္းသား/တိုင္းရင္းႏြယ္အျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ထူးျခားသည္မွာ ယေန႕ ကၽြႏ္ုပ္တို႕မွ ဗမာ/ျမန္မာဟု သိရိွၾကသည့္ ပိုင္နက္မွာ ထိုစဥ္က မရိွခဲ့ေခ်။ သို႕သာမက ယေန႕ေခတ္တြင္ တရား၀င္တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အမ်ဳိးအစားခြဲျခားသတ္မွတ္ထားေသာ လူမ်ဳိး ၁၃၅ မ်ိဳးသည္ လည္း သုု ့သမိုင္းကိုယ္တိုင္ကိုယ္က ေရွ ့ေနာက္မညီ ေႀကာင္ေတာင္ေတာင္ဆန္သည္။ ျဖစ္ခ်င္တိုင္းျဖစ္ေနသည္။
ပမာဆိုရလွ်င္ ယဥ္ေက်းမႈ၀န္ႀကီးဌာနမွ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ထုတ္ စာအုပ္တစ္အုပ္တြင္ လူမ်ဳိးစု ၅၀ ခန္႕သာရိွသည္ဟုဆိုေသာ္လည္း၊ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တြင္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ျပည္သူ႕အင္အားဦးစီးဌာန ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္မူ လူမ်ဳိးစု ၁၄၄ မ်ဳိးဟု အမည္တပ္ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ယင္းသတ္မွတ္ထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ရခိုင္-စစ္တေကာင္း၊ ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္၊ ရခိုင္-ကမန္ ႏွင့္ အျခား ဗမာ-အိႏိၵယေသြးေႏွာ စသည့္ ေတာင္အာရွအႏြယ္၀င္ႏွင့္မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုစာရင္းထဲတြင္ ထင္ထင္ရွားရွားထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္သတ္မွတ္ခ်က္တြင္မူ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု ၁၃၅ မ်ဳိးသာ ပါ၀င္ေတာ့သည့္အျပင္ ၄င္းတို႕ကို စာရင္းဇယားျဖင့္ တရား၀င္ထုတ္ျပန္ျခင္းလည္း အလ်ဥ္းမရိွေခ်။ ဗဟိုတရားရံုးခ်ဳပ္ေရွ႕ေန ဦးကိုနီ၏ ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္တြင္ သံုးသပ္မွဳအရ ႏိုင္ငံသားဥပေဒႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ဖြဲ႕စည္းပံုစည္းမ်ဥ္းသံုးခုအႀကား ကြာဟခ်က္မ်ားေႀကာင့္ တိုင္းရင္းသားမိဘႏွစ္ပါးမွေပါက္ ဖြားလာသည့္ ႏိုင္ငံသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူမ်ား၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသားမ်ား၊ သံသယရွိသူမ်ား၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္ရႏိုင္ငံသားမ်ား ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္မရသည့္ႏိုင္ငံသားမ်ား စသျဖင့္ အမ်ိဳးအစားမ်ား ျဖစ္ကုန္ေႀကာင္း သိရသည္။
တရား၀င္ဥပေဒေၾကာင္းႏွင့္ေသြဖည္စြာ မလွိမ့္တစ္ပတ္သြတ္သြင္းခ်က္မ်ား ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး/ေရြးေကာက္မႈဆိုင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္းလမ္းေၾကာင္းမွ ရွင္းထုတ္ကာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအျဖစ္ ဖန္တီးလိုက္သည္။
ပထမဦးဆံုးအေနႏွင့္ ႏိုင္ငံသားကဒ္ကို “ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ျပား” ဟု အမည္ေပးခဲ့သည္။ စိစစ္ေရး ဟူသည့္ အသံုးအႏႈန္းမွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးဆဲအေျခအေနကို ျပဆိုေနသကဲ့သို ့ အစိုးရစနစ္ကလည္း ျပည္သူမ်ားကို သံသယႏွင့္ ေစာင့္ႀကည့္ေနသည့္ ဖိႏွပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ အစိုးရ Survillance State ျဖစ္သည္ကုိလည္း ညြန္းေနသည္။ ၄င္းမွာ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္းမျဖစ္ျခင္းကို စိစစ္ယံုသာမက ဘာသာႏွင့္ လူမ်ိဳးကာကြယ္ေရးအေႀကာင္းျပကာ အျခားလူမ်ဳိးႏြယ္ႏွင့္ဘာသာတရားကိုးကြယ္သူမ်ားကို ကန္႕သတ္လိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
ကၽြႏ္ုပ္ႏွင့္အတူ လ၀ကရံုးသို႕သြားေရာက္ခဲ့သည့္ မိန္းကေလးအားေျပာဆိုခဲ့ေသာ “ေသြးေႏွာ” ဆိုသည့္အသံုးအႏႈန္းကို ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ အသံုးျပဳေနၾက၏။ ဤ ေသြးေႏွာ ဟူသည္မွာ ၂၁ ရာစု လူမႈ-ႏိုင္ငံေရးေခတ္တြင္ပင္ ျမန္မာ လ၀က အတြက္ ရွက္ရြံ႕ဖြယ္ကိစၥတစ္ရပ္ မဟုတ္သလိုျဖစ္ေနသည္။ လ၀က၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီမမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသားျဖစ္မျဖစ္ကို ေသြးျဖင့္ ဆံုးျဖတ္မည္ဟု မၾကာေသးမီကပင္ ေျပာဆိုလိုက္ေသးသည္။
ဓႏုအမ်ဳိးသားဖခင္၊ အင္းသူအမ်ဳိးသမီးမိခင္၏ ရင္ေသြးျဖစ္ေသာ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦး၏ ႏိုင္ငံသားကဒ္ျပား၌ ေရးသြင္းထားသည္မွာ – “ အိႏိၵယ ဗမာ ဓႏု အင္းသား အစၥလာမ္ ” ဟူ၍ ျဖစ္၏။ လူမ်ဳိး ႏွင့္ ဘာသာကို ကြဲျပားျခားနားစြာ ေရးသြင္းေပးျခင္းမရိွသည္က မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအားလံုး တူညီစြာႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ရိုက္ခတ္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ေနသည္။ ဤသို ့ျဖစ္ရျခင္းမွာ မြတ္စလင္မ္ဆိုလွ်င္ မွတ္ပံုတင္တြင္ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ (သို ့) ဘဂၤလီ တခုခု မထည့္မေနရထည့္ရျခင္းေႀကာင့္ျဖစ္သည္။
အိႏိၵယ သို႕မဟုတ္ ပါကစၥတန္ ဟူသည္ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္၏။ လူမ်ဳိးမဟုတ္။
ယင္းေက်ာင္းသားမိခင္၏အမႈတြဲ၌ ထည့္သြင္းေရးသားခဲ့သည္မွာ ထူးျခားဆန္းၾကယ္လြန္းေပသည္။ မိခင္ျဖစ္သူသည္ အင္းသူ စစ္စစ္ျဖစ္ၿပီး ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးႏွင့္မည္သို႕မွ် ဆက္စပ္ပတ္သက္မႈမရိွလင့္ကစား သူ ့မွတ္ပံုတင္တြင္ ဘဂၤလီဟု ထည့္ထားသည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ လ၀ကအရာရိွမ်ားမွ လက္ရိွ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ျပားထုတ္ေပးခဲ့ခ်ိန္ ယင္းမိခင္၏ဖခင္(ေက်ာင္းသား၏ အဖိုး)သည္ အင္းေလးကန္ေဒသရိွရြာငယ္တစ္ခု၌ ေနထိုင္လ်က္ရိွသည္။ သူ႕ကဒ္ျပားေပၚတြင္ ဘဂၤလီ ဟု မွတ္ပံုတင္သြင္း ေရးသားရမည္ဟု မွတ္ပံုတင္အရာရွိမ်ားက ေျပာဆိုခဲ့သည္။ အဖိုးအိုမွာ ၄င္းအေကာက္ႀကံမႈမ်ားကို မသိရွာဘဲ “ ျပႆနာ မရိွပါဘူး။ ေရးခ်င္တယ္ဆိုယင္ ေရးထည့္လိုက္ေပါ့ ” ဟု ဆိုလိုက္သည္။ သို႕ႏွင့္ အင္းသားအမ်ဳိးသားစစ္စစ္ႀကီးခမ်ာ ဘဂၤလီ လူမ်ဳိးအျဖစ္ ဘ၀ေျပာင္းသြားခဲ့ရေပသည္။
ဆက္လက္၍ သူ႕သမီး၏ကဒ္ျပားေပၚ၌ ဘဂၤလီ အျဖစ္သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခ်က္ျဖင့္ ထုတ္ေပးခံရ၏။ ဘဂၤလီအျဖစ္ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပမႈက တမင္ဒုကၡေပးလိုက္ေၾကာင္း နားလည္ေသာ အမ်ဳိးသမီးသည္ ၿမိဳ႕နယ္တရားရံုးတြင္ မိမိမွာ ဘဂၤလီ မဟုတ္၊ အင္းသူ တစ္ဦးသာျဖစ္ေၾကာင္း က်မ္းက်ိန္ထြက္ဆိုခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕နယ္လ၀ကအရာရိွမွ သူမ၏ လူမ်ဳိးအမည္မွန္ကို မေျပာင္းလဲေပးခဲ့ေသာ္လည္း၊က်မ္းက်ိန္ၿပီးေနာက္ သူမ၏ထြက္ဆိုခ်က္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးတြင္ ဘဂၤလီစကားလံုးကို ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ရေလသည္။
လူမ်ဳိးဘာသာယဥ္ေက်းမႈစံုရိွသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ ေနာက္ထပ္မိသားစုတစ္ခုလည္း အလားတူႀကံဳခဲ့ရသည္။ တစ္မိသားစုတြင္းမွေပါက္ဖြားလာသူမ်ားျဖစ္လင့္ကစား ၄င္းတို႕၏ကေလးငယ္တစ္ဦးကို
“ အိႏိၵယ+ဗမာ+အစၥလာမ္ ” ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ေနာက္တစ္ဦးကိုမူ “ ပါကစၥတန္+ရွမ္း+ဗမာ+အစၥလာမ္ ” ဟူ၍လည္းေကာင္း သတ္မွတ္လိုက္ၾက၏။ ထိုသို ့ လြဲေနသည့္ကိစၥသည္ အစိုးရအတြက္ ျပသနာမဟုတ္သလို။
ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ မ်ဳိးဆက္ေလးဆက္အထိ ေနထိုင္လာၾကသူျဖစ္သည့္တိုင္ ဖယ္ၾကဥ္ခံရသူကဲ့သို႕ ဖန္တီးခဲ့ၾကသည္။ ေျပာင္းေရႊ႕၀င္ေရာက္လာၾကသူမ်ား မဟုတ္ပါဘဲလ်က္ ေတာင္အာရွမွႏိုင္ငံျခားသား (ခြဲျခားအေခၚအေ၀ၚ – ကုလား)မ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၾကေလသည္။ အထက္ပါျဖစ္ရပ္ႏွစ္ခုတြင္ ဆန္းသည္မွာ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်က္ႏွာဖံုး ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏အဆက္အႏြယ္တို႕ကို မၾကာေသးမီကမွ ရွမ္းျပည္နယ္သို႕အစိုးရတာ၀န္ျဖင့္ေရာက္ရိွလာေသာ ဗမာလူမ်ဳိးတို႕က ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား (၀ါ) အျပင္စည္းမွလူမ်ားအျဖစ္ လာသတ္မွတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္ျပင္ပမွ သူစိမ္းဗမာမ်ားက မေန ့တေန ့မွ ရွမ္းျပည္သို ့လာကာ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမိသားစုမ်ားကို အျပင္လူမ်ား၊ ဧည့္သည္မ်ားအျဖစ္ လာဆက္ဆံေနျခင္းျဖစ္သည္။
ဆက္ဆိုရပါလွ်င္ ႏိုင္ငံတြင္းမွာေမြးဖြားလာၾကေသာ မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲပံုေဖာ္ၾက၏။
ေနာက္ထပ္ သာဓကတစ္ရပ္မွာ ပသီ လူမ်ဳိးျဖစ္သည္။ ၄င္းတို႕သည္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းတြင္ အမ်ားဆံုးရိွေနၾကၿပီး ျမန္မာဘုရင္မင္းအဆက္ဆက္မွ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ သမိုင္းခိုင္ခိုင္ ရိွေနၾကသည္။ သို႕တေစ ဗမာမြတ္စ္လင္မ္ ဟူသည့္ ေယဘူယ်အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ ပသီလူမ်ဳိးသည္ ၁၉၅၀ ႏွစ္မ်ားကတည္းက စတင္ေမွးမွိန္သြားခဲ့ရသည္။ ယင္းလူမ်ဳိးစု၀င္မ်ားအေနႏွင့္ မိမိအမည္ေရွ႕တြင္ ပသီ ဟုဆက္လက္အသံုးျပဳေနျခင္းသာ တတ္ႏိုင္ေတာ့သည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ “ပသီ” အမည္ပါ၀င္ေသာ ပါတီတစ္ခုအား တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ခြင့္ မျပဳခဲ့။ ထို႕နည္းတူ ပသီလူမ်ဳိးစုတို႕၏ မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပားတြင္လည္း ပသီ ဟူေသာစကားလံုးအား ထည့္သြင္းခြင့္မျပဳ။ ေနာက္ထပ္ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ရိွေသးသည္။ မႏၱေလးမွ ကၽြႏ္ုပ္၏အသိမိတ္ေဆြ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး၏မွတ္ပံုတင္၌ “ အိႏိၵယ ဗမာ + အိႏိၵယ ဗမာ/အစၥလာမ္ ” ဟု စာရင္းသြင္းထားသည္ကို ေတြ႕ရျပန္၏။ အသက္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္က ထုတ္ေပးခဲ့သည့္ သူမ၏မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပားေဟာင္း၌ လူမ်ဳိးအမည္ကို ပသီ၊ ဘာသာအမည္ကို အစၥလာမ္ ဟု ေဖာ္ျပထားခဲ့သည္။ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္၍ ကဒ္ျပားအသစ္ လဲလွယ္ရေသာအခါ လ၀ကဌာနမွ ပသီလူမ်ဳိးအမည္ျဖင့္ကဒ္ျပားထုတ္ေပးရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ၁၂ ႏွစ္ၾကာသည္အထိ ကဒ္အသစ္ မလဲလွယ္ခဲ့။ မိမိဆႏၵမပါေသာ၊ လက္ခံ၍မရေသာ အိႏိၵယဗမာ ဟူသည့္ လူမ်ဳိးအသစ္ ေဖာ္ျပခ်က္ပါ ကဒ္ျပားအား ကိုင္ေဆာင္ရေတာ့မည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ဟု ဆုိ၏။
၄င္းေနာက္ သူမသည္ အာဏာပိုင္တို႕၏လိမ္လည္ညစ္ပတ္မႈကို ခံလိုက္ရ၏။ ကဒ္ျပားသစ္ကို လဲလွယ္ရန္ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ျငင္းဆန္ေနခဲ့ရာမွ သူမ၏လူမ်ဳိးအမည္ကို ပသီ ဟုထည့္သြင္း၍ ကဒ္ျပားသစ္ထုတ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အာဏာပိုင္တို႕က အာမခံခဲ့ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို လက္မွတ္ထိုးေပးၿပီးေနာက္ ကဒ္ျပားအား ေကာက္ယူၾကည့္ရႈလုိက္ေသာအခါ၀ယ္ “ အိႏိၵယ ဗမာ+အိႏိၵယ ဗမာ/အစၥလာမ္ ” ဟု ေရးသြင္းထားေၾကာင္း ေတြ႕ရပါေတာ့သည္။ ယခုေသာ္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ တိုင္တိုင္ ပသီလူမ်ဳိးအျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့သူတစ္ဦးမွာ ယခုအခါ အိႏိၵဗမာ လူမ်ဳိး ျဖစ္ရေတာ့သည္။
ဤဖယ္ၾကဥ္ျခင္းစံနစ္တစ္ရပ္လံုး၏ အဓိကပစ္မွတ္ကား ဘာသာေရး ျဖစ္၏။ ဥပမာ – မႏၱေလးရိွ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ တစ္ဦး၏ကဒ္ျပားတြင္ အိႏိၵယ ဟု ေရးထားေသာ္လည္း သူ၏ညီအစ္ကိုတစ္ဦးမွာ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေနသျဖင့္ ၄င္းကဒ္ျပား၌ ယင္းသို႕ မေရးသြင္းထားသည္ကို ေတြ႕ရေလသည္။
မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား မႏွစ္ၿမိဳ႕ျခင္း ႏွင့္ ခ်ဳိးႏွိမ္ဆက္ဆံျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခုမွ အသစ္ျဖစ္လာသည္မဟုတ္၊ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္သည္။ သို႕တေစ ေနာက္ဆံုးေပၚ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈမွ ပံုေဖာ္လိုက္ေသာ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး အမုန္းသြတ္သြင္းမႈ၀ါဒျဖန္႕ဂယက္မ်ားက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏွင့္မြတ္စ္လင္မ္တို႕အၾကားရိွ ဆက္ဆံေရးအေပၚ ျပင္းထန္စြာ ၾသဇာသက္ေရာက္လာခဲ့သည္။
ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ကၽြႏ္ုပ္၏ လတ္တစ္ေလာ သုေတသနျပဳခ်က္၌ မူလတန္းဆရာဆရာမမ်ားသည္ ကေလးသူငယ္တို႕ကိုလည္း ခ်ဳိးႏွိမ္ဆက္ဆံမႈမ်ားရိွလာေၾကာင္း ေတြ႕ရ၏။ ဤသည္မွာ မၾကာလွေသး။ ေက်ာင္းဆရာ ဆရာမမ်ားက မိမိတို႕၏ကေလးငယ္မ်ားကို “ကုလား၊ ကုလားမ ” ဟုေခၚဆိုေနျခင္းအေပၚ မိဘမ်ားအေနႏွင့္ စိတ္ထိခိုက္လ်က္ရိွၾကသည္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ေပၚရိွေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းတြင္ တတိယတန္းေက်ာင္းသူ မြတ္စ္လင္မ္ ကေလးငယ္မွာ ကုလားဆင္ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ေက်ာင္းတြင္းက်င္းပသည့္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ခြင့္မေပးခဲ့ေခ်။
သဟဇာတျဖစ္ေရး၊ ေလးစားနားလည္ေရးကိုလည္း ေက်ာင္းမ်ားတြင္ သင္ၾကားေပးပံု မရ။ ကုလားဆင္ ပထမတန္းေက်ာင္းသားေလးတစ္ဦးကို အျခားကေလးငယ္မ်ားမွ အေပါင္းအသင္းမလုပ္လိုၾက။
မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရး ၉၆၉ လႈံ႕ေဆာ္မႈႏွင့္အတူ အလုပ္အကိုင္ခန္႕အပ္မႈက႑မ်ား၌လည္း မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအား ခြဲျခားဆက္ဆံမႈတို႕မွာ တစ္ေန႕တစ္ျခား တိုးပြားလာသည္။ တစ္ခ်ိန္က မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို စစ္တပ္ ႏွင့္ အရာထမ္းမ်ားတြင္ ခန္႕အပ္တာ၀န္ေပးမႈ မရိွခဲ့။ ယခုေသာ္ မိသားစုလုပ္ငန္းႏွင့္ကုမၸဏီပိုင္ရွင္မ်ားသည္ပင္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအား မငွားရမ္းႀကခ်င္ေတာ့။ မၾကာေသးမီက ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၌ ဘြဲ႕ရကာစလူငယ္တစ္ဦးသည္ ဘဏ္တစ္ခုတြင္ အလုပ္သြားေလွ်ာက္ရာ သူမသည္ မြတ္စ္လင္မ္ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ လက္ခံေခၚယူမည္မဟုတ္ေၾကာင္း ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာဆိုခံခဲ့ရသည္။
မည္သို႕ပင္ဆိုေစကာမူ ဗမာလူမ်ဳိး သို႕မဟုတ္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုးက မြတ္စ္လင္မ္တို႕အား မုန္းတီးေနၾကသည္ မဟုတ္ပါ။ ႏိုင္ငံတစ္ခြင္ အမုန္း၀ါဒျဖန္႕လႈံ႕ေဆာ္ေနမႈမ်ားအေပၚ စိတ္ပ်က္ေနၾကသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ပညာတတ္မ်ား၊ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ သာမန္ျပည္သူမ်ား ရိွေနၾကသည္။ သို႕ေသာ္ သူတို႕၏ စာနာနားလည္ေသာ သေဘာထားႏွင့္အသံမ်ားမွာ တိမ္၀င္လ်က္ရိွေန၏။ ႏိုင္ငံေရးအရ အာဏာပိုင္အစိုးရ၏စံနစ္တက် ဖယ္ၾကဥ္ျခင္းအသံ ႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္ဆန္႕က်င္ေရးလႈံ႕ေဆာ္ အၾကမ္းဖက္မိႈင္းမိေနၾကေသာ ဗမာလူမ်ဳိးႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစု၏အသံတို႕က ပိုမိုက်ယ္ေလာင္ဖံုးလႊမ္းေနေပသည္။
ႏိုင္ငံသားတင္းၾကပ္မႈဥပေဒက မြတ္စ္လင္မ္တို႕ကို ဒုတိယတန္းစားႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ေနေသာ္လည္း မြတ္စလင္မ္မ်ား ခံေနရျခင္းမွာ ဥပေဒေရးရာေႀကာင့္ခ်ည္းမဟုတ္။ လူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒျဖင့္ လ်စ္လ်ဴရႈကာ ျငင္းပယ္မႈလုပ္ရပ္မ်ားကိုလည္း ခံစားေနၾကရသည္။ မြတ္စ္လင္မ္တို႕အေပၚ ခ်ဳိးႏွိမ္ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းသည္ ဥပေဒေၾကာင္း အရထက္ လူမွဳႏိုင္ငံေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရးေႀကာင့္ျဖစ္သည္။
သို႕ရိွရာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ႏိုင္ငံသားအက္ဥပေဒအား မျဖစ္မေနဦးတည္က်င့္သံုးေနဦးမည္ဆိုလွ်င္ လူမႈေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ဖယ္ၾကဥ္ျခင္းအျမင္၊ လူမ်ဳိးႀကီးအျမင္၊ ခ်ဳိးႏွိမ္ဆက္ဆံမႈအျမင္တို႕ကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရိွ။ အေရးတႀကီး ျဖစ္မေန ဦးတည္ရမည့္ အေရးအရာမ်ားမွာကား – အျပန္အလွန္ ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳလိုက္ ေလ်ာ ညီေထြေနထိုင္ျခင္း၊ (အထူးသျဖင့္) အာဏာပိုင္တို႕၏မြတ္စ္လင္ဆန္႕က်င္ေရး၀ါဒျဖန္႕ခ်က္မ်ားကို ရပ္တန္႕ျခင္း၊ လူအမ်ားစုထံ မႈိင္းသြင္းခံရေသာ လူမ်ဳိးႀကီး အေတြးအေခၚႏွင့္ လုပ္ရပ္မ်ား အဆံုးသတ္ေစျခင္းသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရေပသည္။
Asia Sentinel မွ Alienation and Ethnocide in Burma ေဆာင္းပါးကို သာကီထက္ေကာင္း ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
